WIL IK JE EENS WAT
ZEGGEN
Rook een paar dagen Chief
Whip en 9k wed dat je net
als ik dat genot en aroma
van die prachtsigaret nooit
meer wilt missen
De Beste voor Uw Gezondheid!
TWEEDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEEUWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT VAN ZATERDAG 2 AUGUSTUS 1930. No. 180
KERMIS.
ZEELAND
PROEF ONDER VINDELIJK
ONDERZOEK DER
TELEPATHIE
door
Drs. W. H. C, Tenhaefï.
VIRGINIA
„De kermis staat weer voor de deur"
Is de spreuk van velen j
Allerhande soort muziek
Hoor je dan weer spelen.
Van de nieuwste tot de oudste
Liedjes kun je hooren,
Maar geen enkel pierement
Speelt ze naar behooren.
Gindsche speelt een toon te hoog,
Die een toontje lager.
Hier hoor je een oude mop,
Daar de nieuwste schlager.
Alles bij elkaar genomen
Is 't een pracht van melodie
En je krijgt het allernieuwste.'
De groote kermis-potpourri.
Geen electriciteit, gas of waterleiding
uit het buitenland.
De minister van Binnenlandsche za
ken en Landbouw heeft tot Ged. Staten
van Zeeland een schrijven gericht, waar
in hij mededeelt, dat in den Raad van
Ministers de kwestie van het betrekken
van electriciteit ,gas en water uit het
buitenland een punt van bespreking heeft
lui toemaakt en dat de Raad zich op het
standpunt stelde ,dat, behoudens uitzon
dering, indien de omstandigheden het be
paald wenschelijk maken, het aanbeve
ling verdient, voorstellen tot het be
trekken van electriciteit, ,gas of water uit
het buitenland of te wijzen. De minis
ter verzoekt Ged. Staten dit 'ter kennis te
brengen van de besturen der gemeenten
die, ^wegens hunne; geografische ligging,
daarvoor in aanmerking komen. Verder
hebben de Min. van Waterstaat en van
Arbeid, Handel en Nijverheid den wensch
te kennen gegeven ,dat Ged. Staten geen
stappen zullen doen of medewerking ver-
leenen .^direct of indirect, met betrekking
tat de levering van deze voorzieningen
aan of in de provincie, dan nadat Ged.
Staten zich voor elk geval afzonderljjk
zullen hebben vergewist, dat bij de re
geering geen bedenking tegen die levering
bestaat.
MIDDELBURG.
Het was gisterenavond wellicht te
mooi weer om het zio|o; druk als wij, heit
anders wel eens aagjen bij de muzielkuit.-)
voering op het Molenwater te doen zijn.
Vele trouwe bezoekers waren vermioieidej»
ïij'k voor korter of langer naar buiten
getrokken. Maar zij' die er waren hletbV
foen meermalen blijk gegeven het doior
het Middelburgsch muziekkorps ten gej-
hooreu' gebrachte ten Zelerste te waar-
üeeren en dit was' in idle eerste pla,a,ts
het geval met de nulmmiers,' die op ver
zoek werden gespeeld, rami. Ballet Egyp-
Als een der eerste onderzoekers der
telepathische verschijhselen dient prof.
iW.. F. Barrett genoemd te worden, die
reeds in 18701873 proeven op dit ge
bied genomen heeft.
In 1876 trachtte hij daarvan mede-
deeling te doen aan de „Britsh Associ
ation", men wilde hem diaar echter toen,
voor dat onderwerp, geen gehoor geven.
Dit als bewijs hoe bevooroordeeld mfen in
die dagen nog algemeen tegenover deze
vraagstukken stond
Prof. Barrett moest wlachten tot het
jaar 1882, het jaar w'aarin eerste afle
vering der „Proceedings" (verslagen) van
de Society for Psychial Research, het
genootschap wlaarvan hiji een der oprich-
was, hem volop1 gelegenheid bood van
zijn pioniersarbeid melding tem aken.
Het genoemde genootschap; begon zij'n
taak met onderzoekingen in te stellen,
„naar(den aard en de grootte van den in
vloed, die door het eene denklvermogen
op het andere k,an worden uitgeoefend,
afgescheiden van de algemeen erkende
wijze van waarneming."
Deze invloed werd door dr. F. W:
H. Myers, een der mede-stichters der
S. f. P. R. „telepathie" genoemd (van
tele-ver en pa thos-aaindocnlng)Hij! ge
bruikte dit woord voor de eerste maal'
in 1883 en liet heeft sindsdien burger
recht verkregen.
Bij het wetenschappelijk, onderzoeik der
telepathie begon juten als volgt te werk
te gaan.
