BIJVOEGSEL
VAN BH
TAS
Dinsdag 9 Oct. 1928 No. 239
BINNENLAND
ut: VREIÏESBIWEF.
Naar wij vernemen, zijn mevrouw B.
van Leeuwen—Drost en de heer mr,
M. W. G. van der Veur. beiden wo
nende Ie Middelburg Maandag 1 Octo
ber door den minister-president Jhr. mr
De Geer, in particuliere audiëntie onl-
vangen Ier aanbieding van den "Neder-
landschen Vredesbriel, welke door 11421
personen boven 21 jaar geteekend is
(enkele lijsten zijn nog in rondgang).
De Minister heeft daarbij toegezegd,
den inhoud van den brief ter kennis
te zullen brengen van den Ministerraad
en de Ministers individueel, speciaal zijn
ambtgenoot van builenlandscae zaken. Hij
heeft voorts getuigd van de zeer vrede
lievende gezindheid van de tegenwoor
dige en vorige Nederlandsche regeeringen
en er in het bijzonder den nadruk op
gelegd, dat de Regeering al het mogelijke
doel en zal blijven doen Ier bevordering
van het Vredeswerk.
STRIJDSCHRIFT VAN OUttl-
MJNLSTER BOSBOOM.
Prof v. Jimbden heeft zijn Eerste Ka
mer-rede van April van dit jaar strek
kend om te betoogen dat oaize bewape
ning den oorlog aantrekt uitgegeven
als brochure.
De oud-minister van oorlog N'. BosM
boom, heeft nu bij Gebr. vau Cleef eöo
brochure doen verschijnen, getiteld ..Vol
kenbond en Ontwapening", en gericht
legen dal propagaudaschrift van prof.
v. Embden.
De lieer Bosboom die zeker wel op de
hoogte is van wat tijdens zijn minister
schap in de oorlogsjaren «yp '1 /gebied van
bewapening geschieddej betoogt uitvoerig
idat vononistootèlijk vast staat als een
paal boven water, dat onze bewapening
in 1914—1918 den oorlog niet hectT
aangetrokken."
'Vervolgens bestrijdt de schrijver de be
wering van prof. v. E. dat onze krijgs
macht geen doelstelling meer heelt, daar
er voor ons laud practisch geen recht
van beroep op neutraliteit bestaat nu de
Volkenbond is er. De schrijver gaat uit
voerig de gevallen na waarin wij nog neu
traal kunnen zijn, en betoogt dat juist
onze óntwapening den oorlog zou aan
trekken.
Het is z, i. maar goed dat in 1911 "de
Volkenbond nog niet bestond, want hij
izou dan uiteengespat zijn. En ook nu
nog ligt voor den Volkeubond een lange
/moeilijke weg.
Oorlog is niet een gevolg van bewa
pening. Bewapening is zelf een gevolg
van geschillen. Zij is een symptoom.
HERDENKING VAN DE UNIE VAN
UTRECHT.
D c plannen te
Utree h t.
Nadat uit de plaatselijke pc,rs was be
kend geworden dal de afdeeling Utrecht
e.Oi. van het Algemeen Ncderlandseh Ver
bond voornemens was de bovengenoemde
herdenking op touw to zeiten, bleek dat
het plan daartoe mede was opgevat door
het Historisch Genootschap te Utrechi'
te Utrecht en het Provinciaal Ulredbjsche
Genootschap van Kunsten en Weten
schappen.
rËUILLËÏON
Langs Glibberige Wegen.
door R. u. m Wl.
0-
60).
,,Dat Tjou om haar ge.d te doen is'
operdc Tailis „Zie je geen kans haar le
doen welen, dat hel je onv haar en nic'
om haar millioenen te docni s".
„Neen dat kan ik niet en wat meer
zegt, „ik wil het niet", beet Beresford
hem prikkelbaar Iqe.
„Daar heb je den langen stok weer,
kerel", glimlachte Tailis. „Je offert jc
eenige kans van geluk op- arm een her
senschim, die je jc verbeeld dat je eer
gevoel is. Nu beleekennt hel je onder
gang en dat spijl me. Maar ik kan er
niets aan doen."
