Fa.I.S.IFM,L.MM
Ne. 109
Zmt&p&mu 24 Augustus 1229
172; Jaargang
eerste blad.
feuilleton
08 Kroonjuweelan,
binnenland
uit stad en provincie
Seëtafeerd
Dit nummer bestaat uit
Twee bladen.
De maatstaf der
censuur
in dof Mahonie.
MIDDELBURGSCHE COURANT
De abonnementsprijs bedraagt, voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen,
f2.30, elders ƒ2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën,
30 cent per regelvoor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel,
Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITGAVE N.V. MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque- en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels ƒ2.10, elke regel
meer 30 cent., In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uit
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels,
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven of
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 cent.
is
lie
Jn-
lj'k
fis
rn
lar
lid
rie
.at
ch
taf
ie
Id
le-
lzij
l>e-
P/2
licit
Ids
len
lie
pr
il. 3
Vis,
re"
|an
3e-
lal
ten
Etn
er
Ita
lia t
liet
liet
I tal
3Ït.
311-
j*is,
|er-
reg
en,
lliet
lid-
jnt-
Ibe-
ler-
|k;s
Jds-
Igiu
lie n
lier
pen
3St,
tad
i'er
oor
|u ïi-
2e-
de
litle
Len
Ser
ver,
Zoo nu en dan kan men lezen, dat de
Centrale filmkeuringscommissie te 's-Gra-
venhage de een of andere film voor
openbare vertooning ontoelaatbaar heeft
verklaard en daardoor mag, volgens art.
16 van de Bioscoopwet, zulk een film
in Nederland niet in het openbaar ver
toond worden.
Thans is weer zulk een verbod afge
komen, nu voor de Russische Fim-film
Gevangenis geheeten de Centrale com
missie motiveerde dat verbod zoo „om
dat de film in strijd is met de openbare
orde en gedeeltelijk ook met de goede
zeden, o. a. door het feit, dat de bewind-
voerende personen, speciaal de directeur
der gevangenis, op een belachelijke en
liederlijke wijze zijn voorgesteld tegen
over de nobele politieke gevangenen. In
de 7de acte komt die liederlijkheid in
hooge mate naar voren. Bovendien is er
een bespotting van godsdienstige han
delingen.
Ook bij deze Russische film komt de
tegenstelling van laagstaande machtheb
bers en hoogstaande onderdrukten weer
tot uiting, hetgeen stelselmatig geschiedt.
Dit is een vervalsching
van het wereldbeeld en aan
wakkering van den klassehaat en als
zoodanig in strijd met de openbare orde".
Voor wij over dit merkwaardige von
nis enkele opmerkingen maken, zij ver
klaard, dat we eenerzijds, als rechtge
aard Nederlander, natuurlijk in beginsel
hevig het land hebben aan eiken vorm
van preventieve overheidscensuur. maar
dat we andererzijds de mogelijkheid, dat
een breedgezinde filmkeuringscommissie
in de praktijk wel nuttig werk zal kun
nen verrichten, niet zullen ontkennen.
Bovendien de Bioscoopwet is er nu
eenmaal, en met haar de Centrale film
keuringscommissie we hebben dat te
aanvaarden en sputteren daartegen kan
niets uitrichten, zoolang er geen rede
lijke kans zou zijn, dat ze weer verdwij
nen, zoo men dat al mocht wenschen.
Daarover hebben we het thans dus niet.
Voor hem, die de film ziet als een
machtige factor in het geestesleven van
dezen tijd en dat is zij, buiten kijf
blijft echter een belangrijke vraag over
wat is de maatstaf, welke deze keurings
commissie bij haar censuur aanlegt
De wet laat zich over dat allerkardi-
naalste punt alleromzichtigst en zoo
vaag uit, dat men gerust mag zeggen
een maatstaf ontbreekt. Art. 16 zegt n.l.
te dezen aanzien alleen „In het open-
[>01
3E.
(The crinkled Crown),
geautoriseerde vertaling uit het Engelsch,
van 'William Le Queux, door M»j. E. H.
44)
Ze wisten zoo weinig van elkander af,
dat de conversatie tusschen die twee
stokte. Toen vertelde hij haar. on half-
scherfeenden toon, dat het nog'^-n won
der was, dat zij hem dien avond in
leven zag, /Chat hij den dood al zeer
nabij was geweest.
Haar blik drukte een en lal verbazing
uit en zij drong hem, haar meer bijzon
derheden te vertellen. Zoo kort mogelijk
deelde hij haar toen miee 'van biet bezoek
van Forbes aan Ridgemount Close en van
den moorddadigen aanval op hem.
