FEUILLETON.
DERDE BLAP
VAN DB
VAN
Zateruag 10 Maart 1928 No. 80
afgeloopen jaar de afdeel ing Samenwer
king van den A g. Bond van TechnischL
en Opzichthoudend' Pei-soneel aan, doch
doordat de afdee.ing Souburg van den
Alg. Ned. Melaalbewerkersbond in de
afdeeling Vlissingen werd opgenomen,
had dit geen invloed op het aantal.
De afdeeling Koudekerke van de Ned.
Ver. van Spoor- en Tramwegpersoneel
en de afdee.ing Vlissingen van oen Bond
van Nea. unaerwijzers wenschle zich bjj
den Besluurdersbond aan te s uiten.
Het instituut voor Arbeidersontwikke
ling telt 78 leden en donateurs.
UÏT STAU EN PROVINCIE
De minister van financiën maakt
bekend dal ten behoeve van 's Rijks
schatkist is ontvangen bij:
den inspecteur der registratie en do
meinen le M i d d e I b u r g, f 1526,50 we
gens gewetensgeux, voor le weinig betaal-
ae inkomstenbelasting en vermogensbe
lasting;
den ontvanger der directe belastingen
enz, te Hansweor t, f 50,18 wegens le
weinig betaalde inkomstenbelasting over
1925-1926, 1926-1927 en 1927-1928; en
f 188,47 wegens te weinig betaalde in
komstenbelasting over 1921-1925.
Uit Vlissingen.
In bet jaarverslag van den VI is-
singschcn Besluurdersbond over '27
wordt medegedeeld, dat jjietlegensfaan-
de er eenige werkverruiming kwam in
de metaalindustrie en de bouwvakken
dit weinig invloed bad op het ledental
der plaatselijke vakcentrale.
Het ledental, dat de afgeloopen 2 jaaü*
niet onbe'ansrijk toenam vermeerderde
ook in 1927. Telde de Bestuurdersbond
op 1 Januari 1927 1254 leden, dit aantal
bedroeg op 1 Januari 1928 1278. Deze
toename is dee sh et gevolg van liet uit
breiden van enkele organisaties, deels
door het toetreden van de afdee'ing Op-
zichlhoudend personeel. Het meeren-
deel der aangesloten organisaties liep
met enkele leden terug. De werkloos
heid, die in verschi lende takken der
industrie noff lieerscht, a smecle de vor
kregen bezuinigingen op arbeidskrach
ten, is hieraan niet vreemd.
Het aantal aangesloten organisaties
bleef ongewijzigd; wel sloot zich het
Uit Walcheren.
Woensdag vergaderde het Groene
Kruis"' te Vcere onder leiding van
haar voorzitter, Dr. Weyland. Lit hel
jaarverslag van den heer VerJiage, sccr.,
bleek, aat door de afscheiding van Vrou
wepolder de nfd. verlies had geleden
Uit de rekening van den lieer de Wolf,
penningm. bleek, djit er was1 ontvangen
in 1927 een som van f 1798.76, uitge
geven f 1593,77. De verpleegster bad
wcev haar functie met loflijken ijver ver
veld en 984 visites afgelegd, waar hulp
noodig was.
U i i 3 u i d - 3} g ve 1 a r. d.
Tot leden der plaatsel. bioscoop
commissie te Goes zijn door B. en W
benoemd de heeren 4T. Cl. Wierts van
Coehoorn, voorzitter; Mr. Ph. R. Hugen-
holtz, J. A. Flink, J. Ruijsaard, H. Snoek,
A Th. Verbist en R. Zuidema.
Nadat de commissie door den burge
meester was geïnstalleerd, werd tot se
cretaris gekozen de heer Mr. Hugenholtz
Donderdagavond hield de voorzitter
do heer A. To lenaar, voor het Nutsde-
parlement le Krabbend ij k c, een le
zing met lichtbeelden over: „Met de
Ned. Reisvereeni.ing naar Noorwegen
Spr. vertelde een en ander van de zee
reis met de „Monte O ivia".
Uil Tholen.
In de Dinsdag gehouden vergade
ring van den raad van Poortvliet
waren afwezig de burgemeester wegens
ziekte en de beer Elenbaas.
