gt.MMi—ii rniT,
eveneens te hoog Waar het Oostelijk
gedeelte van Zuid-Beveland door de be
staande gasconlractcn aanvankelijk niet
Voor stroomlevering in aanmerking komt,
vervalt ook dit deel, dat het meest
aangewezen zou zijn voor de stroomle
vering uit Noord-Brabant, terwijl men
toch een kostbare leiding voor 25.000
volt naar Walcheren moest doortrekken,
waarvan de belasting voor het grootste
deel zoo ongunstig mogelijk, namelijk hij
het dl nek* gelegen rs. De Middengroep
in twee deelen te verdoelen, lijkt prof.
Felidjnann hoogst ongewenscht, omdat
daarmede de spoedige ontwikkeling van
hel bedrijf zou worden vertraagd.
Hij heeft bij zijn narekening soms an
dere wegen gevolgd dan de Directeur,
maar is ongeveer tot dezelfde resultaten
gekomen als hij, wal dan nader wordt
aangetoond.
Ook met de raming der kosten van
aanleg en de rcnlabiliteilsrekoning van
liijlage I en III gaal hij accoord,.
Het is te hopen, zoo besluit hij, dat
de verbruikslijd hooger zal worden, waar
door de aanvankelijke verliezen sncllfcr
zouden verdwijnen'. Mocht gedurende de
voorbereidende werkzaamheden blijken,
dat door thans niet te voorziene om
standigheden de aansluitingen en de om
zet grooter zullen worden, dan verdient
het aanbeveling, de aanschaffing van
'groolere eenheden van meet af aan te
wvcnvegeii. In elk geval dient het ge
bouw voor uitbreiding ingericht en zoo
geplaatst te 'worden, dat het ook bij
een aanzienlijk grooter vermogen goed-
koopen toevoer van kolen e.n koelwater
heeft,
l it het voorafgaande, blijkt, dat ik mij
met het voorstel aan de Staten kan
vereenigen om over te gaan lot de op
richting van een eigen centrale voor
Walcheren en de beide Bevelenden."
RECHTZAKEN
De 22-jarige reiziger B. P M. A
P., gedetineerd, recidivist, die in den
avond van 8 December van hel vorig
jaar heeft gepoogd om den kassier van
hotel ('.oomans te overvallen en te be-
rooven is door de Rotterdamsche recht
bank lol 3 jaar gevangenisstraf veroor
deeld.
Hel gerechtshof te Arnhem heeft
uitspraak gedaan in de zaak tegen een
chauffeur te Zwolle, en een landbouwer
lo Capelilc aan den IJseJ, die in Juli
15)27 ingebroken llébhen in liet kantoor
van ,,I)e Automaat' aan den Meppeler-
slraatweg te Zwolle, waar ze de geheele
brandkast met inhoud hebben wegge-
sjouwd. Het Hof heeft het vonnis van de
rechtbank te Zwolle, waarbij de verdach
ten ieder tol drie en een half jaar waren
veroordeeld, vernietigd en heeft den
chauffeur veroordeeld, tot drie en den
landbouwer lol drie en een half jaar.
o
De geweigerde rol.
Voor den kantonrechter te Amster
dam is gepleit in de civiele procedu
re tusschen mevrouw Gilhuis—Sasbach,
cischeres, en het Amsterdamsch Too-
neel, onder directie van d.e hceren Louis
de. Vries, Willem van Korlaar en Herman
Kloppers, gedaagde. Bij de oprichting
was mevrouw Gilhuis geëngageerd als
aclricc bij hel Amsterdamsch loonce!
Bij haar aa nsteliing zou zijn bepaald,
dat ze geen moederrollen zou spelen,
daar ze zich daarvoor nog niet oud
genoeg achtte. Deze soort rollen zou me
vrouw Caroline van Dommelen op zich
nemen.
Bij de rolverdeeling van Regen, door
Joris Diels geregisseerd, werd aan me
vrouw Gilhuis—Sasbach een rd5 opge
dragen, die, volgens haar meening niet
naar behooren zou kunnen worden ver
vuld. Ze zei dit ook tot Louis de Vries.
