KERKNIEUWS
KUNST EN WETENSCHAP
s
/Voorzien, dat het door de omstandighe
den moest worden veranderd. Van een
schrijven als dat van prof. van 'Eisinga
moet men nu niet een te erge voorstel
ling hebben. Wat betreft het wegenfonds
op uitkeering waaruit dat aan plattelands
gemeenten was aangedrongen, zelde spr.
dat dit het fonds aan de provincies wordt
luitgekeerd ,dus dat de gemeenten zich
tot de provincie moeten wenden. Aan
de afschaffing van het kort versla,g heb-
iben de Vrijz. Dem. medegewerkt omdat
het te duur was en te weinig vraag er
na. Spr. adviseert belangstellenden zich
gezamenlijk te abonneeren op de han
delingen. Het ging niet aan op het laat
ste van een z ittingsperiode nog de kwes
tie van de ambtenaren te behandelen,
dit heeft de latere behandeling duidelijk
aangetoond. De ambtenaren moeten over
tuigd zijn, dat zij steeds Üen steun der
V.-D. hebben. Het erkennen van de sov
jetrepublieken is vooral voor een land
met koloniën zeer moeilijk, vooral om
dat men dan zoo aiMers komt te staan
tegenover cie ceütenbouwers- en'het in
Rusland nog altijd geen coleur de rose
is, al heeft Sir Henry Detering reeds 3
jaar geleden gezegd, dat het binnen een
jaar in orde zou zijn.
Op de kwestie van concurrenntiever-
ihod bij ontslag zal de volle aandacht
gevestigd blijven terwijl spr. inzake het
stemmen v,oor afschaffing van de ma
rinewerf te Hellevoetsluis, dat volgens
een der leden aanleiding was tot stem
menverlies, zegt, dat men om 'stemmen
winst niet tegen zijn overtuiging in over
een voorstel mag stemmen.
Hierna ging 'de vergadering voor Üen
■verderen Zaterdagmiddag over in een
huishoudelijke.
Des avonds te half negen had een
openbare vrij druk bezochte vergader-
ring plaats, waarin de Kamerfractie-
Knoorzitter, mr. H. P. Marehfant,
sprak, over den Algemeenen Politieken
toestand.
Nadat de voorzitter, prof. Krane/n-
lb u r g, den spreker had1 ingeleid, en
deze met het V.-D. lied en een staande
ovatie was begroet, nam mr. Mar
ch a n t het' woord, die wijzende op de
Tweede Kamerverkiezing zeide, dat deze
door de partij met succes is gevoerd, al
is ook nü weer gebleken welke fouten
te verbeteren zijn. De onderwerpen,
die vooral de aandacht trokken, waren
het parlementaire stelsel, de ontwape
ning en het staatspenisioen. Hoewel de
rechtsche partijen dit laatsite verwierpen
meent spr. dat de strijd er voor wel niet
Vreemd zal zijn aan het aandringen op
spoed inzake verbetering van het ouder
domspensioen. Men kreeg nul op het re-
ikwest, maar dat is niet erg want het
geldt een extra-parlementair kabinet en
tiaar voor 'heeft men geen verantwoor
ding tegenover de kiezers. De partij is
vooral z utk een kabinet niet verantwoor
delijk en dan zijn de vertegenwoordigers
het niet tegenover de kiezers. Dit is an
ders als het een parlementair kabinet
geldt, dat steunt op bijv. 3 partijen. Nu
zouden de drie rechtsche partijen al
leen aan een Christelijk kabinet haar
Vertrouwen kunnen geven en zij kregen
samen de meerderheid.
De formateur heeft een kamnet ge
vormd. Hij verklaarde dat het homogeen
is in de beginselen der rechterzijde. De
leiders van de 3 partijen verklaarden
zich homegeen in dezelfde beginsel n..
Zij omschreven die beginselen en de
formateur beaamde: dat zijn ze. Maar
toch is liet geen parlementair kabinet
want men gaf geen akte met programme
aan Ruijsch. Schokking q.q. wilde dat
niet teekenen. Alleen verklaren zonder
teekenen wilden Notens en Colijn njel.
