TWEEDE BLAD
iittwptó Con
VAN DE
VAN
Woensdag 16 Oct. 1929 No. 244
BINNENLAND.
DE RIJKSBEGROOTING VOOR 1930.
DE INDISCHE POSTVLUCHTEN.
NEKKRAMP.
ZEELAND
WALCHEREN.
KOUDEKERKE. De raad had de maxi-
mum-jaarwedden van den len en den
2en ambtenaar ter gemeentesecretarie
verlaagd, aanmerkelijk verlaagd en be
paald op resp. 2100 en 1600. Deze
verlaagde maxima zouden door de func
tionarissen te bereiken zijn door 5 jaar-
lijksche verlagingen van resp. 105 en
73.75. Met deze verlaging was daarna
bij de begrooting rekening gehouden.
Ged. Staten van Zeeland onthielden
echter aan die begrooting hun goedkeu
ring, daarbij overwegende, dat tot verla
ging van een eenmaal toegekende wedde
niet mag worden overgegaan, dan in ge
vallen, dat dit door het algemeen belang
der gemeente gebiedend wordt geëischt.
Ook de Kroon heeft, aangezien niet is
gebleken van dringende redenen, welke
tot verlaging zouden behooren te leiden,
en waar met name niet als zoodanig kan
gelden de omstandigheid, dat de bezol
diging op het oogenblik veel hooger is
dan die van dergelijke ambtenaren in
naburige gemeenten van ongeveer gelij
ken omgang, de verlaging in strijd ge
acht met het algemeen belang en het be
roep van het gemeentebestuur ongegrond
verklaard.
ZUID-BEVELAND.
VOORSTELLEN VOOR DEN GEMEEN
TERAAD VAN GOES.
In verband met de plaats gehad heb
bende restauratie van het Manhuis wordt
voorgesteld de totaal huur van het Man
huis met ingang van 1 December 1928
te bepalen op 1058.68 en dit te ver-
deelen onder de vei-schillende armbestu
ren naar gelang door die besturen ka
mertjes in gebruik zijn, waardoor ruim
32 per kamertje betaald zal moeten
worden.
Nu de electriciteit haar intrede in
Goes heeft gedaan, komt het bij B. en W.
gewenscht voor, dat de gebouwen, welke
eigendom der gemeente zijn en daar
voor in aanmerking komen, van electri-
sche verlichting worden voorzien. Even
wel wordt het niet wenschelijk geacht
zulks voor alle gebouwen gelijk te doen,
doch het eerst te doen aansluiten het
stadhuis, het politiebureau en de gebou
wen van den Reinigingsdienst. Voorge
steld wordt daarom 1500 voor het stad
DE STERRENHEMEL IN NEDERLAND
IN DE WIEK VAN 16-23 OCT.
16
ZUID
Bovenstaand kaartje stelt voor den
sterrenhemel in Nederland, des avonds te
8 uur, in de week van 1623 October.
De Volle Maan van 16 October staat
in de Visschen; id. 19 Oct. tusschen den
de voortgaande groei der gemeente als
oorzaak worden genoemd.
De meest markante gevallen zijn wel
de volgende:
Het batig saldo van den laatst afge
sloten dienst (1928) bedraagt 13.283.535,
terwijl op de begrooting voor 1929
23.357.545 kon worden uitgetrokken
wegens batig saldo over 1927. Dit feit
behoeft op zich zelf geen aanleiding te
geven tot ongerustheid. Immers, de nor
male gang van zaken dient toch te zijn,
dat aan het eind van het jaar de ont
vangsten de uitgaven ongeveer blijken te
hebben gedekt. Een hoog batig saldo
dient dan o.i. even goed als een hoog
nadeelig slot te worden beschouwd als
.een gevolg hetzij van onjuiste ramingen,
hetzij van niet geheel normale omstan
digheden. Vanzelf speelt de belasting
hierin een voorname rol en het is be
kend,, dat gedurende de afgeloopen ja
ren de belastingopbrengsten vrijwel
steeds zijn meegevallen. Nu in den loop
der jaren verschillende belastingen ver
laging ondergingen het vermenigvul-
digingscijfer der gemeentelijke inkom
stenbelasting daalde geleidelijk van 1,2
tot 1,03, de opcenten op de personeele
belasting van 90 tot 50 en die op de ver
mogensbelasting van 100 tot 75, spreekt
het vanzelf, dat op meevallen niet meer
te rekenen valt.