„Ik heb altijd nog die pastilles; maar
feitelijk geloof ik niet, dat dal de
is naar haar hart".
„Wat bedoel je?" vroeg BeresFord ge
jaagd.
Ik vermoed, dal zij houdt van mannen
met wil en durf, die al rnjjcl de onder
ste steen boven toch volhouden, die
geen kleintje vervaard zijn Zij behoor!
tol die meisjes, die nooit den naam van
dien pracht kerel Oates zullen liooren
zonder in stilte voor hem te bidden
Een enkele is zoo", liet hij ter loop's
volgen, zijn pijp in zijn zak stekend
Thans heeft zich naar we in „deDiet-
sclic gedachte" lezen^ uit deze 3 Vereeni-
gingen een commissie gevormd om liefst
op den dag zeiven, waarop het 350 jaren
jaren is geleden dat de (Jol© is getee-
":eud d.i. op 23 Januari 1929, de
de herdenking te doen plaats hebben,
allereerst in den voormiddag van dien
'g door eene bijeenkomst in liet Groot
Auditorium van de Universiteit, dus ter
plaatse, waar d<* Unie werd gestolen,
alwaar als sprekers zullen optreden de
heer professor dr. G W Kernkamp, die
de wording van de Unie zal uiteenzetten
de Oud-Minister dr. J. Tli de Vis
ser, die dp algemeene beleekenis van de
Unie in liet licht zal stellen.
De bedoeling is tal van hoogwaardig-
ïdsbeklecders in den land tot bijwoning
au deze plechtigheid uit te noo-digen.
tracht zal worden de bijeenkomst te
doen opluisteren jdoor zang van eenige
toepasselijke liederen dpor een koor
Na afloop van deze pleehligneid hoopt
men een optocht van vereeiingingen vvel-
zich daartoe aanmelden, iangs^liel
landheeld van Jan van Nassau te (loen
ikkca aan den voel van hel beeld zul
len levens kransen worden ncdergelegd.
Tezell'der tijd zal het klokkenspel van den
Domtoren Vaderlandssehe lie leren d ien
hooren. terwnl des molens de toren
klokken zullen worden geluid!.
u deze gelegenheid zal, naar het
blad verneemt hel gemeentebestuur van
Utrecht gebruik maken om de dan ge-
eindig cfe herstelling van den Domtoren
oor voltooid te verklaren, door een offi-
ciocle opening van dien toren in' de ge
restaureerde cn tot ontvangzaal in te
'ichten 51. Michaëlskapel.
Die Katholieken
cn de Unie vau U trec'hil
Onder het opschrift „Geen nationaal
feest" schrijft de Katli. „Residentiebode"
„Van meerdere zijden werd ons j»c-
raagd welke de houding der Katholie
ken moet zijn bij cveniucele feesten tér
herdenking der Unie van Utrecht op 23
anuari 1929. Wij hebben ons daarom-
gevvend tot iemand die bevoegd is over
deze kwestie le oordeeleu. Zijn opinie
alten wij hier in het kort samen.
De Unie van Utrecht was in 1579 een
partijdaad, gcon nationale daad. Zelfs
Willem van Oranje heeft lang geaar/e'd
het sink tc onderieekenenook wegéns
dc achterstelling der Katholieken.
Er zijn tweehonderd jaar onderdruk-
ing op gevolgd in de Republiek, de Ge
neraliteitslanden, in de koloniën. Der
halve zijn er geen termen aanwezig noch
voor een feestelijke, nofch vtoor een na
tionale herdenking.
Met 1580 begint de officieele plakka-
lenvervolging. De bedoeling van de Unie
was absoluut a n t i-k a t'ho 1 if- k, al
Wilden dp regenten geen ge weldadig ver
volging der Katholieken lot het uit er-
Ie. Zij dachten het zóó wel' op tc knap
pen. Ilcl lijkt ons dan ook gecnszitins)
ojjportiiun dat de Unie van Utrecht door
de Katholieken feestelijk herdacht wordt.
'Besloten werd adhaesie te betuigen
aan het adres van den rami van Araa-
tnuidcn iuzake uitkeering onderwijs.
