VLAMMENDE VLEUGELS
ELECTRO BIOSCOOP - MARKT.
No. 37
Woensdag 13 Februari 1929
172* Jaargang
KAMEROVERZICHT
BINNENLAND
Bij Kon. besluit van den 29sten Jan.
1929 (wat een tijd om aan den zomer te
denken!) is bepaald, dat in 1929 de ver
vroeging met één uur van den wettelij
ke» tijd, zal aanvangen den '15an Mei
en aal eindigen den 6en October.
UIT OOST-ÏNDIE.
UIT STAD EN PROVINCIE
(WINGS)
is een Filmwerk, dat U nooit zult vergeten.
Een film. die U zal aangrijpen, ontroeren en sidderen.
Vanaf VRIIDAG
Verschillende Berichten
MIDDELBURSSCHE COURANT
Bij dit nummer behoort «ea Bijvoegsel.
Tweede Kamer.
Zitting van Dinsdag.
De winterperiode die de Kamer gis
ter inging, en die tot Pasclien zal duren,
*a1 de belangrijkste zijn van de drie
perioden \an dit zittingsjaar, want de
lente-periode zal kort zijn vanwege de
verkiezingen. En er ligt een laigs lijst
Voorstel en op afhanda.ing te washten.
Horwijl er ook nog zijn, die nog ee(n
(eerste afwassching in de afdeelingen
bioelen ondergaan en die men toch d t
jaar hoopt klaar te krijgen.
Gisteren is de begrooting voor destaats
mijnen in behandeling genomen en aan
vaard. Na een discussie van kortenduur.
Wel was de spreker der S.D.A.P. de
heer D rop, vol klachten, speciaal we
gens het systematisch uitsluiten van iede-
ren invloed der arbeiders. De directies
aqn te zeer overtuigd van eigen voor
treffelijkheid, het staatstoezicht is onvol
doende, en de spr. vindt het „ongdlioord"
dal de vakvereenigingen niet gehoord
zijn bij het onderzoek naar het ongeval
in de mijn Hendrik.
De heer Hermans (K.K.) sprak ook
over dat ongeval in de mijn Hendrik, en
wond ook dat er bij het onderzoek
fouten zijn begaan. Maar hij bracht hul
de aan de directie die al es deed om
klaarheid te brengen. De heer S m e e n k
prees de loonuitkeering bij de mijnen,
ma-ar meende dat het staatstoezicht te
kort is gescholen bij dat ongeval.
DeMinister van W. meende tegen-
pber den heer Drop dat er nog wel wat
goeds is in het bedrijf, en ontkende be
slist dat de directie partijdig is geweest
bij het onderzoek. Naar aanleiding van
een opmerking van den heer Smeenk zei
de Minister de doorbetaling van de Chris
telijke feestdagen te zullen overwegen.
Be begrooting werd z. h. st. aangeno-
I
DE ZOMERTIJD!
te. B. P. MARCHANT .>60 JAAR.
Ter gelegenheid van zijn 60sten ver
jaardag heeft het lid der Tweede Ka
lmer nrr. H. P. Marchant, van vele zijden
gelukwensclien ontvangen. Het hoofdbe
stuur van den Vrijzininig-Democratischen
Bond en de Vrijz. dem. Kamerfractie zul
len hem o«ï 17 dezer in restaurant Anje-
tna te 's-Gravenhage 'n diner aanbieden.
ONDERWIJZERS-WACHT
GELDERS.
Bij de Tweede Kamer is een wetsont
werp ingediend beoogende om; de vrij
heidsbeperking der gemeenten "bij de
plaatsing van wachtgelders weder weg te
nemen, in dien zin,, dat het echter n.'el
mogelijk is aan een openbare school een
iet-wachLgelder te benoemen, terwijl
nog iemand beschikbaar is, die door
de gemeente zelve mei recht op wacht
geld was ontsiagen-
Dfl AUTO'S EN DE GROOTE
RIVIEREN.