En nu bij de begrooting verklaren zij het
wel. Men wil wél steun verteenen, maar
geen verantwoordelijkheid dragen. Toen
spr. er in de Kamer op wees, dat vol
gens föOht§ een extra-parlementair ka
binet is, een parlementair, waar voor
men geen verantwoording wil aanvaar
den, noemde de heer Noten» k,êm een
■har!C?ig advocaat maar een slecht rech
ter, omdat hier het. teiibi bewezen was,
dat is zoo men speelt kikeboe. Er Was
reeds een conflict bij de Wijziging van
het bezoldigingsbesluit, maar men ver
school zich direct achter het extra-parie-
menlair. Men kan zoo de goede en kwade
risico's makkelijk verdeelen. Gaat het
goed, dan zegt men ziel gij wel alleen
een Chr. kabinet kan regeeren'? Gaat het
minder goed, aan heet het: ons is geen
verwijt le maken want het kabinet is
extra-parlementair. Op die wijze kan niet
worden doorgegaan want de kiezers zul
len gaan vragen om een kabinet, waarop
zij wel invloed hebben. Onder leiding
van zulkeen kabinet als dit kunnen geen
groote dingen gedaan worden.
Inzake de financiën worden geen groo
te dingen verwacht, inzake de ontwa
pening ontkende de regeering, dat inler-
naüonale gelijktijdige ontwapening mo
gelijk was, indien men den oorlog in
het algemeen onvermijdelijk acht; maar
ook ontkende zij, dat de bewapening van
Nederland gelijktijdig zal worden ver
minderd, indien straks die groote mogend
heden tot vermindering besluiten van
hare zeemiachten. Althans op de eerste
vraag van spr. draaide "de regcering
heen, zooals ook de anti-rev. het doen.
Men beschouwt de oorlog als onver
mijdelijk, maar de V. D. beschouwen
dit niet zoo, zij achten den oorlog echter
wel mogelijk. Maar dal men als groote
mogendheden hun zeemacht vermin
deren, niet mede wenscht te werken,
omdat men zich er op beroept, dat dc
vloot van Nederland zoo afsteekt bij aio
van andere landen, bevesügt spr's stel
ling dal elk bewering van rechts, dat
men voor ontwapening is, als zij inter
nationaal is, een misleidende uitvlucht is.
Het voornaamste werk in deze richting
moet zijn het opbouwen van de interna
tionale rechtsorde, eu vooral ook in
ternationaal vertrouwen.
Spr. richt zich nu legen den Vrij
heidsbond, die z.i. tegen alles stemt,
wat lot beperking der bewapening kan
medehelpen. Met kracht heeft de V. D.
ook in den jougsleu verkiezingsstrijd ge
werkt voor de nationale ontwapening
en spr. meent, dal de acüe ook in de
rechtsche kringen steeds meer en meer
veld wint, waarvoor hij citeert de laatste
vergadering van de R. K. Staatspartij
met verschillende praeadviezen over alt
onderwerp. Dan wijst spr. er met nadruk
op, dat van neutraliteit voor een land
met een oorlogsweermacht geen sprake
meer is in de toekomst en dat als Dene
marken zich neutraal noemt, dit kan om
dat het ontwapent zal zijn.
De Deensche regeering doet weer een
voorstel daartoe, maar de heer Ruijsch
komt vertellen, dat zulks geen ontwa
pening is, omdat er een politieleger blijft
beslaan. En als dat zoo is, dan vragen
ook de V. Di. geen ontwapening en valt er
te praten over meer of minder. Ook
inzake afschuw voor den bacteriologi-
sclien oorlog gaat men vooruit, en de
regeering zit in hare laatste stelling te
ruggetrokken.
Spr. staat dan eenigen tijd stil bij de
zaak Giessee-Nieuwkerk en noemde het
feit, dat ons 'volk mei deze zaak zoo sterk
heefl meegeleefd, een Verschijnsel V3D
zijn sterken zin voor recht, waardoor
het niet kan 'verdragen, nat wie dm
ook onschuldig is veroordeeld. Gelukkig
het land dat rechters heeft, die haven
alles de gerechtheid 'stellen en hun gezag
niet trachten te handhaven door voor 't
erkennen van eigen teuten terug te dein
zen en geloof te eischen in hunne onfeil
baarheid, al moeten ouschuldigen daar
van het slachtoffer worden. In tegenstel
ling daarmede was' de houding der re-
geering die deze rechters,, die ons land
voor schande behoedden een terechtwij
zing gaf. Maar ispr. wil het nog wel 'petnis
zegjgen, dat het de Vrijz. Dem. zij'n, die
telkens weer in de volksvertegetnjwöondi-
ging de Christelijke regeerders hebben te
herinneren aan de waarde va® de ge
rechtigheid.
