STAD MÜNCHEN
Mel-cnTitapzpi'iïïiiöÈis"
PU ROL
KOOPMANS'*"""™* BAKMEEL
Zijn Keus
De DE JAGER Jr.
Jhuve
sc/no/c
*jr/ futiel
Drié in de pan
coders nitgaan. Ik vind. het heel natuur
lijk, dal meisjes en jongens 't gezelschap
van hun kameraden zoeken en djat gezel
schap ock wei eens preTerceren, even
goeu. als ik me best kan voors'lellen,
dal ouuers hel ook wel eens heerlijk
vinden om weer eens met hun beidjes
uit le gaan. Maar de opgroeiende jeugd
schijnt hel ouderlijk huis soms als een
„pension" le beschouwen, waar ze op
de elcnsuren binnen moeien zijn, maar
voor 't overige hun vrijheid in handel
en wandel opefschen.
Laten de ouders toch zorg dragen,
.dat dp kinderen eerbied voor hen voe
len. Dat woord sluit 't begrip innig
heid niet uit. Integendeel, het ver
sterkt dat begrip
Fn nu inoel ine nog iels van het
liart, iels, waarmee ik, al word ik zoo
oud als Methusalem, nooit vrede zal
hebben. Ik bedoel liet tegenwoordige
strandleven. Dat ouders en kinderen
inet hun vrienden en vriendinnen daar
;pret maken, daarop heb ik natuurlijk
niets tegen. Tegen de bains mixtes zal
ik mijn slem niet verheffen, al vind ik,
dat er wel degelijk bezwaren tegen zijn
in le brengen. Neen, ik bedoel liet strand,-
leven vóór of na het bad, als de ouders
met hun kennissen in badcosluum zon
nebaden nemen en hun kinderen zich
kunnen vernieijen in den aanblik van
de welgevormde of de o en x-beeneh;
•de le dikiie of te magere; de behaarde of
onbeliaurde bloote beenen van hun Ma
ma en Papa
Preutschheid is gemaakt en is belache
lijk, mnar kiescliheid is een natuurlijke
eigenschap van een fijngevoelige ziel;
't is iels moois en teers, als 't waas over
perziken en druiven. Maar iels van dat
mooie en teere wordt onverbiddelijk in
't hart van de kinderen uitgeroeid bij
deze grove familarileit. Zouden de mees
te ouders het niet net als ik een hin
derlijke gedachte vinden om een por-
trel van hun eigen vader of moeder te
hebben in zoo'n badcosluum, liggende
of stoeiende op het strand?
Zoo tegen Siut-Nioolaas worden aller
lei boeken in allerlei talen aangeboden
en aanbevolen als mooie, nieuwe lectuur
Hoeveel ouders zou ik niet willen toe
roepen: „laat af van al die boeken!
Blyl eens thuis van al die lezingen
en voordrachten, maar tracht eens met
diepe aandacht te lezen in de ziel van
(uw opgroeiend kind- Is er *e's mooiers,'
iets heiligers dan een jonge menschenziel,
dié als een bloemknop zijn bladeren
voor de zou ontplooit, zich opent voor
de warmte van leere, warme belangstel
ling.
l Fen jonge menschenziel heefl behoefte
aan idcnleu. Wordt die behoefte bevre
digd) door de detective-romans, door de
deleclive drama's of andere spannende
looiieeleu van de bioscoop? Door T bij
wonen van wedstrijden? Door de mo
derne dansen en liedjes overgenomen van
negers? Ik ben volstrekt niet legen een
bezoek aan een bioscoop; ik amuseer me
Sbins ook wet eens met een detective
roman; ik erken ten volle het nut van
sport en het aangename van dansen
Maar boven die genoegens staan toch
hoogere en mooiere, die nu te veel
in liet gedrang komen.