Do rol werd haar toch opgedragen 26
September .vierscheen ze echter niet op
do repetitie. Den 27sten kwam ze wel,
op verzoek van den heer de Vries na
afloop der repetitie overhandigde ze
evenwel haar rol aan de juffrouw, die
op het bureau aanwezig was. Ze heeft
nadien alleen van Korlaar gesproken,
die, volgens eischeresse, de zaak niet
aanroerde en pas, toen zij er over begon,
als zijn mccning te .kennen gaf, dut zij
op de generale repetitie had behooren
te komen.
Volgens gedaagde heeft van Korlaar
haar gesommeerd j op de repetitie te
komen.
Ze is niet naar de repetitie van Re
gen gegaan, omdiat ze daar, nu ze haar
rol had teruggegeven, waartegen dé di
rectie niet schriftelijk had geprotesteerd,
niets meer te doen had. Mevrouw van
Dommelen had de rol op zich geno
men.
De directie heeft daarop mevrouw Gil
huis ontslagen en deze heeft nu een
schadevergoeding van f 2100 gevraagd-
De advocaat van cischeres merkte op,
dat volgens het contract, gebruikelijk bij
hel Ncclerlamlscli tooneel, opgemaakt iu
overleg met de N.T.K.V., het weigeren
van een rol cn hel zonder gegronde
redenen wegblijven van een repetitie
nooit met ontslag, alleen met een boete
kan worden gestraft.
PI. meent, dat de directie slechts een
voorwendsel gezocht heeft om mevr. Gilj-
huis te ontslaan, in verhand met de aan
vankelijk slechte vooruitzichten van liet
toonoelgezclschap. Toen mevrouw van
Dommelen geëngageerd was, achtte ze
het overbodig ook mevr. Gilbuis te hand
haven.
De raadsman van gedaagde, mr. Gom-
pers, verklaarde, 'dat de eigenlijke reden
voor hef ontslag niet is de weigering van
de rol, maar het niet ter repetitie ver
schijnen na sommatie. Door haar niet-
vcrschijnen heeft mevrouw Gilhuis een
heele week de repetities van Regen ver
traagd en daardoor de zaak benadeeld.
Uitspraak 19 Maart.
SPORT
Prins Ilenry van E n g c 1 a n d n a ar
de Olympische Spelen.
Op de jaarvergadering van de Britschc
Olympic association, die te Londen on
der voorzitterschap van lord Rochdale
werd gehouden, deelde de voorzitter me
de ,dat de Britschc deelneming' aan de
Olympische Spelen te Amsterdam thans
definitief vast staat, daar de benoodigde
fondsen bijeen zijn gebracht. Verder Icon
hij modedeelen, dat prins Ilenry, do der
de zoon van den koning, de. uilnoodiging
van hel British Olympic Association om
tegenwoordig te zijn bij de O S heeft
aangenomen
LEGER EN VLOOT
- Bij beschikking van den minister
van marine) a. i. is de officiere van admi
nistratie der 2e klasse G. Kcrkmeyer
deu len Maart geplaatst bij hel vlieg
kamp ae Mok.
Verkeerswezen, Post en
Telegrafie
De w rakstukken van hel indertijd1 bij
Walsoorden gezonken en later gelichte
schip „4 Gebroeders zijn voor onbe
kenden prijs naar T e r n e u z e n ver
kocht. Een gedeelte wordt gesloopt ter
wijl het voorschip op een bak zal ver
voerd worden.
Indische S t o o m v a r I I ij n e n
Radja, 29 Febr. van Padang, Batavia
naar Amsterdam.
Rondo, p 29 Febr. Ouessant, Batavia
naar Amsterdam.
Simaloer, 1 Maart v. Suez, Rotterdam
•ftajir Java.
Bondowoso, p 29 Febr. 21 u. Gra-
vesend, Londen naar Batavia.
Karimata, 1 Maart v Port Said, Am
sterdam naar Java
Kedoc, 29 Febr. 9 u. van Genua,
Rotterdam nüar Batavia
Garvet, 1 Maart te' Batavia van Rot-
jterdam.
