MOEI LUKE WEOEM
DERDE BLAD VAN DE PROVINCIALE ZEE UWSCHE MIDDELBURGSCHE COURANT VAN ZATERDAG 12 JULI 19 3 0. No. 16 2.
Vijfhonderdste verjaring van
de instelling van het
Gulden Vlies.
RECHTZAKEN.
Handel, Nijverheid en Visscherij
LEGER EN VLOOT.
GEMENGD NIEUWS.
xr&^schafi U ufoiketi vtm genot.
BURGERLIJKE STAND
Ter gelegenheid van de honderdste
vergaring van België's 'bestaan, viert de
stad Brugge 13 Juli en, 17 Augustus ,a.s.
de stichting van de Gulden Vlie's'orde,
die in 1430 binnein hare muren plaats
greep.
De oorsprong dezer inrichting bleef
langten tijd onbekend. Maar het is alom
geweten dat de standregelen dezer Orde
een merkwaardige codificatie zijn van
de regels van eer en ridderlijkheid. De
orde heeft de eeuwen getrotseerd, over
al vielen eer en achting ha|ar lein ideel
en hare leden werden door iedereen,
benijd.
Het is de vermaardsle orde die ooit
door ©enig vorst werd ingesteld, en
daarom zal de Stad deze vijfhonderdste,
verjaring op luisterlijke wijze vieren. De
inwoners willen miet onderdoen voor de
vroegere prachtige stoelen die wereld
beroemd waren, en daarom wordt met
koortsachtiger ijver gewerkt om' den
stoet van dit jaar met de meeste pracht
en den grootsten luister te omgeven.
Hertog Filips de Goede, een afstam
meling van de Fransche, koningen, erfde
het graafschap Vlaanderen nadat zijn va
der door de Orleansche partij vermoord
was te Montereau. Om zijn vader 1©
wreken ging hij over tot de vijanden
van den dolfin van Frankrijk! Geduren
de den strijd had hij opgemerkt, dat' (de
Igroot© landheeren verzot waren lojp eere-i
teekens. De hertog van Orleans had d©
orde van den „Porc Espic" ingesteld
om de dapperste zijner ridders te beloo-
nen. De hertog van Bedford, om den
hertog van Bourgondië aan z.ijn zijde
te hebben, bood hem het halssnoer van
de orde van den Kousehandi aan. MJaar
Filips weigerde, daar hij eenl eigene orde
zou stichten. Hij wilde, dank zijn in
vloed in Frankrijk, onze gewesten tot
één staat samensmelten. Daarom ont
trok hij zich stil aan den Engels'chein
invloed, en kwam weer in vriendschap
pelijke betrekkingen met Karei VII.
Om1 zijn plan hier ie lande uit te voe
ren, had hij de medewerking noodig van
de landheeren die aan het hoofd stonden,
van de plaatselijke besturen én van de le
gers. Daarom wilde hij een orde stichten
waarvan de leden zijn vassalen zouden
worden. Deze zouden overal zijn invloed
doen gelden en al z o o de beste steunt-
pijlers van het vorstenhuis zijn.
In die dagen ('begin der XVe eeuw)
heerschte er te Brugge groote welstand.
In de haven brachten schepen de rijke
waren uit alle landen aan. De kooplkv
den van de Ilaliaansche en Spaansiche
steden alsook deze van de Duïtsche
hanze hadden er hunne stapelhuizen.
Het was meestal in deze stad da,t Idle
Hertogen van Bourgondië verbleven,,waar
ze het oude Prinsenhof tot een praclV
tig' paleis herschapen hadden. Dit viel
in den smaak van de Bruggelingen,' want
de laatste Graven van Vlaanderen hadden
meestal in onverschil met de Stad ge)-
leefd. Het Prinsenhof werd een centrum
waar dichters eu kunstenaars bijeen kwa
men, en waar de grootse he plannen voor
dc vereenïging onzer gouwen gesmeed
werden. Pauselijke gezanten kwamen bij
Filips om le onderhandelen over een
nieuwen kruistocht, terwijl gezanten
van keizers er. koningen een ver
bond met den Grooten Hertog trachtten
te sluiten Schitterende feesten werden
aan het Hof gegeven en na zijn z'waren
dagtaak nam de Hertog dikwijls deel aan
de feestmalen op het Stadhuis, ofwel
bracht hij zijn avond op de Poorterslogie
DOOR
H AMTOhSEM.