B. en W. bicden den raad de begroo
ting voor 1929 aan, die artikelsgewijze
werd behandeld.
Ze bedraagt de som van f 32978,89>/2
in .ontvangst en uitgaat met een poftvour
onvoorzien van f 12,13.11 en werd onver
anderd vastgesteld.
Vervolgens 'kwam in behandeling de
kwestie van hel schoonhouden van liet
slacht» ui»
B. en W. stelden voor het wekelijks
schoon te laten maken indien er in gif-
slacht is, tegen 1' 1 per keer.
De voorzitter opende Hierover de be
raadslaging wat lol resultaat had, dal B.
en W. hun voorstel introkken Zonder
liookk lijke stemming werd! be Jolen, dat
iedere slager, die in net slacullifns tieeit
"geslacht itoL volgen, de verordening
loetjes schoon moet maken en hel dig
bestuur /al tweemaal per jaar de groot c
schoonmaak laten doen.
Bij wethouder Goedbloed zijn, na af
gifte van hel slactilbewijis de sleutel»
verkrijgbaar
Bij de rondvraag vestig Ju de heer 1/.
do Buck de aandacJil op de beplanting op
de begraafplaats; hij zou willen, dat ei-
meer de hand aan werd genouden en dal
de verwilderde groei wat legen werd ge
houden. vournanielijk bij de jonge sier
planten De voorz. zeide er nota vau te
zullen nemen.
De lieer W. Jobso vroeg waarom liet
besluit 'genomen in de vorige vergade
ring nüch niet ten uitvoer is gebracht?
Dc wethouders antwoordden dat alles
besteld is, d,al de Ligny de paaltjes napn
Btioersc moet brengen om te schilderen,
dat Broerse ze naar Kesteloo moet bren
gen en die ze direct moet plaatsen. Na
lo'niderzock is gebleken dat Broerse de
.paaltjes nog uiel heeft afgeleverd, zoo
dat de uitvoering daar wordt tegen ge
houden
Uil 7»u i d-Bevelaud
Wij lezen in de N. li. Orl.:
Eenige burgers hebben in den nacht
ui Zaterdag op Zondag op den weg van
Middelburg naar Goes een naaktlooper
nagehouden en naar het politibureau
le Goes gebracht. Daar bleek, dat de
.aangehoudene, H. M„ een Duilscher van
geboorte, krankzinnig was. Hij is voor-
loopig Ier verpleging in hel r.-k zie
kenhuis te Goes opgenomen
DE OVERGANG OVER DE EENDRACHT.
UIT STAD EN PROVINCIE
Uit Walchcrun
De gemeenteraad vau Se rooms
er k e» hield Maandag een openbare ver
gadering, waarin alle leden aanwezig
waren.
Tot loco-buvge mee sier werd. benoemd
wethouder A Goedbloed tot plaatsvervan
ger wethouder Joh. Wondergem.
Ingekomen was de begrooling van den
straatweg naar de Oranjezon in ontvang
en uitgaaf aanwijzend f 300.
en W. stelden voor den pensiopn-
gi-oindslag voor dpn grafdelver vasl te
stellen op f 90.
B en W. stelden ook voor wederom
voor 2 jaren ontheffing tc vragen aan
Ged. Stalen van de verplichting van li
chamelijke oefeningen voor de leerlingen
van de lagere scholen. Alzoo besloten.
Op een aanvrage van den heer C. P.
van Datscn om ontheffing Uondenbclas-
ting werd volgens dc verordening afwij
zend bescliikt.
en nadat hij een sigareltc had g<
men uit de doos, slak hij ze aan
„Ga je al weg?" vroeg Beresford, toen
Tallis opstond en zich in zijn vollle
lengte oprichtte
„Ja nVijn waarde vriend, ik ga
van door".
„Wacht nog even. Je beweerde
juist
„Dat jij iels doms doel", luidde glim
lachend 't antwoord „Maar, weer dom
migheden uithalen nu eenmaal een ge
liefkoosde bezigheid van je is, valt er
niet veel over le zeggen Er slaan drie
wegen voor je open en zoo als van
zelfs preekt, kies je den verkeerde.
