X
Ho. 219
Dlnsdsg 17 September Ü19
172* Jaargang
35
Bit nummer bestaat uit
Twee bladen.
EERSTE BLAD.
DE TROONREDE.
BINNENLAND
DE OPENING DER STATEN-
GENERAAL.
TWEEDE KAMER.
DE RIJKSMIDDELEN IN AUG. 1929,
DE FEESTEN VAN DE MARINIERS.
MR. B. C. J. LODER.
DE POSTVLUCHT NAAR NED.INDIE.
DE KONING VAN SIAM.
MIDDELBURGSCHE COURANT.
'Öe abonnementsprijs bedraagt, voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen,
2.30, elders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
=18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiên,
«30 cent per regel voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
.UITGAVE N.V. MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque- en Girorekening 43255
X
Familieberichten en dankbetuigingen van 17 regels ƒ2.10, elke reg«9
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiên" worden, mits uit*
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiên, tot niet meer dan 5 regelt,
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiên onder „Brieven" of
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra, Bewijsnummers 5 cent.
De Koningin heeft hedenmiddag de
-vergadering der Staten-Generaal ge
opend met het uitspreken van de vol
gende rede:
Leden van de Staten-Generaal
Te midden van U, leden der Staten-
Generaal, voel ik mij gedrongen uiting
te geven aan ootmoedige erkentelijk
heid voor den zegen dien de Almach
tige ook dit jaar over mijn dierbaar
volk heeft verspreid.
Die zegen zij een spoorslag te meer
voor alle deelen van het Rijk en zijne
inwoners van eiken landaard om hun
ne beste krachten bij voortduring te
blijven geven aan de vreedzame ont
wikkeling van het hechte geheel van
moederland en overzeesche gewesten.
De betrekkingen welke met de an
dere mogendheden worden onderhou
den, zijn van den meest vriendschap-
pelijken aard. Dat de hier te lande in
het belang van den wereldvrede ge
houden besprekingen tot overeenstem
ming hebben mogen leiden, stemt tot
groote voldoening. De verwezenlijking
der plannen van den Volkenbond, ter
vreedzame oplossing van internationa
le geschillen, zal door mij krachtig
worden bevorderd, in de overtuiging,
dat versteviging van de internationale
rechtsorde den weg zal helpen banen
tot gelijktijdige en wederzijdsche ver
mindering van bewapening. Pogingen,
die zouden kunnen leiden tot wegne
ming van de belemmeringen in het han
delsverkeer tusschen de volkeren, kun
nen op mijnen daadwerkelijken steun
rekenen.
De wensch naar totstandkoming
eener nieuwe regeling met België, kon
nog niet worden vervuld. Ik vertrouw,
dat een juister begrip van de weder
zijdsche rechten en behoeften, waartoe
de gedachtenwisseling, die in het vo
rige zittingsjaar plaats had, bevorder
lijk kon zijn, het bereiken van overeen
stemming ten goede zal komen.
De toestand van handel en nijver
heid geeft in menig opzicht stof tot
dankbaarheid. Niettegenstaande de
oogst ook dit jaar over het algemeen
niet onbevredigend mag heeten, zou
den land- en tuinbouw zich breeder
ontplooien, zoo de prijzen der voort
brengselen gelijken tred hielden met
de productiekosten. Vertrouwd mag
worden, dat de onlangs tot stand geko
men wettelijke maatregelen ter bevor
dering van onzen uitvoer, heilzaam
zullen werken op den afzet in het bui
tenland. Op Uwe medewerking zal een
beroep worden gedaan ter behandeling
van de thans aanhangige wetsontwer
pen, voor zoover zij daartoe, gewijzigd
■dan wel ongewijzigd, in aanmerking
komen.
Het reeds ten vorigen jare aange
kondigde ontwerp tot herziening van
het huwelijksvermogensrecht zal U
thans spoedig bereiken; ook overigens
zal vernieuwing van recht op onder
scheiden gebied worden bevorderd.
Met krachtige bestrijding van de
werkloosheid zal worden voortgegaan.
Naar ik vertrouw, zal het rapport
der Staatscommissie voor de herzie
ning van de Lager Onderwijswet 1920
binnen niet te langen tijd worden in
gediend. Met den meesten spoed zul
len alsdjan de vereischte voorstellen'
tot herziening van de Lager Onder
wijswet 1920 aanhangig worden ge
maakt.
Het zal mijn ernstig streven zijn,
het financieel evenwicht te handhaven.