8.
Hij zal op de boerderij geroepen
zijn, meende Joyce. Heel even klonk
er teleurstelling in haar stem door. Ze
legde de banjo neer en strekte zich in
een der veldstoelen uit.
Het ziet er hier nogal Igenoeg-
"ik zej Dick, rondkijkend.
Aan de eene zijde der tent was een
veldbed en tegen den tentpaal stond
®en tal eitje met twee pijpen,, een paar
boeken, een groote tabakspot, een ca
mera en de lamp er op. Boven de lamp
was iets aan het tentdoek vastgeprikt.
■ij j sc'ierPe oog zag het terstond. Hij
7® 'ainP op, om beter te zien.
Zij lippen spitsten zich en hij trok de
wenkbrauwen op. Het was een kiekje
van Joyce in igesprek met een paar
dorpskinderen. Ze was zonder hoed en
de zon scheen vlak op haar glimlachend
gelaat. Van de kinderen was zooveel
mogelijk weggeknipt, zoodat Joyce bijna
aileen overbleef.
Dick zette de lamp weer neer en "<wam
rustig naar binten toe, waar hij aast
Joyce ging zitten Zoa zij er van weten?
door bij de machtige magistraten die de
goede steden van Vlaanderen bestuur
den, alsook met de rijke kooplieden uit
de havens van den Oceaan, van de Oost
zee en van de Middellandsche zee. Deze
gelegenheid nam' hij te baat om de grond
slagen te leggen voor latere handelsver
dragen.
Uit de opeenvolgende huwélijfken van
tien Grooten Hertog' uit het Westen met
„Michelle van Valois" en Bonne van Ar-
tois" was hem geen opvolger geboren.
Daar hij voor zijn uitgestrekte; ueziittingea
een erfgenaam hegeerde, zocht hij op
nieuw in het huwelijk ie treden. Dank
aan de dapperheid die hijl ten loon ge
spreid had in den strijd van de Armag
nac s tegen cle Bourgondiërs, en dank ook
aan zijn wijs beleid en zijn uitgestrekte
bezittingen mocht hij een dochter uit een
der regeerende Vorstenhuizen van "Euro
pa ten huwelijk vragen. De Koning Pie-
ler van Portugal, die beroemd was om
zijn igedurigen strijd tegen de Mooren
liad een dochter, wier schoonheid dooi
de minnezangers verheerlijkt werd; op
deze prinses was het, d,at hiji zijn oogen
liet vallen.
Hij zond er den beroemden schilder
Jan van Eyck naar toe ooi) er het por
tret van te maken. Onder den indruk van
dit portret vroeg! hij' de prinses len hu
welijk; wat hem' toegestaan werd. Dil
huwelijk was de versmelting van de dap
perheid van Bourgondiërs en Vlamingen
en van de durfkracht van de Cabelleros
en de Hidalgos, die idoor de hel'dtetnaden
van den Cid vermlaard géworden zijn.
Het huwelijk van Filips den Goede mei
Isabelle van Portugal, werd le Sluis in
gezegend op 7 Janujari 1430. 's Anderen
daags deden cle jonggehuwdten hunne blij
de intrede in cle goede stad Brugge. De
versiering van de stralen was buitenge
woon prachtig; Man aan de .„Speypoorte"
tot aan het Prinsenhof, waren de g'evels
behangen met vaandels en rijke tapijten,
Onder de vensiers waren de wapenschil
den aangebracht van cle vreemde koop
lieden en van cle edellieden, op de Ciar-
mers'brug' was een rood laken gespreid,
doorweven met gouden vuurslage en
vuursleenen; op de slapelhuizen van de
kooplieden prijkten de wapens ven de
slad of het land waartoe ze 'behoorden;
en aan de kruispunten van straten en op
de openbare pleinen voerden de rede
rijkers allerlei looneelen op ontleend aan
de fabelleer en aan den Bijbel.
