PLEIKES' PAASCH-EI FEUILLETON. 1'! MITS KOST BIJVOEGSEL VAN DE VAN Vrijdag 16 Maart 1928 No. 65 BINNENLAND onderw ijs-enquête. (Van onzen Ipdischcn medewerkerj Reeds bijna een jaar is mcnl in Indiö bezig aan een enquête, d!ic de rede ring laat houden naai- den invloed, die bet onderwijs gehad ^ou kunnen heb ben op de communistische en nationa listische relletjes en opstootjes Van eenig positief resultaat dezer cnqclc hoort men nog nied en dajt is ook niet verwonderlijk want het is uiterst moeilijk, betrouwbare gegevens over den invloed van hel onderwijs te krijgen. Vraagt men aan de onderwijzers zelf, of ze bolsjèwickjschc leeringen onder hun leerlingen hebben verbreid, dan zullen dc oneerlijken dat natuurlijk ont kennen, maar onder de eerlijken zullen er ook heel wal zijn, die te goeder trouw meeueu, dal hun invloed stellig nicl on gunstig geweest kan zijn en zij zicli'bij liet les geven.steeds onthouden hebban van dogmatieke beweringen. Als kind van 0, 7 jaar was ik op Zon dagschool bij de vrouw van eenf domi nee; mijn ouders hadden haar tevoren gevraagd,i °m zoo n klein kind niet te veel dogmatiek bij te brengen eu vol verontwaardiging had ze betuigd, dal niets verder van haar was dan dogma en dal ze enkel het eenvoudige chris telijke geloof, zooals dat voor Kleine kinderen dienstig is, onderwijzen zou, ze was volkomen te goeder trouw' en tot haar overlijden, tientallen jaren later, ben ik steeds vol eerbiedige vriendschap voor haar gebleven, maar ik was hog geen half jaar op haar Zondagschool, of ik was doordrongen van de meest starre, dogmatieke opvattingen omtrent praedestinaiie en het offer des blocds; zij voelde in het geheel niet, waar in haar geloofsovertuiging) hel dogma be gon eu hoeveel ervan dogma was De mogelijkheid beslaat, dal onder bolsjc- wiki er ook zijn vati' niet oil te hvef.ein- schappelijke ontwikkeling, die eveneens te goeder trouw niet voelen hoWvocl d.ogma er in hun opvattingen! is en die dus niet bewust liegen, als ze zeggen, dal zij in het geheel geen dogfcua aan de jeugd leeren Ondervraging! van de leerlingen zelf zal ook geen all Ie be trouwbare uitkomsten opleveren, zoo lang die leerlingen zelf nog niet d(e ont wikkeling hebben bereikt die noodig is, om het leerstellige van hun onderwijs te beoordgelen En onmogelijk is het, er achter te komen, hoe huiten de seho- lcn holsjewiki-propaghnda onder het mom van privaatlessen, uitwerking had Dan is het voor lieden, die zich eeni- gen tijd lang overgegeven hebben ann bandelooze. onbekookte critiek op al wat verricht werd door ahvïe zij als hun meerderen en beteren voelen, heel moeilijk dien kronkel weer in hun her sens glad te strijken Zoq hleöft de be keerde bolsjewiek Baars wiens artikel tjes in de .Nieuwe Rolterdamsche Cou rant" we aangekondigd hebben, ook niet kunnen laten in het laatste stukje te schrijven, dat alles nog goed kan ga-in in Indiö, als maar de regeering zich krachtdadiger bemoeide met de econo mische ontwikkeling, den landbouwde emigratie enz enz Die leerstellige loon, waarmee Baars aanraadt, om nu eens Ie gaan doen dal. wat al honderd jaar lang hel ernstig streven der regiering geweest is, is komiek van naïeveteit en slechts te verklaren als een overblijfsel MARTIN'S VERJONGINGSKUUR Door RAFAËL SABATINI. Dit het Engelsch doov 0. M. G. d. W. 90), Zij stond hem aan' te zienf, zij trap pelde op den grond,, zij keek boos En eindelijk, half suf door haar groote ver achting, stemde zij toe Parijs en hel vonnis waren'een te verschrikkelijk voor uitzicht; daarenboven, al werd haar dat bespaard, dan bleef haar niels anders over dan een hutje in Touraine en