Vi'ijdif 9 Augustus 1999
172; Jaargang
de FALCON Regenjas
Ho, 186
dit nummer behoort Md Bijvoegsel.
Van denzelfden stam
BINNENLAND
HET NIEUWE KABINET.
DE VRIJHEIDSBOND.
BANKBILJETTEN EN ZILVERBONS.
HET INCIDENT TE BRUSSEL.
UIT STAD EN PROVINCIE
KERKNIEUWS.
KUNST EN WETENSCHAP
LANDBOUW
geept ami Jiet/iaxtï
tiuiie/igewccn nwüi&n qlwm*
ONDERWIJS
RECHTZAKEN.
Handel, Nijverheid en Visscherif
MIDDELBURGSCHE COURANT.
De abonnementsprijs bedraagt, voor Middelburg en 't agentschap Vlissingen,
2.30, eiders 2.50 per kwartaal. Week-abonnementen in Middelburg
'18 cent per week. De advertentieprijs is, voor de gewone advertentiën,
30 cent per regel voor ingezonden mededeelingen 60 cent per regel.
■•Bij abonnement voor beide veel lager. Men vrage daarvoor de tarieven.
UITGAVE .- N.V. MIDDELBURGSCHE COURANT
Lange St. Pieterstraat, Middelburg
Telefoonnummers
Redactie 269 Administratie 139
Postchèque- en Girorekening 43255
Familieberichten en dankbetuigingen: van 17 regels ƒ2.10, elke regel
meer 30 cent. In de rubriek „Kleine Advertentiën" worden, mits uit
drukkelijk daarvoor opgegeven, advertentiën, tot niet meer dan 5 regels,
opgenomen a 85 cent bij vooruitbetaling. Advertentiën onder „Brieven" of
„Bevragen bureau dezer courant" 10 cent extra. Bewijsnummers 5 cent.
Met genoegen hebben wij dezer dagen
melding gemaakt van het voornemen der
Zuid-Afrikaansche regeering, een gevol
machtigd minister der Zuid-Afrikaansche
republiek in Nederland aan te stellen.
Men mag er over denken zoo als
men wil, Groot-Nederlandsch voelen en
van Dietschen stam spreken, of enkel een
doodgewoon goed vaderlandslievend Ne
derlander zijn dat er een stamverwant
volk daar in Zuid-Afrika leeft, een volk,
waarmede wij door zeer sterke banden
verbonden zijn geweest, dat valt niet te
ontkennen. En dat het zeer wenscheüjk
is, den band met Zuid-Afrika, waar onze
taal gesproken wordt en velen van on
zen stam wonen en werken, te verster
ken en in de toekomst weer zoo hecht
te maken als onder de huidige omstan
digheden mogelijk en goed is, wie zou
daar ilnders over denken?
Wij meenen te mogen aannemen, dat
er voor een Zuid-Afrikaanschen gezant
in Nederland zoowel als voor een Neder-
landschen in de republiek op 't Zuider
halfrond met de oranje-blanje-bleuvlag,
wel een vruchtbaar arbeidsveld gelegen
zoude zijn. Maar zelfs als Nederland
van meening ware, dat er voor ons
land geen redenen van zakelijken aard
zouden zijn een gezant naar Afrika's
Zuidpunt te zenden, dan nog zouden cul-
tureele belangen het rechtvaardigen
en als men, wat schier ondenkbaar is,
ook daarin nog niet voldoende recht
vaardiging zoude kunnen vinden 'voor
het brengen van een post op 'de begroo
ting van buitenlandsche zaken, dan zou
het in dit wel zeer bijzondere geval
toch ten minste een daad van hoffelijk
heid tegenover dit voor een groot deeil
aan Nederlandschen stam onts'proten
volk zijn, op het voorstel ons zijn gezant
te zenden, te antwoorden met een be
tuiging, dat wij natuurlijk in dat geval
^en diplomaat van denzelfden rang in
Zuid-Afrika zouden vestigen.
