No, 173
172'
Ponderdac SS Juli 1SSS
dit nummer behoort eea Bijvoegsel.
BINNENLAND
EEN LIBERALE COMMISSIE,
EEN Z.-AFRIKAANSCHE GEZANT,
UIT STAD EN PROVINCIE
PROVINCIALE STATEN VAN
ZEELAND.
COURANT
Abonnements prijsp. kwartaal:
voor Middelburg en agentschap Vlis-
jingen f 2.30 elders f 2.50
weekabonnementen in Middelburg 18
cent per week.
Advertentièn worden berekend
per regel plaatsruimte, met inbegrip van
omranding.
Gewone adverïentiën:30 cent
per regel.
Ingezonden Mededeelt n-
g e n 60 cent per regeL
Bij abonnement voor beide veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen
van 17 regels f2,10, elke regel meer 30
cent.
Kleine advertentiën niet
grooter dan vijf regels druks en waarbij is
aangegeven, dat zij in deze rubriek moe
ien geplaatst worden, 85 cent bij voor
uitbetaling.
Advertentiën onder brieven of bevra
gen bureau dezer courant 10 cenf extra.
Bewijsnummers 5 cent per stuk.
Advertentiën moeten, willen ze nog in
ons blad van dienzelfden dag worden
opgenomen, uiterlijk 12 nor en des ZA
TERDAGS uiterlijk HALF ELF aan ons
Bureau bezorgd zijn.
Pcstchèque- en Gironummer 43255
„De Vrijheid" meldt, dat het hoofdbe
stuur der liberale Staatspartij De Vrij
heidsbond een commissie in het leven
heeft geroepen, die in verband met den
uitslag der jongste verkiezingen en met
het vraagstuk der propagandistische en
organisatorische „efficiency" haar oor te
luisteren moet leggen en die daarna haar
bevindingen en adviezen betrekkelijk
spoedig ter kennis van het hoofdbestuur
zal moeten brengen. De leiding is bij mr.
Huges te Arnhem.
Reuter meldt uit Kaapstad:
De gisteren in den Volksraad ingedien
de gewijzigde begrooting voorzien in de
aanstelling van een gevolmachtigd minis
ter voor Zuid-Afrika te Rome, Washing
ton en Den Haag. Het salaris voor den
post in Den Haag bedraagt 2000 pd, st.
De begrooting voorziet tevens in de
benoeming van een handelssecretaris te
Den Haag.
Uit Walcheren.
Dezer dagen werd te Utrecht in het
Centraal Laboratorium voor de Volks
gezondheid onder voorzitterschap van dr.
N. M. Josephus Jitta, gehouden de alge-
meene vergadering der Centrale Com
missie voor uitzending van Nederland-
sche kinderen naar buiten.
Tot lid der C. C. werd herbenoemd
mej. D. E. Ch. Deetman te Domburg.
O-
Uit Zuid-Be vel and.
De „Nijtengo IV te G o e s mag zich
in een bijzonder druk bezoek verheugen,
vooral 's avonds. Dinsdagavond was er
buitengewoon veel belangstelling.
Woensdag hield de raad van Wol-
faartsd ij k een openbare vergade
ring.
Ingekomen was een adres van den
heer Cristeleijn, dat hij zijn benoeming
als onderwijzer te Oud-Sabbinge aan
neemt en daar laatstgenoemde op het
tijdstip van indiensttreden, zijnde 1 Juli,
niet was verschenen, bleek, dat de in
specteur van het L. O. dit met genoem
den onderwijzer had geregeld, zonder
medeweten van B. en W. De heer Note-
boom kwam tegen deze handelwijze van
den inspecteur op. Spr. zeide, dat toch
de raad benoemd en het tijdstip van
indiensttreding vaststelt. Spr, gaf daarom
B. en W. in ernstige overweging zich
tot den inspecteur te wenden en hem
de onaangename behandeling onder het
oog te brengen, waar alle leden mede in
stemden.
De gem.-rekening over 1928 werd den
raad aangeboden, sluitend voor den ge
wonen dienst ontvangsten 63.217.67,
uitgaaf 54.066.84.
