NIEMEUEtfS VOOR FIJNPROEVERS, KUNST SN WETENSCHAP. WEERBERICHT etc. Kreymborg KAMER VAN KOOPHANDEL EN FABRIEKEN VOOR DE ZEEUWSCHE EILANDEN TE MIDDELBURG. In de Maandagavond te houden verga dering van bovengenoemd college ko men de volgende punten aan de orde: Steun vliegdienst. De heer Cock herhaalt in een nader schrijven, dat hij voor den vliegdienst ten hoogste 5000 heeft gevraagd, en deelt mede, dat de Kamer te Rotter dam 1000 beschikbaar stelde. Hij ver zoekt zijn eerste request nogmaals in behandeling te nemen. Zooals het bureau in zijn oorspronke lijk voorstel reeds opmerkte, zou het voor het beoogde doel wel voor een betrekkelijk gering bedrag in het garan tiefonds willen deelnemen, doch deed het hiertoe geen voorstel aangezien deze bereidwilligheid van weinig waarde toe scheen in verband met het in totaal be- noodigde bedrag. Nu de adressant op de zaak terug komt en uit zijn schrijven wel blijkt dat hij een blijk van belangstelling dezerzijds op prijs zoude stellen, stelt het bureau voor in het garantiefonds voor een vlieg dienst Schouwen en DuivelandRotter dam v.v. deel te nemen voor een bedrag van 200. Etalagewedstrijd. Van de vereeniging tot bevordering van het Vreemdelingenverkeer te Zie- rikzee kwam een verzoek in om voor een aldaar te houden etalagewedstrijd 50 beschikbaar te stellen. Gelet op vorige besluiten stelt het bu reau voor het verzoek in te willigen. Verbod invoer Russisch graan. Door den heer Lindenbergh werd in de laatste Kamervergadering bij de rond vraag het volgende voorstel aanhangig gemaakt. „Ondergeteekende stelt voor, dat de Kamer van Koophandel voor de Zeeuw- sche Eilanden den Raad van Ministers verzoekt den invoer van Russisch graan te verbieden en adhaesie te verleenen aan de circulaire van de Kamer van Koophandel te Zwolle." De Kamer vereenigde zich in meer derheid met de opvatting van den Voor zitter, dat het niet juist is, een dergelijk belangrijk voorstel bij de rondvraag aan hangig te maken en te behandelen zon der voorafgaande schriftelijke beschou wing. Alhoewel lan het Bureau geen op dracht werd gegeven, zijn gevoelen over dit voorstel kenbaar te maken, meent het toch, het niet zonder meer naast zich te mogen neerleggen. Het Bureau verzocht dan ook den heer Lindenbergh, alsnog een onderhoud ter zake te mogen hebben. Na bespreking meende de heer Lin denbergh, ondanks de door het Bureau daartegen geopperde bezwaren, zijn voorstel te moeten handhaven. Het Bureau wil thans zijn standpunt daartegenover uiteenzetten en erkent ze ker ten volle, dat door den invoer van Russisch graan tegen zeer lage prijzen de landbouwers ten zeerste worden ge schaad en de invoer derhalve onge- wenscht is, maar het is nu de vraag, of het juist zoude zijn, dat de Kamer van In zijn volgende coupletten schildert het lied verder de schoonheid des lands, om in het zesde en slotcouplet ongeveer aldus te eindigen: „En hebt ge dan het „kleine Luxemburger land naar waar le „geschat, en ge moet weer van ons he- „nen gaan, dan kunt ge in uw Heimat «zeggen: het geluk ligt nu juist niet in de „grootte, want in dat land zijn gelukkige „menschen." Eft dan verandert het ref rein trotsch aldus:.... „Wij kunnen u onze Heimat toonen, verheugt u naar alle kanten henen, wij willen blijven wat wij 11 zijn. Deze laatste woorden, in 't Luxem- burgsch: „Mir welle bleiwe wat mir sinn" zijn als het ware de nationale spreuk van den Luxemburger geworden, en de vele malen, dat de zoo vurig beminde zelfstandigheid