Kq, 13
Wodxisdag 16 JanuaiHL 19fi
172* Jaargang
AUTOMOBIELEN
Rq nimmer behoort een Bïjvioegsel.
ireitschil in
BINNENLAND
UIT STAD EN PROVINCIE
KERKNIEUWS
KUNST EN WETENSCHAP
RECHTZAKEN
LANDBOUW
RADIO
radio-programma.
BUITENLAND
Algemeen Overzicht
IELEH
•m
MIDDELBURGSCHE COURANT.
HOUDING.
Gister haalde -we onder „Uit de Pers"
«én opmerking aan over hjet verschil in
houding van Duitsche en de Nedrland-
arche sociaal democraten over de een
zijdige ontwapening.
Dat kan, ten opzichte van de En-
jgelsche soc. dem, leider Ramsay Mc.
Bon aid, worden aangevuld, met een der
gelijke vergelijking over de houding teD
opzichte van hel koningschap.
Die Engelscbe soc. dem. leider Sprak
nog dezer dagen opnieuw zijn hartelijke
erkenning uit voor de volkomen consti-
tutioneele onpartigheid van den koning
en verzekerde dat „er geen lid van het
vroegere arbeiderskabinet is, of b,ij zal
Stioh aansluiten hij mijn bede dat de
koning herstellen moge."
Stel daar nu naast de opzettelijke
loimpheid waarmee Het Volk over het ju
bileum der Koningin-Moeder schreef.
Toen de Koningin bijv. aan h,et door
Haar aangeboden diner ervan sprak dat
Eij zich aan deze disch voelde „te mid
den van de hoogsten in den Lande",
Smaalde Het Volk dat de 'daar aanwezige
ambtenaren en militairen „in werkelijk-
fa,eid maar weinig invloed op 's lands
eaken hebben".
En dat was nog wel een gezelschap
waar o.a. Waren: alle Ministers, alle Mi
nisters van Staat, alle Commissarissen
der Koningin, de voorzitters der Kamers,
de oud-voorzitter van den Raad van State
de hoogste officieren e.d.
En hoewel in 't openbaar verscheidene
sociaal-democraten durfden getuigen van
hun groote waardeering voor de Konin
gin-Moeder .beweerde 'tblad schamper
te weten „dat stellig een derde deel van
*t Nederlandsche volk in deze persoon
lijke aangelegenheid geenerlei belang
«Stelt".
Is 't niet armzalig van kleinzieligheid,
vooral vergeleken met de houding van
den Ecgelschen partijgenoot?
lBEf,«3SCIIE NOTA AAN DE NEDER
LANDSCHE REGEERING.
Naar de Brusselsche correspondent van
de Telegr. verneemt heeft de Belgische
regeering gisteravond aan de Nederland
sche regeering een nota doen toekomen..,
die nieuwe voorstellen bevat betreffende
de herziening van het verdrag van 1839.
Nadere mededeelingen wenschte men
aan het ministerie van Buitenl. Zaken
te Brussei niet te verstrekken
HET SUIKERVRAAGSTUK EN DE
VOLKENBOND.
Het Hand. meldt:
Het Oomité Economique van den Vol
kenbond, (beter bekend als het oude Eco
nomisch Comité) behandelt voornamelijk
de raeeslbegunstigingsclausule in de han
delsverdragen, het suikervraagstuk, het
«mentvraagstuk en het steenkolenvraag-
stuk. In zijn a.s. vergadering van Januari
te Genève, zal in het bijzonder het sui
kervraagstuk aan de orde komen, dat
ook voor Nederland van zooveel belang
is, omdat de Nederlandsche bietsuiker
cultuur en bietsuikerindustrie zeer lij
den onder de gevolgen der protectionis
tische maatregelen van andere Europee-
sche landen.
