De XX* Eeuw.
ILaat ©hü Uw JiM»
l@nms enz» fot0§gi»&fs®F0ia«
Erkend adres voor KUNSTLI0HT0PNAMEN.
J. F, flOLSKYs
No. 253.
ZATERDAG 26 OCTOBER 1929
172e Jaargang
Dit nummer bestaat uit
Twee bladen.
EERSTE BLAD.
FEUILLETON
HET VONNIS
onKoÏn èen diGPe Vemedering had
IN ONZE
STATEN-GENERAAL.
BINNENLAND,
Ateliers
iioo? Moderne Fotografie
MIDDELBURG, MARKT
VLISSINGE&I, BADHUISSTRAAT.
Vraagt Stalen. Zie Etalages.
BIOSCOPEN.
MIDDELBURGSCHE COURANT
De abonnementsprijs bedraagt, voor Middelburg cn 't agentschap Vlissingen,
ƒ2.30, elders ƒ2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
13 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertenties,
30 cent per regelvoor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITGAVE N.V. MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque- en Girorekening 43255
Familieberichten ®n dankbetuigingen: van 17 regels ƒ2.10, eike rag*,
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiëm" worden, mits uif«
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling, Advertentiën onder „Brieven"'
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra, Bewijsnummers 5 css|il
mmat
DE KLANKFILM IN ZEELAND.
Waar gaat het heen met de
ülm-industrie? Wij weten
het niet! Maar: de klank
film komt heel spoedig in onze
provincie.
Wie zoo nu en dan wel eens een blik
achter de schermen van de bioscoop
wereld werpt, die weet, dat het daar op
't oogenblik borrelt en kookt en bruist,
als de lava in den krater eens vulkaans.
Alles gaat daar in het groot, men doet
er alleen zaken in getallen met van 3 tot
over de 6 nullen, en alles is daarbij nave
nant. De grootste herrie is echter in dien
heksenketel ontstaan door de, geheel in
overeenstemming met het krankzinnige
levenstempo van dezen tijd, ongehoord
snelle en in twee continenten gelijktijdi
ge, ontwikkeling van de klankfilm, de
rolprent die het gesproken woord en de
gespeelde muziek zoowel als alle gelui
den, die bij het verfilmen van een be
paalde gebeurtenis hoorbaar zijn, regis
treert.
Wat dat worden zal?
We weten het niet.
Enkelen, en daaronder zijn ook film
theoretici, blijven de voorkeur geven aan
de kunstzinnig opgenomen zwijgende
film. Zij zullen echter een kleine, zij het
dan kunstlievende, minderheid blijven
vormen.
De „big men" echter, de groote man
nen die aan de touwtjes trekken, en die,
hoeveel kwaads men Gok van die konin
gen der industrie moge zeggen of fanta-
seeren, toch stellig een drommels goeden
kijk op het menschdom hebben, zeggen
vrijwel allemaal: klankfilm en nog eens
klankfilm, dat is de toekomst.
Zouden ze gelijk hebben, of krijgen?
Nogmaals: wij weten het niet.
Onze opvatting ter zake is deze:
Men moet onderscheiden tusschen:
I. De documentaire spreek- en klank
film.
II. De film met synchrone muziek,
III. De sprekende en zingende film.
Natuurlijk zijn er overgangen tusschen
deze drie groepen, maar voor een beter
gefundeerd oordeel zij deze onderschei
ding gehandhaafd.
De documentaire klankfilm achten wij
van het hoogste belang. Men denke b.v.
aan de onlangs te Goes opgenomen Mo
vietone film, met klompendans en zang
van het Zuid-Bevelandsch a capella-koor.
Dat zal prachtig geworden zijn en we
branden van verlangen, die opname eens
op 't witte doek te zien en.te hooren.
No. III, de sprekende film, gevoelen we
vooralsnog uitermate weinig voor. Film
is nu eenmaal heel iets anders dan too-
neel en een twee-dimensionale zwart-wit
vertooning met, natuurlijk nog in een
voor de meesten vreemde taal, gesproken
zinnen lokt ons vooralsnog gansch niet
aan.
Anders staat de zaak met de film, die
zuiver synchroon met het bewegende
beeld, muziek en/of welluidende zang
geeft. Wanneer dat goed is en het
kan reeds goed en wordt natuurlijk, net
als met de radio, nog steeds beter, dan
zien wij daarin enorme mogelijkheden.
