No. 144
172' Jaargang
KAMEROVERZICHT
BINNENLAND.
UIT STAD EN PROVINCIE
KERKNIEUWS
KUNST EN WETENSCHAP
2
sa
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
Eerste Kamer.
Zitting van Donderdag.
De behandeling der Ziektewet heeft
gister weinig tijd gevorderd en bracht
dus spoedig het succes voor Minister
Slotemaker in een aanneming met 23
tegen 4 stemmen.
De bezwaren waren als in de Tweede
Kamer ontwikkeld: geen plaats in de
wet voor de bijzondere ziekenkassen^
waardoor het particulier initiatief, dat
wel in de bedrijf svereenigingen school!
toch niet tot algeheel© geldingf komen
kon. En de uitsluiting der ongehuwde
moeder uit de wet, waarop vooral mevr.
Pothui sS m i t wees. Zij noemde die
onbarmhartig, minister Slotemaker de
Bruine echter: een eerbetoon aan het
huwelijk. Dat waren de "hoofdzaken in
de discussie. De minister deelde nog me
de, dat 't zijn bedoeling was, de in
voering der ziektewet te bevorderen op
1 Augs. a.s. eh de ziekteverzekering op
1 Maart 1930.
Daarop volgde eenige kleine ontwer
pen: de opsporing van aardolie, de af
schaffing van in- en uitvoerverboden,
tenslotte de begroóting van "het wegen
fonds van 1929.
Toen heeft de heer B1 o m j o u s voor
al nog eens gewezen op' het georiën
teerd z.ijn van Brabant en Limburg op
België door het groote oponthoud bij
de diverse veren.
Per auto is men nu In een half uur
in Antwerpen, naar Holll'and kost 't 3
a 4 uur. Ook een brug 'bij het Kei-
«ersveer was zeer noodig. Men weet
tdat daarvoor een plan is. De heer
v. dLande drong aan op twee brug
gen te Nijmegen. Aan één brug heeft
niemand daar iets.
Ook dit wetsontwerp ging er als' de
andere z. h. st. door.
DE AANSLAG OP WILLEMSTAD.
Reuter meldde gisteravond uit Willem
stad:
De gouverneur van Curasao heeft een
proclamatie tot de bevolking gericht,
waarin hij dank brengt voor de mede
werking bij het herstellen van den nor
malen toestand na den aanslag van de
Venezolanen.
In een tweede proclamatie vraagt de
gouverneur alle vreemdelingen op het
eiland om rustig aan het werk te blij
ven en geen openbare vergaderingen of
betoogingen op straat te houden.
Nu er troepen zijn aangekomen en het
oorlogsschip volgende week verwacht
wordt, is men van meening, dat men in
de toekomst voor zich zelf kan zorgen.
HET RIJK EN DE GEMEENTEN.
Verschenen is de M. v. A. van de Eer
ste Kamer over het wetsontwerp tot her
ziening van de financieele verhouding
tusschen het Rijk en de gemeenten en
wijziging van eenige bepalingen der Pro
vinciale wet en der Gemeentewet.
Na dank te hebben gebracht voor de
hulde, door vele leden aan het wetsont
werp gebracht, betoogen de ministers
van Financiën en van Binnenlandsche Za
ken en Landbouw, dat de regeering zich
wel degelijk rekenschap heeft gegeven
van de vraag, op welke wijze de ge
meenten in vrijheid kunnen blijven voor
zien in de middelen tot bestrijding der
kosten harer eigene behoeften.
Naast de uitkeeringen welke de ge
meente uit het fonds en uit de opbrengst
van verschillende Rijksbelastingen zul
len verkrijgen, zullen zij door eigen hef
fingen in redelijke vrijheid kunnen blij
ven voorzien in de middelen tot bestrij
ding der kosten harer behoeften.
Inderdaad wordt in het ontwerp, wat
zakelijke heffingen betreft, aan de ge
meenten de meest mogelijke vrijheid ge
laten.