Aan den keuringsdienst voorwaren zal
in 1928 moeten betaald worden de som
van f 238.93. Voor de uitvoering van de
vlceschkeuringswef moet f 435.25 ge
stort worden.
Iln bet verslag der commissie van
toezicht op het L, O. wordt aangedron
gen op het plaatsen van een behoor-
lijk afgeschut urinoir bij de beide scho
len. en liet instellen Van wettelijk.' ver
volgonderwijs. Betreflpnde hel laatste is
ook een verzoek van gelijke strekking
ingekomen van de oudercommissie der
O. Sch. In zake hel eerste punt stellen
R. en W voor afwijzend te beschikken.
De heer Carels bepleit de weuscbelijk-
Ueid van een dergelijke inrichting en
wijst een plaats aan, waav zo gevoeglijk
zou kunnen aangebracht worden. Als de
uilvoering mogelijk is zullen Tl. cru W
er zorg voor dragen.
Met betrekking tol; hel vervolgondjer-
v'ijs dcelon B en W. mee, dat ze tn den
.iomendjen zomer de zpak aanhangig zul
len maken. De heer Opreis wil onmiddc- j
lijke afdpening en zoq- dal niet kan. dut 1
de raad zich uitsprqke over een op
dracht aan B. en WL iiï gunstige» zin
Dp ar toe wordt besloten.
Een verzoek van twee ingezetenen om
de^gemeente te doen aansluiten 'a/ijt dei
arbeidsbeurs le Bergqn op Zoom wordt
aangehouden lot de volgende vergade
ring, om de leden de (gelegenheid! te ge-
■en zich oj> de hoogte to stellen
De bekende circulaire van de P. Z
E.M. over dp cleclrificalie van de Noord-
groep wordjt voor kennisgeving aange
nomen. Uit de besprekingen blijkt, dat
de raad zich niet meer verzotten zal le
gen een nieuwe overeenkomst, nu de
Maatschappij de gemeentegarantie heeft
laten ver va'len.
JIct verzoek van lipt bestuur van de
Bijz. school om een voorschot ad: f 400
op de uilkeering ex art. 101 der wol op
het O L wordt toegestaan.
Hetzelfde bestuur verzoekt f 220 voor
dc. inrichting van een 7e leerjaar. B. en
W adviseeren hel bedrag beschikbaar
te stellen, ais de nola's zijn ingekomen
Dc heer Carels meent, dat er twijllfel'
bestaat over de wettigheid van dei aan
vraag; bovendien zal het bedrag alleen
besleed worden voor den aankoop van
boeken en is het le boog. Hij stelt voor
het verzoek (ex art 72) niet in te willi
gen; dan kan het bestuur bij Ged.
Staten in beroep gaan, Over d|at voorstel
staken de stemmen; voor de heeren
Van Westen, Hage en de voorstelI'er.
Voor dc uitvoering van<le mater- en
rijwiehvet wordt de bebouwde kom der
gemeente vastgesteld), zooals die om
schreven is in de politieverordening.
Voor benoeming tot;derden ambtenaar
van dén Burg. Stand >zijn de beide wet
houders aanbevolen. <>Rij de stemming
verkregen de heeren B. v. d. SI ikke en
W Carels ieder 3 stemmen en bijl her-
stemming ieder 2 bjjj loting wordt dc
laatste aangewezen.
j Bij rondvraag vestigt de heer Voge- 1
laar de aauijacht op het voorkomen van
grondwater bi dc laastel'yk gedojvpn graf
ruimten B. en W doen de toezegging,
dat voortaan hel water voor dq begra
fenis zal uitgeschept worden Do heer
Carels informeert naar hel in gebruik
nemen van nog niet in erfpacht uitge
geven gemeentegrond aan hot Schapen-
wegje. Uit de medcdeelingeu van wet
houder Krijger blijkt, dat daar cen< on-
geoorloofde toestand beslaat.
Zeeuw scli-Vlaander cu WJD
j •- We lezen in Zclaiulia.
.Bekend is te Aardenburg de
kwestie betreffende do verdeeliug der
overschietende woeshnisgolden tusschen
het II. K Armbestuur en de Ned. Herv.
