llliss Holland
stuJï jJi
Ja
openbaart het èeheiiti
harer schoonheid,!
De Plaatsvervanger.
BIJVOEGSEL
Dinsdag 11 Juni 1929 ?'c 135
ONDERWIJS
FEUILLETON
KERKNIEUWS.
KUNST EN WETENSCHAP
pttAJt
Een hard stuk zeep.
dat tot tiet laatste
vliesje éebruikt
kan worden
Handel, Nijverheid en Visscherij
VAN DE
VAN
HET MULO.
(Slot.)
Ook de L. S. heeft de genoemde vier
ledige doelstelling. Maar zij kan niet
meer doen, dan den grondslag leggen
voor de ontwikkeling en geestelijke vol
making van het individu. \yoor een groot
deel onzer bevolking geeft zij niet ge
noeg. Voor hen is 't onderwijs op de
L. S. het hechte en zeer gewaardqerde
fundament, waarop 't voortgezet onder
wijs het gebouw der verdere volksont
wikkeling optrekt.
Onder dit voortgezet onderwijs neemt
ons Mulo een groeiende plaats in. (Mei
trots mogen we constateeren, dat een
groot procent van de kinderen, die voort
gezet onderwijs verlangen een plaatsje
vragen op onze school Waaraan dankt
't Mulo het stijgende vertrouwen, dat 'l
in breede kringen geniet?
lo. Het Mulo geeft een flinke dosis
van algemeene ontwikkeling. De vakken
der L. S. worden onderwezen, doch daar
wij met oudere leerlingen werken, kan
alles breeder worden opgevat, kunnen
w.ij dieper op de onderwerpen ingaan.
Ik denk hierbij aan vakken als aardrijks
kunde en geschiedenis. Hoeveel blijft
hiervan hangen als 't, onderwijs inet de
L. S. afsluit? Vaak ontstellend weinig.
Ook van 't op de Mulo-school ontvangen
onderwijs vervaagt veel, maar de drem
pel waarover geen wegvloeiing meer
plaats heeft, ligt er veel en veel hooger.
Behalve de gewone vakken der L. S.
ontvangen de leerlingen der Mulo-school
onderwijs in Fransch, Duitsch, Engelsch,
Wiskunde en Handelskennis! Aan de mo
derne talen wordt heel wat gedaan
noemt men onze school wel niet vaak
de „talenschool"? De mensch, die met
recht aanspraak wil maken op eenige
meerdere ontwikkeling moet niet geheel
vreemd staan tegenover de moderne ta
len. Welnu, wat onze Muloscliool geeft,
is voor onze jongens en meisjes ruim
schoots genoeg om zich later in t leven
te kunnen „redden."
Zonder tegenspraak durf ik zeggen
wie het leven ingaat, toegerust met do
kennis en ontwikkeling onzer Mulo-
school, heeft een flinke geestelijke ba
gage, waaraan hij zijn geheele leven iets
heeft. f
2o. Het Mulo sluit uitstekend aan
bij het onderwijs op de L. S., zet dat on
derwijs voort èn in zijn methoden èn
in de werkwijze der leerkrachten. Dat
onze Mulo-school het karakter van de
L. S. heeft bewaard, is» haar kracht en
is haar glorie. „De Mulo-school", zei de
heer Rienks, hoofdinspecteur van t L.
O., „is de kroon op 't werk van de La
gere school."
3o. De Mulo-vereenigingen houden
jaarlijks een Mulo-exaimen, twee dagen
schriftelijk en één dag mondeling, welke
examens worden bijgewoond door daar
toe van Regeeringswege aangewezen
Rijksgecommiteerden. Bij slagen wordt
aan de candidaten een, mede door de
gecommiteerden geteekend, diploma uit
gereikt, 't zij een einddiploma A, met
eenvoudige eischen voor de wiskunde
vakken, of een diploma B, dat verzwaard
is voor de vakken Algebra, meetkunde,
rekenen en natuurkennis! en een waar
borg is voor wiskunde aanleg. Beide di
door
RICHARD MARSH
Vrij naar het Engelsch door 0. M. G. de W.
87)
John uitte zijn woede door een kolos
salen vloek. Hij balde zijn vuisten boven
zijn hoofd.
