Advertentiën» Om verkleurde tanden wit te maken, PEPSODENT Rooien van Boomen Na hel opmaken van het voorstel tot rooiing van 19 iepen en 10 andere hoo rnen, vernield in ons nummer van 24 November, zijn in de gemeente op een 2-tal stormdagen een aan,tal hoornen ge veld, die natuurlijk in den, aanstaanden verkoop zullen worden hegiepen. Het kwam B. en \V. bovendien na die stormdagen dienstig voor nogmaals een nauwgezet onderzoek in, te stellen naai den toestand van verschillende hoornen en daarbij gebruik te maken van; "Re voorlichting van den, deskundige A van der Ilave te Kapelle. Geheel in overleg mei hem, stellen zij thans voor de lijst van te rooien hoo rnen alsnog aan te vullen met 40 iepen, 15 populieren en 1 wilg. Een iep aan dc Vischmarkt, een aan het Bastion, een aan het Ylissingsch Bolwerjk, 3 populjieren op liet Noord-Bolwerk, een populier aan het Seisbolwerk en 5 populieren aan hel Vlissingsch Bolwerk zijn alle ingerot Een wig bij de Veersclie brug, een iep bij de Seisbrug, 2 populieren aan hel' Seisbolwerk, een iep en 2 populieren in dc weide aan den Langevielesingel en 2 populieren aan het Ylissingsch Bolwerk zijn alle omgewaaid. Twee iepen aan den Noordsiugel bij de Nadorst zijn scheef gewaaid, een iep aan het Smidsbolwerk is gebroken, een iep aan het Domburgsch Seuitvlot* is kapot gewaaid, een iep aan den Noords&lgel bij hel villapark en 10 iepjes aan den ^Langevielesingel zijn door gas vergiftigd, terwijl 20 iepen aan dc Londensche kaai, Rouaansche kaai en N.Z, Dam lijden aan iepenziekle Dc rooiing van die aan den Dam zal bovendien bevorderlijk zijn voor betoren aanplant. Aan de commission van Fabricage Financiën is verzocht mondeling ter Raadsvergadering te willen adviseeren Ingekomen stukken. Voor de vergadering op Woensdag a..s. zijn <le volgende stukken, ingekomeu Het jaarverslag, de rekening over '27 en de begrooting voor 1929 van de Mid- delburgsche Vereeniging tot bescherming van zuigelingen Het bekende verzoek om adliaesie le betuigen aan het adres der gemeen'Lo Axel inzake verlaging der salarissen van burgemeesters, secretarissen en ontvan gers. Een afschrift van een] adres door de gemeente IJsselmonde, gericht tot den Minister van Binnen*] Z. en L. inzake toe passing van arl 122a der gemeentewet, zulks naar aanleiding van een cisfch van Ged. Staten van Zuid Holland, dat voor het verkrijgen van een, uitkeering door andere gemeenten ingevolge dat artikel precies moet worden opgegeven welke arbeiders in die gemeenten uit de aan vragende gemeente werkten, welke op gave niet makkelijk en soms geheel niet is te geven. Inzake hel adres van 10 bewon-ers van den tram singel, waarin, verzocht wordt hen vrij te stellen van betaling der straat- belasting, stellen B. enj W. voor dit voor kennisgeving aan te nemen. Tenslotte een adres van G. .T. Lam- bertz, waarin hij bij aanneming van het voorstel lol instelling van een commissie voor verzoekschriften, vraagt ook zijn bekend en meermalen, herhaald verzoek om rehabilitatie te behandelen Verschillende Berichten Woensdagavond ontplofte in een ga rage aan den Amstelveenschen w^g te Buitenvelderl, een carbidlamp De lamp sprong uit elkaar; een der stukken trof een 20-jarigen los werkman, die toekeek, zoodanig in hel gelaat, dat hij vermoe delijk het licht in zijn rechteroog moet missen. In het Theater des Wiestens Berhjn, waar Josephine Baker in 'een revue als gast optrad, is het Woensdag avond tot rumoerige Looneelen, gekomen. Josephine was nog voor vier avonden geëngageerd, doch verlangde plotseling voor iedere voorstelling een salaris voor 1000 Mark, wat voor de