geóchejihen No. 284. MAANDAG 2 DECEMBER 1929 172e Jaargang it summer bestaat uit Twee bladen. EERSTE BLAD. De Doodstraf BINNENLAND GERO-ZILVER en G ER O-TIN De abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen 2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg 18 cent per week. De abonnementsprijs is, voor de gewone advertentiën 30 cent per rogel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel. Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven. UITGAVE: N.V. MIDDELBURGSCHE COURAN? Lange St. Pieterstraat, Middelburg Telefoonnummers: Redactie 269 Administratie 139 Postchèque en Girorekening 43255 bamilieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke regel meer 30 cent. In de rubriek .Kleine Advertentiën" worden, mits uitdruk kelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels opge nomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" ol „Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 cent. Bij de behandeling van de begrooting van justitie in de Tweede Kamer hebben enkele leden van de rechterzijde aange drongen op wederinvoering van de dood straf. In antwoord daarop heeft minister Donner, die naar men weet, zelf ook tot de rechterzijde behoort, verklaard, dat hij in beginsel daar wel voor was, maar dat er thans toch geen meerderheid voor te vinden zou zijn. Wij mogen het dus zoo formuleeren: als er eens, op welke wijze dan ook, een andere groepeering van Kamerleden ten opzichte van dit punt zou ontstaan, dan hing ons thans de wederinvoering van de doodstraf boven het hoofd! Mocht dat eens gebeuren, dan zouden velen van rechts misschien juichen, maar naar ons bekend is, ook de hoofdredac teur van een liberaal Nederlandsch dag blad, iemand, die overigens de beminne lijkheid, vriendelijkheid en zachtmoedig heid zelve is, maar die ten opzichte van gruwelijke misdrijven een zoo hevig ont wikkeld opstandigheidsgevoel heeft, dat hij meent volkomen rechtvaardig te mo gen eischen: „de kop d'r af bij zulke beesten!" Wij kunnen ons dat indenken: wanneer men zelf vader is van jeugdige kinderen, en men leest de ontstellend-aangrijpende bijzonderheden als van dien kindermoord in den Blijdorper-polder, of men herinnert zich den anarchist Yje Wijkstra, die, scherpschutter als hij was, koelbloedig vier veldwachters neerschoot.... dan is het een volkomen verklaarbare, natuur- lijk-menschelijke reactie, wanneer men, redeneerende volgens het talio-beginsel, zegt: „die vent moest opgehangen wor den" of „zoon kerel moesten ze ont hoofden." Edoch: wij leven niet meer in een tijd en in een omgeving, waarin aan zulke primitieve ,,rechts"-gevoelens den vrijen loop gelaten pleegt te worden. De mis daad moge bedreven worden in de war reling der opkokende hartstochten en onder velerlei bewustzijn-vernauwende omstandigheden en -invloeden, maar de berechting die daarop volgt en behoort te volgen, wordt uit de sfeer der harts tocht overgebracht naar de koele zalen waar de geblinddoekte vrouwe Justitia, vaak onmeedogenloos, vaak streng, maar altijd zooveel mogelijk naar den maatstaf der objectieve rechtvaardigheid oordeelt. En in die sfeer hebben wij ook de quaes- tie van de doodstraf te beschouwen. Nu is het merkwaardige dit: men beziet de doodstraf-quaestie van allerlei kanten: theologisch, practisch, sociaalmen spreekt over de al-of niet preventieve werking ervan, men maakt statistieken en bedenkt meer of minder vernuftige apparaten en methoden, om de doodstraf ten uitvGer te leggen, maar: men ver geet als regel den strafrecht-philosofi- schen kant der zaak in aanmerking te ne men. En toch