Diaconie Deze laatste instelling meent
te kort te worden gedaan, zonder dit
echter te kunnen bewijzen, lle.t tegen
gestelde is zelfs het geval leder ingèwij-
de weet hoe groot liet tegoed nog is van
het R.K. Armbestuur (oen slordige 10.000
gulden), die dit bestuur in vroegere lij
don (niet al te ver terug denken; hot gaal
bier over de jaren 1854- 1020) te weinig
fonlviugj.
Deze kwestie nu is zoover gekomen
dat Ged. Staten weigeren de rekening
van het Burgergasthuis o.a over 1926
goed te keuren.
Op zichzelf wil dit niet veel zeggen,
waar de begrootingen dier instellingen
nog steeds door den raad zijn goedge
keurd en de regenten dus hunne nilge-
veu enz kunnen doen
Om echter deze kwestie der verdee
ling tot een einde te krijgen hebben de
regenten in een deze weck gehouden
vergadering besloten vernietiging Ie vra
gen aan de Kroon van liet besluit van
Ged. Staten, waarbij de weeshuis-re
kening over 1926 niet is goedgekeurd'
(We nemen natuurlijk niet de juistheid
van ai de beweringen voor onze rekening
- Red. M Crl
1 \a\o\eVtevv
&eV\eeV
(Ingcz Med.)
(Voor verder Stad en Provincie zie
men het Hoofdblad).
LANDBOUW
Kring Wal c heren Z. L. M.
Gisterenmiddag had op do bovenvoor-
zaal der sociëteit St. Joris een al e-
meene ergadering plaats van den kring
Walcheren der Z. L M. onder, voorzit
terschap van den heer jhr. 1' J. Boo-
gaerl, die in liet "bijzonder <|(>n algemoe-
nen secretaris, den heer ir. ,1 Siobenga
welkom heette.
Daar dc beer F. P. Polderdijk bedankt
heeft voor zijn benoeming lot' iilaatsver-
vangend lid van het hoofdbestuur. werd
aangewezen als zoodanig dc heer A. Aav-
nout.se j
Op verzoek vau do afdeeling Melis-
kerkc werd besloten bij den Polder Wal-
chore" ij,, i, dringen op het Kappen van
net hout langs dc wegen om dc drie in
plant s van om de 5 jaar én aan te
dringen op aanneming van hel voorstel
tot bemaling van den poldier.
Volgens de rekening over 1927 heeft
dt' «Mina I 20-, dn .orloon
van pluimvee f .,0.00 nadeelistol ooae-
levevd.
In hel jaarverslag van den secretaris
den lieer J l)om misse, .vordldank
gepraent aan a 1 -n, die medewerkten aan
hel welslagen der tentoonstelling. Over
hel algemeen werd aan speciale cur
sussen den motorlcenniscursus uilge
sloten le weinig deelgenomen
Verder wijst spr. op de last ondervon
den van het slechte weer, de venprij
zen waren vrij goed, die der paarden
minder. De wettelijke bepalingen wer
ken ook met gunstig op liet landbouw
bedrijf, dal andere eischen ste'L dan de
industrie. Maatregelen, welle handenvol
ge d kosten en voor liet algemeen helaug
genomen heeten te worden, moeten door
den landbouw betaald worden.
l it eten aard, de wijze van toepassing
en liet slceas maar de erme maatregel
op de andore te doen volgen blijkt duide
lijk aal er een streven bestaat om het in
de steden gevormde overtollige intellect
den boer op te krijgen om daar den kost
op (e halen niet alleen maar hooge sa-
cijfers. Wat er in 25 jaar
veranderde.
Het zal velen lezers, die tot dusver
de schildering van het Indische leven
in deze Kronieken hebben willen vol
gen, waarschijnlijk belang inboezemen
om iets naders te vernemen omtrent
het godsdienstig leven en de positie
der kerken en kerkgenootschappen in
onzen Indischen archipel. Immers het
zijn godsdienst en kerk, die van ouds
her op elk land en volk hun stempel
hebben gedrukt en een studie, waar
in aan hun rol en beteekenis geen aan
dacht ware gewijd zou met recht op
volledigheid geen aanspraak kunnen
maken.