Als er gezegd wordt, dat de V. D. B.
als partij zijn bestaansrecht heelt Verlo
ren, volgens sommigen reeds 10 jaar ge
leden toen het algemeen kiesrecht werd
ingevoerd, aan zegt spr. dat men ver
standig zal doen toet nog even met liqui
datie te wachten, omdat niet alleen de
kwestie -van het 'kiesrecht, de reden vah
afscheiding in 1901 is geweest.
Dit zet spr. |uitvoerig| uileen en meeW-
de o.a. dat het een groot verschil was in
vrijzinnige fcrilnjgen, de een meende dat
alles in Vrijheid terecht zou komen, de
andere dat dit slechts het geval is a;ls d©
gelijke ontwikkelingsmogelijkheid voor
allen niet s(lechts in woorden bestond,
maar inderdaad. Dit Vvas le bereiken me
de door looms verhooging, hetere woning
toestanden; (dioor verzekering tegen invali
diteit en ouderdom ;c>niz. Dit alles is ge
komen ejn spr. die reeds zoo langen tijd
het heele land (doortrok, ziet een zeer
groote vooruitgang in de laatste 30 jaar.
Bij dit alles zijn vojlgebs spr. de Vrijz.
Dem. de voorhoede en trekkracht ge
weest. - j
Er is dan |ook geen sprake van, dat
alleen urgentie van het algemeen kies
recht reden was tot de afscheiding. Er
Meven in de Unie over enkele vooruit-
strevenden en spr. tovremt wijlen Goe
man Borgesins en JLely. Steeds is nadien
door de Unie [getracht door con'centratie
alten weder bijéén te brengen als alge
meen vrijzinnig. In 1905 hebben de V.
D- medegegaan hij «te verkiezing voor het
blanco artikel, doch 'tegen het hardnek
kig streven pnr de vrije liberalen en de
Vrijz. Dem. weg te ooncentreeren, hébben
fle V, D, [pal gestaan, de V, L- waren 'mei
j!,C V. D'. van oordeel, dat de Undo \us-
schen beiden moest worden verdeeld- De
Unie heefl haar dood gevonden toen zij
zich liet verleide® door Treuib om met
anderen den V. B. te vormen.
Sommige lapjes uit den politieken de
ken kwamen weer los ett de kleine par
tijtjes kwamen weer op. Wat er overge
bleven is, is niet anders dan de partij der
oude vrije liberalen. Wat de Vrijheids
bond bijv. in zijn propaganda le zien
geeft is heel wat minder dan vroeger
de vrije liberalen te zien gaven, deze
waren beginselvast. Spr. becritiseert ver
der den verkiezingsstrijd van den V. B.,
die zegt o. a. dat men er niet aandacht
dat als men regeeren wilt dat men dit
met andere samen zal moeien doen, men
wilde haast iedere belasting opheffen of
verminderen, wat tengevolge zou heb
ben, dal de staat na een of twee jaar
failliet zou zijn. Dat. men zich tegelijk
beriep op de Liberalen in Engeland en
die in België, bewijst men niel er aan
dacht, dal die beide zooveel verschillen.
Spr. meent de commissie benoemd dooi
den V. B., die onderzoeken moet naai
de oorzaak van de desorganisaatie in dé
partij, een dienst le hebben gedaan door
haar deze gegevens te verstrekken. Maar
de meening, dat de V. D. hun recht van
bestaan zouden hebben verloren, is in
dit verband wel zeer zonderling. Spr.
wijst in deze ook op een brochure van
den heer D. Ilans in 1907, die loen reeds
op het gevaar voor het teven der Unie
wees. De liberalen hebben den sleep
tros, die hen met de voorhoede en trek
kracht verbond gekapt. Het is niet
juist, dat de Staat alleen de vrijheid kan
handhaven door zieli van ingrijpen te
onthouden; want juist beteekent méér
wetgeving groolere vrijheid door de vrij
heidsbeperking. Juist om dat de Nedér-
landsche liberalen niet de Engelsche li
beralen bleken van thans, werd in 1901
de V. D. B. opgericht. In den strijd
voor de democraüe gaan de V. D. hun
eigen gang.