vier avonden tegelijk uitbetaald moest worden Toen dit Diet geschiedde, verklaard^ zij er niet aan te denken, om nog verder op te Lie den, pakte haar costumes, wierp die den gereedstaanden auto en reed' s\eg Het publiek, dat Josephine wenschle te zien, begon kabaal te maken, niet tegenstaande bekend werd gemaald, dal men aan de kas zijn geld terug kon halen Tot laat in den avonjiï schoolde het pu bliek nog samen voor het theater, zoo dat de politie herhaaldelijk moest optre den. ZWENDEL IX CREDÏËTBETALINGEN Een zwendelaar in credietbrieven, die in tal van steden, van vele landen reusachtige sommen buit maakte, is door het gemeenschappelijk werk van crimi neele afdeelingen van verscheidene ban ken" en van de Duitsche en Frnnsche crimineele politie onschadelijk gemaakt Het betreft een man, ;die zich door verschillende banken brieven voor ldëinc bedragen liet uitschrijven, deze bedragen door vervalsching verhoogde en dan in alle landen banken opzocht om eiken keer aanzienlijke bedragen; te innen. De zwendelaar, die verschillende op men voerde en vele "talen] machtig is', drijft deze praktijken reeds vele jaren lang De credietbrieven luidden steeds in valuta van hooge;waarde. Nederland- sc.hie, Fransche en Zwilsersche banken behooren tol de benadeelden Ook te Constantinopel is de zwendelaar opgetre den. In Duitschlanid heeft hij herhaal delijk pogingen gedaan,, welke liem ech ter voor een klein gedeelte gelukten De afdeeling „Onderzoek" vajp[ de Duit sche Bank volgde in samen\verking met andere instanties alle wegen, welke een spoor van den gauwdief te zien, gaveu Hun bankdetective achterhaalde den eclgezocliten zwendelaar in e-n "klein hotel te Parijs en de Parijsche crimi neele politie verraste hem met een twee den man, wiens rol nog niet is opgehel derd. De zwendelaar bezat nog 180.000 francs. Men weet nog niet, wie hij eigenlijk is, doch men vermoedt vooreerst, dat zijn juiste naam Dupont de la Tour is. Te Parijs en van daar uit zetten de crimineele autoriteiten het onjderzock thans voort. V D meldt nog nader Op 7 Maart 1928 heeft iemand, die zich noemde Duponl de la Four zich bij een Bankinstelling le Amsterdam ver- oegd mei een vervaischten credietbnef op naam van de National Cily Bank of New-York, bijkantoor le Genua. De Kre dietbrief wees aanvankelijk een bedrag an 3000 dollar aan, maar liet cijfei was veranderd in 50 000 dollar. De kas sier van deze bankinstelling vertrouwde hel zaakje niet en weigerde de uJtbeta- lingd. De vreemdeling vervoegde zich toen lot een tweede Bank die hem 8000 dollar uilbelaajtle. Denzelfden middag wist Duponl de la 'our van een Haagsche Bankinstelling 1.500 dollar uitbetaald te krijgen, ter wijl hij nog vervolgens te Utrecht een oank oplichtte voor circa 10.000 dollar i te Rotterdam voor 17.000 dollar. Toen de politie van deze oplichting op groote schaal in kennis werd gesteld werden door geheel Europa allerlei op sporingsverzoeken gedaan. Al spoedig bleek locn uil het handschrift van Du- pont de la Tour dal de oplichter dezelf de man was die onder den naam van ,-e Roode verschillende banken in Zwil seriand op een vervalschlen Kredietbrief len name van hel Credit Lyonais te Pa rijs voor ruim 135.000 franc had op gelichl. De man die alle mogelijke, na men had aangenomen, reisde op valsche passen Op de vervalschle pas waarmede hij in Zwitserland reisde, stond vermeld, ningen was geboren, dat de Roode op 1 Maarl 1890 te Gro- Tlians is de internationale oplichter te Parijs aangehouden. De aangehoudene bleek le zijn een Roemeen genaamd Froimescu, in 1900 te Boekarest geboren. Zijn arrestatie is