r
I
Vrijdag 26 April 1929
i
I
No. 98
172? Jaargang
KAMEROVERZICHT
BINNENLAND.
DE VOORZITTER VAN DEN
VOLKSRAAD.
DE REIS VAN HET BELGISCH
KROONPRINSELIJK PAAR,
Stoomen van Regenjassen,
N.V. Ververij H0EKSEMA.
UIT STAD EN PROVINCIE
KERKNIEUWS.
KUNST EN WETENSCHAP
RECHTZAKEN
fti
-Uit numffler bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
Tweede Kamer.
Zitting van Donderdag.
Finantieele verhouding
tusschen Eijk en Ge
meenten.
Na korte replieken en een enkel ant
woord van den Minister was mep gister
al gauw aan de artikelsgewijze behande
ling toe. En toen kwamen; de amende
menten los!
De heer Kampschoer had, zoo
als wij gister zagen al dadelijk succes,
doordat de Kamer haar goedkeuring
hechtte aan zijn amendement, waarbij
het Rijk niet f 2500, maar 13000 per
gemeente tegemoet komt in de salarissen
van burgemeester en secretaris, In plaats
van 2.8 millioen, zal het Rijk daarvoor
nu jaarlijks 3 millioen moeten betalen1.
De heer Lovink kwam met een
amendement om in de uitkeeringsformule
alleen vast te leggen de uitgaven voor
lager onderwijs, voor zoover deze als
'verplichte uitgaven door de L. O.-wet
1920 op de gemeenten worden gelegd.
Voorts verdedigde hij een amendement
-om met betrekking tot de uitkeeringsfor
mule vast te leggen, dat onder armenzorg
ook wordt verstaan armenzorg en werk
loosheidsvoorziening door burgerlijke,
kerkelijke, bijzondere en gemengde in
stellingen.
W,at het eerste amendement betreft,
dit wordt een schadepost voor de ge
meenten, die, toen de normen tengevol
ge van de bezuinigingspolitiek der re
geering werden gewijzigd, gepoogd heb
ben het oude peil te handhaven, door
het verschil tusschen de verplichte en
de feitelijke uitgaven voor hun rekening
te nemen. De heei-en Van. den Tempel,
Schaper en Ter Laan trokken fel te velde
tegen dit voorstel van den heer Lovink.
De heer Van G ij n betoogde, dat als
men bij Onderwijs verschil ging maken
tusschen verplichte en feitelijke uitgaven,
men dit tegelijk ook zou moéten doen ten
aanzien van armenzorg en politie.
De heer Ter Laan wilde weten,
waarop aanneming van dit voorstel zou
komen te staan aan de gemeenten, die in
het belang van het onderwijs meenen
te handelen, door toen de rijksbijdrage
verminderd werd, onverplicht het ver
schil voor hun rekening te nemen. Het
amendement was eerst gistei-en inge
diend, en het was dus voor de regeering
onmogelijk deze gegevens te verscliaffen.
Onaannemelijk wilde de Minister het
amendement niet verklaren." Er kwam
een motie Ter Laan tot schorsing dei-
beraadslaging, totdat de Kamer over deze
gegevens beschikte. De motie werd even
wel verworpen, waarna het amendement-
Lovink wei-d aangenomen.
De Minister heeft voorts nog twee
amendementen overgenomen. En wel een
amendement-O u d en E b e 1 s, om de
voorgestelde garantiebepaling voorloopig
slechts te laten gelden voor het eerste
vijfjarig tijdperk en een amendement-
De "Wilde-Smeenk, om bij de be
palingen van garantie en limiet de op
brengst van opcenten op de vermogens
belasting, waar die door gemeenten wer
den geheven, mee te tellen.
De heer Ter Laan wilde de li
miet naar boven laten vervallen. Hij
had daarbij vooral het oog op de haven-
bedreven in Amsterdam en Rotterdam
die hun tarieven in lenjgte van dagen niet
kunnen vei-lagen, als de limiet gehand
haafd blijft. Een amendement-v. d. T em-
p e 1 wilde de classificatie uitschakelen.
