mvromi/f
A CcdT-VelÊ-
wmwxmxjwxMxmxm
,Ur\INDEABLADÏÏ
TWEEDE BLAD
TAN DE
TAN
Zaterdag 20 Oct. 1928 No. 249
BINNENLAND
IIAAGSCIIE BRIEVEN.
(Nadruk verboden).
Tegelijk met het ophouden vgu den
zomertijd zijn in Den Ilaag de officieele
wintervermaken, ik zou haast zeggen los
gebarsten, Nu was de Zaterdagavond,
waarop de klok 'n uur werd achteruitge
zet en de menschen dus 'n uur langer
kregen om den tekortgekomen slaap in
te halen, daarvoor ook bij uitstek ge
schikt, al vonden sommigen het een
flauw grapje, dat het verwisselen van
den zomertijd pas om drie uur plaats
had, terwijl de feestelijkheden om twee
uur afgeloopen moesten zijn. Immers
hadden dp autoriteiten de vriendelijk
heid gehad die wijzers een paar uur
vroeger te laten draaien, dan zou er in
plaats van een uur langer slaap, eert
uur meer om te feesten op overgescho
ten zijn. Maar nu was liet toch ook nog
heel welletjes en ieder, die van uitgaan
en een feestelijke sfeer houdt, heeft Za
terdagavond zijn hart kunnen ophalen.
De Haagschc beau monde viert het
inluiden van het winterseizoen, ik zou
willen zeggen, principieel in het Hotel
des Indes. De feestavonden, die de heer
Rey daar immer weet te arrangeeren,
zijn wel van een bijzonder karakter, een
cachet, dat men slechts zelden vindt en
zij kunnen gerust wedijveren Jnjet 't beste,
wat op dit gebied in het buitenland; ge
boden wordt.
De heer Rey is werkelijk een kunste
naar in het organiseeren van een feest
avond met modeshow, waarbij door be
vallige mannequins wordt getoond, wal
dezen winter zal worden gedragen in
huis, op straat, in dp balzaal, in het
restaurant, kortom overal waar de mon
daine en modieuse vrouw zich vertoont,
In de momenten, dat d,e mannequins
tusschen dc tafeltjes ronddribbelcn, kan
liet me bepaald spijten geen expert te
zijn op het gebied van damesmodes, an
ders zou ik de harten mijner lezeressen
kunnen verkwikken met interessante en
technische mededeelingen betreffende
die details in het damestoilet, die te
samen de mode (maken. Nu lean ik slechts
'n algemeenen indruk geven en die is.
heel wijd en heel lang en heel onïegel-
inatig en heel kostbaar. Dit laatste geldt
voor alle toiletten zonder uitzondering,
omverschillig of ze gekleed dal wil'
zeggen met een minimum van klecdij
of minder gekleed zijn.
Behalve een kunstenaar op zijn ter
rein is dc heer Rey ook eert wijs man.
Hij weet, dat alle overdaad, schaadt, zoo
wel op culinair als op modieus gebied
en daarom verschaft hij zijn gasten zoo
wel gehemelte- als oogenstrecling in
exquise verfijning, maar tegelijk in gje-
jpasle hoeveelheid. Er komen niel al
te veel mannequins met al te veel toi
letten achter elkaar. Hel is telkens al's
een tafereel in een revue, kort, vol be
weging en schittering^ en dan weer
weg. Intermezzo, waarin gedanst wordt
bij (begeleiding van den uitstekenden jazz
band. Dan weer wat toiletten, die ver
toond worden, een danspaar, dat excen
trieke of acrobatische of nieuwe salon-
dansen uitvoert, terwijl een nieuwe scho
tel rondgaat en de stemming aan de
verschillende tafeltjes stijgt tol spran
kelende, en als het wat later wordt uit
bundige vxoolijkheid
Dat is een van de geheimenissen van
den sympathie-ken eigenaar van de» In-
des, dat hij uo stemming in ile ruime
marmeren n<n met zijn mooie zuilen
en zijn weelne van bloemen weet op
te voeren lof oxuDeranle vroolijkheid,
zonder dat ooit ook maar eeu enkel
ccgenblik de goede loon verloren gaal,
zonder dat ooit zelfs maar de flauwe
echo van een wanklank wordt gehoord.