Het is niet ondienstig, er eens op te
wijzen, dat de totale uitgaven wegens on
derwijs op deze begrooting moesten wor
den uitgetrokken tot een bedrag van
80.155.62% tegen 75.886.19% voor
1929.
Deze uitgaven vormen thans 34.02 pet.
van het totale batig saldo van hoofdstuk
belasting en niet minder dan 43.32 pet.
van de opbrengst der gemeentelijke in
komstenbelasting. Voorwaar een respec
tabel bedrag, waarop de Raad slechts
zeer weinig invloed kan uitoefenen, maar
dat toch aanspoort om groote voorzich
tigheid te betrachten, waar het die uit
gaven geldt, waarover de Raad wèl zeg
genskracht bezit.
Nog zij vermeld, dat de winst uit het
Gemeente-Gasbedrijf 914.31 lager is ge
raamd dan voor 1929, als natuurlijk ge
volg van de totstandkoming der electri-
ficatie.
Een en ander heeft een nadeeligen in-
Ram en den Stier; L, K. van 22 Oct. in
den Wagenman.
De eenig zichtbare planeet is Jupiter
in den Stier.
vloed op de gemeente-financiën van
10.380.58%.
B. en W. hebben niet, gelijk voorheen,
een bedrag uitgetrokken wegens kosten
van werkverschaffing, waartegenover
stond een bijdrage van het Burgerlijk
Armbestuur, De laatste jaren bedroegen
deze ramingen resp. 3000 en 2500.
B. en W. zijn tot deze handelwijze ge
komen naar aanleiding van een brief van
Ged. Staten, waarin het volgende is ge
meld:
„De ondersteuning van behoeftigen, ook
in den vorm van werkverschaffing, be
hoort tot de taak van het Burg. Armbe
stuur en niet tot die der gemeente."
Dit heeft als vanzelf onze aandacht ge
voerd naar een tweetal Kon. besluiten,
waarbij als strijdig met de Wet werden
aangeduid Raadsbesluiten resp. van de
gemeenten Harlingen en Aengwïrden op
grond van de omstandigheid, dat daarbij
gelden waren beschikbaar gesteld ten be
hoeve van het verleenen van rechts'treek-
schen steun aan uitgetrokken en niet-
trekkende werkloozen, dus met voorbij
gaan van het Burgerlijk Armbestuur.
De hulp, welke gedurende de latere ja
ren aan werkloozen is verleend, ving aan
in het jaar 1915 en mocht toen inderdaad
geacht worden het gevolg te zijn van den
in de geheele wereld heerschenden ge-
drukten toestand op economisch gebied.
Ook nog gedurende verschillende vol
gende jaren was zulks het geval, doch
nu met grond mag worden aangenomen,
dat sedert den laatsten tijd vrijwel aller-
wege een normale toestand is weerge
keerd, bestaat er geen aanleiding om met
dezen vorm van steun verleening voort
te gaan. Het staat dan ook, volgens B. en
W„ vast, dat de werkloosheid, welke
zich omstreeks van December tot Maart
vertoont, niet anders is dan seizoenwerk
loosheid. Er is dan ook alle aanleiding
om te verwachten, dat Ged. Staten dit
maal hun goedkeuring niet meer zouden
hechten aan een begrooting, waarop be
dragen zouden zijn uitgetrokken tot heï
in welken vorm dan ook verleenen
van steun aan seizoenwerkloozen en het
lijdt geen twijfel of een e.v. beroep op
de Kroon zou geen suces hebben.
Hieruit volgt, dat voortaan de armbe
sturen, met name het Burgerlijk Armbe
stuur, in den nood van- deze categorie
FEUILLETON
HET VONNIS
4)
huis, 350 voor het politiebureau (waar
in de geleidingen reeds aanwezig zijn)
en 680 voor den Reinigingsdienst, voor
dit doel als eersten termijn beschikbaar
te stellen.
