Woensdag 19 Juni 1929
172^ Jaargang
No. 142
KAMEROVERZICHT
BINNENLAND
UIT STAD EN PROVINCIE
Puistjes
Big dit nummer behoort ©on Bijvoegsel.
Eerste Kamer.
Zitting van Dinsdag 18 Juni.
De heer Colijn zal vandaag interpel-
leeren over de gebeurtenissen op Cura
sao. Inmiddels is het antwoord op zijn
vragen bekend geworden. Men zie onder
Bnnenlaind.
Aan de orde was daarop het wetsont
werp tot goedkeuring van het op 28
April 1928 te Berlijn gesloten verdrag
met slotprotocol tusschen Nederland en
Duitschl and over samenvoeging van de
douanebehandeling in het scheepvaart
verkeer op den Rijn.
Hierbij werd aangenomen een motie
van den Bergh, waarin de Kamer als
haar oordeel uitsprak, dat de samenvoe
ging van de douane-behandeling niet het
verlies van de levering van goederen
aan de „opgaande" schippers tengevolge
behoeft te hebben, en de regeering op
het hart drukt, „met alle haar ten
dienste staande middelen" de handhaving
van het winkelbedrijf aan de Nederland-
sche grens te bevorderen. Minister De
Geer wilde daarvoor graag zijn best doen
en dacht aan een aanlegsteiger bij de tol
kamer te LoDith voor zoogenaamde
„winkelschepen", waarop de „opgaande"
schippers hun inkoopen zullen kunnen
doen.
Zoodat aan de locale belangen van
Lobith is gedacht, en nog wordt gedacht!
Het wetsontwerp zelf kreeg toch nog
5 tegenstemmers!
Z. h. st. werden hierna aangenomen
de wetsontwerpen tot wijziging" der re-
gistratiewet, tot wijziging der wettelijk©
bepalingen betreffende den accijns op ge
distilleerd en wijziging der wet tot re
geling van het armbestuur.
DE GEBEURTENISSEN OP
CURAgAO.
Op de vragen van den heer Colijn be
treffende de jongste gebeurtenissen op
het eiland Curasao, heeft de Minister van
Koloniën het volgende geantwoord
Toen de aanvankelijk van den gouver
neur van Curacao op 9, 10 en 11 dezer
ontvangen telegrafische berichten betref
fende de in den nacht van 8 op 9 dezer
plaais gehad hebbende gebeurtenissen
de regeering nog niet in staat stelden zich
daarvan een duidelijk beeld te vormen,
heeft de Minister den Landvoogd den
12den dezer telegrafisch de hieronder
vermelde acht vragen gesteld, waarop den
14den dezer de daarop volgende ant
woorden zijn ontvangen
Hoe is de overval mogelijk geweest?
De overval was zeer goed georgani
seerd. Hoofdzaak was snelheid van uit
voering. Tegen half tien reden drie groote
autobussen vol personen, ongeveer tach
tig, wat op Zaterdagavond een gewoon
feit is, met verborgen wapens met groote
snelheid op de hoofdwacht, hebben zich
in drie partijen gesplitst en in enkele
seconden de wacht nedergeslagen, het
aanwezige piket omsingeld en 't arsenaal
bezet. De aanwezige militairen hebben
zich van revolvers bediend voor hun ver
dediging. Van aanvallen was geen sprake
meer. De, opstandelingen waren gewa
pend met pistolen, automatische geweren,
karabijnen en klewangs. Van het garni
zoen, honderdzesendertig man sterk, wa
ren aanwezig zes politie-militairen en een
piket in rust van 24 man. De dienstd -en-
de militaire politie surveilleerde op straat
en was over het geheele stadsdistrict ver
spreid. Twee ploegen waren buiten dienst
en buiten de kazerne. Binnen een kwar
tier waren de opstandelingen meester van
het fort, waarin politiehoofdwacht, ka
zerne en arsenaal zijn ondergebracht. Er
kwamen onmiddellijk daarop van alle
kanten opstandelingen aan, die zich van
wapenen voorzagen en gedeeltelijk gewa
pend waren. Kapitein Borren, gealar
meerd, reed per auto het fort binnen,
paseerde de linie bij de poort die vuur
de, en viel bij de wacht in handen van
de bende.