De rekening van het burgerlijk armbe
stuur in ontvang 1079.84, uitg. ƒ5259.74.
Op de aanvrage van het schoolbe
stuur van de Ger. gemeente om school
lokalen ter stichting van een bijzondere
school op Geref. grondslag, werd m, a.
st. besloten om aan m.g.n. schoolbe
stuur de beide lokalen der openb. school
te Oostkerke af te staan, die aan den
Achterweg zijn gelegen, m.g.n. lokale^
met speelplaats enz. in orde te doen
maken voor bovengenoemd doel, een en
ander globaal geraamd op f 1210.
M. a. st. werd besloten den bouw van
het nieuwe gemeentehuis te gunnen aan
de firma J. N. Schrijver te Goes voor
f 24.999, zijnde de laagste inschrijving.
Alvorens tot deze gunning werd over
gegaan, ging de raad over in een ge
heime zitting.
Naar aanleiding van een ingekomen
schrijven van den inspecteur der belas
tingen en een dergelijk schrijven van
Ged. Staten over de vaststelling van den
factor der plaatselijke inkomstenbelas
ting, die in een der vorige vergaderingen
van 0.7 op 0.8 werd gebracht, werd op
voorstel van den voorzitter besloten ge
noemde verhooging te handhaven, daar
ook de raad in deze meer tot oordeelen
bevoegd is dan b.v.g. inspecteur.
Bij de rondvraag wees de heer Luike
naar er op dat des Zondags bij het uit
gaan der verschillende kerken zoo weinig
de regelen van het verkeer worden in
acht genomen, n.l. door de verschillende
kerkgangers de rechterzijde van den weg
te houden en of in deze geen maatrege
len zijn te treffen. De voorzitter zeide
dat het onmogelijk *is om op de drukke
gedeelten, waar de heer Luikenaar over
spreekt, n.l. den Molendijk om daar de
politie bij wijze van verkeersagent te la
ten surveilleeren. Ieder Nederlander, al
dus de voorzitter, wordt toch geacht de
wet te kennen, en er mag toch zeker
we! worden verwacht dat de verschil
lende kerkgangers mee zullen werken
om geen gevaar op te leveren voor het
verkeer en behoorlijk de rechterzijde van
den weg te houden, zoowel te voet als
per rijwiel.
De heer Overbeeke zegt dat er des
Zondags bij het aangaan der kerk last
wordt ondervonden van de opgeschoten
jongens die zich daar in grooten getale
bevinden op den hoek Lepelstraat-Noord-
dijk, waardoor de doorgang wordt belem
merd. De voorz. zegde toe, den gemeen-
tev'eldwachter last te 'zullen geven, op
een en ander toe te zien.
Maandagavond vergaderde de ge
meenteraad van 's-G ravenpolder.
Behandeld werd het verzoek van het be
stuur van de bijzondere lagere school om
beschikbaarstelling van een derde school
lokaal wegens toeneming van het kanaal
leerlingen.
De burgemeester deelt mede, dat B
en W. eerst hebben overwogen om de
onderwijzerswoning tot dit doel te ver
bouwen. Daar echter bij nader inzien
bleek, dat die woning geheel afgebro
ken zou moeten worden, zijn B. en W.
op het idee gekomen om een perceeltje
grond van de Gereformeerde Gemeente
te koopen teneinde daarop een nieuw
schoollokaal te bouwen. Na eenige be
sprekingen met 't schoolbestuur is men
hieromtrent tot overeenstemming geko
men en bleek de Geref. Gemeente be
reid den noodigen grond te verkoopen
De raad besloot B. en W. te machtigen
om alle maatregelen te nemen om te
komen tot oprichting van een nieuw
schoollokaal.
Het gebouw van de openbare school
zal dan in bruikleen worden afgestaan
aan de bijzondere school, terwijl de open
bare school zal worden gevestigd in de
lokalen welke thans in bruikleen zijn bij
de bijzondere school.
De heer Verhulst zou op de bijzondere
school een nieuw dak willen laten ma
ken. Besloten wordt om hiermede te
wachten tot de vacantie in het volgend
jaar.
