éf
No, 287.
DONDERDAG 5 DECEMBER 1929
172e Jaargang
IN ONZE
STATEN-GENERAAL.
TWEEDE KAMER.
Stemmingen. - Wenschen
omtrent Arbeid, Handel en
Nijverheid, De staking te
Sluiskil.
FEUILLETON
HÉT VONNIS
door mevrouw Belloc Lowndes.
BINNENLAND
INHALEN VAN VERZUIMDE UREN.
DE HANDELSBETREKKINGEN
TUSSCHEN NEDERLAND
EN ROEMENIE.
DE WEG ROTTERDAM—WILLEM
STAD—ROOSENDAAL—ANTWERPEN.
GENERAAL SNIJDERS TERUG NAAR
ONS LAND.
DE AGITATIE DER COMMUNISTEN
OP SUMATRA.
ZEELAND
ZUID-BEVELAND.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN W. D.
KERKNIEUWS
LEGER EN VLOOT
Eiken dag eenGlaasje'
ART. 3 DER LEERPLICHTWET.
•den
r te
dat
loor
ecte
lan-
ting,
'30,
in-
iko-
be-
hf
be-
nse,
e?a
eke,
nde
aar
oe-
irig
ot-
:en
De abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De abonnementsprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per rogel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITGAVE: N.V. MIDDELBURGSCHE COURAN]
Lange" St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van i7 regels 2.10; elke regel
meer 30 cent. In de rubriek .Kleine Advertentiën" worden, mits uitdruk
kelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels opge
nomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder .Brieven" of
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 cent.
Zooals gisteren reeds geméld, is het
wetsontwerp op de belastingbeta
ling aan postkantoren aangeno
men, met 746 stemmen. Eveneens is
aangenomen, met 51—29 stemmen, een
motie van den heer Bakker, om het cre-
diet te halveeren: de maatregel zal hu
alleen voor de steden ingevoerd worden.
Het verheugt ons, dat ooik de liberalen
gestemd hebben voor de beide moties'van
den heer J. ter Laan, strekkende tot her
ziening van de pensioenen van de oud-
gepensionneerden, hunne weduwen en'
Weezen, en om de weduwen der voor
1909 gepensionneerden alsnog in de pen-
Moenwet op te nemen.
Maar een dergelijk gebaar ligt niet
in de lijn der Kamermeerderheid en der
regeering: met 49—31 Is temmen zijn
beide moties verworpen.
Nadat de begrooting van financiën
was aangenomen is toen1 aan Arbeid,
Handel en N ij ver he id begonnen.
Natuurlijk kwamen daarbij de wenschen
en leuzen eerst recht los ,tot de komeri-
de| Socialisatie toe werd er bij1 .gehaald.
Minister Verschuur heeft allen
sprekers en spreeksters bondig en waar
dig {beantwoord en de '.hoofdtoon van
zijn betoog waswe zullen achteruitgaan
nöch istitstaan, maar ook niet met ra-
kettensnelheid ons van den stevigen
aardbodem verheffen: gestadig voor
waarts zal mijn leuze zijn.
Ten aanzien van de staking te S 1 ufi s-
k i 1 (beantwoordde de minister de vra
gen van den heer Drop (s. d.) ongeveer
als /volgt: r
„•Wat de stakingen ip. de Stijf self abriek
en in de .Go'kfesfabtriek te Sluiskil be-
treft merk ik |ipl dat de arbeidsinspectie
betrokken is bij (de laatste.
De algemeene lijn der arbeidsinspec
tie is, dat (zij blij stakingen (geep over werk
vergunningen toestaat. Er (deed zich ech
ter bij de cokesfabriek een bijzondere
'omstandigheid voor: afkoeling van 220
cokesovens zou de vernietiging eter ovens
be teekenen. Onderzoek door dein! hoofd
inspecteur der arbeidsinspectie |te Dor
drecht leidde tot deze overtuiging, zoo
dat de arbeidsinspectie moest aannemen
dat bier overmacht was. De ervaring
heeft helaas 'bewezen, 'dat men juist gfe-
-7ien bad. Thans (zijn na het afkoelen van
een stel oude ovens/, deze ovefns waarde
loos geworden en Worden zij afgebro
ken. In normale omstandigheden betee-
kent dat werkloosheid van 100 arbei
ders.