De feil© winter is een krachtige pro
pagandist voor de overbrugging der groo-
te rivieren voor het weg-verkeer. Zoo-dra
de ijsgang noopte de schipbruggen en
ponten weg te nemen, waren er auto's
die afgesloten werden van nun plaaLS
van bestemming. Tenzij per trein.
Enkele veren hebben het no:g laing Vol
gehouden, maar Maandagmiddag moest
ook het laatste Veer (dat bij Eek en "Wiel
bij Amercngen) het opgeven.
Het land was voor auto's in tweeën;
gedeeld.
■Wie toen per 'auto bijV. uit den Haag
inaar België wi'.de zou over Arnhem1
pioeten doorrijden naar de eerste rij-
brug in Duitschland n.l. bij Wezel, en
dan naar Venlo- j.
Vandaag is in zoover verbetering
gekomen dat door het vastzitten van hét
ijs bij Vreeswijk en door de hevige vorst,
men er daar in geslaagd is het ijs op <ie
Lek effen te maken, zoodat men er mël
de auto over kan. Het ijs blijkt sterk
genoeg, wat ook heel iets bijzonders
te.
Maai- zoodra hel gaat dooien is dit
'natuurlijk weer uit. En ook. ais 't ijs gaat
kruien zullen Noord en Zuid nog da
gen va* elkaar gescheiden zijn voor
't autoverkeer en dank zij 'I gemis aan
vaste bruggen voor ander verkeer dan
dat der treinen.
Alweer verduisterf ta g.
SOERABA.IA, 12 Febr. V D Aneta.
Het Soeraba'aasch Handelsblad ver
neemt uil Ainboina dat de ad unct-con-
trclenr van finanliën B. alhier verda-ht
'wordt van verduistering van belastinggel
den.
Dit Middelburg.
Zooals gisteren reeds in het kort
werd gen e d, luid des niidJags op het
sch-oone kerkhof van Wederveld de ter-
aardei.e te ling plaats van liet stoffelijk
overschot van wij en inr. J. A. Fokker,
die alhier is overleden,. Onder de aan
wezigen werden opgemerkt de beieren
Mr. J. W. Zijlstra, voorzitter van hel
Burgerlijk Armbestuur; J. W. Kögeler,
secretaris van de Verceniging voor Han
delsonderwijs; W. Be. de-nis van Berie-
lcom, voorzitter van liet Departement
Middelburg der Ned. Mij. voor Nij
verheid en Handel; Mr. Th. Porïheine
van de Nutsspaarbank, alle instellingen
in we.ker be duur do overledene zilling
had. Ook was aanwezig Ir. H. C. Ghijsen
Directeur van The Vitrite Works, van wel
ke inste'Iing de overledene president
commissaris was, benevens vrienden en
familieleden. Aan de groeve weid op
verzoek van den overledene niet geinspro
ken.
De lieer mr. A. J. Fokker bedankte
namens de familie voor de groote be
langstelling vooral uit Middelburg be
toond.
We vestigen hier ter plaatse de aan
dacht op een advertentie in dit nummer,
bevattende een ojiroeping voor een hifll
denavond te hoi den vergadering op
de bovenzaal van „De Vergenoeging" a I-
h i e r met bet doel een ijsclub op te
richten.
Niet alleen zijn thans alle vesten
alhier goed berijdbaar en wordt er
veel gebruikt gemaakt, maar ook de wa
tergangen op Wal.heren zijn met een ijs
korst bedekt en o.a. op den Vlissingschen
watergang werd gisteren reeds vrij druk
gereden. De schaatsenrijders kunnen dit
jaar hun hartje wel ophalen, al is da
sneeuwmassa wel een belemmering.
Het bericht betreffende de wen-
schelijkheid van overname van een ra
diotoestel voor het Diaconiehuis der Ned
Herv. gemeente, dient in zooverre te
worden gewijzigd, dat niet de concierge
daar voor verder zorg zal dragen, maar
dat de diaconie zelf zal trachten de
oudjes dit genot blijvend te verschaffen.
Uit Walcheren
Maandag hield de Raad van N.- en
St. Joosland een vergadering', onder
voorzitterschap van den burgemeester.
