Doodéelke
mug*"!
sproeit met
,ïïr\INDEïF\DLADÏÏ
TWEEDE BLAD
(Li ti»
Zaterdag 18 Aug. 1928 No. 195
VOOR DE VROUWEN
TERUGKEER.
Nadat hij twintig jaar in Sumatra ta.-
bak had geplant, geoogst en doen fer-
mentecren, was hij met eenige tonnen
gouds in zijn zak aan boord gestapt van
de „Patria*' om in koelere gewesten zijn
door zonnehitte en eenzaamheid gesleten
energie te repareeren. Naar jaren ge
teld was hij op de krachtige middaghoog
te van zijn leven, maar is leeftijd ooit een
waardevollen maatstaf tot het peilen van
mentaliteit, en verspreiden ouderen en
ouden niet vaak een standvastige opge
wektheid die in jonger jaren onbereik
baar scheen?
Het leven in de tropen had hem ge
kerfd in velerlei vorm en hij had djus al?
een wijs gereserveerd man van boord
moeten gaan na een maand varen, luie
ren en leuteren over de wijde wateren,
maar het ongeluk wilde, dat hij een kin
derlijk hart behield en naïevelijk geloofde
en vertrouwde op den keilbrengend^ai
Hollandschen bodem.
Helaas, het in de verte aangebeden
Amsterdam waar hij de wondere, peinr
zende grachten was afgewandeld! in
troost brengende tropendroomen, keek
hem vijandig aan en haar koortsig temjpo
verschrikte en vermoeide hem matei-
loos.
Zijn oude. maar naar den geest jeugdi
ger geworden Moeder was van haar stille
bovenwoning die hem een schat van
herinneringen bewaarde, verhuisd naar
een uiterst comfortable, uiterst onper
soonlijk flat, waar hygiëne en architec
tonische vindingrijkheid een harde Ame-
rikaausche sfeer schiepen en u-aarc hij
zich als een onverschillig aanvaarde ho
telgast gevoelde. En het gedachten-
beeld van zijn Moeder gemaakt, gesierd
met teederheid, zoover afgeweken van
de te helle werkelijkheidhaar vroe
gere, rustige huishoudelijkheid gegrepen
door het vliegwiel „de tijdgeest'' en om
gezet in een actieve maatschappelijkheid
die naar vergaderingen en bijeenkomsten
dreef en haar aandacht voor den hon-
gerigen teruggekeerde vervaagde.
To'cli was zij een hartelijke, welmee-
nende vrouw en begon dus verzorgde
dbiertjes en avondjes te geven, hopen
de dat de waardevolle zoon onder de
vele modieuse jongemeisjes, een keuze
zon doen. Iiij wrong ziclx bij herhaling
in een nieuwe, aangegoten smoking en
lakschoenen, zag in den spiegel zijn ge
soigneerd uiterlijk en vcnvenschte
de heele boel grondig). En op een
mooien namiddag toen hij een waanzin
nigen Olympischen wielerwedstrijd in het
Stadion had aangestaard, en daarna met
uiterst sportieve kennissen voor Tri
anon zat te borrelen, stond hij ineens
op, groette naar links en rechts, betaalde,
stapte in zjjn fonkelnieuwe, café au lait
kleurige auto, telegrafeerde zijn Moeder
een vaarwel en rende in den méést
letterlijken zin, het land uit. En
hield niet eerder op tot zijn benzine ver
bruikt was en een band knapte en toen
bleek hij tot Zurich gekomen te zijn en
voelde hij zich eindelijk eens voldaan
over de Ausdauer van zijn wagen cn
ook een beetje over die van hemzelf.