Iniusschen heeft de [arbeid,simfepectie
er de directie leen en andermaal ioip (ge
wezen, dat maatregelen getroffen moes
ten worden, omdat ;toepiassin(g van de
Oivermachlsbepaling slechts voor acute
gevallen kan geschieden. De arbeidsin
spectie heeft dientengevolge |de vorige
weelk o pi spr.'s last het eerste proces*-ver-
baal opgemaakt. Zoodra (de tolerantie een
chronisch karakter kreeg is opgehouden
die tolerantie voort te zetten.
Omtrent de houding der 'beide door den
heer Dro.pi ter sprake gebrachte burge
meesters in Zeeuwsch-Vlaanderen héb ik'
een dossier ontvangen Van mijn- ambtge
noot van binneuLandscihe Zaken, waaruit
blijkt, dat zij (onafhankelijk vah elkaar een
poging tot bemiddeling hebben gedaan.
Intusscheu merk ik |op, dat het optreden
van een bemiddelaar veel t act en kennis
der omstandigheden eischt en dat de
irij'ksbemiddelaar niet pipi kan treden zoo
lang iemand de (allure vain bemiddelaar
aanneemt. Het is dan ook ongeweln'scht,
'dat men de fofficieele bemiddelaars voor
de voeten loopt."
Of de heer Drop hiermede content zal
wezen?
47).
En eindelijk ging Adelaide rechtop
in 'bed zitten. "Was 'het gekomen, het ver
schrikkelijke, het afgrijselijke? Was het
toppunt nu bereikt van den berg van
zieke kwellingen, Waaraan zij de laatste
uren dagen, wéken leken het haar
ten prooi was geweest? Of niet? Ot
zou dat ontzettend oogenblik misschien
nooit aanbreken, het oogenblik dat zij
zich honderd malen had voorgesteld',
waarmee zij geacht had zich vertrouwd te
maken gedurende dien langen, langen
nacht? Eén oogenblik was zij zóó ver
gegaan te zien, dat zij zich verbeeldde
de apotheek te zien, met juffrouw Jame
son Inj haar witte tafel, bezig die onza,-
iig(e blauwe flesch', gemerkt „Arsenicum"
met een of ,ander wit poeder te vullen,
zcoaus er tegenwoordig zooveel gebruikt
wordt
Eva stormde de (kamer bi'n'neh„ knipte
het electriscli licht aan en vloog op het
bed toe.
,jW|at scheelt er ,aan?" vroeg mevrouw
Strain opi verwonderden toon.
De Minister van Arbeid, Handel en Nij
verheid, heeft goedgevonden: hoofden öf
bestuurders van ondernemingen in alle
gemeenten des Rijk'S, in wier fabrieken
of werkplaatsen pf onderdeden daarvan
opi 27 en 28 December 1929 geen 'arbeid
wordt verricht, in afwijking van het be
paalde bij; art. 24 der 'Arbeidswet 1919,
te vergunnen 'hét aantal daardoor ver
zuimde men, lot een maximum van 14
ureD, te doen inhalen opi de eerste vijf
werkdagen der weken, vallende in het
tijdvak van heden tot en met 31 Decem
ber 1929, met dien verstande, dat de
werktijd per dag ten (hoogste 91/2 iuur
(mag bedragen e.n verder onder voor
waarde, dat de arbeidstijd van de be
trokken arbeiders in (zijn geheel is gele
gen tussdhen 7vuur des voormiddags ten
7 uur des namiddags1, of, in' 5de gevalle,n,
Wa,arin krachtens het Werktijdenbesluit
(v.oor fabrieken of Werkplaatsen 1923 rui
mere tijdgrenzen 'zijn 'toegestaan, tus-
schen de daar aangegeven tijdgrenzen en
alsdan met dien verstande, dat de ar
beid Van jeugdige personen en' vrouwen
op twee achtereenvolgende dagen moet
zijn afgewisseld door (een rusttijd van 'ten
minste 11 uren (achter een.