Waren geen rechercheberichten om
trent plannen daartoe en in verband
daarmede geen veiligheidsmaatregelen
genomen
Bij de recherche waren geen berichten
omtrent dit aanvalplan binnengekomen
en waren geen bijzondere veiligheids
maatregelen genomen.
Heeft militaire bezetting geen tegen
stand kunnen bieden, hetgeen zou moe-
-en worden afgeleid uit feit, dat omtrent
dooden bij overvallers niets bericht
De militaire bezetting» die in het fort
aanwezig was, heeft sterken tegenstand
geboden, maar beschikte niet over ge
weren, ook niet de dienstdoende politie-
militairen buiten. Dezen, gealarmeerd,
snelden naar de kazerne, maar kwamen
te laat de toegangen tot het centrum
der stad bleken reeds afgezet door hand
langers. Het is niet bekend, hoeveel ge
wonden de overvallers hadden dezen,
weggevoerd, worden gezocht.
Tusschen half tien en half twaalf.
Had u bericht gevangenneming Bor
ren om half tien Wat geschiedde voor
dat tijdstip en welke maatregelen zijn
tusschen half tien en half twaalf genomen
ter handhaving gezag
Van luitenant Berger ontving ik kort
na den overval telefonisch bericht dat
Venezuelanen de kazerne aangevallen
hadden en ik alles moest sluiten. Ik
hoorde niets meer en- kon geen telefo
nische verbinding krijgen met politie
wacht. Tegen half elf uur kwam kapitein
Borren bij mij op Gouvernementshuis en
rapporteerde dat hij gevangen was en de
Venezuelanen de macht in handen had
den en alle wapenen genomen. Zij hadden
hem medegedeeld niets tegen Curasao
in den zin te hebben en wilden daaren
tegen spoedig met het stoomschip „Ma-
racaibo" vertrekken met medeneming
van buit aan wapenen en munitie. Als
wij het zouden verhoeden, lieten zij de
stad plunderen en C.P.I.M. in brand ste
ken. Advies van den commandant was:
zorg dat de bende spoedig vertrekt; wij
zijn machteloos en weten niet wat elk
oogenblik gebeuren kan; tegenstand is
nutteloos. Kapitein Borren is toen te
ruggekeerd. Zij hadden stoomschip ,,Ma-
racaibo" aangewezen als schip. Ik ver
zocht toen agent Red D Line het perso
neel te verzoeken het schip te bedienen
en uit te varen. Hooger personeel aan
wezig; de bemanning was gevlucht; agent
zou maatregelen nemen. Nadien is hulp
C.P.I.M. telefonisch aangeboden, tien ge
weren en revolvers als onvoldoende af
gewezen en aangeraden voor eigen vei
ligheid te waken. Bij elf uur luitenant
Berger gekomen, had geen gegevens voor
maatregelen; kon niet de verspreide,
slecht gewapende militairen verzamellen
voor tegenaanval. Een telefoonmededee-
ling dat een mitrailleur en enkele gewe
ren in veiligheid waren. Luitenant Ber
ger gaf last deze naar het gouverne
mentshuis te brengen.
Wat daarna tot tijdstip vertrek „Mara-
caibo?"
Voor die er waren kwam kapitein Bor
ren terug met aanvoerder en gewapen-
den zoogenaamd voor onderhandelen. Er
werd gezegd: zorg dat wij vlug weg ko
men; wij doen niets verder tegen Cura
sao; u gaat mede. Ik ben loodskantoor
gegaan en last gegeven loods spoed te
betrachten. Met klaarmaken en beman
ning schip, inladen, wapenen, munitie,
ging veel tijd heen. Ik was gevangen en
stond onder bewaking buiten op gouver
nementsplein; van maatregelen, door wie
ook genomen, tusschen tien en halftwaalf
werd mij niets bericht.