Tres san. al was hij nog zoo Icelijk was ten minste rijk Dus maakte de abt. die had toege stemd in de vertooning vanf een begra fenisplechtigheid. zich nu gereed om op bevel van den gezanl der koningin, een huwelijk te sluiten Hel was spoedig afgeloopen Fortunio was de getuige van Tressan en Garnache stond er op zelf do bruid aan den lieer Séncqhal over le reiken, een grap d|ie de fiere vrouwe van Condillao meer pijn deed dan al wat zij lief laatste half uur had moeten verdragen Toen he\ afgeloopen was en de douai- van dc vele jaren, dat Baars aan zjjn leerlingen zich voordeed als de man, die alleen weet, hoe de wereld te verbe teren is. Nog een merkwaardig voorbeeld wil ik noemen van de groole moeilijkheid die dergelijke lieden hebben, om den afbrekende» bolsjcwiki-loon Le laten va ren ln 1903- zijn er na de spoorweg staking in Nederland heel wal onder wijzers geweest, die den grond onder hun voeten te warm vonden en naar Indiö gingen Zoo was in Hilversum ge durende drie dagen een hulponderwij zer eon zeer machtig man gcwee(sjt; als een diolalor maakte hij uit welke trein movhl vertrekken en welke niel, wellcc nienschen op reis mochten gaan cn wie niel, hij ge\oeld,e zich zoo gewichtig als een jongen god, maar toen na drie dagen zijn gestreng bewind eindigde, inoesl hij bemerken. d,at dc gemeente raad van Hilversum geen prijs meer oj) zijn diensten vleide en toen hij daarna elders solliciteerde, ondervond hij. dal ook elders men op dezen dic tator niet gesteld, was Hij is daaroji naar Indiö gegaan en het spuvernemenI stel de hem weldra in de gelegenheid., les sen te volgen voor de hoofdaclc lfij huwdj» een onderwijzeres die een groole steun was hij zijn studie hij haalde de hoofd,acte en maakte goede promotie; Zoo zag ik hem in 191;$ als hoofd van de hoofdenschool in tie residentie Ban tam, waar hij 800 gpld.cn jier maand ver diende, hetgeen met 150 gulden, die zijn vrouw als onderwijzeres aan de 7elfd,e inrichting kreeg, een bijzonder behoorlijkmaande tijksch inkomen maak te Hij had zoo langzamerhand, gehoed liet uiterlijk van een bourgeois satisfail gekregen en bewoofj zijn djkke lijlf nog slechts met deftige schreden, als ze gas ten te eten hadden, stuurden ze hun auto 20 KM. ver, van Tjillegon naar Anjer, om vooral bijzonder versche \isch op tafel te krijgen en d„an ontbrak d,c champagne niet Maar zoo'n enkele koer bleek toch, d,at in zijn ietwat traag geworden hersens nog zinnetjes waren blijven hangen van de holsjewiekscho dogma's zijner jeugd; zoo eens in de drie maanden hield hij ergens een lezing, om te sputteren tegen „liet misdadjge ka- 1 pitaal" en de zegeningen te verkondigen van de socialistische maatschappij Zijn leerlingen, Javaantjes van 12 lot 18 jaar, werden systematisch tol jeugjdige oproer- makertjes opgeleid Ik herinner me ecu opstel van een jongen van 14? jaar, dal door hem als het beste geprezen en voor dc volle klas voorgelezen werd, over Dipo Negoro; in dat opstel werd Dipo Negoro verheerlijkt als nationale Javaansclie held en wel daaroni, dat hij zoo branie geweest was legen den Soe- soehoenan, zijn heer. in opstand te ko men en zoo flink, om gedurende eenige jaren niel zonder sucoes tegen dien heer te vechten, waarom Dipo Negoro op stond deed er niet toe en' of het gelijk aan zijn, dan wel aan dei zijde van zijn heer was, liel hen koud; het feit alleen, dat er nog in 1825 een Javaansch edel man van den hoogsten ade(l eu familie van den Soesoehoeuan zoo flink geweest was, opstand te beginnen en een poging le doen, om zelf door de kracht .dier 'wa penen Soesoehoenan te worden, dal was het, wal een held van hemf maakte. En dan ook, dat hij aanvankelijk succes had met zijn strijd en zich jaren. lang slaande wist te houden, wai.l indien hel een impel paleisintrigetje geweest was, dan zou het niet interessant ge weest zijn. Met socialistische of commi nïstische Iheoriêcn heeft Dipo Negoro natuur lijk niets Le maken gehad; hij1 was de meest feodale aristocraat, d'jen men zich denken kan en het volk wa(s in zij oogon minder dan vee, want vee kan men verkoopen en zijn onderdanen zon Dipo enkel maar hebben kunnen ver huren. maar zoo zijn de ht.