Zoohaast de vorsten uit het schipi stap
ten, dat hen van Sluis bracht, weerklonk
hoorngeschal en hoorde men tromgerof
fel, de samengestroomde menigte hief vol
vreugde den kreet „Noël, Noël" aau. De
stoet werd geopend door den groot-bal
juw van de Stad en van liet Vrije mét de
hoofdmans van de stadswijken. Dan volg
den cle magistraten van de Stad en van
het Vrije, die in hunne langte mantels
van zwarte zijde een contrast vormden
met de veelkleurige kleederen van hei
volk. Daarop volgden cle Ridders van den
Witten Beer in wille 'mantels gehuld.
De ambachten met hunne wapperende
vlaggen vormden een haag langs de stra
len. In de omgeving van het Prinsenhof
werd de eerewacht opgetrokken door
de boogschutters van St. Sebasfiaan en
de kruisboogschutters van St. Joris, die
beroemd, waren om hun, moed op de
slagvelden.
In den sloet weerklonken afwisselend
trompetgeschal en gezang van minne-
streelen, terwijl hier en. Jaar eeR nar
het volk in een schaterlach deecl uit
barsten.
Toen de hofstoet naderde werd hij
op algemeen handgeklap onthaald. Eerst
kwam de Soeverein Bjaljuw van Vlaan-
Hij hac 1de zijn pijp te voorschijn en stopte
in diep nadenken..
Hallo Zijn jullie er al Fijn Jam
mer, dat ik niet aan de poort kon staan,
om jullie welkom te heeten op mijn
kasteel Mag ik misschien een sigaret
aanbieden.
Turnbull kwam zachtjes over het gras
aanstappen. Dick nam hem goed op, toen
hij naar Joyce keek.
Nee, dank u, zei Joyce, hem glim
lachend aanziende. Turnbull trok een
derden stoel dichterbij en haalde zijn pijp
te voorschijn.
Probeer eens, zei Dick, hem zijn
tabakszak overreikend. Oxfordsch merk!
Nog zoo kwaad niet
Merci. Is het niet schitterend hier
Een tijdlang heerschte er stilzwijgen-
In de verte twinkelden de lichtjes van
Risborough en Vver weg ratelde
een trein en kroop als een
dunne lichtstreep over de vlakte. Ach
ter hen vloog een mot telkens en telkens
weer tegen de lamp op met doffe stoot
jes. Ze zaten met hun rug naar het licht
en nu en dan wierp Turnbull een blik
op het fijne profiel van Joyce. Hij had
vergeten zijn pijp aan te steken.
Speel nu eens wat, Dick, zei Joyce
kalm. Iets rustigs.
Wist ze het? Dick was er nog niet
zeker van. Hij stak zijn arm uit en nam
de viool op. Toen hij dit deed, zag hij
dat Turnbull huiverde en vlug zijn pijp
begon te stoppen.
deren, voorafgegaan van de vlaggen van
Vlaanderen en van den Hertog, daarna
volgden, omgeven van ridders, de wapen
herauten van de verschillende landen
die aan -Men Hertog toebehoorden; de
waardigheidsbekleeder s en groote lieereu
in gouden laken gekleed, reden rond op'
hunne vurige paarden, daarop volgden
de edelvrouwen in kostelijke zijde en
damast gekleed, op haar prachtig uilge-
doschte telgangers.
De Hertog en zijn Echtgenoole waren
voorafgegaan door cle fiere ridders van
de nieuwgestichle Gulclen Vliesorde, wier
purpuren mantels in den wind wapper
den.
Deze zegetocht duurde twee uren.
Filips den Goede 'beantwoordde met 'n
stralend gezicht de toejuichingen van het
volk, die zoowel hem als zijn liefelijke
Gemalin te beurt vielen. Toen was liet
dat deze heerlijke kenspreuk van zijn
lippen viel; „Aultre n'auray".
Filips oogstte de vruchten van zijn va
ders wijs beleid. Hij liad zijn céntrali
satie politiek kunnen overeenbrengen met
het eeuwenoude particularisme zijner on
derdanen.
De dochter van Koning Pieler, dank
aan hare fijne zuidelijke schranderheid
van geest en den invloed, dien zo op den
hertog had, werd beroemd in de groote
politiek van hare eeuw; ze is er toe ge
komen haar echtgenoot te verzoenen met
den koning1 van Frankrijk, zonder de
overgevoelige 'Engelschen te ontstemmen,
zoodat de handelsbetrekkingten van
Vlaanderen met Engeland niet afgebro
ken werden. En niet zonder reden ver
kreeg ze den naam van „Godin v.a;n;
den Vrede".
