No, 138
Vrijdag 14 Jural 1929
W
Jti
172* Jaargang
hv-
BINNENLAND
UIT STAD EN PROVINCIE.
T!7"
dit nummer behoort eon Bijvoegsel.
sl
ier
>st
»1-
len
'ij
len,
id-
ion-
|fir-
I»
ea
t«
sek
'er
Sfit
laa.
Izoo
|ea,
hn»g
1 'be-
»n-
krn-
|uis
ens-
Shs
Jleze
|peh
dfc
tand
Boor
Fado
do
lérk-
lniiet
sen.
én
héb-
Jdajj
ring
d#
lain-
|iger
d*
•ge
en
sids-
gea-
JiiOld-
loon-
|eerd
op
was
•be-
tstér-
véh
aan
'gè!-
tÖid-
York
iiirti,
i-uto-
Iwaar
.fea
»n ia
Bit;
Abonnement! prij.sp. kwartaal:
voor Middelburg en agentschap Vlis
singen f 2.30 elders f 2.50
weekabonnementen in Middelburg 18
cent per week.
Advertentiën worden berekend
per regel plaatsruimte, met inbegrip van
omranding.
Gewone advertentiën: 30 cent
per regel.
Ingezonden Mededeelin-
g e n 60 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen
van 17 regels f2,10, elke regel meer 30
cent.
Kleine advertentiën niet
f rooter dan vijf regels druks en waarbij is
aangegeven, dat zij in deze rubriek moe
ien geplaatst worden, 85 cent bij voor
uitbetaling.
Advertentiën onder brieven of bevra
gen bureau dezer courant 10 cent extra.
Bewijsnummers 5 cent per stuk.
Advertentiën moeten, willen ze nog in
ons blad van dienzelfden dag worden
opgenomen, uiterlijk 12 uur en des ZA>
TERDAGS uiterlijk HALF ELF aan ons
Bureau bezorgd zijn.
Postchèque- en Gironummer 43255.
DE OVERVAL TE WILLEMSTAD
(CURASAO).
Reizigers, die te Caracas uit Willem
stad zijn aangekomen,, hebben medege
deeld, dat de vrijbuiters den gouver
neur van Curasao in zijn slaap hebben
verrast en gevangen genomen, aldus de
United Press. Zij dwongen hem zich snel
aan "te kleeden en presten hem daarna
een 'bevelschrift te teekenen voor den
kapitein van de „Maracaibo" om hem
naar Venezuela te vervoeren.
Naar de meening Tan deze reizigers
hebben verbannen revolutionnaire lei
ders uit Venezuela gedurende eenigen
tijd reeds den een of anderen overval in
den zin gehad en voorbereid. Gemeld
wordt, dat de aanvallers geen verliezen
geleden bij het fort Amsterdam; de po
litie in de andere wijken echter poog
de weerstand te bieden aan de opstan
delingen, hetgeen tot gevolg had dat er
bij de politie eenige dooden en .gewon
den vielen.
Het vertrek van de.
„Hertog Hendrik".
Gistermorgen 11 uur is de „Hertog
Hendrik", slechts enkele dagen na de
„Kortenaer" onder groote belangstelling
van de burgerij vertrokken voor de reis
naar Curasao. Biji de „Kortenaer" was
een belangstelling zoo groot als nog
nimmer tevoren bij; vertrek van eenig
oorlogschip was aansschouwd. Zeer ze
ker heeft het buitengewoon-fraaie weer
en het uur van vertrek hierop invloed
gehad. "Want nu de „Hertog Hendrik"
wederom in de morgenuren zeewaarts
ging en dus de meesten op hum werk
waren was de belangstelling "dan ook
merkbaar minder. Hetgeen niet weg
neemt, dat het publiek, zoowel bij' het
schip als bij het havenhoofd, een com
pacte massa vormde.
Te half elf verscheen vice-admiraal
Quant aan boord vergezeld van den chief
van den marinestaf schout-bij-nacht mr.
J. C. Jager en eenige andere hoofd
officieren.
Toespraak vice-admi-
raal Quant.
Vice-admiraal Quant hield daarop een
toespraak tot de bemanning.