Thans blijkt, volgens een bericht in
het Hbl., dat generaal Smuts de aan
stelling van vertegenwoordigers der Zuid-
'Afrikaansche republiek te 's Graven-
ha ge, Washington en Rome in den
iVolksraad critiseerde als een onnoodige
uitgaaf. Ilij vroeg, of de regeering zich
verstaan had met de drie land/en am1
eveneens diplomaten van denzelfden rang
naar Zuid-Afrika te zenden en generaal
Hertzog antwoordde daarop, diat alleen
Amerika en Italië er in hadden toege
stemd, maar dat Nederland geant
woord had, dit niet van plan te zijn.
Wanneer de zaak zich juist zoo heeft
toegedragen als uit deze, uit Zuid-Afrika
tot ons gekomen, berichten zou mogen
worden opgemaakt, dan is het standpunt
onzer regeering in deze, om het nu eens
heel zacht te zeggen, merkwaardig kort
zichtig en krenterig. Is de toedracht ech
ter anders wij hopen dat zulks het
geval is dan mag op een juiste Neder-
landsclie uiteenzetting van het geval toch
zeker aanspraak gemaakt worden.
Zeer binnenkort zal officieel bekend
gemaakt worden de benoeming der leden
van het Nieuwe Kabinet.
In afwijking met de mededeeling van
Woensdag, wordt het departement van
Onderwijs niet bezet door Prof.
Woltjer, maar door mr. J. Terpstra, se
cretaris van den Schoolraad voor de
Scholen met den Bijbel te Den Haag.
Wij vernemen dat de reden hiervoor
is dat Prof. Woltjer niet voldoende ze
kerheid heeft kunnen verkrijgen voor de
regeling zijner positie als hoogleeraar aan
de Vrije Universiteit, hetgeen hij als
voorwaarde had gesteld voor de beschik
baarstelling.
De commissie, welke door het hoofd
bestuur van „De Liberale Staatspartij De
Vrijheidsbond" is ingesteld teneinde „een
onderzoek in te stellen naar de oorza
ken, welke er "toe geleid hebben, dat de
uitslag van de laatste verkiezingen in
sommige kieskringen of deelen daar
van beneden de verwachtingen gebleven
zijn", is aldus samengesteld: jhr. mr. dr.
E. A. van Beresteyn, J. Beijer, mr. M. H.
de Boer, mevr. B. Boonvan der Starp,
dr. A. J. Bossers, mej. Hooi, mr. J. Hu-
ges, F. A. Landsman, mr. A. N. Mole
naar, H. J. Peletier, G. Polak Daniels,
C. G. Roos, mr. J, Rutgers, mevr. Sthee-
man, Ir. S. L. Wijnbergen.
Door den partijvoorzitter werd mr. J.
Huges aangezocht het voorzitterschap te
aanvaarden.
Als secretaris werd aan de commissie
toegevoegd mr. H. J. Peppel.
Het Agentschap van het Ministerie van
Financiën te Amsterdam vestigt op het
volgende de aandacht
Sedert eenigen tijd zijn de bankbil
jetten, met uitzondering van het laatst
uitgegeven model, uitsluitend betaalbaar
aan het hoofdkantoor van de Neder-
landsche Bank te Amsterdam.
Het komt evenwel dagelijks voor, dat
deze bankbiljetten worden opgezonden
naar den Agent van het Ministerie van
Financiën, waardoor uit den aard der
zaak een voor belanghebbenden minder
aangename vertraging ontstaat.
Het Agentschap wijst het publiek er
hog eens nadrukkelijk op, dat thans al
leen gelegenheid bestaat tot inwisseling
van beschadigde exemplaren van zilver
bons, die niet meer gangbaar zijn. Deze
moeten worden opgezonden aan den
Agent van het Ministerie van Financiën;
bankbiljetten moeten naar de Neder-
iandsche Bank worden gezonden.
