No. 234
Vrijdag 26 October 1928
ïlV Jaargang
MIDDELBURGSCHE COU
Dit nummer bestaat uit TWEE Bladen.
EERSTE BLAD.
Abonnementsprijs per kwartaal:
voor Mdidelburg en agentschap Vlis-
ïlngen f 2.30; elders 2.50
weekabonnementen in Middelburg 18
cent per week.
Advertent iën worden berekend
per regel plaatsruimte, met inbegrip van
omranding.
Gewone advertentiên: 30 cent
per regel.
Ingezonden Mededeelingan
10 cent per regel.
Bij abonnement voor beide veel lager.
Familieberichten en dankbetuigingen
van 1—7 regels f 2.10, elke regel moer
H) cent.
Kleine advertentiên niet groo-
ier dan vijf regels druks en waarbij is
aangegeven, dat zij in deze rubriek moe
ien geplaatst worden, 85 oent bij voor
uitbetaling.
Ad verten tie ên onder brieven of bevra
gen bureau dezer courant 10 cent extra.
Bewijsnummer 5 cent per stuk.
Advertentiên moeten, willen ze nog in
ons blad van dienzelfden dag worden
opgenomen, uiterlijk 12 UUR eu des
ZATERDAGS uiterlijk HALF ELF aan
ons Bureau bezorgd zijn.
Postchèque- en Gironummer 43255.
BINNENLAND
UIT DE PERS.
R ij k e n G e m e e nf'fc e n.
Prof. v. d. Grinten, hoogleeraar aan de
Katli Universiteit te Nijmegen, schrijft in
de „Economisch-Statistischie Berichten"
zeer waardeerend over! het wetsontwerp
in zake de financieele Verhouding tud-
(schen Rijk en Gemeenten.
Aan hel slot Van- dit artikel laat lijij zich
als volgt uit:
..Aan het wetsontwerp is niet toege
voegd een berekening voor ellce gemeente
Afzónderlijk van de som, welke zij uit 't
gemeentefonds zullen ontvangen. De re
den hiervoor is dat de gegevens over de
dienstjaren, die volgens het ontwerp in
aanmerking komen, nog niet beleend zijn.
We moeten dus voorloopig volstaan met
de verzekering van de onderteekenaafsj
der Memorie van Toelichting, dat het sa
menstel der nieuwe bepalingen .,eene zoo
danige werking zal hebben ,dat, met ver
mijding van overbelasting der conlrlbua-
belen. de gemeenten m staat zullen zijn
haar taak te vervullen.".
Indien deze verzekering juist blijkt te
zijn, dan biedt de opzet der Regeering in
derdaad hel groote voordeek dat men
verkrijgt[een meer gelijkmatige verdeeling
v anilasten over alle rijksinwoners, zonder
dat 'dit leidt tot een verlies Van bewe
gingsvrijheid ivoor de gemeenten ol' een
i\ erscherpt bovengemeentelijk toezich[t.
toezicht. iVan een eigenlijke nivtelleering
van gemeentelasten .waarvoor de Millioe-
nennota van het vorig jaar deed vreezen
(zie 'Econ. Stat Berichten 1927 bi. 968)
is Idus gelukkig niets gekomen. Als bijt-
komstjgivoordeel verdient nog te worden
vermeld het vervallen der forensenbelas-
FEUILLETON
Het Geheimzinnige Genootschap.
Naar liet Engelsch van J. S. PLETCIIER.
door Mej'. A. T.
1).
HOOFDSTUK I.
Het kruis van den tsaar.
Toen de Markies van Seraye dien Oc-
tobor-ochtend zijn oogen opende en het
beleende gezichlt en figuiur van zijn die
naar zag, die, volgens onveranderlijke ge
woonte, zijn heer precies om zeven will
een trekpot met thee en 'een paar be
schuiten bracht, bemerkte hij dadelijk,
dat de man er uit zag, zooals iedereen
doet, die nieuiWs te vertellen heeft; hij
ging onmiddellijk opzitten, wetend, dat
er iels gebeuird was.
„Nu, wat is er, Reevers?" vroeg hij.