„Drie?" vroeg Beresford.
„Trouwen met het meisje, uitknijpen
en de pastilles. VermocdellijK zul je er
wel tusschcn uit knijpen, al denk je
nu, dat 't de pastilles zijn zullen"
Even keek Beresford hem aan en be
gon toen tc lachen
„Wil je nog een whisky and soda",
zeide hij.
„Neen, dank je", zeide Tallis. ,_Ik moet
kcusch weg."
„Je begrijp! hel niet", zeide Beres
ford. terwijl ze naar de deur gingen
..,11c begrijp er zooveel van;, dat evenals
alle idealisten, je je geheel laat Dtfieer-
schen door de gedachte aan Stoffelijke
bezwaren. Nu tol weerziens en het ga
je goed. Als ik iels doen kan Oi ja,
dat is waar, ik heb een vriend, hij is
Uit T hole o.
In de le St. Maartensdijk ge
houden vergadering van don gemeente
raad was de heer Vroegop eu Koopman
afwezig.
De begrooling 1929 wordt in ontvang
en uilgaaf vastgesteld op f S3645.59'/2.
De begrooling voor het, gemeentelijk
woningbedrijf wordl goedgekeurd in ba
len en lasten lol bedragen van f 8850
met een gemeentelijke bijdrage van
f 1451.50.
De begrooling 1929 voor het Arm-
hestuur ontmoet bedenkingen. De heer
Hage neeft tegen vaststelling bezwaar
omdat bet subsidie voor de eleclrische
centrale niet op de begrooling voor
komt. Aanvankelijk wou mcu voor tien
jaar subsidie geven indien Ged. Staten
hier niet lusschcnbeidc gekomen waren.
Hij gelooft dal hel een voorwendsel is
de 1 inanlieclc toestand van het Armbe
stuur hier naar voren te brengen, daar
men drie jaar geleden toen het Arm
bestuur een verbazend goed slot had,
reeds zeide, de subsidie moet er af. Ook
slaat liet Armbestuur er nog goed
voor .anders zou het zijn als dc bedeel
den eenige schade moesten ondervindén.
De lieer Nelisse slaat buiten de Cen-
ale, hij begrijpt cOfhler niet waarom
en 'indcrlijd de subsidie toezegde en
deze thans, zonder noodzaak, gaat in
trekken.
De heer Quakkclaar zal tegen dc
begrooling stemmen, daar deze niet in
vollallige zilling behandeld is
De heer Priem informeert of men
niet nog meer moet bedeelen.
De heer Geluk, voorzitter van hel Arm-
dokler op> een schip Zij varen gauw
uil. Ik zal hem opbellen. Hij zal jc
■el passage bezorgen als hofmeester of
iels van dien aard Wacht ik zal je zijrf
naam en adres geven."
Tallis haalde een potlood uit zijn zak
te voorschijn en op de achterzijde van
één van zijn eigen kaartjes schreef hij
Dr Henry Seaman,
S.S. Allammore, East India Docks
..Dank je," zeide Beresford, het karn
tje aannemend, maar ik weet niet o
er nu juist wel cen hofmeester in mij
schuilt".
„Neen, niet bellen 'voor de lift* ik
loop- naar beneden Adieu", en met een
handgroot was Tallis verdwenen.
Beresford sloot de deur en 'lieerde
terug naar zijn pijp en zijn sloel en liet
eeuwige vraagstuk
De Tioekom'st.
HOOFDSTUK XVIII
De o n t k n o o p i n g.
Als iemand met zijn gedachten in hoo-
ger sferen vertoeft, kost '1 moeite rem
gewonen brief in elkaar te krijgen. Be
resford leunde achterovei in zijn stoel
met gefronste wenkbrauwen. Meer dan
een uur bad hij den ongelijken strijd
gestreden. Op tafel voor hem lagen een
aantal verschreven velletijes papier. Op
een paar stonden enkele regels, van an
deren was hel eerste zijdje volgeschrje-
ven.