Kweek idealisme bij uw kinderen, door
hun le vertellen, door met hen le lezen,
met hen le bewonderen, djatgene, wat
groole mannen en vrouwen door hun
genie lot stand hebben gebracht. Laat
de huiskamer weer <te iflaals^worfleiiv
waar fle ouders en de kinderen gees
telijk elkaar steeds nader komen
(Laat hun afbeeldingen zien en veriel
liun er van, van de beelden en gebou
wen en schilderijen uit vroegere eeuwen
en van tateren lijd. Wek hun belangstel
ling voor de mooie hoekjes en de kunst
schatten in uw stad en uw prov. Bezoek
met hen, als 'l mogelijk is, de mooie
musea, de prachtige kathedralen, en u
zul! genielen van hun aandacht, hun
opmerkingsgave enhun eerbied voor
't moois, dat ze zien.
/Lees met hen '1 beste, wal groole
dichters geschreven hebben; verlet "hun
den inhoud van die werken, waarvoor
zij nog te jong zijn om ze in hun ge
heet te kunnen begrijpen. Veriel hun
uit 't leven van groote mannen en vrou
wen. Zij kennen wel den naam van
beroemde boksers, van filmsterren en
clowns. Maar leer u hun de namien
van de grocle mannen en vrouwen van
de wetenschap; van die groole ontdek
kers en uitvinders; van de groole staats
lieden; van al die mannen en vrouwen,
wier leven en werken, wier genie het
beste en het mooiste in een menschen
ziel wakker roept.
(Laat de huiskamer weer de plaats
worden, waar alle huisgenooten het
liefst vertoeven; waarnaar als de kin
dereu volwassen zijn geworden en wie
weet, wöür zwerven, hun gedachten vól
gelukkige herinneringen terug gaan
Als hier offers gebracht moeten wor
den, zulten het de ouders zijn, die ze
moeten brengen. De jeugd is egoïstisch.
Zij eischl en begrijpt niet, hoe zwaar de
eischen zijn, die zij stelt, Dat begrijpt
zij pas, als zij oplibudt „jeugd" te zijn
en dan pas komt erkenning en de
volle waardeering van wat 't ouderlijk
huis voor hen geweesi is. Dan pas
begrijpen zij, dat bun daar voor 't le
ven ecu schal is meegegeven, „die geen
mollen -of roest kunnen verteren".
•f
BUITENLAND
SPAANSCHE VISIOENEN EN
DROOMEN.
door
MARÖUS EHRENPREIS.
3.
Een oude, wereldwijze pater met goed
moedige oogen leidl mij rond op een
retrospectieve wandeling, door de iu-
kwistitie van Toledo lk leerde hem ken
nen aan hel einde van de midagmis in ide
kathedraal, waar mijn aanwezigheid dui
delijk zijn onderzoekende weelgierigheid
gaande maakte.
„U had geen aandacht, maar toch
was u op de een of andere wijze onder
den indruk", constateert hij met fijne
opmerkingsgave.
,U heeft Jujzonder goed gezien" ant
woord ik. Uwe kathedraal is in diepen
zien majestueus. Het is de eenige on
der de kathedralen van Spanje, die ik
gezien heb, die iemand weldadig aandoet,
ook wanneer meu niet katholiek is. Maai"
aandachtig werd ik toch n/iet. Ik kou mij
den ganschen tijd niet losmaken van de
Jgedachte, dat deze van licht vervulde
tempel .eenmaal de hoofdzetel was van
do donkkere inkwislie. Ik zag niets an
ders dan gevangenissen, gruwelkamers en
brandstapels. Er was een roode schemer
voor mijn oogen, vuur en bloed. Do
dienstdoende priesters schenen mij 'toe
de jnkwisitoren te zijn, de brandende
kaarsen ,de vlammen der autodafé's.
Jvcral rondom mij zag ik 'de met angst
(vervulde oogen van de ter dood veroor-
ieelde martelaars, vlammend van angst
en van waanzin- oogen, die ons aanzien,
vragen en aanklagen; oogen, nit welke
liet wee van de heele menscl IW-id, de
jammer van bet heele aardsclic leven
roept tot bet nageslacht "Waarom is dat
alles over on? gekqmen?"
t De pater scheen in het geheel piel' in
verlegenheid geraakt
„We kunnon rustig met elkander pra
ten', zo» hij. „We hebben, God zij dank
do inkwisitie overwonnen.'