Afwezig de lieer Mesu.
Op verzoek werd aan mej. J. Hegberg
eervol ontslag verleend als onderwijzeres
aan de Bewaarschool, ingaande 15 Febr.
a.s. wegens benoeming elders. In haar
plaats werd benoemd mej. P. Dekker te
Vlissingen.
Op verzoek van Ged. Staten werd de
grens der bebouwde kom gewijzigd en
opnieuw vastgesteld.
Aan het bestuur der Vereen, voor Chr.
L. O. werden gelden beschikbaar ge
steld voor den bouw van een derde
schoollokaal.
De heer Poppe wenschte geacht te
worden te hebben tegengestemd.
Het straatwerk, le verrichten in '29,
werd gegund aan L. G'. J. v. d. Ven to
Koudekerke voor 38 ets per vier. M.
onder voorwaarde dat hij het werk zelf
verricht.
Als lokaal voor de stemmingen voor
Kamer-, Staten- en raadsverkiezingen
werd aangewezen het achterste lokaal
der O. L. school.
Na eenige bespreking daarover, het
maken van enke'e opmerkingen en het
geven van aanwijzingen, werden B. en
W. gemachtigd tot aanbesteding van het
vervoer van zand, klinkers, keien enz.
in 1929 voor de bestratingen. In verband
daarmede werd ook nog een bespreking
gehouden over het feit dat te jeugdige
personen met paarden en hengsten om
gaan op de openbare wegen. Getracht zal
worden dit zooveel mogelijk tegen te
gaan en later hieromtrent een verbod op
te nemen m de Politieverordening als
deze geheel herzien wordt. Men was van
meening dat ouders en werkgevers hier
aan dienen mede te werken ooi' het
euvel le bestrijden.
Bjj de rondvraag stelt de heer Vogelaar
voor, gezien den toestand der verlichting
in den Molenweg, daar een lantaarn te
plaat en, wat met algemeen© stemmen
wordt aangenomen.
In de voltallige raadszitting te
V e e r e van Dinsdag jl. was-, ingekomen
het advies van de commissie inzake de
kve-le v. Holthuysendaar 't nog niet
ter inzage had kunnen liggen, "zal het
tegen de volgende vergadering ter in
zage worden gelegd.
Een verzoek der bijzóndereschool om
f 200 te mogen ontvangen Over 1928 voor
de assistenten de heeren Oaljouw en
Douw werd ingewilligd; een verzoek de
zer school om een bijdrage van f 1276.17Va
werd ter fine van onderzoek gesteld in
handen van B. en W.
Van H. M. Koningin-Moeder was ©en
dankbetuiging ingekomen vóór de huldi
ging.
De minister van T>. K. en Wt, hajd
bericht, dat wegens het ontbreken van
wachtgelders een vrije oproep gedaan
kon worden Voor de vacatures voor hoofd
en onderwijzeres der openbare school,
waarvoor bereids de advertentie werd
geplaatst.
De verordening op de keuring van wa
ren werd gewijzigd.
De. voorzitter zegt, dat naar aanleiding
van de geplaatste advertenties geen ge
gadigden voor geneesheer zich hehhen
ai-mgemeld, dat B. en W. met dokter
Pols hebben overlegd, die bereid is de
betrekking waar te nemen voor hetzelfde
bedrag als zijn voorganger, waarom zij
voorstellen het bedrag vast te stellen op
f 660, terwijl het bedrag van het Godshuis
als min. f 100, als max. f 250 zal zijn, het
welk wordt aangenomen. Daarop wordt
zooa's wij reeds meldden met algemeene
stemmen dokter P. 0. Pols benoemd tot
gemeentegeneesheer. Daarna worden
eenige pensioensgrondslagen vastgesteld.
Bij de rondvraag informeert de heer
Bolier of uit de opbrengst der Oudheids
kamer de schilderij voorstellend Willem
III zou kunnen worden gerestaureerd. De
voorz. zal de noodige inlichtingen daar
toe inwinnen.
Uit 2 nid-Be vel and.