De vice-admiraal zeide o.a.
„Alvorens u, commandent order te
geven uwe opdracht op te volgen en u
met den meesten spoed te begeven naar
onze West-Indische wateren, wil ik u
en allen opvarenden een goede reisl
en een t.z.t. behouden terugkomst in
het vaderland toewenschen.
—Ik ben overtuigd dat u allen volkomen
het ernstige van lietoogenblik zult be
seffen. Dit toch is mij duidelijk geble
ken, in de enkele spannende, drukke da
gen, die achter ons liggen door de groole
voortvarendheid waarmede gij allen hebt
'medegewerkt om dit vertrek zoo spoedig
te doen plaats hebben.
Particuliere belangen weken overal,
terwijl het mij voldoende bekend is,
dat v oor meerderen onder u het onver-
wachtsche vertrek wel heel ongelegen
'moet zijn gekomen.
De marine is altijd ook al is zij op 'de
komende gebeurtenissen niet extra A-oor-
bereid, ïn zeer korten tijd voor haar
taak gereed.
Het feit, dat dit pantserschip, dat
«p Zondagavond nog te Amsterdam lag
ter opluistering van de feesten aldaar
en daarom eerst Maandagmorgen hier
heen kon vertrekken thans reeds ge
dokt, vol victualiën en "kolen en met
vele matrozen, die drie dagen geleden
nog aan boord Hr. Ms. „Jacob van
„Heemskerck" in het Engelsche Kanaal
voeren gereed is om; zijn eervolle op
dracht te gaan vervullen stemt tot groo
te vreugde.
Dat gij allen uw plicht zult doen als
zulks v an u zal worden gevraagd, staat
,bij mij zóó vast ,dat ik zelfs op dit
gewichtige moment het niet noodig acht
idaarop nog eens afzonderlijk een be
roep te doen.
Het Nederlandsche volk volgt u met
veel belangstelling. Het groote enthou
siasme waaronder Hr. Ms. „Kortenaer"
deze haven heeft verlaten en waarmeclp
ook u nu weer uitgeleide wordt gedaan,
moge u de verzekering geven, dat aller
oogen en hoop op u gevestigd zijn en
^blijven opdat zoo spoedig mogelijk mede
door uw verschijnen en uwe aanwezig
heid in de wateren van onze West-
Indische bezittingen de beleediging, die
daar aan onze vlag is aangedaan, on
middellijk zal vervagen en naar wij wil
len hopen zal worden vergeten en her
steld.
Moge God verhoeden ,diat u ooit ge
noodzaakt zult zijn met gebruik der wa
penen de eer der vlag hoog te moeten
houden ,doch wanneer zulks van u ge
vraagd zal worden ,doet dan uw plicht
tegenover Koningin en vaderland."
De vice-admiraal eindigde met een
Leve de Koningin! wat de bemanning
mei een driewerf hoera beantwoordde.
Tijdens de toespraak cirkelde een
aantal vliegtuigen van de marinevlieg-
diensten boven het schip en te 5 minu
ten voor elf verliet de „Hertog Hen
drik" de haven onder de tonen der mu
ziek van het „Stedelijk Muziekkorps". De
aan' wal staanden 'riepen den opva
renden 'n spontaan hoera toe, dat van 't
schip werd beantwoord.
Telegram van
H. H. de Koningin.
De Koningin heeft een telegram naar
de „Hertog Hendrik' gezonden van den
volgenden inhoud:
„Bij uw vertrek naar Curasao wensch
ik commandant, officieren en bemanning
een voorspoedige reis toe in de overtui
ging, dat het hooghouden van de eer van
onze vlag ten volle aan u is toevertrouwd
Post voor de
„Hertog Hendri k".
Evenals voor de „Kortenaer" is een
regeling getroffen, waarbij de correspon
dentie voor opvarenden van Hr, Ms.
„Hertog Hendrik" van 14 dezer af in
afzonderlijke brievenmalen naar Cura
sao zal worden gezonden, met dezelfde
booten, waarmee de gewone mail voor
Curasao vervoerd wordt.
Zooals bekend is, moet de correspon
dentie volledig gefrankeerd zijn en voor
zien van twee elkaar snijdende lijnen
over het geheele adres.