van het landje bedreigd werd, hebben zij uit duizenden kelen als een vreedzame gezongen strijdkreet ge klonken niet het minst, toen na den wereldoorlog-zich donkere onweerswol ken samenspanden boven het rijkje, dat tusschen drie mogendheden verpletterd en opgeslokt dreigde te worden.... De uitdrukking van gepaste nationale trots met de manifestatie van een ge rechtvaardigd zelfstandigheidsgevoel en den zedelijk dwingenden éisch, dat deze zelfstandigheid onder alle omstan digheden behouden moge blijven, dat is het, wat „De Feierwön" tot een echt volkslied maakte. Hémécht en Feierwön zijn twee volksliederen, het Wilhelmus is het lied van het vorstel ij k huis. In Nederland is 't Wilhelmus, ondanks de voor dezen tijd verouderde en weinig meer tot ons sprekende bewoordingen van het bijna uitsluitend gezongen eerste vers, niettemin geworden in de eerste plaats tot ons volkslied, waarin wij uiting geven aan ons gevoel van na tionaal zelfbewustzijn en gepasten trots op ons vrije Nederlanderschap; in Luxem burg echter werd tot voor kort het Wil helmus heelemaal niet gezongen, doch enkel maar gespeeld, op 't orgel of door de muziek-kapel, wanneer de groothertogelijke familie in kerk of feest zaal binnenschreed. Dat is echter nu anders geworden. Reeds de vorige groothertogin, Maria Adelheid, had haren toenmaligen minis Koophandel zich tot de regeering wendt met een verzoek dien invoer te verbie den. Wanneer uit het buitenland een pro duct wordt ingevoerd tegen lageren prijs dan waarvoor het in ons land kan wor den voortgebracht, kan het Bureau hier in geen dumping zien, indien dit een ge volg is van meer rationeele voortbren ging in het buitenland. Z. i. is er eerst van dumping sprake, wanneer de leve ring door het buitenland tegen goedkoo- pere prijzen door bijzondere maatregelen in het buitenland mogelijk gemaakt wordt of zulke maatregelen ten doel hebben de voortbrenging in een ander land te be moeilijken. In den regel bestaan die maatregelen in het belemmeren van den invoer door het heffen van hooge invoerrechten en het (daarenboven) verleenen van uitvoer- premies, waardoor de buitenlander in staat wordt gesteld in eigen land zeer hooge prijzen te bedingen en in andere landen tegen veel lagere prijzen te leve ren dan die, waartegen de producenten in die andere landen kunnen leveren. Ook kan het zijn, dat de levering door het buitenland tegen veel lagere prijzen berust op abnormale arbeidsvoorwaar den in het buitenland. Waar die lagere prijzen geen gevolg zijn van meer ra tioneele voortbrenging in het buitenland, mag dan ook van dumping worden ge sproken. Nu wil het Bureau aannemen, dat wat den invoer van Russisch graan betreft, werkelijk van dumping mag worden ge sproken, doch Rusland handelt op gelijke wijze met hout en andere artikelen en niet alleen Rusland dumpt, doch ook an dere landen, met name Duitschland, ma ken van dumping een gretig gebruik. Reeds hierom kan het Bureau niet me degaan met het voorstel van den heer Lindenbergh, hetgeen zich tot de quaes- tie van het Russisch graan beperkt. Het Bureau heeft echter ook nog an dere bedenkingen. In de dumping van Russische zijde ziet het Bureau toch geen handeling van han- delspolitieken aard, doch van revoluti- onair-politieken aard. Een maatregel hiertegen zal alleen doel treffen, wan neer zij door vele landen wordt geno men. Naar de meening van het Bureau ligt het echter niet op den weg der Ka mer van Koophandel, hierop bij de regee ring aan te