„Juisi tiacrom kan ik u geheef on
gedwongen zeggen wat ik voel JU denk
er geen oogenblik aan om het Spanje
van onze dagen verantwoordelijk te stel
len voor wat de mannen van de in
kwisitie hebben gedaan. Dat zou onrecht
vaardig zijn Gij weet immers, wel hoe
veel onrecht ons, Joden, "is aangedaan,
doordat men op ons de verantwoorde-
iijkheia legde voor wat misschien vóór
een pa<.r uuizend jaren gebeurd was
Ma«.r het is niet zonder het belang voor
het heden, om meer licht te werpen
over dit donkere hoofdstuk der ge
schiedenis. Gij zeidet daar, dat de in
kwisitie geheel en al óverwonnen is.
Maar is ook de geest van de inkwisitie
geheet en al overwonnen? Reist men
door Uw bewonderenswaardig mooie
land, dan krijgt men toch zoo nu en
dan nog wel den indruk .dal de scha
duw van de inkwisitie nog njet geheet
van U geweken is. Heeft niet één van
Uw leidende denkers, Menendez y Pe-
layo, een werkelijk representatief manj
aan wiens woorden terecht zoo groote
beleekenis wordt gehecht, de inkwisitie
goedgekeurd als een positieve macht in
het geloolsleven des volks"?
„Menendez y Pelayo stierf in 1913",
antwoordde de pater. Zijn wijze van be
schouwen is karakteristiek voor het
'geslacht van vóór 1898. Maai- daarna
nebben wij met stilgestaan. Heeft u niet
gemerkt, dat er een nieuwe geest aan
het ontwaken is in Spanje, ook op
bel gebied van den godsdienst?"
I „Ongetwijfeld heb ik dal gemerkt
1 Men bemerkt bij Uwe intellectueelen
zelfs een gevoel van schaamte oVer do
dwalingen der inkwisitie. Ook In Por
tugal kan men een dergelijke gezind
heid vinden. Tk heb in Madrid den
ouden senator Angel PulidjO en zijn
'jongeren volgeling Manuel Ortega ont
moet, die sedert lang reeds moeit»
doen om de Oostersche Sephardim
terug le roepen naar Spanje. Het lid
van de Portugeesche academie, Ricar-
en springende lippen
Doom JO-60 ca 90 ct. fub- 50 c*. Bq ApofS- ca Drogbtc*
i .1 (Jngez. Med.)
do Jorge, spreekt van zijn groole waar
deering voor wat de Joden deden voor
de Spaansch-Portugeesclie kuituur, maar
bij uit tegelijkertijd zijn spijt over den
geest van religieuse vervolging, die een
einde maakte aan dezen vruchtbaren kul-
tuurarbeid. „De Jodenkwarlieren van 't
schiereilaud" zoo schrijft hij (in de in
leiding op het boek Os Cristaos Novos
em Portugal no öécolo XX, Lisboa 1925),
waren lichtpunten van kennis en van
genie; hun rabbijnen, persoonlijkheden
van encyclopuedisehe kennis, lieten
scliitierende namen achter in dp geschie
denis van de wetenschap. Voor de groo
te eere van onze ontdekkingen moeten
wc hun genie allereerst danken. Jorge
droomt van een tijd, dat het Oude en
Nieuwe Testament, de Tliorah en het
Evangellie, in eendracht tezamen zullen
leven. Met weemoed spreekt hij van de
„menschenmoordende inkwisitie", die
toch niet vermocht het Jodendom uit
le roeien, en hij vraagt zich af: „Waar
om zouden deze twee godsdiensten niet
in harmonie kunnen leven als moeder
en dochler?"