De rol en de beteekenis der Indi
sche kerkgenootschappen is tweeledig,
namelijk met betrekking tot de Euro
peesche gemeenschap en met betrek
king tot de inlandsche maatschappij.
Wat de Europeesche maatschappij be
treft ligt het zwaartepunt van haar
werk in de zielzorg, hare beteekenis
voor de inlandsche maatschappij was
en is naast de zielzorg ook van be
schavingbrengend en koloniseerend
standpunt bekeken, van het grootste
uitgestrekte terreinen in raiuueu-v.c-i
lebes beslaan. Het moeder-eiland Am- I
boina van de groep der Ambon sche
eilanden en op Celebes de Minahassa
van Menado behooren sinds eeuwen;
lot de geheel gekerstende streken.
Men zou zich vergissen, indien men
meende, dat de zendingsarbeid uit
sluitend geschiedt door Europeesche
predikanten en predikers. Naarmate de
door de zending bewerkte streken
werden gekerstend, ontstond onder de
bekeerden zelf de drang om het door
hen verworven geloof onder hun on-
geloovige rasgenooten te verbreiden.
Ook hier mogen eenige cijfers een
denkbeeld geven. Op het einde dei*
19e eeuw werd het zendingswerk der
Indische kerk uitgeoefend door 39
predikanten, 25 hulppredikers, 128 in-
landsche leeraren en 242 inlandsche
godsdienstonderwijzers. Nu zijn er 43
predikanten, 33 hulppredikers, 8 gods
dienstleeraars, 330 inlandsche leera-
ren en ruim 300 inlandsche godsdienst
onderwijzers. Het zendingsmiddel der
Indische kerk is naast ae prediking
van het Evangelie steeds geweest de
christelijke school. De inlandsche lee- i
de Djawi Sraja, de Swara Tama e.a. j
Deze globale gegevens voor wat be-
treft de zending en de missie. Het
spreekt van zelf, dat in dit bestek geen
volledig overzicht van alle onderdee-
len van dezen voor de inlandsche maat- j
schappij zoo belangrijken arbeid kan
worden gegeven. Bijbelverspreiding,
ziekenzorg, onderwijs, vereenigingsle- 1
ven, alles op christelijken grondslag, j
het wordt in Indië met niet falende
energie bedreven en er waren hoek-
deelen over te schrijven. Wie door
bovenstaande gegevens zijn belang- j
stelling opgewekt voelt, kan te rechter
plaatse over dit alles de meest uitge- i
breide en ook belangwekkendste litte
ratuur in handen krijgen.
Een enkel woord over de rol en be-
teekenis der kerken in de Europeesche
maatschappij mag hier niet achterwege
blijven. Indië heeft langen tijd den
roep gehad, en niet ten onrechte, van
geen godsdienstig land te zijn. Vijf en
twintig jaar geleden was een sterk
ontwikkeld religieus gevoel in Indië
ver te zoeken. Een complex van om- j
standigheden was daarvan de oorzaak.
Het gehalte der koloniale maatschap
pij, de materieele levensbeschouwing
van velen die in den zeer harden strijd
om het bestaan geen tijd vonden voor
geestelijke zaken, tevens ook het ge
mis aan zielzorgers, de gebrekkige or
ganisatie en de primitieve middelen,
waarover de geestelijke herders be
schikten, ziedaar eenige der vele oor
zaken.
