Sezoekt Lochem en Barchem
No. 139
Zaterdag 15 Juni 1929
172* Jaargang
SPAARBUSJE
RENTE 4.08 °j.
BINNENLAND
B ANK-ASSOCIATIE
Wertheim Gompertz 1834 en
Credi tvereeniging 1853 N. V.
GEVESTIGD TE AMSTERDAM.
KANTOOR MIDDELBURG, VLASMARKT K 145
is gratis ter beschikking voor
houders onzer
SPAARBOEKJES
UIT STAD EN PROVINCIE
MIDDELBURGSCHE COURANT
Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
Abonnements prijsp. kwartaal
voor Middelburg en agentschap Vlis-
ïingen f 2.30 j elders f 2.50
weekabonnementen in Middelburg 18
cent per week.
Advertentiên worden berekend
per regel plaatsruimte, met inbegrip van
omranding.
Gewone advertentiên: 30 cent
per regel.
Ingezonden Mededeelin-
i e n 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen
van 17 regels f 2,10, elke regel meer 30
cent.
Kleine advertentiên niet
grooter dan vijf regels druks en waarbij is
aangegeven, dat zij in deze rubriek moe
sen geplaatst worden, 85 cent bij voor
uitbetaling.
Advertentiên onder brieven of bevra
gen bureau dezer courant 10 cent extra.
Bewijsnummers 5 cent per stuk.
Advertentiên moeten, willen ze nog in
ons blad van dienzelfden dag worden
opgenomen, uiterlijk 12 uur en des ZA
TERDAGS uiterlijk HALF ELF aan ons
Bureau bezorgd zijn.
Postchèque- en Gironummer 43255.
POLITIEKE
PRUTSERIJ.
Men kan het vaak in velerlei kringen
hooren: het is mis met onze politiek, heit
parlementaire stelsel heeft afgedaan, de
Tweede Kamer bestaat uit honderd
praatjesmakers, die slechts tijd en geld
verknoeien en.... ja, wat dan? Revolu
tie, communisme, fascisme, 'n klein Mus-
solinitje dat zijn zoo de met groojt
misbaar aangeprezen of schuchlertjes
aanbevolen mogelijke geneesmiddelen.
Nu valt het waarlijk nog wel' wat
mede. Onze politiek hééft ontegenzegge
lijk haar heel eigenaardige kanten, b.v.,
om er zoo maar eens één te noemen,
de starre band om de conservatieve en
democratische elementen in de R. K.
Staatspartij, maar zij is nu over 't al
gemeen, zoo al niet beter, toch oo[k waar
lijk niet zoo veel minder dan in de zoo
hooggeprezen dagen van weleer.
Het parlementaire stelsel zou afgedaan
hebbeh? Onzin: het is nog steeds en
dat waarlijk niet alleen naar liberale op
vatting de juiste vorm van een zuiver
democratische staatsinrichting. AI wil
daarmede weer niet gezegd zijn, dat dit
in beginsel uitstekende stelsel niet nog
beter zou kunnen werken, dan het nu
doet.
De Tweede Kamer bestaat zeker niet
uit de beste en knapste honderd mannen
en vrouwen van Nederland, maar er
zijn den Plattelandersbond dan uitge
zonderd onder de vertegenwoordigers
van alle partijen wel' goeden en uit do
grootere partijen stellig een aantal po
litici van den eersten rang aan te wijzen,
mannen, die een sieraad van ons par
lement zijn.
Neen, zulk een afkeurend oordeel over
de huidige politiek in het Koninkrijk der
Nederlanden kan slechts op onvoldoen
de inzicht en kennis van zaken, of o(p
napraterij berusten. Onze politieke zeden
kunnen, wat zuiverheid betreft, den toets
der vergelijking met andere naties zeer
wel doorstaan en voor wie den gang
van zaken dagelijks volgt is die politiek
zelve, zeer in 't algemeen gesproken na
tuurlijk, noch zoo onbelangrijk, noch zoo
ondeugdelijk, als men het wel' eens wil
doen voorkomen.
.Van wat er echter in des Nederlanders
politieke doen en laten stellig niet deugt,
is d i t wel eeu van de, 't meest op den
voorgrond tredende, factorenhet ut ons
dikwerf overdreven individualisme voort
spruitende separatisme, onze wanhopige
lust tot betweten, tot afscheiden, tot vor
men van anders-genuanceerde groepen
en groepjes.
c
Engeland, met zijn ruim! 600 parle
mentsleden, kent slechts drie groote par
tijen met zes of zeven eenlingen in het
Lagerhuis; België heeft op de 187 leden
van zijn Tweede Kamer slechts 4 par
tijen en 2 wilde leden, maar Nederland
met gelukkig slechts honderd Ka
merleden heeft het bij de verkiezingen
van 1925 weten te brengen tot 7 poli
tieke partijen van eenigen omvang en
dan nog 4 eenlingen, waarvan 2
ook nog weer een eigen politieke richting
vertegenwoordigen.