De gelegenheid om zilverbons van het
oude model in te leveren is gesloten
31 December 1928, zoodat ioudJmodel
zilverbons voorloopig moeten worden be
waard, tot vermoedelijk binnen afzien-
baren tijd de gelegenheid tol omwisseling
nog eens opnieuw zal worden openge
steld.
D.e fascistische Legion nationale belegt
naar aanleiding van het bekende incident
op het graf van den Belgischen onbeken
den soldaat door middel van een in hef
tige bewoordingen gestelden oproep aan
de leden, een „Cérémonie rcparatrice"
geheeten demonstratie. Deze zal a.s. Zon
dag half elf 's ochtends aan den voet van
de Congreszuil plaats hebben. De deel
nemers zijn voornemens na afloop een
betooging te houden in het centrum der
stad.
Wij etaleeren
Kleedingmagazijn J. HOOFTMAN Jr.
Vlasmarkt.
(Ingez. Med.J
Uit Middelburg.
De commissie tot spijsuitdeeling aan
minvermogenden alhier ontving f 700
van de commissie voor de Paardenver
loting.
Een sympathiek idee van de Mid-
delburgsche Mondharmonicavereeniging
E. M. M. dit buitenconcert op den zoo
mooien zomeravond, gister op een met
lampions verlicht vlot, aan de Punt.
Een sfeer en décor niet beter te wen-
schen. De zachte tinten van den mid
zomer-schemer, zich al meer en meer
verduisterend. Donker daartegen het da
kensilhouet der kaaihuizen, van den Lan
gen Jan en kon 't idyllischer de
licht-sikkel van de maan juist er boven.
Lantaarnlicht-glanzingen in waterkabbe
ling. En overal: aan de Punt, aan den
Havendijk, de Maisbaai vele, vele men-
schen, belangstellend in deze „proef"
zooals E. M. M. 't bescheiden noemt.
Of die proef geslaagd is? We willen
daar geen positief antwoord op geven.
Mondharmonica-muziek kan zijn van
teere, melancholieke schoonheid. Ergens
op een stille plek, als de klanken tot je
komen van een boot of van een verre
boerderij. Nu ging er veel verloren in het
nimmer aflatend lawaai rondom: conver
satie die met luider stemme werd voort
gezet; verderop fietsgebel en auto
claxons.
Alleen aan den Havendijk: daar ston
den en zaten werkelijk velen stil te luis
teren. Daar gaf 't die impressie die E.
M.M. bedoelde te bieden. En die ze bood
in een rijk-gevarieerd programma, met
I verve uitgevoerd. Een hartelijk applaus
1 was telkenmale haar loon.
Voor het aardig initiatief verdient deze
vereeniging in ieder geval een pluim.
Uit Walcheren.
De gemeenteraad van G r ij p s-
kerke besloot gisteren met 6 tegen 1
stem, overeenkomstig het verzoek van
den Christelijken Besturenbond te Mid
delburg, tot aansluiting bij het werkloos
heidsbesluit 1917.
q
Uit Z u i d-B e v e 1 a n d.
In de vergadering van den raad van
K a p e 11 e was afwezig de heer A. van
der Have. De beide bewaarscholen te
Biezelinge en te Kapelle verzoeken ver
hooging van subsidie. Wordt in handen
gegeven van B. en W.
De gemeenterekening 1928 sloot met
een batig slot van f648.51, goed slot ka-
pitaaldienst f 1106.72.
De gemeentebegrooting 1930, sluitend
in ontvang en uitgaaf met een bedrag
van f 70.111.20J, werd aangeboden.
Ingewilligd werd het voorstel van B.
'en W. tot het doen bouwen van een kluis
ten gemeentehuize. Machtiging werd ver
leend aan B. en W. tot aanbesteding.
Eveneens werd goedgekeurd het voorstel
van B. en W. tot het aangaan van een
geldlening groot f 12.000 voor straatver
betering, kluisbouw enz.