Dat is in dezen moclernen lijd, waarin
feitelijk alle deuren voor le'der open
staan, waarin men nauwelijks meer weet
wat het woord exclusief beleekent, een
prcslalie en hel is waarschijnlijk een
van de redenen, waarom de beau mon
de van den Haag zich immer thuis voelt
in des Indes, waarom men er gerust met
een jong meisje heen gaat, waarom men
er op zijn gemak is. "Want de gasten van
den heer Rey vcelen zich als het ware
zijn persoonlijke gasten, welen zich min
of meer „onder ons' en daarom zijn
er ook vc'en in den Ilaag, die een
diner cf een souper aan vrienden en
kennissen graag uitstellen lot een van
die av'onden, dat ze de feestelijke sfeer
'van des Indes lol de hunne kunnen ma
ken. t
De leiding van een groot mondain
toonaangevend restaurant, dat de pre
tentie heeft met het b©sle wal de groote
sleden in het buitenland bieden ie kun-
'oen wedijveren, Is -jgiQerdaad geen si
necure. Dat weel ook de directeur van
Central, waar ook in liet bijzonder de
Zaterdagavonden aan bijzondere feeste
lijkheid gewijd zijn. Central is eigenlijk
een enorm complex, met zijn groot en
druk bezocht café, waar de midden
stander met zijn meisje gaat dansen, waar
gewoonlijk een paar atlraclienummers
zijn en waar men zich niet minder amu
seert dan in het restaurant, dal met
het intieme bartje, The House of Lords,
zoowel voor Hagenaars als vreeindelin
■gen uit binnen- en "buitenland een groolie
attractie vormt. Daar, in het restaurant
met dc eerste voerende dansvloer, die
we in Den Haag gekend hebben, vindt
men ecu feestelijkheid van min of meer
huiselijk! karakter, met danswedstrijden,
aardige prijzen voor de winnaars, ter
wijl acquisieten om de vroolijkheid er
in te brengen In den vorm van serpen
tines, papieren mutsen, malle clownhoed
jes, blaasinslrumeutjes en dergclijle niet
versmaad kan worden
Daarbij heeft deze gelegenheid nog dc
zeer bijzondere attractie, dat de extra
nummers altijd ook inderdaad iets ex
tra's zijn Zoo herinner ik mij als een
enkel voorbeeld, dat een danspaar, The
Fellows, dal deze zomer in dp Wren-
sclie revue een uitbundig succes oogst'e,
een paar jaar geleden al in Central was
opgetreden ik meen niel al'een in
het café, maar ook. in het restaurant
en ook daar zeer in den smaak was
gevallen. Als men iets in Central op
liet gebied van attractie-nummers ziel
lancecren, is hel altijd mogelijk, dat
men daar kennis maakt met een be
roemdheid van morgen. En de Hagenaar
vindt hel in het algemeen hieel prettig
om te kunnen zeggen, als hem iels
wordt geboden met dp aanbeveling: dit
is nu eens iels buitengewoon bijzondfers,
„o, maar dat heb ik hier al eerder ge
zien" Zoodra deze attractie om zoo te
zeggen een dubbele attractie wordt.
In hel bartje The House of Lords,
dal wel een aparten ingang heeft, maar
toch ook binnendoor met hel restaurant
in verbinding staat, zoodat, wie er lust
in heeft nu eens hier, dan eens daar een
kijkje kan nemen, zijn geen èxtra-num-
iners in den vorm van dansparen of der
gelijke. De ruimte ontbreekt er trouwens
ook voor. Vooral Zaterdagsavonds is het
cr om een uur of tien al zoo vol, dat
er geen plaats meer te krijgen is en als
men de voelen van de dansers op het
dansvloertje naast elkaar zou zetten, zou
er stellig ruimte te kort komen. Hoe het
mogelijk is, dat de dansenden er toch
plaats vinden is een raadsel en kan al
leen verklaard worden door de veron
derstelling, dat een zeker percentage
van de danslustigen meer hangt of
zweeft dan slaat. Aan vroolijkheid en
genoegelijkheid ontbreekt het hier even
min en men ziet er naast mondaine ver
schijningen ook geregeld figuren uit de
litteraire, muzikale- en schilderswereld,
die hier afleiding en verstrooiing ko
men zoeken.