Bandoeng, 1 Maart van Batavia naar
Rolterdam.
Merauke, 1 Maart te en van Ceuta, Ba
tavia naar Rotterdam.
Melampus. 2S Febr. van Padang naar
Amsterdam.
Tambora, 1 Maart n.m. te Rotterdam
van Batavia
Van Rensselaer, t Maart tc Amsterdam
van West-Indië.
Palria 1 Maart 12 u. te Marseille,
Rotterdam naar Batavia
P. r. Hooft, 1 Maart van Colombo,
Batavia naar Amsterdam.
Polvdorus, 29 Febr. te Suez, Batavia
naar Amsterdam.
Rotti, 1 Maart te Port Said, Amster
dam naar Batavia.
Valentijn, p. 1 Maart Kaap Bon, Rot
terdam naar Batavia.
Grotius, p 1 Maart Gibraltar, Amster
dam uaar 'Batavia.
Jan van Nassau, 29 Febr. te Trinidad
van Amsterdam
J. P. Coen, 29 Febr. v. Sabang, Am
sterdam naar Batavia.
Stoomvaartlijnen
o p N.-A merika.
Gaaslerdijk, 1 Maart 23 u 10 m., in
den N. Waterweg. N. York n. R'dam.
Beemslerdijk, p. 1 Maart 17 u. Lizard.
Boston naar Rotterdam.
Nieuw Amsterdam, 29 Maart v Sout
hampton. Rotterdam naar. "N.-York.
Leerdam, 29 Febr. te Havana, Rot
terdam naar N. Orleans.
T3innendijk, 29 Febr. van Newport
News naar Rotterdam
Blijdendijk, 29 Febr. 22 u. 15 min. v.
Rotterdam naar Boston
Verschillende Berichten
Van een onbekende uil Amerika) ont
ving het Dordtsche gemeentebestuur 'n
schrijven «net een financicelen inhoud
van ongeveer f 50, met verzoek dit be
drag te willen uitkccreu aan de firma
v. d Kloet, Voorstraat, of zoo deze firma
niet meer mocht bestaan, het voor een
liefdadig doel te bestemmen. Want de
afzender van dit geld had 15 jaar geleden
bij de firma v. o. Kloet een postuum ge
kocht en was zoneter dit ooit betaald te
hebben, naar Amerika vertrokken. Maar
aezc oude schuld was hem toch alQjd
zwaar blijven liggen en op deze wijze
wilde hij den last van zijn hart afwen
telen. Maar het eigenaardige deed zich
voor dat de firma v. d. Kloet nog wel be
staal, maar dat zij toch geen vrijheid
heeft genomen dit geld te accepteeren.
Vermoedelijk is er een vergissing in hel
spel bij deu afzender. Want de genoem
de firma, wier boeken terug gaan tol
het jaar 1851, heeft geen open post
voor 4it geleverd costuum kunnen ontdek
ken. Het geld is daarom aan de armen
geschonken (Mslx).
't Klinkt als een sprookje, maar
'l raoel volkomen waar zijnvriende-
"ijk© bejegening werd dezer dagon bp-
oond met een legaal Van circa f 100 000
Begin dezer week werd het testament
>penbaar gemaakt van een heer, die ge
regeld van de Delftsche lijn der II.TM
gebruik maakte.
Hel bleek toen, dat hij zijn geheele
vermogen gelegateerd had aan den tram
beambte D., met wien de overledene ge
regeld de rit meemaakte.
De erfenis, welke als in een oud onge
loofwaardig sprookje voor den beJeefdpn
beambite als 't ware uit de lucht komt
vallen, moet bestaan uit f 15.000 bank
deposito, benevens- huis en erf ter
waarde van zeker f50.000. De familie
van den overledene schijnt dé rechtsgel
digheid van het testament te willen be
twisten.
't Is dan ook een tegenvallervoor
hen. (Rotterd.)
- Nabij hel viaduct over den Ver-
spronckweg te Haarlem moeten binnen
komende treinen hun vaart minderen. Zij
rijden dan betrekkelijk langzaam. Dit ge
beurde ook Donderdagmiddag met een
trein, 'die uit de richting "Veisen kwam.