De heer Bulten wil den aftrek voor
noodzakelijk levensonderhoud van onge-
huwden in de derde klassen respectieve
lijk f200, f300 en f400 lager stellen
dan gehuwden, terwijl de regeering voor
stelt f 100, f 200 en f 300.
De garantiebepaling is ook ingrijpend
gewijzigd, omdat deze evenals de limiet
niet meer afhangt van de opbrengst van
de gemeentelijke inkomstenbelasting
maar omdat ook rekening wordt gehou
den met het feit, dat de hoofdsom den
personeele belasting geheel ter beschik
king van de gemeenten komt, terwijl
daarbij, nu de regeering het amende
ment-de Wilde heeft overgenomen ook
nog rekening zal worden gehouden met
de opcenten op de vermogensbelasting.
Het werd voor de Kamerleden niet
gemakkelijk door al die' amendementen
de stof te blijven beheerschen!
De heer J. W. Meyer Ranneft, resi
dent ter beschikking van den. Gouverneur
van Midden-Java is benoemd, tot lid,
tevens voorzitter van den Volksraad.
Hedenmorgen zijn de Kroonprins en
Kroonprinses van België, reizende onder
de namen van gx-aaf en gravin de Réthy
naar Koonopan vertrokken. Maandag
'heeft de Kroonprinses met px*of. van
Straelen en een inlandsch ambtenaar de
Sinsalang beklommen.
HE KONING VAN SIAM NAAR JAVA,
V. D— Aneta meldt:
Z. M. de Koning van Siam wox-dt einde
Juli op Java verwacht. Hij -zal met Ko
ninklijke honneurs oixtvangen worden.
Waterdicht maken.
M'burg, L. Burg Clll, Tel. 121.
Vlissingen, Walstraat 51.
(Ingez. Med.)
Uit Middelburg.
De xiitvoex-ing verleden week Woens
dag gegeven onder leiding van de hee-
ren K. det Vries en Joh. H. Caro, heeft
voor de kas der afdeeiing Middelbui-g
van bet Centraal Genoolscaph voor Kin
der Vacantie- en Herstellingskolonies een
saldo van f 185.95 opgeleverd.
De stijgende lijn. waarvan de voorzit-
ter der afdeeiing. de heer dr. Orbaan,
sprak, heeft zich dus ook nu weer
voortgezet, aangezien er f 6.40 meer aan
worden afgedragen dan verleden jaar
en f 10.95 meer dan op de begrooting
der afdeeiing is xxitgetrokken.
Naax* wij in het „Volk" lezen werd
in de afdeelingsvergadering der S.D.A.P.
alhier, verslag uitgebracht van de par
tij ge westvergadering en van "t congres.
De voorz. deelde mee, dat de heer Lin-
deijer binnenkort Zeeland gaat verlaLen.
Onder applaus werd den heer Keirn-
pema, die als tweede voorzitter heeft be
dankt wegens zijn a.s. vertx-ek, dank ge
bracht voor hetgeen hij voor de afdeeiing
heeft gedaan.
Gisteren is op de Max-kt alhier
van een juffrouw, die bezig was aan een
kraam een hoed te passen, haar taschje
inhoudende o.a. eenig geld, ontvreemd.
Men zij op zijn hoede.
Op het politiebm-eau bevindt zich
een rijwiel, dat orxbeheerd op stx-aat is
aangetroffen, en op het terrein van .ge-
(meeixtewerken staan twee handkarren,
waarmede hetzelfde het geval is.
Het is gewenscht, dat de eigenjaajrs
dezer voertuigen ze spoedig komen af
halen.
Ie Borsselë werd Dondex-dag
eexi onderafdeelxng opgericht yan de ver-
eeniging „,Ziekenhuisverplegingf' voor N.
en Z. Bevelaud.Tot bestuursleden wer
den gekozen de heeren H. de Priester,
E. W. Im'miük, M. de Kunder, J, Kat-
tenberg eu S. Aimekinders. Tot 'afge
vaardigde naar de algemeene vergade
ring der vereeniging, op Zaterdag a.s. te.