De opstand in Vene
zuela.
Beuter meldde nog gisteravond uit Cu
rasao:
Uit Coro aan de Venezolaansche kust
wordt gemeld, dat de Venezolaansche re-
geeringstroepen er in geslaagd zijn de op
standelingen, die Zaterdag j.l. een aan
slag op Willemstad hebben gedaan, ver
der te verslaan. De Venezolaansche com
mandant is er in geslaaagd een groote
hoeveelheid munitie en wapens van de
opstandelingen te veroveren. Deze wer
den verslagen, toen zij een poging de
den Coro in te nemen. Een groot aantal
opstandelingen werd gevangen genomen.
In Willemstad is het op het oogenblik
volkomen rustig. Het leven op het eiland
gaat zijn gewonen gang.
HET KON. BEZOEK AAN DE HOOFD
STAD.
De Koningin, Prinses Juliana en Prins
Hendrik hebben gisterochtend een be
zoek gebracht aan de werven der N. V.
Nederl. Scheepsbouw Maatschappij in 't
W. havengebied. De directeuren, de hee-
ren D. en H. Goedkoop, leidden de Kon.
familie rond.
's Middags werd de opleidingsschool
voor Christelijken Maatschappelijken
Arbeid (O. C. M. A.) bezocht. De lessen
in de school gingen tijdens het bezoek
haar gewonen gang. De vorstelijke per
sonen werden hier rondgeleid door den
voorzitter van het bestuur, mr. dr. C. F.
Schoch en mej. W. Klinkert.
Bij beide bezoeken, zoowel als tijdens
den rit er heen was het enthousiasme
weer zeer groot.
Met den trein van 17 u. 51, waaraan
het Kon. salonrijtuig was gekoppeld, zijn
de Koningin en de Prinses vertrokken
naai' het Loo, uitgeleide gedaan door de
civiele en militaire autoriteiten. Op den
Dam en langs het Damrak werd de Kon.
familie hartelijk toegejuicht. Prins Hen
drik bleef dineeren bij burgemeester de
Vlugt.
De Koningin-Moeder heeft vanuit
Soestdijk den burgemeester verzocht
Haar hartgrondigen dank over te bren
gen voor de indrukwekkende en groot
sche hulde Haar tijdens het verblijf in
de hoofdstad gebracht.
DE TWEEDE KAMERVERKIE
ZINGEN.
In de opgave der volgorde van die
cajididatenlijsten, voordea.s. Twee Ka
merverkiezingen, dient de rev. soc. par
tij (Sneevliet) onder no. 26 geschrapt.
Deze partij staat voor den kieskring Mid
delburg no. 1.
In een afzonderlijk bijvoegsel van de
Staatscourant van Donderdag 13 Juni
worden openbaar gemaakt de lijsten van
candidaten, ingeleverd in de verschillen
de kieskringen.
NEDERLAND EN BELGIE.
In zijn te Brussel gehouden rede over
de verstandhouding tusschen Nederland
en België heeft de heer J. C. van der
Sande, Lid der Eerste Kamer, de bewe
ringen van Rolin Jacquemyns weerlegd
als zou Nederland gehouden zijn tot on-
derhouds- en verbeteringswerken van de
Schelde. Zij worden door den heer v. d.
L. afdoende bestreden en wel door te
wijzen op de door België sedert honderd
jaar laaan vaarde interpretatie van de be
palingen die hierop slaan.
Hij haalde verder de uitspraken van
de Duitsche en de Engelsche experts
aan, die het voor het Kreekrak in de
plaats gegeven kanaal van Hansweert als
vol equivalent, een ten minste even ze
ker ,even goed en even gemakkelijk
vaarwater noemden.
„Maar België wil nu eenmaal geen ver
betering in den weg via Hansweert zien;
die weg moet nu eenmaal slecht zijn, al
hoewel hij goed is," zoo ging de heer v.
d. Lande verder. Hij wil zich dan ook
hieromtrent verder geen moeite geven,
maar vindt het grievend te moeten hoo-
ren, dat Nederland door oponthoud in
dit kanaal Antwerpsch handel zou be
dreigen, terwijl doodgezwegen wordt 't
enorme oponthoud, dat de schipperij in
Antwerpen zelve ondervindt.