is dit de eenvoudigste weg, om tot absolute klaarheid ten opzichte van dit cardinale en capitale punt te ko- mei1 zooals wij aanstonds zullen zien. Vooraf echter twee opmerkingen van eenigszins theologischen aard. De eerste is deze: beschouwt gij de doodstraf als een stellige ordonnantie Gods, dan is ver der redekavelen uitgesloten. Daartegen is geen enkel argument opgewassen noch ook geoorloofd men kan ten hoogste zeggen: ik denk er anders over. Maar de tweede opmerking luidt: zelfs in dat geval zal men het met ons eens zijn, dat het menschelijk streven naar het doen geschieden van Recht, bij het graf ten einde loopt. Zelfs een op grond der Goddelijke ordonnantiën uitgesproken en voltrokken doodvonnis, zal gelden tot aan den rand des grafs niet verder; m. a. w.: de menschelijke rechter zal niet pogen, zijn rechtspraak uit te strekken tot aan gene zijde des doods. Wanneer men er geen profanatie in wil lezen, dan zouden we kunnen zeggen: dat gebied behoort niet meer tot zijn competentie. Na deze opmerkingen gaan we over tot de bepaling van het begrip straf. Dat is te omschrijven in den zin waarin thans van de doodstraf sprake is, als: „een bij de wet voorgeschreven leed, dat den wetsovertreder wordt aangedaan." En ziet, voor wie goed leest, is met deze bepaling, waaraan wel niemand zal willen tornen, het wijsgeerig vonnis over de doodstraf reeds uitgesproken, omdat, bij nauwkeurige overweging blijkt dat de doodstraf géén straf is! Hoe dwaas dat op 't eerste gezicht ook lijken moge, .toch is het volkomen juist, immers: straf is een leed, dat den wets overtreder wordt aange daan, dus: er moet een wetsovertreder zijn, en een 1 e v en d e nog wel, om dat leed te ondergaan, te gevoelen. En die is er bij toepassing van de doodstraf im mers niet meer, nademaal men, zoodra de eigenlijke bedoelde bewuste leedtoe voeging gaat beginnen, uit een oogpunt van humaniteit, er naar streeft met blik semsnelheid den man te dooden! Anders gezegd: Als een Arabier steelt, dan hakt men hem de hand af. Dat is leedtoevoeging, naar den Koran verdiend: een korte spanne tijds zeer hevige pijn, en dan ver der levenslang verdriet, geteekend zijn, als de man die stal. Als een Nederlander steelt, dan gaat hij in de gevangenis: bewuste en bedoelde leedtoevoeging, door de wet, den rech ter en den rechtvaardigheidszin als juist gevoeld en soms ook door den dief als rechtvaardige straf voor bedreven zonde aanvaard. Dat is straf. Maar: nu zal de bedrijver van een schandelijk-wreeden moord terechtstaan. Wij nemen aan, dat onze wet de dood straf weer zou bevatten gelijk vroe ger het geval was verder, dat alles juridiek volkomen klopt en dat recht bank en Hof niet anders kunnen doen dan naar eer en geweten den schuldige ter dood veroordeelen. Gronden voor cassatie zijn er niet en: het doodvonnis zal voltrokken moeten worden. Tot zoover klopt alles. Maar beschou wen we nu den wijsgeerig-psychologi- schen kant der zaak. De straf in feitelijken zin, dat is de leedtoevoeging aan den wetsovertreder, is al lang aangevangen, op z'n minst ge nomen al bij het requisitoir van den offi cier van justitie. Toen deze de doodstraf eischte, begon de marteling voor den ver dachte, toen de rechtbank het doodvon nis uitsprak, nam zij toe, en toen het Hof dit vonnis bevestigde en het cassa tieverzoek geen succes opleverde, be reikte zij haar hoogtepunt. Alleen de hoop op gratie bleef toen nog bestaan. In sensatie-romans en ook in levens- ware geschriften zijn deze laatste mo menten voldoende beschreven wij gaan dat zonder meer voorbij. Nu komt de ontknooping van het ge