Goes te houden, wei-d benoemd de heer
F. W. Immink.
Tot ledeix der controlecommissie koos
men J. van de Velde, J. Zweemer en 'G.
vaix Sluijs.
0
Uit Tholen.
Als bijzonderheid mag wel vermeld
'worden, dat te O ud-V ossemleerop 25
April j.l. niet minder dan 3 echtparen
hun 40-jarige echtvereeniging mochtexx.
herdenken.
De gemeenteraad vaix Stavenis-
s e heeft heden het uitdiepen van de ha
venkom gegund aan C. Priem voor f 2149.
De raad besloot tot aankoop van een'
brandkast voor f 700.
Uit Vlissingen.
Bij Kon. besluit is met ingang' vaix
1 Juni, benoemd tot inspecteur der direc
te belastingen, invoerrechten en accijn
zen: de heer H. F. van de Veld'e, geb|.
te Vlissingen, adjunct-inspecteur dier
middelen ter inspectie Vlaardingen, en
wordt hij toegevoegd aan het hoofd van
bedoelde inspectie.
Naax- het „Volk" verneemt, zal de
Coöperatieve Vrouwenbond dit jaax- zijn
congres te Vlissingen houden en wel
op Donderdag 23 Mei. Den leden van de
Vlissingsche vex-bruikscoöperatie zal den
avond van denzelfden dag een propagan-
da-avond worden aangeboden.
Uit Walcheren.
De eclxtgenoote van den vroegex-en
burgemeester van Arnemuiden, wijlen
den heer S. van Eenennaam, is Donder
dagmiddag te Arnemuiden ter aarde
besteld. De overledene bereikte den leef
tijd van 93 jaren en was op één na de
oudste inwoner dier gemeente.
Te Veere is gistex-enavond onder
leiding van den Christelijken Besturen
bond "uit Middelburg, een afdeeiing van
den Christelijken Fabrieks- en Transport-
arbeidersbond opgericht.
o1
Uit Z u i d-B e v e 1 a n d.
De collecte voor de EmnxabloeliN
heeft te Waarde f 28 opgebracht.
Zee uwsch-Vla and eren W. D.
Donderdag vergaderde de raad dor
gemeente S c h o o n d ij k e, waax-bij alle
leden aanwezig waren.
Onder de ingekomen stukken, was een
schrijven van den ingenieur van den
Waterstaat inzake goedkeuring van wer
ken ten behoeve van de uitbx-eiding van
het electrisch net.
Een adres van den R. K. slagershond
werd voor kennisgeving aangenomen.
Ingevolge een schrijven van hel ge
meentebestuur van Groede betreffende
de vervanging van den heer Raadshoven
door den heer Haak als keurmeester,
werd door den raad een gelijk besluit
genomen.
Hel adres van de Kamér van Koophan
del van Terneuzen inzake de waterlei
ding werd met 5 tegen 2 stemmen voor
kennisgeving aangenomen.
Het kohier der hondenbelasting werd
vastgesteld op een bedrag van f281.
Mej. Engels.wex-d benoemd als onder
wijzeres in de nuttige handwerken, aan de
school te Saspu't.
Een adres van C, Termont, waarin ge-
vi-aagd werd geen vergunning te geven
om danstenten te plaatsen) aan herber-
giers op particulier terrein werd afgewe
zen met 4 'stemmen. Een lid was er voor,
terwijl twee blanco stemden.
Het vermenigvuldigingscijfer werd
evenals vorig jaar vastgesteld op "0,6.
Onder voorzitterschap van den lieer
P. Erasmus hield het waterschap ,,de
Watering Cadzand" Donderdagmiddag zijn
gewone jaarvergadering ten huize van
A. van üale te Cadzand.
Van de 122 stemhebbende ingelanden,
die het waterscahp telt, wax-en niet min
der dan 107 aanwezig of vertegenwoor
digd.
De rekening over het afgeloopen
dienstjaar werd vastgesteld met een be
drag van f 148.508.06 in ontvang, en
f 69.493.88 in uitgaaf, terwijl de begroo
ting voor lxet nieuwe dienstjaar opge
maakt wex-d niet een cijfer aan ont
vangsten en uitgaven van f 143.266.545
en met een post van f 3286.64s. voor
onvoorziene uilgaven. Het dijkgeschot
wex-d vastgesteld op f 15 per H.A. (vo
rig jaar f 14.50).
