DEOUDETHOMAS
Tweede blad
van de
PROVINCIALE ZEEUWSCHE
van
Woensdag 22 ian. 1930 No. 18.
binnenland
LEEMTEN IN BRANDWEER
TOESTANDEN.
INTERNATIONALE
NATUURBESCHERMING.
door; ANNY VON PANHUYS,
ZEELAND
De locale telefoontarieven.
WALCHEREN.
Gemeenteraad van Veere,
Verbetering Veersche weg.
DE STERRENHEMEL IN NEDERLAND,
IN DE WEEK VAN 22—29 JANUARI.
DES AVONDS TE 8 UUR.
Gemeenteraad van Vrouwepolder.
wmmm
In zijn orgaan, „Vuur en Water", doet
het Uitvoerend bestuur vftn de Kon. Ned.
Brandweervereeniging een uitvoerige me-
dédeeling betreffende het contact met
den minister va,n Binnenlamdsche Zaken.
Het volgende is daaraan ontleend.
„Terstond na de catastrofe te Middel
burg ontving de K. N. B. een .schrijven
van den Minister van: Bimnenlandsche
Z,a,ken, waarbij Z. Ei. den wen&ch te
kennen gaf, op korten termijn concrete
voorstellen te mogen ontvan|gen omtrent
hetgeen zou kunnen, worden gedaan te
gen leemten in branidweerloestanden als
o. a. daar ter plaatse waren gebleken
Het. viel het Uitvoerend Bestuur, dat
den 13en December te Utrecht ver
gaderde, gemakkelijk aan dien wensch
te voldoen, omdat het zijn antwoord ge
reed had, en aanstonds kon, verzoek|en
on. eene bespreking, die den 19en d. a. v.
ten departemente werd gehouden. Het
gaf bij monde van den voorzitter der
vereeniging aan den Minister te kennen,
da;t het uitermate verheugd was Z. E.
tot ingrijpen bereid te vinden,; dat het
wees op ,al wat de K. N. B. sedert jaren
in deze richting .schrijft en zegt; dat dn
de gegeven omstandigheden z. i. tegen
wetswijziging niet moest worden opge
zien; claj mei name de eenhoofdige lei
ding en de eenhoofdige verantwoordelijk
heid in de plaats dienen te treden wan
de gedeèldfe gjeiding en de vage verant
woordelijk-hef.. van Ihans, en dat ook aan
de verplichting der gemeenten tot z.u.
gemeenschappelijke regeling niet zou
kunnen worden ontkpmen.
Aan de hSnd van eep( aan Jhr. Rqys
de Beerenbrouck ter hand gestelde nola
stelde hel Uitvoerend Bestuur resumee-
rende voor, st|appen te doen lot wijziging
van de Gemeentewei op reeds vroeger
gepubliceerde wijze; de medewerking v,an
de provinciale besturen en 'dé heerein
Commissarissen der Koningin te verzoe
ken ter bevordering van verbetering der
onvoldoende brandweren, ook in verband
met de afdeelingen der K. N. B., en aan
deze laatste financieelen steun' in uitzicht
te stellen op door den Minister te stel
len voorwaarden.
De minister nam tegenover deze voor
stellen in het algemeen een uiterst wel
willende houding aian en liet zich voorts
nog uitvoerig inlichten omtrent de les
sen, die uit het den 7en gebeurde Wa
ren te trekken."
„Verder meldt het Destuur nog, dat
de gemeentebesturen vgn Middelburg,
Goes, Domburg en Zierikzee zich lol
het U. B. gewend hebben omi advies hij
de reorganisatie hunner brandweren; mei
die adviezen heeft zich een commissie
uit het bestuur belast.