dringen. Een verzoek aan de regeering zal al leen op zuiver economische overwegin gen mogen rusten en dit zal alleen kun nen zijn een verzoek om een invoerver bod, doch wanneer met dit verzoekt ten opzichte van Russisch graan, dan brengt de consequentie mede, dat dit moet wor den gevraagd voor elk ander product, waarvoor de Nederlandsche producent zich door dumping, van welke zijde ook, ziet benadeeld. Op zichzelf is dit geen bezwaar, in dien maar vastgesteld kan worden, dat er werkelijk van dumping sprake is. Daargelaten nog dat het niet altijd gemakkelijk zal zijn, dit vast te stellen, en dat dit zoowel in het exporteerende land als bij den importeur een nauwkeu rig onderzoek zal eischen, zal het wapen van invoerverboden voorzichtig moeten worden gehanteerd, wanneer het geldt ter van onderwijs, tevens een fijnzinnig literator, prof. Nik. Weiter, verzocht luxemburgsche woorden te maken op de oude Wilhelmus-melodie, haar lievelings- wijze. Aan dien wensch voldeed de dich ter na het huwelijksfeest van haar op volgster groothertogin Charlotte met prins Felix van Bourbon en den 23 Janu ari, bij het Tedeum ter eere van den ver jaardag der vorstin, heeft het Luxem burgsche dom-koor voor de eerste maal gezongen „De Wilhelmus, en neit Lidd op eng al Weis vum Nik. Weiter". De lezer kent nu de landstaal al reeds vol doende, om dat zelf te vertalen? Later is de vorm van een gelegenheids vers omgewerkt tot dien van een loflied van het Huis Luxemburg-Nassau-Bourbon en in dien vorm vindt men het nu in de liederenverzamelingen. Ziethier 't eerste vers van het Luxem burgsche Wilhelmus; wie het zou willen zingen, denke eraan, dat het de oude wijze is! Zwê Kinnekskanner, de' trei sech le'f Ko men ausenanner weit an de'f Zwê Kinnekskanner, de' trei sech le'f Hu gebangt ob d' Glëck nach ble'e ge'f Haut weisen si der ganzer Welt An e n g p m Feld d'Goldlilje mat dem Rode Kro'nele'w Haut stêt ëm si voll Fred Hand an [Hand d'Vollek vun dem Letzeburger Land. In onze taal beteekent dat ongeveer Twee Koningskinderen, die trouw [elkander beminnen, Kwamen uit-elkander ver en diep Twee Koningskinderen, die trouw [elkander beminnen, Hebben gevreesd, of het geluk nog [bloesem geven [zou] Heden toonen zij de gansche wereld Op één veld De gouden lelie met den rooden kronen [leeuw. Thans staat om hen, vol vrede, hand [in hand Het volk van het Luxemburger land, De voorlaatste regels duiden op den huwelijksband, tusschen het Huis Bour bon (gouden lelie) met dat van Luxem burg-Nassau (een roode gekroonde leeuw) gesloten. landen, waarmede Nederland handelsver keer moet onderhouden, en het is dan ook, volgens de meening van het Bureau, aan twijfel onderhevig, of het gebruik maken van het scherpe wapen van in voerverboden steeds in het algemeen Ne- derlandsch belang zoude zijn. Invoer met een revolutionair doel terzijde latend, zal vaak allicht op meer vreedzame wijze voor de belangen van den Nederland- schen producent, en dus ook van Neder land, kunnen worden opgetreden. Hoezeer ook overtuigd van de wen- schelijkheid, dat maatregelen worden ge troffen tegen dumping, dat deze alleen den invoer van Russisch graan zouden moeten betreffen, kan het Bureau niet inzien en evenmin kan het zich op het standpunt stellen, dat invoerverboden het eenige aangewezen middel van ver weer zouden zijn. Op grond van al deze overwegingen kan het Bureau zich niet met het voor stel van den heer Lindenbergh vereeni- gen. Het wil echter hier tegenover aan de Kamer