OOP
"'ARIEL—
binnenland.
I;.G.
j
No. 279.
DINSDAG 26 NOVEMBER 1929
172e Jaargang
Dit nummer bestaat uit
Twee bladen.
EERSTE BLAD.
fSsa!fefife/J
N.V BftNK-ASSOCIATIE.
u
I
de
J ge
lden
nu
ika
ers,
lien,
jbre-
tge-
:cht
van
jten
l.ten
iar-
I rijft
Ivan
lieei
ing,
I dit
ïen,
I ost-
I oe-
leri-
|>ro-
l)or-
3er-
lien.
1120
leen
Ijec-
lira-
li in
lier-
luit.
leen
10-
|s.
ren
|hen
lie-
surg
929,
Izet-
des
)on-
iags
|uur,
een:
de
der
fom-
on-
Iften
|tbe-
cht.
leid
ena-
Itoe-
ps.
licht
fer-
leer
ilijke
tndi-
[Ha-
Inte-
Irze-
Imet
lolen
ïur-
ind-
fste-
tot
teer.
ïlas-
fAK.
)ER,
MIDDELBURGSCHE COURANT
ui-
•n-
n.-
an
je
ll
n.,
is.
•üe abonnementsprijs bedraagt voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen
'f 2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De abonnementsprijs is, voor de gewone advertentiën
30^ cent per regel; voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel,
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITGAVE: N.V. MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers:
Redactie 269 -:- Administratie 139
Postchèque en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels 2.10; elke regel
meer 30 cent. In de rubriek .Kleine Advertentiën" worden, mits uitdruk
kelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels opge
nomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" of
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 cent.
Mussoliniaansch
Er valt in Nederland een voortdurend
veldwinnen van de censuur te constatee-
ren. Niet altijd kunnen wij daartegen met
kracht protesteeren, omdat het wel eens
gevallen betreft, waar de censuur wordt
uitgeoefend op zaken film, radiorede-
Vogt waarbij de vrijzinnige gedachte
in het gedrang komt. En wanneer wij dan
tegen het veldwinnen der censuur stel
ling zouden nemen, dan zou men allicht
geneigd zijn te denken, dat ons protest
geen zuivere koffie was, en onze veront
waardiging eerder, of toch op z'n minst
genomen mede, zijn oorsprong zoude vin
den in de beknotting der vrijzinnige be
ginselen, v/elke wij zijn toegedaan.
Tbans doet zich een geval voor
men vindt daaromtrent elders in dit blad
nadere bijzonderheden waarbij dit be
zwaar niet gelden kan. En daarom grij
pen wij, waar het hier feitelijk een te
genstander onzer opvattingen omtrent
het militaire vraagstuk betreft, nu de ge
legenheid aan, om met nadruk tegen
deze, den volgroeiden staatsburger on
waardige, methoden van den censor pro
test aan te teekenen.
Het is in Nederland volkomen geoor
loofd, in de normale omstandigheden
waaronder wij thans leven vrede alom!
de meening te zijn toegedaan, dat de
staatsburger geen cent voor het mili
tairisme lees: voor leger en vloot
behoort te geven. En dat niet alleen: men
mag deze meening ook openlijk propa-
geeren. Niemand zal er toch aan denken,
een spreker, die de noodzakelijkheid van
de individueele dienstweigering in open
bare vergadering wil bepleiten, te ver
hinderen zulks te doen!
En ziet: nu een toch wel zeker boven
verdenking van communistisch-cellisti
sche staatsgevaarlijkheid staand man als
ds. Hugenholtz te Ammerstol sluitzegel-
tjes voor zijn brieven gebruikt, die voor
stellen „door vrouwenhanden afgeweerde
bajonetten" en die bevatten de woorden
„Geen man en geen cent voor het mili
tairisme" en „Christ avant tout", nu
deelt de censuur van de post hem, via
den Schoonhovenschen postdirecteur,
mede, dat dit n i e t mag. „Bij bijzon
deren maatregel van bestuur is het der
posterijen voortaan verboden, poststuk
"ken te verzenden, die op een of andere
wijze tegen oorlog en militairisme getui
genis geven", zoo heet het.