val. Zij lijkt vreemd, doch is niettemin als volkomen ernstig gedachte-experiment bedoeld. Stel u voor: De gratie is geweigerd, de gevangene wordt naar de executiezaal geleid, men doet hem den blinddoek over de oogen, den strop om den nek, en al wat bij dit lugubere bedrijf verder hoort; dan wordt, op een wenk aan den beul, het hennep- touw doorgesneden, het valluik opent zich en.... de veroordeelde valt, zonder strop, in een donsen bedje! De blinddoek wordt hem afgenomen en vrouw en kinderen rijden met hem in een Fordje huistoe! Vraag: welk verschil is er in d e s t r a f, dit is i n de hoeveelheid on dergaan leed, tusschen het bo venstaande geval en het gewone, waarin de beul zijn handwerk consciëntieus ten einde brengt, zoo, dat de dood er op volgt? Wanneer wij het onderdeel van een seconde, dat het intreden van den dood gewoonlijk duurt, uitschakelen, dan is de hoeveelheid leed, die de delinquent in bovenomschreven farce onderging, ma thematisch precies even groot als de hoe veelheid ziele-marteling, die de werkelijk ter dood gebrachte ondergaat. En al dat door den levenden mensch geleden leed dat versterkt ons betoog niet weinig behoort n i e t tot de straf, is immers slechts het gevolg van den tijd, die de rechterlijke machine van noode heeft, om de verschillende instanties te doorloopen, voor zij het uiteindelijke en onherroepelijke fiat executia op een doodvonnis gezet ziet. Kort gezegd staat de zaak dus zoo: Straf is leed, rechtmatig toegevoegd. Leed kan slechts door een levenden mensch ervaren worden. Voor het toebrengen van straf is dus een levenden mensch noodig, om de straf te ondergaan. De doodstraf doodt den levenden mensch. Dus is de doodstraf.... geen straf, maar een hoogst pijnlijke uiting der men schelijke onmacht, een adequate straf voor het misdrijf moord te vinden DE ZIEKTEWET. Dezer dagen is gehouden een bestuurs vergadering van de Algem. Bedrijfsver- eeniging voor ziekengeldverzekering, die in September j.l, is opgericht in overleg tusschen werkgevers- en arbeiderscen- tralen. Bevestigd werd het reedis eerder door de centralen ingenomen standpunt, dat met kracht dient te worden bevor derd een volwaardige uitvoering der Ziektewet, d.w.z. een uitvoering door bedrijfsvereenigingen, die zijn opgericht in samenwerking tusschen bij centralen aangesloten werkgevers- en arbeiders organisaties. In verschillende takken van nijver heid zijn reeds volwaardige vakbedtrijfs- vereenigingen opgericht, of verkeeren zij in staat van oprichting. Werkgevers in wier tak van nijver heid geen volwaardige vakbedrijfsver- eeniging tot stand komt, of di^ om an dere redenen bij een dergelijke vakbe- drijfsvereeniging geen onderkomen vin den, kunnen zich aansluiten bij voor noemde Algemeene Bedrijfsvereeniging, waarvan als voorzitter optreedt de heer E, Kupers, tevens voorzitter van het Nederl. Verbond van vakvereenigingen, en als secretaris mr. ,P. W. J. H. Cort van der Linden, tevens algemeen secre taris van het Verbond van Nederl. Werkgevers, terwijl de directie en ad ministratie voorloopig is opgedragen aan Centraal Beheer, Zeestraat 71b, Den Haag, president-directeur dr. F. E. Posthuma. DE VLIEGTOCHTEN NAAR EN VAN INDIE. Bij de K. L. M. is bericht ingekomen, dat net zevende postvliegtuig de PH-AEN Zondagmorgen omstreeks 8 uur uit Con- stantinopel is vertrokken en om 15 uur te Aleppo aangekomen. Aan boord is alles wel. Wybert-tabletten on der het oefenen ter bescherming van de keel, vóór het op treden ter zuivering van de stem. (Ing©z. Med.) ZEELAND DE BiOND VAN HAÉMONIE- EN FAN- FAREVEREENIGINGEN IN ZEELAND. Zaterdag hield in hotel „Centraal" te Goes de Bond van Harmonie- en Tani- f.arevereenigingen in Zeeland zijn alge meene jaarvergadering. Tegenwoordig waren met den eerevoorzitter en het bestuur (1 vacature) de afgevaardigden van 27 aangesloten vereen, en ver schillende belangstellende leiden. 