Daartoe zal op den weg van versobe
ring van 's Rijks dienst behooren te
worden voortgegaan en zal voorzich
tigheid geboden zijn ten opzichte van
wettelijk maatregelen, welke lasten op
's lands schatkist kunnen leggen.
De uitgaven voor leger en vloot zul
len beperkt blijven tot het beslist noo-
dige voor handhaving van de onzijdig
heid en verdediging der onafhankelijk
heid van den Staat.
Indiening van een wetsontwerp in
zake de kanaalverbinding van Amster
dam met den Rijn wordt bespoedigd.
Een voorstel tot wijziging van de
Zuiderzeesteunwet zal worden voor
gelegd. De verbetering der wegen en
rivierovergangen zal krachtig worden
voortgezet.
Een wetsontwerp betreffende de pu
bliekrechtelijke regeling der collectie
ve arbeidsovereenkomsten zal worden
ingediend. In voorbereiding is een wet
telijke regeling omtrent de instelling
van bedrijfsraden. Herziening van de
sociale verzekering zal worden ter
hand genomen. In voorbereiding is een
wettelijke regeling der werkloosheids
verzekering, Overwogen wordt verbe
tering der economische voorlichting
van nijverheid en handel.
Met den middenstand zal nog nau
wer dan tot heden voeling worden ge
houden. Voortgezet wordt het onder
zoek in hoeverre, zoolang het vrije
ruilverkeer niet internationaal gehul
digd wordt, door een onderhandelings-
tarief de nadeelen voor een deel van
onze nijverheid en landbouw van el
ders geheven beschermende invoer
rechten zouden kunnen worden getem
perd.
Ten aanzien van den politieken toe
stand in Nederlandsch-Indië blijft
waakzaamheid geboden. Intusschen
valt te wijzen op de teekenen van een
veldwinnend inzicht, dat slechts door
daadwerkelijke deelneming van alle
groepen der bevolking aan het opbou
wend werk der overheid het algemeen
belang in waarheid wordt gediend.
Het bedrijfsleven in Nederlandsch-
Indië ondervond den terugslag der
voor sommige landbouwproducten on
gunstige verhoudingen op de wereld
markt. De algemeene toestand kan
niettemin bevredigend worden ge
noemd. Op hetgeen in de laatste jaren
op het gebied van de ontvoogding van
Nederlandsch-Indië is verricht, wordt
niet teruggekomen. Afgescheiden van
andere vereischten zal aan de begin
selen der ontvoogding in de sfeer van
het centraal bestuur geen uitbreiding
worden gegeven voor en aleer de
grondslagen van die ontvoogding zijn
bevestigd door verdere uitvoering van
de wet op de bestuurshervorming van
1922. Aan die uitvoering zal met voort
varendheid worden gewerkt, zoo door
uitbreiding over de verdere deelen van
den Archipel van het gebied, waarop
haar beginselen toepassing vinden, als
door eene krachtdadige toepassing van
die beginselen binnen dat gebied.
De economische toestand van Suri
name blijft ernstige aandacht vorde
ren. Tegenover eene voortgezette uit
breiding van de koffiecultuur en van
de bauxietnijverheid, staat een terug
gang van de goud- en balatawinning.
Ook voor de suikerrietteelt zijn de
vooruitzichten minder gunstig. Reden
tot verheugenis biedt de voortschrij
dende opbloei van Curasao. Op een
duurzame versterking van de ter plaat
se aanwezige gezagsmiddelen tot hand
having van rust en orde, blijft mijn
aandacht gevestigd.
Met de innige bede, dat God Uw ar
beid mildelijk moge zegenen, verklaar
ik de gewone zitting der Staten-Gene
raal geopend.
Het standbeeld is, met een redevoe
ring van ons Staatshoofd, onthuld en wat
lang verborgen was, is nu aan aller blik
ken prijsgegeven het regeeringspro-
gramma van dit nieuwe, semi-parlemen-
taire kabinet, ofwel los-vast op een
rechtsche Kamermeerderheid steunende,
in elk geval zoo min of meer „vaste ver
keering" met die Kamermeerderheid
hebbende of hopende te verkrijgen, re
geering.
Natuurlijk werd naar deze troonrede
met iets meer belangstelling uitgezien
dan de vorige jaren want weliswaar zit
ten we nog.in het rechtsche regeerings-
schuitje, maar dan toch met een ande
ren opperstuurman en ook met enkele
andere leden van den état-major.