Maar zooals ik in deze Kronieken
reeds zoo dikwijls ook op ander ge
bied heb kunnen constateeren, ook op
het gebied der religie heeft Indië in
de laatste kwart eeuw een verbazing
wekkende verandering ondergaan. Uit
eenige der hierboven aangehaalde cij
fers omtrent de zending moge de chris
telijke activiteit op dit gebied in het
genoemde tijdsverloop afdoende zijn
gebleken, de zielzorg en het herstel
der christelijke beginselen onder de
Europeesche maatschappij hield daar
mee gelijken tred. Mocht het nog ge
beuren, dat 25 jaar geleden een ook
in het dagelijksch leven belijdend
christen een rariteit was, van deze toe
standen is heden ten dage geen spra
ke meer. Waarmede niet gezegd is, dat
Indië tegenwoordig naar onze Neder-
landsche opvattingen een uitgesproken
geloovige Europeesche gemeenschap
herbergt. De Indische maatschappij
herbergt al evenveel geestelijke stroo
mingen als wij heden ten dage in Euro
pa kennen en het aantal van hen, die
niet bepaald belijdend zijn, is er ver
houdingsgewijs misschien nog wel
grooter dan hier te lande, doch wie
nu tot eenig kerkgenootschap behoo-
rend, hetzij protestant of katholiek,
naar Indië gaat, behoeft niet langer
bevreesd te zijn daarginds in een on-
geloovige maatschappij zijn religie als
e?n kostbaren schat in zich zelf te
moeten bewaren. Hij zal ook in de
kleinere plaatsen zijn zielzorger en
zijn kerk vinden, dan wel zoo zeer in
de nabijheid, dat hem op geregelde tij
den de mogelijkheid om zijn gods
dienstplichten te vervullen, gewaar
borgd is. En wie in de grootere steden
MARTIN'S VERJ3MGJNGSKUJR
Door RAPAEL SABATIN1.
Uit bet Engelsch door O. M. G. d. W.
o
87/
Maar de abt trad plotseling naast baai
en greep baar pols vast niet zijn magere
doorschijnende hand.
„Laat af," verzoclil hij' haar, „De man
is niet meer dan een werktuig."
Zij deinsde achteruit zij werd haast
achteruit gelrokken door den abt hij
gende van woede en verdriet'; en toen
merkte zij op, dat in dat oogcnblik
terwijl zij cr met den rug naar loc stond,
het lijkkleed van de kist wast afgetrok
ken. Het gezicht van de houten kist boei
de haar aandacht en legde haar loorn het
zwijgen op Welke nieuwe verrassing
wachtte haar?
Zij had; zich zelve die vraag nog niet
gedaan, of zij beantwoordde die, en hel
was of een ijskoude hand haar hart toe
kneep. Het was Marius, die dood was.
Ze hadden haar voorgelogen. Van Ma
rius was hel doode lichaam, dal zij naar
Condillac hadden gedragen die man
nen, met de livrei bekleed van haar
stiefzoon.
Met een snik deed z'j: een slaji naar
-de kist. Zij moest liet zelf zien. Op welke
wijze dan ook, er moest een' einde ko
men aan haar folterenden twijfel Maar
voordal zij drie schreden had kunnen
doen, bleef zij staan, hief de handen
omhoog op haar horst, zij opende den
mond en uitte een kreet van schri.lt
Wanl het deksel van de kist wenl lang
zaam opgelicht en kletterde neer. En
of de eene schrik zich kwaii' stapelen
op den andere, een gedaame rees op
uit de kist, lcwaml in zittende! houding,
keek rond niet een grimmigen glimlach;
en de gedaante was de gedaante van
een man dien zij wist dat hij dood was,
een man die gestorven was door haar
schuld het was de gedaante van
Garnaclie. Hel was Garnnche zooals hij
was geweest hij ge'egenheid van zijn aan
komst op Condi'.lac, zooals hij geweest
was dien dag toen zij hem hadden
trachten te dooden in deze kamer. Hoe
goed herkende zij die grooten ncuis, en
de heldere staalblauwe oogen, het don
kerbruine haar, een weinig grijs aan
dc slapen en d*e woeste, rosso snorren
hoven den fermen mond en langei, vier
kante kin.
I Zij keek en keek, haar schoon _gelaat
was doodsbleek en vertrokken, totdal
cr geen ;,choonheid meer aan wast; en
in dien lijd keek de abt haar aan mol
koelen blik en Tressan slond achter
i haar haast ziek van schrik. Maar liet was
niet de angslt voor een .ge>os(t, die hem
had bevangen TTij zag in Garnaclie een
man die nog tolt de levendenl behoorde
1een man d'ie door een wonder aan
den dood was ontsnapt, een man dien
zij dood gewaand hadden; en zijn schrik
betrof alleen den angst voor de afre
kening, welke die man zou eischen.