Met het oog op de vacatux-e, die ont
staan zal, wegens periodieke aftreding
van den gezworene P. Risseeuw, werd
de volgende aanbeveling ter benoeming
opgemaakt
1. P. Risseeuw (aftr.), 2. P. v. Cruij-
ningen, 3. Anr. Luteijn-Luteijn.
Tot afgevaax-digde van het waterschap
naar de vergaderingen van de Tienhon
derd en Zwarlepolders werd herbenoemd
de heer Anr. Risseeuw te Zuidzande.
Het verzoek van.56 personen uit Re-
tranchenxent en Zuidzande tot verhai-ding
van eenigc eindjes weg werd afgewezen
met 64 tegen 43 stemmen.
De gemeenteraad van W,ater-
landkerkje vergadex-de gister. Afwe
zig wax-en de RurgemCester en de heeren
\V. de Feijter en H. J. Wijffels. De heer
M. Z. Verbrugge fimgeerde als voorzitter.
Aangeboden werd het gemeenteverslag
over 1928. Het vermenigvuldigingscijfer
werd bepaald op 1,6.
(Voor verder Stad en Provincie zie
xnen hel Tweede Blad.)
Ds. J. D. v. d. Velden, Geref. predi
kant te Kralingen is voorntemens met in
gang van 1 iOct. a.s. eervol emeritaat aan
te vragen.
Ds. v. d. Velde die 69 jaar is aanvaard
de hel predikambt te Buitenpost en stond
achtereenvolgens te Maasland, Middel
burg, Klunderl en nu sinds 4 Sept.
1902 te Kralingen.
Geyef. Kerk.
Beroepen te Scliarendijke j. M. Kroes,
cand .te Zeist.
-o
De Christ Church te
Amsterdam.
De Koningin is voornemens om op
een nader vast te stellen datum in den
komenden herfst in de episcopale Engel-
sclxe Kerk, de Christ Clxxxrch, aan den
Groenburgwal te Amsterdam, twee ge
brand, geschilderde ramen te onthullen
of door een der leden der familie to
doen .onthullen, welke ramen deze kerk
ten geschenke zal krijgen, meldt het
Handbl.
Het eerste dezer ramen is aangeboden
door een aantal Amsterdamsche koop
lieden en zal de beeltenissen toonen van
onzen stadhouder Prins Willem III, die
koning van Engelpnd was, en zijn echt-
^euoote koningin Mary. Het tweede x-aaxn
is een geschenk van het Royal "Warwick
shire- en een ander Britsch i-egiflxenJt,
waarvan de soldaten iö de zeventiende
eeuw, in Engeland gelicht zijn om in Ne
derland, waar zij in regimenten ingedeeld
werden, voor de vrijixeid van ons land
te vechten. Dit raam zal de wapenschil
den dezer regimenten voorstellen.
Het regiment „The Buffs" dat verle
den jaar deze kerk een vlag en een
gedenkplaat heeft aangeboden, zal bij
de plechtigheiü vertegenwoordigd wor
den.
meineedzaak tegen de Kroons voorloo
pig gesloten.
De stukken zullen thans ter bespoe
diging van 'de behandeling van het re-
visieverzoek naar den Hoogen Raad war
den opgezonden ,waar deze over even-
tueele revisie zal beslissen.
Later zal waarschijnlijk de "instructie
in de meineedzaak tegen de Kroons her
opend worden.
Middelburgs Mannen
koor. Concertzaal.