Met deze beide groote etablissementen
die ik genoemd heb. kan Den Haag
zijn reputatie van de stad te zijn, waar
men even goed kan uitgaan en op mon
dain gebied, evenzeer genieten kan als
in liet buitenland, gemakkelijk handha
ven en dc Haagschc gastheer of gast
vrouw, die met logé's ze bezoeken, zullen
niet anders dan cv eet' mee inleggen
Er zijn natuurlijk nog lal van andere
inrichtingen van vroolijkheid en vermaak,
iiintir die komen toch min of meer op
een ander plan, vallen iu een andere ca
tegorie, al zou ik ze voor geen geld met
den naam van tweede rangs willen be
stempelen.
Zoo kan ieder, die vermaak zoekt, hier
te kunst en te keur gaan en hij vindt
gewoonlijk juist datgene wat hij zoekt
v. T.
VABIA.
EEN MINDER EDELE BROODWINNING
DER
ZEEHAVEN IN VROEGERE TIJDEN.
Dal vele bewoners dezer lage landen
aan de zee hun broodwinning op hel
water zochten, door vischvangst, ligt
voor de hand. Het was voornamelijk de
haringvangst, die niet alleen vanuit Vlis-
singen en Middelburg, maar ook vanuit
Westkapelle en Domburg weid uitgeoe
fend. Door de verbetering van de ha
vens en vooral ook floor *'t verleenen
van verschillende voorrechten aan de
haringvisschers, vestigden dezen zich la
ter voornamelijk in de eerste twee ste
den Naast de visischerij ontwikkelde zich
ook de handel, eerst met Spanje, Por
tugal en Engeland, later met Frankrijk
dc landen aan de Middeilandsche Zee
en aan de Oostzee.
Door de gebeurtenissen van 1572
moesten handei en zeevaart lijden. Vele
handelsschepen werden ingericht en ge
bruikt om dc Spanjaarden op zee af
breuk te doen. Wat de Watergeuzen,
waaronder veel Zeeuwen waren, voor en
na 1572 dedeu, is algemeen bekend. De
schepen der Geuzen werden later do
oorlogsschepen van den Prins van Oran
je. Toen begonnen echter óoü particu
lieren zich loc te leggen om Spaansclie
handelsschepen aan le vallen en te ver
overen. Hierdoor ontstond eeu kaap
vaart of „piraterij", die behalve in den
80-jarigen oorlog ook gedurende de la
tere vele oorlogen met Engeland en
Frankrijk met succes werden uitgeoefend
Wederkeerig hadden de Engelsche en
vooral de Fransche kapers het gemunt
oip de Hollandsche. koopvaardijschepen,
als zij de kans vrij zagen.
De gevechten met die kapers door
Mich. Adrz. de Ruijter, toen deze nog
ter koopvaardij voer, zijn algemeen be
kend Piet Hein is iu een strijd tegen
ben gesneuveld. De republiek zond zelfs
in 1600 Prins Maurits naar Duinkerken
eerst een Spaansclie, ialer een Fran
sche bezitting om dit kapersnest uit
te roeien. Maurits, die vanuit Rammc-
kens met een leger over de Schelde
naar Vlaanderen trok, is echter nifet tot
Duinkerken gekomen. Door den slag bij
Nieuwpoort, dien hij won. was zijn le
ger le veel verzwakt om Duinkerken
met succes aan te vallen.
Maar minder hekend is, d'al de Hol
landers, vooral dc Zeeuwen, zicli even
eens aan de kaapvaart schuldig maakten.
De Fransche admiraal heeft met "zijn
oorlogsschepen vaak den strijd aange
bonden tegen «le Zeeuwschc kapers
De beruchte kaperkapitein Jan Bart, af
komstig van Duinkerken, wilde zelfs
een aanval op Walcheren doen. doch
werd hierin verhinderd doordat het plan
bijtijds werd ontdekt.