Het wil me toeschijnen, dat achter al
deze uitingen een meer of minder be
wust streven ligt, om hel begane on
recht goed te maken. Maar er is op
het oogenblik bij u een verborgen strijd
aan den gang tusschen het oude en het
nieuwe. In Madrid zag ik vóór de
groote leeszaal van de nat'onale biblio
theek liet statige monument voor Pe-
iaj'o, dat Uw volk in 1917 voor hem heeft
opgericht. Het is, alsof hij voortdurend
den voorbijgangers zijn oudje belijdenis
toeroept: „Y compreudo, y aplaudo, y,
basta bendigo la inquisición" ik ver
sla, ik keur goed, ja, ik zegen de In*
kwieitie).
-V el
INSCHRIJVING in Nederland- op
300.0ÖÖ,- 6 pCt
iterling-Obli yatiën
uitgegeven door het Administratie
kantoor der Amsterdamsche Bank
De ondergeteekende bericht, dat op bovengenoemde
obligation de inschrtyvlng is opengesteld tot den koers
van 94% pCt Amst. usance, op
Oinsdag, 4 Dee. 1928
van des voormiddags 9 uur tot des namiddags 4 uur,
Prospectus op aanvrage verkrijgbaar
AMSTERDAMSCHE BANK
gebakken vap
FABRIftANTE NU. KOOPMANS'
MEELFABRIEKEN - LEEUWARDEN
Adverteeren
doet verkoopen.
Teiefunken Service Middelburg L. J. VAN 'T WESTENDE, Gortstraat.
Telefoon 387.
ST. NICOLAAS-CADEAUX bij
Lange Delft B 149-150 - Middelburg - Telef. 175 en 350
Zie de Etalages Zie de Etalages
lelaal-EnlmcliÉozeo „Meccano", Timismen
Muurplugqen en Boren in Soozen
Windbuksen - Gymnastiekringen - Thermosflesschen
Schaatsen - Sleden
Alpacca Lepels - Vorken - Zakmessen - Scharen
Scheertoestellen - Scheermessen
Elsctrische- en Handstofzuigers
Lawson Gaskachels - Fijn gelakte Blikwaren
Broodtrommels - Vuurschermen - Parapluiebakken
Vleeschmachines - Geldkisten - Aardappelschilmachines
Warmwaterborden - Kruiken - Stoven - enz. enz.
Bellamypark 4-6, Vlissingen
Prachtvolle sorteering nuttige en mooie
St. Itolaas-cadeaux, o.«.
Dames en Keeren leeren Clubfauteuils,
Schrijfbureaux, Toilettafels, Rooktafels,
Theedressoirs, Saionkastjes, Divans.
Zeldzaam assortiment Divan- en Tafelkleeden, Schoorsteen-
en Pianoloopers, Sier- en Divankussens, enz.
Prima kwaliteiten Zeer lage prijzen
"St. ïTic o la as lijstje
Van haart
Haardfauteuil, werktafel,
schoorsteenkleed, tafelkleed,
schemerlamp, fantasiekussen.
Jaiucsbureau, voetrak, vacht,
theemeuhcl, stofzuiger, drcuoir-
klecd.
Van hems
Clubfauteuil, hoekenkast, bu-
rcaufautcuil, rooktafel, Lureau-
kleurets, Persisck kleedje,
Autovoetzak.
Komt er heiden mee naar
WONING-INRICHTING
Fa. S. iSpeelmanWz.
Hoogstraat 200 - Tel. 02658
«"g
TELEFUNKEN RADIO
omdat dit het fabrikaat is van een
radiofirma met 25-jarige ervaring
en men daardoor zekerheid heeft,
het best mogelijke te verkrijgen.
HIJ kocht een en ander bij den
TELEFUNKEN-SERVICE
daar hij dan zeker is, dat de toestellen
steeds goed functionneeren, aangezien
het Service-Station ter plaatse steeds
hulp bij eventueele moeilijkheid ver
leent, een garantie, welke geen ander
fabrikaat geeft.
Brochures over Teiefunken radiotoe
stellen, -luidsprekers en -lampen, als
mede lijst der Teiefunken Service-
Stations in Nederland, worden op
aanvraag gratis toegezonden door
TELEFUNKEN
Vert. door Siemens Halske A.G.
DEN HAAG Huygenspark 38-39