De miannenkoor-literatuur is betrekke-
arm aan hoogstaande wei-ken. Ondanks
dit feit, bood de reeks koorwerken, die
het programma der 45e uitvoering van
het Middelburgs 'Mannenkoor vermeldde,
voldoende afwisseling. Elk lied afzonder
lijk te noemen, is om der ruimte wille,
niet gewenscht. Het best beviel ons
„Abendlied" van Volkmann, „Memento
Mori" van Mendelssohn-Bartholdy en „De
Nacht" v. Schubert. Een paar oneffenhe
den nu en dan konden niet verhinderen,
dat de totaalindruk gunstig is geweest;
meer dan eens was er gelegenheid oan
den vooruitgang van het koor, onder
onder de goede leiding van den heer
Joh. H. Caro, op te nierken.
Welwillende medewerking vex-leenden
mevr. van DoornVan Lookei'en Cam
pagne ,dr. H. van der Kamp en Edward
Batten.
Voor de zooveelste keer bleek weer
over welke loffelijke hoedanigheden onze
stadgenoot beschikt. Veel moois viel te
waardeeren in de door dr. van der Kamp
gezongen ballade „Die nachtliche Heer-
schau" van Löwe, en „Chant de Méphis-
lopliélès dans la cave d'Auex-bach" van
Moussorgsky. Zijn warm-klinkend orgaan
is bij uitstek geschikt voor liederen als'
.Heidebed" van Zweers, „Zij sluimert"
van Zagwijn en „Di "Mey playsant willen
wi planten" van Pijper.
De heer Edward Batten deed zich ken
nen als een veelbelovend violist. In de
sonate van Handel (een nadere aandni-
duiding ware niet overbodig geweest)
voelt "men dadelijk: wat de componist
■§)ier biedt, is van een hoog en voor
naam gehalte. De violist gaf hiervan een
stijlvolle vertolking; niettemin had zijn
spel technisch een weinig beter ver
zorgd kunnen zijn. Van de ovex-ige viool
nummers noemen we nog „Elégie" van
Rachmaninoff, dat zeer boeiend gespeeld
werd. De toon is van een opmerkelijke
lichtheid ,maar toch ook van een expx-es-
sieve kracht.
Mevr van Doorn begeleidde de beide
solisten op de haar eigen bescheiden,
doch zeer artistieke en van muzikaliteit
getuigende wijze. Vooral bij de liederen
van Zweers, Zagwijn en Pijper viel lxaar
dankbare partij ten zeerste te loven. "Zij
zag haar werk dan ook beloond mjet
fraaie bloemen.
Men zal zich herinneren hoe enkele
maanden geleden een kruiersknecht met
twee bedx-agen van bijna zes en dertig
duizend gulden, die hij geïnd had voor
de firma M. P. Out en Zonen uit de voe
ten had gemaakt.
Eenige klagen later werd hij gearre-
steerd, met nog ma air f 20 in zijn bezit
Donderdagmiddag stond hij tex-echt
voor de Vijfde Kamer der Amsterdam!-'
sche Rechtbank.
De officier eischte twee jaar en zes
maanden gevangenisstraf, met aftx-ek van
de preventieve hechtenis. De verdediger
zeide niet te gelooven, dat het ten laste
gelegde bewezen is.
Naar Het Volk 'uit D.oi-di-echt Ver
neemt is Dondex-dag nadat nog ee.nige ge
tuigen ,w.o. de vrouw van Meintjes en
de gewezen inspecteur van politie Snij
ders gehoord waren liet onderzoek in de
A r r o n tl. Rechtbank te
Middelburg.
In de zitting van heden wei-den de vol
gende zaken behandeld:
P van K., 39 jaar, autobusdienstonder-
nemer te Waax-de, was door den kanton-
X'echter te Goes veroordeeld terzake dat
hij den 6, 13, 20, 27 November I9g§ ên'
i Poe, 1928 I© Vr aaiVtê, Kruinxngen en
andere tusschen 'Waarde en Goes gelegen
gemeenten een autobusdienst in werking
heeft gehad t ot vex-voer van reizigers per
autobus tegen betaling, zonder daartoe
vergunning te hebben, veroordeeld tot
f 25 of 25 dagen h tegen welke vereor-
deeling hij in lxooger beroep wasi geko-
Eisch bevestiging van het vonnis van
den kantonrechter
De verdediger, nu- "Dirven, vraagt vrij
spraak of ontslag van rechtsvervolging.