Het laat zich echter aanzien, dat bij
deze andere landen geen geneigdheid te
vinden zal zijn, om hun protectionistische
m|a,atregelen te laten varen, of zelfs maar
te verzachten, zoodat men in bevoegde
kringen reeds thans aanneemt, dat in
afzienbaren tijd van een internationale
Suiker-oonferenlie en Van een nieuwe
Suiker-conventie, of wel van herstel van
de oude Suikerconventie van 1902, geen
sprake zal kunnen zijn.
de voorvechter van het openbaar onder
wijs, de heer Klaas de Vries, op Vrijdag
25 dezer houden zal, te doen beluisteren
in een voor ieder vrij toegankelijke bij
eenkomst in de Sociëteit St. Joris. De
avond zal verder worden aangevuld door
voordrachten van mevrouw Nelly Soe-
tersvan Balen Blanken, terwijl een
strijkje zich zal doen hooren.
Met een enkel woord willen wij
verwijzen naar de advertentie v!an „Mer-
curius" in dit nummer betreffende de
opvoering ter gelegenheid van het 10-
jarig bestaan in den Schouwburg op
Vrijdag a.s. van de „Molen Van Sanssou-
ci". Waar het een blijspel geldt, mjag
als altijd op een goede vertolking Wor
den vertrouwd, terwijl de medewerking
van de Mandolinevereeniging „Sempre
Avanti", die haar goeden naato zeker
ook nu zal handhaven, een aanbeveling
te meer voor een bezoek is.
Uit Middelburg.
Het ons aanvullend bericht over de
gas vers tikking dn het num'mer van gis
teren, hebben sommige personen gele
zen, dat wij eenige schuld aan de vorige
bewoners zouden willen geven. Ofschoon
wij niet kunnen begrijpen hoie men zulks
uit het bericht kan lezen, willen wij
toch voldoen aan het verzoek om te
snelden ,dat dit nimmer in onze bedoe
ling heeft gelegen.
Ziooals ook reeds uit oen adverten
tie in ons vorig num'mer bleek, heeft
de afdeeling Middelburg van Volksonder
wijs het o.i. te waardeeren voornemen
•öpgevat om de radio-rede, die de bekeu-
Uit Walcheren
Dinsdagmiddag vergaderde de ge
meenteraad van Z o u t e 1 a n d e. De heer
von Brucken Fock was met kennisgeving
afwezig. De voorzitter gaf een kort over
zicht van hetgeen er in hei afgeloopen
jaar op gemeentelijk terrein zooal is
voorgevallen. Spr. wees er op, dat, dank
zij de actie van verschillende kamerleden
en de welwillendheid van den minis
ter, die voor de bezwaren een open
oor had, de officier van justitie zijn
bevel aan spr. om geen processei^verbaal
van overtredingen der bekende bepalin
gen in de politieverordening, heirekking
heobend op de Zondagsheiliging, te la
ten opmaken, heeft ingetrokken. Deze
invloed van hooger hand stemt blijde,
hoewel hiermede nog niet alles in orde
is. Verder meent de voorz. dat de ge
volgen voor de gemeente van eventueele
aanneming van het aanhangige wetsvoor
stel tot wijziging van de financieele ver
houding tusschen Rijk en Gemeenten voor
Zoutelande niet onrustbarend zullen zijn
De lioogere inkomens zullen iets meer
belast worden en de kleine iets minder.
Hierbij komt nog dat hef veld voor be
tastingheffing dan veel kleiner zal wor
den, hetgeen van inyloed kan zijn op
de plannen van wegsverbetering. Daar
na werden de gebruikelijke wenschen
uitgesproken door den eersten wethou
der en het oudste raadslid.
Een aanvraag van de Vereen. School
met den Bijbel om een voorschot wordt
in nanden gesteld van B. en W. Verder
wordt mededeeling gedaan van de vast
stelling der rekening over 1927 door Gcd
Staten. Uit het jaarverslag van de Comm
tot wering van Schoolverzuim blijkt, dat
er in 1928 geen ongeoorloofd school
verzuim heeft plaats gehad. Het bekende
adres van IJsselmonde wordt voor ken
nisgeving aangenomen. Het adres van de
Ned. Vereen, tot bevordering van den
Arbeid van Onvolwaardige iarbeiidskrach
tèn evenzoo.