Hij bracht de duimendik bestoven auto
naar een garage en zei „Bewaar bet
ding een maand of langer; ik ga de
bergen in." Hij was op dat moment
wel radicaal vergeten dat de mensch ook
de bergen overweldigde en met breed©
wegen doorscheurde, opdat overal mo-
lorgeraas en benzinestank zou zijn; maar
hij dacht alleen aan steenige paadjes
waarlangs hij met spijkerlaarzen wilde
zwoegen, met een geladen Riielcsack en
sterken puntsfok als eenig en rustig ge
zelschap. Dus trad hij in Zurich een
uitnoodigenden winkel binnen, die er met
al haar bergarlikelen touwen, houwee-
len, stokken, oprecht en ernstig uitzag en
na zijn inlcoopen voelde hij voor het
eerst duidelijk hoe rein de Zwitsersche
lucht zijn Indische hoofd verkoelde en
zette hij zich aan het wijde meer dat
door lichte nevelen omwaasd, de verre
bergen als een kostbaar geheim verhulde
Maar achter hem bleef hel rumoer
van trams, autobussen en mcnschdroin-
rnen, achter hem bleef de Gros2sladt
als een beklemming en dus wandelde
hij terug naar zijn hotel, trok de gloed
nieuwe (ouristenspUillen aan, stampte ver
genoegd op den houten grond met
zijn spijkerzolen, omgorde zich met
den groenen rücltsack en, snelde-
naar het station om met een derde klasse
kaartje, de binnenlanden te be; eiken.
En daar .zal meneer de afgedane auto
mobilist raillionnair, met geen ander
bezit dan een schraal gepaklen ransel
en een veertje op zijn loden hoedje;
op zijn bruin-gele handen gleed koes-
lerend de wilde Alpenzon die bloemen
geur meevoert; om zijn moede hoofd
een zuivere koelte die het blauw groene,
•&cor bergen omsloten meer overstraal
de. als een belofte naar beter leven.
Een algelegen dal, waarin een oud
Zwilsersch dorp den tijd verdroomde,
was 's avonds als de schaduwen zich
breed en donker over de bergruggen
vleiden, bereikt. Hij vond een hotel waar
nog nooit een sigaretten verslindende,
geparfumeerde Amerikaansclie een stap
gezet had; een onderdak zonder eenige
luxe, maar zoo geurend zindelijk en door
trokken van dennenhoutaroma dat hij
het hartelijk welkom en „Grüsz Gotl" van
de vrouw des huizes met een gevoel van
dankbaarheid aanvaardde. 's Avonds
op het stoepje, tegenover de bron, die
slil-vreugdig klafetde, zat liij roerloos
achter zijn karafje landwijn en hoorde
het klokken getokkel der fluweelig-grijze
zachtzinnige Koeien, die dan volle loome
majesteit terugkeerden, om den volgen
den morgen m alle vroegte weer de
geurige zonovergoten Alpenweiden op te
zoeken, Tokkelend hun vrome gamelang,
waar zij gingen.
Na een droomioozen diepen slaap toog
de eenzame, als de zon nog niet ©ver
de hoogste toppen heen reikte, op
pad; de pure ochtendkoelte was als een
strelende hand om zijn onbedekt hoofd,
dal hij hief naar de zwijgende enorme
bergen, waarin een oerkracht, een bei-
lig, stille adem huist, naar de flu
weel-groene weiden, omruischt door drif
tige, bruischende beken, buitelend over
kantige steenmassa's en altijd weer het
beUengelokkei als een fijn geluid Ver
dcor de lucht voortgedragen.
Ouder een wijdarmige larix zette hij
zich pas neer als na uren stijgen zijn
voetzolen brandden en zijn ontspannen
gelaal parelde. Dan plotseling stapten
langs hem heen langzaam en vol aandacht
een muisuleurige ko<N begeleid door '11
kiltig-coquet, zwart geitje een harmo
nisch duel van zijn belgetinkel, eensge
zind de kleine hoefjes naast de groolere;
rustig wandelden ze zonder haast, zonder
begeleiding huiswaarts, nu dc felle zón-
branding hen naar den koelen slat dreer.
De man uit Sumalra zat stil, heel stil
en luisterde naar hel vele dat de Natuur
ieder wil toevertrouwen die luisteren
kan en zichzelf vergelen - En hij wist
zijn eenzaamheid, zijn eenige rijkdom
en zijn vlucht, het behoud.