Dc kaapvaart gaf aan velen voordeel
Vooral in l midden der 17c eeuw moet
hel ccn zeer winstgevende zaak geweest
zijn liet aantal kaapvaarders werd zelfs
2ofc groot, dat de bevolking van Vlissiu-
gen er toen belangrijk door vermeer
derde In de jaren '1672 en 1673, toen
DUIZENDEN
BAKKEN ER MEE
EN ZUN TEVREE
(Ingez. Med.)
ons land in oorlog was mei Engeland en
Frankrijk svas het aantal opgebrachte
schepen (de kapers zelf spraken van
„prijzen"; zoo groot, dat de Engelsche
kooplui, wier schepen door de Zeeuw-
sche retorsievaarluigen of kapersche
pen tot in de Engelsche vaarwaters wer
den vervolgd, in een vertoog aan den
Koning zich beklaagden over de onnoe
melijk groote schade die de Zecuwsche
kapers hun hadden berokkend M. A
de Ruijter, die in die donkere dagen
met een bezwaard hart naar de vloot
ging, ontmoelle vaalt de dappere Zecuw
sche kapers, die hun leven durfden wa
gen, al was het meer iu hel belang
van hun geldbeurs dan in dat van t
raderland Als zulke personen fn dienst
van l land kwamen, en dat gebeurde
vaak, dan durfde liij don strijd ter zee
wel aan. <-
Tc Middelburg waren het vooral de
gebroeders Jacob en Jolian Sautijn en
te Vlissiugen de familie Hurgronje, die
rijk werden door de kaapvaart. Van uit
Middelburg voeren in het eind der 17e
eeuw 22 kaperschepen en van uit Vlis-
singen 24 schepen, samen pl in. 1000
stukken geschut voerende en bemand
zijnde met meer «Km 6000 koppen Voor
al Piefer Leenderts cu Gilles Kaazen of
Kasse waren loon beleend als moedi
ge scheepsbevelhebbers
Tijdens de eeuw van verval is ook
de kaapvaart verminderd. Men had do
schaapjes op het droge en de Holland
sche of Zecuwsche naam werd op zee
niet 'gevreesd.
In 1S03 waren te Vlissiugen dan ook
ma^r 2 kaperschepen en één loggev-
kaper meer Met den FranSchen lijd hield
de kaapvaaart geheel op.
De geest dier lijden was geheel anders
dan tegenwoordig. Men zag hel onnten-
schelijke en het onrechtvaardige van de
kaapvaart niel zoo in. De Ylissiugcrs
VAN DE
vr\5DDE;LDVf\C3c=ME
m Fm//U Vxov-mtantv
£3,
Toen Tom en Leo de baas
waren
(Slot).
Intusschen dacht Betje er over hoe
ze het den jongens betaald zou zetten.
Tom was zoo gedwee als een lammetje,
liet was een heel andere Tom dan ge
woonlijk en Leo vond het wel leuk om
hem te helpen, 't Was zóó iets onge
woons dat er nu niemand was om voor
hen te zorgen. Toen ze de aardappelen
opgeraapt had, wilde Tom ze uit zich
zelf al gaan schilen. Maar daar ze deze
dagen met Betje alleen voor het gemak
vroeg gegeten hadden, bereep Leo, dat
die aardappelen waarschijnlijk voor den
volgenden dag zouden zijn. Daarom vroeg
hij aan Betje of het schillen niet kon
wachten tot morgen; dan moest de werk
vrouw maar koment Dit was een goede
gedachte van Leo en Betje moest er
ook wel in toestemmen, hoewel ze het
jammer vond, dat de jongens op die
manier van het aardappelschillen afkwa
men Er moesten nu boterhammen ge
maakt worden... Tom kwam eerst
eens kijken, hoe het met Betje's pols
fli'ig-
„Wordt het nog niet wat beter, Bel?"
vroeg hij angstig.
„Beter!" riep Betje verontwaardigd,
„hoe kun je nu zoo iets vragen?! Ik kan
b'm toch niet lijmen! Kijk, hij wordt al
dik", zei ze tegen Leo, die er ook bij
„t Zal wel zoo zijn", zei Tom neer
slachtig, terwijl hij Betje's pols bekeek.
Maar toch twijfelde hij, of de pols wel
abnormaal dik was of dat hij van na
ture zoo was.
„Nee, 't is zool" zei Betje met nadruk.
