r,
I
f
No. 97
Donderdag 25 April 1929
172* Jaargang
KAMEROVERZICHT
BINNENLAND.
PROF. TERLINDEN OVER HET
SCHELDE-VRAAGSTUK.
DE SCHADE AAN DE VISSCHERS-
SCHEPEN TIJDENS DEN OORLOG.
het; goudex feest dek i>eili-
Stoomen van
Japonnen en Zomermantels,
N.V. Ververij HOEKSEMA,
UIT STAD EN PROVINCIE.
Een halve eeuw lange er
varing maakte den Conti
nental-Band tot een pro
duct van eerste kwaliteit.
Onafgebroken wordt aan
zijn verdere vervolmaking
gewerkt en dagelijks stijgt
't aantal van zijn berijders
URANT.
Kj dit ®ummer behoort een, Bijvoegsel.
T w
K
a m e r.
Zitting v a n \Vi o e n s, d a g.
Binantieele verhouding tusschen Rijk
en Gemeenten.
N* den heer Vliegen nog twee spre
kers; de heer Lovink (c.h.), die hul
de "bracht voor 's ministers werk, al vond
ook hij de beperking der gemeentelijke
bevoegdheden een bezwaar; en de heer
Ter Laan, die de nadeeleh nog zoo
vond, dat 't hem zwaar zal vallen voor
te stemmen, kwam eindelijk minister D e
Geer aan het woord. De 'regeering, zoo
zeide hij, zal zooveel mogelijk aan de
geopperde bezwaren tegemoet komen,
doch de regeering moet oppassen dat er
dan per slot een wet komt, waaifvah
de nadeelen grooter zijn dan 'de voor-
deelen.
'Wie er spreekt van een regeling der
taakverdeeling tusschen Rijk en gemeen
te, voor en aleer tot de kostenverdeeling
wordt overgegaan, vraagt iets wat zoo
maar niet te verwezenlijken is.
Aan dit werk begint hij dan ook niet;
daarbij zou zooveel van liet historisch
gegroeide moeten worden afgekapt, dat
er dan zeker strijd zou 'komen over de
autonomie van de gemeenten. Het denk
beeld van den heer van Vuuren, om
alle wetten waarbij lasten aan de ge
meenten worden opgelegd voortaan mede
te laten onderleekenen door den minis
ter van Binnenlandsche Zaken zal hij
overwegen. De bedoeling van het wets
ontwerp is te komen tot een betrekke
lijke egalisatie van belastingdruk voor
alle bewoners van Nederlandsche ge
meenten. Een normaliseering van het
belastingstelsel, opdat de verschillen in
belastingdruk tusschen 'de 1079 Neder
landsche gemeenten wat kleiner worden.
Hierdoor zal natuurlijk in tal 'van ge
meenten wat meer belasting betaald moe
ten worden, maar daartegenover staat aat
in 'andere gemeenten de druk minder
wordt.
Nu zou ook een middel zijn het be
lastingstelsel te herzien; doch dan kwam
er niets van dit ontwerp voorloopig.
Een gedeelte van de grondbelasting is
bij het Rijk gehouden om de interesse!
van het Rijk bij' die belasting niet Ver
loren te doen gaan. Voor de personeele
belasting Was dit niet mogelijk. De usan
ce om de provincie te betrekken bij
de nooduitkeeringen dient thans niet ge
wijzigd te worden. Daarvoor is geen re
den.
Een amendement 0111 de woonforen-
zen in het ontwerp te brengen zal die
Minister overwegen.
Het stelsel van het ontwerp zou lei
den tot opvoering van den belasting
druk als de ongelimiteerde gemeentelij
ke inkomstenbelasting gehandhaafd bleef.
En gelimiteerde inkomstenbelasting zou
de kiem leggen voor dezelfde ellende,
waarin wij thans verkeeren. De gemeen
telijke inkomstenbelasting is de bron van
alle ongelijkheid. Deze bron moet totaal
uitgeroeid worden, wil men het gevaar
keeren. Principieel gaat het hek van den
dam bij een eigen inkomstenbelasting.