Voorgesteld wordt voorts het tracte-
ment van den sasmeester en sasknecht
met ingang van 1 Mei 1929 vast te stel
len op resp. 15002000 en 1000
1500; op de jaarwedden een korting
toe te passen van 12 pet. per jaar we
gens het genot van een ambtswoning en
aan elk hunner om de 14 dagen een vrijen
Zondag te waarborgen, inhoudende een
rusttijd van 36 achtereenvolgende uren.
Door deze functionarissen was om sa
larisverhooging gevraagd wegens vermin
dering hunner inkomsten tengevolge van
de opheffing eener door hen bekleede
bezoldigde Rijksfunctie.
Naar aanleiding van een desbetreffend
schrijven van den Directeur van Gemeen
tewerken adviseert de Commissie voor
georganiseerd overleg om de jaarwedde
van den 2en opzichter bij gemeentewer
ken te brengen op 20002600.
B. en W. kunnen zich daarmede ver
eenigen en stellen voor dit salaris vast
te stellen ingaande 1 Januari 1930.
Waar bij gelegenheid van begrafenis
sen al meermalen de wensch naar voren
is gekomen, om op de Algemeene Be
graafplaats een schuilplaats op te rich
ten, teneinde de wachtenden voor het
slechte weder te beschutten, stellen B.
en W. thans voor tot de oprichting van
een wachtlokaal te besluiten. De Direc
teur van Gemeentewerken heeft een
eenvoudig plan samengesteld, waarvan
de kosten worden geraamd op 1500.
Overigens stellen B. en W. nog voor:
tot aankoop van een stukje grond,
groot ongeveer 300 c.A. van het Burger
lijk Armbestuur ad 0.50 per c,A„ aan
gezien dit gedeelte valt onder het bouw-
verbod en later is bestemd voor straat
aansluitende aan het bouwplan aan de
De Ruijterlaan;
in te trekken de op 6 Juni 1929 vast
gestelde wijziging van de verordening op
de heffing eener Rioolbelasting;
tot onderhandsche verpachting van een
stukje gemeentegrond aan den heer E, C.
van Dissel;
tot wijziging van de Ambtenaarsver
ordening en het Werkliedenreglement,
met een bepaling inhoudende dat het
Scheidsgerecht verplicht is het hoofd van
den dienst, waartoe de in beroep geko-
mene behoort, zoomede den persoon, die
de overtreding heeft geconstateerd, mon
deling te hooren;
aan de bewoners van den W. Zelleweg,
die om straatverlichting aldaar hebben
verzocht, mede te deelen, dat de Raad
bereid is om tot verlichting van dien weg
over te gaan onmiddellijk nadat deze ver
hard en verder in orde gebracht is en
kosteloos aan de gemeente zal zijn over
gedragen;
tot wederopzeggens eene gevraagde
subsidie toe te staan aan de Vereeniging
van Gasfabrikanten in Nederland;
medewerking te verleenen aan het
plan om aan de Vereeniging van Neder-
landsche Gemeenten een geschenk aan
te bieden voor het als zetel dier ver
eeniging te stichten gebouw;
tot aanvulling van het Raadsbesluit tot
indeeling der wegen in klassen;
tot het aangaan eener geldleening ad
80.350;
afwijzend te beschikken op een verzoek
om medewerking te verleenen aan de
tot standkoming van een applicatiecursus
voor onderwijzers inzake onderwijs in het
vak „lichamelijke oefening".
Bij de aanbieding van de gemeente
begrooting voor het jaar 1930, sluitende
in ontvang en uitgaaf met een bedrag van
656.396.29, schrijven B. en W. o.m.:
Eenerzijds vormen de daarin tot uiting
komende verschillen met die voor 1929
een afspiegeling van de financieele ge
volgen van eerder genomen besluiten,
anderzijds moet de oorzaak worden ge
zocht in omstandigheden, waaraan ten
gevolge van wettelijke bepalingen of an
dere buiten de bemoeiingsfeer van den
Raad liggende omstandigheden niet valt
te veranderen. In de derde plaats mag
De voorzitter der Tweede Kamer
heeft meegedeeld, dat de behandeling
der Rijksbegrooting op 3 November zal
aanvangen.