KUNST EN WETENSCHAP
Film in n a t u u r 1 ij k e kleuren.
üe correspondent te New-York van het
Handelsblad beschrijft een vertooning
met een film „Kodacolor4' van den 74-
jarigen George Eastman.
Ilel is een film, van ong. 25 m lengte,
die vissollen, bloemen, spelende kinde
ren en strandgezichten vertoonde. Het
groole onderscheid met andere gekleurde
films die .al jaren in omloop zijn, lag
hierin, dat de tinten veel matter waren
en dus „echter" leken. Vooral de kleur
van gezichten, armen en handen was op
merkelijk natuurlijk cn het viel des te
sterkei- op, toen de demonstrateur een
oogenblik den lens, die "het tooverwerk
verricht verwijderde, waardoor de wel
bekende zvvart-vvitte film le zien kwam.
Toen de lens er weer voor 'was geplhalsl
vie.1 het natuurlijk nog meer op en het
bracht meteen iets rustigs voor deoogen
mede.
Het geheim schuilt inr-de speciaal ge
prepareerde film en de toepassing van
een lens met kleurenfiltcrs-lens. Bij de
opname wordt het Jicht ,dat van het ob
ject afstraalt, door een optische inrich
ting (gekleurde filters) gescheiden in
blauwe, groene, en roode slraljcn, die
elk afzonderlijk op het filmmateriaal in
werken. Deze stralen gaan vervolgens
door het celluloid en vormen aan den an
deren kant op den speciaal gevoeligen
laag een latent beeld. De fihn-oppervlak-
leis aan den niet gevoeligen kant vaneen
relief in cylindervormige lensjes voorzien
Deze lensjes zijn ongeveer 7 maaf kleiner
dan de punten, waaruit hét raster der
illustratie in een krant beslaat. Het doel
van deze lensjes is' het binnenvallende
licht, dat al in blauw, groen of rood
gescheiden is. vast te leggen op de be
stemde plek van de gevoelige laag aan
don anderen kant Van den film. Het to
taal vau deze onzichtbaar kleine opper
vlakten vormt liet heele photografjsche
beeld Hot ontwikkelen van zulk een film
is alweer een geheim proces, dat in de
laboratoria van Rochester dient le gebeu
ren, maar van een ontwikkelden film kan
men naar wensch een gewoon aantal af
drukken maken. Bij het projecteeren
•heeft juist een omgekeerde gang van za
ken plaats. De film zelf ziet er normaal
zwarten wit uit als elke andere.Hét licht
achter den afloopenden film in de mi-
de gele bus
mei zwarten band
(Ingez. Med.)
croscopisclie lensjes valt weer door een
lens met kleurfilters.
Voorloopig is de gekleurde huis-bios
coop nog een amusement voor rijkaards.
Aangezien de films in de Kodak-fabriek
te Rochester moeten worden ontwikkeld,
ziet het er voorloopig niet naar uit, dat
particulieren buiten Amerika er op groo-
teu schaal gebruik van zullen maken.
Van deskundige zijde werd aan het
blad na informatie medegedeeld, dpt de
toepassing van deze uitvinding voor de
bioscoop waarschijnlijk moeilijkheden zal
meebrengen .die zich bij de kleine ama
teursfilms niet voordoen. Men heeft nu,
eenmaal te maken met een raster-repro-
ductie de zeer loleinc punten, die op de
voe.lige laag van de film tezamen hofc
beeld geven, kunnen geeai zeer sterke
vergrooting lijden, vandaar dan ook, dat
de uitvinding voorloopig nog slechts bij
de miniatuur-film is toegepast.
Een
mooi staaltje van
k a t o e ri d r u
We ontvingen een in I'. I". van Ylis-
singen en Cos kotoenfabviehen te Hel
mond vervaardigde IXe Olympiade-vlag
naar het ontwerp van Van deil fPl'as, ge
drukt met Indanthrenverfstoffen
liet is een vierkanten lap, mei een
athlelenfiguur omringd door toepasselijke
symbolen en letters.