Plotseling zaï; men. uit den trein een
reiziger springen, die zich langs de hel
ling van den spoordijk liet glijden. Ilij
had van den trein liit gezien ,dat een
meisje in het water van de Delft lag
Eén handje stak nog boven water uil.
Zelf kon hij echter de drenkelinge niet
bereiken door de sterke afscheiding daar
(er plaatse van de spoorbaan, maar de
ongewone handelwijze had de aandacht
gelrokken van menschen die in de nabij
heid waren. Hij vertelde hun wal er
aan de hand was en met vereende krach
ten slaagde men er in het reeds bewuslc-
loiozc kind, dat 5 jaar is, uit hel water
te halen en van een wissen dood te red
den.
Vorige week 's avonds begaf de
Pastoor van Valburg zich huiswaarts. Bij
het oversteken van een vonder op een
der binnenwegen, geraakte hij door uit
glijden in een sloot, waar hij bijna tot
de schouders inzakte. Den geheelcn nacht
bracht de pastoor in dezen l>enarden
toestand door. Tegen den morgen meende
hij voetstappen te hooren en riep om
hulp Met groole moeite kon men den
inmiddels bewusleloozen pastoor uit den
drassigen grond krijgen Zijn toestand is
ten weinig vooruitgaande. (De Tijd!
Men meldt aan de Maasb. uit
Apeldoorn
Woensdagmorgen reed aan den Dcvenv
terslraalweg de ongeveer 28-jarige K.
uit Twello op zijn motor in dc richting
naar Deventer
Op aen weg stond een met een paard
bespannen groenleivwagcnop1 deze
plaats wilde K. een in volle vaart rijden
de auto passeeren, waarbij K. tegen den
groeiitcnwagen opreed. K werd naar het
Apeldoornsche Ziekenhuis overgebracht
waar hij kort na aankomst overleed.
Woesdag is door dc Arnhemsche
recherche aangehouden de 23-jarige
loopknecht W wonende te Arnhem, Mie
er met een geïnde chèque van f 100 was
vandoor gegaan
Ilij ontmoette een veertienjarig vrien
dinnetje van hem, een meisje dat zich
daags te voren tevergeefs aan verduiste
ring van een rijwiel had trachten schul
dig te maken.
Ze trokken samen naar Nijmegen, van
daar uit spoorden ze denzelfdeu dag
naar Utrecht, waar de f 100 werden
opgemaakL; het meisje werd in een wel-
gekleedc jongedame gemelamorphosjaevd
en ook W. stak zich in nieuwe kleercn
Ze togen toen weer uaar Nijmegen
cn uit vrees dat de politie hen zou aan
houden, trokken ze het land in Het geld
was spoedig op, en het meisje "keerde
naar Arnhem terug waar zij werd aan
gehouden. W meldde zich een dag later
bij dc politie aan,
- Mevr. Vdie Maandagochtend na
hel autoongeval te Velp in bewuste-
loozen toestana naar liet ziekenhuis te
Velp werd vervoerd, is Woensdagochtend
aan de bekomen verwondingen overle
den.
Terwijl men dezer dagen op kip
karren voor de ontginning te Opende
(prov. Gron.) aan het spelen was, viel dc
18-jarige II. J zoo ongelukkig op een
tear, dal hij ernstige inwendige verwon
dingen in den buik bekwam. Gisteren is
hij aan de gevolgen overleden.
Men meldt aan de Maasb. uit
Groningen
De beer W. de W„ die op den onbe-
waakteu overweg nabij hel station Zand
berg door den trein werd gegrepen, is
Woensdagmorgen aan de bekomen ver
wondingen overleden.-
De viïsscher S. Bvan Wierinson,
die voer op een motoraak, is Woensdag
avond Ie Schoorld«am toen hij met het
schip onder een brug dporvoer, lussdien
do brug en die schuit békpeld, geraakt;
liij werd opslag gedood,. De man liaal
eem vrouw en een l<|ind achter.