Een adres van de Kon. Ned. Politie
hondvereeniging om toetreding als be
gunstiger onderging hetzelfde lot.
Een aanvraag om toetreding als lid
van de Vereeniging van Nederl. Gemeen
ten wordt voor kennisgeving aangenomen
Een verzoek van den Minister van Ar
beid tot wijziging van de verordening
op het keuren van waren wordt nief.
ingewilligd.
Voor de zooveelste maal is een adres
ingekomen van den Ned. Ohr. Landar
beidershond waarin verzocht wordt, nu
de gemeente niet toetreedt tot hel
werkloosheidsbesluit van 1917, om aan
de aangeslotenen hij hun kas, in geval
van werkloosheid rechtstreeks zoofveel uiji
te keeren als waarop zij hij toetreding
recht zouden hebben. Na eenige discussie
hierover, die geen nieuwe gezichtspunten
naar voren bracht, werd ook dit adres
op voorstel van B. en W. voor kennis
geving aangenomen.
De heer Koppejan wen stift aanteeke-
ning dat hij tegen hét voorstel van B.
en W. is.
Hierop wordt dé heer H. Melis Jr.
als lid van de Comm. van Toezicht op
het L. O. met alg. st. herbenoemd.
Op verzoek van de Ged. Staten wordf.
het raadsbesluit tot vaststelling van de
bebouwde kom ingevolge de Motor- en
Rijwiel wet eénigszins gewijzigd.
TsTaar aanleiding van de begrooting 1929
hebben Ged. Staten o.a. bezwaar tegen
de uitgetrokken jaarwedde ad f 1150 voor
den veldwachter en wenschen die op
f 1200 gebracht te zien. Besloten wordt
op voorstel van B. en W. de verhoo
ging van f 50.— waarop de betrokkene
in 1930 pas recht heeft, met ingang van
1 Januari 1929 toe te kennen.
o
Uit Zuid-Beveiand.
Gedurende hel jaar 1928 kwamen
te Goes 37 gevallen van besmietteüjke
ziekten voor n.I. 16 van diphtnenitis
(waarvan 2 met doodclijken afloop),. 20
gevallen van roodvonk en 1 van typhus.
De crisis dn het Leger des
Heils
Mevrouw Bramwell Booth is gisteren
van Southwold naar Sunbury gereden en
heeft den hoogen raad van het Leger,
die daar vergadert, het antwoord van
den leider op de bekende voorstellen,
overhandigd.
De raad heeft het antwoord in een
lange besloten zitting, die slechts omi5
uur even onderbroken werd, in behan
deling genomen.
Het antwoord is niet openbaar ge
maakt, maar uit de lange discussdes ge
looft men te mogen afleiden dat de ge
neraal of boiweg geweigerd of tenmijn-
ste ingrijpende tegenvoorstellen gedaan
heeft. I ij' I 1
Geref. Gem.
Bedankt voor het beroep naar Pater-
son (N.A.) door ds. A. Verhagen te Mid
delburg.
Museum te Hulst.
Men meldt uit Hulst aan de Msb. dat
men daar thans druk in de weer is, om
een lokaliteit in het Stadhuis in gereed
heid te brengen voor Museum van den
Oudheidkundigen Kring in de vier am
bachten van Zeeuw'sch-Vlajanderen, Oos
telijk deel.
De rechtbank te Arnhemj heeft Dins
dag uitspraak gedaan in de zaak van
den Spanjaard, die in tal van plaatsen
van Europa gevangenisstraffen heeft on
dergaan wegens inbraak en die nu te
recht heeft gestaan wegens inbraak in
een juwelierswinkel aan den Sonsbeek-
singel te Arnhem. De verdachte Werd
veroordeeld tot negen maanden gevan
genisstraf; de eisch was twee jaar en
6 maanden.
De Leidsche opium zaak.