Alles wat een Mussalini doet is niet
verkeerd, hij geeft het voorbeeld, dat
ook in Nederland veel meer moet wor
den ondernomen voor da toekomst, en
ook worden gereorganiseerd en de doel
matigheid van de uitgaven worden ge
toetst. En ook iemand als Ford zou raar
opkijken als hij zog, dat onze administra
tie voor elke wet een afzonderlijken in
specteur aan boord van een schip den
toestand doet opnemen en rapport uit
brengen. Of als hij eens vergeleek de uit
gaven van de defensie en hel te verwach
ten nuttig effect voor het vervullen van
de onmogelijk te vervullen oorlogstaak,
dan zou hij zeggen: als ik zoo handelde
in mijn fabrieken kon ik na enkele maan
den in liquidatie gaan. Verbetering is niel
onmogelijk als gevolg der democraüe,
doch juist omdat men hang van de de
mocraüe is. "Wij hebben kabinetten, wier
beleid niemand in het volk bevredigt.
Hel volk wil een regeering die iets doet
in den geest die onbe,wust in het volk
leeft en niet éene die zich christelijk
noemt, of die het marxisme aanhangt
(maar haai' woord breekt. En als het
volk ziet, dat men niet de christelijke be
ginselen, len grondslag legt aan zijn be
leid, dan gelooft het ook niet meer de
genen, die zeggen, dat anderen het niet
zullen doen. In dezen zin kun'nen ook
de V. D. verklaren, dat hun politiek
gegrond is op de beginselen, die men
christelijk noemt. En al is de stemmen-
aanwas niet zoo groot, als men wel zou
wenschen, dan heeft de propaganda toch
vruchten gedragen in de kringen waar
men in stemmen millionair is, doch
waar het vermogen aan durf en leiding
nog moet groeien. Ook zoo komen de
V. D. vooruit en zullen zij de taak
volbrengen, die nu 28 jaar geleden door
hen is aanvaard.
De rede werd door de talrijke aanwe
zigen met een 'Ier ach tig applaus bezegeld,
waarbij de V.Ders zich van hun zetel
verhieven.
Nadat de voorzitter, prof. Kranenburg
den heer Marchant hartelijk dank had
gebracht, werd de openbare vergadering
gesloten. De afgevaardigden en overige
V.Ders hieven nog een tijd bijeen onder
muzielk' en voordracht, trouwens een 90
lal had zich voor de lezing reeds in die
kleine zaal vereenigd aan een goed ver
zorgd diner, tijdens het welke een opge
wekte stemming heerschten eu de slui
zen der welsprekendheid ook enkele ma
len werden opengezet.
Zondagvergadering,
Voor de hervatting van de vergadering
werd Zondagmorgen een wijdinigslond ge
houden bijgewoond door ongeveer 50
personen, w. o. enkele Kamerleden. De
heer ds. H. J. Kastein, predikant der
Vereeniging van Vrijz. Hervormden ging
hierbij voor.
Tn de algemeene vergadering was thans
het eerst aan de orde een inleiding
van den voorzitter, prof. mr. R. Kra
nenburg overBescherming tegen
/oiyerheidsonrecht". Spr. wees erop, dat
men reeds tientallen jaren behoefte ge
voeld aan de invoering van administra
tieve (rechtspraak. Men benoemde na
de wijziging der Grondwet in 1887 eene
■commissie om administratieve recht
spraak voor te bereiden. Deze commissie
maakte een ontwerp-wet ,dat echter ban
groote eritiek bloot stond. Minister Loeff
stelde zich in zijn ontwerp voor een ad
ministratief rechter naast den sitraf- en
uen burgerlijken rechter. Voor dat hij
zijn ontwerp kon verdedigen viel het ka-
Uinet-Kuijper. Door de brochure van
prof Struijcken in 1910, met eritiek op
het ,ontwerp-Loeff, 'is de zaak aan de
kapstok gehangen. Prof. Struijcken kwam
ièi (te overtuiging dat de overheid niet
meer staat tegenóver de burgerij, maar
er een deel Van is. Hij: beschouwdh
■deze zaak als ondemocratisch, Volgens
spr. zit er wel iets in, maar prof. Struij
cken vergat ,dat de individueele burger
of het volk in het algemeen iets an
ders is. Wel zijn er als 'bij de Ongeval-
lewel en belastingen enkele kleine ad
ministratieve (beroepscolleges, doch ook
de rechterlijke macht voelde steeds meer
behoefte aan administratieve rechts
spraak ,wat ook uit juris prudentie van
den Hoogen Raad blijkt. M aar er is groo
te onzekerheid hoe dit alles gaat. De
praktijk is, dat veel aan ambtenaren
wordt overgelaten. Van een behoorlijke
rechtsspraak is hier geen sprake. Soms
ontbreekt rechtsspraak geheel, soms is
het een surogaat; de toestand is zeer
onbevredigend. Men heeft verschillende
ihcidenleele regelingen, die men zou
kunnen aanvallen. Maar een éénvormi
ge regeling is volgens spr. meer gé-
(wenscht, het zij door een der bestaan
de beroepscolleges uit te breiden, of een
geheel nieuw orgaan te stichten).
