OEERSTE KW.
.©VOLLE MAAN
ZEELAND
WEERBERICHT etc.
DE STERRENHEMEL IN NEDERLAND
IN DE WEEK VAN 29 OCT.—5 NOV.
DES AVONDS TE 8 UUR M. T.
!3
ZUID
L.
was niet hartelijk; het afscheid van mr
Patijn had er gelijkenis mede.
Over den Groningschen tijd van den
nieuwen burgemeester hebben wij wei
nig vernomen. Maar dit weten wij we
met zekerheid: ook daar heeft hij zich
niet bemind weten te maken. Ook daar
viel zijn autocratische wijze van optre
den en zijn gebrek aan tact en soepel
heid op, alhoewel niet in die mate als in
Brummen.
Dit neemt niet weg, dat de nieuwe
burgemeester veel en velerlei goed werk
heeft verricht. Hij is zeer bekwaam, een
goed spreker en een handig debater,
Hij is vrij moeilijk van zijn standpunt a:
te brengen; als voorzitter van de raads
vergadering geeft hij blijk van vaardig
heid en beslistheid van optreden.
Wij hebben dus op grond van een en
ander geen reden, om ons over deze
keuze der regeering te verheugen. Stellig
heeft de nieuw benoemde vele antece
denten, welke hem voor het moeilijk
ambt in aanmerking doen komen. Maar
wij hadden hier liever een persoonlijk
heid gezien, die in staat zou zijn geweest
als burgervader populair te worden in
den besten zin van het woord.
De regeering stond hier voor een zeer
moeilijke keuze, dat erkennen wij. Be
langrijke moeilijkheden konden door de
benoeming van jhr. Bosch overwonnen
worden. Hij is zeer vermogend in het
bezit van vele gronden in de gemeente
Brummen en heeft relaties in kringen,
welke aan het Hof plegen te komen en
dergelijke meer. Hij behoort tot een oude
liberale Groningsche familie."
Gevaarlijk argument.
Onder bovenstaand opschrift lezen wij
in de (c.h.) „Nederlander":
In de Tweede Kamer is een en ander
maal herinnerd aan een uitspraak van
dr. Albert Schweitzer over Zwitserland
en den wereldoorlog. Hij is namelijk
overtuigd, dat dit land door zijn leger
buiten den wereldbrand is gehouden en
als een vredes-eiland in den oorlogs
oceaan werd bewaard. Dus moet het
niet ontwapenen; en dat wel juist tot
behoud van den vrede.
„Het Volk" erkent ten volle de vele
en uitnemende verdiensten van Schweit
zer op tal van gebieden. Doch inzake
bewapening en ontwapening wijst het
zijn autoriteit af.
„Deze voortreffelijke staat van
dienst stempelt prof. Schweitzer ech
ter nóch tot. staatsman, nóch tot mi
litair deskundige. Wij zijn gaarne be
reid te luisteren naar zijn gezagheb
bend woord op de terreinen, die tot
zijn uitgestrekte bevoegdheden behoo-
ren. Maar wanneer hij vertelt, dat
Zwitserland door zijn weermacht bui
ten den oorlog is gehouden, dan wordt
zulk een uitspraak in geen enkel op
zicht gedekt door de autoriteit, die de
naam Schweitzer op ander gebied
heeft."
De laatste zinsnede is juist. Dat ie
mand een uitmuntend Bach-kenner is,
stempelt hem niet tot militair deskundi
ge. Natuurlijk niet. Maar heeft het Volk
er zich wel rekenschap van gegeven,
welk een gevaarlijke redeneering het
niettemin opzet? Over ontwapening, be
veiliging van grenzen, bewaren van een
volk mogen slechts mee praten staats
lieden en militaire deskundigen. Fiat.
Hoeveel staatslieden en militaire des
kundigen waren er onder degenen, die
gewerkt hebben voor het anti-vloot-
manifest der S. D. A. P. of voor dat van
„Kerk en Vrede"?
Indien de maatstaf van Het Volk mag
worden aangelegd er is inderdaad iets
vóór te zeggen in welk licht komt
dan de petitionnement-actie te staan?
WALCHEREN.
Gemeenteraad van Vrouwenpolder.
