radi o
Geeft een?.
PHILIPS LUXE COMBINATIE
hef Kerstgeschenk, dat duizenden
genotvolle uren zal brengen aan
het geheele gezin.
NIEUWE BOEKEN.
UIT RUSLAND
Philips Ontvangtoestel 2511,
het toestel dat bij referendum
op de groote Olympia Radio
Snow te Londen ae meeste
stemmen behaalde, biedt de
volgende groote voordeelen
Philips vierlampstoestel 2511,
en Philips luidspreker
»De Meesterzanger
met Philips antenneveiligheid
Compleet f. 493.25^
INGEZONDEN STUKKEN
Wad zaJ het proces de grootiste sensatie
Tan deze eeuw op dit gebied worden.
Vcorloopig 'bepaaiit de Daily iMail zich
tot de mededeeling, dat 't om een groot
bedrag gaat, dat in opdracht van eei£
politieke partij door de eene persoon aam
de ander betaald wordt en dat thans
teruggevraagd wordt.
In de gevangenis te Limoges is
met een tot in alle bijzonderheden voor
bereide poging tot ontvluchting van on
geveer 200 gevangenen op het spoor ge-
temen. Een berucht misdadiger, wien het
reeds verscheidene malen gelukt Was
uit te breken, had met andere gevan
genen tijdens het lue.iten een afjspraak
gemaakt. De leider was in het fiezit ge
komen van de noodige sleutels, om daar
na de overige gevangenen te iaten ont
snappen. Het plan werd evenjwed ontdekt
-dcordal in een der cellen een touwladder
werd gevonden.
Twee leden van het personeel aan
de studio's Pathé te N e w-Y ork zijn
beschuldigd van het veroorzaken van
dood door schuld, naar aanleiding van
den brand, die Dinsdag in de studio's ge
woed heeft en tien menschen het leven
gekost heeft.
Lionello Fiumi ,,Un' Olanda
fra due orarii e ritorno via
Bruges". Met Nederland-
sche vertaling door Carla
Simons. (Boekhandel „Dan-
te Alighieri", Amster-
d a m).
Zijn er onder de lezers van ons blad,
die het zoetklinkende Italiaansch beoe
fenen? 0 neen, zij behoeven niet in staat
te zijn, de „Divina Commedia" te reci-
teeren of Giordano Bruno in het oor
spronkelijk te lezen: een weinigje Itali
aansch kannen is reeds voldoende om te
genieten van het merkwaardige boek,
dat de Ilaliaansche dichter Lionello Fiu-
me schreef over ons, voor hem zoo
merkwaardige, land. Dat is te danken
aan de, tegenwoordig voor Latijnsche
uitgaven ook steeds meer in zwang ko
mende, methode om den oorspronkelij-
ken en den Nederlandschen tekst tegen
over elkaar af te drukken; hier is dat ook
zoo met de, door Carla Simons bezorgde,
Nederlandsche vertaling
Daardoor ontstond een zeer belang
wekkend boekje; immers, is het al aar
dig en leerzaam, het oordeel van een
buitenstaander over eigen vaderland te
vernemen, zulks is temeer het geval, in
dien de auteur een dichterlijke visie aan
een beeldend proza in het schoone Ita
liaansch weet te paren. Hun, die ook
maar een weinig Italiaansch kennen, wor
de de lezing en bestudeering van dit in
teressante boekje met nadruk aanbevo
len; voer lessen aan meergevorderden
achten we het ook zeer geschikt.
De Bolsjewiki en de fouten
der Jacobijnen, - Onderwer
ping aan de bevelen der
leiders. - Stalin, dictator,
herhaalt de fouten van Ro
bespierre.
Er voltrekt zich nu in Rusland een
proces, dat'.vèrdragende resultaten kan
opleveren. Wij zijn, oogenschijnlijk, ge
tuigen van het laatste bedrijf van het
treurspel. Nog een poos en de bladzijde
wordt omgeslagen en dan begint een
nieuw bedrijf van een nieuw tooneelspel.
