r
t
De|XXe Eeuw.
N o. 282.
VRIJDAG 29 NOVEMBER 1929
172e Jaargang
Dit nummer bestaat uit
Twee bladen.
EERSTE BLAD.
ÏN ONZE
STATEN-GENERAAL.
BINNENLAND
B@ux Pièoas
PlxliCWOFS
J. F. WOLSKT,
De St. Nicolaasprijsvraag
voor Zeeuwsche joegens en
meisjes van eiken leeftijd.
BUITENLAND
Algemeen Overwicht
4HHHHS55HS
c—wi nri m—seaa
MIDDELBURGSCHE COURANT
De abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De abonnementsprijs is, voor de gewone advertentiën
30 cent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITGAVE: N.V. MIDDELBURGSCHE COURANj
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke regel
meer 30 cent, In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uitdruk
kelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels opge
nomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" oï
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 cent.
Waar Wonen wij?
In de verschillende steden van Neder
land wonen velerlei menschen, en het is
niet altijd gemakkelijk voor den van bui
ten komenden man, direct te weten
waar zij wonen. Navraag geeft ook niet
altijd snelle nóch afdoende resultaten en
dan grijpt men maar naar het laatste
redmiddel: 't adresboek.
Maar een adresboek en 'n adresboek
zijn er twee. jl irW
Er zijn steden, veel grooter dan Mid
delburg, waar zoo'n onmisbaar boek zoo
nu en dan eens verschijnt, met tusschen-
ruimte van 'n paar of vele jaren. In Mid
delburg is dat anders en beter: elk jaar
komt prompt het nieuwe adresboek, uit
gegeven door de N.V. J. C. en W. Al-
torffer, zich aandienen; voor 1930 ontvin
gen wij het zoo-even zelfs al.
Het bevat evenals vroegere jaren vele
wetenswaardigheden buiten en behalve
de adressen der inwoners van Middelburg
en van de Middelburgsche gedeelten der
gemeenten Koudekerke en St. Laurens.
Een toe te juichen nieuwigheid is, dat
ook de telefoonnummers nu zijn opgeno
men, Wat wij echter niet kunnen bewon
deren is de schrijfwijze: „gortstraat",
„langedelft", „dam" en „rouaansche
kaai". Dat is typografisch en taalkundig
minder fraai.
TWEEDE KAMER.
Werkverschaffing. Kla
gende boeren, Water
staat.
Binnenlandsche ziaken en
landbouw was igistermiddag in de
Tweede Kamer aan de orde. Bij eerstge
noemd deel der begrooting van den pre
mier heeft deze o.a. gezegd, dat hij in
den trant van zijn daarvoor zoozeer ge
prezen voorganger hoopt door te gaan
met de werkverschaffing en
steunve rleening, daarbij den
juisten middenweg bewandelende.
Bij de afd. Landbouw is een koor
van klaagtonen gezongen over den slech
ten toestand van den landbouw. Alleen
de soc.-dem. zeiden, djat het nog wel
wat meevalt, maar.... die moeten ook
hoogere loonen voor de landarbeiders
kunnen beloven, nietwaar?
De heer Weitkamp (c.h.) een be
minnelijk en vaa|k geestig man, was zeer
uit z'n humeur.... en overdreef daarbij
schromelijk. Hij zeide o.m. dat alle eeu
wen door in ons land de landbouw het
slechtst betaalde en het meesit miskende
(bedrijf is geweest. Maar de mentaliteit
van den boer is totaal veranderd. Vroe
ger accepteerde de boer alles en legde
zich overal hij neer. Maar organisatie en
lotntwikkeling hebben hem wakker ge
schud en hem doen zien, Hat hij niet de
derderangs-mensch is, waarvoor hij zich
zelf hield. Verder bracht de inkomsten
belasting hem't belastingbiljet en 4e ad
ministratie, die deze belasting noodig
maakte, deed hem zien, hoe slecht be
taald hij was. De omvang van de wan
verhouding tusschen het boerenbedrijf
de andere bedrijven heeft intusschenu
langzamerhand onrustbarende afmetin
gen aangenomen. De stad heeft het plat
teland economisch uitgezogen, zij vernie
tigt de boeren-welvaart. Van de broeder
schap van notarissen tot den Bchippers-
bond staat de stadsbevolking vijandig te
genover den boerenstand en de boer kan
daartegen de strijdmiddelen van de mo
derne democratie niet aanwenden. 'De
geheele wereld is voll socialerigheid.