VROUWENPOLDER. Dinsdagochtend
hield de Raad onder voorzitterschap van
den Burgemeester, eene openbare ver
gadering, waarin alle leden, uitgezonderd
de heer Arendse, aanwezig wareen.
De mededeelingen en de sedert de
vorige vergadering ingekomen sltukken
werden allen" voor kennisgeving aangeno
men!. De Voorzitter deelde mede, dat
hij zich overeenkomstig de 'hem d»or den
'Raad gegeven opdracht, met den heer
de Visser W'n verbinding heeft gesteld
pmtrent de exploitatie van een zandput
'gelegen op een ,aa!n den heer de Visser
toebehoorend perceel vroongrond in de
afdeeling Vrouwenpolder en dat de heer
de Visser hem1 gezeigd heeft zelf de ex
ploitatie van dien zandpuit ter hand te
nemen en dat hij niet genegen is bedoeld
stuk grond voor dat doel a,an de gemeen
te te verknopen, o,ok deelde! de heer
de Visser mede, dat van a? heden zand
uit den zandput nabij den voormialigen
molen door belanghebbenden kan wor
den betrokken. Bij de rondvraag werden
door de heer Langebeeke inlichtingen
gevraagd omtrent aansluiting der gemeen
te bij de Vereenigingi voor Nederlandsche
gemeenten, waarop de Voorzitter de heer
Langebeeke antwoordde, dat een voor
stel tot aansluiting bij die vereenigling 2
miaal door den Raad is verworpen op
grond dat de contributie te hoog is.
De heer Kesteloo wijst op den slech
ten toestand van den bijbouw aan de
woning B; no. 10 in de afd. Gaping© en
geeft in overweging daar naar te laten
omizien, daar die toestand zeer gevaar
lijk is voor passeerende personen.
De Voorzitter zegde den heer Kesteloo
Joe, dat hij er naai- zal laten omzien.
De heer
Ehhgemanse vroeg1 inlichtin
gen omtrent het gebruik van het door
.de gemeente aangekochte percel grond
aan den Gapingschen weg, dat stuk grond
is z.i. aangekocht om daarvan een zand
put te doen maken en stelde nu de vra,ag
of daaruit zand door belanghebbenden
kan worden verkregen.
De Voorzitter zeide dat hieromtrent
nog igeen besluit is genomen.
Spreker is vjan oordeel dat het uit
bedoeld stuk grond kpmende ziand niet
gebruikt moet worden voor de voetpaden
voor dat doel is men z.i. beter niet sin
tels of grind. De heer Dingemanse zegt
daL als men een zandput in de onmiddel
lijke nabijheid heeft, het z.i. wel'erg is de
inwoners van Gapinge dan naar Vrouwe
polder te zenden. Spreker is van oor
deel dat het stuk grond is aangekocht
om ten gerieve van de inwoners van
Gapinge te worden geëxploiteerd, het
is niet zijn doel het zand gratis Jjjochl te
gen den kostenden prijs, voor belang
hebbenden beschikbaar te steilten. De
Voorzitter was van meening eerst tegen
het voorjaar met de exploitatie te be
ginnen. De heer Mesu is van oordeel,
dat als het zand pas geschoten is, het
niet dadelijk voor het gebruik gereed
is het moet z.i. eerst besterven. De heer
Langebeeke zegt dat zulks niet geeft,
dit zand is beter dan duinzand. De Voor
zitter stelt de vraag of het zand ook voor
de gemeentelijke voetpaden móet worden
gebruikt hij is er voor dat die paden met
grind of sintels worden bewerkt. De heer
Kesteloo verkljaarde in dit opzicht ge
heel aan de zijde van den heer Dinge
manse te staan. Spreker voelt er veel
voor dat het zand zoo spoedig mogelijk
beschikbaar wordt gesteld, voor dat doel
is z.i. het stuk grond aangekocht, terwijl
het er z.i. ook niet op aan komt voor
welk doel het zand wordt gebruikt, het
stuk grond is z.i. gtekjocht om de gemeen-
Ifenairen aan zand te helpen, dat (zij
noodig hebben. De heer Maas zegt dat
hij van oordeel is dat zoo er zand noodig
is, het ook verstrekt moet worden voor
dat doel heeft z.i. den aankoop van he}