Bij de K.L.M. is bericht ontvangen, dat
het re tour vliegtuig Maandagochtend te
7.40 uur uit Aleppo is vertrokken en
te 13.25 uur te Constantinopel is aan
gekomen.
Het 10-jarig meisje te Warffum, bij
wie Zondag nekkramp vastgjesteld werd,
is gisteren overleden. 1
KANTOREN IN- EN UITKLARING,
De „St.-Crt.'- van 'gisteravond bevat
thans de beschikking van den minister
van Financiën, waarbij met ingang van
1 November a.s. Amsterdam en Zaan
dam zijn aangewezen als kantoren van
inklaring van ter zee langs het Noord-
zeekanaal binnenkomende, zonder jeenige
lossing of lading ondlerweg, rechtstreeks
daarheen opvarende schepen, en als kan
toren van uitklaring 'van langs genoemd
kanaal uitgaande, op denzelfden voet
rechtstreeks van daar naar zee Ve.trek
kende schepen, bij welk een en ander
de haven van Westzaan gerekend wordt
tot Zaandam te behooren.
Wi-awraaBMBaMMMMMm»
's GRAVENPOLDER. Maandag verga
derde de gemeenteraad.
Overgelegd wordt het proces-ver baal
van kasopneming bij den gemeenteont
vanger, waaruit blijkt, dat op 30 Septem
ber in kas was f 3657,89.
De burgemeester deelt mede, dat de
Commissaris der Koningin de gemeente
heeft bezocht en alles in orde heeft be
vonden.
Het verzoek van de Centrale Esperan
to Propaganda commissie tot het invoe
ren van een éénjarige Besperantocursus
de lagere scholen wordt voor kennisge
ving aangenomen.
Inzake de i/4 cent-bijdrage voor de Ver.
van Nederl gemee.nten zegt de burge
meester, dat ofschoon B. en W:. er niet
veel voor gevoelen, zij wegens de gering|e
kosten voor de gemeente voorstellen de
bijdrage te geven. Anders zou s-Graven-
polder misschien maar een gekke uitzon
dering maken.
De overige leden vinden het benoodig-
de bedrag van f 15.000 voor de aanklee-
dng van een bestuurskamer overdreven
hoog. Het voorstel van B. en W. wordt
verworpen met vijf tegen twee stemmen.
Daarop wordt de gemeentebegrooting
voor 1930 post voor post behandeld.
De heer Joziasse bepleit verhooging
van de jaarwedde van den wegwerker
omdat de wegen meer en meer onder
houd vereischen in verhouding tot an
dere jaarwedden b.v. die van den veld
wachter is de bezoldiging te laag.
De heer Vermue merkt 'op dat de
wegwerker vroeger zelf voorgesteld heeft
om zijn jaarwedde op het uitgetrokken
bedrag te bepalen. Als er dus een fout
schuilt in de jaarwedderegeling ligt deze
dus bij den. wegwerker zelf. Bovendien
heeft deze nimmer om salarisverhooging
gevraagd.
De heer Verhulst wijst er op, dat er
niet bij alle graven op de begraafplaats
steenen nummerpaaltjes geplaatst zijn
zooals de Raad had besloten.
De burgemeester antwoordt, dat er
bij de oudste graven nooit paaltjes ge
staan hebben.
De heer Joziasse zegt, dat hij het zal
toejuichen indien er geen pensioensbij
dragen op de ambtenaren meer worden
verhaald. Hij is van meening dat de
gemeente deze voor de ambtenaren dient
te betalen..
Bij de posten voor brandverzekering
enz, wenschen de heeren Joziasse en Van
Lïere geacht te word"n te hebben tegen-
stemd.
Daarna wordt d© gemeentebegrooting
voor 1930 met algemeene stemmen vast
gesteld met een eindcijfer van f 29892.365
en een post van onvoorzienle uitgaven
van f 886,28.