Ook, en misschien zelfs wel juist, voor de
provinciale theaters, die daarbij dan hun
film kunnen illustreeren met de voortref
felijkste muziek van volledige orkesten.
Evenwel: wij verwachtten voorloopig
nog lang niet, dat in onze provincie het
fenomeen der sprekende en zingende
film te zien en te hooren zou wezen.
Dat blijkt, tot onze groote verwonde
ring, als alles goed gaat, onjuist te zijn.
Gisteren toch vernamen wij van de di
rectie van het Alhambra-theater te V 1 i s-
s i n g e n, dat zij de kontrakten reeds ge-
teekend heeft, dat eind November, uiter
lijk begin December, in haar theater
en ook in de geaffilieerde bioscoop te
Terneuzen, een volledige klankfilm-
installatie van Lout Barnstijn zal zijn
aangebracht!
SHet spreekt vanzelf, dat wij ons oor
deel over de films, die daarop straks ge-
1 draaid zullen worden, nog opschorten,
maar wel mag hier getuigd worden, dat
deze plannen van de firma Erven A. W.
Smits, van ongewonen durf en naar
wij hopen ook van juist zakelijk inzicht
getuigen. Dat zal een ieder beamen,
die weet, over welke enorme bedragen
zulke contracten loopen.
De installatie, die aangebracht zal wor
den, is een dubbele klankfilm-inrichting,
zoodanig, dat versterkte synchrone gram-
mafoonmuziek gegeven kan worden (Vi-
taphone of vroeger ook wel Loutaphoon
genoemd), terwijl eveneens het andere
systeem, waarbij de klank op de filmband
zelf, naast het beeld, fotografisch gere
gistreerd werd, gebruikt kan worden.
De plannen zijn nu, naar wij vernamen,
als volgt. Het wereldnieuws en 't Ne-
derlandsche nieuws te zamen, ook wel
journaal geheeten, wordt een stille film,
begeleid met het bekende orkestorgel.
Dan volgen elke week een, of meer, klei
nere een>acters, hoofdzakelijk volgens
het Vitaphone-systeem; voor de eerste
voorstelling is b.v. een Paul Whitemans
Jazz-band film vastgelegd.
Daarna komt de hoofdfilm, dat zoo
mogelijk steeds een klankfilm, volgens
movietone-systeem, zal wezen.
Voor de openingsvoorstelling is gecon
tracteerd Al Jolsons Singing fool (De
zingende dwaas), die in drie Nederland-
sche steden tot dusverre reeds 'n 200.000
bezoekers trok, een succes dat, naar men
ons verzekerde, alle tot dusverre gesla
gen film-bezoek-records breekt.
Met groote belangstelling zullen wij de
komst van de sprekende, zingende en
musiceerende film in onze provincie af
wachten.
door mevrouw Belloc Lowndes.
'13).
i Was dat al 'zoo pn zïj had hetbijfnjlïjk'
ondervonden - bij fatsoenlijke werk-
Igtevers die fatsoenlijke vrouwen zochten
dan was liet natuurlijk duizendmaal er
ger bij de andere, mindere soort ^'zoe
kers" naar vrouwelijk personeel.
Zich afwendepd van 'het onverbiddelijk
«tuk spiegelglas, herinnerde (zij zich een
beroemde plaat van Leech. Twee vrou
wen in den plasregen, in de Haymarket,
fen er onder de woorden: „En, Liz,
hoe lang ben je vroolijk geweesl?"
Zij ging naar het raam. Met groote
^spanning, want zij was slap door on
dervoeding, trok zij het omhoog. EenJ
^ogenblik' ademde zij (gretig de lucht in.,
'e' hoewel met slof en. rook' bezwamf'-
®yr<b haar frisch en zuiver voorkwam,
hekf'^'ien de drukkende bedompt-
3an, 111 de kamer waar zij bij haar
n- door dat briefje op fijn ivoor-
3„_E®a Mok ergens dichtbij sloeg. Vijf
S6 galmslage|n. Het (was d,us eigen
TWEEDE KAMER.
Het slot van een interpellatie.
En 't begin van een andere.
Relletjes te Maastricht en
alastrim of pokken?
Het slot van de interpellatie-Wijnkoop
over de relletjes te Maastricht was wer
kelijk vermakelijk: de twee communisten
vroegen, een onderzoek in te doen stel
len onder strenge controle van de bij
het conflict betrokken arbeiders! En
waarom, o apgelooze? Om 'klassejustitie
te voorkomen!
