TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT VAN WOENSDAG 15 OCTOBER 1930. No. 242.
BINNENLAND.
IOJADENIM HET
VREEMDEUhSEH^
Èo«E.CS0/LE<JIQEW
KERKNIEUWS.
KUNST EN WETENSCHAP.
DE STERRENHEMEL IN NEDERLAND
IN DE WEEK VAN 15—22 OCTOBER.
DES AVONDS TE 8 UUR M. T.
Oeerste
©volle haam
3laatste kwartier
#nieuwe maan
ZUID
venus
mars
jupiter
saturnus
ONDERWIJS.
RECHTZAKEN.
LANDBOUW.
Verkeerswezen, Post en
Telegrafie.
DE KONINGIN-MOEDER IN DE
BEIERSCHE ALPEN.
Van de Koningin-Moeder, die thans
te Garmisch Parlenkirchen vertoeft, kor
mén goede berichten. H.M, igeniet zeer
va;n de hooge lucht, en hoewel het weer
afwisselend is, kan H.M. toch vele wan
delingen en tochten in de mooie omgeV
ving maken.
Van de aardschokken heeft de Ko;
ninginl-Moeder nagenoeg n:ets geviaeld
hoewel H.M. zich nog niet ter ruste had
feoeven, toen de. schokken voor kwamen
H.M. denkt voorloopig nog te Partenl-
kirchen te blijven.
ONDERSCHEIDINGEN.
Bij Kon, besluit zijn benoemd tot ric
der in de Orde van den Nederlandschen
Leeuw mr. B, R. Roijer, advocaat-gene
raai bij het gerechtshof te 's-Gravenhag
en dr. J. Ed. Stumpff, lid van den Ge
zondheidsraad, directeur van het Bin
nengasthuis te Amsterdam.
DE NIEUWE BURGEMEESTER VAN
DEN HAAG.
IB. en W. van Den Haag moeten van
hoojger hand gepolst zijn over ee:n ver
hooging van hot salaris van den burge
meester, echter zonder dat er een naam
van een persoon bij genoemd werd. Heit
antwoord moet geweest zijn, dat het col
lege er.niet over denkt, op defeen voet
ee.n voorstel te doen
DE ZUIDERZEESTEUNWET EN DE
ZUIDERZEE-VISSCHERS.
In de gisteren in Den Haag gehouden
idemonstratieve vergadering van Zuider-
zecvisschers, inzake de Zuiderzeetsteun,-
wet, is een motie aangenomen, dat de
daarin aangebrachte verbeteringen onvol
doende zijn en veirre beneden! de Ver
wachtingen 'blijven, die zij redelijkerwfijj-
ze mochten koesteren, dat met name het
gemis van een billijke te'gemoeltkoiming
in de waardevermindering van schuit
en netten een grievende bélèèdiging is
va,n het rechtsgevoel; dat verder de»
wOnschen, zooals ze in de nota van de
viss cher, so rgau is.aties aan de Tweede Kal
mer zijn opgenomen, als een minimum
zijn te beschouwen, en besluiten deze
motie ter kennis vrn de regeering' en de
Tweede Kamer te brengen en te publif
ceeren. I I I 'tl
DE POSTVLUCHTEN NAAR NED.
INDIE.
Het tweede postvliegtuig is gisteren
te Karatsji aangekomen. Heden voort
zetting.
DE PHOHI-STUDIO'S.
„Het Volk" meldt
Eenige dagen geleden deelden wij
mede, dat als gevolg van besprekingen
'1 usschen de directie van den Phohi-
zender en het hoofdbestuur van P.T.T.
in de betrokken kringen de heropening
van den Indië-zender zeer spoedig wordt
verwacht. In aansluiting op dit bericht
vernemen wij thans, dat de vroegere
studio's in het perceel Keizersgracht 732
te Amsterdam weer door de directie van
den Phohi-zender voor den duur van een
half jaar zijn gehuurd.