Wanneer dit juist zoo is, als het in
't bezwaarschrift van dr. Hugenholtz ge
steld wordt, dan aarzelen wij niet hier
over onomwonden onzen afkeer uit te
spreken.
Wij leven toch waarempel nog niet in
Italië, waar Mussolini als oppersten cen
sor den scepter zwaait, althans probeert
te zwaaien, ook over het geestesleven
zijner onderdanen?
De
censuur neemt bedenkelijke vor
men aan in Nederland!
DE OVERVAL OP WILLEMSTAD.
In een bijlage tot de M. v. A. op het
V. V. over de begrooting van Koloniën
wordt een, dus nu officieel, en omstan
dig relaas gegeven omtrent den op 8-9
Juni van dit jaar te Willemstad door
Venezolanen gepleegden roofoverval.
Uit dit zeer uitvoerige document, dat
betrekkelijk weinig nieuws bevat, blijkt
echter wel heel duidelijk, dat pogingen
tot verweer tegen deze ongehoorde aan
randing van ons gezag wel ondernomen
zijn, van verschillende kanten: zelfs, maar
dat zij voor het meerendeel zijn afge
stuit op gouverneurs bevel: „niet
schieten en doen wat de Venezolanen
verlangen",
Het ontslag van den heer Fruytier
wordt, bezien in het licht dezer ver
klaring, begrijpelijk.
EEN ANTI-MILITAIRISTISCHE SLUIT-
j ZEGEL.
De heer J. B. Tli. Hugenholtz te Ammer-
stol. irecteur der stichting Nationale
Vredesactie, heeft aan de leden der
Tweede Kamer een afschrift gezonden
van een door hem aan den directeur-
generaal der posterijen, telegrafie en te
lefonie gericht bezwaarschrift. Daarin
schrijft hij, dat hem vanwege de directie
van het postkantoor te Schoonhoven
werd medegedeeld, dat het bij bijzonde
ren maatregel van het bestuur der pos
terijen voortaan verboden is, poststuk
ken te verzenden, voorzien van sluitze-
gels, die op een of andere wijze tegen
oorlog en militairisme getuigenis geven,
gelijk de door genoemde stichting uitge
geven sluitzegel, voorstellende: door
vrouwenhanden afgeweerde bajonetten
en voorzien van de woorden: Geen man
en geen cent voor het militairisme en
Christ avant tout.
De heer Hugenholtz meent tegen) deze;
handeling ten sterkste te moeten protes
teeren.
POSTVLUCHTEN NAAR INDIE.
De directeur van het' Post-, Telegraaf-
en Telefoonkantoor te Middelburg, ver
zoekt ons mede te deelen, dat voortaan
met de vliegtuigen, welke naar Ned,-
Indië zullen vertrekken, behalve corres
pondentie voor Ned.-Indië, ook gewone
en aangeteekende luchtcorrespondentie
(met uitzondering van stukken met aan
gegeven waarde) voor Syrië, Mesopota-
mië (Irak), Perzië, Britsch-Indië (Birma
inbegrepen), Siam, Straits-Settlements en
verder gelegen landen zal worden ver
zonden. De correspondentie zal door Am
sterdam C. S. worden opgenomen in brie
venmalen voor Aleppo, Bagdad, Bushire,
Karachi, Allahabad, Akyab, Bangkok,
Medan, Palembang, Batavia, Bandoeng
en Soerabaja.
Verwacht wordt, dat de vluchten zul
len worden uitgevoerd als volgt:
Van Amsterdam 28 Nov. en 12 Deel
Te Aleppo 30 Nov. en 14 Dec.
Te Bagdad 1 en 15 Dec.
Te Bushire 2 en 16 Dec.
Te Karachi 3 en 17 Dec.
Te Allahabad 4 en 18 Dec.
Te Akyab 5 en 19 Dec.
Te Bangkok 6 en 20 Dec.
Te Medan 7 en 21 Dec.
Te Palembang 8 en 22 Dec.
Te Batavia 9 en 23 Dec.
Te Bandoeng 9 en 23 Dec.
Het voor deze luchtpostcorresponden
tie boven de gewone porten en rechten
verschuldigde luchtrecht bedraagt:
Voor Syrië 15 cent per 20 gram.