Verder worden aangeboden de gem.-
rekening 1928 met een batig slot van
1019.03 en de rekening van het bur
gerlijk armbestuur met een batig slot
van 3668.74.
0
Uit Noord-Beveland.
De heer L. G. Gelderman, arts te
Kortgene, heeft in den open brief
aan Prov. Staten geschreven aangaande
het tarief voor het veer KortgeneWol-
faartsdijk, dat hij c.s. gaarne zag aange
nomen het tarief per motorrijwiel tot 30
ets. Dit moet zijn 10 ets.
c?
Uit S cho u wen-D ui vel and.
De arbeider v. d. H. te E 1 k e r z e e
had het ongeluk een slag te krijgen van
den uitschietenden boom eener rolkar
Het voorwerp kwam zoo hevig tegen den
elleboog aan, dat het gewricht versplin
terde en de arm gebroken was. V. d. H. is
naar het ziekenhuis te Noordgouwe ver
voerd.
Door den waterbouwkundigen amb
tenaar Hanson van Haamstede is
naar wordt gemeld, een plan ontworpen
voor een geheel nieuwe afwatering van
de polders te Nieuw-Vossemeer door gra
ven van nieuwe waterleiding en het leg'
gen van een heul van ruimer afmetingen
door den Vossemeerschen dijk.
Zee u w s c h-V 1 a a n de r e n O. D.
Maandagmorgen hing er over het
kanaal te Sluiskil een sterke visch-
lucht en het duurde niet lang of een
groote hoeveelheid bedwelmde visch
kwam aan de oppervlakte. Het publiek
haalde zonder de minste moeite emmers
vol visch binnen. (Z-K.)
Naar de Z. K. verneemt, is de bouw
van de op het terrein nabij het spoor
wegstation te Sas van Gent te ves
tigen textielfabriek opgedragen aan den
heer G. Wittebroodt aldaar.
Met dezen bouw zal zeer spoedig wor
den aangevangen. Het ligt in het voor
nemen, nog dit jaar de fabriek in wer
king te stellen.
Deze week is de broodprijs te S a s
van Gent met één cent verhoogd. De
verlaging van dat zelfde bedrag, welke
onlangs werd ingevoerd, is dus niet van
langen duur geweest.
Uit Zee uw s c h-V laanderen W. D.
Dinsdag vergaderde de raad der ge
meente Schoondijke.
Onder de ingekomen stukken behoor
de het adres der gemeente Sluis omtrent
het archief. Het werd voor kennisgeving
aangenomen.
Aan de bijzondere school is een voor
schot verstrekt van 600.De begroo
ting volgens art. 101 der Onderwijswet
bedraagt 821.71.
Tot kweekeling met acte aan school
A werd benoemd de heer S. Dhont al
daar op een belooning van f 500.—, op
voorstel van B. en W.
Tot onderwijzeres in de nuttige hand
werken aan school B werd benoemd mej.
Zoethout te Slijkplaat.
De prijs der electriciteit werd met in
gang van 1 Juli door den raad terugge
bracht van 50 cent op 44 cent.
De gemeenterekening over 1928 be
vat de volgende cijfers voor den gewo
nen dienst in ontvangst 62.875.67, in
uitgaaf 53.291.48.
Maandagavond vergaderden de le
den der roomboterfabriek te IJ z e n -
d ij k e. Door den heer I. Brevet wordt
verslag uitgebracht over den bouw, den
aankoop van machines enz. Het bestuur
heeft voor de betrekking van directeur
benoemd den heer K. de Vries te Oost
woud (N. H.), Volgt regeling van room-
vervoer. Het bestuur deelt mede, alles
onder het oog te hebben gezien. Per tram
komt het veel te duur, per wagen is de
route, lederen morgen af te leggen,
150 K.M., veel te groot. Het bestuur
stelt voor om over te gaan tot aanschaf
fing van een tweetal auto's tot ophaling
van den room. Na eenige bespreking wordt
aldus besloten en wordt het bestuur ge
machtigd, tot aankoop over te gaan.