De dienaar kuchje en keek naar de
deur
„Mijnheer Viner, myibrd, zou u graag
zoo spoedig mogelijk willen spreken
ajnlwoorddc hij. „Hij ja, hij wacht
builen de deur, mylord."
De markies kwam langzaam uit zijn
bed en trok de kamerjapon aan. die
zijn knecht voor hem klaar hield.
„Ik vermoed, dal dit beteekenl, dal er
vain nacht iels gebeurd is", mompelde hij.
„Ik weet het niet, mylord", zei Bee-
vers. „Ik heb van niets gehoord, my-
Jörd. Maar
„Nu?" vroeg de markies.
„Ik vond dat mijnheer "Viner er wal
ting, terwijl bovendien het gevaar van
fiscaal imperialisme der groote gemeen-1
ten aanmerkelijk is Verminderd."
Schaper contjva Wji-
baut
In het Volk heeft dr. F M Wibaut
vijf artikeleu gewijd aan het wetsontwerp
tot 'regeling van de financieele verhouw-
ding 'van Rijk en Gemeenten. Hij pleiifte
daarin oor zóó ingrijpende vyjziging, dat
van 'den oorspronkelijken opzet van het
'ontwerp niet veel zou overblijven De
conclusie van den schrijver luidde als
Volgt „Wordthet regeeringsontwerp on
gewijzigd aangenomen ,dan is naar c
Vaste overtuiging aan het gemeentelijk
leven 'n slag toegebracht, dien het niet
kan /erdragen."
De heer J. H. Schaper, Gedeputeerde
van Zuid-Holland en lid van de commis
sie van voorbereiding, waaraan het on
derzoek van het wetsontwerp door de
Tweede Kamer' is toevertrouwd^ wijst
er nu echter in Het Volk op, 'dat in
de S.D.A.P. geen algemeene neiging be
slaat, om het ontwerp met een grooten
armzwaai af te wijzen.
Terecht meent de heer Schaper
„De kwestie van de financieele ver
houding van h,et rijk tot de gemeenten is
zóó netelig, zoo moeilijk en zoo 'belang
rijk, dat het onverantwoordelijk zou zijn,
om,de aan de hand gedane oplossing niet
nauwkeurig en onpartijdig te beoordee-
len. Steeds is het standpunt der sociaal
democraten geweest, dat eenig goeds
dient te worden aanvaard, na zoo noo-
dig Le zijn verbeterd, van welke zijde dit
ook .komt. De dooddoener „Kan van Na
zareth iels goeds komen?" is im'mcrs niet
do onze geweest in dier voege, dat 'j
nooit iels verwierpen dat niet klaarblijke
lijk tegen de belangen der arbeidersklas-
was gericht.
Nu heeft dit ontwerp vóór, dat hpL de
'bedoelde verhouding plaatst op gehjeel
hicuvvc basis. De oude paden worden
verlaten; 'zelfs het woord „revolutie" is
in 'dit verband gebezigd.
Allereerst 'doel het voorstel een ern
stige poging om de laslen der ruim' dui
zend gemeenten in. dier voege te egali
isceren, 'dat niet meer de eeue gemeen
te zwemt in het geld, terwijl de andere
zucht 'en zwoegt onder schllcr ondrage
lijke (lasten. De onverdedigbare kloof tus-
schen Wassenaar en Sittard of tusscli,en
Velp en Steenwijk wordt in l^-eduidende
mate overbrugd Hel onrecht, dat iemand
door eenvoudige verhuizing naar een
derc gemeente zoo gezegd schatten kap
verdienen en zijn gemeentenaren die voolr
de lasten opdraaien, kan dupeeren, zal
voor een belangrijk deel worden te nieL
igedaan Wibaut schijnt vo-or deze „ni
velleering' niet le gevoelen; ik zie er in
een maatregel van rechtvaardigheid. De
oude. versleten methode wordt, wat dit
betreft, gelukkig verlaten,; de invoering
eener „rijksfondsbclastiug" beteekenteen
nieuw stelsel op belastinggebied.