Het departement van Buitenlandsche
Zaken brengt ter kennis van belangheb
benden, dat de Roemeensche regeering
de op 18 pn 19 December 1922 bij nota
wisseling vastgelegde voorloopige rege
ling van de handelsbetrekkingen tusschen
Nederland en Roemenië heeft opgezegd.
Deze voorloopige regeling zal daardoor
1 Maart 1930 ophouden van kracht te
zijn.
Na de weigering van den Minister van
Waterstaat om d.pn weg Roosendaal-
Belgische grens op het Rijkswegenplan
te plaatsen of medewerking te verleenen
aan de verbetering van dezen weg, is te
Roosendaal een actie op touw gezet om
alsnog in deze kwestie een bevredigende
oplossing te vinden. De leiding bij deze
actie beiust bij de heeren Aug. Coenpn,
burgemeester van Roosendaal, van Veen,
burgemeester van Willemstad, en Th.
Tjebackx, consul van België in 't rayon'
Roosendaal.
Op initiatief van dit comité wordt als-
nu Maandag een propaganda-vergadering
gehouden, waarvoor genoemde heenpn 'n
oproep hebben gepubliceerd.
Voor geheel West-Brabant en ook voor
Zeeland, zoo lezen wij daarin, is deze
korte route van de havenstad Rotterdam
naar het Zuiden van de grootste betee-
kenis, mede voor meer gemakkelijke
deelneming aan het luchtverkeer.
Wil Nederland niet geïsoleerd blijven,
dan kan en mag ons land zich niet lan
ger onzijdig houden. Er difnt gehandeld
te worden!
Naar de Haagsche Courant verneemt
heeft (generaal Snijders, na beëindiging
van zijn opdracht voor de Kon. Ned.
Indische Luchtvaartmaatschappij, de te
rugreis naar pns land ondernomen. Hij
is Wpensdag scheep gegaan op de ,jPa-
tria".
De Landraad te Medan heeft uitspraak
gedaan in de zaak van de 15 koelies van
de onderneming Koetari, die lid waren
van de commun. vereeniging, die een op
stand met massa moord vóórbereid had
den. Een der beklaagden werd vrijge
sproken. De hoofdbeklaagde kreeg 4 jaar
gevangenisstraf, en de 13 overigen kre
gen een gevangenisstraf van 2 jaar.
Een S. 0. S.. heet het door de radio,
wanneer men tracht door den aether
iemand zoo spoedig mogelijk te waar
schuwen. Dit S. 0 8 dient om lijders
a^n bronchitis, hoest en benauwdheid te
waarschuwen dat Akker's Abdijsiroop
het voor hen aangewt-zen middel is.
(Ing. med.)
DE SNELTREIN NEDERLAND—
MUENCHEN—BAZEL.
De sneltrein NederlandMünchen
Bazel zal in het aanstaande op 15 Mei
1930 beginnende seizoen in versnelc
tempo rijden. De trein zal vertrekken
uit Vlissingen om 18.41, uit Amster
dam 19.03, uit Keulen 0.20, uit Nieder-
lahnstein 1.46 uit Wiesbaden (aankomst
3.12) om 3.37, uit Mainz om 3.53, uit
Mannheim 5.26, uit Heidelberg (aankomst
5.46) 5.58, uit Stuttgart (aankomst 7.55)
8.15 en te München aankomen om 12.45.
Het voor Zwitserland bestemde gedeelte
vertrekt uit Keulen 0.24, uit Koblenz
1,50, uit Wiesbaden (aankomst 3.20) 3.45,
uit Mainz 4.01, uit Darmstadt 4.44, uit
Heidelberg (aankomst 5,51) 6.04, uit
Karlsruhe 7.uit Offenburg (aankomst
8.05) 8.15, uit Bazel (Badischer Bahnhof,
aankomst 10.14) 10.40 om le Bazel SBB,
om 10.48 uur aan Ie komen.
„Birfléy is doodziek ten klaagt over he
vige krampen."