Besloten wordt, zich aan te sluiten bij
het botercontrolestation te Eindhoven,
wat noodig is om rijksmerk te bekomen
voor den export van boter. Eveneens zal
worden aangesloten bij den Noord Bra-
bantschen Zuivelbond. De kosten zijn
zeer gering en bedragen nog geen hal
ven cent per K.G. boter.
De heer Zwagerman hield een korte
bespreking over te houden melkcursus-
sen, welke zullen bestaan uit 8 weken
practisch melken op een hoeve in deze
omgeving en drie theoretische lessen.
Een door de zon verbrande Huid,
Stukgeloopen Voeten, Schrijnen en
Smetten verzacht en geneest men met
Doos 30, 60, Tube 80 ct. PUifOL
Eerste Zitting in 1929.
Hedenmorgen te kwart over elf kwa
men de Staten van Zeeland bijeen in het
openbaar ter behandeling van de voor
de eerste zitting ingediende voorstellen
en de daarover uitgebrachte algemeene
af deelingsver slagen
Aanwezig waren 40 leden.
Afwezig waren de lieeren de Baare en
Wallien.
Onderzoek geloofsbrief
Door een daartoe door den voorzitter
(aangewezen commissie werd de tge
Toofsbrief van den heer L. Doeleman,
die benoemd is verklaard tot lid der
Staten, in plaats van wijlen den heer
J. W. van Oeveren, onderzocht en in
orde .bevonden, Waarna pp advies van
die commissie tot toelating Werd be
sloten.
De nieuw benoemde werd daarop
door dén voorzitter beëdigd en geïn
stalleerd.
Ingekomen stukken.
Ingekomen was een adhaesie betui
ging van Burg. en Weth. van Kortgene
aan adressen van de Middenstandkver-
eenigingen te Goes, inzake verlaging dei-
tarieven voor goederenvervoer op het
veer Kortgene-Wolphaartsdijk.
Verder een verzoek van het bestuur
der R.K. LanduouWwinlerschool te Hulst
om verhooging van 'de toegekende bij
drage in de kosten van den bouw der
school.
Dit wordt in handen gesteld van Ged.
Staten.
Zondagdienst Vlissin-
g e n—B' r e s ke n s.
Naar aanleiding van de vraag van mr.
Joh. Adriaanse in de vergadering van
25 Juni j.l. om voor of in! de volg!eiid|q[
vergadering de meening van Ged. Sta
ten kenbaar fe willen maken omtrent
de inlegging van een middagdienst Vlis-
singen— Breskens op Zondag, zeggen Ged.
Staten dat dit dan een boot van Vlis-
singen naar Breskens moet zijn ver
trekkende onmiddellijk na aankomst van
trein 107 (aankomst Vlissingen 13.14) al-
zoo cm 13.20. Die boot zal dan ook dë
p&!sagiers kunnen meenemen, die wor
den aangevoerd met de treinen 303
(aankomst Vlissingen 12.22) en 138 (aan
komst 12.33). Qwtrcnt de aansluiting»
met de van Breskens vertrekkende
trams is te rade gegaan met den direc
teur van de s toom tram'weg-maat schap -
pij Breskens-Maldieghem, die heeft me
degedeeld, dat na de indienstneming van
de lijn Breskjens-Betranchement-Knocke,
welke dezer dagen zal plaats hebben,
op Zondagen een tram om! 13.55 van
Breskens in die richting zal vertrekken.
In gewone omstandigheden zal die tram
dan aansluiting op de bedoelde boot
kunnen geven. De tram naar Maldeghem
van 1 Juli om 13.20 van preskens ^ver
trekkende, zal, naar des directeurs me-
dedeeling, in de bestaande dienstrege
ling niet meer gewijzigd kunnen wor
den, omdat dan de aansluitingen naai
de kust voor verschillende plaatsen ver
loren zouden gaan. Deze tram komt Ged.
Staten in de gegeven omstandigheden
voor van minder belang te zijn dan die
in de richting Knocke.