De Hooge Raad Wees Maandag arrest
in de zaak tegen J. J. V. d. S. en G. IC.,
die door het gerechtshof te Amisterdam
waren veroordeeld ieder tot 2 miaan-
den hechtenis wegens het ter Aflevering
voorhanden hebben van een hoeveelheid
opium zonder vergunning. Deze opium
hadden zij afgeleverd aan een inspecteur
van politie, die zich per auto naiar het
stationsplein te Ledden had begeven. Zoo
als men zich herinneren zal, is bij dc
arrestatie een schietpartij ontstaan, waar
bij de rechercheur van politie IC. werd
doodgeschoten.
Op 16 April had de Hooge Raad we
gens Vormfouten het arrest van het Haag
sche Hof vernietigd en de zaak verwe
zen naar het Gerechtshof te Amisterdam.
Thans is het beroep van v. d. S. en IC.
verworpen.
Te Stavenisse trad Vrijdagavond
als spreker op voor de vereeniging van
geitenfokkers en eenige verdere belang
stellenden de heer J. Versluijs van het
fokstation te Serooskerke (Wl.) ter be
handeling van het onderwerp„Stamboek-
houding bij de geiten" waarvan hij liet
groote nut en de noodzakelijkheid in
het licht stelde. Dank zij- de vele zorgen
van de heeren Zwagerman, Sietema,
ICielstra, die de geit bij de horens gépakt
hebben, is er aan) het geitenras in Zee"
land reeds veel verbeterd. Maar men
mag ook niet vergelen „de prov.-vereenl-
ging", die met een vast omlijnd plan
kwam.
De invoering van de. zaanegeit heeft
in dit klimaat niet aan de verwachting
beantwoord. De groote voordeelen bij
verkoop- van dieren, die in het stamboek
zijn ingeschreven, werden opgesomd,
want de verkoopwaarde wordt er aan
merkelijk door verhoogd.
Na afloop der leerrijke rede gaf de
heer V. nog een serie mooie lichtbeelden,
op de geiten betrekking hebbende.
Naar de Brusselsche correspondent
der N. R. Crt. meldt, is ook de golf
lengte van het aldaar nestaande station
Raaio-Schaerbeek, dat op 230 meter
uilzond, gewijzigd en gebracht op 250
meter. t
Nieuw Franseh station.
De Fr.nsche regeering heeft besloten
in den Elzas een nieuw draadloos station
op te richten, waarschijnlijk te Straats
burg. i
Donderdag 17 Januari.
Hilversum, 1071 M.
10.00—10.15 Morgenwijding. 12.15—
2.00 Boris tenski Trio. 2.00—2.30 Elec-
triciteïtspraatje. 3.004.00 Kniples. 4.00
—5.00 Ziekenuurtje. 5.00—5.30 Sport-
praatje. 5.307.15 Omroep-orkest, zan
geres. 7.157.45 Engelsche les. 8.00
Concertgebouw te Amsterdam. Het Con-
certgenouworkest o.l.v. Fri/fz Busch. Daar
na pers oer. 10.04—11.30 Dansmuziek.
Huizen 340.9 M. Na 6 uur 1852 M.
(Uitsl. NCRV.-uitz.).
11.00—11.30 Ziekendienst. 12.30—1.45
Concert. Piano, viool, zang. 2.00—2.30
Schooluitzending. 6.30—7.00 literair half
uurtje. 7.007.30 Boekhoudles. 8.00
E v angehsatie-avo n a
Daventry, 1562 M.
10.35 Kerkdienst. 11.05 Lezing. 11.20
Gramofooomuziek. 12.20 Lichte muziek
I.202.20 Gramofoonmuziek. 2.50 Voor
de scholen. 3.10 Causerie. 3.20 Vesper
van de Westminster Abbey. 4.05 Causerie
4.20 Concert. London Ensemble Kwin
tet. Dansorkest. 5.35 Kinderuurtje. 6.20
Muziek. 6.35 Nieuwsber., 6.50 Voor de
landbouwers. 6.55 Muziek. 7.05 Bach's
koorpreluae s. 7.20 Muziekcritiek. 7.35
Muziek. 7.45 lezing. 8.05 Celloconcert.