Om de Waddeneilanden is de wa
terstand zoo laag, dial de veerboot naar
Ilolwerd \oor een paar djagen is vast-
geloopcn, cn Ameland sedert een paar
dagen geïsoleerd is,
Woensdagmiddag is het vijfjarig
zoontje van den heer A. S., te Waubacli,
toen hel plotseling den weg overstak,
door een auitobus overreden en gedood.
In een aan het zeestrand gelegen
hotel te Mulgrave (Nieuw-Schotland)
brak brand uit. Drie meisjes kwamen om,
vijf andere liepen zware brand|Wond,en
op.
De rechtbank van Neuruppin heeft
Iwee arbeiders, vader en zoon, ter dood
veroordeeld. Zij hadden samen een der
de, die met hen verschillende diefstal-:
len had gepleegd, uit den weggeruimd
uit vrees (fat deze hen zou verraden.
Baron de Boaudrap, die voor de cor-
reclionneele rechtbank te Yanues terecht
stond wegens liet schrijven van anonieme
brieven aan tegenstanders in zijn woon
plaats Malestroit (Normandië men
herinnert zich aal hij verschillende per
sonen valschelijk beschuldigde met het
gevolg dat één vail lien van verdriet over
de schande overleed is tot achttien
maalïdcn gevangenisstraf veroordeeld. Ilij
moet voorts 100.000 fres. schadevergoe
ding betalen aan dc weduwe van den
overledene en verder ©en paai- duizend
fres aan andere benadeelden
In er band met dc ontzettende bios
coopramp te Moriago zijn thans dc di
recteur van dc bioscoop-onderneming en
diens dochter gearresteerd. Zijn zoon,
d,ie als operateur fungeerde, is gevlucht
Nader wordt nog gemeld, dat het
vuur vooral in de papieren décors en de
houten betimmeringen gretig voedsel
vond,, terwijl lot overmaat van ramp
een idiclit bezette gallerij instorte.
Onder (le tol dusver geborgen 36 döo-
dein bevinden zich zeventien jonge'icden
uit Moriago, meldt de „Telegraaf. Sonv-
mige gezinnen hebben vijf leden verlo
ren. Ooggetuigen vertellen, dat men ten
slotte om althans' te rcdiden, wie er nog
te redden vielen, mannen, vrouwen" en
kinderen uil hel eenige raam, waarvan
men dc tralies had kunnen loswrikken,'
op straat wierp.
BUITENLAND.
MIJN INDRUKKEN UIT AMERIKA.
door Dr. NEIL VAN AKEN.
Hel diepgaand1 onderscheid tus
schen het Oosten en het Westen,
landbouuwer en stedeling. De
strijd tusschen de industrie enden
landbouw iu het economische en
politieke leven om den voorrang
iu het inüustrieele mechanisme.
—De ondergang van de boerderij
en de vertraagde aanpassing van
den landbouwer.
New-York, 1 Febr. I92S,
Zooals ik liet vorige jaar in een van
mijn brieven aangeduid heb, opgeluisterd
met ecu anecdote uit den oorlogstijd, loon
Wilson nog aan liet roer zal, beslaat cr
een diepgaand onderscheid tusschen hel
Oosten cn Westen iu de Vereenigde Sta
ten. In het Oosten liggen de industriesta
ten, in hel Westen de laudbouwslalon.
Hierin schuilen dc belangenconflicten
tusschen den stedeling en den landbou
wer. Ofschoon beiden eigenlijk moesten
samenwerken lol bevordering van hun
gemeenschappelijke belangen, hebben zij
zicli lot nu toe in gansch afzonderlijke
banen ontwikkeld, met liet gevolg, dal
dc industrie den landbouw' verre ach
ter zich gelaten heeft. De landbouwer "is
te Iaat tol het inzicht gekomen, dal ook
liij gelijken tred moest houden met dig
snelle ontwikkeling der gigantische Aine-
rikaansclie nijverheid. Ook in geestelijke
ontwikkeling hebben de landbouwslaten
den wedloop met de nijverheidsdistricten
verloren Ik behoef slechts te wijzen
op het Apen-Proces^ waar het oordeel
geveld werd over Darwin en dc evolutie
theorie. Maar ook in slaton als Kentucky
cn Tennessee zijn nog gansch geïsoleerde
landbouwdistricten en boerderijen, wier
bezitters in groote armoede leven en
lezen noch schrijven kunnen. Ook in het
Zuiden leeft een analphabelcndom, <lal
eerst nu begint le ontwaken uil een lange
'verdooving.