In den nacht van Zondag op Maaa-
dag is het wachtlokaal op de oester
putten te Ierseke finaal afgebrand..
Men dénkt dat dit gekomen is door
te fel stoken.. De felle wind maakte blus-
schen onmogelijk'.
Door de felle vorst (13 k 14 gr..)
is Zondagnacht de buisleiding der cen
trale verwarming in de School der Ger.
Gemeente te Ierseke ge prangen. Dien
tengevolge konden de lokalen niet wor
den verwarmd en is de school gesloten.
Men meldt aan de Msb. uit H a n s-
we e r t:
Dinsdagnacht heeft het hier 17 graden
gevroren. Het Kanaal ligt dicht. Dinsdag
is geen schip over 't kanaal vertrokken
Indien net dezen nacht nog zoo hard
vriest, is ae vaart door het kanaal ge
strema. De Duitenhaven zit vol ijs en op
de Westerschelde drijven groo'.e ijsVelden
Van Antwerpen zijn Dinsdag nog twee
sleeptreinen aangekomen en in de Duiten-
haven blijiven liggen. Naar Antwerpen is
een sieeptrein vertrokken, n.l. de Rusiland
van P. Smit Jr. me|t 't schip W;iticlni,&
Uit Schouwen- en Duiveland.
Door de nijpende koude en daff
zwaren sneeuwval is het folkloristisch
„Strafeest" strandrijden) voor Haam
stede en Burgh Maandag j.l. groo-
tendeels in duigen gevallen.
De traditioneels versierde ruiterstoet
en de omgang met muziek door beide
gemeenten moesten ditmaal, wat in tal
van jaren niet gebeurd is, achterwege
blijven. Niettemin werd de dag èvenals
gewoonlijk feestelijk herdacht, en ont
brak het niet aan afwisseling an verma
ken binnenshuis. O. m. gaf de Burghscbe
rederijkerskamer V.Z.O.S. een uitvoering
in Hotel v. d. Moer. Opgevoerd werd
y,In den mist", kluchtspel in 3 bed rij ven
naar het Engelsch.
lï,E PROVINCIALE STOOMBOOT-
DIENSTEN.
De dienst op de Oosterschelde (Wol-
faartsdijksche VeerKalsche Veer—Zie-
rikzee) is door ijsgang zeer onzeker. Een
enkele reis kan wellicht buiten de dienst
regeling om worden gemaakt, maar ook
daarop valt niet te rekenen.
Hedenmorgen 7 uur vertrok de bool
van Zierikzee maar moest weetr terug!
keeren. r.
Gistermorgen ondervond men op de lijn
HansweertWalsoorden van den West
IerscheIdedienst veel last van het ijs, en
kon den aanlegsteiger le Walsoorden niet
worden bereikt.
Men doet echter alles ook daar zoor
veel mogelijk in den dienst te voorzien.
Te Vlissingen liep hedenmorgen
het gerucht, dat de dienst op Bres keus
was stil gelegd. Bij informatie bleek dit
onjuist te zijrn Er vertoont zich wel veel
drijfijs, maar de diensten Vlissingen
Breskens en VBssingenTerneuzen zijn
nog ha tact.
vwo v\rvvvuvirvuvuVvrvvrVuvvf<ryvvrvvrvvrvvvrvv
©©oooooeoooooëoooeoeooeooêooooooeoeooó
AAAiVAn A Ai A A A A AA A A AA A A A A AA A A A AAA A A A A A A AA
OóftóOOCOC
v >r*TV vvuv.vvvyyvvv
Bij Janow in het district Lnbiin is
een aldaar kampeérende troep zigeuners
jan 34 persenen vannacht doodgevroren.
De meeste 'ijken moester» met bijlen uit
gehouwen worden.
DE STADHUISBRAND TE LEIDEN.
Omtrent pen brand van het stadhuis
te Leiden wordt nog het volgende ge
meld:
Aï staat d© oorzaak van den brand
thans vrijwel vast, toch is deze nog
dieper te zoeaen.