Voor Mesopotamië en Perzië 30 ct.
per 20 gram.
Voor Britsch-Indië (Birma inbegrepen)
40 cent per 20 gram.
Voor Siam en Straits Settlements (Pe-
nang, Singapore) 60 ct. per 20 gram.
Het luchtrecht voor Ned. - Indië is
g e w ij z i g d briefkaarten en postwis
sels 40 cent per stuk; overige stukken
tot en met 10 gram 40 cent, boven 10
gram tot en met 20 gram 75 cent en ver
der 75 cent per 20 gram.
De bepaling, dat voor de kwijting van
het luchtrecht, uitsluitend van luchtpost
zegels moet worden gebruik gemaakt,
is ingetrokken; voortaan kan
het luchtrecht derhalve eveneens door
middel van gewone frankeerzegels wor
den voldaan. Evenwel wordt er nadruk
kelijk de aandacht op gevestigd, dat de
luchtpostzegels ter waarde van 0.40,
ƒ0.75, ƒ1.50, ƒ4.50 en ƒ7.50 niet voor
verantwoording van gewone porten en
rechten mogen worden gebezigd.
Laatste buslichting ten postkantore te
Middelburg voor de luchtpost van
28 Nov. van Amsterdam, 27 Novem
ber, 's avonds 6 uur.
DE POSTVLUCHTEN NAAR EN VAN
INDIE.
Het derde retourvliegtuig: is gisteren
om 6 uur uit Allahabad vertrokken en
na een tusschenlanding van 11.40 tot
12.48 te Ilasirabad om 16.55 uur te
Karachi aangekomen.
Met dit vliegtuig dat 21 dezer van
Palembang en 22 dezer van Medan is
vertrokken zijn in totaal 21 zakken lucht
post verzonden. Hiervan zijn er 13 be
stemd voor A'damr, met een gewicht van
158.50 K.G., 3 voor R'dam met'n gewicht
van 14,5 K.G. en vijf voor 's-Gravenhage
wegende 40 K.G. In totaal is derhalve
213 K.G. (bruto) post aan boord.
Het zesde postvliegtuig is heden te
6 u. 20 uit Bangkok vertrokken en te
13 ui. 55 te Medan aangakomeln.
WIJZIGING MARINEBEGROOTING '28
Ingediend is een ontwerp tot wijziging
dezer begrooüng, waarbij het eindbedrag
van deze begrooling met f 62.000 wordt
verminderd.
GROENE KRUIS.
Tot directeur van het Centraal bureau
van het Nederl. Groene Kruis is be
noemd ds. J. Beijerman, predikant bij
de Remonstrantsche Gemeente te Mep-
pel.
DE „MARNIX VAN ST. ALDEGONDE"
De Prins, beschermheer van de Stoom
vaartmaatschappij Nederland, heeft het
voornemen, Zaterdag 21 Dec. tegenwoor
dig te zijn bij het van stapel loopen
van het voor die Stoomvaartmaatschappij
in aanbouw zijnde schip „Marnix van St.
Alctegonde."
De Prins zal ook deellnemein aan het
noenmaal, dat vóór den aanvang dier
plechtigheid zal plaats hebben.
GESCHENK VOOR HET GOUVERNE
MENTSGEBOUW VAN N. HOLLAND.
B. en W. van Beverwijk stellen den
gemeenteraad voor, aan de provincie
Noordholl,and ter gelegenheid van dp
opening van het nieuwe provinciehuis
een geschenk aan te bieden in den vorm
van de benoodigde loopers voor dje Sta
tenzaal. Benoodigd zal zijn ongeveer 17
vierk. M. Deze loopers zullen worden
vervaardigd door de Kon. Handtapijt-
knooperij Kinheim aldaar. De prijs zal
ongeveer f 1100 bedragen. In de loo
pers zal het wapen der gemeente wor
den geweven.
HET RADIO-TELEFOONVERKEER
MET NED.-INDIE,
Op telefonisch verdoek van de In
dische administratie zijn de diensturen
voor het telefoonverkeer met Indië tot
nader bericht vastgesteld op 12—15.30
(Amsterdamsche tijd). Bij de gesprek
ken vóór 12 uur heeft men hinder onder
vonden door inductieverschijnselen van
de electrische treinen op Java.