Iels kalmer vpegde (zij er aan (toe: „(Mis
schien is het (dwaas van mei, 'z >o feang 'te|
zijn. Mantoien z'ijh (zoo k'leinzeerig."
De huishoudster gleed uit haar 'bed; zij
greep haar ochtendjapon ten stopte zicli
zorgvuldig in.
Och', dat was' toch zéker maar eén
droom een (akelige nachtmerrie, ont
sproten uit haar overprikkelde, koortsach
tige verbeelding? Maar neejn, helaas; het
drong maar al te wreed tot tiaar door,
.dat dit geen droom was'
Eva greep zenuwachtig (haar koude
hand: „Luister
Maar van het jbogeéblik af, dat (d'e (deur
was opengegaan, had Adelaide reeds dal
vreesehj'ke gekreun gehoord.
„(Ik' denk dat 'het van dién ijsdrank', na
zijn diner, komt", @iln|g Eva voort. 1
,ilk denk het Ook."
Vreemd, dom kwam haar het eigen
afatwoord voor. Klappertandend onder
ging zij even dat vreemde, verontrusten
de, inwendige gevoel yaln daar straks.
,jZeu je denken, dat wat 'brandewijn
hem goed zal (doen?" vroeg E,va angstig.
„(Hij wil dat ik' dokter Durham, laat 'ha
len, maar dat doe ik liever niet in het
holle van den (nacht ajs 'htet misschien
niets anders is dan een aanval Ivan 'slech
te Spijsvertering."
KAPELLE. B, en W. der gemeente Ka-
pelle hebben besloten den Raad voor te
stellen machtiging aan Ged. Staten te
vragen om met het gemeentebestuur van
Goes onderhandelingen te voeren inza
ke gaslevering aan Kapelle.
DE STAKING TE BjRESKENS.
Nadat de rijksibeiniddelaar, de heer v.
IJsiselsteyn, zoowel de patroons als het
bestuur van den Centraion Bond' van
Transportarbeiders in een conferentie:
over hel conflict te Byeskens had bijl
een geroepen, heeft hiji voorstellen tot
!b ij legging van de s taking aan de werk
gevers (gedaan, verneemt „Het Volk".
Deze y oor stellen kwamen in hoofd
zaak neer op het openen van oncrer-
nanaeïïngen o.ver hei stuften Van een
'contract en oyer de gestelde eisehen.
De Werkgeversvereeniiginig heeft den
rijkslbemiddelaar geantwoord ,dat de on
dernemers bereid zijn, een collectief con
tract met den Centr. Bond aan te gaan',
jhioewel zij zich in hun brief óver de
éisichen niet uitlaten en bij' de onder
handelingen wel voldoende bleek, dat zij,
ten opzichte van de loonen, geen enkele
fvieribetering wenschten toe te It aan.
Met zes werkgevers i.s1 intïisSdlien 'een
pon tract tot stand gekomen.
In een stakers vergadering! is met alge-
meene istemmen besloten, de staking bij
de onwillige werkgevers voort te zetten.
Intusscheu is het den patroons gelukt,
hun werk tot nu toe door landarbeiders
gedaan te krijlgen.
.KV.
Besmettel ij ke ziekten.
Het aantal aangegeven gevallen van
besmettelijke ziekten over de week van
24 lot en met 30 Nov. in de provincie
Zeeland bedroeg. Febris typhoïdea (buik-
typhus) lerseke 1. Roodvonk: Hontenis-
se 1, Kruiniugen 3, St. Maartensdijk 8,
St. Philipsland 1, Stavenisse 2, Stoppel
dijk 1, Vlissingen 3, DiphthericSt. Phi
lipsland 1.
In genoemde week werd één geval van
encephalitis na inenting ter kennis van
het Staatstoezicht op de Volksgezondheid
(gebracht. Omtrent dit gev,al wordt een
nader onderzoek ingesteld.
Tot kerkvoogden bij de Ned Herv.
Gem. te St. Maartensdijk zijn her
kozen de aftr. heeren G. C. de Wilde
en Abr. van den Hoek.
a-
N e d. Herv. Kerk.