8.20 De Militaire kapel. Bariton. 9.20
Nieuwsber. 9.35 lezing. 9.50 Nieuwsber.
9.55 „Olothes props". Gersboim Parking
ton Kwintet. Koor en solisten. 10,5512.20
Dansmuziek. i
Parijs „Radio-Paris", 1750 M.
12.50—2.10 Orkestconcert. 4 05 -5.05
Orkestconcert. 7.05—7.50 Gramofoonmu
ziek. 8 50—11.10 „Tosca", oper* van
Puccini.
Langenberg, 469 M.
11.30 Mech.msche muziek. 12.251.50
Orkestconcert. 3.20—3.50 Declamaties.
5.055.50 Orkestconcert. 7.20 Robert
Koppel-avond. Klein Werag-orkest. 8.20
Het Schlesische Philharm. Orkest. 8.55
Robert Koppel-avond (vervolg). Daarna
tot 11.20 Dansmuziek.
Zee sen 16.49 M.
1.503.50 lezingen. 3.50—4.50 Con
cert. 4.50—7.05 Lezingen. 7.20 Blaas-or-
kestconcert. 8.20 Speciale Omroepcom-
posilies van Flesch. De Schlesische Plul
harmonie. 8.50 Pianoconcert. Daarna tof'.
II.50 Dansmuziek.
Hamburg 395 M.
10.20—11.20 Gramofoonmuziek. 5.05
Orkestconcert. 6.45 „Doge und Dogares'
sa", oepra van Roseiius. 10.25—11.10
Dansmuziek en cabaret.
Brussel, 509 M.
5.20 Orkestconcert. 6.55 Trioconcert.
7.20 Gramofoonmuziek. 8.35 Orkestcon
cert. 9.20—10.35 Variété en dansmuziek.
Be Amerü.aaiisclic Senaal
en het Kesloggpact.
Het verdrag van Kellogg is' dpor
den Amerikaan schen Senaat aangenomen
met 84 tegen 1 st. Alleen senator Blaine
tegen. Borrah las voor de stemming een
rapport voor van de commissie van
buitenlandsclie zaken, waarin werd ge
zegd, dat het verdrag op geenerlei wijze
het recht van verdediging en eigen vei
ligheid aantast. Dezelfde commissie nam
aan dat de Monroe-leer als deel van de
verdediging der wereld beschouwd wordt-
uitdrukkelijk wordt echter vastgesteld,
dat dit niet als voorbehoud voor het
verdrag van Kellogg aangezien dient te
worden.
Alzoo had de Senaat geen bezwaren
meer en steunde dit college het nobele
werk van den minister van buitenland
se he zaken. Waarvan men nog steeds 't
beste hopen mag!
't Dient erkend: de eenige, die er of
ficieel op het oogenblik hard voor werkt
in eigen omgeving is Rusland. Het blijkt
uit het wederantwoord! van Litwinof aan
Polen, Rusland heeft geen bezwaar ook
Roemenië op te nemen in dit non
agressiepact. Hoewel 't bekend is dat
Roemenië de Sovjet niet erkend, heeft,
en de buitenlandsche politiek van beide
staten uiteenloopt. Daarop heeft de sov
jet Polen uitgenoodigd te bemiddelen tus
schen Moskou en Boekarest! Als er
werkelijk zoo een afspraak ontstaat, dat
Rusland, Polen, de Baltische staten, Fin
land en Roemenië de geschillen niet ge
wapenderhand zullen uitvechten, is er
inderdaad een gevaar minder voor de
oorlogsbedreiging in Europa!
Be toestand in Afghanistan.
De troonswisseling in Afghanistan heeft
niet de gewenschte rust gebracht. Vol
gens den Engelschen gezant te Kaboel
is er hevig gevochten in de d/ireicte om-
gering der'stad tusschen troepen van Sa-
quao en de sold,aten van den nieuwen
koning. Saquao is de leider der opstan
delingen in de streek van Tsjarikar (ten
N. van Kaboel). Hij: zou verklaard hebben
.(Geopend van 105 u. en 8—IOV2 u.
Zondag (laatste djag) van 10—5 u.