«ren< bolsje- wiki, als het hun slechts luidt, ontevre denheid le zaaien in jeugdige gemoede ren, dan zijn ze tevreden dn da(t is hel voornaamste doel, dat ze trachten te bereiken en hun socialistisch» ihco- riên hopen ze later wel ingang, te ver schaffen als eerst maar hiel zaad der rjère markiezin van Condillac veranderd was in gravin de Tressan, verzocht Gar nache hen in vrede te vertrekken eu wel dadelijk Zooals ik u beloofd heb ge zult van alle rechtsvervolging ontslagen zijn mijn heer dc Tressan.verzekerde hij den Sénéchal bij zijn vertrek Maar u moet de betrekking \an Sénéchal van Dauphi- nó dadelijk neerleggen, anders zou u mij noodzaken u te ontheffen van uw ambt cn dat zou onaangename gevolgen kunnen hebben Zij vertrokken, madame met gebogen hoofd, haar hardnekkige trots was .ge broken, zooals dc abt van hel Francis- kaner klooster haar in vertrouwen had beloofd Zij werden gevolgd door den abt en de bedienden van Florimond en Fortunio ging mee om de Iievelen van Garnache ten uitvoer te brengen dat de bezetting van rondillac onmiddellijk moest vertrekken Zoo bleef Garnache alleen in de groote /aal over met made moiselle de la Vauvrage HOOFDSTUK XXIV De avond vóór R tMaarten Garnache liep de kamer rond Hij was niet op zijn gemak; hij wist niel hoe hij het zou aanleggen het haar le ve.rlelten en zich zcAf van zijn' pijn lijke laak te kwijten. .onberedeneerde onte.vredenheid en haal legen de machten, die rust en orde hand haven is opgekomen Hoe zij zelf dan ooit rust ens orde zullen krijgen' in een op klassenhaat eu rassenhaat ingestel de ^samenleving, dal schijnt hen geen belang in te boezemen Ik heb niel veel hoop, datl de enqu ête der regcering veel zal opleveren en de groole moeite, oin personeel te krijgen voor dc talrijke onder wasinrich tingen in Indiömaakt, dat men ml bljj is. als men voldoende sollicitanten krijgt; scherpe selectie zal dparbij nog wel heel lang onmogelijk blijven en voldoende waarborg, dal men geen lieden krijgt met de geestesgesteldheid van hel boven door mij geleekende schoolhoofd, is een voudig onmogelijk le krijgen Maar loeh is hel verblijdend, dat de aandacht, der regeering oj> deze quaeslio gevestigd is «f maatschappelijke betee- KFNLS bkr BEROEPSKEUZE. "*"*1)001' «1e Vereenigmg voor Beroepskeu ze werd gisterenavond een vergadering gehouden, welke werd geopend door mi ll r o n van der lelt/ voorzitter der verecniging. die na een woord van wel kom hel woord gaf aan den spreker van den avond, den heer mr dr. U A. van Hhijn, uit Amsterdam referendaris ardeo- ling Volksgezondheid, van hel departe ment van Arbeid om te spreken over bovenstaand onderwerp Dc heer V a n R h ij n wees er op, dat de beroepske.uze in do laatste 15 a 20 jaar nieuwe vragen heeft doen ontstaan Vroeger werd een beroep dikwijls hij toeval verkregen; het hing voor do min der gesitueerden af van hetgeen toe vallig open was eu wat hel beste be taalde. Geschiktheid telde niet mee Bij de beter gesitueerden was het niet veel anders Dit is reeds hel geval bij de keuze 'tussohen II R S. en het Gymnasium, 'waarbij aherlei factoren