Wij weten niet, wat dat nieuwe tooneel
spel zal brengen, voor welke nieuwe be
proevingen het^rmzalige land nog staat,
maar dat het tegenwoordige hoofdstuk
van de Russische geschiedenis, 't hoofd
stuk, dat den titel Stalin" draagt, ten
einde loopt, is zeer waarschijnlijk.
Wie zich de gebeurtenissen in Rus
land indenkt en de lessen van de geschie
denis niet vergeten heeft, kan duidelijk
zien, hoe de onverbiddelijke logica van
de geschiedenis zich onafwendbaar vol
trekt, hoe de bolsjewistische leiders zich
aan den greep van het noodlot niet kun
nen ontrukken en gedwongen worden
dezelfde fouten te herhalen, welke hun
jacobijnsche voorgangers in het verderf
hadden gestort. En de gelijkenis tusschen
hetgeen aan het einde van de XVIIIe
eeuw in Frankrijk is gebeurd en het dra
ma, dat wij nu in Rusland aanschouwen,
is zoo opvallend groot, dat men ziende
blind moet zijn, om ze niet te bemerken.
Overigens voltrekken zich alle revolu
ties volgens hetzelfde schema.
De bolsjewiki waren zich steeds be
wust van de logica der geschiedenis en
zij herhaalden telkens weer den raad
van hun leeraar: „Verval niet in de fou
ten van de Jacobijnen!" Zij dachten dat
dit hun zou lukken, dat de geschiedenis
verschalkt kan worden, dat zij uit de er
varing van Robespierre leering zouden
kunnen trekken. De oorzaak van de in
eenstorting van het jacobijnsche regime,
lag in den onderlingen strijd der leiders,
die ten slotte tot de catastrophe moest
leiden. De bolsjewistische leiders besloten
daarom dien onderlingen strijd onder alle
omstandigheden te vermijden. Daarom
.onderwierpen zij zich allen aan de beve
len van de leiding, hoe onrechtvaardig
en dwaas die bevelen ook waren. Men
denke slechts aan de wijze, waarop
Trotsky zich twee keer liet vernederen,
hoe hij twee keer als een boetvaardige
zondaar voor het partijcongres zijn zon
den stond te biechten en zonder verzet,
zonder te morren in de ballingschap ging,
toen dat door de leiding der partij be
volen werd. En hij was niet de eenige,
die dat deed. De partij moet onder alle
omstandigheden één blijven! Geen scheu
ren, géén onderlinge strijd! Deze leuzen
werden eenige jaren streng opgevolgd
en zoo is het bolsjewiki gelukt het onver
mijdelijke einde uit te stellen, het lijk
te galvaniseeren.
En tegelijkertijd voltrok zich in den
boezem van de partij hetzelfde proces,
dat zich steeds tijdens een revolutie vol
trekt. Een der leiders (in Rusland was 't
Stalin) verdrong de overigen, maakte
zich langzamerhand meester van de
macht, werd dictator en onbeperkt heer-
scher in het land. Het is aan geen twij
fel onderhevig, dat de Russische dictator
een veel sterkere persoonlijkheid is dan
Robespierre, dat hij een ijzeren wil be
zit, maar ook de sterkste man loopt te
pletter tegen de wetten der geschiede
nis.
Stalin voelt zich de meerdere van Ro
bespierre en wilde niet in diens fouten
vervallen, maar zonder het te zien her
haalt hij alles, wat zijn veel zwakkere,
maar tevens veel subtieler voorganger
had gedaan. Robespierre ruimde eerst de
linksche groep uit den weg, hen, die de
revolutie nog scherper vormen wilden
geven, en daarna Danton c. s„ die hij
er van beschuldigde met de tegenstan
ders der revolutie te willen marchan-
deeren, dus de rechtsche groep. Stalin
deed precies hetzelfde. Eerst verplet
terde hij Trotsky, den leider der linksche
oppositie, verbande al zijn partijgangers,
om zich daarna tegen Tomsky, Boecha-
rin enzde leiders der „rechtsche" op
positie, te wenden. En evenals Robes
pierre tenslotte vrijwel alleen bleef en
zich slechts met behulp van de terreur
kon handhaven, zoo is Stalin nu alleen,
steunt hij uitsluitend op de G. P. Oe.