„Dus nu hebben wij het!"
Wilson bekrachtigde dit vermoeden.
„Ik geloof dat wij het nu hebban."
Er werd boos gemompel vernomen.
Mr. Herbert wees met zijn dikken vinger
naar Talbot.
„Ge hebt de deur gezien, ge hebt den
sleutel gekendet de combinatie. Hebt
ge hem opengekregen?"
„Het heeft mij meer tijd gekost da(n
mijnheer John Eva op 't oogenblik'. maar
het is mij eindelijk gelukt."
„Wat hebt ge toen gedaan?"
„Ik deed een ontdekking."
„Wat was dat voor een ontdekking?"
„De oude Talbot heeft geen poets ge
speeld. maar inderdaad, de woorden op
dat stukje papier waren! de sleutel tot
de combinatie."
ploma's worden, dit is genoegzaam uit
de praktijk bekend, zeer door leerlingen
en ouders op prijs gesteld.
Aan deze diploma's zijn verschillende
voorrechten verbonden. De plaatsruimte
Iaat niet toe ze hier af te drukken: onze
lijst telt er een zestig. In het bijzonder
wordt aan 't diploma B veel waarde
gehecht door verschillende inrichtingen
van onderwijs als Middelbaar Techni
sche schoien e. d.
Hel Mulo-onderwijs ontleent zijn waar
de mede aan zijn soepelheid. Zoo kan
voor diploma-A vrijstelling gegeven wor
den voor enkele vakken. Voor wiskunde
wordt hiervan vaak gebruik gemaakt,
en terecht! We kennen ze op onze scho
llen, de jongens en meisjes heel vaak
de laatsten die geen aanle.g hebban
Ivoor 't vak wiskunde, in 't bijzonder
meetkunde.. De vormende waarde, zoo
wel als de praclische, is voor dezulken
nihil. Voor talen zijn deze leerlingen
vaak heel goed: wiskimde- eii talenaan-
leg gaan lang niet altijd samen.
Nu kan men den eenzijdigen aanleg
van een deel onzer leerlingen negeeren
en enkel aan hen, die het volle program
ma met succes hébben verwerkt, een
dipoma geven, maar dan vindt men
meer steun in 't verleden dan in de op
komende denkbeelden, dus jn de toe
komst. Het verleden zwoer bij een har
monische ontwikkeling; thans denkt men
aan de individueele krachten, waarbij
men er zich meer en meer rejkjenschap
van geeft, dat men geen vijgen van
distelen oogst.
0
4o. Ten slotte wil ik er nog op wijzen,
hoe op onze Mulo-school, juist door haar
karakter van de L. S„ het contact tus-
schen school en huis, tusschen ouders
en onderwijzers bewaard is gebleven.
Hier ligt een groot deel van haar kracht,
hier ziet men onze Mulo-school op d'r
best. Want dat contact is van zoo ont
zaglijk veel waarde voor T welslagen
van ons onderwijs. Ik zou met voorheel
den uil mijn ervaring kunnen aantoonen
hoe onontbeerlijk die samenwerking is:
hoe onbekendheid met de omstandighe
den waaronder hel kind leeft, onbekend
heid ook met neigingen, ten goede of
ten kwade, die thuis beter worden op
gemerkt dan op school, kan leiden lot 't
verkeerd 'hegrijpen van 't kind, en ho
dit z'n terugslag heeft op 't onderwjjs.
De aard van dit artikel laat hiet toe
hierop nader in te gaan.
Geachte Redactie, al schrijvende merk
ik reeds te veel van Uw gastvrijheid
gevraagd te hebben en locli heb ik
slechts de hoofdzaken aangestipt.
Ik heb gewezen op 't groote nut van
voortgezet onderwijs; er op gewezen, hoe
goed ouders doen, als ze 't maar even
kunnen, hun kinderen dit onderwjjs tc
verschaffen, en hun de geestelijke ba
gage mee te geven, die hun, onder-
vreemdbaar eigendom' blijft waaraan ze
hun geheele leven materieel en gees lef
lijk iels aan hebben. Ik heb belangstel
ling willen wekken voor onze mooie
Mulo-school, die haa>- vertakkingen heeft
in de verste uithoeken van ons Vader
land en die door haar algemeen vor
mend onderwijs een zegen is geworden
voor breede lagen van ons volk.