Het voorstel van B. en W. tot aankoop
van grond in de Biezelingsche straat, en
van de heeren P. de Leeuw', Glerum en
P. Eversdijk, werd na een drukke be
spreking ingewilligd.
De voorz. deelt mede bij de rondvraag,
dat de straten goed opschieten, wel wil
den B, en W. dit nog vlugger, maar ar
beidskrachten zijn niet meer te verkrij
gen.
De heer Zuidweg vestigt de aandacht
op het rijden over de Biezelingsche markt,
maatregelen ter voorkoming zullen wor
den beraamd.
De verbetering van waterafvoer bij 't
erf van den heer C. v. Oosten wordt
eveneens toegezegd door den voorzitter.
Reeds eerder is hierover geklaagd.
De heer v. d. Graaff wijst op den on-
houdbaren toestand bij wachtpost 37,
reeds eerder wees spr. hierop. Er ge
beurde niets door te hooge kosten en
de houding van de S. S. Spr. had toch
gaarne dat al het mogelijke tot verbete
ring werd betracht. Ook de heer van
Wingen zegt dat de toestand voor het
verkeer aldaar onhoudbaar is.
De voorzitter zegt toe, te doen wat
mogelijk is.
De heer v. d. Graaff vraagt verder naar
den waterafvoer bij de Blaaspoort en
naar de wegverbetering daar. De voorz
zegt dat dit binnenkort ter hand zal wor
den genomen. Ook vraagt de heer v. d
Graaff of de regeling met de gemeente
Kloetinge in zake de verhuur van hel
arrestantenlokaal is getroffen.
De voorz. antwoordt bevestigend.
De heer Slabbekoorn vraagt of de
brandspuiten tot genoegen van B, en W
hebben gewerkt bij de laatste oefening.
De voorz. en wethouders antwoorden
van niet, wel is men van meening dat de
aanschaf van een motorbrandspuit met
vrijwillig personeel geen weelde-artikel
zou zijn, maar de financiën maken be
zwaar. Steeds heeft het de aandacht van
B. en W. Getracht zal worden een op
lossing tot verbetering te vinden.
De heer van Wingen vraagt hoever B
en W. zijn gevorderd met de kwestie der
benoeming van een hoofd van de open
bare school.
De voorz. antwoordt dat dit spoedig
zal kunnen plaats hebben.
De heer Fraanje vraagt een beter lo
kaal om te kunnen vergaderen voor de
commissie tot wering van schoolverzuim.
De voorz. zegt toe hiervoor zorg te zul
len dragen.
Op het land van J. B. achter de
kerk teKruiningen zijn 600 andij-
vieplanten ontvreemd. Steeds wordt een
of ander gemist in deze tuintjes.
Op de hofstede van S. de J. te
Kruiningen had de knecht M. S.
het ongeluk dat een zoogenaamde dilt-
balk op zijn hoofd viel. Het geval liet
zich ernstig aanzien, daar zijn hoofd in
wendig verwond is, doch nu is eenige
beterschap ingetreden.
(Voor verder Stad en Provincie zie
het Bijvoegsel.)
Ned. H e r v. Kerk.
Bedankt voor het beroep naar St. An-
n al and door ds. M. Ottevanger te Papen-
drecht.
Het eerste concert van de Vereeni
ging „Tot Oefening en Uitspanning'' i's
vastgesteld op 14 Januari 1930 (generale
repetitie op 13 Januari). Het plan is om
dan uil te voeren: Stabat Mater van
Rheinberger, voor koor; Osterkantate
van Bruch en Mirjams Siegesgesang van
Gchubert voor koor met sopraan-solo.
Als soliste zal daarbij optreden mej. Di
Moorlag.