Nog niet heel lang geleden, bestond
namelijk het voorschrift, dat bij het
sluiten van ae oneraux van het stadhuis
het vuur in alle kachels moest wor
den gedoofd. Later is dit voorschrift niet
meer toegepast. Had men dit wel gedaan,
dan zou, naar men aan de Maas'b. van
zeer oevoegde en deskundige zijde me
dedeelde, de orand nooit op deze wijzle
hebben kunnen ontslaan.
Op eigenaardige wijze is de brand
ontaent. De ambtenaar op het tele
foonkantoor zog aat het lampje van de
telefoon van de rekenkamer in het
stadhuis begon te gloeien. Hij vond dit
midoen in den nacht zoo vreemd, dal
hij den in 't stadhuis gevestigdon poli
tiepost waarschuwde, met het reeds ge
melde gevolg.
Naar het schijnt was dien avond hel
sloten, met het oog op de felle vorst
ook 'sinac'nts de verwarming (het stadt
huis werd gedeeltelijk met kachels en
gedeeltelijk' met gas verwarmd) aan te
houden.
Als gewoonlijk deed een waker de
rond© in het gebouw; deze is bij ont
dekking van den orand bewusteloos ger
vonuen. Op het oogenblik is hij- nog
niet zoo ver hersteld, dat men hean
heeft kunnen hooren.
Toen oe brand ontdekt werd, had
hi| reeds een zoocTanigen omvang aam-
genomen, dat het dadelijk hopeloos
scheen. Het vuur woedde in het mid,-
aen van 't gebouw. Geen wonder, in
zoo'n oud, door en door dróóg ger
bouw, dat wat zijn, inwendige betreft,
vrijwel geheel van hout was opgetrokj-
ken en bovendien gejvuld was met ma
teriaal van de allerbrandbaarste soort.
Er is eenige hoop, dat niet alle be
scheiden van den Durgerlijken stand ea
het Oevolkingsbureau zijn verloren ge
gaan.
Met het blusschingswerk is de brandr
weer nog den heelen avond bezig ge
weest, ofschoon zich dit slechts be-
paalne tot nablusschen. Zoo nu en dan
laaide het vuur weer op, wa.h o.a. #iwrt
geval Wc-S met het gedeelte waar de ge
meente-ontvanger zijn kantoor had ge
vestigd. De topgelvels zijn met het oog
op het neerstorten, waardoor gevaar
voor de passeerenden zou kunnen ont
staan, neergehaald naar de binnenzijde
Men hoopt hiermede tevens' bereikt tie!
heDbon, aat verschillende brokstukken
van deze gelvels nog behouden kunnen
blijven.
Dinsdagmiddag te half drie was hét
wem van ae brandweer geëindigd en kon
de Haagscbe Brandweer, die onschat
bare diensten heeft bewezen, -inrukken.
De brandweerlieden hebben veel van
de kou te lijden gehad.
De schade is niet te overzien. Het
staanuis, waarvan niet meer dan vier
muren zijn over geble'vcn, vertoont nog
alleen ae smeulende puin'haopen.
Het stadhuis zelf is, naar de Msto. ver
neemt, voor 1 millioen gulden verzekerd
en wel aoor de firma Marinkelle te Am-
steraam.
Men hoopt, dat de inhoud van de
kluis van het kantoor van den gemeenu
ontvanger ongerept is gebleven.
Daarin bevindt zich namelijk' ruim
f 100.000 aan kasgeld en voor ongeveer
f 200,000 aan door particulieren gede»
poneeroe fondsen, naar de gemeente
ontvanger mededeelde.
Zekerheid kan daarover echter eerst
A /V .-v'A A A A A AA A A
(Inge*, lied,)1
worden verkregen, als men toegang tot
de kluis zal kunnen krijgen.
Aan de zijde van de Brcestraat zijn be
halve 't stadhuis het woonhuis van de*
rancierge en het winkelpand van de
firma Bayer en Godijn (galanteriewaren,)
geheel leeggeorand. Aan de vischmarkt»
zijde is behalve het gebouw van-den bur
gerlijken stana en het woonhuis van
den stadhuisbewaarder Martijn het hui*
van den naaimachinehandel van de firma
Phaff een prooi der vlammen geworden.