WEER EEN AANSLAG.
V. D. Aneta meldt uit Padang:
Een contractant heeft een aanslag ge
pleegd op den leerling-assistent Winter
op de landbouwonderneming Boekit
Gompong. W. werd licht aan de handen
gewond. De aanleiding is vermoedelijk
te zoeken in een vroeger gemaakt op
merking over het werk van den dader.
Andere contractanten beschermden den
assistent.
K5®SSS5S2fflSBBSS»
FLACON F3ASO
eersvsorbehoedmiddelfegen 3
I0NG-GOMPUCATJES j
Vraag het oordeel van Uw dokterf
(Iugez. Med.).
ZEELAND
MIDDELBURG.
CONCERT- EN GEHOORZAAL.
Er dreigt gevaar!
Middelburg mag trotsch zijn op het
bezit van een concert- en gehoorzaal,
zooals men er niet zoo heel veel in den
lande zal vinden. Het is misschien niet
van algemeene bekendheid, maar niette
min waar: de acoustiek heeft zich nog
niet door bouwkundige wetten volledig
laten bedwingen, er blijft altijd een ele
ment van onzekerheid in. Toch is er
niets belangrijker voor een concertzaal,
dan een goed acoustiek en dat geluk
is .Middelburg in zijn zaal beschoren: de
deskundigen, concertgevers, artisten uit
binnen- en buitenland, roemen als om
strijd de schoone acoustiek van onze
concert- en gehoorzaal.
En nu dreigt er gevaar!
Op een gistermiddag gehouden verga
dering van vennooten dezer instelling is
n.l., naar ons medegedeeld werd, de
steeds verergerende financieele toestand
ter sprake gebracht en de vraag werd
daar gesteld: hoe moet het jaarlijks aan
groeiende exploitatietekort bestreden
worden? Het bedraagt nu al een 900
per jaar en voortgaan op deze wijze is
niet langer mogelijk.
Van tweeën één: of Middelburg en
Walcherens in wijden kring verspreid
wonende muziekliefhebbers moeten met
terdaad bewijzen, dat zij het behoud de
zer kostelijke gelegenheid tot het geven
van concerten en het uitvoeren van ora
toria etcop prijs, desnoods op ietwat
hoogen prijs, stellen, en anders.... ja,
verkoop de zaak dan maar en maak er
een bioscoop of zooiets van....
Op de vennootenvergadering bleek men
van meening, dat gepoogd moest wor
den door een ingrijpenden maatregel de
zaak op gezonde basis te zetten. Op
voorstel van den secretaris,jhr. H. A.
van Doorn, is daarom besloten te gera
ken tot oprichting van 'n Exploitatiefonds
afzonderlijk van de overige geldmid
delen der vennootschap te beheeren
uit welks rente de exploitatietekorten
gedekt zullen worden.
Dit fonds, met welks oprichting reeds
sympathiebetuigingen ontvangen wer
den, is gedacht met een stamkapitaal van
20.000, hetwelk tegen een rente van
4| pCt., het thans 900 per jaar bedra
gende tekort zou dekken. Is het tekort
kleiner, dan wordt het overschot bij het
Exploitatiefonds gevoegd.
Hoe nu aan dit geld te komen?
Radikaal: door schenking. Zoo maar.
De voorsteller van dit plan maakt zich
sterk, dat er in Middelburg en op Wal
cheren misschien ook nog verder van
huis nog wel met elkaar 80 muzieklief
hebbers te vinden zijn, die elk 250 a
fonds perdu willen storten, om Middel
burg het behoud van zijn concert- en ge
hoorzaal te verzekeren. Veelvouden van
250 mag men óók schenken, natuurlijk.
Wij hopen van ganscher harte, dat jhr.
Van Doorns optimisme door den uitslag
van zijn pogen volledig bevestigd en ge
rechtvaardigd moge worden.
BRAND IN DEN SCHOUWBURG.