En evenals 135 jaar geleden alle tegen
standers van den dictator gemeene zaak
maakten en den dictator uit den weg
ruimden, zoo drijft de angst voor de ter
reur zoowel de linksche als de rechtsche
oppositie nu in Rusland bij elkaar, dreigt
er in Rusland een eenheidsfront tegen
Stalin te ontstaan.
Stalin wil niet in de fouten van Robes
pierre vervallen en daarom laat hij, op
wiens bevel duizenden en duizenden men
schen terecht gesteld worden, wiens
slachtoffers ontelbaar zijn, die precies als
tsaar Iwan de Verschrikkelijke kan zeg
gen „en.al de overige terechtgestelden,
wier namen Gij, Heere, alleen kent",
daarom laat hij geen enkelen bolsjewis-
tischen leider terechtstellen. Stalin rede
neert daarbij als volgt: wat den val van
Robespierre onvermijdelijk had gemaakt,
was de angst van iedereen, dat ook hij
het schavot zou bestijgen, was de angst
voor zijn leven. Nu hij, Stalin, zijn over
wonnen tegenstanders niet laat terecht
stellen en zich vergenoegt met hen te
vernederen en te verbannen, is het ge
vaar van een samenzwering zeer gering.
In Rusland wordt dan ook het door Sta
lin toegepaste stelsel „de droge guillo
tine" genoemd. De meaning van Stalin,
dat de „droge guillotine" niet tot dezelf
de resultaten zou leiden als de „natte
guillotine", dat de mannen, die door den
dictator uit de partij gezet, uit hun amb
ten ontslagen, verbannen worden, die 'n
armzalig bestaan in afgelegen streken lei
den moeten en niet weten, wat de vol
gende dag hen brengen zal, dat die man
nen niet met evenveel haat zouden ver
vuld worden als de Jacobijnen. die met
het schavot be'dreigd werden, deze
meening is volkomen ongegrond
Het lot was Stalin zeer gunstig. De
linksche oppositie had tot leider den po
seur Trotsky, een man, dien alleen de
Westerlingen, welke in het geheel geen
begrip van de Russische toestanden heb
ben, voor een adspirant-Napoleon kon
den aanzien. Trotsky kon „heroïsche" po
ses aannemen, voor het front der roode
garde paradeeren, opgeschroefde rede
voeringen houden, enz. maar hij was na
tuurlijk niet opgewassen tegen den man
van ijzer, die Stalin heet. En de helpers
van Trotsky waren nog minder in staat
gevaarlijke tegenstanders van den dic
tator te worden. Men bedenke slechts,
dat de belangrijkste helper van Trotsky
tijdens de laatste worsteling met Stalin,
de onbenullige, laffe Zinowjef .was, de
man, die onmiddellijk na de nederlaag
Trotsky verraden had en naar den over
winnaar was overgeloopen! De recht
sche oppositie heeft nog minder geluk
met haar leiders. Het waren weifelende,
besluitelooze mannen, en Stalin kon hen
den een na den ander onschadelijk maken.
Hij begon daarbij met de derde-rangs
mannen en eindigde met Boecharin, Tom
sky enz. Nu bedreigt hij Rykow, den no-
minalen minister-president van de Sov
jet-Unie!