De Nederlandsche commissie voor In
ternationale Natuurbescherming deelt
mede, dat zij van den minister van on
derwijs, kunsten en wetenschappen een
brief heeft ontvangen, waarin de minister
zijn belanslelting en waardeering voor 't
streven der internationale natuurbescher
ming uitspr.aakt en een bedrag beschik
baar stelt ten behoeve van hel Office
3
Gemakkelijk in zijn stoel ochterover
leunende, begen hij:
„De geschiedenis van den ouden Tho
mas is als. volgt: De eerste directeur
van ons Scildherijmuseum heette baron
Thomas; men zegt, dal hij met den
ioenmaligen hertog de oorkonde heeft
opgesteld, die verlangt, dat iedere direc-
ur na een diensttijd van vijfentwintig
en zijn beeltenis aan het museum
gescenke moet aanbiedhen, dat ech-
a den dood van den directeur zijn
aaarop aanspraak kan doen gel-
m drie directeuren hangen thans
-etten in de Schilderijzaal. De
:e hiermede begon, was baron
If. Zijn beeltenis vertoont een
gerimpeld oude-heerengezicht
ïoederde staartpruik en nu
dat altijd eenige dagen
'recteur zal overlijden, de
net zooals hij op zijn
old, aan den ingang van
International de Documentation, el d<:
Correlation pour la Protection de la Na
ture te Brussel, welk bureau gesticht
werd in October .1928 op aanstichting
der commissies van België en Nederland
en met steun van particulieren uit ver
schillende landen.
De Nederlandsche regeering is hier
mee de eerste, die officieel de noodzake
lijkheid van het office te Brussel erkent..
Andere landen: Duitschland, Frankrijk,
Polen en België, overwegen, officieelen
steun te verleenen, doch n'og geen van
de regeeringen is ertoe overgegaan dezen
definitief toe te zeggen.
De or het bureau van de Kamer van
Krophandel en Fabrieken voor de
Zeeuwschc eilanden ie Middelburg is aan
de aangeslotenen aan het telefoonnet 'n
circulaire gezonden, waarin er aan her
innerd wordl, dat toen de plannen be
kend werden voor de herziening der te
lefoontarieven, met name die voor lo
cale gesprekken tegen dit voornemen
van verschillende zijden is geprotesteerd
o.m. ook door verscheidene Kamers van
Koophandel en onder die Kamers ook
de Kamer le Middelburg. Men was er
toch v:an overtuigd, dat, gezien het aan
tal gesprekken dat in de laats Le jar en
werd gevoerd, het nieuwe tarief belang
rijke verhiooging der telefoonkosten zal
medebrengen, in de eer.sle plaats-woor
handel en nijverheid, doch ook voor par
liculieren, die in hel bezit zijn eener
Lelefioonaa'nsluiling en hiervan een nul
lig gebruik maken. Ondanks de van zoo
vele, zijden aan het Hoofdbestuur der
P.T.T. herhaaldelijk en met kracht Ier
kennis gebrachte bezwaren is de invoe
ring van het nieuwe tarief niet te Voor
komen geweest. Men zal hierin voor-
loopig moeten berusten, doch het wil
hel bureau voorkomen, dal bel ge
wenscht kon zijn wanneer het nieuwe ta
rief b.v. een jaar heeft gewerkt gege
vens te bezitten om te kunnen nagaan
of en in hoeverre het nieuwe tarief voor
meerdere aangeslotenen hoogere lasten
eischt.
Om deze gegevens te verzamelen is
echter de medewerking van de aange
slotenen noodig: en het bureau doet
daarop dan ook een beroept
Het ligt in de bedoeling een overzicht
sa,men le stellen van het door de aan
geslotenen over 1930 betaalde vo.or lo
cale (plaatselijke) gesprekken. Het bureau
zal telkens na afloop van den betalings
termijn een biljet toezenden met ver
zoek dit aan de hand van de door de
aangeslotenen van de telefoon-administra
tie verkregen afrekening', bijgevuld te re-
Lourneeren. Hel bureau verzoekt de ver
schillende belastingsslukken over 1930
wel tc willen bewaren aangezien het mo
gelijk zonae zijn, dat het t.z.t. hierom
trent nog nadere inlichtingen zoude wil
len ontvangen.
Het bureau verlrouwt dat het in deze
op medewerking zal mogen rekenen.
Ook wij wekken gaarne op dit stre
ven van het bureau te steunen, opdat
de gegevens zoo volledig en juist mogelijk
zijn en over zoo mogelijk alle aangeslo
tenen loopen.