Dit is niet liet geval bij de opcentenrege-
ling, die een zeer hooge stijging, uit be
lastingtechnisch oogpunt reeds onmoge
lijk maakt.
De zeer hooge aftrek in vele gemeen
ten waren de symptonen van de over
belasting. Daarom is als miuimhm-af-
trek voor de gemeentefonds belasting
600 gulden gesteld. In ongeveer 1000 ge
meenten bedroeg de aftrek minder dan
800 gulden. Zoodoende is de Massificatie
ingesteld. Dat er geen sprake is van aan
tasting der autonomie bleek uit de re
devoeringen van de heeren De Wilde
en Oud. Gemeenten zijn niet anders dan
organen van het Rijk. Van een belasting-
strijd kan hier geen sprake zijn.
Of nieuwe heffingen niet zullen plaats
hebben, daarop kan spr. geen defini
tief antwoord geven. Dat hangt van ver
schillende factoren af, als daar zijn: het
program! van het in ieuwe kabinet, den
loop der middelen over 1929, eventueele
initiatiefvoorstellen van de Kamer enz.
Minister De Geer zal ongetwij
feld succes hebben met dit wetsontwerp.
Heden de replieken. Daarna de arti-
Ikelsgewijze behandeling.
Eerste Kamer.
Zitting van Donderdag.
Een korte zitting.
De toezegging aan den heer Liudeijer
door Minister v. d. V e g t e een lid van
diens (den heer Lindeijer'si) richting te
zullen overwegen, meldden we gisteren al.
Hoofdschotel was het Kellogg-pact
Feitelijk oppositie was er niet tegen, wel
scepsis. Dat begon met Prof. A n e m a,
die 't niet bepaald elegant een „juridisch
Imonstertje" noemde. En als een zwak
heid van het Pact (voor de practische
waarde ervaiij dat 't niet duidelijk defi
nieert wat onder agressie en wat onder
zclfverwjgpr is te verstaan. En ook de
heer Verkouteren had vele bezwa
ren. Maar 't jis in ieder geval vaii
schoone bedoeling. Oprechte toejuiching
kwam van den kant van, de heeren v. d:
Berg en Wibant.
Minister Beelaerts, die eerst van
Prof Anema de fijne hatelijkheid te slik
ken kreeg, dat hij Vrijdag, toen het ont
werp aan de orde zóu komen, niet aan
wezig was, doordat hij in de fraaie ver
trekken van zijn departement den we
reldvrede geheel was vergeten, had wei
nig meer te verdedigen. Hij kon niet an
ders dan erkennen, dat het pact inder
daad den oorlog niet absoluut ver
bant.
Doch de gi'oote waarde ontkent nie
mand.
En zoo nam onze Senaat ook zonder
hoofdelijke stemming een pact aan. dat
toch in ieder geval den oorlog als middel
tot beslechting van geschillen w i 1 uil-
bannen. 27 Augustus 1928, de dag der
onderteekening te Versailles is een be
langrijke dag geweest, zal 't ook de
grootste dag in de geschiedenis der
Vneuscliheid geweest zijn?
De Kamer werd verdaagd tot 7 Vlei
a s.
DE KONINGIN EN DE PRINS
NAAR ZWITSERLAND.
Koningin Wilhelmina zal in hel begin
'van Mei, in' gezelschap van Prins Hen
drik voor vacanlieverblijf naar Montana
in Wallis gaan en op de doorreis in
Bern een bezoek brengen aan den
Bondsraad.
De op 3 Mei bepaalde ontvangst zal
ingevolge den wensch van de Koningin
zeer eenvoudig en zonder eenige cere
monie plaats hebben. Het programma,
dat nog niet in bijzonderheden is vast
gesteld ,zal zich bepalen tot een kort
bezoek in het parlementsgebouw en het
tegenbezoek van een delegatie uit den
Bondsraad aan liet Nederlandsche ge
zantschap.
Overigens zal de Koningin incognito
reizen, zoodat er geen "feestelijke ont
vangst aan liet station zal zijn.