't Is fraai.
Minister Ruvs de B e e'lr e n b r o u c k
lieeft toegezegd dal, door den procureur-
generaal te 's-Hertogeuboscii een onder
zoek zal worden ingesteld, en dat onder
zoek' zal zijn .omstandig, volledig, nauw
keurig en onpartijdig. 'Van deze opvat
ting zal 'hij Iden Minister van Justitie in
kennis stellen.
De heer Vliegen (s.d.) trok' toen)
zijn motie in.
Daarop kwam de arts, mevr. De
VriesBruins (s.d.) aan het woord
'voor haar interpellatie over het alasl-
trimgevaar.
Zij stelde verschillende vragen, die mi
nister Verschuu r niet voldoende naar
haar zin beantwoordde; daarop kwam
zjj met een motie, behelzende de aïasi-
Irim als echte pokken te doen bestem
pelen, met de daaruit voortvloeiende ge
volgen. Deze motie is verworpen, o.m.
wijl minister Verschuur haar totaal over
bodig achtte, omdat z. i. de reigeering
op den juisten weg was.
D r. Vos (lib.) heeft nog enkele opmer
kingen gemaakt, o.m. dat het staatstoe
zicht, tegen anders oordeelende medici
in, proclameerde: het is alastrim, geen
pokken.
Niet onvermeld mogen wij laten, wat
ds. Kersten (s. g.) als beste remedie
tegen alastrim en pokken aanbeval: de
zonde verlaten en zich Voor God' ver
ootmoedigen.
Men is tot Dinsdag gaan week-enden.
(Ingez. Med.)
lijk' nog ni(et (zoo heel laat? Plotseling
vofejde zij een idralng om weg te komen
/uit die sombere kamer;, voor een uur
ja„ en om het er zelfs op1 te wagen!,
in ieian netten, Izindelijken isalon een goede
kop thee te (gaan dringen. En dan wilde
tij, Versterkt, verkwikt, tnog naar een
plaatsingburleau gaan, dat betrekkelijk
dichtbij was en gedreven werd door een
vrouw,, die persoonlijk meer belangstel
ling had getoomd in haar hachelijke om
standigheden, dan een] van de andere
hadden gedaan, bij wie zij om hulp had
g|e)vraagd.
Zou tenslotte eeïi klein vleugje van
lgel.uk nog haar deel mogen zijn?
Deze flauwe hoop,, igemengd met een
Weetje bijgeloof, werd Verwezen1 ij kt; wamt
drie kwartier later werd Adelaide Strain
aangeboden en aanvaardde ,:zij den post
van oppasseres bij een krankzinnige. Het
salaris was drie pond per week' met kost
ten inwoning.
HOOFDSTUK III.
„Toevallig naar Swainmere
Diggle had 'het strenge consigne van
zijn patroon om 'kalm aan te rijden,
als zij een dorp doorkwamen. Dus suk
kelden zij voort bp wat de chauffeur
ten zijn meesteres noemden een 'begrafe-
nisga'nigetje, toen Eva, die voor zooveel
haar zachte aard het gedoogde, een 'beet
je boos was 'geweest, plotseling den!
DE POSTVLUCHTEN NAAR EN VAN
INDIE,
Bij de K.L.M. is bericht - ontvanlgen,
dat het tweede vliegtuig o'p de terugreis
Vrijdagochtend om 6.5 pit Akya'b is ver
trokken, en om 9.20 te Calcutta is aatoger
komen. Het vertrok lom 10.5 uit Calcutta
en kwam om (14.30 te Allahabad aani.
Alles wel. Vandaag wordt de reis voort
gezet.
NEDERLAND EN BELGIE.
In Le Peu'ple komt oud-minister Hy-
mans terug op ,zijn artikel over den wa
terweg AntwerpenDordrecht, waarin hij
beweerde bij een (reisje 'naar het Helle
gat den indruk 'te hebben opgedaan^ dat
de Nederlanders die het 'plan Konijnen
burg aanbevelen, dc (Belgen voor aap
houden. Hij verzekert izobder het minste
vooroordeel uit Antwerpen te ,?ijn ver
trokken en meent, dat het niet noodig
is, hoogere meetkunde te hehben gestu
deerd om te constaleeren, dat de af
metingen der binnenschepen de capa
citeit van het kanaal van Hansweert
overtreffen en dat de 'helft der sluizen
uit den voorhistorischen tijd dagteékent.