perceel grond pljaats gehad. De Voorzit
ter zegt dat hem nog nim'mer door woord
of geschrift gebleken is, dat men zand
uit den zandput te Gapinge verlangde. De
heer Kesteloo zegt, dat reeds verschillen
de personen aan hem hebben gevraagd
wanneer zand uit bedoelden put beschik
baar zal worden gesteld, hetgeen ook de
heeren Langebeeke en Dingemanse toe
stemmen. De voorzitter deelt mede, dat
hij last zal geven om den zandput voor
het gebruik gereed te makten en dat hij
de verdere exploitatie van dien zand
put met «B. en Wi. zal bespreken. Voorts
wordt in beginsel besloten voor dit jaar
tot 1 Januari de prijs van het zand vast
te stellen op f 0.50 het voer. Door den
heer Dingemanse wordt tevens nog in
overweging gegeven, voor, nieuw1 aan
te leggen wegen reductie op elk voer
zand toe te staan. De Voorzitter zegt
den heer Dingemanse toe, dat zulks door
B. en Wj. zal worden overwogen. (De
heer Dingemanse vraagt ook inlichtingen
omtrent de voltooiing van het aangelegde
voetpad in den z.g.n. nieuwen zandweg
De voorzitter zegt dfrt het nog te leggen
gedeelte Vjan bedoeld voetpad nog niet
is voltooid, een en cinder in verband
met toekom'stige plannen van wegsverhar-
ding, als zulks nog plaats vindt, dan
moet bedoeld voetpad toch verdwijnen
en worden er z.i. kosten voor niets ge
maakt, zoodat hij met de voltooiing van
het voetpad nog wat zal wachten.
ZUID-BEVELAND.
WOLPHAARTSDIJK. Maandagnamid
dag hield de raad dezer gemeente een
openbare vergadering. Een verzoek van
de vereeniging ter behartiging van de
belangen van zenuw- en zielsziekten om
toe te treden als lid of donateur dezer
vereeniging op een contributie van ƒ50
per jaar, werd met alg. stemmen afgewe
zen. Van het bestuur van de P.Z.E.M.
was bericht ontvangen dat het getal aan
sluitingen op 15 Sept. j.l. 41 pet. be
draagt.
De voormalige onderwijzerswoning te
Oud-Sabbinge werd onderhands ver
huurd aan het hoofd der openbare school
aldaar voor de som van 250 per jaar.
Op 'n verzoek om gebruikmaking van een
lokaal van een der openbare scholen tot
het geven van tuinbouwonderwijs, werd
met alg. stemmen gunstig beschikt. Een
zelfde verzoek van de fluitclub werd
met alg. stemmen afgewezen.
Vastgesteld werd met alg, stemmen de
jaarwedden en pensioengrondslagen van
den burgemeester en ambtenaar van den
burgerlijken stand. Herbenoemd werd als
lid van het Burgerlijk Armbestuur de
heer A. Heijns en benoemd als nieuwe
leden wegens uitbreiding van het leden
tal van dit college van 3 op 5, de heeren
D. Vleugel en M. Kloosterman. Het voor
stel van B. en W. om over te gaan tot
het vaststellen van straatnamen en het
plaatsen van bordjes met aanduiding dier
namen, een en ander begroot op 60,
kon bij de leden geen meerderheid vin
den. Het voorstel werd met 5 tegen 2
stemmen verworpen. Vóór het voorstel
de beide wethouders.
Op een crediet-aanvrage voor een
drooginrichting der brandspuitslangen,
groot pl.m. 185, werd na eenige bespre
king gunstig beschikt.
De gemeentebegrooting 1931 werd
vastgesteld op 68.685. Met alg, stem
men werd besloten ontheffing aan te vra
gen van art. 195 L. O, wet 1920.
Na langdurige bespreking werd met 4
tegen 3 stemmen besloten afwijzend te
beschikken op een aanvraag van gelden
29 October.
Barometerstanden.
Hoogste769.8 te La Coruna.
Laagste: 739.te Röst.
Thermometer.
Hoogste en laagste temperatuur van
gisteren morgen tot heden middag 12 u.
Hoogste: 53 gr.
Laagste: 49 gr.
Weersverwachting van het K. N. M. I
Zwakke tot matige Wi. tot Z.'-W. wind
Nevelig tot zwaar bewolkt. Waarschijn
lijk eenige regen. Weinig verandering in
[temperatuur.