Na een oogcnblik pauze, waarin hij
de sensatie die hij veroorzaakt had, wou
doen bedaren slond Garnaclie op en
sprong vlug op den grond. Er was niets
geestelijks in den schok waarmee hij
op zijn voeten Vóórhaar stond. De schrik
bedaarde eenigsz.ius maar toch niet ge
heel en al. Zij! zag, dat hel maar leien
menscli was waar ze. tegenover stond,
maar zij begon te begrijpen, dat deze
man heel verschi ikkclijk was.
„Garnaclie alweder'." zei ze bijna
ademloos.
J Hij ho ig kalm mei een glimlach om
de lippen 1
„Ja mevrouw zei hij lachend, „altijd
Weer Gai Jiache. Vasthoudend als een
bloedzuiger, madame, en even als een
bloedzuiger kom ik hier een reinigings-
j werkte verlichtten."
j Haar oogen nu ewer schitterend, als
of zij zich herstolde van haar angst,
trachtte de oogen van Fovtunio te ont
moeten. Garnaclie zag dit en begreep
wat zij bedoelde.
I „Wat Fortuuio gedaan heeft,' zei hij,
„deed hij met goedkeuring en op bevel
van uw zoon-"
J „Ma-ius?" vroeg zij en zij was bijna
I bang te liooren dat hij met haar zoon
haar stiefzoon bedoelde en dat Marius
dood was.
„Ja, Marius," antwoordde hij „Ik heli
e - hem toe gedwongen. Ik bedreigde hem
dat hij en deze kerel zijn krijgsmak
ker, zijn meester waardig saiuen zouden
geradbraakt worden als liij mij niet on
voorwaardelijk gehoorzaamde. Als zij hun
leven wilde redden, zou dit hun eenige i
kans zijn. Zij waren zoo verstandig hierin
toe te stemmen en verschaften mij daar
door dc gelegenheid in Condillac door j
te dringen en mademoiselle de la Vau-
vragc Lc bevrijden."'
- „Dus is Marius Zij sprak dc vraag
niet uil en greep zenuwachtig naar de
borst van haar japon
„Is gezond en wel, zooals Fortuuio
u wel verleid zal hebben Maar hij is
nog niet van mij af en dat zal hij ook
niet wezen voordat de zaken in Condil
lac geregeld zijn En indien ik liaar ver j
deren tegenstand mocht ontmoeten, dan
zal hij er nog voor moeten boelen, dat
j beloof ik u."
j Nog aeed zij een laatste poging haar
wil door te zetten. Zij was zoo lang gewoon
geweest d< baas te spelen en 'l is niet
gemakkelijk dal op lc geven. Zij wierp
haar hoofd in den nek haar moed her-
1 leefde, nu zij wist dal Marius leefde en
gezond was.
j „Mooie woorden." zei ze spottend i
1 „Maar wie zijl gij dat ge kunt dreigen
en beloven?'"
„Ik hen de nederige woordvoerder der
koningin-regentes, madame. Wanneer ik
dreig, doe ik dat in haar naam Sloorr
mij niet langer, verzoek ik u Het zal
u niet veel helpen. U is uil <Ij® voogdij
ontzet, madame en u doet verstandig
dit kalm en waardig op te nemen dit
raad ik u zoo vriendelijk mogelijk aan
„Ik hen niet zoo diep gezonken om
uw raad noodig te hebben,"' antwoord
de zij wrevelig.
„Misschien zal dal noodig zijn, voor
dat de zon van avond ondergaatant
woordde hij mei zijn rustig glimlach
je „De markies de Condillac en zijn
vrouw zijn nog te La Rocliette en wacht
ten af lot dal ik klaar hen om bier
ic komen."
„Zijn vrouw?" riep zij uit.
...Ia. zijn vrouw, madame. Hij heeft
een vrouw uit Italië meegebracht
„Dus, dus Marius?" Ze'zei niets
meer dan dat. Misschien had zij geen
plan gehad de woorden die ze dacht
uil le spreken. Maar Garuache begreep
den loop van haar gedachten en het ver
baasde hem hoe sterk ingeworteld een
gedachte wezen kan. Terstond nadat' zij
gehoord had dat de Markies getrouwd
was. dacht zij weer, zooals altijd, aan
de mogelijkheid van Marius' huwelijk met
Valérie.
(W<yr«l1 vervolgd/