Maar van de arbeidsvoorwaarden waar
onder de boer moet werken wordt zoo
weinig notitie genomen.
Dat is nu heusch wel wat in 'al' fe
sêhriile kleuren geschïlderciWelk wel
denkend mensch ziet tegenwoordig den
boer nog voor een derderangswezen aan?
Toch wel niemand meer, hopen wij! De
boerenstand is een van de kurken, waar
op Nederland drijft, de boeren vormen
een zeer te waardeeren, gezond en sterk
degelijk en arbeidszaam deel onzer be
volking en van domme boeren" spreekt
men toch zeker nergens meer?
De heer Weitkamp verklaarde zich
tenslotte voor een gezonde, christelijke
sociale politiek die het verband der din
gen vastnoudt en die niet kan willeö!
dat de verbetering van het lot van den
induslriearbeider gekrcht wordt met ach
teruitgang van den landbouwer. De chris
telijke scciale politiek moet gericht zijn
op verheffing van 'het levenspeil der
landbouwende bevolking.
Avondvergadering.
Des avonds waren (van de begrooting
van Wi a t e r s t a a t aan de orde, de on-
derafd. Zeevaart en de afd. Mijn
wezen en Postbank.
Bij het eerste werd nog aangedrongen
op verbetering der volkslogiezen aan
boord van passagiers- en vrachlstoomers,
bij het laatste heeft de heer L ingbe elk
(h.g.) aangedrongen op eenige verhoogihjg
van de rente der bij die instelling be
legde geldon.
De rijkspostspaarbank kan zulk een
rentevergoeding zeer wel dragen. De ren
te is trouwens gefixeerd in een tijd toen
de renlestandaard veel lager was dan
thans. Voor de veiligheid heeft zij toch,
niet een groote winst-percentage noodig
dan vroeger.
Op dit oogen'bliki houdt het beleggen
van gelden in de Rijkspostspaarbank 'n
midden tusschen werkelijk beleggen em
het stoppen van z'n geld in een oude
klous.
Minister Reymer zeide loverweging
toe. Later verklaarde deze minister nog
na eenig debat dat hij voornemens
is, inzake de verbinding van Amsterdam
met den Rijn zeer spoedig een besliissjinjg
te nemen. I
Toen is de begrooting van Waterstaat
met algemeene stemmen aangenomen.
DE GEDENKRAMEN IN DE ENGEL-
SCHE EPISCOPALE KERK TE
AMSTERDAM.
Zooals wij (reeds meldden, heeft de
Koningin gistermiddag in de Engelsche
Episcopale Kerk te Amsterdam twee ge
denkramen onthuld, aangeboden door
twee Engelsche regimenten en door een
comité van bekende Amsterdammers.
Evenals van „The Buffs", het Britsche
regiment, dat verleden jaar aan de Christ
Church te Amsterdam een fraaie vlag
aanbood, neemt ook in de geschiedenis
van beide bovenbedoelde regimenten, n.l.
het Royal Warwickshire Regiment en de
Northumberland fusiliers Nederland een
bekende plaats in. Beide regimenten heb
ben gedurende den tachtigjarigen oorlog
langen tijd in Holland vertoefd en tegen
Spanje gestreden, terwijl het Royal War
wickshire Regiment in 1676 weer onder
Prins Willem III aan het beleg van Maas
tricht deelnam en met den stadhouder
naar Engeland terugkeerde om zijn kro
ning tot Koning bij te wonen. De plech
tigheid gisterenmorgen werd bijgewoond
door deputaties van beide regimenten, le
den van het Amsterdamsche comité en
vele leden der Engelsche kolonie te Am
sterdam.
Voorts v/aren aanwezig de Engelsche
gezant in Den Haag, Sir Odo Russell, en
eenige Nederlandsche militaire en civiele
autoriteiten.
Na den kerkdienst werden beide ramen
door de Koningin onthuld. Het eene raam
bevat de beeltenis van stadhouder Ko
ning Willem III en zijn echtgenoote Ma
ria Stuart; het andere twee wapens. De
inwijding geschiedde door den 'Lord Bi
shop van Fulman. Een zangkwartet luis
terde de plechtigheid op.
m
Na afloop is de Koningin vertrokken
naar Den Haag voor haar winterverblijf.
's Avonds zaten aan den disch van de
Koningin de Engelsche gezant en eenige
Britsche officieren aan.
DE FLUITTOON VAN HILVERSUM.
In de „Radio-Bode" schrijft een luis
tervink:
De „fluittoon" van Hilversum is inder
daad een Russisch station.