Intusschcn is in de drie weken, dat
de nieuwe tarieven in werking zijn, wel
duidelijk gebleken, dat althans aan
vankelijk heel wat minder gesprekken
worden gevoerd, dan bij het oude tarief.
Men vrege dit maar eens aan winkeliers
en anderen, die vroeger herhaaldelijk
werden opgebeld1 en bij wie de telefoon
nu bijna den geheelen dag builen gebruik
is.
Onder groole belangstelling van, het
publiek hield Maandag de voorz., burge
meester II. Dronkers, de perste raads
zitting in dit jaar, wensehte de leden',
huu gezinnen en de gemeente een geluk
kig 1930.
't Schilderijmuseum gezien zou zijn.
Thans zegt men, dat hij daar weer
gezien is, dus Hij zweeg.
„Dus nu is do professor aan de 'Joeurt
om le sterven", voleindigde één der
heeren.
Ven Pettow schudde het hoofd. „Na-
(uiirhjk niets dan een bakersprooi|je,
maar als ik u geweest was, mijnheer
von Weiden dan, had ik den professo,r
niet verteld, dat de oude Thomas zoo
genaamd weer aan het spoken is."
„Maar waarom niet?" verweerde zich
von Weiden, „hij is loch .geen 'bleekzuch
tig bakvischje."
„Dat niet, maar wel een nerveus man
die een hartkwaal heeft."
Ven Weiden haalde nonchalant zijn
schouders op, als aebtte hij het niet ide
moeite waard nog. iets in het midden
te brengen.
De pcfessor had intusschen zijn vrouw
opgezocht. Het was niet zoo gemakkelijk
haai* tc bereiken, want zij was in 'een
levendig gesprek met eenige bekende da
ilies. Verwonderlijk keek zij op, toen
haar man plotseling voor haar stond,
i „Laat ik je niet storen Magda", zei
hij glimlachend, „ik wilde je even komen
zeggen dat ik naar huis ga; ik heb weer
zoo'n hoofdpijn, dat ik liever naar bed
ga. Wees niet over mij bezorgd en blijf
met Else tot het rijtuig jullie op het
afgesproken ur komt halen".
„Arme Alex, ik heb erg medelijden
De heer M ia r k u s s e dankite als oud
ste raadslid voor de goede wenschen en
feliciteerde wederkeerig den voorzitter
en zijn gezin.
Naar aanleiding van de nplulen vraagt
de heer v. Beveren of den Veerschen
weg eigendom is vjan de gemeente of wel
van de commissie van den Veerschen
weg o.. ,a. met het oogi op den verkoop
van grond tot dien weg behoor epjde.
De voorzitter antwoordt dat hij
deze zaak heeft nagegaan en dat vroeger
twee-derde vian den weg van Veere was
en een-derde van Middelburg, doch later
is door Veere een-derde deel overgedaan
aan particulieren. De commissie later
ingesteld 'benoemd door de beide betrok
ken gemeenten om njainens haar de be
langen van den weg te behartigen.
Ingekomen Was een brief van: den
heer Pilfe, daf hij de woning A 212 heeft
vertalen; met hem is overeengekomen
dat hij nog zes weken huur zal betalen.
Van den heer Brouwer, slager, was
een verzoek om wegens veelvuldig ge
bruik van het slachthuis verminderinng
van de kosten van hel slachten per
keer.
De voorzitter zegt dat hij meent
door middel eener wijziging van de ver
ordening de kwestie le kunnen oplossen.
Na toelichting van de zaak door weth.
Gastel wordt lot een wijziging der veror
dening besloten met 4 tegen 3 stemmen
Ingekomen is een schrijven, v:ain den
Minister van O. K. en W., dal er geen
termen zijn om de kosten die- de .zaak-
Holthuijsen in 192-1 voor de gemeente
heel! gehad van rijks'wege te vergoeden.
Wegens vertrek uit de gemeente heeft
de lieer P. Pols eervol ontslag' a!s (ge
meentegeneesheer gevraagd, hetgeen
wordt ingewilligd. Door B. en W. is
arls Taytelbaum tijdelijk met de waarne
ming belast.