Bij informatie bij de directie van den
Phohizender, is het Hbld. gebleken, dal
dit bericht geheel en al onjuist is De
waarheid dienaangaande komt neer op
het volgende:
Er zijn tusschen de directie van den
Phohi-zender en het hoofdbestuur der
P.T.T. te 's-Gravenhage, geen bespre
kingen gehouden over een heropening
van den Indië-zender, gelijk ,Het Volk"
reeds eerder meende te moeten aan
kondigen.
Het verband, dat de redactie legt tus
schen haar bericht over een heropening
9.
Mijn vertrek naar Marokko.
Tegen het einde van 1920, kort na den
moord op mijn kameraad Leo, kwam er
een order van den Franschen minister
van oorlog, dat t geheele 2e regiment uit
Algiers overgeplaatst moest worden
naar Marokko. Alle garnizoensplaatsjes
en militaire posten zouden overgaan tot
het eerste regiment. Zij, die echter in
hun oude regiment wilden blijven, moes
ten daarvan kennis geven aan hun com
pagnies commandant. Ik deed dit ook
en in 't begin van Januari 1921 vertrok
ken wij met 38 man van onze compagnie
weer naar Saïda. Den 20sten Januari
kregen enkelen onzer bevel ons 's
avonds om 6 uur naar een terrein kort
bij het station te begeven, waar het le
bataljon kampeerde. Den volgenden mor
gen zouden we dan gezamenlijk met een
specialen goederen trein naar Marokko
vertrekken; de andere bataljons en de
staf van het regiment zouden eenige
dagen later vertrekken. Ik werd inge
deeld bij de le compagnie.
Den volgenden morgen werden wij in
en het huren der vroegere studio's is ook
al niet juist.
Wèl zijn deze studio's weer ingehuurd,
doch alleen, omdat de huur afliep en men
op eventueele gebeurtenissen voorbe
reid wenschte te zijn, d.w.z., dat men
niet zonder studio's zou zitten, als er op
de een of andere wijze weer eens zou
kunnen uitgezonden worden.
DE 298 M.-GOLF,
Naar het Hbld. verneemt, heelt de
Zweedsche regeering op een telegrafisch
verzoek van het hoofdbestuur der P.T.T.
te 's-Gravenhage geantwoord, dat bin
nen enkele dagen liet storende Zweed
sche; station Fallun van deze golf zal
verdwijnen.
De 298 M. golf wordt voorts gestoorc
door eenige telefonie-zenders, o.a. een
Fransch station. Ook deze zijn aange
schreven. Van deze stations heeft men
echter nog geen antwoord ontvangen.
Benoemd tot kerkvoogd bij de Ned
Herv. Gemeente tc Schoondijke dc
heer H. Bralkman.
De R.K. Kerk te Hulst.
De correspondent van het Handbl
meld t
De restauratie der R. K. Kerk te
Hulst, het .gebouw dal lot voor korten
lijd voor R. K. en Protest, diensten ge'
bruikt werd, maar door de R. K. is ge
kocht, zal plm. f 447.500 vorderen. De
raming van kosten voor herstel van den
aan de gemeente toebehoorenden kerk,
toren beloopt f 12.500. De gemeenteraad
heeft zich vereenigd met een voordracht
van B. en W. om 10 pCt. der restaura
tiekosten, lot een maximum va,n f 50.000
voor rekening der gemeente le némen),
waarbij de kosten, die voor de restau
ratie van den toren noodig zijn, zijn
inbegrepen. Tevens ver o inden zij hieraan
ae voorwaarde, dat het Rijk tenminste
50 pCt. in de kosten zol bijdragen.
Ned. Herv. Kerk,
Drietal le Rotterdam ds. J. H. Biui;
nink te R heiden; ds. A. de Voogd le Ylis
sin,gen en dr. !0. Norel Jr. te Leeuwarden
Gerei. Kerk.