geschiedt op aanwij zing van particuliere detectives. Ook zijn vriend en mededader, de '29-jarige Roemeen Lupesco, die le Parijs onder den naam Michael logeerde,, is gear resteerd. BUITENLAND SPAANSCHE VISIOENEN EN DROOMEN. door MARCUS EHRENPREIS. Als van zelve is de oude vrouw in een gcbedslemming gekomen en zëgl zij mei een zachte, bezielde stem haar ge beden op, Deze woorden zijn van groot godsaienslpsychologisch belang. Deze martelaren konden natuurlijk geen nieu we teksten opstellen, zij konden nergens wooruen leenen voor hun ongehoorden moed om tien belijders kracht gielen om staande te olijven. Zelfs hun gevoelens moesten zij verbergen. Daar om knoopen zij aan bij de Iraditioneele gebeden van hel Jodendom, maar tus- schen de woorden door voelt men iels 'an een persoonlijke uiling van de bij zondere slemming der Marranen, een vermenging van doodsangst, godsvertrou wen en onwrikbare standvastigheid. Noodgedwongen wordt het soort van geheime taal, waardoor de onschuldig vervolgden hun verbitterde harten uitstortten voor den liemelsclieu Vader. De woorden \an het gebed hadden de dubbele taak oni verzachting te schen ken haar binnen en om naar bui len dc ge\oelens te verbergen. Zoo ontstonden deze gebeden, waarin men hei leven nog voelt kloppen, en die meer zijn nan Iraditioneele vormen. Men- schelijko oorkonden zijn zij van aan grijpende schoonheid; heldendichten door lijden en geloofszekerheid ontstaan, zit in den kleinen kamer van den schoen maker èu luis Ier naar de montone gebe den ..O, Israels groote God, Heere Ze- baolh, de aarde is vol van Uwe heer lijkheid, Gij. die sterker zijt dan alle wapenen. Heer des hemels en der aar de' Nu volgl er een zinspeling op den gevaarlijken loesland van de gemeente als geheime gemeente „Gij weet wel, dat we niel kunnen duon wat onze plicht is, want wij nevinden ons in de groote verstrooiing, verlaten en verspreid Teemde landen, verre van Jeruzalem, d^ sTad Uwer heiligheid, zonder pries ters en levieten, zoodat wij, o, Heere IJwen heiligen en goddelijken naam niet kunnen loven en verheerlijkiepj De biddende Marraan roept des Hee- ren bescherming in legen de dreigende gevaren Zijn gebed wordt tot een historische herhaling van Israels in arty rologie; alleen de levendige historische herinnering geeft hem kracht en zelf vertrouwen, „Geef mij, o, barmhartige Vader, jaren van gelukzaligheid. Bevri piij Heer, zooals Gij Mozes hebt raël van de slavernij uit Egypte; en Abraham, Uw gcliclden, van hel vuur der Chaldeeën; cn David, Uw gezalf den, van Saul's lans; en Jozef, den rechtvaardigen, van de verleiding in Egypte; en Jona, Uw profeet, uit het binnenste vau den visch bevrijd en crlos mij zoo ook van alles, wal slecht is voor mijn ziel en voor mijn lichaam" Tensloltc spreekt men zijn geloof in de macht des geastes De ver volgers hebben de fysieke macht aan hunne zijde, maar de geest is sterker. ,De rijke zal zich niel beroemen op zijn rijkdom, de wijze niet op zijn wijs heid, de sterke niet op zijn sterkte, want al deze goederen hebben geen waarde, doch alleen op dc. goede werken, die zij in deze wereld doen". Het reciteeren gaat langzamerhand op zangerigen loon, en de oude vrouw zingt met haar zwakke stem den Paaschzang, een bewerking van hel lied van Mozes, toen de Isrnëlilen door de Roode Zee waren gekomen (Exodus 15). Het was als een zeldzame godsdienst oefening in deze armelijke kamer van de schoenmakersfamilie in de Judiaria an Lissc.bon. De kamer was als ver heerlijkt door heroische herinneringen De tengere oude vrouw, die de gebeden had gezegd bij deze geïmproviseerde gods