Aan den voorgevel van den Schouw
burg op het Molenwater alhier is men
ibezig de verf af te branden en heden
morgen was een schilderskmecht jgeko-
men aan een der ramen, waarachter
feich de loge „La Compagnie, Durable"
bevindt. De vlam is door een opening of
door vermolmd hout doorgedrongen tot
het Is'chot, dat aan de binnenzijde van
de ramen is geplaatst en dat aanl die,
binnenzijde behangen is. To«n een der
ruiten door de hitte sprong, kwam de
sfchilder tot de ontdekking ,dat er iets
niet in orde was en werd een onderzoek
iimgesteld. Het bleek, dat de brand bin
nen reeds eenige verwoesting aan be
hang en plafond had aangericht en spoe
dig geraakte ook het raam aan het
branden.
Het mag zeker gelukkig worden ge
noemd, dat men in de gasfabriek over
een slang beschikt, die onmiddellijk op
de waterleiding werd geplaatst, waar-
do,or direct met het blusschen van het
vuur, dat o.a. ook reeds een dikken balie
had doorgebrand, werd aangevangen.
Men was het vuur nu spoedig meester,
maar de waterschade in het vertrek
van de loge en ook in den daar onder
liggenden damesfoyer van den Schouw
burg is groot. In beide vertrekken heb
ben plafond en behang zeer geleden.
De (schouwburgzaal, het tooneel en ook
de groote foyer zijn geheel ongeschon
den, 'zoodat er zelfs zoo noodig reeds
hedenavond weer een voorstelling zou
kunnen plaats hebben.
Door het zoo spoedig aanwezig zijn
van goede hulp behoefde geen brand
alarm te worden gemaakt. Een en ander
is Verzekerd.
Het aantal moderne winkelpanden
in de Langedelft neemt steeds toe en
zoo is onlangs ook het pand B 144 ge
heel gemoderniseerd, zoowel in- als uit
wendig. In dit pand opendje heden de
firma M. Vriesman en Co., voorheen ge
vestigd in de Columbia Import Shop,
hoek Nieuwe Kerkstraat haar zaak in
kleeding naar maat, confectie en mode
artikelen. Reeds de heide flinke étalage-
kasten geven een indruk V(a|n het vele,
dat in deze zaak te koop is, maar met
recht geldt hier, dat men van buiten
niet zien kan, wat er van binnen te koop
is. In den winkel is de voorraad zeer
groot en keurig gerangschikt zoodat men
heter dan in de oude zaak kan zien, wat
er zooal voor moois gebracht Wordt.
Voor goede verlichting van winkel en
uitstalkasten is gezorgd en dé winkel
mag weder als een goede aanwinst voor
de eerste winkelstraat worden aange
merkt.
De MiddeLburgsche Tentoonslellinigs-
vereeniging M. T. V. heeft ter gelegenheid
van de groote Jubileumt'entoonstelling
van pluimvee- en konijnen een eere-co-
mlté gevormd beslaande uit de heeren
P. Dumon Tak, burgemeester van Mid
delburg, mr. P. Dieleman, algem. voorzit
ter der Z.L.M., jhr. P. J. Boogaeirt, voor
zitter kring Walcheren Z.L.M., P. W. ML
Hoegen van Hoogelande, bankier, J. On-
derdijk, wethouder van Middelburg.
Aan alle pluimvee- en k ouiij nenl ie f helw
bers is heden het vraagprogramma Ver
zonden, hierin zijn niet minder dan 296
klassen opgenomen om de verschillende
dieren in te schrijven, 'terwijl een keur-
Icollectie van pl.in. 250 ©ereprijzen het
programma besluit.
De inschrijvingen sluiten Zaterdag 7
UITGIFTE ƒ1,580.000— 4| OBLIG.
Gemeente Arnhem,
In stukken van 1000.
Koers 975/8
Inschrijving: 28 Nov. a.s.
Storting: 10 Dec. a.s, ten Kantore van:
Kantoor Middelburg,
Vlasmarkt K 145.
(Ingez. MedJ
d-
7e
ïal
>P
ïc
Ti
ht
•ie
p- I
:e-
>p
is
id
of
a-
ol
n
December, terwijl vraagprogramma's
zijn te bekomen bij den eersten secre-
taris-penniingm. der tentoonstelling, den
heer W. Joziasse, Jacob Catsstraat W 87.