Sinds jaren is er door den kerke-
raad der Ned. Herv. gemeente te Zand
voort gesproken over een tweede predi-
kantsplaats met een kerkje in Aerden-
hoüt. Door mej. C. van Wichevoort
Crommelin is in het Naaidenveld een
stuk grond geschonken voor een toe
komstige kerk en pastorie. Een der voor
waarden van deze schenking is, dat bin
nen drie jaren de plannen een va stèren
vorm moeten krijgen.
Ned. Herv. Kerk.
Aangenomen het beroep naar Water
landkerkje door ds. II. Huizinga te Ma-
rum (Gr.) Ds. Huizinga behoort tot de
moderne predikanten.
„Is dat zoo? En heb je de deur open
gedaan?"
„(Wat mij verbaasd heeft was wat Johai
Eva zooeven te kennen gaf; als men
de letters, die de combinatie vormden
goed gezet had, dan ging de deur heel
gemakkelijk open. Even draaien zoo
als je het sleuteltje van jë horloge draait
als je het opwindt en de deur ging
kalm open."
„En is u naar binnen gegaan?"
„Is er hier iemand in de kamer, die in
zulke omstandigheden niét naar binnen
was gegaan? Ik ben niet meer dan een
gewoon mensch en er was alle reden
voor mij om binnen te gaan. En ik
bleef er een heelen tijd in. En lifct was
niet mijn laatste bezoek, lang niet. Eva
had geprobeerd het raadsel op te lossen
Toen hij zijn pogingen staakte en aain
zijn werk ging ben ik zijn plaatsvervanger
geweest."
„Als ik dat geweten had! Jij jij!"
Eva voleindigde dien volzin niet; het
was of hij geen woorden kon vinden om
zijn gevoelens uit te drukken. De mannen
keken elkaar aan. Sommigen hijgden, als
of de stoutmoedigheid van den spreker
de lucht sneller uit hun longen dreef.
Farrell barstte in lachen uit.
„Ik heb altijd gezegd, dat de generaal
de onbeschaamdste vent is, dien ik ooit
G e r e f. Gem.
Beroepen te Meliskerke de heer M.
Heikoop te 's Gravenhage.
Tweetal te Scherpenisse M. Heikoop
cand. te 's-Gravenhage en W. C. La-
main, cand. te Voorschoten.
Geref. Kerk
Bedankt voor het beroep naar Wol-
faartsdijk door ds. C. M. Huizenga te
Scharnegoutum.
Door het Natuurkundig Gezelschap
is voor het winterseizoen 1929-1930 het
volgende rooster van voordrachten opge
maakt: Maandag 14 October prof. dr..
Th J. Stomps, Amsterdam, over ,,Van
hooge foppen en diepe kraters"Maandag
4 November prof. dr. H. Aldershoff,
Utrecht, over „De enting tegen t.b.c. vol
gers Calmette en Guérin, haar wegen en
vooruitzichten"; Maandag 25 November
d'r. J. P. Lotzy, Velp, over „Evolutie";
Woensdag 18 December J. G. Mol, Haar
lem, over „Wetenschap en film"; Maan
dag 20 Januari prof. dr. H. J. M. Weve,
Utrecht over „Bijdrage tot de geschiede
nis van den bril, geput uit de beeldende
kunst" (met lichtbeelden); Maandag 24
Februari, prof. dr. J. II. Jordan,
Utrecht „De sociale instincten bij dier en
mensch"; Maandag 24 Maart, dr. W.. G.
N. vd. Sleen, Haarlem over een nader
te bepalen onderwerp.
Cadum Zeep
Frederiksplein 32 Amsterdam, Telefoon 34930
(Ingez. Med.).
ontmoet had, maar dit overtreft alles.
Wat er aan den anderen kant is van die
deur, is ons gemeenschappelijk eigendom.
Wij hebben hpt bijeengebracht in het
zweet van ons aanschijn uit alle oorden
van de wereld, wij weten alleen hoeveel
gevaar wij hebben geloopen. En jij durft
dan in ons gezicht tegen ons te zeggen
dat je er je van hebt meester gemaakt?
