172* Jaargang
(fo. 115
Vpijdag 17 Mei IB9B
enz.
KAMEROVERZICHT
BINNENLAND
UIT STAD EN PROVINCIE.
K&mm HELDER
Middelburg-FOTOGRMF-Vlissingen
KERKNIEUWS
ONDERWIJS.
RECHTZAKEN
s=
MIDDELBURGSCHE COURANT.
met
de
g '26
rij ge -
li '29
.d. 8
jroep
zijn
den
ge-
)r de
:t aan
nd.
Ten-
.chiilz
Ver.
seum.
Mo-
aan-
a. Al-
in de
Mu-
mr.
Mo-
M.)
5 Ab-
TMu-
mr.
lering
Kruis.
Juni.
sering
istrijd
ag 18
B,ek-
Mu-
uur.
d Mid-
E.M.
Mu-
uur.
1QER,
Dfct nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
MAANDAG, TWEEDEN PINKSTER
DAG, VERSCHIJNT DE MIDDEL
BURGSCHE COURANT NIET.
Daar wij Dinsdag, den 3den Pinkster
dag, vroeger ter perse hopen te gaan,
zullen advertentiën voor dien dag NIET
LATER DAN HALF ELF vja. kun
nen worden aangenomen.
Tweede Kamer.
Zitting van Donderdag
Berst veel kleingoed. Als hoofdschotel:
de Louisegroeve.
De Kamer nam omtrent deze zaak
reöds tweemaal een besluit. Op 6 April
1922 toch nam zij een motie-Dresselhuys
aan, dat aan de Louise-groeve overeen
komstig het rapport der Crisis-enquête
commissie een billijke vergoeding moet
worden verleend.
Daar de regeering aan deze motie
geen gevolg gaf, wendde de N.V. Exploi
tatie zich opnieuw tot de Kamer. Op
26 Maart 1924 vereenigde de Kamer
zich met 57 tegen 22 stemmen met een
conclusie van de commissie om de kwes
tie der schadevergoeding te onderwerpen
aan arbitrage. Hetgeen is geschied, met
als gevolg een acte van compromis een
uitkeering van 'n millioen; als billijke
schadevergoeding.
"Doch daarmee was "de zaak niet af-
geloopen. Het bleek dat de Louisegroeve
op verschillende punten niet in het ge
lijk was gesteld. Zoodat het bestuur ge
poogd heeft alsnog recht te verkrijgen.
Moet nu de Louise-groeve geheel haar
zin krijgen of is de zaak met de
acte van compromis geëindigd? Daar
ging 't maar om. De meerderheid der
commissie, die deze zaak had onderzocht
meende van wèl.
De heeren Kuiper, Kortenhorst, Suring
van Dijk en Veraart van de katholieken
dr. de Visser en mej. Katz van de
Christel ijk-historischen, en de heer Ling-
beek verklaarden zich met de liberalen
en de vrijzinnig-democraten voor de con
clusie der minderheid, die nog arbitrage
wenschte, terwijl de sociaal-democraten
verdeeld waren. Met de minderheid
stemden de heeren van der Heyden,
IJzerman, K. ter Laan, Drop, Duys,
Hiemstra en Schaper. De meerderheid
der sociaal-democraten en het overgroo-
te doel van „rechts" meenden, dat de
zaak als afgedaan moest worden be
schouwd.
En zoo ging 't er dan ook met 4,4
tegen 32 st. door. Een zeer gemengde
stemming.
Vrij snel passeerden nog de hamter
de ontwerpen betreffende de samenstel
ling van den Hoogen Raad, en de jaar
wedde* der rechterlijke ambtenaren.
Overgenomen werd een amendement
van de commissie van rapporteuirs de
salarissen van de Raadsheeren en den
advocaat-generaal op f 9500 in plaats
van f 9000 zooals de regeering voor
stelde, te brengen.
Avondzitting,
's Avonds werd verder gepraat over
Het Zuiderzeefond s.
"Weer klachten over overschrijding der
ramingen, zoo door de heeren Weit-
k a m p en v. V n u r e n, en over de wijze
van uitvoering der Zuiderzeesteunwet,
door dèn heer Zadelhof f.