In totaal zijn wij dus op de 100 Ka
merleden van elf, soorten voorzien. Maar,
en dat is de grootste gruwel: het totale
aantal candidatenlijsten, dat in 1925 op
het stembiljet voorkwam, was drie en
dertig en dat totale aantal is in 1929
nog gestegen tot ze s endertig!
Ziet, in deze kleine politieke prutserij
komt ons (in andere opzichten nog wel
eens te prijzen) individualisme en
gebrek aan bescheidenheid en zelfken
nishelaas op bedroevende en be
schamende wijze tot uiting. En dan zijn
we nog zoo hardleersch!
Hoe heeft kieskring XII, Middelburg,
omvatlende de geheele provincie Zee
land, zich in 1925 in dit opzicht gedra
gen?
Van de drie en dertig in gansch Ne
derland ingediende candijatenlijsten wa
ren er in onzen kieskring twee en twintig
ingeleverd. In totaal zijn daarop toen
uitgebracht 105.721 geldige stemmen.
Slechts 12 van die 22 lijsten kregen
verbonden met die uit andere kieskrin
gen voldoende stemmen om een of
meer candidaten tot Kamerlid verkozen
te ^rijgen. Het waren, met cle behaalde
stemmencijfers erachter, de volgende:
Ant.-revol.
20.401
Chr.-hist.
16.554
Communisten
328
Herv. Ger. St.
466
Plattel. Braat
1.745
R. K.-Staatsp.
18.817
R. K.-Volksp.
523
S. D. A. P.
12.175
Staatk.-geref.
8.948
Vrijheidsbond
10.597
id.-Staalman
1.525
Vrijz.-Dem. B.
7.494
Totaal
99.573
Daartegenover zijn weggeworpen, ver
knoeid en slechts tot vertroebeling van
den stembusuitslag meegewerkt hebbend,
de stemmen op de volgende tien lijsten
uitgebracht.
Actualisten
105
Bezuinigers
1.531
Chr. Democraten
309
Democr. P.
347
Plattel.-De Boer
1.641
Prot. Volksp.
264
Rev. Arh. Com.
130
Soc. Partij
705
Vad. Verb.
682
Vrijdenkers
434
Totaal
6.148
Ruim zesduizend van de in Zee
land uitgebrachte geldige stemmen zijn
dus naar de maan geweest!
Dan zijn nog te noemen de volgende
partijen die, ondanks hun kleinheid, niet
eens de moeite namen een lijst in kies
kring XII in te dienen: Grofndpartij,
Landbouw'partij, Middenstandsp., Nieuwe
Nationale Partij, Pensioentrekkers, Sitaats-
pensioenpartij, Rapaljanen, Rentetrek
kers. Sportpartij, Vrijz. Christenen en
Wilden. Doordat zij in enkele of slechts
in een kieskring een lijst indienden, dis-
qualificeerden zij zich reeds bij voorbaat
tot vrTjbuitertjes. De Vrijzinnige Christe
nen b.v. behaalden in heel het land
maar 134 stemmen, de Rentetrekkers
206. En dat bij een kiesdeeler
30.858!
van
Wij hébben het volste respekt voor
anderer politieke overtuiging, maar dat
hebben wij niet voor de, ook' dit jaar
weer lustig bedreven onwaardige po
litieke lijstenprutserij, <jie zoo'n kwar
taal voor den verkiezingsdatum ontstaat.
Dat is een niet genoeg te laken gruwel!
Niemand late zich ditmaal dan ook
wederom beetnemen; niemand denkè, ge-
Ioove of hope, dat de lijstaanvoerder van
zulk een kleine-kleuterpartijtje, al hebbe
hij nog zoo'n roemruchtigen naam als
Floris Vos, ook in 1929 maar een schijn
van kans zou héoben, de Kamer binnen
te kuieren anders dan als toehoorder
op het hooge publieke tribunetje.
Voorzoover het redelijke wenschen be
treft, welke die prutspartijtjes heeten
voor te staan, de voorziening daarin kan
niel beter bevorderd worden, dan door
kloek op de liberale lijst te stemmen!