Baron ALB. VAN ZUYLEN VAN
NYEVELT.
Bruglge.
ri 'f5
De aanvaring tusschen de Plu'to en
de Batavier.
De Raad voor de Scheepvaart stelde
een onderzoek in naar de oorzaak van
de aanvaring tusschen het s.s, Pluto en
het s.s. Batavier III op 14 Juni j.l.
De gezagvoerders van beide schepen
gaven als getuigen verslag van het ge
beurde.
De Inspecteur voor de Scheepvaart
merkte op, dat de Pluto langer gestopt
heeft gelegen dan de Batavier. De kans
dat uit de Pluto de vaart reeds lang ge
weken was is dus het grootst. Er werden
seinen gegeven en er werd gemanoeu
vreerd. De groote moeilijkheid is ook
hier weer de gedragslijn die door een
schip in den mist gevolgd wordt.
De Raad zal later uitspraak doen.
Dronken automobilist.
De 34-jarige koopman J. W. veroor
zaakte 2den Paaschdag een ernstige aan
rijding op den Zeeweg te Bloemendaal,
doordat hij dronken achter het stuur zat.
Met een vaart van 90 K.M, reed hij
zig-zag over den weg, waardoor hij een
stilstaanden auto, waarin zich 5 kinderen
bevonden, 60 M. wegslingerde.
Twee der kinderen werden ernstig ge
wond.
De Officier van Justitie, te Haarlem,
eischte een gevangenisstraf van 3 maan
den. De rechtbank deed uitspraak en
veroordeelde verdachte tot 6 weken ge
vangenisstraf met 6 maanden ontzegging
om een motorrijtuig te mogen besturen
Hel O.M. bij de rechtbank te's-Her-
togenbosch heeft tegen de arbeidster F.
,P. v. M. te Uden, een ongehuwde 'mote
der, wegens moord op haar pasgeboren
kind, dat zij in een 'beerput had' ig|e>
worpen, 10 maanden gevangenisstraf ge-
eischt.
Wat zal ik spelen, Turnbull vroeg
hij. We komen jou een serenade brengen
en het is dus aan jou te zeggen, wat je
hebben wilt.
IetsHij zocht blijkbaar naar
een woord en vond geen beter dan het
hare. Iets.rustigs, antwoordde hij.
Dus speelde Dick zachtjes, alsof het
zachte maanlicht invloed had op zijn
muziek. Het scheen alsof een elfje ergea>
uil een holletje 'e voorschijn was ge
sprongen en nu een tooverwijsje zong,
dat hen in zijn macht moest brengen. En
dat was nu de stevige, doodgewone Dick,
die om niets anders gaf dan om zon en
golfballen Het was een wondere eigen
aardigheid van hem, dat spelen op dood
gewone instrumenten. Als hij een werke
lijke viool gehad zou hebben, zou hij het
niet half zoo gevoelig gekund hebben.
Maar als hij een banjo of een speeltuig
had, dat gemaakt was uit uit een siga
renkistje en een stukje staaldraad, dan
kon het laten lachen of schreien, dansen
of zingen.
Hij speelde vreemde brokstukken van
mineurmelodiën, Oostersch en gevoelig,
waardoor de lucht vervuld scheen van
jasmijn en muskusgeuren en die men niet
zou verwachten van zoon gewonen stu
dent, als Dick was. Toen hij ophield,
werd er niets gezegd. Hij had hen onder
betoovering gebracht. De stilte hing
zwaar om hen heen.
Plotseling stond Turnbull op, ging zijn
Faillissementen.
Het faillissement Map. de wed. A. BJom-
maert-Jansen, manufacturier te Clin-
ge.. Curator mr. R. J. J. Lam'booy te
Hulst is opgeheven wegens gebrek aan
baten.