De taak van Stalin was dus veel lich
ter dan die van Robespierre, terwijl hij
zelf een veel sterkere persoonlijkheid dan
de Fransche dictator is. Dat heeft ten
gevolge, dat de gebeurtenissen in Rusland
niet dat felle dramatische karakter dra
gen als in Frankrijk, dat in Rusland al
les veel vlakker, veel grauwer is.
Wij hebben reeds geschreven, dat de
tegenwoordige toestand in Rusland
merkwaardig veel overeenkomst ver
toont met hetgeen 135 jaar geleden in
Frankrijk is gebeurd. De gelijkenis is bij
wijlen zóó groot, dat het voldoende is
een paar namen te vervangen en dan
hebt ge dezelfde tafereelen. Maar de
tegenwoordige gebeurtenissen spelen zich
niet in de XVIIIe, maar in de XXe eeuw
af en niet in Frankrijk, maar in Rusland.
Dat moet natuurlijk zeer belangrijke ge
volgen hebben. Rusland is te uitgestrekt,
het Russische volk is te traag, de binnen-
landsche processen zijn te gecompliceerd,
de tegenstrijdigheid der belangen is te
hevig dan dat de gebeurtenissen in Rus
land zich met dezelfde felheid en snel
heid zouden ontwikkelen als in Frankrijk.
In Frankrijk was een periode van 49 da
gen voldoende om de tegenstanders van
Robespierre zoover te brengen, dat zij
'n samenzwering konden smeden en den
den dag van 9 Thermidor voorbereiden,
waarop de dictator van Frankrijk ten
val werd gebracht. In Rusland zal dat
proces vele maanden eischen. Wij we
ten niet, wannéér de Russische „negende
Thermidor" zal plaats vinden, wij weten
niet, wie de Russische „thermidorianen"
zullen zijn, wij weten ook niet, welke
vormen de omwenteling in Rusland zal
aannemen. Maar dat de geschiedenis
over Stalin reeds nu haar „mene, the^el
upharsin" heeft uitgesproken, staat vrij
wel zeker.
Dr, BORIS RAPTSCHINSKY,
OM EEN OPENBARE SCHOOL.
M. de R.
Mag ik als abonné op uw veel gele
zen blad een aanvulling geven op het
berichtje in het nummer van 10 dezer
?>e treffende plannen tot stichting van
een R. K. school in de wijk Zandstraat
te Sas van Gent.
Uw berichtgever meldt, dat de verga
dering was uitgeschreven door de socia
listen. Dit nu is onjuist. De vergadering
was belegd door het hoofdbestuur van
den B,ond van Ned. Onderwijzeres, in op
dracht waarvan ondergeteekende een re
de hield met als onderwerp: „Maakt
front voor de openbare school". Per
convocatie was de vergadering als zoo
danig aangekondigd.
In mijn toespraak heb ik met geen
enkel woord melding gemaakt van de
houding der socialisten in deze kwestie
en betoogde ik slechts dat de stichting
van bijzondere scholen leidt tot verre
gaande versnippering van ons onderwijls.
Ook de mededeeling omtrent het moei
lijk aan het woord kunnen "komen van
heeren debaters is verkeerd voorgesteld.
Een der aanwezigen begon met inter-
rumpeeren ,wat den spreker- niet in het
minst hinderde. Een enkele interruptie
mijnerzijds bracht een der debaters dus
danig van de kook, dat hij| van het
woord afzag. Een van zijn confraters
hield het langer uit en verkreeg zelfs in
flweede instantie het woord. Die fout,
dat het debat niet voldoende tot z-'n
recht kwam, was mijn inziens het ge-
volg van het feit, dat drie debaters over
hetzelfde onderwerp met den spreker
van gedachten Wisselen, terwijl het han
diger zou zijn geweest de beschikbare
tijd voor debat (de heeren wilden zelf
per trein vertrekken) aan een hunner
\over te laten.
Met dank
A. C. DE PAUW,
Hoofdbestuurslid! Bpnd v. Ned.
Onderwijzers.
Neuzen, 10 Dec. 1929.