RADIO
Er is slechts
één lamp die een
Philips „Miniwatt"
vervangen kan
en wel een
nieuwe Philips
„Mini watt"
TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT VAN VRIJDAG 3 OCTOBER 1930. No. 232.
BINNENLAND.
VAN JAREN HER
ZEELAND
KUNST EN WETENSCHAP,
DE ACCIJNSVERHOOGING OP
GEDISTILLEERD.
De Centrale Vereeniging voor den Ge
distilleerdhandel, gevestigd te 's-Graven-
hage, heeft zich met een uitvoerig adres
tot de Tweede Kamer gewend naar aan
leiding van het wetsontwerp tot ver
hooging van den accijns op gedistilleerd
en verzoekt het ontwerp te verwerpen.
Adressant wijst daarin op de accijnzen in
België en Duitschland, resp. f 255 per
H.L. ad 100 pet., in Duitschland f 360
per H.L. ad 100 pet.
Wordt het ontwerp tot wet verheven
dan is adr. vast overtuigd, dat het psy
chologisch moment voor den smokkelaar
is aangebroken om gezien deze verschil
len wederom tot den smokkelhandel over
te gaan. In dit verband is een verhooging
van f 44 per H.L, ad 100 pet, van zeer
groot gewicht.
De kans dat de smokkelarij weer zal
herleven, wordt bovendien verhoogd
door het feit, dat tal van arbeiders in de
grensprovinciën dusdanig door werkloos
heid en lage verdiensten worden geteis
terd, dat zij door deze factoren zich
weer tot den smokkelhandel zullen aam
getrokken gevoelen en te sterker, naar
mate deze handel meer loonend is.
Natuurlijk zullen zich dan de funeste
gevolgen over het geheele accijnsbedrag
doen gelden en worden de 37 millioen
die de schatkist thans reeds ontvangt, in
groot gevaar gebracht.
Ook de financieele beschouwingen
van den minister kan naar het oordeel
van adressant den toets der critiek niet
doorstaan.
Voorts ziet de minister over het hoofd,
dat de accijnsverhooging op den consu
ment zal moeten worden verhaald, daar
niemand kan verwachten, dat de handel
deze accijnsverhooging zal kunnen dra
gen.
Dit verhaal is mogelijk in drieërlei
vorm:
a. verhooging der prijzen,
b. mindere inhoud van het glas,
c. verlaging der sterkte,
met als gevolg dat de geraamde meer
dere opbrengst niet alleen niet zal wor
den bereikt, maar de mogelijkheid niet
is uitgesloten dat zelfs het huidige accijns
bedrag in de toekomst niet meer zal
worden behaald.
HET FINANCIEEL RESULTAAT VAN
„OUD SWOLLE'.
Nu het financieel resultaat van de ex
ploitatie van ,,Oud-Swolle" bekend is
geworden, blijkt, volgens de „Tel.", dat
dit onderdeel der onlangs gehouden
feestviering ter herdenking van het 700-
jarig bestaan van Zwolle als stad een
batig saldo heeft opgeleverd van niet
minder dan bijna f 7000. De betrokken
feestcommissie heeft den wensch geuit,
dat een gedeelte van het geld zal wor
den besteed voor een nieuw beeld van
Sint-Michaël, den schutspatroon der
stad, op de Groote Kerk, dat f 3000 zal
moeten kosten en waarvoor f 700 a f 800
door een commissie is bijeengebracht
Het resteerend bedrag zou de feestcom
missie aangewend willen zien voor een
liefdadig doel, waarvoor dus nog f 4500
overblijft.
MEDEZEGGENSCHAP VAN HET
PERSONEEL BIJ DE ARBEIDERSPERS.
Toen de N.V. Drukkerij er. Uitgevers
maatschappij „De Arbeiderspers", het
gezamenlijk bezit der moderne Neder-
landsche arbeidersbeweging, 'in 1929
werd opgericht, aldus Het Volk, was bij
door
D. A. DE STOPPELAAR.
commissarissen en directie de wil aan
wezig, ten spoedigste de medezeggen
schap in het bedrijvencomplex in te
voeren. Een commissie heeft thans met
het Medezeggenschapsrapport van S.D.
A.P. en N.V.V, als basis, een reglement
opgesteld, dat na overleg met de betrok
ken vakbonden in de vergadering van
den Raad van Commissarissen van 2
September 1930 definitief werd vastge
steld.