'Van den voorzitter, den beer H. van. Iwaarden ie Heinkenszand was bericht ingekomen, dat hij wegenis gezondheids redenen genoodzaakt is zijin bestuurs functie neer te leglgen. Uit het jaarslag bleek, dat op 't oogen- blik bij den Bond zijn aangesloten 35 vereenigingen met samen 970 werkende leden. Uit den bond waren getreden het fanfaregezelschap ..Soli Deo Gloria" te Grijpskerke, wegens ontbinding en „Vroolijk Voorwaarts" te Bath. Toege treden zijh„Oefening na den Arbeid" te Nieuw- en St. Joosland en „Luctor et Emerge" te Zoutelande. De rekening van den penïüinjgmeester gaf als ontvangsten f 2058 en als uitga ven f :1079. De periodiek aftredende bestuursleden de heeren J. Huisson te Colijnsplaat en F. H. Mannhardt te Goes werden herko zen. In de plaats van d!en heer H. van Iwaarden werd' gekozen de heer H. Blok le Kapelle. De vergadering besloot in 1930 een wedstrijd te houden te Wissenkerke. Ge tracht zal worden dit te doen in liet bosch van de buitenplaats „Sorgwijck" aldaar. 'Een voorstel van „Excelsior" te Mid delburg om in 't vervolg de bonds wedstrijden niet op tweeden 'Pinkster dag te houden, kon geen meerderheid wer werven. MIDDELBURG. PAKKETPOST ST. NICOLAAS. De directeur van het Post-, Telegraaf-, en Telefoonkantoor te Middelburg ver-! zoekt ons de navolgende wenken, in acht te nemen bij de verzending van postpak ketten, onzen lezers mede te deelen. Men dient 1. de pakketten doelmatig en stevig te verpakken, verpakking in slap karton of dun hout is meestal niet voldoende. 2. Er moet vooral op gelet worden, dat de adressen op pakketten en kaar ten duidelijk en gelijkluidend zijn. 3. Een afschrift van het adres dient men in het pakket te sluiten. 4. Naam en adres van den afzender vermelde men op pakket en kaart; op het pakket echter zoodanig, dat geen verwarring met het adres van den ge adresseerde kan ontstaan. 5 De adressen schrijvenien op het pakket, of indien deze op papierslrooken zijn geschreven, dan moet men deze deugdelijk met goede lijm vasthechten (niet met lak). De z.g. label-adreskaarten stevig be vestigen! 6. De verzending stelle men niet uit tot 4 en 5 December, doch pakket ten biede men reeds op 2 en 3 Decem ber aan, ZEEUWSCHE BLINDEN. In de Vrijdag gehouden vergadering van de Vereeniging tot werkverschaf fing aan Zeeuwsche Blinden werd het jaarverslag uitgebracht. De algemeene toestand gaf ook dit maal geene aanleiding tot opmerkingen. Het vorige jaar scheen het, alsof in de resultaten van den winkelverkoop eene kleine wending ten gunste was geko men, doch thans is de opbrengst weer ruim 200 achteruit gegaan. Het be stuur doet een beroep op allen, die voor het werk der vereeniging sympathie ge voelen. Laten zij den winkel, die, ge lijk bekend, aan de Beestenmarkt, dus niet zoo ver van het centrum der stad, is gelegen, niet voorbijgaan, zonder iets van hun gading te koopen. Zij steunen daarmede daadwerkelijk eene vereeni ging, die, zoover het in hare krachten ligt, zich beijvert de belangen der blin den te dienen. De heer P. Koole, die volgens den be- staanden rooster, met 1 Januari 1929 als bestuurslid aan de beurt van aftre ding was, werd als zoodanig herkozen. Kon ten vorigen jare eene vermeer dering van het aantal geplaatste loten met bijna 300 worden geconstateerd, thans moet, jammer genoeg, op