Dat een belangrijk aantal gemeenten
door deze wet storing in de handhaving
of in de verdere ontplooiing van haar ge
meentelijke leven zullen ondervinden,
verwacht de regeering niet, wel het om
gekeerde.
Op de vraag, voor hoeveel gemeenten
ongeveer de uitkeering zal afhangen van
artikel 4 en voor hoeveel ongeveer van
artikel 6, kan worden geantwoord, dat
volgens de jongste berekeningen ruim
300 gemeenten een uitkeering ingevolge
artikel 4 zullen ontvangen en de overige
een ingevolge artikel 6. De kosten -fier
gezamenlijke garantiebepalingen worden
momenteel geraamd op f 6.500.000.
Dat groote en vooral snel-vooruitgaan-
de gemeenten door de belastingregeling
van het ontwerp zullen worden geschaad
en in haar opgaande lijn tegengehouden,
wordt door de Regeering allerminst ver
wacht. Veeleer meenen zij, dat onder de
huidige regeling de economische opbloei
van menige gemeente is belemmerd en
Wordt bedreigd door de overbelasting
die er heerscht en dat de zekerheid, die
dit ontwerp geeft, en 't gevoel van vei
ligheid, dat het te dezen wekt, aan de
welvaart van groote industrie- of han
delscentra kan ten goede komen.
De uitgaven voor schoolbouw zullen
volkomen onder de verplichte uitgaven
vallen, onafhankelijk van de opvatting,
waarnaar is gebouwd.
De Minister vari Financiën maakt
bekend, dat ten behoeve van 's Eijks
schatkist is ontvangen wegensover vo
rige jaren te weinig betaalde belastin
gen naar inkomen en/of vermogen ge-
we ten.sgield), bij den inspecteur der di
recte belastingen te Terneuzen
f 31.50; den inspecteur der registratie
en domeinen te Midd elburg f 4.67.
ff
Uit Middelburg.
Gisterenavond hield de alhier
gevestigde af deeling der S. D. A. P. in
het Schuttershof een vergadering, waar
als spreker optrad de "Secretrais dier
Partij, de Heer C. Woudenberg uit Am
sterdam.
Na door den voorzitter te zijn welkom
geheeten, en nadat door de Arbeiders-
zangverg.,(De Volksstem" enkele liede
ren waren gezongen, begon de Heer
Woudenberg met een enkele opmerking
naar aanleiding van de vragen van het
raadslid Mr. Wl. F. E. baron van der
Feltz, aangaande de verkieziingsborden
der afdeeling van de S. D. A. P. Spr..
acht hjet kenmerkend voor onzen tijd,
dat hier een bairon spreekt over „be
voorrechting" van de S. Dl A. P., een
partij, grootendeels bestaande uit prole
tariërs.
Spreker .behandelt een vliegend blaad
je der Anti-Revolutionairen,, getiteld:
„Waar het om gaat. Hierin wordt ge
zegd, dat de politieke strijd loopt over
de vraag, of het geloof,, dan well het
ongeloof regeeren zal. Spr. onderwerpt
deze A. R. stelling uitvoerig aan kritiek.
Van deze opvatting heeft de arbeiders
klasse het meest te lijden, vermits hjet
een tegenstelling in die klasse schept,
en menschen met dezelfde belangen
tegen over elkaar stelt. ÏSindsi 1888
hebben we gehad 4 christelijke regeerin
gen, en telt men het intermezzo-kabinet
ook als christelijk, 5. Van de sedert ver-
Ioopen 41 jaren zijn er gedurende 22,
christelijke regeeringen aan bet bewind
geweest, zonder dat besluiten werden
genomen, die kenmerkend zijn vooreen
christelijke regeering. En juist op speci
fiek geestelijke zaken blijkt er weinig
eenheid te zijn bij de partijen van
rechts. Doordat een deel der arbeiders
klasse nog bevangen is door deze val-
sche tegenstelling, lukt het der burger
lijke partijen nog steeds, een democra
tisch bewind te beletten. Het parlemen
tarisme staat hierdoor op het doode
punt. i
De ST. D. A. P. komt met positieve
eischen voor de kiezers. Als een dier
eischen behandelt Spr. uitvoerig die van
het „Staatspensioen". Scherp verzette
Spr. zich tegen de opvatting der chtris-
telijke partijen, als zoude staatspensioen
vernederend zijn. Onder instemming dei*
vergadering zeide Spr. dat met dat pen
sioen een klein gedeelte wordt goed ge
maakt, van hetgeen den arbeiders,, in
den tijd, toen zij werken konden,, is
te kort gedaan.