Besloten is daarop, dat dit reglement
in werking zal treden op 1 Januari 1931
zoodat met ingang van dien datum de
medezeggenschap aan Arbeiderspers en
daarmee in het Nederlandsche bedrijfs
leven, haar intrede doet.
Er zullen daartoe in overleg met de
vakvereenigingen ondernemingsraden
groepsraden en een centrale onderne-
mersraads gevormd worden.
DE WEG ROOSENDAAL—BELGISCHE
GRENS.
Men schrijft aan de N.R.Crt.:
De weg RoosendaalBelgische grens,
die sedert eenige maanden voor het ver
keer is afgesloten, is gisteren gereec
gekomen, althans wat het middenge
deelte betreft. De fietspaden moeten nog
voltooid worden. De Soliditit Maatschpij.
te Amsterdam, welke dit betonvak van
ruim 7 K.M. in den tijd van slechts 3J4
maand opleverde, heeft hiermede een
constructie toegepast, welke in ons lanc
nog niet wordt aangetroffen, Het siligeen
beton is van heel bijzondere samenstel
ling. Tal van ingenieurs en hoofd-inge-
nieurs van den rijkswaterstaat, zoomede
deskundigen uit België en zelfs uit Po
len, hebben in de afgeloopen maanden
het werk bezocht-
De officieele opening zal in de tweede
helft dezer maand geschieden. Men is
voornemens daaraan een feestelijk ka
rakter te geven.
(Intgez. Med)
Beauvoir stadhouder van Zee
land. Alva de gefailleerde.
De ondergang van Rei-
merswaal.
Mondragon is een van de weinige
Spanjaarden, die zich op de Zeeuwsche
wateren thuis voelen. Na verschillende
vruchtelooze pogingen lukt het hem
in de polders nabij „den Haak" te landen.
Vandaar uit weet hij de Zeeuwsche
hoofdstad te proviandeeren: 300 koeien
en leeftocht voor twee maanden doet hij
Middelburg toekomen. Hijzelf met 2400
soldaten blijft op Walcheren om eenige
dagen later ongehinderd zich met het
garnizoen binnen de Arnestad te ver
eenigen.
Weliswaar verliest Beauvoir door on
kunde zijner bevelhebbers op de Zeeuw
sche stroomen eenige schepen, doch de
bemanningen ervan worden gered. Vlug
zeilt hij nu naar Terneuzen en laat daar
het anker vallen. Doch 't gaat hem niet
voor den wind om ongedeerd binnen
Antwerpen te komen. Van den wal be
stookt, in de achterhoede aangevallen,
terwijl op de vloot alles verbruikt is,
overvalt hem een geweldige storm,
welke twee dagen aanhoudt. Als door
een wonder blijven hij en de zijnen be
houden en totaal uitgeput bereikt hij ein
delijk Antwerpen; vier zijner 'schepen
vergaan en die afdrijven vallen in han
den der Zeeuwen.
Bevorderingen,
Gedeputeerde Staten van Zeeland heb>-
ben aan den heer J. F. Koevoets sedert 1
Januari 1899 in dienst der Provincie,
öp zijn verzoek eervol ontsl|ag verleend
als agent bij den Provincialen, Stoombioot-
dienst op de Wiester Schelde te Terneu
zen en is in zijn plaats benoemd de heef
J. P. Stoffels, titans agent bij den dienst
te H,answeert, terwijl in de plaats van
dezen is benoemd de heer J. van Tateoof-
hove, thans goederenJklerk bij den dienst
te Terneuzen, [alles met ingang van '1
Januari 1931.
De Winterdienstregeling.
In de dienstregeling der Nederlandsche
Spoorwegen is voor den a.s. winter-
dienst wat betreft de lijn Vlissingetn'1
Roosendaal heel' weinig veranderd. De
komende en gaande mail treinen zijn on
geveer een uur vervroegd en énkele mo-
torreinen GoesVlissingeni of omgekeerd
enkele minuten gewijzigd. Zooals uit een
advertentie in dit nummer blijkt, 'blijft de
dienstregeling van de tram Middelburg—
Vlisingen geheel hetzelfde.
De winterdienst gaat a.s. Zondag in;,
dus direct n|adat de Hokkien des nachts
om 3 uur op 2 uur zijn gezet.