medewerkten,; behalve die, welke thans bij beroepskeu ze gelden Men is eerst in lateren tijd gaan realiseeren wat gevraagd moet worden. Do groote hezwpren waven vroeger van tweeërlei aard. In de eerste plaat« individueele on in de tweede plaats maatschappelijke bezwaren. Dc indivi duceie, omdat ieder mcnscli iets op zich zetf is. een waardevolle persoonlijkheid is, en dit komt alleen tol zijn recht, als de rechte man op de rechte plaats komt. Anders doet men zijn werk luste loos, en dit geefl meer kans op onge vallen. Dil zou statistisch aan le toonen zijn. Nog is een individueel bezwaar de kans op veranderen van betrekking, maar dan ook kans om ongeschoolde arbeij» der te worden Dit zijn juist beklagenswaai'dige per sonen, die steeds met werkloosheid wor den boareiget en ook met pauperisme. (De maatschappelijke bezwaren zijn. dat zonder beroepskeuze de productie niet lot volle ontwikkeling kan komen Iemand met lusl tol zijn vak produceert meer, dan iemand zonder dien lust De wis selingen in de werkkrachten brengt met zich advertentiekosten, minder produoee- rende nieuwe krachten Het kan nog als de arbeider van het eene naar het an dere beroep gaat, maar nog erger is het, als er een werkelooze periode Lusschen valt. Spr juicht daarom het vakonder wijs toe, maar betreurt het. dal nog zoo weinig gebruik wordt gemaakt van de kans, neergelegd in de N. O wet, om met rijkssubsidie een leerlingenstelsel op de fabrieken in te voeren. Wil men dit goed uitvoeren, dan dient men de beroepskeuze uil te bouwen, om opleiding van verkeerde personen te voorkomen. De werkgevers zullen de risico niel willen loopen, dat later Wijkt, dat verschillende leerlingen niet voor hun vak geschikt 7,ijn. Het dunkt spreker, dat voor beroeps keuze in de eerste plaats gelegenheid moet zijn voor juiste voorlichting over de verschillende beroepen, maar ook moet men de jongens kennen. De kennis van beroep eischt, dat hel bureau voor beroepskeuze goed op de hoogte zij van ieder beroep, hoe het er uit ziet, in welke omgeving het wordt Mademoiselle stond legen de tafel ge leund, waar de ledige doodkist nog op stond en keek naar hem) Hfe't gaf niet veel of hij nadacht, hij kon niet beden ken hoe hij hel haar zou vertellen Zij had hem gezegd, dal zij' dien Flori mond niet bepaald liefhad, dal haar trouw aan hem eerder beschouwd moest worden als trouw aan den wensch van haar vader En toch dacht hij hoe moest haar gevoel van trols gekwelsl worden wanneer zij hoorde, dat Florimond een vrouw mee naar huis had gebracht Gar nache had diep medelijden mot haar cn met haar eenzaamheid, later, als eigena res van een groot landgoed in Dauphiné, alleen en zonder vrienden En hij had ook een medelijden met zichzelf en het eenzame gevoel, dat hij later zou heb ben. maar dat was bijizaak Eindelijk was zij hel die hfet stilzwij gen verbrak ..Ja mademoiselle." antwoordde hij da delijk. hij was blij, dat zij door die vraag het onderwerp zelf aanroerde. ïk kwam bij tijds En Marius? Uit hetgeen ik u hoor- dfe zeggen maak ik op, dat hem' geen kwaad is overkomen „Neen, hij mankeert niéts. Ik heb hem1 gespaard .opdat h.ij kon deelen in de vreugde van zijn moeder over haar hu uitgeoefend, of de arbeid zittende of staande word! verricht, onder welke ar beidsvoorwaarden, dus welk loon. wordt gei'egeld of in ploegen gewerkt. Uok of het seizoenbedrijf is, of de kans op ontslag groot is Dan: welke eischen stelt oen beroep lichamelijk en geestelijk en ook zedelijk bijy bran derijen ol' brouwerijen;. Men moei ook den candidaat kennen. Een sollicitatiebrief is volgens spreker geen bewijs voor intelligentie en