De correspondent van de N. Rolt. Crt.
te Brussel schrijft:
Daartoe uilgenoodigd, in zijne hoeda
nigheid van secretaris der „Sociélé bei
ge d'Economie sociale" heeft burggraaf
prof. Ch. Terlinden, voor de leden van
de „Sociélé d'Economie politique de Bel-
gique", een lezing gehouden over: „De
toekomst der haven van Antwerpen en
de internationalisatie der Scbelclemon-
den."
Wat oud-minister Segers reeds zeide
in den Senaat betreffende de Wesler-
schelde, namelijk dat deze voor Neder
land niets, voor België alles beleekent,
werd door prof. Terlinden herhaald.
Spreker voegde er aan toe, dat ook voor
Frankrijk, waai- zij nochtans ontspringt,
de Schelde geen belang heeft.
Voorts had prof. Terlinden 't eerst
over liet verdrag van Munster, ver
volgens over de verdragen van 1839 daar
bij de gewone Belgische thesis huldigend
dat Nederland zicli steeds aan de ver
plichtingen van onderhoud en verbete
ring der voor België van belang zijnde
waterwegen zou hebben onttrokken. Het
is ongehoord, aldus spreker, dat Neder
land te beslissen heeft over de vraag
of sommige werken al dan niet zullen
worden uitgevoerd. Thans is de toestand
van dien aard en 'hier beklom prof.
Terlinden het spookachtige stokpaardje
van zijn vriend Hervy-Cousin dat,
binnen twintig jaar, de schepen mét
veel diepgang, Antwerpen niet meer zul
len kunnen bereiken.
Ten slotte maakte spreker weer een
zwenking in de richting van minister Se
gers' rapport en verklaarde ook geen
andere mogelijke oplossing van bet
vraagstuk der Belgisch-Nederlandsche
waterwegen te zien dan de internationa
lisatie van het Schelde-Maas-Rijn-della.
Niels verzet zich daartegen. Antwerpen
is een cosmopolitische stad Waar de be
langen van vele staten elkaar ontmoeten.
De Fransche en Engelsche openbare opi
nie blijkt voor een dergelijke oplossing
gewonnen te zijn en het is dan ook de
taak van alle goede Belgen overal en
altijd de internationalisatie le eischen
van dit vraagstuk dat heel wat verder
gaat dan de particuliere en egoïstische
belangen der Noorderburen van België.
Reuter seint aan de Maasbode uit
Londen
fn het Lagerhuis deelde Baldwin me
de, dat voor de ontbinding van 'hiet
Parlement een suppletoire begrooting zal
worden ingediend waarop gelden worden
a:angcvraagd wegens vergoeding van
schade, toegebracht aanNederlandsche
visschersschepen.
Iivnteh S 4 e It e ex iging.
V.D. en Aneta meldt:
Ter eere van liet gouden feest der
Deli Plantersvereeniging werd te Deli
een zeer druk bezochte receptie gehou
den. Tallooze bloemstukken waren ge
zonden. Onder de aanwezigen ter recep
tie werden o.a. opgemerkt de gouverneur
van Sumatra's O. K., de sultan van Lang-
kat en Deli, De burgem. van Medan en veel
vertegenwoordigers uit de wereld der
culturen, handel en scheepvaart en het
bankwezen. Des morgens begon de her
denking met het leggen van een krans
op hel Cremermonument.
Zaterdagavond a.s. wordt een groot
feestmaal te Brastagi gehouden.
M'burg, L. Burg C 111, Tel. 121.
Vlissingen, Walstraat 51.
Aflevering in 3 a 4 dagen.
(Ingez. Med.)
Met de Slaalscrt. van 24 April zijn
verzonden afdrukken van de akten be
treffende de coöp. Fabriek van Melkpro
ducten „Zuid-Beveland" G.A., le Goes;
de coöp. kolenvereeniging Oosterlands
Ivolenfonds W.A., le O os ter land; de
coöp. Vruchtenveiling Zeeuwsch Vlaande
ren G.A., te Te r ne u z e n.
Uit Middelburg.