Waardoor de visschers hoe langer hoe
meer in het gedrang komen.'Vandaar het
wetsvoorstel-Duys. Doch deze verklaar
de zijn voorstel te zullen intrekken, tils
de regeering alsnog met spoed het voor
stel tot wijziging der Zuiderzee-steunwet
indient.
Het was reeds vrij laat in den avond
toen de M i n i s t e r van "Waterstaat aan
het woord kwam ter verdediging van de
fondsbegrooting. Mr. v. d. Vegte vond het
niet zoo „uitzonderlijk", dat de kosten
niet met de raming kloppen: de kosten
der baggerwerken zijn sinds 1923-'24 met
50 pet. gestegen en een verhooging met
30 pet. is ontstaan doordat men destijds
niet voldoende de inschakeling der wer
ken heeft overzien. Zoo is er bij de
Wieringermeer in den aanvang minder
economisch gewerkt. Deze inpoldering
zal einde 1929 of begin '30 gereed ko
men. Op de tegenwoordige ramingen kan
men bouwen. Een accountant zal met
de noodige assistenten toezicht houden.
Wat de kwestie van steunregeling be
treft, verdedigde mr. van 'der Vegte zijn
aiwachtende houding nadat het voor-
stel-Duys was ingediend. Hij hoorde voor
't eerst, dat dit voorstel zou ingetrokken
worden na indienjng van een regeerings
ontwerp. Anderzijds weet de Kamer, dat
'de Minister bezig is aan een ontwerp tot
herziening van de Zuiderzeesteunwet, al
kan de indiening wel spoedig, maar niet
reeds nu plaats h'ebben, zooals de heer
Duys wilde. Er komt dus een regeerings-
ontwerp, zoo spoedig mogelijk zelfs, al
kan van behandeling in dit zittingsjaar
natuurlijk geen sprake meer zijn.
Van verscheidene zijden werd toen
te kennen gegeven dan maar tot Octo
ber te wachten, 'in plaats van een voor-
stel-Duys nu haastig af te doen.
Te middernacht kwam nog een voor
stel de kosten voor uitvoering der Zui
derzeesteunwet, ad f 435.000 op de be
grooting uitgetrokken, met f 99.000 te ver
minderen, ten einde de Regeering te
prikkelen in September met een nieuwe
voorziening bij de Kamer te komen.
De heer Duys vroeg toen, boos, of
dit nu het eindresultaat was van de
heeren van rechts zijn initiatief-voorstel
weg te werken.
In den nacht zijn nog behandeld: de
verdragen betreffende de in- en, uitvoer
verboden, toekenning van kasvoorschot-
ten aan den Kon. Holl. Lloyd, enz. Wij
komen hier nader op terug.
Rij het kleingoed werd nog het amen-
dement-J. J. C. van Dijk op de voorge
stelde conclusie inzake inlichtingen op
het adres van den magazijnbeheerder
Rroeksma te Vlissingen met 51 tegen
24 stemmen verworpen. De conclusie
werd daarop z. h. s. aangenomen.
Eerste Kamer.
Zitting van Donderdag
Ook hier eerst veel hamerstukken.
Toen bij een wijziging van het eerste
hoofdstuk der staatsbegrooting heeft de
heer Polak het zijne gezegd over de
restauratie van het paleis te
Amsterdam. Steeds wordt maar met wat
duizenden guldens geprutst en intusschen
gaat ,,'s werelds achtste wonder" beden
kelijke teekeningen toonen van verval.
Waarom dan geen afdoend herstel? Dat
zes ton zou kosten, had een deskundige
den heer Polak verzekerd. En hij knoop
te aan deze beschouwingen de bekende
teruggave kwestie vast.
Minister de Geer antwoordde wat
de restauratie betreft: deskundigen had
den hem verzekerd, dat eerst het uit
wendige gereed moest zijn, daarna zou
het inwendige een beurt krijgen. Van het
paleis was toch geen stadhuis meer te
maken, dat aan de eischen van, dezen lijd
zou voldoen. De heer Polak diende
van repliek, maar moest zich per slot
wel bij het voorstel neerleggen. Intus
schen kan 't geen kwaad dat deze kwes
tie warm gehouden wordt.