Zou ooit iemand zoo'n brief te schrij
Nu tnorgen de brug over de Eendracht officieel zal worden geopend,
geven -we bier op één beeld het oude dal dan zal verdwijnen, til. de pqnt, cn daar
boven het nieuwe, de brug die de ver keerstaak overneemt.
bcsluur antwoordt ontkennend, maar er
kan iels bijzonders voorvallen.
De heer Ilage meent, dal hel Armble-
stuur toch ook lid is van de Centrale,
hel mag zich dus niet, zonder nood
zaak, aan de plichten onttrekken
Pc heer Quakkelaar meent, dat de
belangen van vêfe niet kapitaalkrach
tige personen bij het voortbestaan der
Cenlrale betrokken zijn. De heer Hage
vcsligl nogmaals de aandacht op de mo-
reele plicht van hel Armbestuur de
post op de begrooting te plaatsen,
slechts heeft dit college nog nadere
machtiging noodig van Ged. Staten lol
uitkeering.
De begrooling in stemming gebracht
wordl niet goedgekeurd met 3 legen 1
slem. De lieer Geluk blijft buiten stem
ming De heer Priem sleml voor goed
keuring der begrooling. Het college van
het Armbestuur zal worden uilgenoodigd
de begrooling opnieuw in te dienen mei
inachlenming van de gevallen beslis
sing.
Een verzoek van den gemeenteveld
wachter cm verbooging van jaarwedde
wordt verworpen.
Fen voorstel van den heer Quakkelaar
flOO— verhooging toe te kennen wordl
eveneens verworpen met 3 legn 2 st.
Quakkelaar en Priem).
Besloten wordt lot aankoop van een
negraartoestel.
Met den heer De Wilde wordt een
nieuwe overeenkomst aangegaan voor
opberging van vuilnis, waarbij de door
De Wilde te storlen som van f 50.—
komt te vervallen.
De heer Eosendaal wordl op voor
stel van den Voorzitter op do meest
eervolle wijze onrifag verleend als hoota
der openbare lagere school ingaande 19
November a.s.
Hel bekende adres van Arnemuiden
betreffende toepassing art 101 Lager-
onderwijswel wordt voor kennisgeving
aangenomen.
B. en W. hebben een conferentie gé-
had mei Dr, Tazelaar betreffende ge
neeskundig schooltoezicht.
Zij stellen thans voor hel geneeskun
dig toezicht aan dezen op le dragen.
De kosten zullen f 1 per kind per
jaar bedragen Na eenige bespreking
wordt het voorstel met algemeene slem-
men aangenomen.
De gemeenteraad meent eén afwaclv
lende houding te moeien aannemen in
zake aanschaffen van cen Philips Radio
ten behoeve der openbare lageré school
Met algemeene stemmen wordt her
benoemd lot lid van de plaatselijke com
missie voor schoolloezicht de heer P.
Quaak. Daarna sluiting.
KUNST EN WETENSCHAP
Een mooi gedenkocek
Vanwege familie-herinneringen, en ter
voorkoming van afbraak, 'kocht iemand
le Amsterdam in 1917 een oud huis En
Uen hij het had, bleek hein dal de huur
opbrengst niel minder dan 9 pel van
den koopprijs bedroeg. Daar het
•en oud huis was met architectonische
waarde, bracht die bevinding hein op de
gedachte of hel niet mogelijk zou zijn
door een vereeniging zulke gehouwen t -
koopen en le exploiteeren. En die ge
dachte is uitgewerkt in het volgend jaar
Die persoon beetle .1 Th Boe'en
thans voorzitter van de tien jaar geledon
oor dal doel opgerichte vereeniging
llendrick de Iveyser"
In die tien jaar heeft die vérceniging
aangekocht 60 perceclen. waarvin 21
in Amsterdam en 36 builen A'dam. Men
kan veilig zeggen dat voor de meeste
dier huizen in afzienbaren Tijd voorko
men is dal ze worden gesloopt. Dc waai
de dier huizen bedraagt een half mil
li en, de huuropbrengst per jaar is
ruim veertig duizend gulden; de oxpi- i
talie-kosten waren de laatste jaren bijna
f 13.000
Wal in de/e vereeniging bo .«na! treft
is hel praclische
Maar doe' is allereerst het behou
den van zulke oude gebouwen, dus niet
zoozeer het reslaureeren, al is dat ook
soms noodig gebleken En dit behoud is
mogelijk door de huuropbrengst, aange
vuld door subsidies van rijk en gemeen
ten
Deze aan velen reeds bekende feiten
Jirengen we nog eens in herinnering nu
deze vereeniging ter gelegcnhfe'd van haar
tienjarig bestaan een inderdaad zeer
fraai gedenkboek heeft uitgegeven
Ten eerste vindt men in dat boek
in een 88 tal (mooie afbeeldingen cen vol
ledig overzicht van het omvangrijk tiez.it
der vereeniging. niet alleen gevels, maar
ook verscheidene inlerricurs Als men
bij het openen van dit hoek begint met
de platen te bezien, krijgt men cen staal
kaart van zeer interessante bouwkundige
overblijfselen.