dienstoefening zaL daar zwijgend moede, als ware zij weggerukt van deze aarde, en liet was alsof een hemelsche glorie haar bleek gelaat omstraalde. Ge- oerd verlieten wij deze kamer, die wel op een godsdienslhislorisch museum ge- feelc. De vrouwen bleven nog "lang in de deur staan en wutiden ons als oude vrienden vaarwel. Drie generaties van marranen, vereeuigd door een heilig ge heim. Wandelt men van Lissabou's rumoe rige hooldplcincn Rocio en Praca do Commercio naar het stille Judiaria, dan gaat men door de plaatsen ,die de schouwtooneelen waren van den vernie tigingskamp der inkwisitic. tegen "de ket ters. Men doorleeft in de herinnering don kere hoofdstukken uit de geschiedenis an den godsdienst, en het is afsof men zijn lichaam iets gevoelt van dien bloedigen tweestrijd tussehen geweld en geloof. De tragische herinneringen nemen mij geheel en al in beslag Het onge kend intensieve leven hier rondom be merkte ik haast niet meer. Het eenige, wat jkk gevoel, is de heete adem van den godsdienststrijd die me tegen komt (geweldig, verlerend, als een verwoes- lendende storm Hier woedden Gods die naren in Zijnen naaml legen- hunne hie- demenschen Op deze groote pleinen wer den de voorouders van de tegenwoor dige Marranen bij duizenden gefolterd, eroordeeld en verbrand Ilier kwamen godvruchtige scharen van menschen ju belend en psal'.nzinaend naar de auto dafé's evenals ze tegenwoordig komen om stierengevechten le aanschouwen. Maar daarginds in het Judiaria sluipen, in voortdurend levensgevaar .maar zon der doodangst de bleeke marranengestal ten door de donkere stegen, waar nu hunne nakomelingen lol nieuw leven ont waken. Dit georgansieerde Marranisme is een specifiek Portugeescli verschijnsel Het is niet slechts een historische cuviosi Icit zooals het Spaansciie, doch een le vende macht met onoverzienbare moge lijkheden voor de toekomst, en als zóó danig een godsdienslpsychologisch feno meen van ajgemeene beteelcenis zooals er haast geen tweede voorbeeld is. Dc Mar ranen in Spanje zijn sedert lang verdwe nen van liet terrein der geschiedenis. Toen de Spaansclie joden in 1492 ver- drqven werden, gingen de gemakzuchtigeii en de kleinmoedigen die hun land niet gaarne wilden verlaten, lol de Katho lieke kerk over Tot op zekere hoogte deden ze dit uit vrijen wil, njeL dpor dwang. Yelen met een teer geweLen poog den ook na den doop nog iels le bewaren van de overgeërfde godsdienstige tradi tie, maar dc ijzeren vuist van de inkwi sitie drukte onbarmhartig op degenen, die verdacht werden. Met de Porlugeesche Christ.mos No- vos -was hel echter anders. De koning van Portugal, Manuel I, door het voor beeld van Ferdinand en Isabella aan gespoord om ook de Pórtugeesclie Jóden le verdrijven, overtrof zijn leermeesters in geraffineerde wreedheid In 1496 de creteerde hij n 1dat de Joden, die wei gerden tol het Katholicisme! over le gaan, uil Portugal moesten verdreven worden, maa.r tegelijk bepaalde hij, dal hun kin deren, die onder dc veertien jaar waren, in hel land zouden gehouden en gedoopt worden. Dit was al le erg Honderddui zenden Joden, bereid om alles le offe ren behajvc hun kinderen, gingen lot hel Katholicisme over, doch werden slechts schijnchristenen Don Manuel liet daar om een ovtergangsregiem loe onder het welk de Marranen ecu soorl van .gods dienstige immuniteit genoten Maar juisï deze maalrcgcl, op laktische gronden ge nomen, riep het Marranisme in het leven en bevestigde het. Gedurende de tien tallen van 'jaren, dat zij om hun gods dienst niet gestraft werden, kwam did (vindingrijke systeem op van een hei melijk geloofsleven, geconcentreerd