Op de grenzen van liet Oosten en
Westen, aan de oevers van den Mississip
pi, woont een bevolking, welke zich be
schouwt als vertegenwoordigers van het
toekomstige Amcrikaansche ras. In deze
graanvelden is de vermenging dei- vele
E uropeesche rassen veel minder cosnio-
polilisch dan in de sleden, en ook uil
deze huurt waait voornamelijk de wind
van verzet legen de Oostelijke industrie-
machten. In politiek opzicht vertegen
woordigen zij ook liet voornaamste ge
deelte van het landbouw-bloc.
In den huldigen nood lijd is het verzet
van den georganiseerden landbouwer hef
tiger dan ooit. Zijn eischen voor zelfbe
houd worden met den meeslen nadruk
naar voren gebracht. Toch is hij, ïiïette-
genstaande zijn geïsoleerd bestaan, niet
ontsnapt aan liet proces der ver-Amcri-
kauisoering. Modern is liij geworden tol
im dc puntjes. Het zou onmogelijk zijn
hel doorsneetype van den Amerikaan-
sclien landbouwer te construeeren. Den
ouden spitsbaard1 heeft hij afgeschoren.
Uncle Sam bestaat niet meer Hij is up-
lo-dalc geworden. Zijn ecnig cultureel
haardvuur is de naastbijzijnd|C bioscoop,
waar hij een paar maal per week met de
gansche familie een weinig geschikte
kennis opdoet. Ilij is telefonisch ver
bonden, lieeft een radio, leest het plaat
selijke blad, cn beschouwt hel landh^m-
wen als een „business". Zijn huiselijk
leven wordt vèraangenaamd door al den
goedkoopen massarommel, dien hij zich
uit een catalogus der groole postbeslel-
huizen uitgezocht heeft. Als liij tol de
ontdekking komt, dat zijn landbouwon
derneming niet de verwachte winsten af
werpt, dan geeft hij deze „business" op
om ergens anders opnieuw' neer te strij-
ken. Het grondbezit is hem niet even
heilig als den Europeeschen boer, die
met zijn akker samengegroeid is en liever
hetzelfde schrale leven leiden wil als
zijn grond dan dezen te verlaten. Hij is
meer ondernemer dan boer op zijn ar
beidsveld, cvenai.s zijn medeburger in
den handel of m de industrie ais onder
nemer werkzaam is. Ofschoon zij ver
schillende arbeidsmethodeii hebben, is
hun evenwel hetzelfde doel gemeen.