Aangenomen het beroep naar Bolnes
door ds. M. van Wijk te O o sftb' ur g.
Adelaide moest zich geweld aandoen,
om te zeggen: „Ik denk, dat >het febjkfel
van de slechte spijsvertering is. Ik zal
den brandewijn even Van beneden' ha
led.
Alles, alles alleen maar uitMteL
tijd winnen alvorens in diie weelderige
slaapkamer van benauwenis en dood
strijd te gaan.
Ze ging' de eetkomer binnen en draai
de er het licht pp, tegelijk zich' herinne
rend', dat Raydon 'eépjjgen tijd geleden
als regel had ingesteld;, den sleutel va(n
het wijnkastje te houden bij de sleutels
die hij gewoonlijk bij zich droeg.
Als met lood in de schoenén ging (zij
weer naar boven en klopte, na een oogeni-
blik! wadi lens, aan Raydon's slaapka
mer.
„(Binneh! Binnen!"
Het was Eva's verwarde stem.
Langzaam draaide mevrouw Strain de
kruk om en ging de kamer jbinhehj.
Birtley Raydon lag Jang ,uit, dwars op
het groole, lage, Italiaansch beschilderde
bed. De geborduurde, geel zijd,en sprei
lag verfrommeld op den grond, d(e bed-
delakens waren in alle wanorde en' daar-
tusschen lag Raydon, niet het gezicht
■omlaag, zwakjes te kreunen.
„IW,aar is de brandewijn?" vroeg Eva
opgewonden.
„jt'k heb den sleutel van het wijnjkastje
De dirigeerend officier van gezond
heid 1ste kl. T. Reddingius, thans te
Breda, wordt met ingang van 15 Januari
(bestemd voor de functie van chef van
het militair hospitaal te Uitrecht.
De dirigeerend officier van gezondheid
3de kl. G. Broeders wordt met ingang
van 15 Jan. bestemd voor 'de functie van
chef van het militair hospitaal te Breda.
Vraag „Bols" en Iet op,
dat ge 't ook krijgtl
PRIJS FL 4.- MÈTKRUIK
(Ing. med.)
Men schrijft ons van geachte zijde:
Zooals bekend N, heeft er wijziging
plaats gehad van art. 3, 3de lid der
Leerplichtwet.
Volgens de wet van 30 Juni 1924 luidt
dit artikel als volgt:
„De verplichting eindigt izoodra het
kind zes jaren leerling eener lagere school
is geweest en het alle klassen doorloopen
heeft, of, voorzoover het onderwijs gege
ven wordt in klassen, die samen een
langeren leeftijd innemen, zoovele klas
sen, als samen een leertijd van zes jaren
omvatten, met dien verstande, dat de
verplichting nimmer eindigt, voordat het
kind den twaalfjarigen leeftijd bereikt
en de klassen waarin het bij het bereiken
van dien leeftijd geplaatst was, door
loopen heeft."
Deze redactie is van kracht geweest
tot 30 Juni 1928.
Na 30 Juni 1928 is de redactie van
het 3e lid van art. 3, geworden als volgt:
„De verplichting eindigt zoodra het kind
zeven jaren leerling eener lagere school
is geweest, en het alle klassen doorloo
pen heeft, of voorzoover het onderwijs
gegeven wordt in klassen, die samen
een langeren leeftijd dan zeven jaren in
nemen, zoovele klassen, als samen een.
leertijd van zeven jaren omvatten, met
dien verstande, dat de verplichting nim
mer eindigt, voordat het kind den der
tienjarigen leeftijd bereikt, en de klasse,
waarin hij bij het bereiken van dien leef
tijd geplaatst was, doorloopen heeft."
Terwijl het vierde lid thans luidt: „De
verplichting eindigt in ieder geval, bij het
bereiken van den leeftijd van 14 jaar.
Wet 24 Juni 1929."