De bende en haar leiding.
Is bende van overval gekomen of
plaatselijk geformeerd, zoo ja, uit welke
elementen?
Bende is plaatselijk gevormd; de aan-
valstroep, de versterking en afzettings
benden elk afzonderlijk. De aanvalstroep
was meerendeels vreemde elementen,
eerst den vorigen dag per schoener bin
nengekomen op goede passen; de rest
werd aangevuld door hier gevestigde Ve
nezuelanen en verdwenen weer.
Wat is geworden van rest bende?
Er zijn ongeveer twee duizend op Cu-
ra9ao; reeds een tiental zijn gevangen
genomen.
Zijn aanvoerder en hoofdleiders inmid
dels bekend geworden?
Aanvoerder was bekend individu, ge
neraal Urbina, vorig jaar November uit
gewezen, na veertien dagen in het fort
geïnterneerd te zijn geweest na een op
stootje in Coro; hoofdleider Nachado was
ook in Curasao bekend als sportsman.
Volgens een aanvullende telegrafische
mededeeling van den gouverneur, moet
aangenomen worden, dat door schoeners
en langs de talrijke baaien van het eiland
Curasao wapenen door de bende zijn
binnengesmokkeld. Op de vraag of er op
kan worden gerekend dat de Regeering
maatregelen van blijvenden aard nemen
zal om een herhaling van zulke voor ons
koloniaal gezag en internationale repu
tatie smadelijke gebeurtenissen te voor
komen, antwoordde de minister dat
maatregelen van verschillenden aard
reeds in overweging zijn.
DETACHEMENT VAN DE KOL.
RESERVE NAAR CURACAO.
Gisteren vertrok met het s.s. „Am-
sterdam" van de Kon. Ned. Stoomboot
Mij. een detachement van de Koloniale
Reserve ter sterkte van vijftig man onder
bevel van den len luitenant der infante
rie L, F. Weyerman naar Curasao.
De commandant van de Koloniale Re
serve, majoor J. J. Barendse, deed het
detachement tot aan boord uitgeleide en
sprak de manschappen daar namens den
Minister van Defensie toe, waarbij hij
hen een voorspoedige reis, een goed ver
blijf op Curasao en een behouden terug
komst toewenschte.
DE EERSTE KAMER-VERKIEZINGEN.
Woensdag 12 Juni vergaderden te
Breda de Christ. Hist. Statenleden van
Brabant, Limburg, Utrecht en Zeeland
tot het vaststellen der candidatenlijst
voor de Eerse Kamerverkiezing. Deze
lijst werd bij stemming vastgesteld als
volgt:
1. Prof. Jhr. Mr. B. C. de Savornin
Lohman te Utrecht (aftredend lid), 2. J.
J. Wallien, lid der Staten van Zeeland,
3. Mr. Dr. W. F. J. Frowein, lid der Sta
ten van Limburg, 4. C. Dane Gz., lid der
Staten van Brabant 5. Mr. Dr. G. Kolff,
te Geldermalsen.
RECTIFICATIE RIJKSMIDDELEN.
In het overzicht van de opbrengst van
de middelen over de maand Mei 1929,
opgenomen in de Staatscourant no. 115,
moeten voor het middel no. 15, Belasting
op de gouden en zilveren werken, de
kolommen 5 en 8 worden gelezen als
volgt: kolom 5: f84.761.56; kolom 8:
f 418.272.36. De totalen-generaal van de
genoemde kolommen luiden dientenge
volge: kolom 5: f48.718.947.72; kolom 8;
f 209.988.493.96.
DE IND. SOC. DEM, PARTIJ.
Te Bandoeng werd een afdeeling op
gericht van de Indische Soc. Dem. Par
tij. Voorzitter is de heer R. de Jong,
secretaris is de heer IX M. G. Kocïy
penningmeester is ~de "heer Sroedjojo.
DE NEDERLANDSCHE LUCHTVAART
Te 's-Gravenhage is aangekomen een
afvaardiging van den Belgischen mili
tairen Luchtvaartdienst om hier te lan
de verschillende vliegkampen en 'instel
lingen op luchtvaartgebied te bezoeken.