geschikt heid. Spr. hecht geen waarde aan die brieven, ook omdat men niet weet of do sollicitant hem zelf schreef, eu deze alleen schrijft wat hij weet. Men kan evengoed jolen wie dc betrekking zal krijgen, dan alle brieven doorlezen. Het (laten komen van een jongen kan ook tot toevalligheden leiden, ook het slecht, goed of best zijn van een voorganger heeft invloed op de beoordeeling van den candidaat. Getuigschriften hangen veel al' van de omstandigheden, waar ouder zij gegeven worden Daarbij k,oml, dat men een getuig schrift moet geven, en er over dc wijze, waarop het werk, verricht is, alleen iels in mag staan, als de werknemer er om vraagt Al die bezwaren moei men ondervan gen door de beroepskeuze Dit is niet zoo heel eenvoudig. Een bureau voor be roepskcuzc moei beschikken over de gegevens der ouders over de candidatcn, waarbij men eenige restrictie moet in achL nemen. Daarnaast de gegevens dor onderwijzers, die hel k,arakler hebben kunnen liestudeeren Hel xs jammer, dat de onderwijzers nog veelal de waarde der beroepskeuze en dus ook van hel invui ten der k aarlen niel voldoende voc 'en. Daarnaast komt dan de wen schel ij kb e id van een lichamelijke, keuring en de toe passing der psychotechniek; Te Amsterdam heeft iiel bureau van psychotechniek reecis veel gped werk ge daan en psychotechniek is dau ook een der boste middelen om den candidaat te leeren kennen Zeker moei worden toegegeven, dat bepaalde goniëen wol op hun plaats zu)'- len 'komen, maar die zijn er 700 weinig. Maar er zijn er ook veten met gewonen aanleg voor een bepaald vak en de be roepskeuze is dan ook voor de middei- matigen bedoeld. Als men zegt, dat ve len door hun wilskracht toch vooruit bomen, dau wijst spr. er op, dat hij het onderzoek toch ook op wilskracht wordt gelei Waar ook wel gezegd wordt, dat 13 en 14 jaar te laag zijn om over de psyche van een jonge» een oordeel te kunnen krijgen, dan zegt spr dat dit afhangt van do wijze waarop het onderzoek plaats hecfl. Het onderzoek kan zeker uitmaken of oen jongen voor een bepaald vak niel ge schikt is, maar tevens, dat hij voor een ander juist wol do aangewezene is Dal de beroepskeuze d» „slruggk for life1' zou opheffen, ontleent spr Men dcrijgl haar voor de jongens van ongiej- veer ggelijkpn aanlog voor het vak, mtn brengt de „struggle lor life'' op vee' hoo- «er niveau Spr eindigd,e met toezegging om nadere toelichtingen te geven of vragen le beantwoorden In de pauze en ook daarna maakUm meerdere idjcr aanwezigen gebruik van de gelegenheid, om vragen te steken Het zou ons le ver voeren, die allen afzonder lijk le melden, daarom bepalen wij er ons loo in het kort mede te d(eeileii wat uir van Ithijn naar aanleiding van een en ander nog opmerkte Ten eerste dat getuigschriften goed zouden kunnen zijn, als zij werkelijk waarheid inhielden, maai- dit is lang met attijd het geval. Verder dal spr. niet zeker weel op dc N' V ook rijkssub sidie voor opleiding van verpleegsters inhoudt, maar dat spr het niel gelooR, bedoeld is voornamelijk voor bedrijven Dat het moeilijk is psyclvj-lechnisch on derzoek toe te passen zander voldoende hulpmiddelen en men goed doel zich dan le specialiseeren tot enkele vakken De bureaux voor beroepskeuze hechten geen waarde aan schriftkundig onderzoek Van de ondeiwvijzers le Amsterdam geven on geveer 10 pel. geen voldoende inlich tingen Hel is 7.ekcr noodig. dal ook ou welijk met mijnheer de Tressan." „Gelukkig, mijnlieerl Vertel cr mij wat vanHaar stem klonk stijf en offi cieel.'