Ik beluister dit station sedert eenige
weken geregeld op het naar m.i. meest
geschikte moment, d.i. des n.m. te 5.30
6 uur, wanneer Hilversum niet zendt.
Eenige malen kon ik bij de aankondi
ging duidelijk den plaatsnaam Kiev hoo-
ren.
De golflengte schat ik op 1060 a 1065
M. Het is geenszins uitgesloten, dat het
storende station een relay-zender van
Kiev is, te meer, daar ik ook éénmaal
Minsk hoorde noemen. Toch lijkt het mij
niet waarschijnlijk, daar ik vijf of zes
maal Kiev vernam tegen éénmaal Minsk,
Verder bericht ik u, dat zich op 1040
a 1045 M. nog een station bevindt. Het is
echter zeer zwak en zal m.i. in Nederland
de 1071 M. heusch niet hinderen.
DE NEDERLANDSCHE GEZANT TE
BERLIJN.
Naar hét „Hbld." verneemt, is te be-
voegder plaatse van het voornemen van
graaf Van Limburg Stirum om den di-
plomatieken dienst te verlaten, niets be
kend.
NOTARIAAT.
Bij Kon. besluit is aan J, van der Lee-
den, op zijn verzoek, met ingang van den
dag, waarop zijn opvolger als zijn notaris
zal zijn beëedigd, eervol ontslag ver
leend uit zijne betrekking van notaris te
Ouderkerk aan den IJssel.
AANKOMST INDISCHE MAIL,
Hét mailschip „Insulinde" werd heden
ochtend 6 uur te Marseille verwacht. De
Rotterdam Lloyd Rapide vertrekt dan
hedenochtend 11.50 van Marseille. Aan
komst Zaterdagochtend te Roosendaal
7.16, te Rotterdam D.P. 8.51 en in Den
Haag H.S. 9.19.
Heden ontvangen
Een bijzondere collectie
ea
Een Welkom St. Nicolaas-Geschenk.
LANGE DELFT I 18, MIDDELBURG
JTngez. Med.)
ZEELAND
De Minister van Financiën maakt
bekend, dat ten behoeve yam 's rijks
schatkist is ontvangen
wegens over vorige jaren te weinig
(betaalde belastingen naar inkomen en/
'of vermogen (.gewelensgeld), bij1;
den ontvanger der directe belastingen te
Hansweert f29.60, 'te Houtenis-
se f 9400, te T h o len f217,75, bij den
inspecteur der directe belastingen 'enz.
te Terneuzen f 259.52% f71.48, f35,
en f 13.44.
J. A. FREDERIKS.
De heer J. A. Frederiks, oud-directeur
van Monumentenzorg en directeur van de
Gevangenpoort te 's-Gravenhage, heeft
gisteren onder zeer groote belangstelling
zijn tachtigsfen verjaardag gevierd.
Zijn vrienden en medeleden van „Pul-
chri Studio" hebben den jarige in het
gebouw van het Genootschap een recep
tie aangeboden.
De voorzitter van Pulchri deelde mede
dat de vrienden besloten hadden den ja
rige een borstbeeld aan te bieden, te
vervaardigen door Toon Dupuis.
De secretaris van het Zeeuwsch Ge
nootschap der Wetenschappen schrijft
ons nog omtrent den heer Frederiks:
De jubilaris mag niet zooals blijkbaar
in verband met zijn hoogen leeftijd wel
eens geschiedt gerekend worden tot
de oprichters van het Zeeuwsch Genoot
schap der Wetenschappen, dat in 1769
werd gesticht. Maar wel heeft de heer
Frederiks gedurende zijn lang verblijf te
Middelburg steeds groote belangstelling
getoond in dat genootschap. Gekozen als
lid in 1884, stelde hij zich onmiddellijk
beschikbaar om met de heeren dr. J. C.
de Man, en F. Nagtglas het beheer op
zich te nemen van de ouderwetsche Wal-
chersche kamer in het museum van het
genootschap. Reeds het verslag over de
jaren 18801884 bevat als bijlage eene
méde door hem opgestelde naamlijst der
voorwerpen, aanwezig in de genoemde
kamer. Een jaar later trad hij tevens op
als conservator van de verzameling ge
schiedkundige voorwerpen en zeldzaam
heden, tezamen met dr. J. C. de Man.
Tot het jaar 1919 heeft de heer Frederiks
alleen of met andere belangstellenden,
die beide vezamelingen beheerd.