Wat valt in dit staatsstuk zoo al te
beluisteren
De aanvang is verheugend op de
hechte eenheid des Rijks, van blank en
bruin „inwoners van eiken land
aard" wordt met nadruk gewezen.
Ten aanzien van de versteviging der
internationale rechtsorde om daardoor
tot gezamenlijke ontwapening te gera
ken, worden woorden gesproken waar
mede wij ons volkomen kunnen vereeni
gen ook de vrijhandelsleuze, die hier
aangeheven wordt, zou hoopvol kunnen
stemmen, ware het niet, dat elders
schuchter een ander geluid te hooren is,
waar van „onderhandelingstarieven" ge
sproken wordt.... dat kan meevallen,
en ook niet.
Hoe moeten wij de zinsnede omtrent
België en Nederland opvatten Wil het
zeggen, dat België in vriendelijke ge
sprekken duidelijk gemaakt is, wat Ne-
derland's onaantastbare en onomstoote-
lijke rechten zijn En heeft België daar
tegenover zijn werkelijke behoeften
niet wat enkele schreeuwers vragen
met evenveel vrijmoedigheid uiteenge
zet, zoo, dat men dus tot waarlijk b e-
grijpen geraakte? Dan is het tot ver
heugenis en tot goede verwachtingen
stemmend
De nieuwe Minister van Onderwijs zal
naarstiglijk aan de herziening van de La
ger Onderwijswet 1920 trekken dat hij
ook nog Minister van Kunsten en We
tenschappen is, blijkt uit deze troonrede
niet.
Voortgaan op den weg van versobering
van 's Rijks dienst en voorzichtigheid
met wetten, die geld kosten, om het fi
nancieel evenwicht te handhaven dat
zal in 't R. K. democratische kamp er
wel niet als gesreden koek ingaan.
Defensie is van plan 't heel zuinig
aan te doen een nobel streven zoolang
onze neutraliteit en onafhankelijkheid
gewaarborgd blijven.
En Minister Reymer zal krachtig voort
zetten de wegen- en bruggenbouw. Dat
wil zeggen voortzetten als zijn voor
ganger, maar dan krachtig Of even
krachtig, d. w. z. niet krachtig, voort
zetten
De Minister van Arbeid laat, wat van
hem te verwachten viel, een geluid hoo
ren met merkbaar R. K. socialen onder
toon C. A. O. op pübliekrechtelijken
grondslag, bedrijfsraden etc
En in Ned. Indië zullen we niet af
wijken van de tot dusverre gevolgde po
litiek, ook dus niet terugkeeren op de
dwalingen onzes weegs, zooals sommigen,
en dat misschien niet zonder grondige
redenen, vroegen. Maar er is toch wel
restrictie we zullen niet te hard van
stapel loopen met de ontvoogding. Dat
alstublieft niet
Suriname een beleefdheidsformule.
Dat pakken we voorloopig nog niet
grootscheeps aan. Cura<pao voorop
wordt gesteld de economische opbloei en
dan wordt, gelukkig, tóch nog wel mede
gedeeld, dat de middelen tot handha
ving van ons gezag daar duurzaam ver
sterkt zullen worden. Rustigjes, héél rus
tigjes is de Curaipaosche blamage behan
deld
Wanneer we de zeer zwaar-op-de-
handsche Indische paragraaf buiten be
schouwing laten, dan kan gezegd worden,
dat deze troonrede wel klaren wijn
schenkt die echter uit vrijwel dezelf
de druiven werd geperst als die van de
voorafgaande jaren. In zooverre is de
lengte van dit stuk niet evenredig aan zijn
belangrijkheid.
Heden heeft in de Grafelijke zalen op
het Binnenhof de plechtigheid plaats ge
vonden van de opening door H. M. de
Koningin van het nieuwe zittingsjaar der
Staten-Generaal. Ook ditmaal vergezel
de Prinses Juliana Haar ouders bij deze
plechtigheid.
Vooral in de nabijheid van het Paleis
aan het Noordeinde, maar ook langs den
weg welken de Koninklijke Statiekoets
van het Paleis naar het Binnenhof volg
de, waren weer duizenden kijklustigen op
den been.
Bij het Paleis stond ter weerszijden
van den ingang een eerewacht van het
regiment Jagers met het regimentsvaan
del opgesteld. Terwijl de Kon. Mil. Ka
pel het oude Wilhelmus inzette, bestegen
de Vorstelijke personen de gouden koets
en tegelijkertijd dreunde van het Malie
veld het geluid van het eerste der mx-
nuutschoten aankondigende dat de Ko
ningin zich op weg had begeven naar de
vereenigde vergadering der Staten-Ge
neraal.