■Vervolgens wordt de vergoeding aan
de bijzondere lagere school over 1928
vastgesteld op f 19.41 zulks na af
trek van het bedrag dat over de jaren
1926, 1927 en 1928 teveel is uitgekeerd.
Verder wordt besloten om de zijkanten
van de Dorpsstraat te vernieuwen.
Bij de rondvraag zegt de heer Joziasse,
dat indien er bekend gemaakt wordt,
dat er gelegenheid tot kostelooze vacci
natie gegeven wordt,, tevens op het aan
plakbiljet gewezen dient te worden, op
het encephalitisgevaar dat er aan verbon
den is.
De burgemeester zegt, dat eer ieder
hieromtrent door de pers voldoende
wordt voorgelicht.
0EERSTE kw.
©voile maan
laatste kwartier
Gnieuwe maan
VENUS
MARS
JUPITER
SATURNUS
door mevrouw 'Belloc Lowndes.
De getuige wist den datum zóo juist
dien vierden September, aangezien "het
de avond was van den dag, waarop haar
zuster haai- eerste kindje had gekregen.
Een geboorteacte was overgelegd tot "sta
ving Van dit igetuigeiiis.
Na haar verklaring kwam een lompe,
pummelige boerenjongen aan de beurt'
Robert Daniëls geheeten, knecht aan het
paviljoen ziekenhuis in jSwanmere. Hij
vertelde hakkelend dat hij Amos Purcell
tweemaal, het laatst op 31 Augustus, had
meegenomen in het kamertje dat de apo
theek werd genoemd en dat wel, niette
genstaande hij heel goed wist, dat hij
hiermee liaildelde tegen een ernstig ver
bod. Hij had er niet op gelet, of de
deuren van de kast, Waarin de apothe
keres haar gevaarlijke geneesmiddelen
bewaarde, open of dicht waren. Mïalar
hij kon er op zweren ,dat zij eens wijd
open stonden, toen hij alleen in het ka
mertje was gekomen.
De uiteenzetting.
Vier-en-twintig uur later speelde het
eerste tooneel van het laatste bedrijf af,
van dit treffende en toch zoo waar men-
schelijke drama, en naderde de rechter,
naar velen in 'het Hof veronderstelden
het einde van zijn toespraak tot de
jury.
Hij was strikt eerlijk te werk gegaan
tegenover de nu uitgeputte, angstige jon
ge vrouw in de bank der beschuldigden
en die in de hevigste spanning haar blik
ken strak op hem gericht hield. Maar
zijn meer geroutineerde toehoorders
voelden heel sterk, dat zijn conclusie
zou neerkomen op de ter dood veroor
deeling, aangezien volgens zijn vaste
overtuiging niet de minste twijfel aan
de schuld van beklaagde bestond.
Geheel overeenkomstig zijn welbekend
systeem ging rechter Lenison met de
grootste nauwkeurigheid nog eens de ver
klaringen der getuigen na, om dan in
beknopten en zakelijken vorm ,ee.n over
zicht te geven van de voornaamste feiten
in de zaak. Nu hield hij een oogenblik
op en keek even in zijn papieren' en ver
volgde,, iets langzamer en zeer duidelijk:
„Mag ik u nog eens verzoeken, met
mij in herinnering achttien, maanden te
rug te gaan, toen dit welgestelde, jonge
paar 'besloot, een landhuis te 'koopien.
Naar het schijnt, zijn zij op hun onder
zoekingstocht toevallig in Swanmere ge
komen, waar zij een verrukkelijke bui
tenplaats vonden, gelegen aan den oever
van de Theems/ genaamd The Mill Hou
se, en waarop zij aanstonds hun keu?
vestigden. Weldra waren zij de gelukkige
bezitters van dat landgoed, en aiangezien
mevrouw Birtley Raydon heel weing
voelde en slecht berekend was voor de
leiding der huishouding, namen zij een
oude vriendin van haar 'in dienst, een
alleszins bekwame dame, mevrouw Ade
laide Strain, om, zoo het heet, het be
stier op zich te nemen.