De voorziiler zegt nu gekomen te zijn
aan een gewichtig punt: een; beslissing
le nemen ten aanzien van de verbetering
van den Veerschen weg. Na ernstige
overweging zijn B. en W. eenparig voor
hel voorstel en meenen, dat het in het
belang der gemeente is de zaak aan le
nemen en dat bij langer uitstel de kans
op verbetering gedurende eenige jaren
ï's verkeken.
De heer v. Beveren kan zich hier
mee niet vereenigen. Het is nog niet
bekend wat de nieuwe finantieele re
geling voor de gemeente zal zijn. Hij
wil wachten lol die er is en stelt dit voor,
welk voorste] wordt verworpen niet 4
tegen 3 stemmen. Het voorstel van B.
en W. wordt daarop aangenomen, met
eenzelfde slemverhouding. In Middelburg
is besproken dat daar zooveel mogelijk
bij dal werk Middelburgers zullen wor
den gebruikt, zoo steil de voorzitter voor
ook hier zooveel mogelijk bet werk door
Yeerenaars le doen uitvoeren, hetgeen;
wordt goedgekeurd.
- Tot lid van het B. Armbestuur woirdfc
uit een aanbeveling J. Franke, W. v. 'd.
Hooft met algemeene stemmen benoemd
,T. Franke.
Omtrent een voordracht voor Regentes
van het Gasthuis bestaande uit mevrouw
Ten Klooster en mevrouw Holleman,
wordt besloten Lol terugzending.
Naar aanleiding van een verzoek van
den heer Stokvis te Hoorn, wordt be
sloten tot den verkoop van ongeveer 14
vierkante Meter bouwgrond onder aan
beveling der wenken in hel advies dei-
Schoonheid,scommissie gegeven.
Tol ambtenaar van den Burgerlijken
Stand wordt met algemeene stemmen
uit de voordracht H. Dronkers en J.
W. Markus,se de eerste benoemd; idem
lot lid van de schattingscommissie uit
de voordracht II. Dronkers en J. Sturm
en insgelijks tot commissaris van den
Veerschen weg uit de voordracht H.
Dronkers on F. J. Gastel.
Tot gemeentegeneesheer werd be
noemd doktor Taytelbaum op dezelfde
voorwaarden als de vorige funtionares.
Bij ue rondvraag informeert de heer
Pioppe wie het recht heeft ingeval
van brand de klok te luiden en wie dat
moet gelasten. De heer Van Be ve
niet je". Mevrouw Berner keek hem met
hare mooie oogen vol deelneming aan,
„maar als je nu weg wilt, zal je te voet
moeten gaan en het "is al tamelijk laat."
„Op het slotplein staan vandaag ze
ker wel een paar huurrijtuigen, maar lie
ver rijd ik niet, want ik geloof, dat loo
pen beter voor me zal zijn; bovendien
is het prachtig weer en frissche lucht is
een geneesmiddel voor mijn hoofdpijn.
Van Else zal ik liever geen afscheid ne
men, om haar genoegen in het dansen
niet te vergallen".
Zijn vrouw knikte. „Dat is verstandig
van je, laat de jeugd maar pleizier heb
ben", Zij gaf hem een hand. „Van harte
beterschap".
Toen de professor zich in de gardero
be zijn hoed en overjas had laten ge
ven, ging plotseling von Weiden hem
met een vluchtigen groet snel voorbij en
liep, zijn overjas over den arm nemende,
ijlings naar buiten.
„Je zou zeggen", fluisterde één der la-
keinen zijn collega, die naast hem stond,
in het oor, „dat bij meneer von Weiden
den boel in brand staat."
Langzaam verliet Berner het paleis.
Donker lag daar het ruime slotplein er.
in de verte klonk het rollen van' een rij
tuig. Onwilligkeurig dacht hij, dat von
Weiden, die zoo'n haast had, wel in dat
rijtuig zou zitten, en toen herinnerde hij
zich weer diens verhaal, dat men zei,
den ouden Thomas weer aan den ingang
C)EERSTE KW.