De beteekenis van den grooten sta-
in-den-weg bij het passeeren van het ka
naal van Hansweert, n.l. de brug bij Vla-
ke, is door den heer v. d. L. nagegaan,
en hem is gebleken, dat het gesloten zijn
van deze brug per schip een gemiddelde
vertraging van pl.m. 25 minuten geeft.
Daarover wordt een spektakel gemaakt,
alsof hiermede Antwerpen voorgoed ge
nekt wordt. „En ga nu eens na," zoo ver
volgde spr. welk een onnoodig opont
houd een schip in de Antwerpsche dok
ken heeft
De heer v. d. Lande wees er op, dat
niettegenstaande de slechte outillage en
de treurige expeditie in zijn haven Ant
werpen de laatste drie maanden op een
hooger tonnage kan wijzen dan Rotter
dam en Hamburg.
De heer van der Lande besloot zijn
redevoering met de volgende woorden:
„Wanneer van Nederland geen afstand
van rechten geëëischt wordt, wanneer
Nederlands bestaande rechten erkend
worden, wanneer van Nederland niet het
aanvaarden van nieuwe verplichtingen
zonder equivalent gevraagd wordt, wan
neer geen vermeende verplichtingen voor
Nederland geconstitueerd worden, dan
zal naar mijn persoonlijke meening gaar
ne de toegestoken hand gedrukt worden.
Aan billijke verlangens zal dan voldaan
kunnen worden. Vrede en vriendschap
moeten in beide landen hoofddoel zijn."
DE DIRECTEUR DER JAVASCHE
BANK.
De directeur van de Javasche Bank,
de heer Th. Ligthart, heeft heden een
operatie ondergaan, noodig wegens een
acute blindedarmontsteking. Zijn toe
stand is goed.
STEUNFONDS SPOORWEG
PERSONEEL.
Naar het Handbl. verneemt, heeft de
directie der Nederlandsche 'Spoorwegen
een steunfonds voor spoorwegpersoneel
in het leven geroepen, waarvan het ka
pitaal in hoofdzaak wordt gevormd door
schenkingen van de spoorweg-maat
schappijen en het batig liquidatie-saldo
van het „Centraalspoorfonds."
De stichting heeft ten doel het ver-
leenen van onderstand aan spoorweg
personeel in Nederland, gepensionneerd
spoorwegpersoneel, alsook weduwen en
minderjarige kinderen van spoorwegper
soneel en van gepen sionneerd spoor
wegpersoneel.
De onderstand wordt verleend in den
vorm van giften, geldleeningen of anders
zins.
DE VOLKSRAAD.
V.D. Aneta meldt uit Batavia:
Benoemd tot lid van den Volksraad
P. F. Dahler, oud-lid van den raad, en
met ingang van 15 Juni de heer Loa sel
Hi, oud-lid van den gemeenteraad van
Batavia.
Morgen Zaterdag, zal er op straat
en langs de huizen, gecollecteerd worden
omdat het alom in de lande is de Zon
nestraaldag. Eeeds heeft de heer arts
D. N. van Gelderen in ons nummer van
Woensdag gewezen op het mooie doel,
dat deze dag beoogt.
Onzerzijds willen wij ook nog eens op
wekken een steentje bij te dragen om
de gelegenheid te bevorderen, onbemid
delde, herstellende t.b.c.-patiënten, door
toepassing der Arbeids therapie in het
Sanatorim „Zonnestraal" te. Hilversum
weer te maken tot menschen, die door
arbeid in het onderhoud van zich en
hun gezinnen te kunnen voorzieW.
Wij weten wel, dat er veel wordt ge
vraagd; maar voor de lijdende mede-
menschen zal ieder wel denkend mensch
gaarne een offer brengen. Dat ieder naar
zijn draagkracht, dit indachtig zijn.
In het raadsverslag in Ons nummer
van gisteren, is bij de begrootingswijzi-
ging een cijfer van de opmerking van
den heer Jeronimus foutief afgedrukt,
De bedieningskosten voor het oppom
pen van water zijn niet met 5, doch met
50 pet. verhoogd, de geldelijke opbreng
sten stegen met 2 pet. en de opgepompte
hoeveelheid water met 12 pet.