Winst en succes zijn ook voor den Ameri-
kaanschen landbouwer dc drijfveeren van
zijn bestaan. Bedrijfsvereenvoudiging en
standaardiseering der producten zijn de
mid ielen, die hem voor oogen gehouden
worden om liet begeerde doel te berei
ken. Evenals de industrieel werkt hij
voor een onzichtbaren kring van afne
mers en verbruikers. Zijn gansche pro
ductie is gericht op de eischen van de
wereldmarkt. Vrijwillig beperkt hij de
verbouwing van bepaalde producten om
standaardkwaliteiten le verkrijgen. Dit
maakt het ook eenvoudiger voor hem
om zijn waren van de liand te zetten,
want de reclame voor de opi groote schaal
gestandaris&erde producten bevordert
den verkoop van liet massaproduct. Als
dc Amerikaan bijvoorbeeld zijn inkoopen
doet voor zijn ontbijt, dan koopt hij geen
ham, die hem door zijn slager aangera
den wordt en welke door dezen
rechtstreeks van hel platteland betrokken
werd. neen, in negen van de tien gevallen
zal hij Armour-ham verlangen, want voor
de reclame van dezen ham worden jaar
lijks honderdduizenden uitgegeven. Dezen
ham kent bij hol best. En zoo gaat hel
ook met vruchten en conserven, melk- cn
vleeschproducten. Fn wanneer de land-
houwer liet waagt ziah aan deze methode
1c onttrekken, dan verliest hij de aan
sluiting. Zoodoende moet wel zijn aan
dacht meer op do wereldmarkt dan op
den akker zelf gericht zijn om zijn bc-
'staan vlottend le houden. In den laalslen
lijd heeft de landbouwer zich sterk ge
weerd om in liet Amerikaansche indu-
strielcven een georganiseerd bestaan te
veroveren. Hij beeft iels bemerkt van het
razende tempo, waarmede hij in den
maalstroom van- liet Amerikaansche in-
diislrialisnie gesleurd wordt. Hel vraag
stuk van stad en land is dan ook werke
lijk een brandende vraag geworden voor
liet Amerikaansche genieciiebesl. Langen
rijd is hel land verwaarloosd geworden
en diende dc landbouw alleen hiertoe
om den koortsachtige» arbeid der steden
mogelijk te maken. Totdat ook do land
bouwer om zijn aandeel vroeg, en totdat
,liij zichzelf lot een meer geslepen fac
tor in hcL industrieelo mechanisme op
gebouwd had een proces, dal niet re-
volutionnair was. Inderdaad is dc land
bouw ook ae grootste industrie van de
Vereenigde Staten geworden. Gaal liet
den landbouw goed, dan is dc welvaart
van Amerika verzekerd. Verkeert de
landbouwer in nood, dan verdient ook
de arbeider en de zakenman een drcog
nroodje. Rijker is cjc landbouwer niet
geworden. Terwijl dc Stalen een tijdperk
van reusachtige financicele expansie
doorgemaakt hebben, slaat de welvaart
van den boer practiscli nog op dezelFde
hoogte als die van zijn voorganger in
18 70.
Na den oorlog, toen de waarde van
den grond, na een onrijpe speculatie,
zieuderoogen afnam, is de verarming van
den boer begonnen. Men zou dezen lijd
kunnen kenmerken als den ondergang
der boerderij. De boerde,rijen worden
verlaten. In 18S0 was de verhouding als
van een tot drie. In liet komende decen
nium zal de verhouding nog ongunstiger
zijn Dc landbouwer, gewoonlijk vereen
zelvigd niet den enkeling, den geïsoleer
de, hel onafhankelijke individu, heeft
onder den druk der massa-psvchologie
zijn zelfstandig bestaan opgegeven on valt
ais laatste offer aan de Amerikaansche
massa-civilisatie. Weinigen erkennen het
gevaar. Professor Macy Cainpell van
de Staatsuniversiteit in Iowa schrijft
over den ondergang der landbouwbevol
king als volgt;
Wij behoeven ons niet onnoodig be
zorgd te maken over het feit, dat zoovele
jonge mannen de boerderij verlaten om
in de stad hun geluk te beproeven. Dat
is een geval van noodzakelijke economi
sche aanpassing. Er is op de boerderij
niet altijd plaats voor liet daar geboren
kind. Maar hierin ligt het gevaar, dat,
wanneer steeds de meest ondernemende
zoon het platteland verlaat, (1e minder
waardige achterblijvers de ouders der
toekomstige generatie worden en daar
door de landbouwbevolking een periode
van ontaarding tegemoet gaat.
Gezien in dit licht kan men gemakke
lijk tol de conclusie komen, 'dat hier bui
tengewoon groote moeilijkheden liggen
voor boeren-immigranlen. Kort geleden
stelde een der senatoren voor, om de
immigratie naar Amerika voor zes jaar
stop te zetten.
Mijns inziens zou een toevoer van een
gezonde boerenbevolking inderdaad van
veel grooter waarde zijn voor de toe
komst va'n Amerika. Aanland is geen ge
brek en de momentcel© moeilijkheden,
waarin de Amerikaansche landbouwer
verkeert, zijn niet van blijvenden aard.
Eleclrische Drukkerij G. W. den Boer.
Middelburg.