©VOLLE MAAN
VP LAATSTE KWARTIER
^ÜNIEUWË MAAN
Op z'n staart na staat de G r o o t e
h o n d volledig op het kaartje en d e
[.eeuw is kompleet. Van eerstgenoem
de is S i r i u s de helderste, het is trou
wens de helderste van alle vaste ster
ren (grootte 1.6); van den Leeuw
VENUS
MARS <B>
JUPITER
3&TURNUS
zijn de heldere sterren R e g u 1 u s (van
de eerste grootte, daarom op 't -kaartje
met gekartelden rand) en Deftebola
(de laatste aan den staart). Van de pla
neten is alleen Jupiter te zien.
r e n zegt dal hij gisteren daartoe last
gegeven heeft.
De Voorzitter zegt dat de Bur
gemeester aló licofd van de Brandweer
en bij nlstentenis de eerste en daarna
de Iwoeae wethouder respectievelijk hel
recht hebben. De wethouder Gastel zegt
,ook nog dat van de Oostwatering af £angs
de hofstede Loodkop een strook van de
gemeente Vrouwepolder grenzende aan
Veere door deze gemeente volgfens over
eenkomst ingeval van brand kan wor
den geholpen.
De heer Gastel zegt neg een be
langrijke zaak Ier sprake te willen bren
gen, nl. het herstellen van de Burge
meesters woning, waarvoor de gemeenle-
biouwkundige drie plannen heeft gemaakt.
Hierover wordt voorgesteld in besloten
vergadering te beraadslagen. Na herope
ning der vergadering wordt besloten hel
gebouw behoorlijk le herstellen daar
voor met inbegrip der f 500 op de be
grooting een som van f 4000 te notee-
ren, van welk bedrag de benoodigde gel
den door den Voorzitter als renteloos
voorschot zullen worden verstrekt.
Maandagmiddag hield de raad onder
«Voorzitterschap van den burgemeester
een openbare vergadering waarin alle le
den tegenwoordig waren. De voorzitter
heette de raadsleden en den; secretaris
welkom in de eerste vergadering in hel
jaar 1930 en sprak de hoop uit dat het
hen gegeven worde ook in dat jaar we
derom in het belang der gemeente werk
zaam le mogen zijn. Spreker gaf de, de
woon te getrouw, een overzicht van het
geen het jaar 1929 voor de gemeente es
geweest. De heer Mesu dankte als oudste
lid den voorzitter namens den raad voor
de tot hem gerichte woorden en sprak
do hoop uil dat het den voorzitter in
1930 in alle opzichten goed moge gaan.
Naar aanleiding van de circulaire van
den Minister van Binncnlainidsche zaken
de landbouw, betreffende de brandweer,
zeide de heer Kesteloo, dat hij van mee-1
ndng was, dat B. e.n W. in Jdeze vergade
ring voorstellen inzake de brandweer
in deze gtemeente zouden komen. Spr.
brengt naar voren, dat als: er in deze ge-
van de schilderijzaal te hebben gezien.
Het oude sprookje dook dus opnieuw op.
Ja, het was belachelijk en toch neen,
eigenlijk kon hij er niet om lachen en
in elk geval was 't tactloos van von
Weiden, dit ondeiWerp in zijn tegen
woordigheid aan te roeren. Natuurlijk,
die man zou het wel grappig vinden in
dien de sage van den ouden Thomas
waarheid werd, want dan zou de goed
bezoldigde betrekking van directeur va
cant komen voor den schildeï Hans
Welschmann, von Weidens nogal licht-
zinnigen schoonzoon, die reeds een jaar
geleden met succes daarnaar gesollici
teerd had. Toen had Berner namelijk te
kennen gegeven van plan te zijn eerlang
zijn ontslag aan te vragen, want hij voel
de zich ziek en niet meer heelemaal op
gewassen tegen de eischen, die het
ambt hem stelde. Maar toen 'hij zich
weer wat beter begon te gevoelen, was
hij maar aangebleven; vrouw en doch
ter hadden hem overeed en ook de her
tog deed al wat hij kon te voorkomen,
dat de kundige man heenging.