Dan is er het voordeel, dat de foren-
seubelastiug, die voortdurende bron van
geharrewar, wordt afgeschaft. Vooral nu
ook de arbeiders in grooten getale hier
aan ten prooi vallen en van hun schjpmel
inkomen hieraan nog altijd moeten of
feren, wordt dit belastingelemenL ondra
gelijk. Of eenige gemeente hierdoor eeni-
ge millioenen verliest, doet aain het goede
van dezen greep geen afbreuk. Wibaut
heeft mij ook wat dit betrelT niet over
tuigd. Gemeenten, die door afschaffing
schade lijden, moeten desnoods op ande
re wijze compensatie ontvangen Vc|or
ontdaan uitzag mylord". antwoordde
Bee vers kalm.
Hij ging naar de ramen, trok de jau-
lousieën op en wendde zich naar dc
deur. Zal ik hem nil binnen laten, my
lord?" vroeg hij.
De markies trok zijn pantoffels aan
en nam een beschuit, t-ei-wijlj hij toestem
mend knikte op dc vraag van zijn die-
'naar; toen liep hij de kamer door, om
te kijken welk weer het was. Een oogen-
blik later keerde hij zich af van de be
schouwing van een mooien morgen, om
zijn butler voor zich te zien, een zwaar
man van middelbaren leeftijd met een
plechtig gezicht, dal, nu de man een
maal den drempel over was, onmisken
bare teeltenen van schrik en zorg droeg.
Hij wierp een snellen blik op dc deur,
toen de knecht, die achter zich sloot,
en de oppervlakkigste opmerker had ei-
veilig een müilioen ouder kunnen ver
wenden, dal, als hij sprak, het fluis
terend zo-u zijn.
„Nu, Viner, wat is er aan de hand?"
rocg de markies, zich rustig een kop
'thee inschenkend. „Is er "brand in huis
gei veest, of hebben dieven ons een be
zoek gebracht, of wat is er?"
De butler kwam vlak bij zijn meester,
en schudde het hoofd. Zijn wangen en
zijn slem trilden.
Mylord heeft u gisterenavond niets
uit de Koningimnekamer weggenomen?"
vroeg hij zenuwachtig.
,,Icts uit de Koninginnekamer? gis
terenavond?" riep dc markies uit. „Neen,
de gemeenten worden andere bestaans-
bronnen aangeboord; bronnen, die niet
zoo troebel zijn als de 1'oreDsenbelasling.
Een belasting, die onmogelijk wordt we
gens liet gemak, waarmede men zichj te
genwoordig kan verplaatsen, en wegens
de verleiding om elders te wonen dan
waar men werkt, met bovendien een aan
tal scheevc verhoudingen
UIT STAD EN PROVINCIE
Uit Middelburg.
Zooals uit een advertentie in ons
nummer van gister bleek geeft de Man
doline- en Tooneelver. „Apol'o morgen
met medewerking van haar naamge-
noote uit Vlissingen een uitvoering in
liet Schuttershof. Behalve muziek staat
op hel programma hel blijspel „De
ongeloovige Thomas".
In dc maandelijksche bijeenkomst
van de afdeeling Middelburg van de Ver-
eeniging lol Behartiging van de Belangen
van Slechthoorenden op de bovenzaal
van „De Eendracht" heefl de lieer Jacq.
Frank gisteravond de aanwezigen een
,paar zeer aangename uurtjes verschaft
rmet voordragen van een drietal wel
gekozen schetsen, en wel „Een Baker
praatje", van Tierard Keiler; „Een be
dorven Zondagochtend'van Justus van
Maurilc"; en „Een Huwelijksdag" van ür.
E. Laurillard.
De waarnemende presidente, mevrouw
van Deinse, bracht onder instemming
van de vergadering dank aan den heer
Frank eu hoopte dat men later nog
weer eens een beroep op hem zal
mogen doen.
Door den Middelb Best Bond, de
afd. der S.D.A.P., de Commissie voor
Arl>. ontwikkeling, de zaugver „De Volks
stem" de muzicKvcr „Excelsior en de
mandolineclub „Kunst en Strijd" is een
commissie van 12 personen benoemd die
zal trachten de finantiën van de drie laat
ste kunstvereenigingen wat te versterken
Besjoten is meL de beide Kerstdagen een
bazaar te houden en een verloting daar
bij te organiseeren. Per rondgezonden
circulaire is- verzocht voorwerpen of geld
disponibel te stellen. Men lean, daarvan
ook mededeeling doen aan. P. Pil. Paul,
Korte Delft, voorz.J Mondeel, Slee
perssingel, penningm. of D Sanderse,
Lage Weg, secretaris.