Gisterenavond heeft op den hoek
van de Lange Delft en de Segeerstraat
alhier een aanrijding plaats gehad
tusschen twee auto's, die goed is afge-
loopen, doordat beide wagens kalm re
den. Wij zouden daarover dan ook niet
berichten, als wij even later ter plaatse
komende, niet een theorie hadden hoo-
ren verkondigen, die ons met verbazing
vervulde en die o.i. weder een bewijs is
boe weinig sommige rijders over de vei
ligheid van zichzelf en anderen naden
ken.
In het betrokken geval was een der
auto's de andere gepasseerd, maar reed
toen plotseling de Segeerstraat in. Een
der inzittenden verklaart met zijn hand
te hebben aangewezen, dat men daartoe
plan had. Niet met de richtingsaanwijzer,
want die was niet aan den wagen. Als
excuus komt dan de mededeeling, dat de
wagen nieuw is en voor verkoop be
stemd. Dus zoolang maar de moreele
eischen der veiligheid op zijde gezet.
Want een richtingaanwijzer is niet wet
telijk verplicht.
We begrijpen niet, hoe in dezen tijd,
dat men dagelijks van allerlei ongelukken
leest, nog een automobilist durft te rij
den, zonder dat alle denkbare en beken
de voorzorgsmaatregelen tegen ongeluk
ken zijn genomen.
i 0
Uit Vïisslngon.
De harmonie „St. Caecilia", direc
teur de heer André J. Geysen, geeft Zon
dagavond 8 uur een concert in de tent
op den strandboulevard te V 1 i s s i n-
g e n.
e
Uit Noord-Beveland.
De te Wissenkerke gehouden
collecte voor Minahassa heeft opgebracht
de som van f 79.58.
Uit Schouwen-Duiveland.
Gistermiddag had teBruinisse
de 16-jarige J. K. het ongeluk van het
mosselvaartuig Bru 21 in het water te
vallen. Hij kon nog slechts met moeite
door een der opvarenden van het juist
voorbijkomende mosselvaartuig Bru 142
worden gered.
Zeeuwse h-V i a n e r e n O. D.
Woensdagnacht omstreeks 12 uur
ontstond tijdens het onweer brand in de
tandbouwschuuv van den heer Fr. P. te
St. Jansteen.
De schuur brandde tot den grond af
doch bet woonhuis is door het optreden
van de Steensche brandweer nog be
houden kunnen worden.
Tijdens het onweer, dat Woensdag
avond om ongeveer. 10 uur boven de ge
meente G r a a u w woedde, is de land
bouw schuur van den heer Th. de B.
in den van Alsteinp older in vlammen op
gegaan. Er is geen verlies van beestiaal
te betreuren.
Zeeuwsch Vlaanderen W.B.
De te Zuidzande gehouden col
lecte ten behoeve van de MinahasSsa,
heeft ruim f 40 opgebracht.
(Voor verder .Stad en Provincie zie
I men het Bijvoegsel).
EXCURSIE „HANDELSBELANG".
In ons blad van Woensdag j.l. heb
ben wij reeds eenige oiededeelingen ge
daan over de excursie welke de Vereeni-
ging Handelsbelang 'dien dag naar
Dordrecht heeft gemaakt. Hierop kunnen
wij thans uitvoeriger terugkomen.
Zooals reeds gemeld werden de on
geveer 100 deelnemers aan deze excursie
te Dordrecht aan het station verwel
komd door de lieeren: J. G. van Niftrik
en C. de Jonge, resp. voorzitter en secre
taris van de Zeeuwsche vereeniging, al
daar. Onder leiding van deze heeren
werd een korte wandeling door de stad
gemaakt, terwijl beiden ook verder de
excursie medemaaklen.