Rustig en ernstig liep de proffessor
in de nachtelijke stilte der straten, waar
zijn voetstappen op het plaveisel weer
klonken. Zijn hoed droeg hij in de hand
en frisch woei de nachtlucht om zijn
hoofd. Nu kwam hij uit de Marktstrasse
en sloeg de Alleenstrasse in. Op den
hoek, waar beide straten samenkwamen,!
verhief zich een reusachtige steenklomp,!
meenie eens een brand zou ontslaan,
zooals in Middelburg heeft gewoed, men
daartegenover machteloos zou staan, ge
zien dat er geen water in de gemeente
i.s^ terwijl bij ook zeer gaairne de haad-
poinpbeweging door mechanische kracht
vervangen wensehte te zien.
De voorz. deelde den heer Kesteloo
mede ,dal hij den brand op Zondag j.l.
in de aPd. Vrouwenpolder is geblejken,
dat de 'spuit aldaar in de beste (orde
'veitkeert en dat water voor het blus,-
srh'ingsweifk voldoende in de door de
aid. Vrouwenpolder loopende Orainje-
zonspririk aanwezig is, ook in de afd. Ga-
piinge is z.i. voldoende water aanwezig in
de z.g. Weele, terwijl door B. en \V. in
de vei'gaideriinig van den 81en Dec. 1929
is besloten voor elk der beide spuiten 25
Meter slang aan le schaffen. De voorz.
deelde nog mede dat het iin het voorne
men van B. e:n W. ligt het brandweer-
wezen der gemeente nader onder het
ook le zien en in verband met de dier
zake ingekomen en nog te verwachten
schrifturen te zijner, tijd biji den raaicl
met voorstellen dienaangaande le 'ko
men.
Overeenkomstig het voorstel van B.
en W. werd m. a. sit. besloten aam den
heer P. C. Pols, overeenkomstig
diens verzoek met inga.nig van 1 .fan.
1930 eervol ontslag le verleenen als ge
meente-geneesheer.
Na breedvoerige bespreking werd over
eenkomstig hel voorstel van B. en W'.
m.a.,st. 'besloten voor den tijd van een
ijaar tct gemeeenle-geneesheer te benoe
men dr. Taytelbaum te Veere, op eene
jaarwedde van f 250.
Overeenkomstig het voorstel van B.
,en W. werd met algem. st. besloten het
verzoek vain den R.K. Yolkszaingbond om
subsidie uit de gemeentekas, voor ken
nisgeving aan te nemen.
Daarna deelde de Voorzitter mede,
dat van J. C. Sturm, postbode te 'Gaplinge
een verstrek was ingekomen om over
te gaan tol het doen aanleggen van oein
voetpad van het „hof Gapinge" tot aan
het voetpad nabij „bet Essenhof" en
dat B. en W. den Raad Voorstellen (lot
den aanleg van dat voetpad te besluiten.
De heer Dingernase zeide, dat het
het Schilderijmuseum, Als een breede,
donkere muur stond daar het vormlooze
gebouw. Over den recbterzijgevel liep,
alsof het helder water was, een lichte
streep: de maan stond in haar lichten
de, volle pracht aan den hemel.
De proffessor begon langzamer te loo
pen en gedachteloos dwaalde zijn blik
over het kolossale, massieve gebouw,
totaal gedachteloos. Steeds meer nader
de hij het en daarbij vielen hem opnieuw
von Weidens woorden in; „Weten de
heeren al, dat men zegt den ouden Tho
mas weer a an den ingan(g van het schil
derijmuseum te hebben gezien?" Als of
die woorden zijn oogen bestuurden, keek
de proffessor met starren blik naar den
ingang van het museum en hemel-
sche goedheid!" waakte hij of had een
booze droom hem te pakken? daar
stond midden in de ouderwetsche, bree
de deur een kleine, magere, gebogen ge
stalte in kuitenbroek en jas met lange
panden. Trillend schoof de heldere
streep maanlicht iets naar voren en dui
delijk kon de koortsachtig opgewonden
man een smal, gerimpeld gezicht onder
kennen, met staartpruik en driekanten
steek.
(Wordt vervolgd).