In de gister gehouden vergadering
van het bestuur der Godshuizen: is be
noemd tot directrice van het Gasthuis
alhier, Zuster J. Terwal, hoofdver
pleegster in liet ziekenhuis te Groningen.
Hel circus Hagenbeek uil Stellingen
dat op 3 Mei in Heerlen zijn tournee
door Holland begint, zal ook alhier
eenige dagen zijn teuten opslaan.
Het circus zal zijn uitgebreid program
ma, dat behalve uit dressuurnummers
van paarden^ leeuwen, tijgers, zebra's,
olifanten, zeeleeuwen, ijsberen, brui ne
en kraagberen, nog een buitengewone
attractie zal vertoonen in den vorm van
een troep Somalis uit Afrika, die in de
manege hun oorlogsspelen zullen laten
zien, zeven weken het vaste gebouw in
Scheveningen bespelen.
Verder bevat het programma nog' een
.aantal eerste klas specialiteiten-num
mers.
Uit Vlïssingen.
De Vlissingsche Oranjebond
zal den jaardag van Prinses Juliana her
denken in een feestelijke bijeenkomst
in Hotel Britannia met declamatie, zang
en muziek. 'J j
Uit Walcheren.
Maandag had een ledenvergadering
plaats der Coöp. Boerenleenbank te
S o 'u b u r g. De voorzitter, de heer Wi.
Louwerse deelde in zijn openingswoord
mede dat de Bank 15 jaren heeft be
staan. In 1914 opgericht, waren de om
standigheden voor haar niet gunstig. Het
geld circuleerde niet en de omzet bleef
de eerste jaren gering, veel leden traden
niet toe. De bank begon natuurlijk met
een schuld aan de Centrale te Utrecht.
Langzamerhand nam de schuld af cn in
1919 kon men voor het eerst eenige
winst boeken. Het reservefonds bedraagt
thans ongeveer f 5000. In liet bestuur en
den Raad van Toezicht kwam nog al
wijziging. y
Uit het verslag van den kassier .1. C.
de Hamer bleek dat ontvangen is: In
houd der kas op 31 December van liet
vorig jaar f 13467,66, ontvangen van de
Spaarbank f 147302,30, terugbetaalde
voorschotten a v,an de medeleden een be
drag van f355022,55. b. Van de Centrale
Bank f385861,56, totaal der ontvangsten
over bet boekjaar 1928 f 964411,59.
Uitgaven: uitgegeven aan de Spaar
bank f 100303,77. Gegeven voorschotten
a aan medeleden f325311,86. b. xlan de
Centrale Bank f 469184,58 totaal der uil
gaven over het boekjaar 1928 een be
drag van f 964,411,59. De Balans wees
aan bezittingen en schulden een bedrag
van f244 528,12 aan. De winst over '28
bedraagt f 588,48. De rente spaargelden
bedraagt 4 pet., voorschotten 4,8 pet.
Hel presentiegeld voor Bestuur en Raad
van Toezicht werd vastgesteld op f 200.
Verkoopcentrale voor Zeeland
FIRMA GEBRs. KAAN, Lange Delft 25, Middelburg.
(Inrgez. Med.)
Tol bestuurslid werd herkozen de heer
N. Cysomv.
Tol lid van den Raad van Toezicht,
vac. de heer A. van Veen, werd ge
kozen d e heer I. Leijnse. Tot plaatsvervan
gende bestuursleden werden gekozen de
heeren P. J. Areudse en L Wisse.
Aan het einde dankte de voorzitter
de stemopnemers, den kassier, Bestuur
en Raad van Toezicht en bracht in 't
bijzonder een woord van dank aan den
heer v. Veen vooral, wat hij in T belang
der bank gedaan heeft, waarbij dhr.
Kodde, als voorzitter van den Raad van
Toezicht zich aansloot.
Dinsdagmiddag vergaderde de ge
meenteraad van Zoutelande. Afwe
zig was de heer Adriaanse.
Een vacature.