VREEMDELINGENVERKEER.
In de gister te Tilburg gehouden al-
gemeene vergadering van de Algemeene
Nederlandsche Vereeniging voor Vreem
delingenverkeer is de oud-voorzitter mr.
Treub tot eere voorzitter benoemd. In
het hoofdbestuur werd o.a. gekozen de
heer G. Houtekamer te Goes.
Besloten werd f 7500 voor gezamen
lijke propaganda voor de Noordzeebad
plaatsen bijeen te brengen. Bij de mede-
deelingen van afgevaardigden werd aan
geraden vooral ook Zeeuwsch-Vlaan
deren en met name Breskens niet te ver
geten en vooral voor verbetering van den
weg te zorgen en lagere veertarieven te
bedingen.
De directeur de heer mr. P. F. van
Deventer steunt dit denkbeeld en wijst
ook op de dringende noodzakelijkheid
de verbindingen met Noord-Nederland
beter en goedkooper te maken.
Zeeuwsch-Vlaanderen kan veel goed
kooper en gemakkelijker naar België
gaan dan naar overig Nederland.
Vanwege de afdeeling Zeeland werd
gevraagd, dat ook de A. N. V. V. het
hare zal doen den rompslomp voor den
vreemden automobilist af te schaffen
dat de formulieren vereenvoudigd zullen
worden, en vooral ook in vreemde talen
zullen worden gesteld.
Uit Middelburg.
Bij het noemen van enkele namen
van dames, in het nummer van gister,
die Maandag gevolg hadden gegeven aan
de uitnoodiging van :t bestuur om eens 'n
kijkje te komen nemen in het verbouwde
en aangebouwde deel van het gasthuis
alhier, is, zeer tot ons leedwezen uit
gevallen die der echtgenoote van den
Commissaris der Koningin Mevrouw
Quarles van Ufford—baronesse Mulert
tot de Leemcule.
\Morgen wordt hier zooals men
weet, de jaarvergadering gehouden van
Het Roode Kruis, onder voorzitterschap
van Z. K. H. Prins Hendrik. Moge de
burgerij onzer goede stad haar sympa
thie uiten door het uitsteken der vlag
gen.
De man, die Zaterdagavond op den
Veerschen weg een schot loste na ruzie
met een ander te hebben gehad en die
genaamd is P. N., is gisteren in verband
met nader bekend geworden bijzonder
heden, door de politie op nieuw aange
houden en heden aan de justitie voor
geleid.
Uit Vlissingen.
Het Harmoniegezelschap „Ons Ge
noegen" te Vlissingen geeft Vrijdag
avond a.s. een concert in het Bellamy-
park.
Het concert op 23 Juni op den Bou
levard is uitgesteld tot Zondagavond 30
Juni.
De vergadering van de Anti-Revolu
tionaire Kiesvereeniging te Vlissin
gen, die gehouden is in de Nieuwe
Gereformeerde kerk, en waarin oud
minister Colijn zou optreden, was over
druk bezocht. De heer Colijn wak echter
verhinderd en in zijn plaats is als spre
ker opgetreden prof. mr. Diepenhorst.
0
Uit Walcheren.
Onder voorzitterschap van den bur
gemeester kwam Maandag de Raad van
Westkapelle in voltallige zit
ting bijeen.
Ingekomen was een schrijven van Ged.
Staten waarin dit college een beslissing
heeft genomen in het conflict tusschen
Oostkapelle en Westkapelle, wat betreft
de bijdrage door laatstgenoemde gemeen
te in de kosten voor het bouwen van het
laboratorium te Oostkapelle, en wel in
het voordeel van Oostkapelle.
Zooals vroeger reeds is opgemerkt,
maakte Westkapelle bezwaar, dat in
deze geen leening was aangegaan bij an
nuïteit.
Op een desbetreffende vraag merkte
de voorz. nog op, dat in geen twee jaar
een kringvergadering is gehouden.