.Vol afgrijzen sprak zij
,jEn dit zijn de ellendelingendie mijn
arme, misleide vader voor zijn parlij-
genooten koos. (TJ zegt, dat de man niet
gevonden werd?"
„Neen," antwoordde Pennington kort
af. „De politie heeft het opgegeven. Er
zijn genoeg schurken in ieder "land, die
maar al te zeer bereid zijn, hem een
schuilplaats te bieden.
De pauze liep nu op haar eind. De
baar worden geen films vertoond, dan
indien en voorzoover zij door de cen
trale commissie, als niet in s t r ij d
met de goede zeden of de
openbare orde voor openbare
vertooning zijn toegelaten''....
In de enkele gespatieerde woorden
ligt dus 's wetgevers aanduiding, waar de
commissie een maatstaf zal hebben te
zoeken. Het aangeven van dezen zeer
algemeenen norm (waarmede ieder wel
denkend mensch als norm zal instem
men) zegt echter tevens, dat.de hee-
ren het maar met elkaar moeten uitkie
nen wat zij goed-zedelijk en openbaar
ordelijk toelaatbaar achten. Niet de wet,
maar de, uit allerlei heterogene elemen
ten samengestelde, commissie bepaalt
den feiteijken maatstaf der filmcensuur.
Op dezen maatstaf zullen als eerste
deelstrepen natuurlijk enkele criteria ge
trokken worden, waarmede een ieder zal
kunnen instemmen. Scènes, die met ken
nelijk obscene bedoeling werden opge
nomen, vertooning van zaken dewelke
men, naar goede gewoonte, steeds onder
normale en fatsoenlijke men6chen als on
vertoonbaar pleegt aan te merken
niemand zal er tegen zijn, dat de projec
tie daarvan op het witte doek, door een
veto der keurders, Verhinderd wordt.
Maar bij wering van het algemeen-er
kend onzedelijke en het onmiddellijk ge
vaar voor de openbare orde veroorza
kende, moet het dan ook blijven. Een
politiek-censueerende en quasi-volksop-
voedende werking dient de commissie
niet na te streven. En de gespatieer
de woorden in het zoo-even aangehaalde
vonnis duiden daarop de commissie
doet zulks wèl. Daarmede, naar onze mee
ning, buiten haar bevoegdheid, in elk
geval buiten den geest van de wet, tre
dende.
Want wanneer men een film zou wil
len afkeuren omdat hij een verval
sching van het werelbeeld
geeft wel, dan zouden tachtig van
de honderd films die nu draaien mogen,
onmiddellijk verbannen moeten worden
De Amerikaansche society-film met z'n
beeldschoone en poeslieve schattekinde-
ren, z'n pracht-gescheidingde, witgetan-
de en vriendelijk-jongensachtig blikken
de nobele mannen en de sluwe, betoove-
rende sirenen, door boosaardig kijkende
gentlemen-boeven gesecondeerd, geeft
die soms géén vervalsching van het we
reldbeeld En zouden die zelfs ook géén
slechten invloed op sommige, daarvoor
ontvangkelijke naturen, uitoefenen
De komische films of wat althans
daarvoor nog wel eens doorgaat met
de duizend borden laten vallende kell-
ners, die daarna, over een telefoondraad
balanceerende, met de dochters van de
kostjuffrouw op hun rug, uit een bran
dend huis vluchtenzijn deze en der
gelijke dwaasheden overeenkomstig het
werkelijke wereldbeeld
Wij kunnen het ons overigens zeer wel
indenken als goede mannen zal men
een gevoel van opstandigheid eerst, van
verzet daarna, bij zich voelen opkomen,
jonge man stak haar zijn hand toe.
„Nu, ik ben heel blij dat ik u toch
nog eens heb gezien, (Miss Van der Wyck.
Het moet een afscheid zijn, daar ik
morgenochtend naar Engeland terugga.
A propos, u heeft niet gevraagd naar
mijn vriena Easterbee, dien u toch 'beter
kende, dan u mij kende?'*
Ze lachte even.
„O, kapitein Easterbee? Ik had helm
vergelen onder al de afleiding in mijn
leven hier. Hoe gaat het hiem?"
Pennington antwoordde, dat Harold het
zeer goed m<..akte. Hij vond het vreemd
dat zij zich zoo onverschillig toonde; hij
had toch vast gemeend, dat zij zicht dan
wel zeer a an ge tronken had gevoeld tot
zijn vriend.