Men verzoekt iemand zich volkomen
passief te houden en zijn denkvermogen
zoo ledig te laten ais m'aar eenigszins
mogelijk is. Om aan dezen eisch tege
moet te komen, worden de zinituigelijiko
organen zoo weinig mogelijk geprikkeld:
de oogen worden geblinddoekt, stilte
wordt zooveel mogelijk in acht genomen.
CHIEF
WHIP
(Ingez. Med.)
tien van Luigixii; Orpheus' in der Un-
terwelt van Offenbach; Chinfeisischie Stras-'
senserenade van Siette en Aïda, van Verdi.
Het is bij' (de uitvoering van deze mooie
nummers; stil op het deel van het plein
waar loopen verboden is1, maar daar
rond istaat de jeugjd en ook wel enkela
ouderen, voor wie het nu eenmaal ,nie,t
blijkt noodig te zijin aandachtig te luiste
ren. Toch is 't heel wat anders! dan voor
1309, toen voor het eerst het loopen
rond de tent verboden werd, een maat
regel, waar tegen men aanvankelijk wel
Wat vreemd op keek, doch dja spoedig
op prijs werd gesteld door bondenden
en waaraan men clan ook' weldra gqf-
wend was.
Gisteren is de Middelburgsche va-
cantiescliool voor de tweede maal naar de
duinen onder Ivoudekerke getrokken en
ditmaal hebben de ruim 400 kinderen
en hunne geleidsters en geleiders prach
tig weer getroffen en zijl hebben dan
De persoon, die aldus passief gehouden
wordt, heet ontvanger. Een ander per
soon wordt verzocht sterk aan één be
paald onderwerp; te denken, een naam!, of
een voorval of een ding, of aan een
voorwerp of teekening die zoo geplaatst
is dat het licht er goed op vlalt of men
er gemakkelijk naar kan zitten staren.
Deze persoon is de afzender.
Plaatste men den afzender aanvankelijk
in hetzelfde vertrek als den ontvanger,
langzamerhand is men er toe overge
gaan de afstand tusschen beide personen
steeds meer te vergrootten. Men Heeft
ten slotte proeven genotalen, waarbij! de
afstand tusschen beide personen ettelijke
honderden kilometers bedroeg.
Het proefondervindelijk onderzoek met
betrekking tot de telepathie nu heeift
aangetoond, dat men niet alleen gezichts
waarnemingen en voorstellingen kan
overdragen, doch mede gehoors-, reuk-,
tast-, smaak-, pijn- en temperatuurwaar-
nemingen, voorts:
1. dat volstrekt niet altijd datgene
wordt overgedragen, waar mfen bewust
aan denkt, doch dat ntedte, onder bepaal
de omstandigheden en voorwaarden, z.g.
voorbewuste en onderbewuste bewust
zijnsinhouden kunnen worden overgedra
gen;
2. dat in een aantal gevallen een per
soon onbewust als afzender optreedt, een
ervarinjg, welke menigeen reeds in liet
dagelijksch leven heeft opgedaan.
3. dat een passieve toestand van
den ontvanger diens geschiktheid om te
ontvangen verhoogt. De toestand tus
schen slapen en wiajken, alsmede de
slaaptoestand zijn in veel gevallen be
vorderlijk om als ontvanger op- te tre
den. Dit laatste leert ook de ervaring,
met betrekking tot spontane telepathie
opgedaan
De spontane telepathie (de ervaringen
met betrekking tot telepathie in het diage-
•]ijlk)sch leven opgedaan) heeft ons voorts
de oogen geopend voor het feit, dat de
gfeschiktheid om zoowel bewust als
onbewust ,alrs afzender op te treden
toeneemt, naarmate men meer ge-emoti-
oneerd is
ook weer volop genoten van sipel aan
strand en duin, en dit zonder diat zich
eenig stoornis van ernstigen aard voor
deed. Dat het spel in de warme zon dor
stig maakt is hekend, maar toch is het
niet onaardig te vermelden, dat behalve
430 fleschjes melk nog 27 emmers water
uit de prise d'eau van de Vlissingjsche
waterleiding in de kelen der kinderen
verdwenen. Bij de thuiskomst reed de
tram dit maal door tot op de Loskade
en was het eeu aardig gezicht de wach
tende ouders en verdere belangstellenden
zich v,an den Blauw.en Dijk naar de Los
kade te zien haasten. De kinderen warejn
reeds uitgestapt, toerTbleek dat een hun
ner een aclelasch met een ledige blikken
trommeltje er in had achter gelaten, die
thans is terug te beicomen bij den heer
Paul in de Kortedelft.
A.s. Dinsdag heeft bij, goed weer de
derde uittocht plaats weder verzamelen
op de Loskade op hetzelfde uur.