Ge hebt allen mevrouw Strain s duide
lijk' en onpartijdig getuigenis) gehoord
ten opzichte van Birtley Raydon en zijn
vrouw. Deze twee menschen schenen het
heel goed met elkander te kunnen vin
den ja, velen zullen wellicht zeggen
bijzonder goed al hadden zij af en toe
verschil van meening over geldzaken, tot
dat daar onverwacht in Engeland terug
keerde een thans zeer gefortuneerd man,
kolonel Mintlaw, die een bewonderaar
was geweest van mevrouw Birtley Ray
don, toen zij voor het eerst weduwe was.
De geachte verdediger, Sir Joseph Mol-
loy heeft niets onbeproefd gelaten en
dat lag ongetwijfeld op zijn weg om
in het licht te stellen, welk een kranig fi
guur kolenol Mintlaw in den oorlog heeft
gemaakt, alsook om nu ben ik ge
neigd om te zeggen meer wettig en maat
schappelijk om op kolonel Mintlaw s
mooi, nobel karakter te wijzen. Maar
wanneer wij, komen op de vriendschaips-
banden van mannen ejn vrouwen en voor
namelijk die betrekkingen welke in den
tegenwoordigen tijd als „romantisch"
worden beschreven, heeft het feit, dat
man zijn plicht in den oorlog deed en
zelfs, het spijt mij 't te moeten zeggen,
het andere feit, dat hij, zooals gebruike
lijk is te zeggen een „mooF' of „nobel"
karakter heeft, geen bijzonder groote
waarde. Dames en heeren gezworenen,
gij allen hebt kolonel Mintlaw gezien
gij hebt hem in de getuigenbank gehoord,
en gij zijt waarschijnlijk tot de overtui
ging gekomen, dat alles, of althans groo-
tendeels waar is wat hij gezegd of open
lijk toegegeven heeft gedurende het
kruisverhoor. Maar had deze man niet
tevens een eereplicht te vervullen? Was
hij daardoor niet gebonden aiap een' ont
kenning, duidelijker'gezegd een leugen?
Kolonel Mintlaw's oprechte, groote gene
genheid voor Eva Raydon neemt in deze
alle twijfel weg.
En nu verzoek ik u, bijzonder goed te
letten op twe© data. De kritieke data .n
deze voor mijn gevoel eer pijnlijke, dan
geheimzinnige geschiedenis. Deze data, ik
behoef ze u nauwelijks in herinnering te
brengen, zijn de derde en de vierde
September van dit jaar. Het was op den
derden September,, dat Birtley Raydon
hoorde van de buitengewoon hooge re
kening die zijn vrouw had gemaakt bij
een naaister, genaamd Madame Domino
Wij weten, hoe hij op dien dag in arren
moede raad ging inwinnen: bij zijn moe
der en dat hij daarna rechtstreeks haar.
Swanmere terugkeerde, zonder zich zelfs
den tijd te gunnen in1, de stad koffie te
drinken. Hij vondi zijn vrouw niet thuis
en het is voor ons een vaststaand; feit
hetgeen Birtley Raydon nimmer gewe
ten heeft dat zij dien middag ge
luncht heeft met en in gezelschap
gebleven is van klolonel Mintlaw".
Weder hield de Irechter veeite-
kenend even op.
,„Toen mevrouw Birtley Raydon ein
delijk thuiskwam, had er een hevige twist
plaats tusschen man en vrouW. Niet, let
wel, betreffende Mintlaw, want Rayd(On,
hoe vreemd het moge klinken kende
zelfs het bestaan niet van dien mian. Hun
twist, die door heel het personeel ook
door mevrouw Strain werd gehoord, liep
over de rekening van de naaister. Maar
hoe hevig de twist was, hij werd gevolgd
door een verzoening. Daarna, dien zelfde
avond, schreef en postte mevrouw Ray
don heimelijk een brief aan haar vereer
der, waarin zij hem op de hoogte stelde
van haar nijpend geldgebrek.
(Wordt vervolgd).