en tol het uiterste vereenvoudigd, doch inten sief en verinnerlijkt, sterk genoeg om Iwee cn een halve eeuw stand te hori- den tegen een overmachtige inkwisitie en om die te-overleven. Toen de inkwi sitie in 1537 in Portugal werd ingevoerd, was hel Marranisme reeds in vglle werk zaamheid, goed georganiseerd en bewust van zijn doel. De middelpunten van de zen cultus hadden zij gelegd naar d"e Noordelijke provincies, waar dc arm bereikennaar Traz-os-Monlez, Beira Bai- eu Enlre-Minho-c-Douro Ilier vindt men ook nog heden ten dage iiel groot ste aantal nakomelingen der Marranen Een vluchtige blik in het oudste ar chief van de inkwisitie toont d; snele uitbreiding van het Marranjsme in de drie Noordelijke provinciën aan. I il de protocollen over de processen dc. inkwisitie blijkt, dat de Marranen, legen het einde van de zestien.de eeuw niet minder dan 126 gemeenten hadJcn, en dat hun getal aanzienlijk gr on ter werd door de vluchtelingen, die uit Spanje hierheen kwamen. Hun strijd om het bestaan werd steeds zwaarder. In dertig jaren 1570 lOOO, hebben er ongeveer 1200 processen van de inkwisitie tegen de Marranen uit de- gemeenten plaats Ook hun, burger lijke toestand is niet benijdenswaard Christanos-Novos werden altijd be schouwd als burgers van den tweeden rang, streng gescheiden van de oude Christenen. In de kerk van Palma vindt men zelfs een bijzonderen ingang voor de nieuwe-christenen„ die den in dit ver band paradoxalen npam draagt van „Jo- aenpoort"! Het gevolg van die bijzondere positie werd een groote emigratie van Mar ranen, die tot den ondergang van ver schillende bloeiende handelssteden leid de, zooals Braganza, Lamego, Govilhao iets, wat de toenmalige staatsman Louis de Cunha in zijn, politiek testament schreef op het schuldcento van de in kwisitie Deze vluchtelingen vestigden zich in Holland, Engeiand en Zuid-Frank rijk, waar zij op allerlei terrein een vruchtbare werkzaamheid hebben out- wikkeld. Uit hun midden zijn verschillen de groote mannen voort gekomen, die schatbare bijdragen hebben ge'everdvoor de kultureele ontwikkeling der mensch heid. Zoo bijv. Uriel da Costa, Spiuoza, Disraeli, Arabanel, zijn zoon^ Leone He- breo en Manasse ben Israël. Zij hebben gemeenten gesticht in Bovonne, Bor deaux, Londen, Hamburg en, Amsterdam, welke door bun naam „Porlugeesche" gemeenten nog voortdurend hun band met Portugal aanwijzen, evenals door hun kultische tradities en hun eigen ge bedsritus. De tegenwoordige president van de Porlugeesche republiek, generaal Car- mona, wees er in een gesprek met mij met blijkbare ingenomenheid op, dat de afstammelingen der Marranen nog voort durend hun groote synagoge le Am sterdam de Portugeesche noemen Hij ziet in dit feit een bewijs voor hun, on verzwakte aanhankelijkheid aan huu stamland In den zelfden zin schrijft de beroemde schrijver en getoerde Ricardu .Torge „De synagoge te Amsterdam, een heilig brandpunt van de Portugecsch-He- breeuwsche emigratie, is als een stuk van het Portugeesche vaderland, verplaatst naar Nederland." Tegen het einde van de achttiende eeuw begint het te dagen voor de zoo zwaar beproefde Marranen. De markies de Pombal, één van de grootste staats lieden van Portugal, voerde iq de jaren J768 tot 1771 een reeks van hervor mingen in, die metterdaad 'n cinjil.o maak ten aan de macht van het Santo Officio, vijftig jaren dus voordat de inkwisitie formeel werd opgeheven Hij voerde de burgerlijke gelijkheid van de nieuwe- christenen door. Maar hoven alle dingen en dit was het afdoende - hiel" hij het zooge naamde „cerlificado de limpeza de sau-- gre" (het