Na de pauze, waarin de zangverg.
zich nog had doen hooren, behandelde
Spr. enkele stemmingen gedurende de
afgeloopen periode. Achtereenvolgens
werden te berde gebracht de ZieTitewet,
d.e financieele politiek der regeering,
waarbij Spr. opmerkte, dat de directe
belastingen, de belastingen dus, die min
of meer naar draagkracht worden ge
heven, over 1929 minder zijn geraamd
dan de opbrengst in 1922: 42 millioen
gulden, terwijl de indirecte belastingen,
waarbij geen rekening wordt gehouden
met de draagkracht, f 44 millioen bpoger
zijn geraamd dan over 1922 werd ont
vangen. Verder bedoelde Spr. de acht-
urenconventie van Washington, 'nog
steeds niet bekrachtigd door pnze re
geering; het aardewerkwetje, waarbij het
eigenaardige is, dat de partijen,, die luide
hmi afkeuring uitspreken over staats
pensioen, dat leunen op den Staat zou
zijn, in het eerste gelid staan, wanneer
het gaat om steun van den Staat aan
indüstriën, die door eigen schuld achter
op zijn geraakt.
Tot slot behandelde Spr. de ontwa
pening. Spr. weerlegde het zoo dikwijls
door zijn tegenstanders gebruikte argu
ment, als zouden zijn partijgenooten in
het buitenland de bewapeningen opvoe
ren. Overal ook in België strijden
de soc. dem. voor vermindering der be
wapening. Spreker deed tenslotte een
krachtige oproep te strijden voor den
wereldvrede, en op 3 Juli te stemmen
op no. 1 van lijst 23, de beer W. H.
Vliegen.
p.
U it W alcheren.
Donderdagavond sprak te West-
kap elle de heer W. de Graaf uit
Middelburg voor den Vrijz. Dem. Bond.
Spr. begon met de opmerking, dat thans,
in tegenstelling bij vorige verkiezingen,
geen leus de inzet is, die bij het publiek
inslaat. Dat misschien daardoor een ze
kere lauwheid te constateeren valt, mo
ge toch zeker niet te verdedigen zijn,
daar het ieder weldenkende niet onver
schillig mag zijn, hoe het land zal gere
geerd worden.
In een uitvoerig betoog ging spr. na,
hoe ons land in deze bijna 4-jarige peri
ode is geregeerd door een zoogenaamd
extra parlementair bewind, waarbij hij
deed uitkomen, hoe daardoor de volks
invloed op den gang van wetgeving en
bestuur werd gemist.
Wenschelijk mag dus zijn, dat na den
stembusstrijd een combinatie van poli
tieke partijen gevormd kan worden, die
op een gemeenschappelijk program vol
gens een parlementair stelsel kan re
geeren,
Spr. gaf daarna in groote lijnen aan,
aan de hand van het program van den
Vrijz. Dem. Bond, hoe z.i. het land ge
baat is met een regeering in democrati-
schen geest, waarbij hij gelegenheid had
tevens te wijzen op het verschillend
standpunt, waarop S. D. A. P. en Vrijz.
Democraten staan.
Na de rede vroeg een der aanwezigen,
hoe de vrijz. democraten denken over
de verdeeling der gemeenten in drie
klassen, wat standplaatsaftrek betreft
van de jaarwedden van de ambtenaren.
Volgens de spr. is dat een groote onbil
lijkheid, waarbij hij aantoonde, dat de le
vensstandaard op het platteland niet la
ger is dan in een stad.