* Maar óf hij hoorde hel niet, óf hij lette niet op dc vraag. „Mademoiselle", zei hij langzaam., „Florimond zal weldra komen „Florimond?' viel zij hem in de rede; haar slem klonk schel alsof zij schrikte, zij werd doodsbleek. Dat waarop zij maandenlang had gehoopt en waarvoor zij had gebeden was eindelijk gekomen en zij schrikte er haast doodelijk van. Hij merkte de verandering op en schreef het toe aan een natuurlijke ont roering. flij zweeg een oogenblik fcn voegde er toen bij „Hij is nog te La Roebelle. Maar hij komt zoodi-a hij vernomen heeft dat zijn stiefmoeder van Condillac vertrokken is." „Maar waarom waarom - -Had hij dan in t geheel geen haast om naar mij toe te komen?" vroeg zij stamelend. „Hij is Hij zweeg en trok aan zijn knevel terwijl hij haar somber aanzag. Hij stond nu dicht bij haar en bleef daar staan cn legde zijn hand zacht op haar schouder en zag neer op dat lieve, inne mende gezichtje, dat zij tot hem ophief. „Mademoiselle," vroeg hij, „zou het u erg veel verdriet doen als het niet Dit fijne stuk Ei-zeep GRATIS bij 3 pakjes Duif-Zeeppoeder Vetloogmeel lc Soort. Vraag aldruk van onze PAASCH-PUZZEL. Kon. Zeepfabrieken De Duit voorh. CHR- PLEIN ES, Den Doltler (Ingez. Med.) der studeerenden en daarmede gelijk le stellen gewerkt woral in dc richting van beroepskeuze Naast de opleidiug op do werkplaatsen, dient ook theoretisch on derricht te staan Tegen de huidige opleiding aan de vakscholen bestaan bij de praktijk ook bezwaren De opleiding op d» 1 we rij plaatsen is goedkpopor hen goedje op leiding is een belang ook voor df werk gevers Wilskracht is ook reeds door enkele proeven onderzocht, maar ook op dit gebied moet men nog verder k.omen. Om oen goed idee tc krijgen van de middelen der Psychotechniek moet men trachten een laboratorium le mogen be»- zoeken liet is reeds van belang geble ken de tests bij het bedrijfsleren naar geschiktheid te toetsen Spr zegt in het algemeen zijn verwachtingen nog niet te hoog te spannen, er zijn nog maar enkplc beroepen, die goed onderzocht kunuen worden, er moet aan dit allés nog veel uitgebouwd worden De voor 7 slool uiel dank, aan hen. die zich als lid, opgaven en ook, aan den inleider. Onder de niel overtalrijke aanwezigen, was ook de heer L Dekker als vertegei*- woordiger van het be.stuur van „Hanf- delsbelaug". Kunst en Wetenschappen Provinciale Zeeuwse he Schoonheids- cn Archaeo logisch c Oom miss ie Aan het door bovengenoemde com missie aan God Staten uitgebracht ver slag over 1927 is het volgendie ontleend Als correspondent trad af ds II P de Puij le Cadzand. «lie werd opgevolgd door dr J. de Hullu In een te Goes in November gehouden vergadering der commissie von<l een be spreking plaats met hel gemeenlcbo- voor u weggelegd was met den heer van Condillac te trouwen?" „Verdriet doen?" Die vraag alleen deed haar opleven, „neen noen mijn- 'hocr; het zou mij in 't geheel geen ver driet doen. „Is dat waar? is dal wezenlijk waar? riep hij uit en ook zijn toon scheen min der somber. „Weet u dan niet hoe waar dal is?" zei ze op zulk een toon en met zujlk een schuwen blik naar omhoog, dat Gar nache plotseling iets in zijn keel voelde. Het bloed vloog hem naar de wangen Hij verbeeldde zich, dat er eera heel vreemde beleekenis was in die woorden va» haar, een beleekenis. die zijn polsen sneller deed kloppen dan vreugde en gevaar zelfs ooit hadden gedaan. Toen trachtte hij zicli zelf Ln bedwang te houden, heel in de diepte van zijn zicJ meende hij een spotlach te hooren juist zulk een uitbarsting van sardo nische vreugde als zijn lippen ontsnapt was, twee nachten 1e voren op weg naar Voiron. En toen kwam hij terug op de zaak. (Wordt vervolgd.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1928 | | pagina 5