Ingekomen waren o.a. het bekende
adres van hel gemeentebestuur van
Kerkrade om adhaesie aan het verzoek
schrift aan de Tweede Kamer, betreffen
de het wetsontwerp tol regeling van de
financieelen verhouding tusschen Rijk en
Gemeenten; opgave van inspecteur dei-
Directe Belastingen, dat 'aan opcenten
op Personeele belasting 1928 voor deze
gemeente f 695 23 is uitgetrokken; oen
schrijver van den heer B. F. S. von
Brucken Fock, waarin hij ontslag neemt
als lid van den Raad, daar hij niet alle
raadsvergaderingen kan bijwonen, ge
lijk hij tevoren reeds lieeft verklaard, en
Gemeentebelang dit toch wenschelijk
acht. Hij dankt voor de aangename sa
menwerking die hij met den voo'rzitter
en raadsleden heeft gehad. De voorzit
ter merkt op dat ook zijnerzijds de sa
menwerking met den heer von Brucken
Fock aangenaam is geweest en drukt
zijn spijt er over uit dat hij als raadslid
ontslag neemt.
Deze ingekomen stukken werden voor
kennisgeving aangenomen.
Voorts is een schrijven ontvangen van
den heer mr. Lantsheer uit Middelburg
dat de schadeloosstelling voor het jacht-
recht der gemeente is getaxeerd op een
bedrag van f1125. De voorzitter deelt
mede dat de gemeente behalve dit be
drag ook nog zal ontvangen' 6 pet. rente
over genoemd bedrag, over den tijd van
ongeveer 51/2 jaar, hetgeen pl.m1. f 375
zal bedragen. Op voorstel van B. en Wi
wordt besloten met deze taxatie accoord
te gaan,
Fen verslag der onlangs gehouden ver
gadering' van besturen van gemeenten
in de middengroep, ter bespreking dei-
door de P. Z. E. M. voorgestelde elec-
triciteitstarieven in de middengroep, en
een verzoe'k, der hierbij betrokken com
missie, om medewerking, om tot stand te
brengen, dat de tarieven voor stad e,n
land gelijk zijn, wordt voor kennisgeving
aangenomen.
Voorts een verzoek van de Vereen.
„School met den Bijbel", om daar de
school door invoering van het 7de leer
jaar te klein is geworden, een plan tot
uitbreiding te ontwerpen. Het -schoolbe
stuur wil het bestaande gebouw uitbrei
den 011 dus geen nieuwe school bouwen,
Waar B. en W. achten dat uitbreiding
van de schooi zeer goed mogelijk is, en
dat de kosten dan veel minder zullen zijn
"dan bij nieuwbouw, stellen zij voor in
beginsel le besluiten tot liet bijbouwen
van een locaal. Is dat besluit genomen
dan zullen zij het advies van den Inspec
teur van het L. O. hierover inwinnen,
voor er eenige kosten gemaakt worden.
B. en W. achten het beter de zaak nu
aanhangig te maken dan het ingrijpen
van den Inspecteur af te wachten. Z. h.
s. hiertoe besloten.
De rekening van de Gezondheidscom
missie over 1928 sluit met een batig slot
van f 1064,43, welke alzoo wordt goed
gekeurd.
Weg
M'burg W e s t k a p e 1 le
Ged. Stalen verzoeken de voorwaarden
opgenomen in het raadsbesluit tot verbe
tering van den weg MiddelburgWest-
kapelle, in verband met het wetsontwerp
tot wijzig, finan. verhouding tusschen, Rijk
en Gemeenten in te trekken Het wetsont
werp is intusschen voor deze gemeente
in gunstigen zin gewijzigd, zoodat aan
neming van het gewijzigde ontwerp geen
bezwaar voor deze gemeente zal opleve
ren. Ged. Staten zeggen thaqs 'toe le wil
len overwegen, indien door de aanneming
van llit ontwerp (dat gewijzigd aange
nomen kan worden de gemeente niet
meer aan haar verplichtingen ten opzich
te van den weg kan voldoen, welke mid
delen er aangewend zouden kunnen wor
den om de gemeente te helpen. De voor
zitter toont aan dal de gemeente bij aan
neming van het gewijzigde wetsontwerp
pl.m. f 700 aan inkomsten zal win.nen.