En dan kan men tevens constaleeren
dat de vereeniging hier in Zeeland ook
goed werk deed door aankoop
In 1920 van „In den Steeinrotse." en
ook van .de Globe" beiden te Middel
burg;
in 1921 van „De IColve" te Veere.
in 1928 van de voormalige Beurs Ie
Vlissingen.
Het gebeurde met „De Steenritse"
is in zoover iets bijzonders voor de ver
ven hebben gehad? Waarom schroei hij
eigenlijk? Omdat hij nu eenmaal zich
aangesteld had ais een ezel, was '1 niet
noodig daar nog meer drukte over le
maken; toch moest hij haar feitelijk wel
vertellen
„Verd .vld I'"
Vastbesloten greep hij naar de pen
en een schoon velletje papier uil hel
vakje nemend, schreef hij- j;
„Beste Lola",
Toen hield hij op. Daar hield hij altijd
op. Een oneindig aantal velletjes pa
pier op tafel getuigden er van Hij beet
op de punt van zijn pen. Hij had het
zelfde gevoel als iemand, die aan een
spraakgebrek leed en zijn geheele le
ven getracht had „goedendag" te ïeeron
zeggen, maar 't nooit verder gebracht
had dan „gug-gug."
Hij zette een komma achter „Lola",
verbeterde toen de I.. onv eindelijk door
te gaan.
Vijf minuten lang schreef hij lang
zaam met moeite zijn woorden zoekend
dan nam hij den brief op'. las hem
aandachtig, maar wierp hem met wal
ging wee rneer. Hel was lastig om den
juisten middenweg le vinden tusschen
onverschillig en sentimenteel. Voor niets
ter wereld wilde hij poseeren dis d!e
held in een melodrama, die met het
plan haar huis stilletjes te verlaten, nog
vijf minuten in den tocht in een deur
blijft staan om afscheid vau de meubelen
le nemen In heigeen hij aan Ixila sfhixt>f
mocht vooral geen zelfbeklag doorsche
meren
Maar wal deed hel er feile'ijk toe lujei
hij zich uitdrukte9 Het was voldoende
als hij haar zeide, dat hij wegging en
dat met zoo weinig mogelijk woorden
Weer nam hij een blaadje postpapier
dit keer met grimmige vastberadenheid,
en begon toenn langzaam en zonder aar
zelen
„De vacanlie is om, I ola Över '-cv»
paar uur ga ilc weg voor altijd weg.
Vaarwel; zelfs aan groole dwaasheid
komt een einde. Maar ze was meer dan
heerlijk. R. B
Vastbesloten greep hij naar een pn-
voloppo. vouwde het velletje papier dub
bel en deed hel in de enveloppe, die hij
dicht maakte, waarop hij 't adres schreef
Toen achterover leinend in zijn stoel
zuchtte hij van verlichting.
Het eerstvolgend half uur vloog zijp
pen vlug over hel papier. De eene brief
na de andere werd geschreven gelezen
en goedgekeurd' Hij stelde orde op al
zijn zaken.
Hij scheen wel los van alles te zijn
en hel was veel meer of hel een ander
dan hemzelf betrof Lola was uit zijn
Heven l en (de rest kwam' e rniel top aan
(Wordt vervolgd)