De bedoelde boot zou verder de pas
sagiers, aankomende met de tram van
12.53 uit de richting Maldeghem en met
die van 13.14 uit de richting Sluis, kun
nen terugbrengen naar Vlissingen voor
den dan daar om 16.13 vertrekkenden
trein 1677.
In de veronderstelling, dat bij de Sta
ten legen deze regeling, waardoor aan
de van verschillende zijden gerezen' be
denkingen, althans eenigermate wordt
tegemoet gekomen, wel geen be
zwaar zal bestaan zouden Ged. Staten
bereid zijn, haar op een nader door hun
college le bepalen datum en voorloopig
alleen voor de zomermaanden van dit
jaar in werking te doen treden.
De heer van 't Hoff zegt dat het
hem spijt, dat Ged. Staten bezweken
zijn voor den aandrang. Gelukkig is de
heer Adriaanse niet geweest door te
wijzen op den extra-dienst op 31 Mgart.
De heer Adriaanse schijnt het stand
punt van spreker's wenschen nog niet
te begrijpen. De overheid is ingesteld
door God en zij mooet dwingend op
treden. En waar men nu geen bezwaar
heeft tegen andere beperkingen door de
overheid, is het eigenaardig dat dit wel
het geval is als het den Zondagsrust be
treft. De heer Adriaanse Jjaat van het
standpunt uit, dat de overheid zich moet
aanpassen ;aan hetgeen in het volk leeft,
maar spr. is ook democratisjch, doch
voelt dat er een rem ten deze moét zijn.
De Zondagsrust is het middel om te
komen tot Zondagsheiliging en gpr. heeft
bezwaar tegen uitbreiding der diensten,
doch niet tegen een verwisseling der
booten door b.v. die van 10 uur naai
den middag over te brengen.
Spr. gestopt door den voorzitter in}
zijn pogingen ook de belangen van het
personeel inzake vrije Zondagen te be
spreken, dient een motie in, waarin Ged.
Staten worden uitgenoodigd, terug te ko
men op hun plan.
De heer Adriaanse ontkent onge
lukkig te zijn geweest, en is zeer vol
daan over het plan van Ged. Staten, er
was een hiaat. Spr. deed niets dan een
wensch van een overgroo't deel der men-
schen overbrengen.
Op één Zondagmiddag voeren niet
minder dan 7 scheepjes over „de Schel
de" om passagiers over te brengen, en
dienzelfden middag moest ecii automo
bilist over Antwerpen rond rijden.
Spr. is tegen ontheiliging van den Zon
dag, maar meft vergete niet dat het
hier een monopolistisch bedrijf is, dat
in aller belang moet Worden uitgeoe
fend.
Spr. kan zich begrijpeli men tegen
feesten op Zondag ageert, maai- dat is
niet het geval als een boot vaart en er
is geen muziek aan boord. Daarom1 doet
het spr. genoegen, dat Ged. Staten voor
den aandrang uit het publiek zijn be
■zweken. De afstand tussehen 10 en 6
uur was veel te groot.
De heer Kodde zegt, dat Ged. Sta
ten toch Wel wisten,, dat er in de S|ta-
ten toch wel andersdenkenden zijn.
Spr. brengt hulde aan den direcleui-
dat hij op 31 Maart de boot zonjdfe^
passagiers liet terug komen. Voor zulke
gevallen moet men toch zeker geen ge
regelde booten 'inleggen. Het bedroeft
spr. dat Ged. Staten weer gaan toegie-
ven. Hij' zou igeheele stopzetting wil
len, maar zal nu stemmen voor de mo
tie-Van 't Hoff. Dat men zoo dikwijls
over de Zpndagrust moet spreken legt
aan links, die het Gebod des Heeren
njet willen nakomen en niet denken aan
(Gedenkt den Sabbath, dat gij dien hei
ligt." Internationaal mag men gerust we
ten, dat er in Zeeland nog gehandeld1
wordt volgens het Goddelijk verbod.
De -heer de P a a u W sluit zich in
hoofdzaak aan bij den heer Adriajanse,
en betuigt instemming met het idee, om
dat Zeeuwscli-Alami ngen 'zich toch zoo
moeilijk verplaatsen naar Nederland op
Zondag, en dan op België Worden aan
gewezen.