Kreeftenvisscherij,
De kreeftenvisscherij ligt thans weer
stil, lol heden is de vangst voor het sei
zoen niet schitterend geveest zoo schrijft
men aan de N. R. Crt. Eigenaardig dat
het aanlal gevangen kreeften weer zoo
gedaald is in vergelijking mei eenigje ja
ren geleden, toen meer dan 60.000 stuks
werden buitgemaakt. Fe opkomst van
het bedrijf is zeer vlug gegaan, zou ook
de daling gelijken pas nemen? Als bewijs
hoe snel de toeneming is geweest, moge
vermeld, dat in een der eerste jaren
dezer eeuw', werd gemeld, dat deze nog
nergens afzonderlijk werd uitgeoefend;
dat in de Wjester-Schelde geen enkele
'werd gevangen, dat in de boven 'Ooster-
Schelde in de weeren 27 stuks werden
aangetroffeni n hel district B r u i n i s-
se slechts enkele, in hel district Zie-
r i k z e e 30, van den zoogenaamden
Franschen Trap bij Wjemie 1 d i n g'e tot
de Zandkreek, in palingifuiken. In het
Brabants vaarwater werd er een in de
mosselen en beneden Colijnspla.at op de
sleenbezetlingea gevangen.
De dienstplichtigen thans onder de
wapenen en de v oo r,ge oefen den 2e ploeg
lichting 1930 met 'het strik noodige be
roepskader van het 14e reg. Inf. zullen
van 18 tot en met 23 Au,'g. ia,s,'deelnemen
aan de scnietoefeningen in de legerplaats
■hij Harskamp, waarbij wordt ingedeeld
als detachemenlscoimhinadant de kapi
tein W. K. van Hasselt van het detache
ment le Bergen op Zoom.
De vaandrigs E. E. J. Le iGrandg
H. Ooslerveem en A. Cj. If. van 'der fleijt
van het 3e reg. inf. komen 14 Juli' a.s.
voor 6 weken in werkclij'ken dienst.
Bij beschikking van den Minister van
Defensie is de officier van den Marine-
stoomvaartdienst der 2e klasse IJ. L. de
Vries, op non-activiteit gesteld wegens
ziekte.
Blijkens bij het Departement van
Defensie ontvangen telegram bevond Hr
Ms. torpedobootjager Witte de With, op
de thuisreis van Curasao na,ar Nederland,!
zich Dinsdagmiddag 8 Juli te 12 uur op
13 gr. 46 min, N.B. en 6 gr. 36 min. W.L.
HET VERGAAN VAN DE HOF
PLEIN. De Nederlandsche Regeering
heeft in verband met de hulp door het
Noorsche stoomschip Jotunheim", ver
leend bij de redding van het grootste ge
deelte der bemanning van het Neder
landsche stoomschip „Hofplein' (,dat op
4 Januari 1930 op de Noorsche kust bij
Aalesund schipbreuk heeft geleden, aan
den gezagvoerder van genoemd Noorsch
stoomschip den gouden eerepenning voor
menschlievend hulpbetoon met loffelijk
getuigschrift toegekend, alsmede aan de
leden der bemanning zilveren en bron
zen eerepenningen met loffelijk getuig
schrift.
Tevens heeft de Nederlandsche Re
geering als belooning van de belangrijke
diensten, bij genoemde redding bewezen
aan den havenmeester te Aalesund een
gouden horloge met toepasselijk inschrif
en aan den radio-telegrafist bij Aalesund
Radio een zilveren sigarettenkoker^
tent binnen en kwam even later met een
felkleurigen reisdeken.
Het spijt me echt zei hij. Ik had
hier eerder aan moeten denken. Het
dauwt vanavond zoo erg.
Hij vouwde den deken open en
spreidde hem over Joyce heen.
Houd hem zelf maar, zei ze. Wij
moeten toch binnen een paar minuten
weg.
Weg? Turnbull stond een oogenblik
stokstijf. Daarna ging hij vlug en al pra
tende de tent weer binnen. U moet
er niet over denken, om weg te gaan! We
hebben nog zelfs niet één pijp gerookt
Zeg, ouwe heer, ook soms een plaid?
Nee, dank je, antwoordde Dick.
Waarom ben je eigenlijk opgehou
den met spelen? vroeg Turnbull uit de
tent komend in een dikke overjas. Toe,
ga nog niet weg. Ik heb in_ eeuwen hier
geen vrienden op bezoek gehad en het
is bovendien nog veel te mooi om al naar
bed te gaan. Wat denken jullie over een
kop koffie met biscuits
O, dat is fijn stemde Dick toe. Hij
begreep hem.