In plaats van den gesneuvelden An-
thonie van Bourgondië wordt nu Mon
dragon tot gouverneur van Zeeland be
noemd, aangezien Beauvoir, aan wiens
dralen Alva 't verlies van Zeeburg toe
schrijft, het bestuur slechts op diè voor
waarden op zich wil nemen, welke den
Hertog onaanneembaar voorkomen.
Alva's positie wordt in deze dagen
zeer moeilijk: hij schrijft Philips, dat
diens belang vordert, om ten spoedigste
uit de Nederlanden te vertrekken, al
waar hij niets meer kan uitrichten en
zal sterven, indien hij hier nog één
winter moet doorbrengen. Zóó hevig
kwelt de rheumatiek hem, dat hij zich
niet meer uit z'n armstoel kan oprichten.
Tenslotte geeft hij den Koning den ver-
schrikkelijken raad om alle steden en
dorpen welke niet door de Koninklijke
troepen behouden kunnen worden, in
brand te steken....
Zooals men weet heeft de ijzeren her
tog uit z'n persoonlijk vermogen tal van
krijgstochten in Zeeland (en Holland) be
kostigd, als 's Konings geld niet op tijd
Brussel bereikt.
Vandaar dan ook, dat hij geweld'g in
de schuld zit. „Vastgenageld ben ik in
Amsterdam", zoo schrijft hij Philips als
de troepen aldaar aan het muiten slaan.
Tweeduizend soldaten dringen zijn wo
ning binnen en eischen onstuimig huu
achterstallige soldij. Met de grootste
moeite slaagt hij er in bij eenige aanzien
lijke Amsterdammers geld te leenen; bij
de bankiers is hij alle crediet kwijt. Als
een gefailleerde zit hij daar en beducht
voor zijn geldschieters zint de hertog op
'n middel, zich uit de voeten te maken.
MIDDELBURG.
Schreven wij Woensdagavond over
de wenschelijkheid v,an betere verlichting
van den Langevielesingel bij den wissel
vjan de tram, opdat ongelukken aldaar
zooveel mogelijk worden voorkomen,
thans kunnen wij melden, dat de P.Z.E.
M. ter plaatse een goede verlichting
heeft aangebracht, die zeker door hen,
die des avonds met de tram reizen en nu
ettelijke weken genoopt zullen zijn over
te stappen, ten zeerste op prijs zal wor
den gesteld.
VLISSINGEN.
De Zuid-Nederlandsche Radio-Distri
butie Maatschappij heeft een adres aan
den gemeenteraad gezonden, waarin zij
verzoekt de haar verleende vergunning
voor het overkruisen van gemeentegron
den met geleidingen ten behoeve van ra
dio-distributie,- welke vergunning tot 31
December a.s. is verleend, te verlengen
en wel zoo mogelijk tot 31 December
1945, daar de vele technische veran
deringen en uitbreiding van het net en
inrichting ten behoeve van het eventueel,
doorgeven van een derde station of eigen
uitzending, vele geldelijke offers zullen
vergen.
Het bestuur der Vereeniging van ra-
dio-distributie-abonnés gevestigd op coö
peratieven grondslag met zetel te Vlis-
singen, heeft in een adres aan den ge
meenteraad verzocht aan deze vereeni
ging vergunnnig te willen verleenen tot
het aanleggen van een dradenüet over dé
straten en pleinen en haar zoodoende in
staat te stellen tot het exploiteeren van
een centrale voor radio-distributie.
ZUID-BEVELAND.
HEINKENSZAND. Woensdagavond
kwam de Raad dezer gemeente in open
bare vergadering bijeen. De voorz.
deelt 'mede dat het pad bezijden iden,
keiweg aan het eind van de dorpsstraat
als rijwielpad is aangegeven door middel
v)an borden zoodat op dit punt geert
procesverbalen meer zullen vallen we
gens het niet houden van den rechterkant
van. den straatweg.
Voor kennisgeving wordt aangenomen
een adres van de Vereeniging voor ze
nuw- en zielsziekten als ook van den
A. N. Wl. B. met verzofek om subsidie.
Van de P. Z. E. M. is bericht ontvangen,
dat van de 247 aansluitbare perceeten
in de kom zijn aangesloten 138 of 56
pet. en djat de prijs per K. Wj. U. be
draagt 43 cent.