Leo zou boterhammen snijden en ze
kwamen ervan allerlei dikten. De
jongens waren In de kamer en Betje
kwam naar hen kijken. Zoo nu en dan
was er een verraderlijke trek om haar
mond alsof ze moeite had om niet
te lachen.
„Nee, Imaar dèt is geen werk!" riep
Leo wanhopig. „Die boterhammen wil
len «iet recht worden. Ik maak nog lie
ver eeri Fransche thema!" riep hij wan
hopig uit. Betje laclile en peinsde er
over, waarmee ze de jongens nog eens
kon beetnemen, maar ze kon niets be
denken. 't Was oók niet gemakkelijk:
ze waren slim, als het er op aan kwamII
Gelukkig kwam een toeval haar te hulp
Dat gebeurde zoo: er was een spreek
kamertje naast de kamer van de jon
gens. Een deur, die 's zomers meestal
open stond en 's winter-, dicht was, ver-
boud de twee kamers. Terwijl dc jon
gens druk bezig wareu met de boter
hammen en Betje er over dacht om
het Welnemen maar op te geven, hoor
den ze plotseling eeu bons in het
spreekkamertjeen toen een geritsel
als van vallende blaren. Ze schrokken
alle drie. Maar Betje was het eerst van
den schrik bekomen, 't Was of ze be
greep, waerdoor het leven veroorzaakt
was. Ze liet er echter niets van blijken.
„Een inbreker!" was het eerste, wat
'Leo zei, ,|lc wed ,dat hij liet raam open
gemaakt heeft; 'k noor de blaren waai
en".
Met verschrikte gezichten keken de
jongens naar Betje wat zou ze doen?
Betje deed evenwel 'niets. „Ja, jongens,
je begrijpt, dat ik met m'n pols legen
7.00'n man toch niets kan doen! 't Is
het beste, dat jullie hem maar ontvan
gen".
De jongens keken, alsof ze eeu koude
douche kregenI! Was dat hun lrouwc
Betliet ze hen zóó in den steek,
nu vader en moeder weg waren en er
werkelijk iets verschrikkelijks gebeurde?
„Was vsder nu maar thuisl" riep'
Tom
„Laten we samen maar eens gaan
kijken; ik ben de oudste, dus ik zal voor
gaan", zei Leo moedig.
„Misschien is het wel geen Inbreker;
je hoort hem met toopen," zei Tom,
ofschoon hij bijn i vast overtuigd was,
dat net wei zoo was.
IIeel voorzichtig deed Leo de deur van
bet spreekkamertje open en juist hoor
den ze wéér een geritsel. Met gespan
nen aandacht volgde Betje hun bewe
gingen
't Was pikdonker in het kamertje; dus
zagen de jongens eerst niets, maar het
knopje van het electrisch licht was vlak
bij. Leo draaide dadelijk het licht op
en angstig keken ze rond eerst kon
den ze niets bijzonders ontdekken, toen
riep Leo opeens „O, is dat alles!"
Betje kwam er bij cn begon onbedaar
lijk te lachen, terwijl ze riep: „ik wist
liet well"
En de jongens fachten nu met baar
nice
't Was ook zoj bespottelijk, die angst
van "ben, en die verwachting een in
breker te vinden In plaats daarvan von
den zewat roet en verdroogde bla
ren, In het spreekkamertje stond dezen
winter geen kachel en uu wa9 de bus
uit den schoorsteen gevallen Dit had
den plot veroorzaakt en liet ritselen
kwant door vallend roet en blaren, die
in den schoorsteen geraakt waren, daar
er een onderwetsche schoorsteen met
eeu dakje op het huis stond
Dat Betje na den eersten schrik niet
bang was, kwam omdat het de week
le voren overdag gebeurd was. De bus
«ras cr toen zeker niet goed ingesto
ken, zo'tfOat zij er nu waarschijnlijk door
den stormwind weer uitgevallen was,
„Ziezoo, 'k zal het zaakje wel even
opruimen!" 2ei "Betje, toen ze het be
keken hadden.
„En je pols dan?" vroeg Tom ver
wonderd
„M'n pols zei Betje lachend, „die
zit nog stevig in elkaar U Stel je maar
gerust hoor! 'I Was zooi erg niet, ik
veel cr al mets meer van."