De classis Middelburg van de Geref
Kerk heeft heden tot de evangeliebe
diening toegelaten den heer H. Pestman,
beroepen predikant te Grijpskerke.
Hotel du Commerce.
Onder de auspiciën van de te
s-Gravenhage zetelende Kunstkring De
Schakel exposeeren een zestal schilders
in een bovenzaaltje van Hotel du Oom
merce hier ter stede een aantal doeken,
die voor den rustigen en degelijlkeln
unstminnaar, niet al le zeer beroerd
door de hevigheden en buitennissigheden
an dezen lijd, een bezoek en aandach
tige beschouwing wel wlaard zijn. Men
treft er knap en doorwrocht schilderwerk'
aan, blijk gevende van technisch kunnen
en aandachtig werken, met als resultaat
dikwerf iets, dat, schoon het niet modern
in den gebruikelijkén zin van dit woord
is, toch zeker op zijne wijze ook' van
dezen tijd mag heeten.
Eén uitzondering dient gemaakt te
worden: den knappen Oostenrijker kjo-
lorist R i s ek mag het praedicaat m'odern
niet ganschelijk onthouden worden; hij
gelde dan als bewijs levtens zoowel
met z'n knappe en forsche papagaaien
als met z'n boerenerf Vlal •ietwat
modern" en den kunstlievenden bei
schouwer pakkend en ontroerend, nog
wel siamen kunnen gaan. Al' zijn daar
geladen, Er waren twee lange treinen
samengesteld uit goederenwagens; de
wagons werden zoo volgestopt, dat men
zich haast niet verroeren kon. Met heel
wat moeite en scheldwoorden lukte het
eindelijk allen te bergen. Intusschen was
de regimentsmuziek gearriveerd, daarna
ook de kolonel met zijn officieren. En
zoo vertrokken wij toen, terwijl de mu
ziek als afscheid de regimentsmarsch
speelde, naar dat land, waar duizenden
egionairen, ver van hun vaderland,
vrienden en bekenden, den dood vinden.
De reis ging over Sidi-Bel-Abbes, daar
stopten wij een uur en de regimentsmu
ziek speelde ook op het perron van dit
station eenige marschen.
Den volgenden dag, tegen 4 uur 's mid
dags, kwamen wij aan in de stad Oudj-da.
Dit is de eerste stad over de grenzen van
Marokko. Daar werden wij uitgeladen
en te voet trokken wij vier K.M. verder,
van het station, naar een groot kamp,
waar wij allen werden ondergebracht in
tenten. Hier lagen verbazend veel mili
tairen van allerlei wapens en rassen,
want dit was het doorgangspakhuis van
wat van Marokko komt en er heen gaat.
Hier zijn de groote centrale magazijnen
van kleeding, wapens en munitie.
Wij bleven er vier dagen en ieder ont
ving een nieuw geweer en 120 scherpe
patronen; overal waar men in Marokko
heen gaat, heeft men wapens en patronen
voor, bij gedurfder inojdiernelingen, nog
paikkender bewijzen te vinden.
Er is nogal veel werk van den jongen
schilder Nolle ezijn Geildersche Kade
te Amsterdam1 zoowel als z'n paarden
aan de Maashaven te Rotterdam noteerde
ik ,als goed werk1; het Zierikfeeeslche
straatje, met even dien rooden noot in
hel grijze straalvlak, is heel aardig.
Van A. J. Zwart drie landschappen
huizen ,aan de Broetksloot, een boeren
woning, die heel mooi v,a:n kleur is, en
een, erfje.
Twee stukkeu van Evert Mot: voor
al diens Rotterdamsche Maas bij zonlicht
is stralend van kleur en suggestief in de
wijdie v,an het kabbelende w'aler': knap
ged,aan!