„Ik heb hem heel gauw na [zijn (erug-
keer uit Rusland gezien en ik geloof,
dat hij verbaasd was, dat u zoo plotse
ling ver tronken waart, dat u hem in
het geheel niet had gewaarschuwd om
trent uw plannen."
„Ik zie niet in, dat hij het recht \had
om verbaasd te zijnl Onze kennismaking
was zoo nort; we hebben elkaar- maar
een paar maal gezien."
Pennington wist nog altijd niet, wat hij
er van dennen moest. Er was iets, dat
hij niet begreep; zij leek onverschillig
en toch was er een ondejrgrond van
bitterheid in haar toon, of fcij een wrok
tegen Easterbee had, en zij te trobsch
was, om er voor uit te komen. Maar
wanneer men een film als De Gevange
nis ziet, die, wij zijn daarvan evenzeer
overtuigd als de keuringscommissie, ge
maakt is met de bedoeling, speculeeren-
de op de elementaire instincten der mas
sa, revolutiegedachten op te wekken.
Het is heel menschelijk, dat de keurings
commissie, wetende dat zij er de macht
toe heeft, zulk een film verbiedt.
Maar het is niettemin, wanneer het
enkel op dezen grond gebeurt, in strijd
met letter en geest van de wet en, naar
onze meening, ook in strijd met den libe
ralen Nederlandschen geest. Bij bestrij
ding van revolutionnaire tendenzen in
het maatschappelijke leven, zal men ons
in dit opzicht steeds aan den „anti-revo-
lutionnairen" kant vinden. Wij zullen in
zulk een film, zoo zij vertoond wordt, de
revolutionnaire strekking aantoonen en
blootleggen, maar verder dan voorlich
ting en waarschuwing dient de censuur
voor volwassen staatsburgers naar onze
meening niet te gaan.
Met het weren van 't erkend onzede
lijke en het de openbare orde kennelijk
storende heeft de keuringscommissie ge
noeg te doen, terwijl bovendien, wat het
tweede criterium betreft, den burgemees
ter als hoofd der politie, krachtens art.
19 der Bioscoopwet, toch nog de be
voegdheid tot ingrijpen gelaten is, indien
hij in dagen van spanning (oproer, sta
king b.v.) van een filmvertooning nog
plaatselijk stoornis dezer openbare orde
ducht.
Voor 't overige is de nuchterheid van
den Nederlander, naast voorlichting, vol
doende om den schadelijken invloed van
films van dit soort tegen te gaan.
Dat in het vorenstaande slechts enkele
opmerkingen van algemeenen aard ge
maakt zijn, zal duidelijk wezen liederlij
ke tafereelen en de bespotting van gods
dienstige handelingen zijn, als zedekwet-
send, voldoende motief-om De Gevange
nis naar letter en geest der Bioscoopwet
toch als onvertoonbaar te stempelen.
DE KONINGIN-MOEDER NAAR
BEESTERZWAAG.
De Koningin-Moeder heeft gistermid
dag een bezoek gebracht aan de Cor-
neliastichting te Beesterzwaag, waar op
het oogenblik 50 Fransche zwakke en ge
brekkige kinderen van een tot dertien
jaar uit den on- en minvermogenden
stand worden verpleegd. H. M. maakte
de reis er heen geheel per auto, de te
rugreis met den trein van 4.48 uit Hee
renveen.
DE GEDELEGEERDEN DER HERSTEL
CONFERENTIE DINEEREN TEN
HOVE.
Aan den disch van de Koningin en den
Prins ten paleize Noordeinde, zaten gis
teravond aan de gedelegeerden ter con
ferentie en hun dames, alsmede de Mi
nister van Buitenlandsche Zaken en me
vrouw Beelaerts van Blokland.
Tot de gasten behoorden Henderson,
Snowden, Briand, Chéron, Streseman, dr,
Wirth, Hilferding, Jaspar, Hijmans, Mos-
coni, Adatci, Zaleski, Venizelos, velen
vergezeld van hun echtgenooten. Ook de
secretaris-generaal Sir Maurice Hankey
was aanwezig.
DE SCHELDEKWESTIE BIJ BATH.
De Antwerpsche correspondent van de
Maasbode meldde
De Belgische Scheldediensten houden
zich op het oogenblik bezig met het uit
baggeren van het Scheldevaarwater bij
Bath. De geul zal daar op een diepte
van negen meter gebracht worden.
Uit Middelburg.
Het Raadslid mr. W. F. E. baron
van der Feltz, heeft aan het college van
B, en W. van Middelburg de navolgen
de vragen gericht, waarop z.i. wellicht
in de eerstvolgende Raadsvergadering
een antwoord zou kunnen worden mee
gedeeld.