Uit Tholen.
In de op Dinsdag gehouden ver
gadering van den raad der gemeente
'Poortv liet werd door den heer Van
Westen de -volgende motie ingediend
De raad der gemeente Poortvliet, van
bordeel dat het beleid van hel Dagl. Be
stuur in vele opzichten le wensclien
overlaat, spreekt zijn afkeuring uit over
hel gevoerde beleid in zake het rooien
van vier hoornen aan Peuljesdijk en gaa,t
over tot dc orde van den dag Na uil-
roerige bespreking en ampele besLrijding
door wethouder Krijger, die ze onaan
vaardbaar noemde, werd ze aangenomen
met de stemmen der liecren Van Westen,
Ilage, Vogelaar en (varels vooor.
B. en W. stelden voor het verzoek om
pdhaesie-betuiging aan het bekende
adres van den Baad van Arnemuiden be
treffende toepassing van art. 10-1 der
L, O. wet 1920 voor kennisgeving aan
aan te nemen. Op voorstel van den lieer
Carel s werd met algemeene sl besloten
zelcei niet, Viner"
De. butler kreunde en wrong zijn dik
ke handen.
„Dan, mylord, vrees ik of eigen
lijk ben ik er zeker van, myJord, dat het
Kruis van den Tsaar verdwenen is!" zei
hij. „Weg, mylord - verdwenen. Het
Kruis van den Tsaar, mylord!"
De markies zette het kopje neer, dat
Iiij naar zijn lippen bracht. Hjj staarde
zijn huiler aan, alsof die bediende hem
gezegd had, dal binnen hel uur de we
reld zeker vergaan zou.
„Het Kruis van den Tsaar!" riep hij
uil, „Het Krfuis ik heb het zelf gis
terenmiddag nog jgjezién, Viner!"
Viner slaakte een diepe zucht en
schudde weer hel hoofd
„Ik zelf heb het ook gisterenavond
laat nog gezien, myllord". antwoordde
hij somber. „Peters ook. U weet hel
misschien niet, mylord, maar Peters en
ik we gaan altijd o-p het laatst de
Staatskamers rond All&S was in orde,
mylord, om half elf gisterenavond. Maar
hel Kruis van den.. Tsaar is cr nu
niet meer"
De markies dronk zijn thee in gedach
ten verdiept. Hij at ook de rest van dc
beschuit waar hij mee bezig was. toen
Viner binnenkwam
„Inbrekers?" zei hij opeens.
„Dat geloof ik niet, mylórd. Omdat",
antwoordde de bulier, die kalmer werd
onder kien invloed van dc onverstoor
baarheid van zijn heer, „als het inbre
kers geweest waren, mylord, zouden zij
Een kraakheldere wasch,
waarvan ieder stuk er weer
geheel als nieuw uitziet. Dit
is Uwe belooning indien U de
wasch regelmatig doet met
'-IBISSS! RM14I
(Ingez Wed'
wel adhaesie te beLuigeu, vooral op
grond, dat de Minister verzocht heefl
het wetsontwerp schoolgelden van dc
agenda der Tw. Kamer af te voeren
Op het request van P. J. van Houdt
inhoudende eeu vraag om een middel te
beramen, waardoor hij spoel- en afvalwa
ter kan loozen, werd goedgunstig be-
scliikt Er zal aansluiting op dc gemecn-
te-rioleering gegevèn worden, mits de
'eigenaar der woning voor een afvoer
buis door de gang zorgl
Hel verzoek van A .1 Ilage, M J
d. Klooster en A. Lindhout om voor
hun schoolgaande kinderen ingevolge art
13 der wet op het L. O. een vergoeding
van 2 cent in plaats van 1 cent per
K. Af. te mogen ontvaugen, werd ingewil
ligd, tegen dc beide wethouders
O pde verzoeken van G. K Krijger
Mz. en J. Jansen Hzdie een zelfde
iels anders genomen hebben U weel,
hoeveel kostbare voorwerpen in dat ka
binet in de Kouragiimckamer bewaard
orden Maar er ontbreekt niets <"an
het kruis".