Donderdag 30 October.
Zon op 6.53; onder 4.j34.
Licht aansteken alle rijwielen, motor
rijtuigen en andere rij- en! voertuigen
5.04.
Maan op 2.54 nan.; onder 11.36 n.m
Volle maan 6 November.
HOOGWATER VLISSINGEN.
Middelbare tijd.
Donderdag 30 Oct.
7.20
20.14
Vrgdag
31
8 49
21.39
Saterdag
1 Nov.
10.05
22 46
bondag
2
11.—
23 27
baandag
3
11.42
Jinsdag
4
0.04
12.13
Woensdag
5.
0 33
12 41
ting van een plaatsje en het uitgeven
van los land in pacht, omdat de som van
4000 per H.A., nu alom de grondprijzen
dalende zijn, te hoog werd geacht. Vóór
de aanvraag de beide wethouders en de
ïeer Luikenaard.
Bij de rondvraag vestigt de heer Over-
jeeke de aandacht van den voorzitter
op het groot aantal straatventers, die het
soms de menschen lastig maken in het
opdringen van hun waren. De voorzitter
zeide toe van deze opmerking nota te
zullen nemen. Na een opmerking van
den heer Van Strien, waarin spreker be
toogt dat de begraafplaatsen er slordig
uitzien, zegden B. en W. toe het gras
nog te laten afmaaien. De voorzitter deed
nog eenige mededeelingen omtrent de
gaslevering van de gemeente Goes.
Onder de pachters der gronden van
iet Burgerlijk Armbestuur alhier circu-
eert een adres, inhoudende het verzoek
;ot vermindering der pachtprijzen, met
iet oog op de slechte uitkomsten van
den landbouw.
KRUININGEN. Maandagavond verga
derde de Gemeenteraad. Na opening
door Burgemeester Elenbaas werd de
ïeer J. Polderman, na het afleggen der
vereischte eeden als raadslid geïnstal-
eerd, zoodat de vergadering thans vol
tallig was.
Aan de orde was behandeling en vast
stelling der gemeenterekening over 1931.
Het Gasbedrijf werd door meerdere
.eden besproken en de leden der Gas-
commissie op het hart gebonden deze
zaak zorgvuldig te behartigen.
Een voorstel om de subsidie voor de
burgerwacht te schrappen werd verwor
pen met 6 tegen 5 stemmen.
Een verzoek was ingekomen om 25 a
30 pet. vermindering van pacht over 1931.
De Voorzitter zegt, dat met het
3. Armbestuur overleg gepleegd zal
worden wat te doen, ook met de pach
ten van dit bestuur, om een lijn te
trekken.
Bij den post f 2500 onderhoud straten
en pleinen, willen de heeien Witte en
Sinke verbetering in Welhoek, terwijl
e heer Minnaar voorstelt f 1000
liervan te nemen en te brengen bij den
post onvoorzien, als reserve voor ma-
aise tekorten.
Met 6 tegen 5 st. wordt dit laatste be-
6 tegen 5 stemmen wordt dit laatste be
sloten, terwijl voor verbetering bij Wel-
ïoek f 300 wordt aangenomen met 7
tegen 2 stemmen.
Na eenige bespreking worden de sala
rissen der helpsters aan de bewaarschool
elk met f 50 verhoogd zulks met alge-
meene stemmen.
De post gem. geneeskundige van
j' 700 is verhoogd met f 300 voor het op
gedragen toezicht op de scholen en de
inrichting van een spreeklokaal te Hans-
weert, zonder hoofdelijke stemming aan
genomen.
Bij den post subsidie autodienst Vlake,
zegt de heer Dek dat de ondernemer
niet altijd met zijn grooten wagen rijdt.
Je Voorzitter zegt, dat dit niet
noodzakelijk is als hij er geen misbruik
van maakt.
De heer Bur kink zal tegen de be
grooting stemmen omdat het hoofdstuk
oelastingen niet naar zijn zin is geregeld.
Ook de heer Witte verklaart zich in
dien geest.
De heeren Francoysen de Voor
zitter meenen, dat het niet aangaat
om als men iets in de begrooting heeft,
dat niet naar zijn genoegen is, tegen de
geheele begrooting te stemmen.