Om 10 uur had de ontvangst op het
Stadhuis plaats, waar de raadszaal mét
planten versierd, in een ontvangzaal her
schapen was. Daar werden de Bestuurs
leden door den heer van Niftrik voorge
steld aan den burgemeester, een der
wethouders en den gemeente-secretaris!
waarna de burgemeester, de heer P. L.
de Gaay—Fortman de Vereeniging wel
kom heette. Hij vergeleek Dordrecht en
Middelburg met elkander zoowel wat
ligging als wat historie betreft en wees
erop dat er zeer veel overeenkomst tus
schen heide steden bestond.
Het was hem bekend dat de vereeni
ging Handelsbelang elk jaar een ex
cursie van dezen aard organiseert en hij
stelt het zeer op prijs ,dat ditmaal de
stad Dordrecht daarvoor uitgekozen
was. Het strekt de vereen.'tot eer, dat
zij op deze wijze den blik harer leden
tracht te verruimen, terwijl hij vertrouwt
dat de zeer belangrijke industrie, waar
van de bezichtiging voor dien dag op
het programma stond, een goed denk
beeld zou geven van hetgeen de nijver
heid van Dordrecht vermag. Na nog
gewezen te hebben op de schoonheid van
Middelburg en het steeds toenemende
vreemdelingenverkeer aldaar, eindigde
spr. met den wensch dat de vereeniging
op dezen weg steeds moge voortgaan,
tot heil van de leden niet alleen, doch
van geheel Middelburg.
De voorzitter, de heer G. van Neder-
veen beantwoordde deze rede.
Spr. bracht in tie eerste plaats dank
voor 't hoffelijk gebaar om allen in het
aloude gemeentehuis te willen ontvan
gen, en wees er op "dat de naam'die
Gaay Fortman voor de Zeeuwen van
eenigszins gevorderden leeftijd lang niet
onbekend klinkt
Herinnerende aan het doel der ex
cursies wees spr. er op, dat verleden
jaar burgemeester Van Cauwelaert van
Antwerpen dit den sleutel vait ^Fe Ne-
aerianciscne veivaaïT noemete.
Dit jaar werd het aloude Dordrecht
gekozen, omdat het in den laatsten tijd
zoo schitterend op den voorgrond treedt
in den rei van steden die beschikken
over een actief bestuur der gemeente
omdat hier heerscht een aanstekelijk ani
mo een opvallende eenstemmigheid
van geest en een sterke wil om "Dordt
als Industrie zoowel als havenstad
groot te maken.
De stad is de oudste stad van ons
land en al is het geen wereldstad toch
heeft zij iets uitgesproken grootsteeds
zooals zij daar ligt aan vier rivieren,
De Merwede, De Noord, De Kil en
de Oude Maas.
Als voornaam punt van de binnen
vaart is' Dordrecht sinds onheugelijke
tijden een steeds groeiend product van
deze zich nog steeds ontwikkelden tak
van scheepvaart.
En wat wordt niet gedaan tot ont
wikkeling van de zeehaven en'tot ontwik
keling van de scheepsbouwriijverheid?
De gunstige ligging van Dordrecht
voor het spoorwegverkeer waardoor
snelle verbinding met alle gedeelten van
Nederland en door het passeeren en
stoppen van de groote Expresse trei
nen ook met het buitenland bevordert
ten zeerste zoowel het passagiers- als
het vrachtvervoer.
Wij zullen, aldus spr., rijden door
het uit moeras tot uitstekenden grond
gemaakte land der voormalige Bies-
bosch, tevens bezichtigen een der voor
naamste industriën en ik twijfel geens
zins of de sympathie voor Dordt waar
mede men er naar toe reisden. z5I zich'
bij het vertrek nog dieper hebben ge
worteld en den wensch die allen nu
reeds bezield nog doen versterken, dat
het oude Dordt onder krachtig en wijs'
bestuur steeds meer in welvaart en in
groei moge toenemen tot heil, niet
alleen voor deszelfs inwoners doch
ook tot trotsch van het geheele land.
Nadat op voorstel van den heer Stof-
koper een driewerf hoera uitgebracht
was op de stad Dordrecht en haar Be
stuur, werden ververschingen rondge
diend.
Vervolgens werd een bezoek gebracht
aan de Groote Kerk. Met het spelen van
het Zeeuwsche Volkslied werden de le
den begroet, terwijl gedurende dit bezoek