DE OPSTAND TE WILLEMSTAD.
Nadere b ij z o n d ,e r h e d e n.
Vanwege het Ministerie wordt nog me
degedeeld, dat uit de gister ingekomen
nadere berichten van den Gouverneur
gebleken is, dat de overval van het
militair kampement te Willemstad door
een bende Venezolanen, onder leiding
van Urbina zeer goed was voorbereid
en met groote snelheid is uitgevoerd.
De aanvallende bende was plaatselijk
gevormd; de aanvalstroep. de verster-
kings- en de afzettings-afdeelingen tra
den elk afzonderlijk op. De aanvalstroep
bestond uit meerendeels vreemde ele
menten, die kortelings op dergelijke pas
sen te Willemstad waren aangekomen,
de aanvulling van deze kern vond ver
moedelijk nxede plaats lilt in Curapao
gevestigde Venezolanen, die te Willem
stad een kolonie van ongeveer 2000 per
sonen vormden.
Bij de recherche waren geen berich
ten omtrent het gesmeed comiplot bin
nengekomen, zoodat bijzondere veilig
heidsmaatregelen niet w'aren genomen
Zaterdagavond tegen half tien reden
drie groote autobussen vol personen met
verborgen wapens met groote snelheid
op de wacht bij het Waterfort in. De
inzittenden, ongeveer 80 in getal, split
sten zich in drie groepen, sloegen in. en
kele seconden de wacht neer, omsingel
den het in het fort aanwezige 24 man
tserke piket militairen en bezetten het
arsenaal ter plaatse. Bedoelde militairen
Hebben zicK van Kun revolvers bediend
voor hun verdediging, maar konden niet
aanvallend optreden tegen de met auto
matische geweren, karabijnen, pistolen
en klewangs gewapende bende.
Dat de autobussen vol personen zich
in de omgeving van het fort bevonden,
was niet opvallend, daar dit dit Zater
dagsavonds meer gebeurt.
Binnen een kwartier na den overval
was de bende meester van het fort.
Daarop kwamen onmiddellijk' van alle
kanten aanhangers aanzetten, die zich
van wapenen voorzagen of hun bewa
pening aanvulden uit de daar geroofde
voorraden.
De groepscommandant had zich dade
lijk nadat 'hij gealarmeerd Was, per auto
naar het fort gespoed; bij de wacht ge
komen, viel hij in handen van de bendie.
De in .de stad dienstdoende politie-
militairen, die op dat oogenblik niet
over geweren de beschikking hadden,
begaven zich na de alarmeering snél
naar het fort, doch bevonden de toe
gangen tot het centrum der stad. alwaar
zich het fort bevindt, reeds afgezet door
halndlangers van de bende.
De Gouverneur ir. Fruytier kreeg
spoedig bericht, doch bevond de telefo
nische verbinding verbroken.
Nader ontving de Landvoogd de mede-
deeling van den troepencommandant in
persoon, dat hij gevangen was, dat de
Venezolanen de macht in handen had
den en dat zij op den wapen- en] mu-
nutievoorraad beslag hadden gelegd. Zij
hadden hem medegedeeld', niets tegen
Curacao in den zin te hebben, daaren
tegen zoo spoedig mogelijk met het
stoomschip Maracaïbo te willen vertrek
ken, met medeneming van de door hen
buitgemaakte wapenen en munitie. Zou
tegenstand worden geboden, dan zouden
zij de stad plunderen en de Werkplaat
van de Curacaosche Petroleum Indu
strie-Maatschappij in brand steken.
De Gouverneur zag ?ich gedwongen
den agent van de reederij, Waartoe de
^laracaibo" behoort te verzoeken Zajh
medewerking te verleenen om het schip
te doen uitvaren.
Hoeveel verliezen er zijn geleden, is
onbekend gebleven. Tien jJersonen zijn
gearresteerd, verdacht van medeplich
tigheid.
De overvalende Vol
kenbond.
De Nederlandsche gezant te Madrid
W. H. D'. baron van Asbeck h'eefft het
secretariaat-generaal van den Volken
bond ingelicht omtrent de incidenten op
Curasao en door de regeeiring ter zake
genomen maatregelen.
De stappen te Caracas.
Naar aanleiding van het gister gemeld
telegram van de „Ünited Press", nopens
de nota-wisseling tusschen Nederland en
Venezuela vernam het Nederl. Corres
pondentiebureau nog nader op het Dep.
van Buitenl. Zaken dat de Nederland
sche regeering er zich ten deze toe
heeft bepaald, den tijdel. zaakgelastigde
te Caracas telegrafisch in den nacht van
9 op 10 dezer In kennis te stellen met
de uit Curasao ontvangen berichten en
hem op te dragen de Venezolaansche
regeering daaromtrent aanstonds in te
lichten.