Voorts een schrijven van den Min. van
O., K. en W., waarin werd medegedeeld,
dat de rijksbijdrage L. O. voor 1929 be
draagt f 112.50.
Verder een schrijven, waarin de bij
drage voor het volgen der lessen van
een leerling aan de Zeevaartschool te
Vlissingen voor de laatste vier maanden
over 1927 bedraagt f 49.60.
Besloten werd adhaesie te betuigen
met het adres van Hardenberg aan de
Tweede Kamer, om de rijksontvangers
op het platteland te handhaven.
De voorz. deelde nog mede, dat na
mens B. en W, reeds een schrijven aan
den betrokken minister is gericht, waar
in gewezen is, dat het niet wenschelijk
geacht wordt deze kantoren op te hef
fen.
De begrooting van het Burgerlijk Arm
bestuur 1930 werd goedgekeurd met een
totaal aan inkomsten en uitgaven van
f 2631.271.
Namens B. en W. werd daarop een
wijziging voorgesteld, wat betreft het
maximum bedrag schoolgeldheffing. Bij
de thans geldende regeling betaalt men
bij een inkomen van f 5000 voor één
kind per maand f 2.75, wat het maximum
schoolgeld bedraagt. Door het maximum
bedrag van het inkomen te stellen op
f 10.000, zou daardoor ook het maximum
bedrag schoolgeld stijgen tot f 5.25 per
kind en per maand.
De heer Huibregtse zette evenwel in
den breede uiteen, dat deze regeling mis
schien wel eens nadeelige gevolgen zou
kunnen hebben voor deze gemeente, in
verband met de wet, regelende de fin.
verhouding tusschen Rijk en gemeente,
waarom hij voorstelde, dat B. en W. in
een volgende vergadering met een an
dere regeling zullen komen, wat de voor
zitter toezegde.
0-
Uit Z u i d-B e v e 1 a d d.
Onder voorzitterschap van den heer
H. Blok, Directeur van het Coöp. Elec.
Bedrijf te K a p e 11 e kwamen de aan
deelhouders van dit bedrijf in verga
dering bijeen.
De Administrateur de heer M. Glas
Jbz., deed rekening en verantwoording
over het gehouden beheer. Met genoegen
kon gemeld worden de vooruitgang van
het bedrijf, de aansluitingen nemteto
steeds toe. Wel zijn nog enkele zoo con
servatief om het bij de petroleumlamp
te houden en ook in huurwoningen, doch
ook deze werd aangeraden om aan te
sluiten, vooral met het oog op de ko
mende centrale.
Tot tevredenheid van bestuur en le
den werd licht verstrekt en stroom. Sto
ringen kwamen hoegenaamd niet voor,
nimmer werd geklaagd over slecht licht.
Herkozen werden de aftredende be
stuursleden de heeren H. Blok, P. Staal,
en M. Glas Jbz en evenee.ns werd her
kozen de heer D. van Maris, lid van den
Raad van Toezicht.
Noor d-B e v e 1 a n d.
Voor de afdeeling Wissenkef-
ke van den V.D.-Bond, trad dezer dagen
op Mevrouw W. van Itallie-van Embden,
in het gelaat verdwijnen spoedig door
deze des avonds met wat PUROL in te
wrijven en door zich des morgens te
wasschen met warm water en gewone
zeep of beter nog met Purolzeep. 't Vol
doet iedereen.
(Ingez. Med.)
lid van de Tweede Kamer, die het her
stel van het parlementaire stelsel en
nationale ontwapening behandelde.
5
Z e e u w s c h-V t a a n a r e n O. D.
Te Axel zijn een viertal personen
vergiftigd geweest door het eten van
hoofdkaas, die niet versch meer was.
Door geneeskundige hulp werd erger
voorkomen. De hoofdkaas was van den
zelfden slager afkomstig. Opmerkelijk
was, dat jeugdige eters er geen gevolgen
van ondervonden.
Zaterdagmiddag kwam de raad van
Sas van Gent in openbare zitting bij
een. Afwezig waren de heeren Stout-
hamer en de Leux.