bewijs aangaande de bloedzui- verheid, op, waarmede allen, die nair een staatsbetrekking solliciteerden, eerst moesten bewijzen, clat zij geen Joodsch bloed in de aderen hadden Deze certi ficaten van bloedzuivcrhcid waren op zich zelf een dwaasheid. Drie eeuwen lang was in Spanje zoowel als in Por tugal Joodsch bloed vermengd gewordpn met christelijk, en er waren in de/e lan den niet veel families (en pr zullen er ook nu niet veel gevonden worden,), die geheel zuiver waren van Marraansche inmenging. Pombal zelf moet Marraanscli bloed in de aderen hebben, geha,d, cn men vertelt daarover een grappige anec dote. Op een goeden dag zoii]i]j hij aan koning Jozef II drie groene hoeden van de soort, die, volgens d,en wil dps koniugs gedragen moesten worden1 .door de na komelingen der Marranen om het ver schil aan te duiden tussehen; hen en de oude Christenen Op de vraag van dè» koning voor wie deze hoeden, waren, ant woordde de markies aarzelend, ..De eene is voor mij" ,.En de andere?" „Voor den kardinaal" „En; de derde dan''" vroeg de koning ongeduldig „De derde is voor Uwe Majesteit APOTHEKEN. Zondag en de nachten der volgende week zijn de navolgende apotheken ge opend Middelburg M J \an Pienbroek. Vlissiugen Wed A J. van Ockenburg, Badhuisstraat VERKOOPINGEN - VERPACHTINGEN IN ZEELAND. Dec 11 Domburg Afbraak Vervaat eu Willeboordise. 12 Koudckerkc, Huizen en Land, Loeff 13 Middelburg, Afbraak, Struve 13 Middelburg, Scheepszeilen, Ontv. Reg., Dom. 14 Serooskerke, Land, Hiooleu li Zoutelande, Inboedel. Loeff 14 Grijpskerke, Boomen, Blaupot ten Cate. 17 Middelburg, Boomen. Blaupol t. Cate. 18 Vlissingen, Meubelair. Botting. rijd. van de vervolgingen van een god-, deloozen koning; en Uw volk van Is- de inkwisitie* ze niet zoo gemakkelijk kon en om het tandvleesch weder een gezonde kleur terug te geven, moet den tandaanslag verwijderd worden, zooals tandartsen adviseeren. Zerkleurde tanden kunnen wit en zelfs weder blinkend wor den. Wanneer gij er dagelijks zorg aan besteedt kunt gij een groote verandering in de kleur Uwer tanden teweeg brengen en ze weder blinkend wit maken Er is thans een nieuwe methode om voor Uw tanden en tand vleesch te zorgen. Een methode die den tandaanslag verwijdert, welke Uw tanden bedekt. Deze tandaanslag absorbeert kleur stoffen en maakt dat Uw tanden er dof uitzien. Voelt eens met Uw tong langs Uw tanden en gij zult dien tandaanslag bemerken. Deze is een groote vijand van fraaie tan den en gezond tandvleesch. Hij hecht zich aan de tanden vast, werkt zich er tussehen en blijft daar vastzitten. Uw tand vleesch wordt blootgesteld aan bacteriën en Uw tanden aan bederf. Deze bacteriën te zamen met tandsteen zijn de hoofdoorzaken van pyorrhea Oudt methoden bestreden dezen tandaanslag niet op af doende wijze, daarom waren leelijke tanden een gewoon verschijnsel. Gij kunt dit veranderen, doch niet door het gewone borstelen der tanden. De schoone witte tanden die gij anderen benijdt, moeten te voorschijn komen. De moderne wetenschap heeft thans een uitstekenden aanslag bestrijder gevonden, die Pep- sodent genaamd is. Deze lost den tandaanslag eerst op en verwijdert dezen vervolgens. Het beschermt het tandvleesch en maakt dit sterker, terwijl de tanden op een vlugge en juiste wijze worden verfraaid. Beproeft Pepsodent. Bij iederen drogist is een tube verkrijgbaar. Let er eens op hoe verschillend Uw tanden er uitzien en hoe als het ware Uw geheele gelaats uitdrukking verandert. De moderne Amerikaansche Tandpasta verwijdert den aanslag 2394

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1928 | | pagina 7