Het ontwerp-Loeff is vrijwel dood ge
praat e!n de Minister van justitie zou goed
doen dit maar (geheel in te trekken, wat
er van overbleef is slechts nog een brok.
Men meet k'omeni tot een regeling
„Rechtspraak alom ook inzake admini
stratief gebied"
Van de gelegepjheid tot gedachtenwisse-
ling werd o.a. (gebruik gemaakt door demi
heer mr. O u d, die niet ide overtuiging
heeft, dat één instituut van algemee®e
administratieve rechtspraak alle bevredi
ging zal brengen.
Voor de geschillen is een rechtscollege
noodig, maar het is piet makkelijk daar
onpartijdige rechters voor te vinden, die
(buiten de politieke invloeden staan; ge
zien hef Bossche geval, waar een moeder
ontzegd werd pit de ouderlijke macht,
omdat zij na scheiding als katholiek mei
een protestant huwde. Spr. meent, dat
Ged. Staten te weinig verantwioordelijk-
'hteid hebben tegenover (de Prov. Staten.
Mejuffrouw mr. Ada Goudsmit
verdedigde het standpunt van haar leer
meester, prof. Struijcken, e(n is het eens
met het gevaar van een algemeenen ad-
ininistratieven rechter.
De heer mr. Wi. H. M. Werker kan
zich het best vereenigen met de opvat
ting van mr. Oud, dat de gespecieerde
rechtsbehandeling meer gewemscht 'is dan
een centraal lichaam.
De heer W illem sen (Utrecht)
meent als leek, dat juristen, niet altijd
alles kan worden opgfedragon, omdat zij
niet' alles kunnen (begrijpen. Het komt aan
op de wijze van samenstelling der 1te-
slissende colleges, en daarom moe te® er
verschillende zijn.
De heer prof. Ür. D. van Embklenf
Ineent, dat men ion-der de bestaande wet
ten reeds voel 'kon verbeteren. De beslis
singen der administratieve colleges moe
ten openbaar en gemotiveerd zijn.
De heer prof. Kr an en burg "is Piet
overtuigd door de (débatten, hij heeft er
niet aangedacht, dat alle bezwaren ver
meden zouden worden. Men moet blijven
denken aan verbeteringen van de recht
spraak. Spr. zou 'b.v. tien Centralen Raad
niet willen missen voor de ongevallen ver-
zékering, maar toch Wil hij niet een ver
brokkeling als mej. Goudsmit bepleit.
Het is en blijft een zeer ingewikkelde
kwestie, waarover deze vergadering niet
kan beslissen.
Nadat prof. Van Embden als vice-
voorzitter den inleider hartelijk dank had
gebracht, kon worden medegedeeld, dat
in plaats van de aftredende en niet her-
KetelaarVan Goch en de heeren prof,
kiesbare hoofdbestuursleden, mevrouw
dr, D. van Embden, J, Kortland en mr.
R. Kranenburg, bij eerste stemming zijn
gekozen de heeren Sidney J. van den
Bergh te Wassenaar en mr. W. H. M.
Werker te Den Haag en na twee vrije
stemmingen en herstemming mevrouw fl.
van Emdende Ridder te Amsterdam
eu de heer D. Kooiman te Purmerend,
die alle verklaarden de benoeming aan
te nemen
Hierna wss aan de orde het Rapport
d.-r C nnniissie bizaie het voorbereidend
onderwijs.
Na een toelichting door den heer K e-
t e 1 a a r, die er o. a. op wees, dat de
commissie zich gehouden heeft buiten de
vraag montesori- of fröbelonderwijs en
andere technische kwesties en na een
korte gedachtenwisseling vereenigde de
vergadering zich met het rapport.