De collecte voor den Gewapenden
Dienst te Waarde heeft Dinsdag op
gebracht f22.38, die voor de Minahaisa
f 32.89.
Tot buitengewoon opzichter bij den
Rijkswaterstaat, dienstkring Hoorn, is
benoemd de heer J. P. van den Broecke,
vroeger te Wilhelminadorp,
thans in gelijke betrekking bij het Hoog
heemraadschap „Delfland".
-o-
Zeeuwse ü-V a a n CL e r e n O. D.
Gisteravond is te Hontenisse een
motorrijder die voor een wielrijder wilde
uitwijken op een groep jongens inge
reden waarvan er eenige een lichte
hersenschudding opliepen. De politie on-
.derzoekt de zaak in hoeverre hier sprake
is van schuld.
Benoemd tot belastingontvanger te
Hontenisse, G. I. van Drunen, as
sistent der directe belastingen enz. te
Millingen.
Men meldt ons uit Sas van
Gent:
Langs de heirbaan Belgische grens
Terneuzen, langs het kanaal, ter hoogte
van de spiegelglasfabriek te Sas van
Gent, liggen flinke hoeveelheden kei-
steenen en klinkers gelost, welke zullen
dienen voor wegsvernieuwing. Ook het
klinker rijwielpad zal vanaf de fosfaat-
fabriek worden doorgetrokken. Op deze
manier wordt een ideale weg verkregen,
waarvan door automobilisten en toeris
ten een druk gebruik' zal' worden ge
maakt.
Zeeuwseh Vlaanderen W,B.
Ds collecte voor de Minahassa
heeft te Biervlietf 65.50 opgebracht.
STUKKEN VOOR DE PROVINCIALE
STATEN.
Ged. Staten stellen voor den als tij
delijk bedoelden steun in den vorm van
subsidie aan de R. T, M. te Rotterdam,
voor de daarin vermelde uitbreiding van
haren stoombootdienst tusschen Anna
Jacobapolder en Zijpe nogmaals te ver
lengen tot 1 Juli 1930, althans! is deze
verleend tot 1 Juli a.s. Er is nog geen
definitieve en grondige verbetering ter
plaatse, welke naar de meening van Ged.
Staten in de allereerste plaats een zaak
van het Rijk is, tot stand gekomen. Wel
heeft de minister aan de commissie van
toezicht op de Prov. Stoombootdiensten
een onderhoud toegestaan en naar blijkt
een bespreking met de Directie der R.
T. M. toegezegd. Het resultaat daarvan
is thans, dat de minister van plan is een
commissie in te stellen, tot welker taak
o.a. zal behooren het onderzoek naar de
beste wijze deze verbindingen te krijgen
en wel in hoofdzaak die van Numans-
dorp naar Willemstad en Ooltgensplaat,
ZijpeAnna Jacoba en Hellevoetsluis
Middelharnis; Ged. Staten kunnen niet
ontveinzen, dat deze gang van zaken hen
heeft teleurgesteld. Mogelijk is het dat
hierdoor in een meer of minder verwij
derde toekomst een bevredigende oplos
sing voor allerwege erkende bezwaren
zal vinden, zeker is het, dat daarmede
voor het heden geen bevredigende op
lossing wordt bereikt. De provincie zal
dus, noodgedwongen, en feitelijk geheel
onverplicht, in het belang harer ingeze
tenen, voorloopig de noodige voorzienin
gen moeten treffen.
(Ingez. Med.).
DE LANDBOUWFEESTEN TE GOES,
In de „Prins van Oranje" bood het
bestuur van het Ned. Trekpaardenstam
boek gisteravond een aantal leden en
enkele genooüigden (onder wie eenige
Italianen een maaltijd aan). Ook ge
durende dit diner, waar een zeer opge
wekte toon heerschje, werden natuurlijk
weer tal van redevoeringen gehouden en
toasten ingesteld. Jhr. J. van Vredenburch
betreurde liet, dat wegens beperkte
ruimte de uitnoodigingen om aan te zit
ten niet tot meer personen kon worden
uitgestrekt.