Bij den hoofdingang van de Ridderzaal
op het Binnenhof had een afdeeling Ma
riniers met het vaandel, dat den vorigen
dag door de Koningin was uitgereikt, de
eerewacht betrokken. Daar was ook het
muziekkorps van de Kon. Marine opge
steld, om de Koninklijke familie bij aan
komst op het Binnenhof met het spelen
van het Wilhelmus te begroeten.
Op de gebruikelijke plechtstatige wijze
werden Koningin, Prins en Prinses Juli
ana de Ridderzaal binnengeleid.
De zaal, waarin zich te voren behalve
de leden der Staten-Generaal, de Minis
ters (behalve jhr. Beelaerts van Blokland,
die te Genève vertoeft), leden van het
corps diplomatique en tal van burgerlij
ke en militaire autoriteiten met hunne
dames hadden vereenigd, bood als steeds
gewoonlijk den schitterenden aanblik der
uniformen, ambtskleeding en costumes.
De commissie van ontvangst en uitge
leide der Koningin bij de opening van
de zitting der Staten-Generaal in de Rid
derzaal bestond uit de heeren Van Voorst
tot Voorst, oud-voorzitter der Eerste Ka
mer; Van der Hoeven, Van Embden,
Smeenge, De Vlugt, leden der Eerste Ka
mer; Heemskerk, Van Wijnbergen, De
Wilde, mej. Westerman, Krijger, Boon,
Van Voorst tot Voorst, Knottenbelt,
Kampsschör en Mevr. Van Itallie-van
Embden, leden van de Tweede Kamer.
Tot lid der Tweede Kamer .is ini de
plaats van jhr. mr. F. Beelaerts van Blok
land, benoemd verklaard jhr. mr. J. W.
H. Rutgers van Rozenburg, te Baarn.
De opbrengst van de rijksmiddelen
over 't geheele jaar bedraagt 39.262.083.
Het één twaalfde gedeelte der raming
(hoofdsom en opcenten) over de maand
Augustus 1929 bedroeg 40.554.320, te
gen ƒ37.047.412 over de maand Augus
tus 1928.
We laten hieronder volgen de op
brengst over de eerste acht maanden van
1929 vergeleken met die over de eerste
acht maanden van 1928.
1929. 1928.
Grondbel. 17.810.849 17,612.834
Pers. bel. - 17.968.732 - 18.310.835
Ink. bel. - 55.676.868 - 65.244.818
Verm. bel. - 9.420.269 - 7.903.245
Div. en T. - 16.940.900 - 13.490.409
Inv. recht - 44.259.099 - 41.583.573
Stat. recht - 3.074.938 - 3.018.981
Zout - 1.291.193 - 1.344.868
Geslacht 7.908.576 - 7.088.319
Wijn - 1.444.273 - 1.446.243
Gedistill. - 23.019.758 - 28.910.320
Bier - 9.206.345 - 8.981.495
Suiker - 31.121.742 - 30.537,457
Tabak - 17.701.071 - 15.470.846
Goud, Zilver - 662.259 - 669.335
Zegelrecht - 18.466.557 - 18.292.172
Reg. recht - 22.400.547 - 18.220.674
Sues, recht - 29.375.067 - 24.877.126
Domeinen - 2.272.456 - 2.061.446
Staatsloterij - 435.787 - 437.460
Loodsgelden - 3.281.774 - 3.245.683
Totaal 333.739.072 328.748.148
De opcenten ten bate van het Lee-
ningsfonds gaven over Augs. 1929 een
opbrengst van 5.712.878 tegen een be
drag van 4.685.756 in Aug, 1928.
De inkomsten ten bate van het „We
genfonds" gaven over Aug. 1929 een op
brengst van 3.549.985. Rijwielbelasting
2.952.287.
Zooals wij gister onder Laatste Berich
ten meldden, heeft gistermiddag op het
Malieveld te Den Haag de uitreiking
door de Koningin plaats gehad van het
vaandel van het corps Mariniers. De Ko
ningin hield daarbij een korte rede, waar
in H. M. gedacht de onverflauwde en
steeds betoonde plichtsbetrachting en de
krijgsmansdeugden van het corps in den
loop der tijden, en sprak haar overtui
ging uit, dat wanneer andermaal een be
roep mocht Worden gedaan op die offer
vaardigheid, het corps zich zal gedragen
overeenkomstig de schoone wapenspreuk
die op het vaandel staaf „Je Mantien-
drai". De Koningin eindigde m"t een
„Leve het Vaderland". Deze kreet werd
door de tallooze aanwezigen overgeno
men.