1. Heeft het College van B. en W.
reeds zoodanige maatregelen genomen,
dat, wanneer gevallen van alastrim zich
in Middelburg mochten voordoen, de lij
ders aan die ziekte zoo streng mogelijk
'geïsoleerd zullen kunnen worden ver
pleegd
2. Is het college van B. en W., indien
dergelijke maatregelen nog niet mochten
zijn genomen, niet van oordeel, dat het,
wegens de blijkbaar buitengewone be
smettelijkheid van die ziekte, wensche-
lijk is, indien Alastrim-gevallen zich in
Middelburg mochten voordoen, dat dan
door die ziekte aangetaste patiënten ge
heel afgezonderd van andere zieken en
buiten het Gasthuis, bijv. in alleenstaan
de barakken, worden verpleegd, opdat
voorkomen worde, indien mogelijk, dat
wegens andere ziekten in het Gasthuis
opgenomen verpleegden, die tengevolge
van die ziekte minder weerstand heb
ben, gevaar loopen in het Gasthuis alas
trim te krijgen, hetgeen in andere plaat
sen, volgens courantenberichten, schijnt
te zijn voorgekomen?
3. Is het College bij bevestigende be
antwoording van vraag 2 bereid terstond
in overleg te treden met de dokters hier
ter stede, ter overweging öf, en zoo ja,
welke, voorbereidende maatregelen het
best zouden kunnen worden genomen
.om, wanneer Alastrim zich in Middelburg
mocht voordoen, de uitbreiding dier
ziekte zooveel mogelijk tegen te gaan?
Uit Z u id-Beveland.
Het buitenlandsch stoomjacht, dat
op de Vondelingen bij Wemeldinge
strandde, is'gebleken van Frans'che na
tionaliteit te zijn en te Duinkerken thuis
te behooren. Bedoeld jacht is met behuljp
van twee sleepbooten en een bergings
vaartuig vlot gebracht, waarna het Ver-
der zonder noemenswaardige schade te
Vflkbben bekomen de reis heeft voortge-j
zet.
Iets aparts voor Lagen Prijs.
ZIE ÉTALAGE.
Ingez. "Med.
hij deed geen moeite, om verder in de
zaak door te dringen.
„Nu, vaarwel Miss Van der Wyck.
Nog even wilde ik u iets niejuwS ver
tellen, betreffende mijzelven, ofschoon
het u waarschijnlijk' niet zoo biij'zonder
interesseeren zal. Binnen een paar maan
den ga ik trouwen met een meisje, dat
ik lang gekend heb; een [zekere Misfs
Graven."
In waarheid stelde zij dan ook heeÜ
weinig belang in de zaken va;n Penhing-
ton; zij had eerder van den beginne af
een soort tegenzin voor hem gevoeld, of
schoon zij het moeilijk zou hipbbten gel-
vonden, om eenige overtuigende reden
daarvoor cup te geven. Maar jbelietefdheids'-
halve bood zij hem de gewone geluk- j
wenschen en wendde zich toen van h|em j
af, voor het uiterlijk heel onverschillig,
maai' toch met een groote droefheid in
het hart.
Z'ij troostte zich met de gedachte, dat
ze zich heel flink had gehouden hij de
vermelding van Easterbee's naammaar,
toen zij dien avond thuis kwam, voelde
zij zich allerellendigst en ontsnapte zöo
gauw1 mogelijk naar haai- eigen kamer;
alléén met haar droeve gedachten.
De weken verliepen, en, ofschoon er
zelden een dag was, waarop zij nïelt
dacht aan Easterbee, had zij vergeten,
het voor haar onbelangrijk nieuws van
Penningtons huwelijk, tot er op eein dag
een lange brief kwam van Defnoir, die
er haar onverwacht aan hcrinnerrlte.
Een krantenknipsel viel uit dè enve
loppe, toen zij die openbrak, en zè keek
het in, met een voorgevoel* dat het on
aangenaam nieuws bevatte.
Het was een korte aankondiging, dat
op zekéren dag een dubbele huwelijks
plechtigheid had plaats gehad in (flte 'fgbf
meente Elswick, in het graafschap iBled-
ford en daarop volgden de namen van
twee paren: George Pennington en Eua
Craven; Harold Easterbee ein Dortlsi
Kearns.
HOOFDSTUK XIII.
i
De huwelijksinzegening in bet dorpje
Elswick was een zeer kalme plechtigheid
geweest. Daar Mrs. Kearns de buren
feitelijk genegeerd had, toonden zij, van
hun kant ook geen belangstelling. 'Behal
ve het beperkte aantal particuliere vrien
den van de deelnemendie partijen, waren
er hoogstens een twaalftal metnschen
tegenwoordig.