De op 25 November gehouden Win-
tereollecte der Ned. Herv. Gem. heeft
opgebracht f 1871.93.
Op verzoek van den commissaris
van politie is te Goes aangehouden en
voor hem geleid een leurder, die alhier
terwijl hij alleen in een gang vertoefde
diefstal pleegde. Tegen hem is proces
verbaal opgemaakt.
ZUID-BEVEL AND.
HANSWEERT. Het Belgische slee^-
schipi Grace de üieu, schipper de Bio!k|, is,
geladen met grint, (alhier op een duc-
dal'f gevaren, waardoor lekkage ontstond!.
Om zinken te Voorkomen is het schip
op de slikken gezet. Door het vallende
water gleed het vaartuig echter van de
slikken; liet is onder een ducdalf blij
ven hangen, meldt de N. R. Crt.
Het Smit's bergingsbedrijf werd gecon
tracteerd, het schip te bergen. Nadat een
deel van de lading was overgeladen, is
het ge.uk't, het vaartuig te lichten. Het
had aanzienlijke schade opgcljoopen.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN O. D.
SLUISKIL. Hedenmorgen heeft alhier
een ongeval met doodelijk&n afloop
plaats gehad. Van een aldaar in wer
king zijnden betonmolen van de Intern.
Beton Maatschappij, is de staaldraad
welke een ongeveer 600 K.G. wegende
bak gevuld met betonspecie optrok, ge
broken, tengevolge waarvan het gevaar
te is terecht gekomen op een daaron
der in een betonput werkzaam zijnden 15
jarigen werkman. Met ingedrukte borst
kas werd het slachtoffer uit den beton
put gehaald, nadat men Sm betonbak
daaruit had verwijderd.
De in allerijl gewaarschuwde dokter
kon slechts den dood constateeren.
CLINGE, Dezer dagen kwam de ge
meenteraad in openbare vergadering bij
een onder voorzitterschap van burge
meester Vienings. Nadat de voorzitter
zijn dank bad betuigd aan wethouder
Van Duyse voor diens correcte waarne
ming van het burgemeesterschap tijdens
sprekers verlof, komt onder de ingeko
men stukken in bespreking de circulaire
van de afd. Zeeland van de Ver. van Ned.
Gemeenten betreffende eene bijdrage
voor het Vereenigingshuis voor Ned. Ge
meenten in Den Haag. Met zes tegen vijf
stemmen wordt de bijdrage verleend.
De ontwerpjaarwedderegeling van den
Commissaris der Koningin voor de veld
wachters wordt vastgesteld, met beding
dat deze niet geldt voor de tegenwoor
dige functionarissen, die hunne hoogere
wedde volgens de vorige regeling blijven
behouden.
Ten behoeve van „Het wit Gele
Kruis" te St. Janssteen, welke vereen,
ook werkzaam is te Kappellebrug (gem.
Clinge,) wordt op verzoek een subsi
die verleend van 25 evenals vorige ja
ren Het verzoek van het Kerkbestuur te
Clinge om een tot 500 verhoogd subsi
die voor de R. K. Fröbelschool wordt
thans na uitvoerige discussie z. h, stT
aangenomen.
De verordening op de levering van
electriciteit wordt aangevuld met een
boetebepaling voor het verstrekken van
onjuiste gegevens inzake het geinstal-
leerd krachtvermogen; de boete wordt
voorts verzwaard Van 250 tot 1000.
Als lid van het Burgerl. Armbestuur
wordt herbenoemd de heer J. F. van
Ecken te Nieuwnamen, tot lid van de
Commissie van Toezicht op het Lager
Onderwijs (vacature Naessebs) wordt
benoemd L. G. J. Lockefeer en in de
per 1 Jan. a.s. te ontstane vacature-
Plasschaert wordt benoemd de heer C. L.
Goossens, ter vervulling der vacature-
Naessens in de commissie tot wering van
schoolverzuim te Kapellebrug behaald de
heer Van Watersloot de meerderheid,
Hierna volgt bespreking der wijziging
1-
t-
g
n
i-
n
ct
l-
tt,
I
IC
>r
rJ
y
Jm