een ach teruitgang met een getal van 540 wor den gewezen, waardoor dit aantal is ge daald tot 23.260. Al is dit cijfer op ziph zelf, vergeleken bij vroegere tijden, toch nog respectabel, het ware het bestuur aangenamer geweest, wanneer het in- plaats van eene vermindering eene vermeerdering had kunnen boeken. Ook hier zij een beroep gedaan op hen, die sympathie gevoelen voor het werk der vereeniging; laten allen door het nemen van loten er toe medewerken, dat het volgend jaar het verlies op zijn minst wordt ingehaald. Uit de nalatenschap van wijlen mej. M, W. Koole ontving de vereeniging een bedrag van 200, terwijl aan an dere giften ongeveer 36 werd ontvan gen. De traditioneel geworden opwekking aan het adres der winnaars van prijzen, had weer tot resultaat, dat een bedrag van ruim 50 onder de blinden kon worden verdeeld. Het aantal contribuanten verminder de met een 5-tal en liep daardoor terug tot 401. De rekening van den penningmeester sloot in ontvang en uitgaaf met een be drag van 22.256.80 h>. Thans kan nog mededeeling gedaan worden van het van wijlen den heer J. H. Blum ontvangen aanzienlijk legaat van 2000. Ook hieruit blijkt weer, dat de belangstelling in het werk der ver eeniging allerminst is verflauwd, een feit, dat met erkentelijkheid zij gecon stateerd. De Zaterdag alhier gehouden collecte van het Nederl and sic'h Roocle Kruis heeft f 262.11 Va op-gebracht. De uitgebreide collectie biedt keus voor iedere beurs. Elk artikel muut uit door superieure kwa liteit, schoonheid van lijn en practische ge bruikswaarde. Vraagt onze' speciale brochure GEROGESCHENKEN (Ingez. Med.). VLISSINGEN. Te Voorburg is overleden in den ouderdom van bijna 68 jaar, de heer Ph. J, Guttig, in leven gepens. commis saris van het Loodswezen aldaar. De heer Guttig was ridder in de Orde van Oranje-Nassau. Tijdens den voetbalwedstrijd Vlis singen— Diongen werd een speler uit het veld verwijderd. Dit tnaa'kte, dat een gespannen houding tegenover den. scheids rechter ent s tond en de bescherming van de politie tijdens den verderen duur van den wedstrijd: en ook op w'eg naar het station noodzakelijk was. WALCHEREN. AAGTEKERKE. Vrijdagavond hield de afdeeling van den Bijz. Vrijw. land storm haar jaarvergadering, onder voor zitterschap van den burgemeester J. Bosselaar. Hierbij was ook aanwezig de heer Laernoes uit Vlissingen, secretaris van het Prov. Verband, De voorzitter herdacht het plotseling overlijden van den heer Umbgrove, in leven voorzitter van het Prov. Verband, alsmede het overlijden van een inge zetene uit deze gemeente, den beer J. H. Blum, bij wien w'ij als plaatselijke af deeling ook nooit tevergeefs aanklop ten, Vervolgens hield de heer Laernoes een opwekkende rede, feliciteerde de vereeniging met het groot aantal leden, en overhandigde hij de vereeniging een photo-album van den Landstormdag te 's-Gravenhage. GRIJPSKERKE. Met de Staatscou rant van 30 Nov. zijn verzonden afdruk ken van de statuten betreffende de Landbouwvereeniging „Nooit Gedacht", gevestigd aldaar. O, EN W. SOUBURG, Vrijdagavond gaf de Chr, gemengde zangvereeniging „Soli Deo Gloria", directeur de heer G. de Ru, ter gelegenheid van haar 10-jarig bestaan een uitvoering in de Geref. Kerk aan de Kanaalstraat alhier, met medewerking van een strijkorkest van mej. De Hondt. Na een kort openingswoord door den voorzitter, den heer F. Huson, die in het bijzonder welkom heette de bescherm vrouwe der vereeniging, mevr. van Doorn—van Lookeren Campagne, werd het programma, bestaande uit êen 17-

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1929 | | pagina 1