Kolonel Oele beantwoordde de rede.
Omstreeks 4 uur gistermiddag is het
corps te Rotterdam aangekomen. Het
corps is daar in de burgerzaal van het
gemeentehuis door het gemeentebestuur
ontvangen, in tegenwoordigheid van vele
gemeentelijke en militaire autoriteiten.
De waarnemende bui'gemeester, de heer
L. de Groot, heeft hier de manschappen
toegesproken, welke rede ook weer door
kolonel Oele werd beantwoord.
Na het défilé heeft kolonel Oele de
manschappen op de binnenplaats van de
kazerne in secties laten aantreden, waar
na het vaandel met de vaandelwacht voor
den troep werd opgesteld.
Kolonel Oele heeft daar nog een korte
toespraak tot de officieren, onderofficie
ren en manschappen gehouden, waarin
hij de kameraden herdacht, die eertijds
strijdende, zijn gevallen en aan wien het
corps het vaandel heeft te danken. Deze
helden zijn ons steeds ten voorbeeld.
De commandant eindigde zijn toe
spraak met een driewerf hoera voor de
Koningin.
In den schouwburg heeft gisteravond
vice-admiraal Quant een telegram voor
gelezen, waaruit bleek dat de Koningin
haar groote ingenomenheid betuigde met
de flinke houding van het corps mari
niers bij gelegenheid van de vaandeluit
reiking.
Na afloop van de voorstelling is het
corps nog door verscheidene vertegen
woordigers van corporaties, zoowel als
door een van de leden van het comité
uit de burgerij geluk gewenscht.
Kolonel Oele hééft woorden van dank
gesproken.
V. D.-Aneta meldt uit Batavia:
De vlootvoogd heeft een hooggestem
de dagorder uitgevaardigd voor de ge
heele vloot, naar aanleiding van de vaan-
die! uitrei king aan het corps mariniers
door H. M. de Koningin als erkenning van
de verdienste van het corps.
De vlootvoogd spoort het marineper
soneel en vooral de mariniers aan zich
deze hooge onderscheiding waardig te
betoonen en het te bezegelen in een
driewerf Hoera voor H. M.
Zaterdag is in Hotel De Twee Steden
te 's-Gravenhage de feestmaatijd gegeven
welken vrienden en vereerders aan mr.
B. C. J. Loder en zijne familie hebben
aangeboden ter gelegenheid van diens
tachtigsten verjaardag.
De rij van sprekers werd geopend door
den tafelpresident jhr. Van Karnebeek,
die hartelijke woorden wijdde aan de
verdiensten en den persoon Van den ju
bilaris. Vervolgens voerden het woord de
minister van Justitie, mr. Donner, voor
de regeering, jhr. De Savornin Lohman,
voor den Hoogen Raad; burgemeester Pa-
tijn, voor het Internationaal Intermédiair
Instituut; mr. Van der Mandele, voor de
Nederlandsche Handelshoogeschool, luit.-
generaal Swart, voor de Indologische fa
culteit te Utrecht, mr. Jacobson, voor de
Rotterdamsche balie en voor de Neder
landsche Advocaten Vereeniging, en mr.
Del Campo, voor de 's-Gravenhaagsche
Hypotheek Bank, terwijl dr. Hendrik
Muller als neef en oudste aanwezige
vriend sprak en mr. Rombach als oud
associé van mr. Loder in den tijd dat
deze, nog advocaat was te Rotterdam.
Tenslotte heeft mr, Loder in een gloed
volle rede zijn dank betuigd voor de ge
sproken woorden en de hem gebrachte
hulde.
Bij de K. L. M. is bericht ingckome'nf,
dat 't postvliegtuig naar Tnidië gistermor
gen van Bagdad is vertrokken en na een
tusschenlanding te Bushir te Jask is ge
land. Aan boord is alles wel. De tocht
wordt heden voortgezet.
Uit dit bericht blijkt, dat het vliegtuig
Bender Abbas heeft laten liggen en is
doorgevlogen naar Jask, dat aan de Golf
van Oman ligt.
Aneta'meldt uit Magelang:
De Koning van Siam heeft bericht ge
zonden aan den Oudheidkundigen Dienst,
dat hij duizend gulden ter beschikking
stelde ten behoeve van de restauratie
van de bouwvallen in de Progo-vallei,
r i
k
r#
X
t
h
4
n
i
>1
i-
:4