Verder is in studie de opera Het Gou
den Kruis van Ignaz Brühl. De uitvoering
daarvan is bepaald op 22 en "24 October
e.k. Solisten en koor zijn leden van Üe
zangvereeniging, terwijl voor hel orkest
eenige bekende musici' .en leden van
de Vereeniging voor Instrumentale mui-
ziek welwillend hun medewerking heb
ben toegezegd.
De heer A. Hoynck van Papen-
drecht, te Rotterdam, heeft aan den
Slaat der Nederlanden, ter plaatsing in
het Kon. Penningkabinet, ten geschenke
aangeboden een afslag in goud van de
penning, welke in 1835 bij gelegenheid
van de vijftigjarige echtverbintenis van
mr. A. Hoynck van Papendrecht en Pau
lina Loeff is geslagen.
Aan den schenker is deswege de dank
der regeering betuigd.
Prijs per pakje 20 cent.
(Ingez. Med.)
Het Onderwijsfonds voorde
Binnenvaar l.
Donderdagavond is het instruclievaar-
tuig Prins Hendrik met de directeuren
en leeraren der Binnenvaartscholen van
het Onderwijs voor de Binnenvaart te
Zier ik zee aangekomen. Tijdens de
vaart van Dordrecht naar Sta ven is se
heeft de heer T. I.. Mellema, inspecteur
voor de scheepvaart te Groningen een
lezing genouden over de taak van den
leeraar op ae vakschool voor de schip-
pers. i i
Op de inleiding van den heer Mellema
volgde een belangwekkende en leven
dige gedachtenwisseling, waarbij als al
gemeen ooraeel naar voren is gekomen,
dat het gemis aan voldoend lager on-,
derwijs voor schipperskinderen een goe
de ontwikkeling van het vakonderwijs,
dat in tegenstelling met het lager on
derwijs reeds bij de wet is geregeld,
zeer belemmert. Algemeen was men het
er echter over eens dat, waar het vorige
jaar een ministerieele commissie voor
het ontwerpen van een regeling van het
Schapenfokker ij in Neder-
land.
In de jongste vergadering van het Cen
traal Bureau voor de schapenfokkerij in
Nederland zijn erkend de stamboekhou- lager onderwijs aan schipperskinderen
dingen der organisaties in Friesland, Gro
ningen, Noord-Holland, Drente, Gelder
land, Utrecht, Noord-Brabant en Lim
burg voor de fokkerij van Texelaars, Lin-
colns en Friesche melkschapen.
Goedgekeurd kan worden de stam
boekhouding van Cotswolds, Oxford-
shires, Zeeuwsche en Vlaamsche
kuddeschapen.
In den nacht van den 29sten April
vermoordde te Haarlem in perceel Korte
Zomerkade 223 de 38-jarige schilder K.
in een oogeriblik van overspanning zijn
vrouw, door haar met een mes den
halsslagader door te snijden. Daarna
trachtte hij zichzelf van het leven te
berooven door gasverstikking. Op het
laatste oogenblik gooide hij de ramen
open en haalde zijn 3-jarig dochtertje
uit haar bedje om ze bij Zijn zwager
.te brengen, terwijl zijn 5-jarig zoontje
in huis achterbleef. Zijn zwager deelde
hij heel kalm mede, dat hij zijn vrouw
vermoord had.
is benoemd het voor het onderwijsfonds
voor de binnenvaart, dat met de mede
werking van alle betrokken organisaties
reeds een plan had ontworpen, voorloo
pig onmogelijk is, verdere actie vdoi*
het lager onderwijs aan de schip'pers-
kinderen te voeren. Ernstig is betreurd,
dat de duizenden schipperskinderen, die
aan boord van de 'binnenschepen op
groeien, door het nog steeds ontbreken
van een regeling van het lager onder
wijs in een zeer ongunstige positie zijn
gekomen, omdat zij niet in staat blijken
te zijn, het zoo niodige vakonderwijs
op de binnenvaartscholen met vrucht
te volgen.
Te Stavenisse heeft de burgemeester
van deze gemeente, de heer A. F.