voorstellen zich bij de regeering te beklagen over de door andere landen toegepaste dumpingsmethoden, waardoor de Nederlandsche producenten ten zeer ste worden benadeeld, en haar te ver zoeken, hiertegen maatregelen te willen treffen, en er bij te vermelden, dat naar het oordeel der Kamer wel in de eerste plaats aan de Russische graanquaestie aandacht zal moeten worden geschon ken. Het maalgebod. De heer Jeronimus heeft het volgende voorstel ingediend: „Ondergeteekende stelt voor aan de bevoegde autoriteiten (Regeering en/of Staten-Generaal) te verzoeken dat, wel ke maatregelen na aanneming van het wetsontwerp tot steun aan de inheem- sche tarweteelt ter uitvoering daarvan ook door de Regeering mogen worden genomen in ieder geval de binnenland- sche graanhandelaren in het behande lingsproces blijven ingeschakeld." 10-18 cents per half ons (Ingez. Med.) Voordrachtavond Mevrouw Van den BroeckeDe Man. De bovenzaal der sociëteit St, Joris was gisteravond vol belangstellenden in wat mevrouw E. J. van den Broecke-De Man, uit Aardenburg, zou vertellen over en voordragen uit Ina Boudier-Bakkers jongste werk, de groote Amsterdamsche familieroman „De Klop op de Deur". De avond ging uit van de Middelburg- sche afdeeling der Nederlandsche Ver- 21 November. Barometerstanden. Hoogste: 762.5 te Toulouse en Mar- fceille. Laagste: 734.8 te Herwick. Thermometer. Hoogste en laagste temperatuur van jgistermorgen tot heden middag 12 u. Hoogste: 53 |gr. Laagste: 47 igr. Weersverwachting van het K. N. M. l.\ Meest krachtige, wellicht stormachtige Z. tot Z.-W. wind. Betrokken tot zwaar bewolkt. Tijdelijk regen. Later opklarend. kYeinig veranderinjg in temperatuur. Zaterdag 22 November. Zon op 7.34; onder 3.,58. Licht aansteken alle rijwielen, motor- trfijtuigen en andere rij- en voertuigen 4.28. Maan op 10.25 vjm.; onder 4 45 n.m. Eerste kwartier 28 November. HOOGWATER VLISSINGEN. Middelbare tijd. Saterdag 22 Nov. 2.05 14 19 4ondag 23 2.45 15 "aandag 24 3.23 15 43 Dinsdag 25 4.04 16.26 Woensdag 26 4.46 17.15 Donderdag 27 5,35 18 09 Vrgdag 28 6 30 19.15 Om der wille van de schoone Wilhel- muswijze mogen wij hopen, dat dit lied zich naast de andere twee volksliederen een plaats moge veroveren; misschien kan het tot de goede verstandhouding tusschen Nederland en Luxemburg het zijne bijdragen! En nu de vermakelijke historie van den Bokkenmarsch. Het is een vroolijke kermiswijze, de Bokkenmarsch, en men zingt er een liedje op ook. Wanneer voor den kermisdag de dorps- of stadsjeugd een geldinzame ling houden wil voor een feestelijk doel, dan gaat zij rond met muziek en een versierd schaap, dat later als prijs verkegeld zal worden. De muziek speelt daarbij dan dit schoone lied: 1. „De Bokkenmarsch, die is ons altegaar [bekend, Gedragen en geboren in het Luxem- [burger land, Hij heeft ook wel geschald, In eens vreemdelingen oor Die zich wel eens bevond bij ons Hier op de Schoberfoor 3) Is dat niet waar? [Tsching Boem! komt er dan nog ach ter.] 2. Op Kermisdag, wanneer men 's mor- [gens z'n koffie drinkt Dan hoort men van verre, dat de [muziek ergens klinkt Met een hamel [mann.