Het ontwerp tot goedkeuring van het
tractaat met België inzake de
wederzijdsche ten uitvoerlegging van von
nissen van het eene land op het territor
van het andere, ontlokte veel bestrijding
door den heer Briët. Zoowel uit ju
ridische als politieke overwegingen.
Hij vond 't uit een politiek oogpunt
onverstandig om nadere connecties met
België aan te knoopen, dat veel te veel
zuidelijk is georiënteerd. En uit een ju
ridisch oogpunt is het tractaat ook al te
ontraden omdat er allerlei moeilijkhe
den zijn te verwachten inzake de com
petentie, het forum, waar een civiele
actie is aanhangig te maken, 'terwijl het
verschil in processioneele vormen enz.
ook al last en zorg zal wekken.
De Minister van Justitie, de heer
D o n n e r meende dat de heer Briët Ie
pessimistisch van opvatting was en de
praktijk zon leeren, dat er doorgaans
geen moelijkheden zouden vooi'komen.
Bovendien is het tractaat met 5 jaar
opzegbaar.
Zoodat ook den heer Briët zich bij
het voorstel neerlegde.
De kwestie van het instellen van een
examen voor die tandtechnici, die geen
visum gekregen hadden, was er spoedig
door. Na eenige oppositie van den heer
Danz (s. d. a. p.) ging ook' die er "door.
De heer de G ij s e 1 a a r had zijn
meer geuite bedenkingen tegen; de wijze
waarop de naturalisatie-ontwerpen be
handeld worden. Het is een formaliteils-
kwestie geworden, niemand der kamerle
den bestudeert de stukken meer.
De Kamer is uiteen tot 28 Mei.
DE RADIO-DISTRIBUTIE.
Gistermiddag liep op het radiostation
Scheveningen, het gerucht, aldus meldt
het Volk, dat de A.V.R.O. as. Zaterdag
middag, hij de aanbieding van haar pe
titionnement, zal voorstellen om de zen
ders Huizen en Hilversum over Ce laten
aan de z.g. kultureele omroep-organisa-
ties en der A.V.R.O. de volledige be
schikking te geven over de z.g. oude
kommune (gemeenschappelijke golf) op
250 M.
Deze zender zou er een zijn met zeer
beperkte energie. Om geheel Nederland
te kunnen bestrijken is een serie van
tien zenders, over het geheele land ver
spreid en onderling met lijnen verbon
den, noodig.
Naar verluidt, zou de Hilversumsche
zender dan geheel' in exploitatie moe
ten worden genomen door de V.A.R.A.
met dien verstande, dat de V.A.R.A. van
den beschikbaren zendtijd 31/2 dag ge
bruikt en de overige 3V2 dag in besÜlag
wordt genomen door kleine omroep-ver'-
eenigingen, z.a. de liberale, vrijdenkers
en Joodsche omroeporganisaties.
DE RIJKSMID DELEN IN APRIL 1921).
De opbrengst van de Rijksmiddelen
over 't geheele jaar bedraagt f39.263.083
Het één twaalfde gedeelte der raming
(hoofdsom en opcenten) over de maand
April 1929 bedroeg f40.127.733, tegen
f 42.415 846 over de maand April 1928.