Hetzelfde argument past hij toe op het
Hellegat, waarna hij nogmaals de Neder-
landsche socialisten aanspoort,, (zijn in
drukken te controleeren en zich daarbij
door technici te laten vergezellen, juist
zooals hij verzekert het te hebben ge
daan.
HET CARLTON-HOTEL,
Het Carlton-Hotel te 'Amsterdam is gis
termiddag failliet verklaard. Eigenlijk
niet het hotel, want dat is slechts een
;ibedrijfs-object", maar de JST-V. Nere.ïde,
de maatschappij die het hotel exploi
teerde met ,geld da,t deze N.V. op haar
beurt was verstrekt door de ^Century-
trust' te Londen, 'terwijl de Bank' voor
Onroerende Zaken te Amsterdam een
hypotheek van zes ton heeft verleend.
DE STAKING TE MAASTRICHT.
De Ned. R.K. Fabrieksarbeidersbond
„•St. Willebrordus" zendt oins! een uit
voerige brochureHet socialistische
schandaal te Maastricht, of de wilde
staking aan de Maastrichtsche zinkwit-
falbriek.
Daarin wordt 'betoogd, dat er in Maas
tricht van een „aanslag op het vereeni-
gingsrecht" niet gesproken kan worden;
het is „een socialistisch relletje."
Wij brengen U een zéér uitgebreide
sorteering in de Nieuwste
Lange Dellt I 18 - Middelburg.
(Ingez. Meö,,.
dagmorgen te 7.15 uur door 20 sleep-
booten vlotgesleept. Het schip dat gleen
schade heeft, is naar Rotterdam opge-
stoomd.
SCHOUWEN-DUIVELAND.
ZONNEMAIRE. Donderdag jl. is hier
besloten, de Ned. Herv. kerk electrisch
te doen verwarmen. Naar wij vernamen
zal dit geschieden me't voetstoven en
gedeeltelijk met straalwarmtemen
hoopt in den loop van December met
het werk klaar te komen, zoodat met
Kerstmis de verwarming zal werken.
Dit is de eerste kerk in Zeeland, die
op dergelijke wijze verwarmd wordt.
ZEEUWSCH-VLAANDEREN O. D.
TERNEUZEN. Aan J. A. van Ronipu,
reeder en lid van Ged. Staten van Zee
land, te Terneuzen, is verlof verleend
tot het aannemen van het vreemde eere-
teeken ridder 2e kl. der Orde van St.
Olaf van Noorwegen.
ZEELAND.
ZUID-BEVELAND.
RILLAND-BATH. Het stoomschip
„Giekerk" dat Woensdag vastliep, is Vrij-
arm van haar mail greep' met den uit
roep:
„.Birllev, Lieveling! Kijk' eens! Daar
is ons huis, izooals we 't gedroomd heb
ben
Aan een ouden rooden tegelmuur stond
op een wit bord te letzeto:
TILE MILL HOUSE,
prachtig buitengoed uit de haind te koop
tegen buitengewoon lagen prijs.
Huis en erf dagelijks te Ibezichtigetni
Eva tikte zenuwachtig (tegen het gla
zen scherm van den wagen en Diggle
stopte voor een gesmeed ijzeren hek,
waardoor men een 'breed grasveld zag,
langs dein oever der rivier, door hooge
hoornen begrensd.
De rechterkant van het 'grasveld was
afgezet door een haag van prachtige
kleurige struiken, en bloemen, en links
verhief zich een bekoorlijke villa, stijl
Queen Anlne.
„Kans op dit buitengoed voor onz©
middelen uitgesloteln", zei !Raydo,n beslist.
„Je 'kan (nooit weten! In ieder geval
'k'unlnen we eens 'ga,an kijken. Ik zal den
huisbewaarster vragen, of wij in diein
mooien tuin onze thee mogen gebrui
kten, dap kan zij ons wel wat suiker
gelven."
Eva had er hl tijd een beetje ondeu
gend pleizier in, |al deed zij het wat
weifelend, een tikje politiek, om o'p haar
mans eigenaardige zuinigheid te specu-
leeren.
Hij „beet" dadelijk zoo als zij ook
verwacht had. „Best, lieveling, we heb
ben al den tijd."