Het was een vermoeiende dag ten i.Mns.
Kearns was blij, toen dit alles voorbij
was, toen de jonggehuwden respectie
velijk op reis waren gegaan en de laaftste
gasten afscheid hadden genomfen.
De gedach'en van e«n moeder, die af
stand heeft gedaan van baar eenig kind,
hoezeer zij ook ingenomen is met den
man, wien zij haar dochter geschenken
heeft, moeten onwillekeurig droef getint
Op initiatief van den burgemeester
van Y e r s e k e hebben een aantal voor
aanstaanden op onderwijs- en vereeni-
gingsgebied aldaar in beginsel besloten
tot oprichting van een Oranjevereeniging,
De 31 Augustus a.s. zal betrekkelijk
stil voorbijgaan; eenig vlagvertoon, klok
luiden en des avonds (na een korte rede
over het belangrijke van dezen dag) ge
meenschappelijke zang en muziek.
c?
Uit Zeeuwsch-Vlaanderen W. D„
Naar de Tern. Crt. verneemt, is de
lijn Bres kens Hoofdplaat van
de Zeeuwsch-VIaamsche Tramweg-Maat
schappij door den inspecteur-generaal
van spoor- en tramwegen en den hoofd-:
ingenieur-directeur van den Rijkswater
staat te Middelburg goedgekeurd en zal
op 7 September de officieele opening
dier lijn plaats hebben, die op 9 Septem
ber voor het publiek wordt opengesteld.
Eveneens verneemt het blad dat die
directie der genoemde "Maatschappij
goedkeuring heeft verkregen van den Mi
nister van Waterstaat tot wijziging van
de pensioenbijdrage door hét personeel
te betalen te verminderen van 10 op 81/2
pet. en voor de Maatschappij le verhoo-
gen van 1 tot 21/2 pet.
Te Oost burg heeft zich een
feestcommissie gevormd welke zich ten
doel stelt de muziektent op feestelijke
wijze in te wijden door het houden van
een muziekfeest op Zondag 6 Oct. a.s.
en bijkomende feestelijkheden op Zater
dag 5 Oct.
Op het programma staat reeds etala
ge-wedstrijd, optocht, kinderfeest enz.
De dagelijksche feestcommissie bestaat
uit de heereni mr. J. Erasmus, le voor
zitter; ir. I. A. van Cruijningen, 2e
voorz1 K. Belderok, le secr.; M. A.
Aalbregtse, 2e secr.; J. Ph. Cijsouw, pen
ningmeester.
Vogelbescherming.
De sterke lichten der vuurtorens zijn
oorzaak van den dood van vele vogels
vooral tijdens het verhuizen der trek
vogels. Ter voorkoming van een te erge
slachting onder hen heeft men we! hek
ken rond de lichten aangebracht, maar
een ander ook wel toegepast middel; is
het aanbrengen van een ëxtra licht, dat
de vogels van het gevaar afleidt. Deze
soort waarschuwing zal nu ook worden
zijn. W,at haar anders nooit overkwam,
welden haar nu de tranen 5n de oogem,
toen zij alleen zat in den salon, en de
plotselinge stilte in huis, vormde eein
pijnlijke tegenstelling met de drukte en
opgewondenheid van de voorafgaande!
uren.
Zij was in het minst geen sentimefn-
teele vrouw, maar Doris was haar één
en ailes geweieist, gedurende zoovele
jaren; ze wist, dat ze haar dan al ver
schrikkelijk zou missen. De toekomst zou
zoo heel wat anders zijn; ze zou haar,
natuurlijk, van tijd tot tijd wel zien,, maar
zoolang Easterbee in betrekking was, 'zon
hij een zwervend leven leiden ten als het
maar eenigszins mogelijk was. zou DoriS!
haar echtgenoot vergezellen.
Daar Mrs. Kearns een moedige vrouw
was, herwon zij spoedig haar zelfbehteer-
sching, wischte de IrarefBf van het gelaat
en ging vastberaden naar haar studeie|r>-
kamer, h aar „werkplaats" zooals dit ver
trek door de huisgenooten werd ge
noemd.
Ten gevolge van de voorbereidende
maatregelen voor de dubbele huwelijks
voltrekking, was zij met haar corrigs-
pondentie verbazend ten achter geraakt.
En niemand, die beter wist, dan zij, dat
hard werken de beste geneeswijze ia-
tegen droefgeestigheid.
(Wordt vervolgd.)