Koloniale reserve.
A.s. Dinsdag zal naar men uit Nij
megen aan het Hbld. meldt van die
koloniale reserve een detachement van
pl.m. veertig militairen, odder bevel van
den eersten luitenant L. T. WVeSjerman
naar Curasao vertrekken. En wel per
s.s. ..Amsterdam" van Amsterdam.
Ir. N. A. M. v. d. THOORN f
Donderdag is te Den Haag overleden,
77 jaar oud. de heer N. A. M. van1 d'enl
Thoorn, in leven oud-ingenieur-directeur
van den Rijkswaterstaat.
Ir. N. A. M. v. d. Thoorn werd' ge<-
boren 17 Juni 1851 te Zierikzee en
behaalde het diploma van civiel-ingeni-
eur aan dé Polytechnische school te
Delft in 1874.
Hij was van 1882—1890 arr.-ingenieur
te Goe s, waar hij de uitwateringssluis
van den Damespolder bouwde. Daarna
was hij sectie-ingenieur voor den aan
leg van het Merwedekanaal te Amster
dam, welke functie hij bekleedde lot
het kanaal gereed was in 1894. Vervol-
DIT
(Ingez. Med.)
gens was hij ingenieur van den Rijks
waterstaat resp. te Leeuwarden en te
's-Hertogenbosch en in 1907 volgde zijn
benoeming tot hoofdingenieur-directeur
als hoedanig hij Werd geplaatst te 's-
Gravenhage. In deze functie werd ir.
v. d. Thoorn in 1916 gepensionnjeerd
In 1909 werd hij benoemd tot ridder
in de orde van den Ned. Leeuw.
Hij was buitengewoon lid van dien
Octrooiraad, in welke functie hij be
noemd werd in 1919; ook is hij lid' ge
weest van de commissie van onderzoek
inzake het spoorwegongeval bij Weesp
op 13 Sept. 1918. Hij heeft indertijd dé
iwiaterstaatskaart gemaakt en eenige ja
ren vóór den oorlog werd hij door 'de
Servische riegeering uitgenoodigd om het
ontwerp te maken voor een aantal ha
vens en andere werken in Servië.
DE A.V.R.O. LID VAN DE
UNIE.
Naar de Radio-Bode meldt, iis de A.
V.R.O. toegelaten als lid van de inter
nationale Radio-unie, welke haar zetel
heeft te Genève.
De consequenties van deze toelating
zullen waarschijnlijk zijn: terugkeer van
Baron Tindal in de Uniekringen en recht-
streeksche uitwisseling van de program
ma's der buitenlandsche Omroepstations
met die van de A.V.R.O. en niet mlejer
zooals, eenzijdig tot dusver via de
N.S.F.
NEDERL, DEELNEMING AAN DE
ANTWERPSCHE WERELD
TENTOONSTELLING.
Naar de correspondent van de N. R.
Crt. te Brussel schrijft, heeft de Neder
landsche regeering laten weten, dat zij
op de in 1930 te Antwerpen te houden
'wereldtentoonstelling van koloniën,
scheepvaart en Vlaamsche kunst gaarne
over een plaatsruimte zou beschikken
dubbel zoo groot als eerst Was voor
zien. De stad Rotterdam zal o.m. mjet
de reuzenmaquette van de Rotterdam-
sche haven uitkomen. Amsterdam zal
van zijn kant meer speciaal de aandacht
vestigen op zijn diamanthandel en in
dustrie.
De Nederlandsche firma's die aan de
ze tentoonstelling deelnemen, zull|en
haar stands hebben in de internationale
hallen, waar ieder land een aparte af-
deeling krijgt.
■B Inlichtingen verfraaïingsgezelschap H
(Ingez. Med.)
Uit Middelburg.
De Langedelft is weder een geheel
vernieuwden winkel rijker geworden
door de opening op heden van het si
garenmagazijn van den heer F. van
de Putte, onder den voor het betrokken
pand' historischen naam„In de twaalf
Uren". De winkel is geheel verbouwd
en keurig ingericht en ook het uiterlijk is
door het aanbrengen van verschillende
veranderingen zeer verbeterd.
Te zaak zal zeker veler belangstel
ling trekken, wat reeds direct bij de
opening op hedenmorgen het geval was'.