De rekening v-an bet Algemeen Armbe
stuur met ontvang f 1.735 en uitgaaf
f 1.660 werd met algemeene stemmen)
goedgekeurd. De begrooting voor 1931
v,an hetzelfde lichaam wordt eveneens
met algemeene stemmen goedgekeurd
sluitend in ontvang en uitgaaf op f 1.791.
Wegens periodieke aftreding van den
heer W. v. d. Diers als lid van het Alge
meen Armbestuur wordt gekozen de heer
J. de Jonge Mz. De heer W. v. dl
Diers wenschte niet meer in aanmerking
te komen. Met algemeene stemmen wordt
de bouwverordening op voorstel van B.
en W. gewijzigd.
De begrooting der gemeente vo.or 1931
wordt behandeld en vastgesteld op een
bedrag in ontvang en uitgaaf 'van
f 54.240 met een post voor onvoorzien
van f 2.913 Met 6 van de 7 stemmen
wordt nog besloten om B. en Wl. een
crediet van f 500 toe te staan om daaruit
de onkosten te bestrijden om te doen
onderzoeken of een rioleeringspljan in
deze gemeente mógelijk is, met het oog
op de daaraan verbonden basten. De heer
N ij s s e stemde tegen, den post in de
overtuiging dat dit plan onuitvoerbaar is.
Op zekeren dag laat hij bij trompetge
schal omroepen, dat ieder, die nog iets
van hem te vorderen heeft, den volgen
den morgen om zijn geld kan komen.
Maar als de nacht valt, poetst hij de
plaat
De Zeeuwsche opstand heeft hem ge
ruïneerd en 't is voor de Nederlanden 'n
groote opluchting als hij beladen door den
vloek eener gansche natie, naar Spanje
afreist.
In den laatsten tijd was het de Spaan-
sche zaak in Zeeland niet voor den wind
gegaan. Meer en meer wordt de hoofd
stad door het onder water zetten der
omliggende landerijen en het opwerpen
van nieuwe schansen, bedreigd. Mondra
gon staat daartegen machteloos Op
Walcheren weet Oranje 6000 man En-
gélschen te doen landen. Middelburg
heeft nog voor een maand levensbehoef
ten,
Vandaar dart Alva op 't laatst van zijn
bewind nogmaals een vloot van 80 sche
pen te Antwerpen uitrust. Beauvoir als
vlootvoogd, laat bij Lillo de grootst
schepen de Honte afzakken en werpt een
bezetting in Reimerswaal. Dat wordt de
ondergang van 't aardige stadje,
Ondertusschen wordt de Zeeuwsche
vloot door wachtschepen hiervan onder
richt. Boisot vaart de Spanjaarden tege
moet en treft hen te Wolphaartsdijk aan.
Maar de laatsten vluchten terug naar
Bergen op Zoom, Thans volgt het beleg
van Reimerswaal, dat zich na een dag of
vier moet overgeven. Uit vrees dat de
vijand er zich zal nestelen, steken de
Geuzen de stad in brand, na deze te heb-
NMCf.'
PHI LI
(Ingez. Med.)
KLOETINGE. Op den ^gehouden vafc
wedstrijd „Ons dagelijklsch voedsel" te
VHertogcnboseh, behaalde de heer J.
Felius alhier een zilveren medaille voor
waterbrood.
THOLËN.
STAVENISSE. De Roode Kruis-oollee-
te 1930 heeft in deze gemieente door
de,n verkoop van speldjes, door eenige
jonge dames' f 17 opgebracht.
De heer J. W. H. F. Buijze,, sedert
de laatste jaren voorzitter der afdeeling
Tholen van het N.O.G., heeft zich, bij
zijn periodieke aftreding niet meer als
iZoodanig verMesbaar ges leid. Zijn ge
vorderden leeftijo en het feit, dat er gé
lukkig verscheidene jonge krachten in
de afdeeling zijn, zijn de oorzaak van
dit besluit. Op de eerstvolgende verga
dering der afdeeling^ 18 Oct. a.s. zal er
dus in die vacature moeten worden
voorzien.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN W, D.
IJZEND1JKE. Woensdag vergaderde
de afdeeling IJzendijke van het Groene
Kruis. De voorzitter dir. Talsma deelde
mede, dat hij benoemd was tot direc
teur van het ziekenhuis Lichtenberg te
ben ontmanteld.