„rs 't heusch waar, Bet?" riep Tom
blij, „dat is eeu pak van mijn hart."
Tom zag er zóó verlicht uit. dat Beljc
ni'gt kon nalaten te zeggen:
„Jullie zijn toch een paar goeie jon
gens! Jullie hebben flink je best gedaan
om het weer goed le maken."
„Nou, Bet, je mocht ons ten minste
w.;I eens trauteeren, want je hebt ons
hoe. wat angst doen uitslaan vanavond!"
Dat is best: ik zal wat lek|kers voor
jullie klaarmaken bij liet avondeten, zeg
maar, wat jullie hebben wilt!"
„Flensjes, in plaats van boterhammen',
riep Tom en Leo stemde er mee in.
„Best hoort" zei Betje en begon met
frisselien moed het beslag voor de flens
jes klaar te maken, want eigenlijfk vond
ze niets preltiger dan „haar jongens"
een pleziertje le bezorgen
Toen Leo en Tom 's avonds in bed
lagen zei Tom
,,'k Ben blij, dat vader en moeder
morgen terug kómen, want wie weet,
wat er anders nog voor rare dingen
gebeureu.
„Eerst vond je 'l zoo leuk, dat wc
alleen met Betje thuis waren en van
middag wilde je zoo graag diat er iets
gebeurde!" zei Leo lachend
„Ja", zei Tom, „maar nu heb ik er
toch genoeg" van! Verbeeldt je, dat
Betje's pols werkelijk gebrdken was door
mijn schuld en dan een inbreker in
huist"
„Maar ik had toch even pretWat
was ze mooi vastgebonden, die Betjet"
En lom lachte nog hij' de gedachte
aan Betje met het vliegertouw aan de
lus van liaar schort J. O. B.
EENIGE GOOCHEL
KUNSTJES
I.
EEN FLESCII MET EEN STROOHALM
OPLICHTEN.
Voor dit kunstje moet je oen stevigen
rechten slroohalm nemen Steele den
halm nu in een vierkant fleschje. Je
gaat daartoe als volgt te werk:
Je buigt den onderkant van den halm
een flink eind om, zóó dat het einde van
dit omgebogen stuk tegen één der kan
ten van de flesch rust. De beide gedeel
ten van. den halm moeten een scherpen
hoek vormen. Het punt, waar de halm
omgebogen is, moet op1 den bodem der
Resell tegen cén der kanten rusten.
Je kunt do flesch nu gemakkelijk aan
hen halm oplichten, zonder dat de laatste
breekt.
II
DE SLINGERENDE RINGEN
Voor dit kunstje moet je een g >uden
ring aan een lang haai- vastbinden. Het
andere einde van liet haar houdt je tus
schen den duim en den voorsten vinger
van je linkerhand vast, zonder eenige be
weging te maken. Nu houdt je de vlak
ke rechterhand clicht bij' den ring. doch
zonder dien aan te raken. Hij zal dan
vanzelf heen en weer gaan slingeren.
Men kan ook in de rechterhand een
leeg glas houden onder den ring en wel
zóó, dat deze cr halverwege in hangt.
(Vooral in het midden van het glas
Na een paar tellen zul je den ring
in het glas heen en weer zien bewegen.
III.
EEN EI DOOR EEN RINGETJE HALEN
Hiervoor ieg je een ei ccnigen lijd in
sterken wijnazijn. De schaal word nu
zacht en buigzaam en je kunt
het ei door een ring halen. Ook kun je
het op deze manier in een flesch la
ten verdwijnen. Daarna noemt hel zijn
vorige hardheid weer aan. Dit geschiedt
vooral spoedig, ais je eerst koud water
in dc flesch gedaan hebt.
DE APPELDIEF
door
O. E. DE LILLE HOGERWAARD.
Een mandvol met appelseeu jon
getje klein
Die stonden lesaam in,een schuurtje.
Plots naderd' een derde een heel
groote houd
Hij sproug met een vaart over 't
muurtje!
Klein Keesje, de appeldief. zag Nero niet,
At appels en slak 7.' in zijn zakken
Plots hoorde hij wat en ging fluks
er van door
Mis, bengel! De hond zal je pakkeu.
Au, wauw! Stoute dief! biafte.
Nero heel boos