Een groot bloemstuk van Willy
Fleur is wel fleurig van kleur en vaar
dig geschilderd, maar het doet wel wat
'erg conventioneel aan Hel bloemslilleven
va,n diens leerling Louis, van dei-
Steen is, wat sfeer betreft, a,l beter
dunkt me
Tenslotte „De hooiers" van Jef van
Joole, die ,nr,.g een Zeeuw moef zijn;
naar men zeide.
Samenvallend: uit cultureel oogpunt
een misschien niet hevjg-belangrijke ge
beurtenis, deze expositie; wel echter een
tentoonstellinkje van deugdelijke, welver
zorgde schilderijen, die het misschien
relatieve voordeel hebben, dat men
verschillende ervan graag aan z'n k:v
merwand. zou zien hangen.
Ee.n vriend van me zou misschien zeg
gen dat pleit niet voor je kamerwand.
Maar: dat is mijn zaiak, niet de zijne!
Bij Kon. besluit is benoemd tot
inspecteur van het lager onderwijs in d
inspectie Tiel C. J. Keurenaer, ouc!
schoolopziener te Velp, gemeente Rhe
den.
Tot onderwijzer aan dc Chr. school
te Axel (Spui) is benoemd de heer
J. Verhoef, thans le Kampen.
J. II. S., gcd., kantoorknecht ie Tree-
beek-Hoensbroek stond voor de
Maastrichtsehe rechtbank terecht, ter za
ke van overtreding van art. 373 W|. v.
Sir., n.l. misbruik van vertrouwen door
openen van brieven en uithalen van
geldswaarde. Verdachte, die 30 jaar bij
de posterijen was, had uit brieven zilver-
bons gehaald. De eisch was 5 maanden
gevangenisstraf.
De rechtbank le Arnhem heeft
J. A. V/. van H.. .gewezen boekhouder bij
het gemeente-slachthuis te Nijmegen we
gens verduistering van f 4500, gepleegd
in dienstbetrekking, conform den eisch
lot 6 maanden .gevangenisstraf veroor
deeld.
Voor de ,arr.-rechtbank le Maastricht
stond terecht J. If. II., mijnwerker te
Nicu\venh(age. Duitscher, ter zake dat
hij in den avond van 6 Juli toen hij met
een gezelschap uit een herberg kwam,
ruzie heeft gekregen, met Josef Krasjek
en hem met een mes in de halsslagader
heeft getroffen, waardoor deze bijna on
middellijk dood was.
Hel M. eischle ter zake van dood
slag, of mishandeling, den dood len ge
volge hebbend, 5 jaar gevangenisstraf.
De moord te Bennekom.
Bij de behandeling van bovengenoem
de moordzaak tegen den verdachte Jan
Hoek, die door de Rechtbank te Arnhem
tot levenslange gevangenisstraf werd ver
oordeeld en welke behandeling in hoo-
ger beroep voor het Arnhemsche Ga-
rechlshof op 30 October a.s. zal pl'aals
bij zich; indien men buiten kampeeren
moet, als regel des nachts ook. Den vol
genden morgen, bij het appèl, mankeer
den er twaalf man. Deze hadden ge
tracht van hier uit Spaansch-Marokko te
jer(eiken. Men bracht hen echter den
derden dag reeds zwaar geboeid en in
deerniswekkenden toestand terug; al te
zachtzinnig waren zij niet behandeld!
Alle twaalf kwamen eenige weken latei-
voor den krijgsraad.
Den vierden dag ging de reis van daar
uit verder per trein, wij kwamen 's
avonds aan te Gercif, waar wij voor den
nacht ons kamp opsloegen, om den an
deren dag weer verder te gaan tot Taza,
waar wij 's avonds om 6 uur arriveerden,
Cort bij het station, op een ruime plaats,
werd een kamp opgeslagen, en reeds den
volgenden morgen om vier uur ging de
reis al weer verder, maar nu te voet.