Maar wat ons, nog meer dan l onder
werp in dezen doek trof. is de harmonie
van de kleuren in de rustig-ontworpen
teekening.
Hel materiaal waarop gedrukt is, be
staat uit katoen. De kleuren zijn machi
naal gedrukt op een speciale volgens het
roleerend principe werkende kaloen-
drukmachine. De firma doelde ons daar
over nog de volgende technische bijzon
derheden mee. De teekening van de vlag
VAN DE CG^riWIS
,r\IDDELBVrtCac=ME
COV-te|RANT^||\\ tgm s®
HET GEHEIME
GENOOTSCHAP
Het was een mooie zomermiddag in
de tweede helft van Augustus en Jan
•Wouüslra zat met zijn broertjeTheo
en (de beide buurjongens, George en
Hans Keppel, in den koepel achter In
hun tuin. George had een detectives-ver
haal gelezen en verleide er nu in kleu
ren en geuren van. Het was een praclit-
verhaal en de jongens luisterden met
ingehouden adem. Zij waren echt in
spanning en verlangend te welen, wat
het einde dor geschiedenis zou zijn. Ze
dachten eerst, dat de misdaad nooit ont
dekt zou worden, doch tenslotte was
dit loch hot geval en ontging de misda
dige zijn straf niet. Een geheim genoot
schap liad de misdaad aan hel licht
gebracht.
Plotseling riep George uit:
„Maar dat kunnen wij ook doen! We
kunnen een jjcheim genootschap stich
ten".
't Zou cenig zijn", vond Theo.
„Fijn", klonk het uit den mond va'a
Jan.
En Hans noemde het:
„Een reuze-plan".
„We moeten elkaar plechtig beloven
geen geheimen voor elkaar te hebben."
zei George.
„We zullen werk genoeg vindien,"
meenoe Theo. „Wie weet, of er géén
struikroover tusschen die baschjes zitt"
—Hans, de jongste van het viertal, ril
de even, maar wilde voor geen geld ter
wereld aan de anderen iels van zijd angst
laten mencen
De jongens vatton elkaar nu allen
plechtig bij een hand en zeiden als uit
één mond den aanvoerder, George, na;
„Wij vormen het Geheime Genootschap
voor Ontmaskering van Geheimzinnighe
den, bij afkorting het G. G. O. G."
George meende, dal hieruit tevens dui
delijk bleek, dat hij de aanvoerder van
het genootschap was, daar de letters
alle in zijn naam voorkwamen, de G
alleen één keer minder.
Hij verleide dit aan de anderen, waar
op Jan Wouostra gevat antwoordde:
„Maar dan heb je je eer verloren,
baasje". -
„Waarom?" vroeg George verbaasd.
„Wel de letters uit jc naam, ere, die
liet woord eer vormen, komen er niet
in voor", antwoordde Jan.
„Mooi gevonden", erkende George
lachend, „maar als ik aanvoerder van
het G. G. O G ben, stel ik er een leer
in de zaak ernstig op (e vatten en niet le
rusten, vóór ik alle misdadigers ontmas
kerd heb".
7,Bravo! Bravo! Leve onze aanvoer
der' riepen de drie anderen.
Op dit oogenblik meende George, dal
hij builen den koepel, die in een hoekje
van den tuin stond, onderdrukt gelach
hoorde. 1
Hij zei hiervan echter niets tegen de
anderen. De gedachte, reeds in de on
middellijke nabijheid een boosdoener te
«eten, was wel heel opwindend, dbch het
leek hem beter te wachten met er
op af le. gaan, tot alles goed afgesproken
en de rollen verdeeld zouden zijn.
Het trof mooi, dat het nog vacanlie
as en zij dus allen tijd hadden om
geheimzinnigheden niet alleen op het
spoor te komen, maar ook aan het licht
te brengen. Deze lieten niet lang op
zich wachten.