Het daarnaast gelegen groote pand va®
de maatschappij De Faam, dat ook dreigf-
de vlam te vatten, is behouden
Zóó hevig v/as de vonkenregen, dat de
huizen van de overzijde van de Brea-
straat telkens gevaar liepen mede in
brand te geraken. De bovenzijde van
het gebouw van den gem. geneeskundigen
dienst geraakte eveneens in brand. D«
voorzijde van de zolderverdieping brand
de uit, doch ook hier kon uitbreidinjg
worden voorkomen. Het winkelpand vaa
de firma Jongldoeo (modemagazijn) vatte
tot drie maal toe vlam; ook dit perceel
kon oehouaen worden, al kreeg het ta
melijk ernstige waterschade.
liet hoekhuis van de firma Timmer
mans en de woningen vap de aangren
zende Maarsmanssteeg liepen eveneens
ernstig gevaar, doch hoewel de meeste
panden vrij ernstige waterschade kregen,
konden deze gespaard worden
Van het stadhuis zelf bleef tenslotte
mets anders dan een vormelooze massa
over. Telkens werden zware, ploffen van
neervallende plafonds, torentjes, marea
enz. gehoord, en de groote toren, dia
over een groot gedeelte van de stad te
zien is, kwam omstreeks kwart voor zei-
ven na-r beneden.
Van de gevel is niets meer oker
een tragisch geraamte.
Inwendig is het geDouw geheel uitge
brand, met alles wat er in was^ o.a. d©
beroemde goblins van het kasteel Endfe-
geest, die een van de bezienswaardighe!
den van Leiden was. Het eenige wat
gered is zijn eenige onbeduidende docu
menten uit het nieuwe archief
Ook de omwonenden, die veel wa
terschade hebben en ook zij, wier pen-
ceelen verbrand zijn, zijn verzekerd. De
schade wordt voor hen op f80.000 get-
schat.
De dienst vau de gemeente is "in de
StausgCnoorzaal ondergebracht, met uit
zondering van dien vain den gemeentel-
ontvanger, die in de Scheurleer's bank
een onderkomen heeft gevonden-
Prinses Juliana heeft Dinsdagmiddag
in de Stadsgehoorzaal te Leiden aan B.
en W. een bezoek van deelneming ge
bracht. 's Avonds is de Prinses opnieuw
op het terrein geweest.
Z, K. H. Prins Hendrik heeft
dags met zijn adjudant een be zoeft: gé-
bracht aan de plaats des on(heilsi e*
persoonlijk zijn deelneming aan hef ge-
meenteoesluur betuigd.
Prof. mr. A. S. de Blecourt en prof.
dr. J. Huizinga hebben bij' den aanvang
van de colleges eenige woorden gewijd
aan de ramp, welke Ledden door 't af
branden van 't stadhuis heeft getroffen,
het Leiasche stadhuis was een der
fraaiste bouwwerken van ons land. De
fraaiste kamer van bet stadhuis wa*
die van B. en W. in 1662 gebouwd
en tot nu toe vrijwel in ongerepten staat
gebleven, waar een fraai schilderstuk
boven de schouw van Ferdinand Bol
aanwezig was. De wanden waren behan
gen men gobelins. De geheel© zaal wferii
in 1889 gerestaureerd.
De raadzaal lag in den bijhouw vaa
1635 en is in 1737 inwendig geheel
nieuw ingericht. Uit dit jaar stamt ook
de bijzonder fraaie zwaar-uiarmea-en
schoorsteen. Het schilderstuk op den
schouw is in 1641 door den oud-LeidM
scnen ingezetene Jan Lïevensz. geschil
derd. In 1892 is net stuk gerestaureerd
Ook aan ae wanden van de raadzaal
vona men zeer fraaie tapijten, in 1668
door Maximiliaan van der Gucbt te
Delft, geleverd.
Ten slotte vernielden wij oog de tees-
of eojnmissiefcamer roet gobelins, *it