De catalogus der oudheidkundige ver
zamelingen van 1890 is door de beide
laatstgenoemde heeren opgemaakt.
Toen de heer mr, G. N. de Stoppelaar
in 1888 een nieuw gebouw aan het ge
nootschap schonk, werd eene bouwcom
missie benoemd, bestaande uit de heeren
mr. G, N. de Stoppelaar, Henri Tak en
J. A. Frederiks. tiet hnis is verbouwd
en ingericht overeenkomstig het door den
heer Frederiks ontworpen bestek en na
dat het werk was voltooid, werden de
verdiensten van den ontwerper erkend
door de aanbieding van een medaille met
den stempel van het genootschap aan de
eene zijde en aan de keerzijde het in
schrift: „Jano Adriano Frederiks optime
de societa merito. A. D. XI Kal. Jan.
1889".
Het- genooschap stelde in 1885 een
commissie in tot het opsporen, het be
houd en het bekend maken van de over
blijfselen van kunst en oudheid in Zee
land. De heer Frederiks werd secretaris
van die commissie en is het gebleven tot
de opheffing ervan in 1919. Vooral in de
eerste jaren van haar bestaan kenmerkte
zij zich door de activiteit van haar sec
retaris.
Groot is het aantal couranten- en tijd
schriftartikelen, waartoe zijn uitgebrei
de werkzaamheid den heer Frederiks
aanleiding gaf, en vele waren zijn be
moeiingen inzake het organiseeren van
tentoonstellingen.
Door zijn vertrek naar 's-Gravenhage
is dit alles tot een eind gekomen, maar
de dankbare herinnering er van leeft on
verzwakt voort.
MIDDELBURG.
Met een enkel woord zij herinnerd
aan de openbare vergadering van den
Vrijz. Dem. Bond, op morgenavond te
half negen in het Schuttershof, met als
spreker de heer mr. Marchant, voor
zitter der Kamerfractie.
VLISSINGEN-
Van 't Nederlandschen stoomschip
Rijperkerk is aan de westkust Van Zuidi-
Afrika een 16 jarige jongen uit Vlissingen
afkomstig over boord geslagen en ver
dronken.
WALCHEREN.
WESTKAPELLE. Onder leiding vands.
W. Reus hield de afdeeling „Het Groe
ne Kruis" Woensdagavond haar najaars
vergadering.
■Bicsloten werd, dat de afSteeling ails
donatrice van de vereeniging, het hospi
tium, „Zonneveld" te Oostkapelle zal toe
treden. tegen betaling van f 10 jaarlijks
als contributie,' tot wederopzegging.
De ontwerpfoegrooting 1930, werd m.
a, st. goedgekeurd. 1 li I f M
©ij het nazien van de inventarislijst',
gafde heer dr. Broodman 5n overwe
ging den rijwielbrancard geregld te con-
(llrioleeren, .zoodat deze paraat zal zijn,
(Wanneer zij bij mogelijke ongevallen ge
bruikt moet worden. Het was Ispr. geöle-
Ken, 0 ij een demonstratie van tien cursus
li ij ^Eerste hulp bij ongelukken"^ dat
de (brancard niet safe was.
Met dezen wensch zal rekening gehou
den worden.
Herkozen werd de heer B. Louwarse
als (bestuurslid, en gekozen de heer J.
van der Wal, zulks in de plaats van den
heer L. Gabriëlse, die voor zijn herver
kiezing niet meer in aanmerking wensch-
te te komen.
Dp dezelfde voorwaarden werd als
iniagazijnknecht voor een jaar weder
aangesteld de heer H. Lievense.
2UID-BEVELAND,
HANSWEERT. He sleepschip „Adria-
nus", geladen met grint en bestemd naar
Gent, is vanmorgen in de Biezelingsche
Ham aangevaren door de opvarende zee
boot „Cape Cornwall". De „Adrianus"
verkeert in zinkenden toestand, en is hier
binnengeloopen. De „Lankenburg" van
L. Smit Co.wist langzij te pompen. De
„Cape Cornwall" bekwam lichte schade
en is naar Antwerpen opgestoomd.
Persoonlijke ongelukken hadden nie
plaats.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN O. D.
TERNEUZEN. De Nederlandsche mo
torschoener Vrijheid van Londen naar
Brussel is hier met de Harwicliboot
Brugges in aanvaring geweest. De Vrij
heid is met .lekkage te Hansweert bin
nengeloopen.
Een bericht uit Hansweert aan de
N. R. Crt. meldt: De motorschoener
Vrijheid, was geladen met oud papier
en op weg van Londen naar Brussel.