Dien avond moest Theo in schemer
donker een briefje voor zijn moeder
wegbrengen. Nauwelijks was hij in de
laan. of hij zag hun buurman, meueec
van den Heuvel, behoedzaam om zich
heen kijkend en met een groot wit pak
in dc hand, over het lage hekje van zijn
luiu klimmen Waarom ging hij niet dooi
de gewone opening? Daar stale natuurlijk
wal achter en iets goeds 2011 het zeker
niet zijn. Wie niets in zijn schild voer
de, hoefde niet zoo te sluipen.
Theo grinnikte in zich zelf van ple
zier, zóó blij was hij, l'cedsi 'n'ui iels/ le kun
nen aanbrengen bij den aanvoerder van
bet G. G. O. G'. Zouden de anderen pok
al iets ontdekt hebben? Neen, daar nu
niet aan denken, maar liever opletteu,
wat cr verder gebeurde.
Mijnheer van don Heuvel liep door
de laan, zoo dicht mogelijk langs de
huizen. Plotseling bleef bij echter stil
staan en wel vóór Zonneliock, een villa,
die al een paar maanden leeg stond
op den hoek van een zijlaan.
In het volgend oogenblik had hij het
i hekje opengemaakt en verdween hij mei
hel geheimzinnige, pak aan den achter
kant van liet huis.
„Wacht maar, mannétje! zei Theo half
luid en hij schrok van zijn eigen stem.
Het kwam er nu iutmers maar op aan,
niets te verraden Stellig liep meneer
van den Heuvel iu clen vat en Theo
holde naar George om hem le vertellen,
wat hij gezien had.
Buiten adem stond hij weldra onder
het raam van George's kamer. Op zijn
bekend fluitje werd een raam openge
schoven en nauwelijks bad Theo liet
wachtwoord „detective!"' uilgesproken, of
George zei op gedempten l-oon terug „l'w
dienaar".
In hef volgend oogenblik holde hij
de trappen af om Theo open le doen
Nu waren de ouders van Jan en Theo
met die van George en Hans dien avond
toevallig uit en was het viertal, dat
hel G. G. O G. vormde, weldra opnieuw
in den koepel vereeuigd. waar Theo
zijn verhaal deed en de drie anderen met
open mond luisterden.
Allen waren liet roei*end eens, dal
er iels achter moest zitten en brandden
van nieuwsgierigheid om le weten wat
Zij besloten den volgenden morgen vroeg
op te staan en vóór d!ag en dauw een
nauwkeurig onderzoek in le stellen.
Dien nacht droomden de jongens van
allerlei opwindende avonturen. De één
was nog grooter held dan de ander
en hun aanvoerdter droomde, dat hij op
audiëntie komen moest bij dc Koningin,
om uit de handen van Hare Majesteit
oen ridderorde le ontvangen.
Hel was den volgenden morgen dan
ook wel een teleurstelling voor George,
toen hij bij zijn ontwaken bemerkte,
dal hij geen ridderorde op zijn pyjama
zag en weldra tot de ontdekking kwam,
dat hel maar een droom geweest was.
Vlug kleedden de jongens zicli aan en
behoedzaam slopen zij de trappen af.
Toen Jan en Theo buiten kwamen, ston
den George en Hans reeds op hen te
wachten In optocht gingen ze nu naar
Zonnehoek. Het hekje konden zij ge
makkelijk overklimmen, maar in hel huis
komen was een onmogelijkheid, daar
de deur veilig op slot bleek en alle
ramen gegrendeld waren De schuur
stond echter aan en dit terrein werd
nu nauwkeurig afgezocht Geen der jon
gens zag echter iets verdachts en reeds
waren zij op het punt Theo uit te lachen
om zijn zoogenaamde ontdekking, toen
Jan opeens in een donkeren hoek een
groot, wit pak zag.
,,'t Is misschien wel een bom", zei
Hans.