Hij heette He:zen avond vooral de
fokkers welkom. Het paardenbedrijf is
niet schitterend momenteel1 en daarom
juist bewondert spr. den moed der fok
kers tot doorzetten. Vermoedelijk putten
zij dezen moed uit de liefde voor het
paard.
Spr. herdacht dan deze tentoonstel
ling, die hem aan een zakenh.uwelijk
tusschen de Z. L. M. en het Stamboek
doet denken. Als de teekenen niet be
driegen zal dit marriage de raison op
den duur een marriage d' amour wor
den. Getroffen heeft spr. de gastvrij
heid waarmee de paarden en hun ver
zorgers op de boerderijen hier ont
vangen zijn.
Vervollgens zei Jhr. van Vredenburch
het te betreuren, dat in ons land geen
centraal punt is voor den land- en
tuinbouw. Nederland kent wel een Jaar
beurs., maar het heeft geen gebouw
waar de boeren kunnen exposeeren.
Spreker sprayden wensch uit, dat ook
in de toekomst de landbouworganisaties,
zooals in Goes is geschied, met het
Stamboek zullen combineeren.
Daarna heette spr. de Italianen in
het Fransch hartelijk welkom. Hij prees
Italië, het schoone land waar ook hard
gewerkt wordt.
Tenslotte Werd dank gebracht aan de
Z.L.M. voor de samenwerking op deze
tentoonstellling en met erkentelijkheid
gewag gemaakt van liet zeer snelle los
sen der paarden aan het stajtion te
Goes. Hulde bracht spr. aan de terrein
commissie, aan de jury, de pers en aan
de ringmeesters. „Over tien jaar hoop ik
U allen hier weer te zien" zei spreker.
De heer I). W. Lindenbergh dank tb
voor de uitnoodiging' om hier aanwtezig
te zijn en huldigde den heer Van Bom
mel van Vloten, Sneep, De Vries, (secr.)
Stamboek voor hun toewijding. Spreker
pleitte voor verdere samenwerking en
zei dat zijn kring een marriage d©
raison wil toezeggen.
Burgemeester Hajenius stelde een
dronk in op den heer Hafmans, die hem1
liet hiep hiep-hoera gisteravond ge
leerd heeft.
De heer Zandee uit Kloetinge huldig
de den onderdirecteur van den Wilhel-
minapolder, den heer Kranenburg. Hij
dronk op dezen, op den polder en op
de beambten.
De heer Hafinans beantwoordde de
rede van burgemeester Hajenius. Mr.
Stieger herdacht het jubileum van den
burgemeester van Goes. Spreker zeide,
dat de vooruitgang van Goes voor het
grootste deel aan den heer Hajenius te
danken is. Verder voei*den nog het
woord de heer Kallen, namens de Lint
burgers, de heer Zwagerman pn dc
heer Wibbens namens de Groningers.
Wij ontvingen nog de volgende be
kroningen
Categorie 19. Hengsten met afstam
melingen
le pr. Frans, van Aloys de Koek te!
Koelewei, Hontenisse; 2e Fair van Gebr.
Aernaudts, Sluis; 3e Castor van J. Q. C.
Lenshoek, Kloetinge; 4e Teun Kladde
van A. C. M. de Wit te Kladde Sjteenh. en
Cavalier de LooUehhof van Gein*. Quaed1-
vlieg te \roerendaal.
Categorie 20 loten van 4 merriën.
le Cortina, Gounie, Naive en Ilellja,
éig. Joh. Vogelaar te Cortgene; 2e vier
span van J. Q. C. Lenshoek; en Lena;
B, Pollie B, Paknyre, Hetty van Gebr.
Leendertse te Kamperland.
3e pr. vierspan: Gebr. Aernaudts, te
•Sluis en Juliette du Beaumont; Minat
de Moulbaix; Pollette d'Ecaussinnes en
Pauline de Givry van V. van Gilse, van
Loon, te Roosendaal (N.B.). 4e pr. vier
span van J. Q. C. Lenshoek' te Kloe
tinge (Z.); en AValina, Daisy, Dorea en
Eva van Mij. de AVilhèlminaipolder te
Wilhelminadorp
Categorie 21 Kampioenschap hengsten.