De Vrijheid is met belangrijke schade de
haven binnengeloopen. Het schip maakt
nog al water, thans ligt een Mazer van
v. d. Talc's Bergingsbedrijf langszij om
te pompten.
TERNEUZEN EN DE ZEEUWSCH-
VLAAMSCHE WATERLEIDING.
De gemeenteraad van Terneuzen, die
12 Juli 1927 op grond van tariefbezwaren.
Besle jongens!
Beste meisjes!
Jullie hebt je nu al geruimen tijd
gèamuseerd met het oplossen van de
raadsels, voor oud en voor jong, in
ons kinderblad. Nu St. Nikolaas aan
staande is, wilden wij jullie eens een
verrassing bereiden: in ons Kinderblad
van morgen komt een St. Nikolaas-
prijsvraag, waaraan alle kinderen van
onze lezers, oud en jong, mogen deel
nemen. Moeilijk is de oplossing daar
van niet, doch wel is het een geduld
werkje. En, hoe kan het anders met
het feest van den goeden Sint in het
vooruitzicht: er worden voor de goede
oplossingen een aantal fraaie bceken
als prijzen beschikbaar gesteld!
Directie Middelburgsche
Courant.
het bekende besluit nam om aan de N.V.
Zeeuwsch-Vlaamsche Waterleiding nader
in overweging te geven, die maatschappij
te ontbinden, heeft, aangezien door het
aannemen der voorstellen der commissie
van onderzoek de zaak aannemelijker ge
worden en aan de tariefbezwaren is te
gemoet gekomen, met acht tegen 5 stem
men besloten, bovengenoemd besluit in
te trekken. Ofschoon de raad betreurde,
dat ook voor de samenstelling van het
bestuur het advies der commissie van
onderzoek niet is gevolgd, kon de meer
derheid daarin toch geen aanleiding vin
den, daarop deze voor het gewest van
groot belang zijnde zaak tegen te houden
of te laten stranden.
Voorts werd besloten in verband hier
mede aan te gaan een geldleening van
ten hoogste 718.000 in de bouwveror
dening in te lasschen „verplichte aanslui
ting" en B. en W. te machtigen tot stor
ting van tien procent van het kapitaal.
Voor dit laatste werd echter nog het
voorbehoud gemaakt dat dit niet geschie
den zal indien door de vergadering aan
.aandeelhouders alsnog in den opzet der
zaak wijzigingen zouden worden aange
bracht welke de rentabiliteit zouden ver
zwakken. Dit laatste doelt op stemmen
die in de voorlaatste vergadering waren
opgegaan om verplichte aansluiting te la
ten vervallen tegen een geringe tariefs-
verhooging.
Wij komen op een en ander nader te
rug.
Het Russisch-Chineesche
conflict.
Een lichtelijk arrogante proclama
tie van den hevelhebber van bet Rus
sische leger in het Verre Oosten:
Wij hebben de Chineezen op twee
fronten verslagen. Wij hadden den vij
and tot Charbin k'tuinipn achtervolgen,
maar wij hebben er ons1 mee tevreden
gesteld China een fles te geven, die olnlue
kracht en .onze 'vastbeslotenheid toomf om
de controle over oe spoorwegen te hand
haven.
De toestand zal -slechts door volledige
uitvoering van de verdragen vain Mos
kou en Moekden kunnen veranderenAls
China een nieuwe les wil vermijdenk
moet het zonder talmen den vroegerenf
toestand op den Oosterspoorweg herstel
len, de Russische gevangenen in vrij
heid stellen, de concentratiekampen bpe-
nen, de wit-gardisten nmtwapenem en de
troepen van de (grens terugtrekken. Elke
aarzeling zal een uitbreiding van onze
actie ten gevolge hebben.
't Is wel geschikt om de Chineezen te
k'alnieerenWant al is er honderdmaal
een Kellogg pact, er is ooflc nog zoo; [iets
als nationale eer. Al ziet 't er niet (gujn!-
stig voor de Chineezen uit, om niet te
zéggen, de toestand is ernstig!
De Amerika ansche minister van bui-
tenlandsche zaken Stimso.il heeft dan nu
ook' de Amerikaansche vertegenwoordi
gers in Engeland, Japan,, Frankrijk, Ita
lië en D.utischland opgedragen de re-
geeringen in die landen te wijzen op den
ernstig© U:toestand in Mandsjoerije en de
mogelijkheid te bespreken van een ge-