Wij hadden dien dag 42 K.M. af te leg
gen. Ons was aangezegd dat een ieder
in zijn veldflesch twee liter water mede
moest nemen, want na 20 K.M. gemar
cheerd te hebben, zou een uur rust ge-
ïouden worden en dan moest ieder man
een halven liter water afgeven voor het
coken van rijst en het zetten van koffie;
wie géén water gaf kreeg ook niets te
eten.
Kookgerei en levensmiddelen moet
de soldaat op marsch meestal zelf dra
gen, en wee hem, als hij later niet af kan
Geen enkel maantje komt op deze
kaart voor; men vindt haar, later op den
avond of in den nanacht, 15 Tusschen
Tweelingen en Kreeft; 18: be-
hebben, zal mr. II. Maten, advocaat le
Arnhem, den verdachte weer als raads
man bijstaan. Er worden 19 getuigen ge
dagvaard, doch de geheele behandeling
zal geschieden met gesloten deuren.
Gratie verleend.
Naar V.D. verneemt heeft de Koningin
gratie verleend aan den machinist J. II.
L. onder de gem. Hiavelle bij Meppol die
mei den door hem bestuurde locomotief
in de Smildervaart terechtkwam' en die
door het doen ontslaan van gevaar door
schuld door de rechtbank le Assen en in
hoogcr bercep door het gerechtshof le
Leeuwarden, tot 1 mnd hechtenis is ver
oordeeld, en heeft daarbij bepaald d,at
deze straf gewijzigd is in een geldboete
van f 75 bij niet betaling binnen 3 maan
den te vervangen door de opgelegde
vrijheidsstraf.
Bietencorlog in West-Brabant.
Naar aanleiding van het bericht uit
Zevenbergen van j.l. Zaterdag;, schrijft
de heer C. P. Vogelaar, vo.orz. der Coöpi.
Zevenbergen aan de N. Roti. Crt.:
„'Er is geen nachtelijke bestuursver
gadering: gehouden, ook zelfs niet over
dag er is niemand van het bestuur onl!-
slagen en er wordt hierover zelfs niet
gedacht. De fabriek is Zaterd'agtmorgein
de campagne begonnen.
Dat er actie .gevoerd wordt tegen de
Centrale Bielenverecniigiug staat geheel
builen het bestuur der Coöperatie Zeven
bergen."
De Suikerbieten.
Op 1 October was het gewicht der
suikerbieten in Nederland gemiddeld 785,
het suikergehalte 16.98; voor de Zeeuw-
sche eilanden was het resp. 848 en 17.28
en voor Zeeuwsch-Vlaanderen 674 en
16.93.
Voor geheel Nederland was het 1 Oc-
zuiden den Leeuw, 21 nabij
S p i c a, de helderste ster van de
Maagd.
tober 1929 769 en 17.69, 1 Oct. 1928 756
en 18.50, 1 Oct. 1927 637 en 16.49.
Intern, conferentie te Brussel,
De Brusselsche correspondent der N.
Rott. Crt. meldt, dat Maandag in het
Paleis der Academiën te Brusisel de Int.
conferentie van het postverkeer geof-
pend is. Alleen Europeesche staten ne.-
men er aan deel, w.o. ook Nederland.
President der bijeenkomst is William'r
son, de directeur der posterijen te Liamj-
den. De conferentie za.l zich onder meer
bezig houden met het vraagstuk van
verzending van gewone, brieven' en an
dere poststukken, die .geen speciale
vracht betalen voor vervoer per nachl'-
vliegtuig.
Wat het publiek moet weten en waaraan
de Post geen schuld heeft.
Men verzoekt ons plaatsing van het
volgende
Voor verschillende werkzaamheden,
onder welke het uitbetalen en ontvangen
van gelden een voorname plaats inneemt,
verleent de Postdienst zijn bemiddeling
tusschen het publiek en andere Rijks
diensten, zooals de belastingdienst, Rijks-
verzekeringbank, Rijkspostspaarbank,
Postchèque en Girodienst, enz.