Wc laten hieronder volgen de op
brengst over de eerste vier maanden van
1929 vergeleken met de eerste vier
maanden over 1928
Grondbel. f 6.207.147 f 6.414.867
Pers. bel. - 4.653 228 - 4,832.644
Ink. bel. - 32.423 381 - 37.399.368
Verm. bel - 5.304 463 - 4.702.992
Div. en T. - 4.835.607 - 3.234 580
Inv. recht. - 21.826.697 - 21.601 563
Stat. recht - 1.478.666 - 1.483.123
Zout - Ö16.741 - 689.920
Geslacht - 3.699.366 - 3.430 413
Wijn - 717.769 - 720.041
Gedistil. - 11.262.835 - 14.064.512
Bier - 4.241.555 - 3.840 220
Suiker - 14.981.549 - 15.692 038
Tabak - 8.516.432 - 7,690 089
Goud, Zilver - 333.510 - 345.973
Zegelrecht - 9.392.002 - 9.561.411
Registr. recht - 13.269.359 - 8.368.454
Sus. recht - 14.531.750 - 14.806.263
Domeinen - 1.173.595 - 1.242.153
Staatsloterij - 217.722 - 218.710
Loodsgelden - 1.556.161 - 1.684.483
Totaal f 161.269.546 f 161.923.828
Be opcenten ten bate van het Lee-
ningsfonds gaven over April 1929 een
opbrengst van f8.327.163 tegen een be
drag van f 7.696.73 Oin April 1928.
De inkomsten ten bte van het „We
genfonds" gaven over April 1929 een
opbrengst van f3.443.045. Rijwielbelas-
ting f 23.577.
bond voor plaatselijke keuze is als lid
van den raad van vijftig gekozen: ds.
O. van der Veen, te Vlissingen.
Uit Walcheren.
Onder leiding van den Ghr. Bestu
ren Bond uit Middelburg is Donder
dagavond te N. en St. Joosland op
gericht een afdeeling van den Chr. Fabr.
en Transportarbeidersbond.
't Is goed voor Uw Keel:
LAKEROL-PASTILLES 50 p. doos.
Bij alle Apothekers en Drogisten
(Ingez. Med.)
Uit Zuid-Beveland.
Tot tijdelijk opzichter bij de ge
meentewerken te Goes is benoemd de
heer B. J. van Ooteghem te Breskensf;
tot dagelijksch opzichter aan den Zuid-
vlietpolder te Wolfaartsdij'k voor
de uitvoering van betonwerken, de heer
P. W. van Beveren te Veere.
Met de Staats Crt. van 16 Mei
zijn verzonden afdrukken van de ak
ten betreffende de N.V. Boek-, Cou
rant- en Handelsdrukkerij! v./h. J. J.
van der Peijl te Ierseke.
o
Zeeuwse h-V I a a n di e r e n O. B.
Te Axel werd een rangeerder tv.
B. genaamd en werkzaam aan de lijn
MechelenTerneuzen met het hoofd te
gen een paal van het electrisch net ge
slagen, doordat hij staande - op een lo-
Icomotief, achter zich keek en te ver
buiten het spoor week. De man viel van
de machine en had de tegenwoordigheid
van geest zijn beenen in te trekken.
Zonder dat, had hij er het leven niet af
gebracht. Met een gapende en bloeden
de hoofdwonde werd hij' opgenomen en
per "brancard huiswaarts gedragen, ter
wijl geneeskundige hulp wei-d ingeroe
pen. Hij maakt het naar omstandigheden
vrij goed.
De arbeider O. de N. uit Wies't-
dorpe, voor de eerste dagen werk
zaam zijnde op de Cokesfabriek te Sluis
kil, had het ongeluk, zich met kokende
teer, deerlijk aan het gelaat te verbran
den Hij moest onder geneeskundige be
handeling worden gesteld.
Naar wij vernemen is het loonge-
schil tusschen patroons en landarbei
ders te Westdorp e, naar den be-
drijfsraad van den N. 0. B. verwezen, al
waar het binnenkort een punt van be
spreking zal uitmaken.
Een arbitragecommissie uit het land
van Hulst werd niet door de werkne
mers aanvaard.
0
Uit Z ee uw s ch-Vl a ander e n W. D.
Het 15-jarig meisje II. te W a-
terlandkerkje had het ongeluk,
zoodanig van haar rijwiel të vallen, dat
zij bewusteloos bleef liggen. Geneeskun
dige hulp moest worden ingeroepen. Een
hersenschudding werd geconstateerd.
Uit Middelburg.