Terwijl de gemeente bij aanname van het
oorspronkelijk ontwerp, waarschijnlijk
pl.m. f 600 in haar inkomsten zou zijn
achteruitgegaan. Volgens den voorzitter
is er dan ook geen bezwaar 0111 de ge
stelde voorwaarde in le trekken, gezien
ook de toezegging van Ged. Staten. Hier
komt nog bij dat de gemeente dan meer
stabiliteit zal bezitten in haar inkomsten.
De lieer Koppcjan wijst erop, dat het
wetsontwerp nog geen wet is en. dat
dit ontwerp in voor de gemeente on-
gunsligen zin kan worden gewijzigd.
De heer Slroo zegt,".dat-uit de door
den voorzitter gegeven cijfers wel blijkt
dat' zijn bezwaren légen de plannen tot
wegsverbetering niet uil de lucht zijn ge
grepen. Spr.'s bezwaren zijn dan ook
een weinig weggenomen.
Bij aanneming van het wetsontwerp
vallen die voor een groot deel weg.
Zoo ook door de toezegging van Ged.
Stalen. Maar, vraagt spr. als het College
van Ged. Stalen van samenstelling ver
andert hoe zal het dan gaan. Spr. zegt
dat als hij zijn stem zal geven voor
de intrekking van de voorwaarde hij dit
doet omdat hij vertrouwen heeft in Ged.
Staten.
De voorzitter merkt op dal liet Col
lege van Ged. Slaten de toezegging heeft
gedaan en dat dit college, al verandert
het in samenstellende leden, aan deze
toezegging gebonden blijft.
De heer Koppcjan zegt dal het de
Raad zeer kwalijk genomen is dat hij er
deze voorwaarde aan heeft verbonden
en dat er door leden van Ged. Staten
pressie is uitgeoefend. Spr. zegt dat de
Raad zelfstandig een besluit kan nemen.
Hij gaat in dezen niet mee met B. cn \V.
De heer Stroo vraagt hoe er dan pres
sie is uitgeoefend. Spr. wil niet gaan
tomen aan een genomen besluit,, maar
legt zich hij de meerderheid neer. Hij be
grijpt zeer goed dat Ged. Staten deze
voorwaarde weg willen hebben, want
anders hebben ze geen vastigheid.
De voorzitter vraagt hoe en op wien
er dan pressie is uitgeoefend.
De heer Koppejan zegt: Er is achter
de schermen overgehandeld en het is
ons kwalijk genomen.
De heer Stroo en de voorzitter ve*-
kjaren niets van 'pressie af te weten'.
Op voorstel van B. en IV. wordt met
4 tegen 1 stem besloten o'm de gestelde
voorwaarde in le trekken. De heer Kop
pcjan stemde tegen.
Vervolgens- stellen B. en W. voor de
politieverordening' le wijzigen. Het is de
bedoeling van B. en W. voor alle overtre
dingen een maximum straf te stellen,, en
daardoor liooger beroep mogelijk te ma
ken. Verder zijn er nog enkele wijzi
gingen van ondergeschikten aard. B. en
\V'. stellen voor deze wijzigingen voorloo
pig vast te stellen om dan het advies der
Gezondheids-Commissie er over in le
winnen. Later zullen deze wijzigingen de
finitief worden vastgesteld.
Bij het artikel, dat verbiedt, vanaf
1 Februari tot en met 31 October, niet
uitvliegende pluimgedierte op of aan de
openbare wegen, straten of pleinen te la
ten loopen, vraagt de heer Koppejan
waarom deze bepaling noodig is.»
De heeren Janse en Slroo noemen dit
een ge wensch te bepaling.
De heer Koppejan is er sterk tegen en
zegt dat he't groote moeilijkheden zal
haren.
De voorzitter zegt dat deze bepaling
niet wordt voorgesteld naar aanleiding
van ontvangen klachten, maai* onidat B.
en W. zelf deze bepaling noodzakelijk
vinden. En zonder deze bepaling kan er