Toen de Engtelsche S. f.. P. R. in de
eerste jaren v,an haar bestaan onder het
Engelsche volk een zeer uitgebreid en
quête-onderzoek instelde met betrekking
tot het voorkomen van gevallen van
spontane telepathie, bleek, dat het over-
groote deel dezer gevallen zich groepeert
rond het stervensuur van den af
zender. Wij' krijgen dan de gevallen,
waarbij de ontvanger plotseling halluci-
1 neert met betrekking tot het beeld of de
stem van den afzender,
j In den wereldoorlog' zijn dergelijke ge
vallen in een geweldig aantal geconsta
teerd geworden. Heel wat moeders, Va
ders, vrouwen, veroorloofden, enz., wisten
op zeker oogenblik dat hun zoon, echt
genoot of verloofde, gewond öf gesneu
veld was, doordat zij op zeker oogenblik
zijn beeld voor zich zagen of zijn sle|mi
hoorden.
In een zeer groot aantal gevallen heeft
men na kunnen gaan, dat het tijdstip
waarop den afzender iets overkwam, en
dat waarop de ontvanger hallucineerde,
hetzelfde was. Nochtans zijn er ook ge
vallen bekend, waarin .er een verschil
bestond. Een aantal dezer gevallen heeft
men kunnen verklaren door ;aan 1e ne
men, dat hier latente telepathie bestond.
Voor een ander deel raken deze gevallen
echter vraagstukken, waar ik' hier niet
op in kan gaan.
Wie daar belang» in stelt moet ik ver
wijzen naar mijn boek: „Beknopte Hand
leiding der Psychical Research" in 1926
verschenen hij de Leopolds U. M.. te; Den
Haag.
In het jaar 1919 heeft de Groning-
sche hoogleeraar G. Heijmans met dr.
F. Bruigmans en den arts dr. Weinberg
een onderzoek naar telepathische ver
schijnselen ingesteld .bij een student, die
in dit opzicht over een supernormal©
(begaafdheid scheen te beschikken.
Het aanvankelijk onderzoek dat op over
dracht van smaak-, kleur- en vormwaar-
nemingen was 'gericht .had wel een po
sitief ,maar toch niet opvallend resultaat.
Al spoedig bleek evenwel, dat de proef
persoon in. het bijzonder vatbaar was
voor het opnemen van bewegiugsivoor-
istellingen. Op grond van diit feit 'be-
VLISSINGEN,
In de week van 26 Juli tot ea mei
1 Augustus zijn in het gewone bad ge
nomen 1275 heeren- en 1210 dames ba
den, in het volksbad resp. 796 en 711,
of totaal 2071 heeren en 1921 dames-
baden, zijnde samen 3992 baden.
WALCHEREN.
RITTHEM. De gemeenteraad hield
Donderdagmiddag een openbare verga
dering. Een schrijven van de erven W.
Ce vaal en den heer P. Cevaal Wz„ waar
in zij reclameeren tegen hun aanslag in
de wegenbelasting 1930, werd tot nader
onderzoek in handen van B, en W. ge
steld.
Betreffende een schrijven van het ge
meentebestuur van Middelburg, idem van
den inspecteur van de Volksgezondheid
en idem van de Vereeniging tot stichting
en instandhouding van het Christelijk zie
kenhuis „Bethesda" te Vlissingen inzake
de oprichting van een barak voor lijders
aan besmettelijke ziekten, besloot de
Raad, daar algeheele vrijheid van aan
sluiten wordt gelaten, de kosten op te
vragen aan Middelburg en aan het zie
kenhuis „Bethesda" te Vlissingen.
Aan het comité tot feestelijke herden
king van den 50en jaardag van de Konin
gin werd m. a. s. 50 toegekend.
De gemeenterekening 1929 werd aan
geboden, sluitende voor den gewonen
dienst met een batig saldo van 1415.
De voorzitter deelde mede, dat de
Ritthemsche straatweg over een lengte
van 375 M. is vernieuwd en dat verder
nog eenige verbeteringen zullen worden
aangebracht. De vrijgekomen brik is
reeds voor een groot deel verkocht.
Dhr. J, de Pagter vroeg of er geen ver
betering in de afwatering van de Wever
sloten de onderzoekers; een proefinricli-
t'mg tot sland te brengen, waardoor,-
bij zoo streng mogelijke uitsluiting van
(inwerking door tusschenkomst van de
zintuigen, en od een wijze, welke exacte
bepaling van de toevalskanisen veroor
loofde, deze overdracht van bewegings-
voorstellingen kon onderzocht worden.