0
Uit Walcheren.
Gister vergaderde de raad der ge
meente O. e n W. Souburg.
Nadat de notulen der vorige vergade
ring ongewijzigd waren vastgesteld, wer
den eenige ingekomen stukken voor ken
nisgeving aangenomen.
Daaronder bevond zich een verzoek van
den ophaler van huisvuil en faecaliën-
tonnen, om verhooging van zijn inschrij
vingssom met f1200 of zijn ontslag. B.
en W. achten het te kort doen aan de
waardigheid van den raad om dit adres
in behandeling te nemen. Het komt B.
en W. voor, dat de ophaler, die zelf
het adres niet heeft geschreven, doch wel
onderteekend en daardoor de volle ver
antwoording er van draagt, zich heeft la
ten leiden door iemand die minder faire
bedoelingen heeft gehad en het met de
waarheid niet nauw neemt.
Dit voorstel, in stemming gebracht,
wordt aangenomen met alleen de stem
van den heer Jobse tegen.
Daarna heeft de beëediging van den
heer J. 1 de Keijzer plaats als gemeente
ontvanger.
De voorzitter wenscht den heer de Keij
zer geluk met diens benoeming en hoopt
dat hij tot genoegen van den raad en B.
en W. werkzaam zal mogen zijn. Tevens
spreekt de voorz. een woord van dank
tot den heer P. Zeegelaar die op stipte
wijze het ontvangersschap zoolang tijde
lijk heeft waargenomen.
Wederom staken de stemmen over het
voorstel Cijsouw tot drooglegging der
kermis en volksfeesten, zoodat het voor
stel wordt geacht niet te zijn aangeno
men. De heer Jobse onhield zich van
medestemmen door de vergadering te ver
iaten.
Het verzoek om vergoeding reiskosten
voor schoolkinderen wordt aangehouden
tot de begrooting 1930, nadat de heer
Janssen den wensch heeft uitgesproken
dat B. en W. met een voor adressanten
gunstig verzoek zullen komen, terwijl de
heeren Cijsouw en Jobse het tegendeel
hopen.
Het eerste voorstel van B. en W. tot
overname in onderhoud en beheer van
den Ritthemschen weg over de geheele
lengte, voor zoover die weg in de ge
meente Souburg ligt, wordt verworpen
met 7 stemmen. Er voor stemden de hee
ren Janssen, Leenhouts, de Priester en
Melis.
Het tweede voorstel, om het gedeelte
over te nemen liggende in de kom der
gemeente, wordt daarop aangenomen
met alleen de stem van den heer Jobse
tegen. Beide voorstellen ontlokten geen
discussie.
Alsnu wordt m. a. st. besloten de no
tulen van de besloten vergaderingen in
afschrift aan de raadsleden rond te zen
den.
Op voorstel van B. en W. wordt daar
na m. a. st. besloten de aan de Zuid-
Nederlandsche Radio Maatschappij
verleende vergunning voor den aanleg op
Souburg in te trekken, omdat die maat
schappij, die geen rechtspersoonlijkheid
bezit, de gemeentelijke vergunning niet
heeft aanvaard, daar slechts één vennoot
die aanvaarding heeft geteekend inplaats
van vier, waardoor geen verhaal zou zijn
te maken bij eventueel aan te richten
schade.
Hierna ging de vergadering over in
eene met gesloten deuren. Om half vier
was de vergadering afgeloopen.
In de vergadering van den gemeen
teraad, Vrijdag te Veére gehouden,
werd nader behandeld het verzoek van
G. J. Contant om pl.m. 9 vierk. M. grond
van de gemeente te mogen koopen voor
den bouw van een woonhuis. Tengevolge
van de staking der stemmen in voltal
lige zitting, was het verzoek afgewezen.
Van den secretaris van den Raad van Sta
te was' een oproeping van gemachtigden
in het geschil over aanschaffing
schoolbehoeften met de vereeniging voor
Geref. onderwijs. Besloten werd geen ge
machtigde te zenden.
Van de gemeente Hardenberg was een
verzoek om betuiging van adhaesie bij
haar aares aan de Regeering om de Rijks
ontvangers op het platteland te handha
ven, welk verzoek wordt ingewilligd.
Het congres van geneeskundigen te
Middelburg zal op den Iaatsten dag der
bijeenkomst een bezoek brengen aan
Veere. De voorz. stelt voor namens de ge
meente op gepaste wijze de heeren te
ontvangen en vraagt daartoe een klein
crediet, hetgeen wordt toegestaan.