Maandag j.l. schreven wij, dat hef
ons onbegrijpelijk voorkwam, dat men
de tusschenruimte aan het station Mid-
Idelburg voor de sneltreinen van Goes
en van Vlissingen te ongeveer 7 uur des
avonds van 5 tot 2 minuten heeft ver
minderd. De billijkheid brengt mede,
dat na onze nadere be studeer in g van
de [dienstregeling de oorzaak daarvan
mede te deelen. ;Deze zit o. i. voorna
melijk in een nu veel vlugger verbinding
van uit Utrecht, en enkele andere plaat
sen.
Van uit Utrecht kan men nu te 15.41
inplaats van 14.17, uit Den Bosch te
16.31 inplaat svan 15.03, uit Breda te
17.1 in plaats van 16.38 vertrekken.
om1 met den middagsneltrein Zeeland
te bereiken.
Dezer dagen schreven wij over 011
ze voornaamste winkelstraat, maar wij
hebben er gelukkig nog meer, en daar
onder neemt de Gravenstraat een be-
flangrijke plaats in. Het is daar haast
Winkel aan winkel ,al mogen zij dan
iets kleiner zijn dan elders.
Thans heeft een dier winkels een
nieuw aanzien gekregen doordat de heer
F Stompe, er zijn reeds enkele jaren
aan de Dam bekede bloemenzaak in
heeft overgebracht. Voor de planten
en bloemen heeft hij hier een veel be
tere en passende ruimte gekregen en de
keurige wijze van 'étaleeren zal zeker
maken, dat i eder ,die in deze straa t gaat
winkelen ,deze zaak moet bekijken en
immers van kijken komt dikwijls koopen
ts
Uit Vlissingen.
De Zeebaden, inclusief de VolksL
baden, worden te V1 i s s i 11 g e n op Zon
dag a.s. 19 Mei geopend.
In de te Utrecht, gehouden jaar
lijkse he vergadering van den Nationalen
Heeft U soms een oude
slechte, of verbleekte foto
van een dierbare overledene
waarvan U gaarne nog een
goede vergrooting zoudt wil
len hebben Of is teleurge
steld door 't geen U daarvan
reeds liet maken Probeer dan
eens wat ondergeteekende daarvan
maakt, en zult tevreden zijn. Juist
't moeilijke werk op dit gebied wordt
zelf door le klasse fotografen uit an
dere plaatsen aan hem toevertrouwd.
(Ingez. Med.).
thekeres der Godshuizen onder de pen
sioenwetten 1913 en 1922 valt en haar
jaarwedde daarom alsnog door den raad
moet worden vastgesteld. Burg. enweth.
stellen daarom voor deze te bepalen
op ingaande 1 Augustus 1916 op f 2000;
1 Jan. 1919 f2900, 1 Jan. 1921 f3600,
1 Januari 1923 f 4800 en vanaf 1 OcL
1923 f 4800—f6000, met dien verstande
dat de wende op 1 Januari 1925 f 5000
groot is en telkens na 2 jaar met f 200
wordt verhoogd.
Besmettel ij ke ziekten
Het aantal gevallen van besmettelijke
ziekten over de week van 5 tot en met
11 Mei, in de provincie Zeeland bedroeg
Febris typlioïdea- (buiktyphus) St. Jan-
steen 1. Roodvonk: St. Anqaland 1, Mid
delburg 1, St. Philipsland 1, Vlissingen
2, Wissenkerke 1.
Gevallen van encephalitis na inenting
kwamen niet ter kennis van het Staats
toezicht op de Volksgezondheid. (Stscrt.)
(Voor verder Stad en Provincie zie
men het Tweede Blad.)
«TUKKEN VOOR DEN GEMEENTE
RAAD VAN MIDDELBURG.
Voor de op Woensdag a.s. te houden
raadsvergadering zijn o.a. de volgende
stukken ingekomen
Het verslag van het Gymnasium1 over
1928, waaruit blijkt, dat de nieuwe
cursus is begonnen met 68 leerlingen,
w.o. 16 meisjes en een toehoorder.
Het reeds gepubliceerde verslag der
Ambachtschool
Het verslag van de commissie toll
wering van schoolveruzim, waaruit blijkt
dat 57 gevallen werden behandeld en
wel van school A 9, C 10, J 6, IC 17.
Roomsch ICath. school 14 en schoool
Singelstraat 1.