In de middagvergadering kwam aan de
orde het voorstel van de afdeeling Lei
den om aan het werkprogram toe t e
voegen: Verbetering en uitbreiding der
wettelijke bepalingen tot bescherming
van dieren. Het werd na bespreking z. h.
st. aangenomen.
Het volgende voorstel was dat van
Soest om het hoofdbestuur uit te noodi-
gen opnieuw pogingen aan te wenden om
tot fusie te geraken met de Democrati
sche partij.
De afgevaardigde van die afdeeling zet
te uiteen hoe men in zijn plaats veel
concurrentie heeft van de afdeeling der
D. P., die o. a. een lid in den raad heeft
zitten.
Spr. vraagt of het hoofdbestuur nog
steeds van meening is, dat de naamsver
andering een bezwaar zou zijn.
De heer mr. Marchant, sprekende
namens het hoofdbestuur, zegt nu nog
voor het laatst over deze kwestie, die
eigenlijk geen kwestie is, te willen spre
ken. Hij kan zich het voorstel van Soest
wel begrijpen, maar de verhouding te
Soest is een heel andere als die in het
geheele land.
Het Is juist, dat de V. D. B openstaat
voor alle democraten, maar ook is het
juist, dat men niet allen, die zich de
mocraat noemen, in één partijverband
kan vereenigen.
De V. D. B. had bij de verkiezingen
208.000 stemmen en de D. P. 9000. Er
kan hierbij toch geen sprake zijn van
fusie en spr. begrijpt niet, dat de D. P.
dat durfde vragen. De V, D. B. gaf bij
een conferentie op hoeveel afdeelingen
zij had, maar de D. P. zeide niets. Met
een fusie zou wellicht Soest gelukkig zijn
maar evenmin als in Duitschland zullen
in Nederland alle democraten in één
partij komen. Dit is een waanbegrip van
de D. P. en men zou bij een fusie die
menscben met waanbegrippen binnenha
len en steeds met hen moeten debaDee-
reri. Spr. wil liever menschen als Hee-
res en Van Gent hun eigen weg laten
gaan.
De afdeeling Soest trok hierop het
voorstel in.
De afdeeling Den Haag had voorge
steld, dat naar aanleiding van de revi
siebehandeling der moordzaak Giessen-
Nieuwkerk, door de Kamerfractie een
regeeringsonderzoek wordt ingesteld
naar de toestanden bij de rechterlijke
macht, in het bijzonder wat betreft het
voor-onderzoek in strafzaken en daarbij
toegepaste politioneele maatregelen, ook
naar de recruteering der leden van de
rechtelijke macht en hunne bezoldiging.
De heer S w a a n zeide namens den
Haag, dat ina het indienen het debat
over deze zaak in de Kamer heeft plaats
gehad, maar men wil toch gaarne een
uitspraak der vergadering hebben, om
dat het geen incidenteel geval betreft.
De heer v. d. Brink (Baarn) brengt
groote hulde voor alles wat Üe heerStirijj
Lu deze zaak heeft gedaan en zegt tem
slotte dat men bevreesd is voor herha
ling van zulke feiten, hij juicht daarom
het 'voorstel ten zeerste toe.
De heer mr. Franke n (den Haag)
meent <lat men heeft te weinig en te
slecht betaalde rechters en zegt dat
de wet o ver.reden is door achterhouden
van het geheim dossier. De rechters mo
gen zich niet boven de wet stellen waar
aan zij door hun eed gehouden zijn.
Het voorstel werd aangenomen.
Dit zelfde geschiedde met een vooT-
stel-Rotterdam om het hoofdbestuur op
te dragen er uit alle kracht voor te ijve
ren, dat voor de toelichting van leer*
lingen van buitengemeenten voor open
bare en bijz. scholen dezelfde regelenf
zullen gelden.
Eveneens werd na korte discussie aan
genomen het voorstel-Hilversum om het
hoofdbestuur uit te noodigen over te
gaan lot de benoeming van een com
missie ter bestudeering van een wette
lijke regeling van het alge heele Middel
baar onderwijs nadat duidelijk was uit
eengezet, dat daar onder ook vallen de
handelsscholen en de meisjesscholen.