Spr. dringt aan na te gaan of er ook
op andere trajecten een boot bij moet,
spr. heeft goed vertrouwen daarin.
De heer Mes zal voor de vierde boot
stemmen, maar vraagt in de naj aarszit
ting overlegging van een opgave van
vervoer op Zondagen.
De heer Moel'ker zegt, dat als 'ei-
ex Ir a booten moeten varen nog mfeer
menschen moeten werken.
De heer Vienings ziet in een vier
de boot geen ontheiliging en ziet in ge
past genot op Zondagen evenmin een
ontheiliging; de overheid moet leiding
geven in het verkeer, dat toeneemt om
dat de tijdsomstandigheden veranderen.
De heer Kodde zegt, dat men als
provinciale overheid op de particuliere
booten geen toezicht heeft. Maar men
mag geen voorbeeld geven. Het godde
lijk gebod geeft geen recht op ander
gebruik van Gods dag.
De heer v a n 71 e Putte zegt dat hij
niet kan medegaan met Ged. Staten en
zal vóór de motie stemmen.
De motie werd verworpen met 24
tegen 16 stemmen. Vóór slemden de
A. R., de Geref. St. en de Chr. Hist, be
halve de heer v. d. Beke Gallenfels.
De mededeeling van Ged. Staten werd
daarna voor kennisgeving aangenomen,
waarhij de Geref. St. zich legen ver
klaarden.
Het Jaarverslag.
Inzake het Provinciaal Verslag vees
de heer O n d e r d ij k er op, dat er wel
een belangrijk objectief verslag over den
landbouw in is opgenomen, maar hij mist)
er tot zijn spijt in verslagen over de uit
breiding der industrie en zou dit ook
gaarne zien opgenomen.
De heer D iele man zegde dit toe.
De heer Van Waesberghe wees
op de te ge prijzen die sommige ge
meenten voor stroom vragen, zulks naar
aanleiding van hèt verslag der P.Z.E.M.
Spr. hoort van industrieën die weer
naar stoom terug gingen, en wijst op
een aanbieding uit België van veel goed
kooperen stroom, dan die van de P.Z.
EM- Spr. vraagt of de opwekkingskös-
ten niet te hoog zijn en het moet niet)
te doen zijn om winst te maken, maiar
om er financieel uit te komen.
Deze opmerkingen legde de spi-eker
aan Ged. Staten over, die er in de volgen
de zitting op zullen antwoorden.
W ij z i g i n g legesver-
ordening.
Het voorstel om eene wijziging te
brengen in de legesverordening, waar
door de gemeente Vlissingen, die be
voegd is zelfstandig buitenlandsche pas
poorten af te geven f 0.50 voor de pro
vincie zal innen, waren in de afdee-
lingen geen opmerkingen gemaakt en
werd dit voorstel thans z.h.s. aange
nomen.
Wijziging reglement!
Wegen en voetpaden.
Ged. Staten hadden een verduidelij
king voorgesteld van art. 78bis door daar
een par. 2 aan toe te voegen, waardoor
wordt aangegeven, dat onder „belasting
van eenige as" w'ordt verstaan de druk,
Welke door de aan de as bevestigde
wielen gezamenlijk op het rijvlak wordt
uitgeoefend, wanneer het voertuig in
rust is.
Verder om ook aan voertuigen gebe
zigd voor het vervoer van onderhouds-
'materiaal van een w'eg ontheffing te
verleenen, van het verbod om den be
trokken weg bij invallend dooi weer
te berijden.
Ten slotte om in art. 84 niet iinfeerl
het rijden met twee onbeladen voer
tuigen te verbieden, om da,t toch voor
bijna de geheele provincie, reeds ont
heffing daarvan is verleend, doch om
het verbod alleen bij uitzondering ui,t
te vaardigen.
Bij' de behandeling in de afdeelingen
werd o.a. door een lid opgemerkt, dajt
liij er geen bezwaar in zou zien, dat de
eerste van twee aan elkander gekoppel-