Een adi'cs van den Nederl. Bond van
Gemeente-Ambtenaren, waarin verzocht
wordt Vergoeding van reis- en verblijf
kosten toe te kennen voor het deel
nemen aan de adviesclubs, die de Bond
organiseert met het doel te komen lot
betere, nauwkeuriger en doelmatiger, uni
forme uitvoering van wettelijke voor
schriften op een bepaald onderdeel van
het gebied der gemeente-adminis|tratie
den burgelijken stand inbegrepen.
Een verzoek van den Algemeenen Bohd
van politiepersoneel in Nederland om
erkenning van de akte van bekwaamheid
als aglent van politie door den bond
ingesteld en aan den cursus' voor het
verkrijgen van die akte van bekwaam
heid subsidie te verleenen.
Ten slotte eene mededeeling van burg.
en weth., dal gebleken is, dat: mej. C.
11. Koers, in 1916 benoemd tot apo-
Naar de Zeeuw verneemt zal ;de
Classicale Diaconale Conferentie dit jaar
te Terneuzen worden gehouden, op.
Dinsdag 28 Mei in de Gereformeerde
Kerk. Na de pauze zal de heer W. Be-
det van Terneuzen een referaat leve
ren over het onderwerp ..Tweeërlei
geest en tweeërlei werk."
s1
N e d. H e r v. IC e r k.
Bedankt voor 't beroep naai- Groningen
(10e predikantsplaats) dooi- ds. L. D.
Poot te Haarlem.
Bedankt voor het beroep naai' Tejr-
neuzen door ds. Joh. A. Raams te ICloe-
tinge.
Geslaagd voor het voorloopig ma
chinistendiploma de heeren J. C. Pluij-
mers, J. de Reus, H. W. Runia, R, L.
Raak, B. Sjouw, P. Smit, W. G. Lina,
en A. Botbijl leerlingen van de De
Ruyterschool te Vlissingen.
Voor het examen voor het diploma
van den schoolraad voor de scholen met
den bijbel is geslaagd: de heer J. G.
Ruitenbeek te Koudekerk e.
Aan de rijksuniversiteit te Leiden
is heden na verdediging van een proef
schrift getiteld: „Ethiek en Religie, op
merkingen over de verhoudingen van
ethiek en religie in het systeem van
Hermann Cohen" en stellingen tot doctor
in de godgeleerdheid bevordlerd. ds, H.
van Oijen, Ned. Herv. predikant te Rit-
ttiem.
Naar uit betrouwbare bron wordt
Igemeld bestaan er te IWolphaarts-
d ij k ernstige pogingen tot oprichting
van een Bijzondere school op Gerefor
meerden grondslag (richting Kersten).
Geslaagd te Utrecht voor het doc
toraal examen rechten, de heer W. H.
T. C. thoe Schwartzenberg en Hohen-
l'alnsberg.
Aan de volgende leerlingen der Am
bachtsschool te Bergen op Zoom' werd
het diploma uitgereikt:
Timmeren: J. 0. Blok, te Rilland-Rath
0. Priem, te St. Maartensdijk en H. Pad
mos te St. Philipsland.
Smeden en macliine-ha nkwerken: W.
W. Odink te Tholen en G. P. J. Luijkj te
Vlake.
Schilderen: A. Penne te Kruininge®
en J. Slager te St. Annaland.
Voor het eindexamen wis- en na
tuurkunde van het wis- en natuurkundig
Genootschap Mathesis Scientiarum Ge-
netrix te Leiden is geslaagd de heer A.
Luteijn te S c h 0 o n d ij k e.
De moord op Lans.
Naar de Maasbot verneemt zal de pro
curatiehouder G- J. van O. van de N.V.
Adr. de Haas Jr.'s Handelmaatschappij te
Rotterdam die verdacht wordt van den
moord op den heer Lans, gepleegd m
den avond van 29 Nov. j.l. iq het kan
toorgebouw aan den Oostzeedijk, aldaar
op Dinsdag 11 Juni a.s. voor de Rotter-
damsche Rechtbank t-recht staan.
-den hem ver-