Na ampele bespreking werd aangeno
men de motie-Arnhem waarbij de ver
gadering de wenschelijkheid uitspreekt
van spoedige doorvoering van de Ar
beidswet ten opzichte van kantoorbe
dienden.
Tenslotte stond nog op de agenda -
behalve een orlietal 'teruggenomen voor
stellen inzalke kosteloos algemeen vor
mend lager onderwijs, afschaffing vaia
den stemdwang en het alastrim-gevaar;
een voorstel-Den Haag om de Kamerfrac
tie te verzoeken |aan le dringen op een
spoedige grondige herziening Van de wet
geving ten aanzien van den industrieeten
eigendom. f
De heer B ij 1 e v e 1 d deelde nameujs
Den Haag mede, (dat dit voorstel eigene
lijk overbodig is geworden door de toe
zegging die reeds verkregen is, dat een
wijziging dezer maierie gal worden voor
gesteld. Hij bepleitte (echter de belangen)
der industrie op dit punt nog nader.
De heer Marchant verzekerde dat
deze kwestie steeds dé volle aandacht
der fractie heeft. i
Thans werd door tde afdéelijngen
Kra'b be ndij ke, Schare, Kapel-
Ie en Wiissekerke een motie inge-
diiend, waarin de censuur der P.T.T.
■inzake de radio |Uitzendingen van de Vrij-
den'kersvereeniging en van de A.V.R.O.
en ook ten opzichte van sluitzegelS enz,
wordt afgekeurd en daartegen wordt ge
protesteerd.
De heer Maas (Schore) lichtte de
ze motie in het kort toe, men wil niet
dat op deze wijze de vrijheid' van het
woord wordt beknot.
De heer S w a a n (den Raag) méént,
dat de afbreking van de red,e van de®
heer Vogt wel te begrijpen was, ais men
weet dat de VARA in een week, gezien
de verdeeling van den zend,tijd niet kan
antwoorden.
De heer Oud meent dat het optreden
van de P. T. T. een groot gevtaar dreigt
te worden. Spr. beschouwt de vrijheids
van uitzending door den aether nog har
der noodig dan de vrijheid van drukpers,
en wil ook hier bij geenszins preventieve
censuur toelaten. Spr. heeft grooten eer
bied voor het werken der Avro, die zon
der eenigen steun, ook niet van een po
litieke partij haai- werk begon en nu
terecht door tallooze luisteraars wordt
gesteund. De Vrijz. Dem. moeien zich
met alle kracht verzetten, tegen sectaris-
me van rechts en links op dit gebied.
De heer Ketelaar zegt dat inzake
de reden van de Vrijdenkers de ambte
naar van de P. T. T. zich boven de
politie stelde, die ongehinderd) liet uit
spreken. De motie werd "bij acclamatie
aangenomen.
De heer De Graaf voorzitter van de
afdeeling Middelburg voerdp als laatste
afgevaardigde het woord en bracht huidje
aan den voorzitter, wiens goede leiding
een groot aandeel heeft gehad in het zoo
goed slagen van deze belang wekkende
vergadering.
De voorz. bracht dank voor déze
woorden en de afdeeling Middelburg
voor de aangename ontvangst en sloot
hierop de vergadering.
Gekozen 'tot ouderling der Geref.
kerk te Kruiningen de heer J. Ver-
Ijzer èn tot blaken de heer "C. Waverij®.
Bij de Zaterdagavond te Stave-
n i s s e gehouden herstemming voor een
notabele der Ned. Herv. kerk (vac. P. W.
Hage, vertrokken) werden uitgebracht 67
geldige stemmen.
Gekozen werd de heer C- J. B, Gaa-
keer met 42 stemmen, terwijl de heer A.
v. Prooyen 25 stemmen verkreeg.
Indische films.
De heer Willy Mullens deelt ons me
de, dat binnenkort in Middelburg een
Jbegin zal worden gemaakt met de Vertoo
ning van een Indische filmcyclus, weïke
bestaat uit een reeks opnamen, die de
heer Mullens, directeur van de N.V. Ha-
ghefilm, in opdracht van de Nedérilanid;-
sche regeeriug heeft gemaakt.
Deze cyclus bestaat yuit 14 series^ wel-
ke men alle'(nader omschreven vindt in
,„Het guldenboek' over Nederlandsob-In
die", dat een (detailpverzicht Van deks
ftihviud dezer 14 series geeft, met daar-