Hanssens, een bezoek aan het instructie-
vaartuig gebracht. Tijdens de vaart heeft
verder de heer A. A. Klein uit Dord
recht een lezing gehouden over liet be-
tonningsstelsel.
Heden vaart de Prins Hendrik van
Zierikzee naar Gorinchem.
Examen v r ij e e n o r d e-o e f e-
ni n gen.
jr t Het examen tea- verkrijging van de
Waf. -11! bekend als een aif[e van bekwaamheid in de vrije en
zenuwpatiënt die soms zoo, driftig was, - orde.oercninge„ der gymnastiek zal aan-
dat hij den heelen boel kort en klem vangen 10 |ept Zijj die zich aan dU|
J(g t examen wenschen te onderwierpen, moe-
Donderdagmorgen stond hij voor deten zidl vóór 20 Augustus aanmelden
Arrondissements-rechtbank te Haarlem bij den voorzdter der commissie voor
gedagvaard Wal'en 5 geluigen welke zij verlangen te verschijnen.
De officier van justitie achtte den
ten laste gelegden doodslag bewezen eii
(eischte 3 jaar gevangenisstraf en daarna
o»-
Stuurliedenexiamens.
De commissie voor de stuurlieden
beschikbaarstelling van de regeering ter examens zal, aanvangende 5 Sept. zit-
plaatsing in een psychopatheninrichting. ting houden te 's-Gravenhage, Carel van
De verdediger refereerde zich aan Byandtlaan no. 5. De aanvragen om
het rapport van Dr. Heidema. i tot de examens te worden toegelaten.
moeten den voorzitter der commissie be-
J. J. v. E., 50 jaar, arbeider te vedit hebben vóór 20 Augustus.
Heeze, heeft voor de Bossche rechte
bank terecht gestaan terzake dat hij op
«.(ettelijk in de heide brand heeft ge
sticht, waardoor gevaar ontstond! voor
de aldaar liggende bosschen. Hij ver
klaarde het gras in brand gestoken Te
hébben om schoonmaak te houden en
om met ploegen voort te kunnen gaan.
Er zijn niet minder dan 75 hectaren
bosc'h van baron van Tuyll van Seroos-
kerken een prooi der vlammen geworden.
Déze bosschen vertegenwoordigen een
waarde van f 50.000.
De stoomlogger IJ. M. 33 is van de
haringvisscherij te IJmuiden binnengeko
men met een lading pekelharing, waar
voor niet minder dan f 10.874 besome
werd.
De Bijenkorf.
De N. V. Magazijn De Bijenkorf heeft]
In zijn requisitoir zeide het O.M. dat naar de N. R. Crt. verneemt, bij de ge
do laatste jaren door 'brand enorme meente Rotterdam een aanvraag inge
schade aan bosschen is toegebracht. Dit diend tot het scheppen van de mogelijk
jaar beliep de schade wel drie tonGe- j heid van uitbreiding van het oorspron
eischt werd Her dagen gevangenisstraf. kelijke ontwerp, dat aan de Baan gef-
bouwd zal worden.
Op 27 Juni 1929 was er ruzie tus-j De vennootschap heeft daartoe' in h'anf
schen J. S., 52 jaar, sjouwer te Foxham den twee panden die staan vóór he
en \V. Bosgraaf, met het gevolg, 'dat
Bosgraaf door S. met een mes gestoken
werd tengevolge waarvan hij spoedig
overleed.
S., stond Woensdag voor de rechtbank
te Winschoten terecht, de ambtenaar van
steegje en die eigendom zijn van de Rot
terdamsche Bankvereeniging.
De bedoeling is ook die panden af t
breken en een stuk te voegen middel
in het ontworpen gebouw, dat dus indiei
de vereischte vergunning verkregeij'
het O. M., eischte vijf jaar gevangenis-j wordt, nog grooter wordt dan aanvanke^
straf. lijk in het voornemen lag.