Turnbull wendde zich stralend van
genoegen naar hem om, Dat zou ik
ook denken, hé? Ik heb hier een ketel
en een spirilustoestel, We hebben zóó
kokend water. Kom, beste kerel, begin
weer te spelen, terwijl ik bezig ben
Zoo dronken ze koffie uit één kop en
een waschtafelglas en aten biscuits zoo
uit het blik en Dick speelde bekende
Ik vergeet verdriet en zongen.
En mijn dobbertje zelfs ook,
Als ik, aan den kant van 't water,
'n Pijpje DOUWE EGBERTS rook.
Zelfs de vischjes in den vijver
Komen, aan het oppervlak:
Ruik eensDat is DOUU/t EGBERTS
Heerlijk! War een pracht tabak.
Ctinge Doorerrbgs
ECHTE FRIESCHE
20 "50 CT. PER ONS
AS
(Ingez. Med.)
eveneens met toepasselijk inschrift, ge
schonken,
DE MOORDAANSLAG TE HEER
LEN. De 26-jarige los-werkman A A.
B., uit Heerlen op wien Zaterdag
avond een aanslag werd gepleegd, is
Woensdagmiddag overleden.
Verdronken.
Donderdagmiddag ging een 10-jarig
knaapje in den Amstel zwemmen. Het
ventje kon niet zwemmen, waagde zich
te ver en verdween in de diepte.
ZES JONGENS VERDRONKEN.
Zes jongens, leden van een vacantieko-
lonie, te Liverpool, werden meege
sleurd in een sterken stroom en ver
dronken. Alle pogingen om ze te redden
bleven vruchteloos.
Ongelukken.
Op den Veurschen straatweg le Venr
is 't 5-jarig dochtertje van den heer S.
door een auto overreden en spoedig over
leden.
Te N i e u w - B o r g' v 1 i e t (N.B.) kreeg
het 4 jarig zoontje van den landbouwer
P. dat spelend achter een in de wei loo
pend paard aanliep, plots van het dier
een hevigen slag tegen het hoofdje. Met
verbrijzelden schedel werd het ventje
door de moeder opgenomen.
Woensdagmiddag werd op de mijn
Wilhelmina onder Terwinselen de
37-jarige Italiaansche mijnwerker-hou
wer E. door afvallend gesteente getrof
fen en gedood.
Middelburg.
Van 7—9 Juli. Bevallen: M. de Bruijn
igie'b'. de Visser z.; A. Spierens geib'. van
Oosten, d.; C,, S. Schoolmeester ge'b.
Meijers d.; J. van Schelven geb. Wie'-
lemaker d.J. M. Vermeulen ,g|eb. Ros
kam d. i
deuntjes op de banjo en alle drie lachten
en praatten ze druk door elkaar, en eerst
toen de klok van Whiteleaf verwijtend
en waarschuwend middernacht sloeg,
gingen ze naar huis,
Ik ben van m'n leven nog nooit zoo
laat geweest, Dick zei Joyce. We mogen
het wel op een holletje zetten.
Nergens goed voor. De oude heer
denkt immers dat we in bed liggen; hij
heeft niet eens gemerkt dat we weg wa
ren. En ik ben wel eens meer naar bin
nen geklommen, als ik over tijd was
Wel te rusten, mijnheer Turnbull,
zei Joyce, het is heerlijk geweest
Ze gaf hem een hand en deed geen
moeite om de vriendelijkheid in haar
oogen te verbergen. Turnbull hield ztjn
adem in.
Ja, zei hij zacht, het was heerlijk.
Wel te rusten. Breng je banjo eens méér
mee, Dick?
Vast zei Dick. Wel te rusten
dan.... en tot ziens! Morgen?
Goed zei Turnbull, de lamp om
hoog houdend, totdat ze goed en wel op
het pad waren. Joyce nam Dick's arm
en riep nog eens goeden nacht, toen ze
al een eind onderweg waren in 't heldere
maanlicht. Turnbull bleef staan luisteren,
totdat het geluid hunner voetstappen was
weggestorven. Dan ging hij langzaam zijn
tent binen en blies de lamp uit.
Joyce moest het nooit weten
(Wordt vervolgd).