-schaap] komen [ze d'r-an Vol strikken en vol linten Op zijne vette pels Kokarden zonder tal En door manvolk voortgedreven, etc. En zoo nog een paar coupletten. Alzoo.een lustige wijze, met een volks gebruik samenvallend, allen Luxembur gers bekend, maar oogenschijnlijk toch van geen hoogere beteekenis, dan ons „Alle eendjes zwemmen in het water, falderalderliere" Stel u nu voor: een Luxemburger be vond zich eens aan boord van het s.s. „Jamaique", onderweg van Lissabon naar Tanger; de scheepskapel speelde de volksliederen van de naties, waartoe de verschillende passagiers behoorden, en eeniging van Huisvrouwen, wier presi dente, mej. M. Callenfels, het koperen feest der afdeeling memoreerde. Vandaar deze viering. Lezingen als deze aldus mej. Callenfels, organiseert de afdeeling anders niet dikwijls. Want lo is hier een letterkundige vereeniging, en 2o laat de kas het niet toe. Mevrouw v. d. Broecke gaf ons eerst een schema van het werk, van dit „met liefde geschreven" werk. De hoofdfiguur Annette Craets-Goldeweyn: als kind, als opgroeiend meisje, als jong getrouwd vrouwtje, als gevierde vrouw, als moe der, als grootmoeder. Bij haar heeft de schrijfster gegroepeerd alle denkbare ka rakters: de ouders, (de grootouders zelfs een oogenblik), de vrienden, het jeugd vriendje, de echtgenoot, de kinderen en kleinkinderen. Bij hen klinkt, wat de spreekster zoo juist het Leitmotiv noem de: de liefde. Annette dus als middelpunt om vijf generaties heen, met als achtergrond de historische gebeurtenissen van de vijf tiger jaren tot begin 1920. De continu ïteit der geslachten, en continuïteit der dingen, waardoor wij kunnen zien over het leven heen in de Eeuwigheid. En in die continuïteit telkens de Klop op de Deur van 's menschen hart. De klop van den tijd. We kunnen dien klop negeeren, zij zal zich herhalen, tot zij zoo luid toen het zijn beurt was, hoorde hij tot z'n stomme verwondering plechtstatig „De Bokkenmarsch" strijken en bla zen! Aan een grapje denkend, ging hij naar den kapelmeester en zeide: laat me je muziekboek eens zien. En waarlijk, daar stond onder het wapen van zijn land: „Hymne national du Luxembourg, ITam- melsmarsch"! Het was een in 1889 te Brussel uitgegeven verzameling volkslie deren. 4) De heer Leon Senninger, onderwijzer te Münsbach, maakte een speciale stu die van dit geval, en in een interessant artikel „Luxemburgs erste Nationalhym- ne5) brengt hij de oplossing van dit raadsel. Als aardig stukje letterkundig recherchewerk is het de moeite waard, zijn uiteenzetting te volgen. Uit een verhandeling van prof. Kuborn, over de geschiedenis van de St. Sebas- tianus-broederschap in Luxemburg, blijkt, dat de optocht met een versierden ha mel in die stad reeds voor 1678 plaats vond. Telkenjare op Kermiszondag n.l. organiseerde het St. Sebastiaans-schut- tersgilde een schietwedstrijd en de hoofd prijs daarvan was een versierde vette hamel, die vóór den prijskamp in op tocht door de stad gevoerd werd. De Fransche revolutie wierp echter aan het einde der XVIIIe eeuw met veel andere zaken, ook dezen optocht onderstboven. Dat duurde echter geen kwarteeuw, want na 1815 is de optocht met het vette schaap weer in eere hersteld. Alleen werd toen niet meer om den prijs g e- schoten, maar gekegeld en de we derinvoering van dit oude gebruik kwam niet op rekening van het schuttersgilde, maar van het Luxemburgsche stadsbe stuur, En de optocht vond ook niet meer op een Kermiszondag plaats, maar op den dag, dat de „Messe", de jaarmarkt geopend werd. Dit was de 24e Augustus en merkwaardige maar belangrijke coïncidentie voor de oplossing van het raadsel, dat ons thans bezighoudt dit was de verjaardag van Willem I, koning der Nederlanden en groothertog van Luxemburg. Men zal het nu begrijpen, aldus Leon Senninger in zijn geciteerd artikel: „Het jonge Luxemburg vierde den