J de K 29 jaar, chauffeur, Middel»
burg, werd ten laste gelegd dat hij op 12
Maart te Serooskerke grovelijk, onvoor
zichtig en roekeloos heeft gereden met
een autobus over den Noordweg, waarbij
hij het meisje L Tatenhoven, die per
rijwiel reed aan de x-echteirzijde van den
weg heeft aangex-eden, waardoor deze is
komen te vallen, bloedend is verwond eu
aan haar x-echterarra een breuk, althans
zwaar lichamelijk letsel heeft bekomen,
Waardoor bij dat meisje verhindering
in de uiloefening harer beroepsbezighe
den als dienstbode is ontstaan, geduren
de eenigen tijd, terwijl er op de plaats
der aanrijding ruimte was om uit te wij
ken.
Dr. Pols uit Veere, legde vex-klaringen
af over den aard van de verwondingen
en mefkte op dat het meisje veertien da
gen lang niet heeft kunnen werken.
De getuige Tatenhove, het aangereden
meisje, zeide op den bewusten datum
ter plaatse van de aanrijding te heb
ben staan praten toen zij door de x-echts-
rijdende auto werd aangereden en be
wusteloos is neergevallen.
Getuige Polderman stond op het tijd
stip der aani'ijding op de draai van den
weg en zag de autobus aankomen en
ook da4t deze de fiets van "het meisje
aanreed De chauffeur x-eed gewoon,
doch had meer links moeten rijden.
De rijksveldwachter Schipper, zegt, dat
lover liet rijden van vei-dachte nog al
klachten inkomen. Verdachte ontkent
zulks.
De getuige a décharge Ghijsen, zat in
de bus. De chauffeur reed v'oorzichtig
en gaf signalen. Het is ter plaatse een
jgevaai-lijke bocht. Verdachte staat be
kend als een voorzichtig bestuurder. Ge
tuige is bestuurlid der tramwegmaat
schappij en nooit is een klacht tegen
verd. ingekomen.
Nog een drietal getuigen 5 décharge
leggen verklaringen af 'over het gevaar
lijke van den weg en de onvoorzichtig
heid van menschen om aldaar op den
weg. te slaan praten. Zij prijzen den be
stuurder als een voorzichtig chauffeur.
De Officier van Justitie stelt de vraag
of hier sprake is van schuld. De bocht
ter plaatse schijnt gevaarlijker te zijn
dan spr. aanvankelijk meende. Met een
vaart van 30 K.M. daar* ter plaatse ta
rijden komt spr. te snel voor, vooral
als men er menschen ziet staan. Vol genas,
spr. had verdachte langzamer moeten
rijden. Spr. eischt f 50 of 50 dagen h.
De verdediger mr. P. C. Adriaanse, is
van oordeel dat is koinen vast te staan
dat verdachte ter plaatse heeft gereden
op een wijze zooais een goed chauffeur
betaamt en van roekeloos rijden niets is
gebleken. De chauffeurs zijn verplicht in
alle bochten flink rechts te houden. Spr.
zelf heeft deze bocht honderden keeren
gereden en weet er dus alles van. Wan
neer er i n deze van schuld sprake is,
dan zijn hel volgens spr., de meisje^
die daar stonden te praten.
Op welke wijze de aanrijding precies
heeft plaats gehad, is niet komfefhi vast
te staan.
Op grond van een en ander verzoekt
de verdediger de rechtbank verdachte
vrij le spi'eken.
Verdachte merkt nog op dat hij lang
geen 25 K.M. heeft gei-eden.
J, de K., 70 jaar landbouwer te Groe
de'was door den kantonrechter te Oost
burg wegens overtreding der Jachtwet
gepieega onder Groede op 18 1-ehr. 1929.
vei-oordeeld tot f 20 of 20 dagen h., uitle
vering van het geweer óf betaling cler
Igeschatte waarde ad f 75 of 1 maand h.
De verdachte en de ambtenaar van
het O M. wax-en in hoo.ger beroep ge
komen.
Eisch bevestiging van het vonnis van
den kantom-echter.
De verdediger, mr. P. C. Adriaanse,