Met 9 tegen 2 stemmen wordt de be
grooting vastgesteld met een inkomst en
uitgaaf van f 163.843 en een post van on
voorzien van f 2.043.
De heer v. d. Straaten vraagt nog
om bordjes bij de School te Hansweert
LAATSTE KWARTIER
NIEUWE MAAN'
VENUS
MARS
JUPITER
SATURNUS
Den 29en staat de Maan midden 'i
den Steenbok, dan groeit zij aan
tot Volle Maan, onderwijl zich in de
richting van den Stier voortbewe
gende.
In het N.O. komen de Tweelin
gen, Castor en Pollux te voorschijn;
Castor is de Noordelijkste van de twee.
door het bestuur van Eigen Erf tot stich- met „langzaam rijden".
ZEEUWSCH-VLAANDEREN O. D.
SAS VAN GENT. Zondagvoormiddag
Meld de R.-K. Bouwvereeniging een al-
gemeene vergadering.
Besproken werd een ingekomen! schrij
ven van den gemeenteraad, waaruit
feleek, dat de raad geneugten blijkt in
principe mede te werken tot het verlee
nen van eett Concessie aan de vereeni
ging tot bouwen.
Naar aanleiding van dit schrijven stel
de het bestuur voor eveneens in principe
te besluiten om tot bouwen over te gaan
van een tiental arbeiderswoningen in de
kom dezer 'gemeente en een vijftal in de
jvijlc de Zandstraat.
Na breedvoerige discusiëen nam de
vergadering een besluit overeenkomstig
het bestuursvoorstel, waarbij echter de
districtie werd bepaald, dat eventueel dte
huur niet hooger zal mogen zijn, dan
gulden per woning.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN W. D.
BRESKENS. Maandag 3 Nov. a.s. geeft
e Nederlandsche Blindenbond in het ge-
jouw „Sumajo" alhier een propaganda-
kunstavond. Medewerking verleenen de
heeren Herman Bresser, bariton, te Arn
hem; Cor Verlinden, pianist, te Vlissin-
gen, en Henry van den Heuvel, declama
tor, te Utrecht.
Het comité van voorbereiding bestaat
uit: mevr. Ramaker; mej. M. van Melle;
zuster A. IJzenbrant; ds. A. Keers; dr.
J. Broodman, arts; D. H. van Zuijen, bur
gemeester; Iz. Cappon, wethouder; P.
Notebaart, lid van den raad, en Joh. Ie
Bleu.
PROVINCIALE STATEN VAN
ZEELAND.
De volgende stukken voor de a.s. zit
ting der Staten van Zeeland zijn thans
in druk verschenen:
Weg Aardenburg Belgische
grens.
In 1860 werd aan A. B. Capreau te
IJzendijke, concessionaris voor een tijd
vak van 80 jaar, van de tolheffing op den
weg van Aardenburg naar de Belgische
grens een renteloos voorschot toegekend
van f 12.000, voor de bestrating van dien
weg loopende in de richting Middelburg
(België). Voor zekerheid van de terug
betaling en het behoorlijk onderhoud van
den weg, werd aanvankelijk een groot
boekinschrijving en later een hypotheek
verleend. Thans is sedert 1909 wed Cop-
pensde Jonghe te Eede tot concessio-
naresse benoemd en is zij met het on
derhoud van den weg belast. Het rente
loos voorschot is reeds geheel terugbe
taald. Inmiddels is een hypothecaire in
schrijving groot f 6000 op enkele percee-
len van wijlen C. A. Capreau blijven
rusten, waarvan enkele zijn verkocht
aan de provincie en aan de N.V.
„Zeeuwsch-Vlaamsche Tramwegmaat
schappij". Ged. Staten stellen op ver
zoek van de erfgenamen van mevrouw
weduwe C, A. Capreau-Weinhagen en
de directie der genoemde N.V. voor hun
machtiging te verleenen tot royement
van deze hypothecaire inschrijving mede
te werken.