De meeste bewoners trekken naar el
ders èn om 't geweld van den telkens
terugkeerenden krijg te ontgaan èn we
gens 't gevaar van de steeds verzwak
kende dijken. En die verlaten stad zal
ten slotte gesloopt worden.
„Waar op gevolgt is, dat door last
van de Heeren Staten van Zeeland naer
aenslag van biljetten aen 't sterfhuijs
(d.i. de stad), ende verkoopinge van
straetsteenen, ende anders, ende om met
een voort alles te zeggen, de uitvaert is
gehouden."
De Koninklijke vloot keert naar Ant
werpen terug. Beauvoir heeft verschil
lende schepen verloren en is geheel ter
neergeslagen, te meer daar de Spanjaar
den aan hem 't mislukken der expeditie
wijten.
Toch durft Alva's opvolger, don Louis
de Requesens, hem niet door een ander
vervangen, aangezien de vlootvoogd
eij de regeeringsgetrouwe Nederlanders
zeer gezien is. Bovendien bestaat de
vrees, dat z'n vloot dan ook uiteen ïaakt,
daar de soldaten, die er zich op bevin
den, tot zijn afdeeling behooren en de
matrozen zijn partij trekken.
Moge het den landvoogd ontbroken
hebben aan vastberadenheid en beleid,
aan trouw aan den Koning faalt 't hem
niet. Doch de meerderheid der Zeeuw
sche vloot blijkt onbetwistbaar sinds
deze de Spaansche in Bergen op Zoom
houdt opgesloten.
En als Requesens hem aanspoort om
nogmaals zee te kiezen, betuigt hij dan
ook opnieuw gereed te zijn z'n leven in
Amersfoort. In de vacature werd voor
zien door benoeming met algemeene
stemmen en één blanco van zijn op
volger dr. Brouwer, die de benoeming
aannam. Eén der leden dankte dr. Tals
ma voor zijn krach tigen arbeid in deze
en de omliggende gemeenten voor het
Groene Kruis,, dat onder zijn leiding tot
grooten bloei was gekomen. De secreta
ris der afdeeling,, Ide heer van Roosje-
velt bracht hem den dank van het Be
stuur. i i
De overwintering op Jan Mayen-eiland,
Men weet aldus de N. Rott. Crt., dat
er verschil van meening, althans eenige
onzekerheid bestond over de plek, waar
in 1633'34 de zeven Hollanders had
den overwinterd en waren omgekomen.
Toen in den zomer van 1634 hun lijken
waren gevonden, zijn die teraarde be
steld, natuurlijk vlak bij de overwin
teringshut. Maar waar had die gestaan.
Het antwoord op die vraag schijnt thans
na driehonderd jaar te zijn gegeven.
De correspondent van het blad te
Stockholm seint.
De leider van het Noorsche meteoro-
's Konings dienst te wagen. Het moreel
zijner bemanning heeft door slechte be
taling zoozeer geleden, dat een groot
deel naar Oranje overloopt; de vloot
deels te Antwerpen en Bergen op Zoom
geankerd, kost maandelijks wel 36.000
kronen aan onderhoud en daar de geld
nood bij de Spanjaarden altijd chro
nisch is, wordt de bemanning slecht
verzorgd. Eiken dag komen er door
honger en gebrek s om. Tot overmaat
van ramp geraakt nog een groot deel
van 't geschut in 's Prinsen handen.
Als Requesens nog in Spanje is, heeft
hij zich wel honderdmaal afgevraagd,
„hoe het mogelijk is, dat de omwente-
lingsgezinden zulke talrijke vloten on
derhouden, terwijl de Koning er niet
een voldoende kan uitrusten."
Maar nu hij hier de toestanden in
oogenschouw kan nemen, is hem dit
duidelijk. Zij, die Oranje dienden, stre
den ter verdediging van hun leven, hun
goed, hun godsdienst; Oranje's zaak is
de hunne en zoodoende stellen zii zich
tevreden met levensonderhoud zonder
soldij."
Requesens acht het van groot belang
vóór den zomer meester van de zee te
zijn; een moeilijke opgave daar ook
Alva, ondanks al zijn gezag, nimmer de
meerderheid te water heeft kunnen be
komen. En daar hij er vast van over
tuigd is geen liefhebbers voor zijn vloot
hier te lande te vinden, stuurt hij
zaakgelastigden naar Denemarken,
Zweden en de Hanze om eenige oor
logsbodems in soldij te nemen.