Kampioen: Jaap van Dinteloord, van
Aug. de Schutter te Dinteloord; reserve
Mon Gros de Mon Souihaiit, van Gebr.
de Waal te Ossenisse.
22ste categorie: kampioenschap mer
ries.
Kampioen: DalifS, van J. K. Hamelink,
te Stoppeldijk; reserve Ida van de
Schaapshoeve van A. Bax Gzn te Ze-
venbergsche hoek.
16de klasse: hengsten met menstens 5
afstammelingen; le pr. Abbé van Heng-
stenvereen. Biezelinge e.o. te Biezelinge,
2e pr. Marola'si Karei B. van J. van 't
Westeinde-Vermue te Nieuwdorp.
(Slot volgt).
De Ver. van 'Vrijz. Hervormden in
Nederland heeft prof. dr. J. Lindeboom
te Groningen tot haar voorzitter geko
zen.
De Ghr. Geref, zendingsvereeniiging
in Zeeland zal de tweede week in Aug.
een provincie-zendingsdag houden in het
Schuttershof alhier.
Ned. Herv. Kerk.
Beroepen te St. Maartensdijk ds. J.
de Bres te Bruchem.
Geref. Gem.
Beroeepn te Rilland-Bath, ds. J.
Vreugdenhil le Rruinisse.
Beroepen te Borssele, M. Heijkoop,
cand. te 's-Gravenhage.
Men meldt ons uit Burgli:
AA7elke eigenaardige verrassingen soms
voorkomen bij het omwerken van een
bodem, die eeuwenlang onberoerd lag,
bleek dezer dagen. Met een in de beurt
van Kerkwerve omgespitte weide kwam
een groot fossiel heenfragment te voor
schijn 65 c.M. hoog, grootste breedte 45
c.M. en dikte 35 c.M. Opmerkenswaar
dig is een ronde diepe gleuf, die zich
,naar onderen verwijdt. Naar alle waar
schijnlijkheid is die gleuf de tandkas
van een of ander groot voorhistorisch
dier verwant aan de olifanten (mauï-
mouth of dergelijke).
Met medewerking van mej. Rotte is
het interessante stuk voor de wetenschap
bewaard en berust het thans bij den
bekenden oudheidkundige, den heer J. A.
Hubreglse te Burgh.
Bij een verkooping van meubilair
uit een oud kasteel op het eiland Jer
sey zijn gisteren brieven te voorschijn
gekomen, die Koning Karei II geduren
de zijn ballingschap in Nederland aan
den toenmaliglen koninigsgezinden gou
verneur van de Jersey-eilanden gericht
had. De brieven waren in een ouder
wet sche secrétaire geborgen, in een ge
heim vakje. Zij zijn vrij goed bewaard
gebleven.
o
Verbod van vertooning.
De burgemeester van A dam„ de heer
W. de Vlugt, heeft de opvoeringen van
Walter Hasenclever's Huwelijken wor
den in den hemel gesloten, door het Hey-
ermans-ensemble, die dit stuk van 1 Juli
af in het Centraal Theater zou brengen,
verboden.
In verband hiermede heeft de heer
Wijnkoop in de raadsvergadering van gis
teravond B. en W. geïnterpelleerd. De
burgemeester zeide in zijn antwoord toen
het stuk te hebben gelezen en overleg
te hebben gepleegd met personen van
vrijzinnigen huize. Die vonden het 'beter
als hij de opvoering ervan niet toestond.
En „Het Volk" schreef, dat het niet
smaakvol was God Petrus en Maria Mag-
dalena op het tooneel te brengen. Wat
anderen, net van chiristelijke huize, noe
men ,niet smaakvol', js voor hem en vele
anderen grievend en profaan.
Het is hier een gemengde bevolking,
een groot deel ervan zou aan de op-