Je hebt indertijd menschen zien dood
maken voor minder dan een dollar. Hiier
is sprake van m.illioenen dollars milli-
oenen! En je staat ons in ons gezicht
uit te lachen. Ik hjeh wel menschen
lachende zien sterven. Wou je ook zoo
heengaan
Talbot gaf geen antwoord: hij zag
den woesteling aan met alle teekenen
van onverstoorbare kalmte. Mr. Herbert
wilde een ui,ting van woede verhinderen.
De tijd was nog niet gekomen."
'„Neen, Earrell, hou je bedaard; eerst
zaken doen, later aan plezier denken.
Luister Talbot, je bent meer dan eens
in de brandkast gewenst. Ik zal je niet
vragen wat je er uitgjehaald hebt, dat
zullen wij weldra zien. Hoe was de com
binatie of de regeling der lettersloten
waaraoor je de deur' hebt open-
gekregen?"
„Dat heb ik al gezegd; ge hfebt het
papier."
„Als dat zoo is, waarom gaat het dan
nu niet open? Wat heb je aan hjet slot
gedaan?"
„Niets.'
„Je hebt wel iets gedaan. Wat heb je
gedaan?'
„Ach, niets dan een kleinigh|eid.'
„Wat was dat dan?"
„Ik heb' de combinatie veranderd.
,/Wat zeg je, heb je de combinatie ver
anderd? En toen kwam de verontwaar
diging lot uiting. Ditmaal had Talbot
zijn redding te danken aan de onver
wachle tusschienkomst van Farrell, die
de anderen van hem afhjeld.
„iStil, stil! Maak den man niet dood
voordat wij van hem te weten zijn ge
komen wat wij vragen.'
Herbert, Wilson en nog anderen hiel
pen Farrell in zijn pogingen.
„Je hebt gelijk Farrell; als jullie je
verstand gebruikt en wat geduld hebt.
dan zijn wij dadelijk klaar. Geef den man
ruimte oin adem te halen. Dus je hebt
het veranderd? Dat was die kleinigheid
waarvan je sprak. En dat was alles!
wat je deed? Een kleinigheid niet waar?"
„Ja, zulke dingen zijn betrekkelijk'
ik dacht aan den tijd diien h(pt nam en
de moeite die het mij gaf."
„U heeft de combinatie, zoo zal ik hipt
maar blijven noemen, veranderd? Dus
Handelsregister.
Aan de in Handelsberichten opgeno
men wekelijksche openbaarmakingen in
zake het Handelsregister, ontleenen wij
betreffende Zeeland de volgende opga
ven
Nieuwe inschr ij vingen.
Zeeuwsche Eilanden (Middelburg^.
Coöperatieve Kolenvereeniging Ooster-
land's Kolenfonds W.A., Oosterland, ge
meenschappelijke aankoop van brandstof
fen. Voorz.: J. H. Viergever. Comm. J. J.
Hendrikse. Comm.: L- van der Veer,
"ice-voorz.W. Bakker. Comm. J. K.
Beije Secr.-penningm.-M. Roks. Allen
Oosterland. (3033).
Eirma De Waal en Van Zweden (B.
P.), Zierikzee, Paardenstraat A 363, het
exploiteeren van een autobusdienst tus
schen Zierikzee en Bruinisse en indien
mogelijk van .andere autobusdiensten, 't
verhuren van autobussen en auto's en "t
errichlen van aanverwante "werkzaam
heden. enn.G. de Waal Rzn., Zierikzee
en J. J. van "Zweden, Nieuwerkerk (3035).
W ij z i g i n g e n
Zeeuwsche eilanden (Middelburg).
Coöperatieve Boerenleenbank, Krab-
bendijke, Oostweg B 12. Overleden lid R.
v. T.G. van Harn, Krabibendijke. Nieuw
Lkl R. v. T.: M. van Weele, Waarde.
C. J. van der Have ,Ierseke, Dam C 43.
Zaak omgezet in een vennootschap on
der firina. Handelsnaam gewijzigd in:
Gebroeders van der Have. Venn.: C. J.
en J. M. van der Have beiden Ierseke.
Mitropa, Midden-Europeesche Slaaprij-
tuigen en Restauratierijtuigen Maatschap
pij, Vertegenwoordiging voor Nederland
(F.), Vlissingen, Stationsgebouw. Beh.:H.