Onder de ingekomen stukken bevond
zich een dankbetuiging van de tubercu-
losebestrijdingsvereeniging, het Wit Gele
Kruis, voor de verleende subsidie met
verklaring, dat een commissie uit den
raad zal worden uitgenoodigd op een
der volgende vergaderingen. De rekening
der gezondheidscommissie over 1928
werd aangeboden, waaruit bleek, dat een
batig slot was ontstsaan van f 688.47.
Ook de begrooting over 1930 werd den
raad aangeboden. Beide stukken werden
gesteld in handen der commissie van
onderzoek.
Ingewilligd werd het verzoekschirift
van E. Kuypers om gemeentegrond in
erfpacht en afwijking van art. 7 der
bouwverordening. Het verzoekschrift van
J. P. M. Goossens om intrekking van
raadsbesluit, waarbij hem gemeentegrond
in erfpacht werd toegestaan, werd in-
jgewillligd. Besloten werd de f 25,r— borg
aan adressant te restitueeren.
0
Zeeuwsch Vlaanderen W. B.
Woensdag is te Breskens de
bouw van een houten badhuis voor den
heer A. Adriaansen gegund. Volgens het
bestek zal het Zondag 14 Juli in bedrijf
worden gesteld.
Tevens is het plaatsen van badhok
jes reeds in ernstige overweging geno
men.
Naar men aan de Bresk. ört. uit
Gr o ede. mededeelt, zal het Zomerfeest
der samenwerkende Chr. Jongelingsver-
eenigingen in W. Zeeuwsch-Vlaanderen
worden gehouden op Honderdag 4 Juli
a.s. op een weide van den landbouwer
Iz. de Hullu-de Bruijne te Cadzand.
Maandagnacht is een rijtuig met
2 paarden bespannen, en waarin zich
een vijftal personen bevonden, vermoe
delijk tengevolge van de duisternis, on
der O o s t bu r g op den Rijksweg die»
ter plaatse gedeeltelijk is opgebroken,
tegen een hoop steenen opgereden,
Waardoor het voertuig kantelde en de
inzittenden er uit werden geslingerd.
Een vrouw werd daarbij vrij ernstig ver
wond terwijl de overige personen er
met eenige schrammen afkwamen.
HE1 NIEUWE VEILINGSGEBOUW DER
COÖPERATIEVE VElLlNGSVEREEN.
„WALCHEREREN".
Gistermiddag is het nieuwe veilingsge-
Bouw der coöperatieve veïlingsvereeerii-
ging „Walcheren" aan den Kanaalweg al-
Tiier op plechtige wijze geopend.
Tegen 3 uur Hadden zich de genoo-
digden in de groote hall, die een gewel
dige ruimte inneemt, vereenigt.
Wij merkten o.a. op den Commissaris
der Koningin Jhr. Mr. J. W. Quarles van
Ufford. de burgemeester de heer P.
Dumon Tak, de heer J. Onderdijk, wet
houder en de heer mr. M. W'. G. van
der Veur, secretaris dezer gemeente, de
heer Knap, directeur van het uitvoer-
controlebureau, de heer Ir. v. d. Plassche
rijkstuinbouwconsulent, de heer Stofko-
■pfer, namens de Kamer v. Koophandel en
Fabrieken voor de Zeeuwsche Eilanden,
Voorts vertegenwoordigers d'er V. P. Z.
en van de koopliedenvereehiging E. M.
M. te Middelburg, en „Ons Belang" te
Goes, leden van den ledenraad, vertegen
woordigers van de zusterfereenigingen,
spoorwegen, van de Maatschappij „Zee
land" enz. enz.
De voorz.. de heer B. Koole heet
te allen, in- het bijzonder de autoriteiten
■jelkom. Vanaf de oprichting der ver
eeniging heeft de vereeniging onderdak
genoten in een gedeetle van het Stadhuis.
U zult 't ons aldus spr. tot B. en W'.
van Middelburg wel niet aanrekenen
als ondankbaarheid, wanneer wij heden
uit den grond van ons hart zeggen, da.t