Bijdrage kosten herstel
Raadhuis te Veere,
Het raadhuis der eens zoo bloeiende
handelsstad Veere verkeert in een toe
stand van verval. Hetgeen in tijden van
welvaart en rijkdom - werd opgetrokken
als uiting van burgertrots en gemeen
schapszin, legt thans, onder zoo geheel
gewijzigde omstandigheden, op de ge
meente zware en door haar welhaast
niet te dragen lasten. Wordt hier niet
tijdig ingegrepen, dan laat het zich aan
zien, dat het raadhuis van Veere, als
voorbeeld van den hoogen bloei van het
handwerk in vervlogen tijden ook ver
buiten de landsgrenzen bekend, ten on
dergang is gedoemd.
De regeering heeft dit ook ingezien,
en heeft als eerste termijn in kosten va»
herstel, die globaal op f 100.000 worden
geraamd, teen bedrag van f 10.000 uitge
trokken. De medewerking van het Rijk
is evenwel niet verzekerd, zoolang ook
niet zoowel de gemeente, als de Provin
cie naar de mate van haar krachten haar
aandeel bijdragen. Ged. Staten stellen
voor de provinciale bijdrage te bepalen
op f 10.000 en wel f 4000 in 1931, waar
mede in verband de post „Subsidiën
voor herstelling van monumentale ge
bouwen" op de begrooting 1931 is ver
hoogd van f 5000 op f 10.000. De overige
f 6000 stellen Ged. Staten voor over de
volgende jaren te verdeelen, in verband
met andere bereids toegekende of nog
toe te kennen bijdragen, evenwel met
dien verstande, dat de geheele bijdrage
uiterlijk na de beëindiging van het dienst
jaar 1934 zal zijn uitgekeerd.
Ten slotte deelen Ged. Staten nog
mede, dat het in hun voornemen
ligt om genoemde begrootingspost ook
in de volgende jaren op f 10.000 te ramen,
Reglement wegen en voetpaden.
Ter overweging van de daaromtrent in
de afdeelingen gemaakte opmerkingen
namen Ged. Staten in de vergadering
van 15 Juli j.l. het voorstel tot wijziging
van het reglement op de wegen en voet
paden in Zeeland terug.
Het resultaat van het ingestelde on
derzoek is dat Ged. Staten gezien de op
merking omtrent het geringe verschil
tusschen de minimumhoogte der stroom-
geleidingen en de maximumhoogte van
voertuig of lading onderscheidenlijk 4 M.
en 3.80 M„ ook al treft het alleen on
beschermde geleidingen met lage span
ning, geen bezwaar hebben het verschil
met 10 c.M. te vergrooten en dus in
plaats van 3.80 te lezen 3.70 M.
Bij Ged. Staten bestaat geen bezwaar
om het hooren van Burg. en Weth. ook
voor te schrijven ten aanzien van den
aanleg van sterkstroomgeleidinen en om
in art. 86 tusschen de woorden ijs en
sneeuw ook ijzel in te lasschen.
Weg St. Jansteen—Koewacht,
Het gemeentebestuur~van St. Jansteen
verzoekt om toekenning van een rente
loos voorschot van f 64.300 krachtens het
Tertiairewegenbesluit voor de gedeelte
lijke verbetering van de Wilhelmina-
straat. Het te verbeteren wegvak, ter
lengte van 2.1 K.M., maakt deel uit van
de 7.86 K.M. lange verbinding St. An-
driesSt, Jansteen, welke in 1892 be-
keid werd.
De keien der oorspronkelijke verhar
ding en de later ter herstelling daarvan
gelegde zijn thans zóózeer versleten, dat
zij voor keibaan niet meer bruikbaar
zijn. Ged. Staten kunnen zich met het
plan en de begrooting vereenigen, maar
meenen dat, met het oog op het dage-
lijksch toezicht op de uitvoering van het
werk, 'het bedrag ware af te ronden tot
f 65.000. In den onderhoudsplicht, thans
berustende bij de gemeente St. Janssteen,
komt door bovengenoemde verbetering
geene verandering.
Toegangsweg Steiger Stavenisse.
Naar den Nieuwen steiger te Stave
nisse, welke eerlang in gebruik genomen
zal kunnen worden, leidt thans een weg,
welke in onvoldoenden toestand ver
keert, waardoor de aanlegplaats niet
ten volle tot haar recht zal komen. Het
komt Ged. Staten gewenscht voor dezen
bij de Provincie in onderhoud zijndeti