Dat de wijziging van dit artikel vele
moeilijkheden en onaangenaamheden
voor land- en tuinbouwbedrijf medebrengt
is ons allen bekend, en het was dan ook
te verwachten, dat deze zich meer en
meer zouden doen gevoelen: daar de
meeningen over de toepassing van dit
art. 3 zelfs tot bij de rechterlijke macht
zeer uiteenloopen; wordt de zaak er niet
gemakkelijker door. Terwijl de juiste be
doeling van den wetgever heusch nog zoo
eenvoudig niet is. Geen wonder dan ook
dat voortdurend ouders van schoolgaan
de kinderen, zich tot hoofden van scho
len, tot gemeentebesturen of tot bestu
ren der scholen enz, wenden, om den
juisten uitleg te mogen vernemen, terwijl
anderen er eenvoudig een punt achter
zetten en hun kinderen niet meer naar
school sturen.
We nemen enkele voorbeelden:
Een leerling geboren 10 April 1916,
keerde zoodra hij den 13-jarigen leeftijd
(niet. Mijnheer Raydon heeft hem onlangs
weggenomen", was' het fluistere|njde ant
woord.
Het. zien van Birtley Raydon maakte
olp( een of andere wijze, dat 'zij! ►rnjmder
bang' was. Hij Zag er zoo, groot, I2010I (ste
vig uit nu hij door zo01 lag; Zelfs he
mel beware een beetje belachelijk!
Ook' herinnerde zij zich, met ©en ge
voel van oogenblikkelijk'e Verlichting, dat
hij vain den whiter vreeselijlk' te keer had
gegaan, toen hij eein abces onder eemi
van zijn tahden had. Ja,, hij hvasi fklein-
zeerig en mis'schien heteékénjdé zijn plot
selinge ongesteldheid niets
Eva haaste zich ina,ar 'bed en boog
zich over haar (man.
„Waar is de 'sleutel, lieveling de
sleutel v,an het medicijnkastje?"
Hij mommelde dof ie is onverslaanbaars
en zij keek hulpeloos om zich pjeeii-
„Ik kan niet uit hem wijs wnrdejn! (O,
wat moet ik beginnen?"
Zij 'kwam heel dicht hij Adelaide Strain
en zei instinctief 'haar stem temperend
„(Addie, ik geloof Idat ik toch: (dokter Dur
ham maar moet laten komen?"
„Ja, je moet hem im'aar laten halen"
was het antwoord', niet zon|dér aarze
ling, hp de halve vraag.
Maar een pogenblik' later giinlg zij voort:
'„En ik' zal izien, of de Jneidén wat warme
doeken kunheo verschaffen."
i Op weg naar de telefoon wékte me
vrouw Strain de meiden eln zei, dat de
'kachel in de keuken moest worden iaaü-
igemaakt. Toén, na laüg wachten en met
allerlei moeilijkheden, kreeg 'zij aanslui
ting met dokter Durham.
Hij was een oude heer en zij' kóln
'zijn korzelige, slaperige stem liooren:
„(Hé? W,at? i\Vie is daar?"
„(U Spreekt met mevrouw Slrain van
The Mill House. Mijnheer Raydon is plot
seling ziek geworden. Hij klaagt over he
vige (plijnen", e|u Zoo ging zij (voortRn [aller
lei bijzonderheden, waarbij Mj zijn vra
gen ving en 'nauwkeurig beantwoordde.
Zij had verwlacht, dat de dokter heel
verwonderd zou z'ijn te hooren van Ray
don's plotselinge ongesteldheid. |Maar hij'
riep enkel door de telefoon op hrommi-
gein toon terug:
,)Het is eeh (plotseling 0 any al van indi
gestie (natuurlijk! Het yerwondert me iniels
als u me zegt, dat hij' eeh' jgrobt
glas „strandy-gafft" met ijs binken d®
twee uren na zijn middageten naar bin
nen heeft geslagen. Ik moet zeker komen
kijken?
„Ik geloof wel, dat het hoog noodig
is, dokter. Ia ij 'schijnt zich erg haar te
voelen en Eva verkeert in doodsangst...."
„I&ced. Zeg maar idat ik' kom
irer-
dje
we
ten
ge-
een
c I-
lagd
iger
Jds-
van
aan
rude
van
zich
tad
(Wordt vervolgd).
an-
jns
ZIJ
tto
b