Het publiek dat voor deze werkzaam
heden practisch dus uitsluitend met de
Post in aanraking komt, is spoedig ge
neigd aan den loketambtenaar vragen te
stellen over de regelingen van deze
diensten, welke hij niet kan beantwoor
den en maar al te vaak maakt 't publiek
hiervan aan de Post een verwijt. Ten
onrechte, wijl inrichting en organisatie
van bedoelde Rijksdiensten geheel afzon
derlijk staan en buiten den Postdienst
omgaan. Om bijv, te weten in welke ge
vallen een uitkeering van f 100.wordt
gegeven door den Raad van Arbeid moet
men bij dezen zijn en niet bij de post, al
worden de gelden eventueel op het post
kantoor betaalbaar gesteld. Voor inlich-
geven wat hem is toevertrouwd. Met zijn
uitrusting, wapens, munitie enz. vormt
dit te zamen voor den soldaat een tame
lijk zware last en op die manier valt 'n
marsch van een 40, 50 K.M. lang niet
mee. Daarbij gaat het niet altijd over een
vlakken weg, maar door woeste streken.
Dikwijls bergop-bergaf en deze bergen
zijn vaak zoo steil, dat men handen en
voeten moet gebruiken om ze te beklim
men. Daarbij komt dan meestal nog die
vreeselijke hitte.
Doodmoe en afgemat kwamen wij dien
middag tegen half vier aan 'n groot mili
tair kamp, met 'n aantal houten barakken;
dit was weer een zoogenaamd door
gangslager, genaamd Sidi-Abdulla. Wij
werden voor dien nacht ondergebracht
in deze barakken, en hoewel het er
trioelde van ongedierte, was ieder toch
Hij, al was het maar op den harden
grond, zijn ledematen te kunnen uit
strekken. Overal waar men komt op
zulke militaire posten is alles vies en vuil
en wemelt het van ongedierte, zoodat
men dikwijls daardoor niet eens in slaap
kan komen. In het belang van de gezond
heid van den soldaat doen de Leger-
autoriteiten weinig of niets. Wij hadden
nu nog 38 K.M, af te leggen om den
volgenden dag op onze voorloopige
plaats van bestemming aan te komen en
reeds om 3 uur 's ochtends begaven wij
ons op weg en na ongeveer 20 K,M. ge-
loopen te hebben verlieten wij den
hoofdweg welke verder door gaat
naar Fez, de hoofdplaats van Marokko,
en wij gingen een zijpad in, dat ons
over verschillende hooge bergen voerde
en dat weldra zoo smal werd, dat men
een voor een achter elkander moest
gaan. Tweemaal moesten wij een snel
stroomende rivier door waden, waarbij
wij op sommige plaatsen tot aan de borst
door het water moesten. Op marsch is
dit niets ongewoons. Dan moet de zon
maar weer de kleeren aan het lijf dro
gen. Vooral de voeten hebben dan ech
ter veel te lijden, zij branden dan in de
schoenen, waarin de legionair bloot-
voets moet loopen, daar sokken niet ver
strekt worden, want als er soms een zen
ding sokken in de compagnie aankomt
voor de soldaten, dan verdwijnen deze
meestal in de kisten van de officieren en
onderofficieren. Het gaat hiermede al
net als met vele andere dingen, die voor
den soldaat verstrekt worden, maar die
terecht komen bij hen voor wie ze niet
bestemd zijn: van hetgeen het Fransche
gouvernement voor een soldaat bestemt,
krijgt hij gemeenlijk nog niet de helft;
de andere helft wordt gestolen en het
geld gaat in de zakken van hen, die er
het minste recht op hebben. Vele hooge
heeren, leiden zoodoende een goed leven,
ten koste van dèn armen soldaat.
(Wordt vervolgd). j