Voor dit doel werd in een der bene-
dte.nlokalen van het psychologisch la-
tb oratorium een aan drie zjjden en van
iboven afgesloten kasit geplaatst. In den
voorwand van deze kast wasi een. opening
aangebracht, waarvoor een gordijn hing,
en de zich in de kast bevindende proef
persoon kon nu, door deze opening
(hieen en onder 'het gordijn door, zijn
j hand naar buiten steken en over een
daar geplaatst horizontaal liggend bord
vrij (bewegen. Dit bord was, op de wijze
van een schaakbord in 6 X 8 is 48 ge
nummerde velden verdeeld en elke .proéf
bestond nu 'hierindat de proefleider
een (door het lot aangewezen) veld in het
oog vatte ,en verder trachtte in ge-
I dachten de beweging der hand van den
'^proefpersoon op zoodanige wijze te be
sturen ,dat zij op dat veld terecht kwam.
De proefpersoon .,van zijn kant, hield
zich zooveel mogelijk passief, voerde,
zonder het bord te kunnen zien j,'de be
wegingen uit die hem invielen, en druk
te, zoodra hij het gevoel kreeg, op1 'de
juiste plaats te zijn aangekomen, den vin
ger neer.
Wat betreft de plaats, van waar uit de
proefleider zijn stilzwijgende opdrachten
gat, zijn twee groepen van proeven, die
Vjj elke- zitting zooveel mogelijk regelma
tig afwisselden, te onderscheiden. een
•eerste proef (nabijheidisproeven) stond
de proefleider tegenover de kast, waar-
,'izich de proefpersoon bevond, vbor de
zen wel onzichtbaar, maar niet verder
dan 1 Meter van hem verwijderd.
Bij een tweede groep (afstandproeven)
bevond hij zich in een kamer,; gelegen
'boven die, waarover tof dusivfer werd
gesproken. Om hem in staat tie! stellen-,
van daar uit de- beweging dter h|anid via;n
den proefpersoon te zien en verder te
leiden, was in den vloer tusschen dp
'beide kamers een rechthoekige ope
ning van 32 X 52 c.Mi. aangebracht; die
zoowel van onderen als1 van 'bioven dóór
een glasplaat was afgesloten.
Daar 'bij de proeven de bovenkamer
(Voor het verve
pagina.)
zie men de derde
door lichtafsluitende gordijnen en uit
draaien van het kunstlicht geheel donker
werd gemaakt, zou de proefpersoon, oó'k
wanneer hij vrij in de benedenkamer had
gestaan, nielts hebben 'kunnen zieni 'van
wat daarboven gebeurde, terwijl ook' het
doordringen van geluid door de beide
igllasplatien zoo. zeer werd beuioeilijklt^dat
men zicjh van de eene kamer na/ar 'de,
andere zelfs door luid sdhreeuwen niet
verstaanbaar kon maken. Daar van ver
lieer door middel van den tastzin eerst
recht |g|een sprake kon zijn,, gelooven wij
zoo, zegt het drietal proefnemers
door deze proefinricjhting de mogelijk
heid van communicatie; door 'bemiddeling
der zintuigen op- gehfeel afdoende, wijze
te hebben buitengesloten.
Wiat nu vooreerst de resultaten ctejr
afs'tandsproeven betreft, waarbij volgens
het hierboven vermelde de uitsluiting
van door middel der zintuigen te ver
krijgen gegevens het allerstrengste was
doorgevoerd, werd in 32 van de 80, dus
in 40 pCt. van alle gevallen^ het Jujisite
veld aangegeven. Die kans,, dat dit door
toeval zo(u geschieden, is voor elk get>
val afzonderlijk' 1/48 (er zijn immeris
zies: maal acht dus acht en veertig igenuiri-
merde velden); de berekening leert, dat
zij' voor 32 uit 80 gevallen niet imfeei'fbicfc-
draagt aan één 79 quin'tillioenste.
De onderzoekers zijn op grond d'ezeir
proeven tot de conclusie Igjekoimiejn
„Dat het bestaan van gedachtfenioverj-
dracht onder oms,tandi;g;hedendie het
gewone verkeer door tusschen|kolmst dep
zintuigfen volledig uitsluiten,, door deze
proeven mede buiten allen redelijken twij
fel wordt geste®."
Zeer merkwaardig is het feit, dat met
verslapping der waarborgen tegen nor
maal ziiituigelij'k verkeer, gee,n verbe
tering doch eer een verslechtering van
het resultaat gepaard ging. Bij dfe; nabij'-
heidsproeven werd in 23 van idle 77.. dus
in 30 pCt. van de gezamenlijke' gevalleln,
het juiste veld aangewezen, waaraan 'be
antwoordt ee,n toevalskans van één zestig
trillioenste.
De volgende maal eeu enkel woord
over de verklaring der telepathische Ver
schijnselen.