De markies knikte Hij dacht ernstig
i. Opeens wendde hij zich tol den but
ler met een scherpe vraag.
„Je hebt toch aan niemand iets hier-
an gezegd, Yiner?" vroc«g hij
„Geen woord, mylord ik ben dade
lijk naar u gegaan", antwoordde Yiner.
„Ik heb hel zelfs niet aan Peters ge
zegd ik heb hem vanmorgen noigj
niet gezien"
„Dat is goed spreek er met nie
mand over", zei de markies, „Kom nu
mede laat ik hel kabinet eens na
zien".
Hij wenkte Gen butler, hem voor tc
gaan; buiten de kamer riep hij den
dienaar, die fi» de gang wachtte
„Becvers**, zei hij, „zeg aan niemand
niemand dat mijnheer Viner zoo vroeg
bij me geweest is. Begrijp j'c?"
„Uitstekend, mylord", antwoordde Ree
vers.
De markies en de butler gingen stil
zwijgend door de gang totdat zij aan
een deur kwamen die diep in den muur
was geplaatst. Yiner haalde een sleutel
te voorschijn, toen de deur opengewor
pen was, zag men een oude. sleenen1
trap, die vochtig rook en cr duister uit
zag. Dc markies ging die echter af met
het vertrouwen van iemand die er wel]
aan gewend is; aan den voel van de
perceel gemeentegrond in trfpacht wen-
schen le verkrijgen, werd nog geen be
slissing genomen er zal uitgezien wor
den, of liet mogelijk is beide aanvragers
te gerieven
De in de vorige vergadering aangehou
den goedkeuring van de rekening van hel
Algemeen Armbestuur, dienstjaar 1927
werd verleend, onlvangsten f 20234.95,
uitgaven f 11132,76, batig saaldo de som
van f 5802,09
In de gemeenlebegrooting voor 1928
werden lal van wijzigingen aangebracht
Nu kwam in behandeling de vaststel
ling van de gemeen lebegroo'iling voor '29.
Na mededeeling van hetgeen in de ver
gadering van de commissie van onder
zoek was besproken, werd de post secre
tarie-leges tot f 75 verminderd, mede in
verband met een verzoekschrift van A.
Ruijs werd besloten de helft van de
twintig treden duwde hij een deur open,
die met een verkleurd lapijl behangen
was, en bevond, zich in de voorkamer
vnu de beroemde staatsvertrekken. waar
in meer dan een van zijn voorvaderen
op verschillende lijden koningen en ko-
ninginnegezanlen en prinsen geherbergd
hadden Een prachtige reeks van ze
ventiende eeuwsche vertrekken, die één
zijde van het huis innamen en neerkeken
op den Hollandsch.en tuin, waarvoor
Seraye beroemd was, stonden dc staats
vertrekken nu in den catalogus van be
roemde Engelschc bezienswaardigheden
en waren enkele dagen van de week
le bezichtigen voor iedereen, die bereid
was een shilling 1c betalen voor dc lief
dadige instellingen der naburige markt
plaats. Dc meuschcu kwamen van hein
de en ver om ze le zien. de
oude meubelen te bewonderen, hel
verkleurde behangsel de schilderijen,
liet bric-ó-brac. dc curiosa verzameld
door de markiezen van Seraye .sedert de
dagen dqr Tudors - voornamelijk kwa
men zij om dc Koninginnekamcr le zien
en Iq bewonderen, waar hel bed stond
met zijn lakens en dekens onaangeroerd,
waarop Koningin Elisabeth eens haar
koninklijke leden h,ad uitgestrekt, en van
welks kussens zij waarschijnlijk haar
dienstmaagden had uitgescholden Alles
in die kamer bleef precies zooals het
geweest was. toen de groote Koningin
zïï verliet; en al les moest zx>o blijven
tot het van ouderdom uiteenviel.
(Wordt vervolgd).