(Ingez. Me4.)
in ieder geval Kaboel te willen bezetten
om dan over den regeeringsvomi tie on
derhandelen. Een al-Afghaansche dzigra
zou dan nl. over de vaststelling van den
regeeringsvorm overeenkomstig den Is
lam beslissen. Evenmin is zeker of de
Sjinwari's Inayat steimen.
Uit Kaboel wordt gemeld, dat de nieu
we koning Inayat Oella een oproep tot
het volk gericht heeft, waarin wordt
aangekondigd^ dat de regeering het land
volgens de oude regelen zal besturen en
dat de hervormingsbesluiten van Aman
Oella zullen worden ingetrokken.
Alle officieren van het Afghaansche le
ger hebben den eed; van trouw aan den
nieuwen koning gezworen.
Blijkbaar willen de opstandelingen
thans zekerheid. Want in 1924 en 1925
had Aman Oella ook hervormingsplan
nen in het hoofd, en moest hij diverse
concessies doen om een opstand te be-
bedwingen. Zijn broer, d;ie 41 jaar oud
is, vertrouwt men blijkbaar evenmin. Hij
was hoofd van den eeredienst en opper
bevelhebber.
Daarbij komt nog d(e verhouding tot
het buitenland. Rusland heeft er voor
gezorgd, dat het bezoek van den koning
aan Moskou een handelstractaat ten ge
volge had, en heeft zoo in d,ea keten
Turkije-Perzië-Afghanistan een geschikt
anti-Britsch concern gekregen.
Engeland voelt d,at natuurlijk' best, en
zou volgens den sovjet tot d,en opstand
aangezet hebben, in het vertrouwen op
de reactie der conservatieve elementen.
Zoodat het land, onafhankelijk blijft.
Maar ook zoo sterk, dat 't geen vasal
van Rusland wordjt. Afghanistan is wij
weten 't de brug tusschen Britsch-
Indië en sovjet-Rusland.
Waar Aman Oella zit, weet niemand.
Hij is nergens in het land gesignaleerdj.
Vermoed wordt dan ook, dat hij te Ka"
boel is. Wat weer eenig voedsel geeft
aan het bericht uit Karachi, dat de heele
troonswisseling eigenlijk maar een was
sen neus is, en slechts dient om zand
in de oogen te strooien, en letterlijk' tijd
te winnen. Veel vertrouwen in den op
volger hebben de opstandelingen dus
in geen geval. Anders zou er zooal*
ook direct werd verwacht ziju onder
handeld, en niet, gelijk thans, zijn door
gevochten. De toestand is verward, en
telkens kunnen we voor nieuwe verras
singen staan.
De vreemdelingen hebben daardoor
ook nog slechts een zeer betrekkelijke
veiligheid in het gebied, en zou een ver
bod zijn uitgevaardigd vreemdelingen in
Afghanistan toe te laten, gedurende1 de
eerstvolgende twee jaren.
De Engelsche bladen publiceeren.
thans nadere bijzonderheden over de ge
beurtenissen die aan liet aftreden van
koning Aman Oella zijn voorafgegaaa.
Volgens deze berichten heeft <te ko
ning het gezag eerst Maandagnacht o*
12 uur aan zijn broeder overgedragen..
Terstond daarop werd een vvapenstil"
stand afgekondigd.
Het aftreden van Aman Oella was 1100-
dig geworden doordien een deel der re-
geeringstroepen hem de gehoorzaamheid
weigerde. De troepen van Aman Oella
waren Zondag gedwongen onder den
sterken druk der opstandelingen het dal
van Kodedaman te ontruimen. In den
volgenden nacht bezetten de strijdkrach
ten van bendeleider Batschai Sakou de'
dorpen, die om Kaboel liggen.
Het dorp Deh Kopek dat ongeveer 3
mijl ten Westen van Kaboel ligt, kwam
eveneens in de macht der rebellen. In
dit dorp was het hoofdkwartier van
Aman Oella gevestigd, en er bevonden
zich groote voorraden munitie. Maandag-