Toen mevrouw Birtley Ravdon het
hélt binnen 'ging, wendde zij zich tot den
chauffeur. „Zulke dorpen hebben altijd
een goed 'koffiehuis,, (Diggle. Je moest
daar maar heen rijden en je thee drin-
fk'en. Kom ,ons dan over een half uur
weer halen."
'Diggle's patroon keek leepigszins on
willig om zich been e'n riep vrij luid:
„Dat is mét 'noodig! Je 'kan zeker van
de huisbewaarster ook wel een kop thee
krijgen, Diggle". En zich tot zijn vrouw
'wendend„We zullen haar in ieder g|e-
:v,al w(el een paar shilling moeten geven."'
Maar Birtley Raydon behoefde niet
te doen, wat hij somtijds met een ouder-
fwetsche uitdrukking noemde: „zijn haüd
in zijn zak te steken." .Want daar ve|r-
scheen de eigenares van bet huis, een
vriendelijke,, oude d,ame, (die hem welkom
hejette, en, terwijl zij thee voor he*
schonk, kort en zakelijk geheel naar
den smaak van Raydon en met een
tikje gevoeligheid wat Eva bijzonder
beviel vertelde, Üat haar beide doch
ters in de .afgeloopen drie maanden ge
trouwd waren en dat haar zoon haar
dringend had verzocht, bij hem te klo-
FLORA.
De Leeuw der Mongolen.
Iwan Mosjoukine, de groote Russische
filmacteur, die tot de allereersten ook
blijft belxooren. Die van het drakerigste
scenario, welk genre ook, toch nog een
creatie weet te scheppen. Hier dan: de
Mongoolsche Prins Goenoer, populair bij
het heele volk: bewonderd om zijn dap
pere, en bemind om zijn edelaardiga
eigenschappen. Een goede tegenhanger
voor den vorst, even oud van jaren,
als zwart van zie!, maar met nog zooveel
levenslust, dat hij graag jeugdige conver
satie bij zich heeft. Wat leidt tot de
vlucht van Goenoer met 'n charmant
jong meiske. Vergteefs. De soldaten des
tyrans zijn sneller, de eene wordt terug
gevoerd, de andere verbannen. Parijs is
als toevluchtsoord nog zoo kwaad niet,
daar laten zich droeve ervaringen gauw
genoeg' vergeten! Vooral met een jonge
schoone filmster, die overigens ook al
aan een tyrannieken leiband vastzit, ge
personifieerd in een bankier met bei-
denkelijke allures, zoodat het jonge paar
nog aan andere dingen, heeft te denken
als aan fuiven, en tenslotte tot de ont-
'dekking moet komenwe zullen 't
bij gedachtenstreepjes laten. Anders zou
't de spannning, die het volgen van deze
film geeft wegnemen. Maar het Happy
end is als (steeds gegarandeerd, al is 't
mten, in Zuid-Amerk'a. Dit was de reden,
waarom zij „The Mill House" wilde ver-
f'k'oopen tegen den fprijs, welken zij er
voor gegeven had,, vóór dén oorlog
en dan verhoogd met bet bedrag,, dat zij
er aan ten 'koste had gelegd.
,,,F,n zou u bet personeel ook over
?will©n doen?" vroeg Eva, niet zonder
©lenige spanning.
Personeel was noodlottig (geweest voor
Eva. Want daardoor had zij steeds baar
prettig zorgeloos leventje kunneni lei
den. Daardoor wist zij letterlijk' Inpe'ts van
leen huishouden. Alles 'was steeds voor
haar .gedaan, en degelijk ook', door haar
vriendin. Adelaide Strain, gedurende de
jaren dat zij weduwe was geweest.
„Neen", antwoordde 'die Vriendelijke
gastvrouw met het Witte,, zijdeachtige
haar, „dat kan ik ïiltet, want ik heb (hep
lallen reeds aan (goede betrekkingen ge
holpen. M,aar u (zou dit buis toch gemak
kelijk en zotajder Veel rompslomp kun
nen bewonen."
D'e voordeur van The .Mill House gaf
toegang tot een ruime ronde hal. Linlkls
van de hal lag de salon, achterin de
eetkamer. Aan de 'rechterzijde van de
hal was de deur naar een vroolijk ver-
!Jrek/ met hooge (zoldering, de zooge
naamde tuinkamer.
(Wordt vervolgd.)