verjaardag van den koning-groothertog, en omdat het nog geen eigen volkslied rijk was Hoeveel Kilometers moesten de nijvere bijen vliegen, hoeveel duizen den bloemen bezoeken om den grooten korf te kunnen vullen met puren gouden honing De moeite en zorg om iets tot stand te bren gen tellen in den regel weinig mee. Waardóór onze nieuwste modellen zoo welgeslaagd zijn maakt voor U niets uit, maar het feit, dat deze fraaie elegante winter jassen met Kreymborg- Coupe iets bijzonders zijn, daar dient U wel op te letten, want U draagt immers graag een mooie winterjas 1 Het wordt nu wel hoog tijd voor nieuwe winter- kleeding, denkt er dan om: Kreymborg-coupel MIDDELBURG, VLISSINGEN. flngez. Med.l klinkt dat wij moeten hooren. En dan is 't menigmaal te laat! Deze gedachten alzoo verwerkt in een roman van drie geslachten, Amster- damsch familieleven, meelevend, wel haast gedwongen meelevend in wat zich afspeelt in die tijden; de zijcoulissen: 't historisch gebeuren, de ontwikkeling van kunst, economie, het opkomend socia lisme, de vrouwen emancipatie (daar over hoeft nu werkelijk niets meer ge schreven te worden, zei de spreekster, en wij helpen 't haar wenschen!) En in en door dat familieleven de overtuigen de verheerlijking der ouderwetsche hu welijksliefde. Al worden de conflicten der anderen goed beschouwd, de schrijf ster heeft ze terug willen brengen tot hun juiste verhouding, tot de groote be teekenis in een menschen bestaan. Rustig verteld, kalm en klaar, worden ons deze levens geschilderd. Zoo waarlijk als een kind is Annette in haar onbe zorgde jeugd, en haar vriendschap met Stance Bremer met den jongen uit den boekwinkel-in-de-buurt, Karei de Roos: werd door een toeval, door traditie en langjarige gewoonte (18151840) de mu-, ziek van den „Bokkenmarsch" tot uit drukkingsmiddel van zijn vaderlandslie vende gevoelens!" De commissaris van politie der hoofd stad (18311850) was J. P. Gangier, die als hoofdorganisator van het prijskegelen met het gebruik van nabij bekend was en deze heeft de boven-aangehaalde woorden op den Bokkenmarsch gemaakt. En uit die dagen stammen natuurlijk de opgaven in buitenlandsche verzame lingen van volksliederen: men moest, des gevraagd, een Luxemburger volkslied op geven; zulk een lied bestónd niet, maar wel werd op den verjaardag van den landsvorst door oud en jong de „Bokken marsch" gespeeld en gezongen dan moest, bij gebrek aan beter, dat het Luxemburgsche volkslied maar wezen! Totdat met Hémécht en Feierwón die betere er kwamen toen geraakte het kermisbed op de plaats, die hem rech tens toekwam maar hij had z'n weg in de buitenlandsche verzamelingen van volksliederen gevonden en bleef daar nog geruimen tijd voortbestaan misschien wel tot op dezen dag! Onze lezer weet nu echter beter. Wie heden ten dage in de stad Luxem burg komt, die zal van het carillon des kathedraals, de Lieve-Vrouwenkerk, uur in uur uit twee Luxemburgsche volks wijzen hooren: sinds 1841 staat de „Bok kenmarsch" erop en in 1898 is de „Feier wón" er bij gekomen. Maar het innige en 't meest tot het hart sprekende lied „Ons Vaderland dat bewaart de Luxemburger voor plech tiger momenten zooals de Nederlander zijn Wilhelmus! 1) Mundartliche und hochdeutsche Dichtung in Luxemburg 1929; p. 188. 2) La chanson populaire luxembour- geoise 1929; p. 230. Van Schobermesse en foïre: kermis- jaarmarkt. 4) Luxemburger Zeitung 15-X-'29, Ibid. 25-XII-'29.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1930 | | pagina 6