Schlegelberger, Vlissingen, is overge -
plaatst. Nieuwe Beh.: R. H. W. Hansel,
Vlissingen (B. P.)
NA'. Wm. H. Muller en Go's. Erts- en
Scheepvaartbedrijf (F.), Vlissingen, Ha
ven 20. Volmacht ingetrokken van: J. W.
A. Mulder. Vlissingen.
Slagerij Kole Vlissingen, Hobeinslraat
2. Filiaal gevestigd: Groenewoud 55, Vlis
singen. Beh. A. C. Cools, Vlissingen,
(B.P.).
De Nederlandse he spoorwegen
In de vergadering van den raad van
commissarissen van den Holl. Spoor en
van den Staatsspoor is 'besloten om aan
de op 29 Juni .te houden aandeelhiom-
ders vergaderingen dezer maatschappijen
voor te stellen, over 1928 een dividend
uit te keeren van 5 pet. (als v.j.).
0
De Ansjovisvangst.
Men meldt aan de N. R. Crt. u
Zeeland:
Het visscherijbedrijf in de Zeeuwsche
weeren staat geheel in het teeken van
de ansjovis, wat niet te verwonderen valt.
omdat het juist dit vischje is, dat in het
bedrijf, hetwelk maar al te vaak aan
mislukking lijdt, aarde aan den dijk
moet brengen.
Maar ziet, 1929 zal, evenals 1906.
met gulden letteren kunnen aangeteekend
worden in de annalen van de Zeeuw-
'sche weervisschers de verrassing
is, evenals iin 1906, giekomen, want op
eens verscheen de ansjovis in zoo'n aan
tal, dat vangsten geboekt zijn, die lang
verloopen jaren in het geheugen roepen.
De vraag waarom nu dit jaar de ansijovis
de Schelde prefereert en andere jaren
mijdt, «al wel niet beantwoord worden,
want de visscher zelf i:s daarmee niet be
kend en wetenschappelijk onderzoek, wat
waarschijnlijk niet plaats heeft, zou toch
misschien geen resultaat geven. Door de
mooie vangsten van ansjovis treedt de
zoogenaamde „omvisscherijop den ach
tergrond; deze omvisscherij is het resul
taat van toevallige vangsten in de netten
en die een groote verscheidenheid geeft,
daar schol, 'bot, rog, paling, zalim„ enz.
daartoe gerekend worden; ook makreel.
.rn den regel komen er elk jaar, meest in
Juni, bescheiden vangsten uit de weer-
netten, maar, aangezien het rijke ansjo-
visjaar, hierboven aangehaald, op het
einde der vangst ook zulke enorme mas
sa's makreel gaf, rijst de vraag of dit
nu weer het geval zal zijn. Jammer,
nu weet u hoe het wepen moet?"
„U kunt niet veronderstellen, dat ik
zoo dwaas zou wezen niet op te teekenen
waarin die verandering bestond."
„Goed. Waar is dat briefje?"
Mr. Talbot raakte zijn voorhoofd aan:
„Hier."
„Heeft u het niet opgeschreven?"
„Neen, men kan nooit weten iin welke
handen een briefje valt. Men moet voor
zichtig zijn met die dingen."
„Hoe is de combinatie?"
„Waarom zou ik u dat vertellen? U
zou er gébruik van kunnen maken."
Een schorre lach werd gehoord. „jWij
zouden er gebruik van kunnen maken!"
riep Farrell. „Hebt ge ooit zulk een man
gezien? 'tls een wonder!"
Talbot ging kalm voort: „|U ziet, dit
is een quaestie, die uit verschillende
oogpunten hekeken kan worden. De
brandkast bevat mijn eigendommen."
„Uw eigendom? Spreekt ge van uw
eigendom? Zijt ge nog zoo brutaal?" Mr.
Herbert keek veel boozer dan hij tot
nu toe gedaan had. „Als u de combinatie
niet vrijwillig opgeeft, dan zullen wij
u wel noodzaken."
„Hoe wou u dat doen?"
„Dat zullen we u wel toonen! Geef de
inlichting binnen dertig seconden."
Wordt vervolgd.