„Domine jongen Meneer van den Heu
vel zal hier toch geen boni neerleggen
„Laten wij het pak eens nauwkeurig
onderzoeken", stelde George voor
Plotseling hoorden de jongens echter
naderende voetslappen Als bij afspraak
verstopten zij zich in den donkerstem
hoek der schuur. Zoodra meneer van
den Heuvel want liij zou het na
tuurlijk zijn binnen was, zouden zïj
KLEUR- EN KNIPPLAATJE
Het is alweer een heel tijdje
dat we een kleur- en knipplaalje in ouze
kinderkrant hadden. Eigenlijk is dat ook
meer een Werkje voor de midd,agen,
dat we niet naar buiten kunnen en
voor de lange winteravonden.
Maar zelfs in de vacanlie kau hel
regenen. Dikwiils naar onzen zin wel
wat heel' veel. En daarom willen we
vandaag weer eens een kleur- en knip
plaalje geven.
Je herinnert,je zeker nog wel, dat we
afspraken: dc plaatjes en driehoekjes
niet uil de krant te knippen, inaar ze
netjes op dun, "doorschijnend papier, dal
we er op leggen, over le trekken Zoo
heel moeilijk is aal niet en ik 2al niet
boos kijken als in den langen baard van
Dwerg Pluimmuts eeu haartje te veel
of le weinig zit
Zijn we mei overtrekken klaar, dan
plakken we ae plaatjes en de driehoekjes
met lijm of misschien is gluton nog
gemakkelijker, op dun karton.
Daarna gaan we (len paddenstoel kleu
ren. Kies zelf maar de kleur, die je
't mooist vinal. Wat dunkt je van een
witten steel cn een rooden kop? 'k Ge
loof, dat het wel aardig zal staan, maar
mond, neus, oogen en wenkbiauwen zolul
ik wit laten. Voor het mos op den grond
is groen wel heel geschikt. Aan het
dwergje kun je niet veel kleuren, of
je moest hem een rooden neus en een
paar roode ooren willen geven. Geel
of bruin lijkt me mooi voor zijn trom
pet. 't Mos, waar hij op staat,(jveer groen.
Vervolgens knippen we plaatjes en
driehoekjes secuur uil. Zorg vooral, dat
Pluimmuts daarbij geen vinger verliest
en de pluim van zijn muls vroolijk wap
peren blijft
De driehoekjes vouwen wc nu op
de stippellijnen om Zij dienen om den
paddenstoel en liet dwergje (e ste-unen.
Plak qus het smalle reepje van het
driehoekje, dal liet meest spits eindigt,
achter Pluimmuts en liet reepje van liet
andere driehoekje achter den padden
stoel.
Ziezoo, nu zijn we klaar. Al slaat
Pluimmuts ook nog zoo lang op zijn
trompet te blazen, ik geloor toch niet,
dat het den paddenstoel ooit zal verve
len. Zie hem eens vroolijk kijken
C. E d. L. .H
hem ter verantwoording roepen.
Maarer kwam niemand binnen
en plotseling werd de deur der schuur,
met ecu harden slag dicht geslagen Ont
steld keken de jongens elkaar aan. Zij
waren gevangen. Dat dachten zij ten
minste.
Gevaugeti nog wel door iemand, die
niet veel goeds in zijn schild voerde.
Haps rilde voor den zooveelslen keer
sinds het G. G. O. G. opgericht was.
Doodstil bleven de jongens staan luis
teren. De stappen verwijderden zich
sleeas verder om eindelijk
vcrawijnen.
Toen geen enkel geluid meer verno
men werd, waagde George t de schuur
deur - zij was gelukkig niet op slal - op
een kier te zeilen. Behoedzaam keelc hij
er door om zich even later geheel naar:
buiten le werken en niets verdaelits
lc zien.
„Ik z.al dc wacht houden", fluisterde
hij. „Maken jullie het pak voorzichtig
open".
Jan Woudslra verzamelde het eerst
al zijn moed om hel griezelige pak
aan te raken Hij bekeek hel van alle
kanten, totdat zijn broertje met een ener
giek gebaar plotseling met zijn padvin-
