Donderdag 20 October 1929
TVtacwmosh's
Toffee de Luxe
No. 247
170' Jaargang
1IDDELBURGSCHE COURANT.
fig dit nummer behoort een Bijvoegsel.
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
Zitting van Woensdag-
Een herinnering aam eem onbehaaglij
ke na-oor]ogsmisère: de Robaver-inzin-
king van '24, toen ernstige geruchten over
den slechten stand van de Rotterd. Bank-
vereeniging de rondte deden, maar de
koers van de aandeelen op peil ■werd
gehouden door grooten aankoop dooreen
onbekende.
We welen nu dat die aonkoopen ge
schiedden door de bank zelf met een
crediet van de Nederlandsche Bank, die
op haar beurt weer werd gegarandeerd
door den Staat.
Natuurlijk is iets ann 'te meTken op die
garantie van rnillioenen (het blijkt om
een 10 miliioen te zijn gegaan) zonder
dat de Staten Generaal er in gekend wa
ren,. Maar een crisis is een crisis, en dim
doet een regeering ook anders dan in ge
wone tijden. Als toen geopenbaard was,
hoe het met de Robaver stond, zou dat
'n geweldige debacle tengevolge hebben
gehad, waarin eenige honderden overi
gens meest solide ondernemingen zou
den zijn meegesleept. En het blijkt goed
t© zijn geloopen. Het uitstel van exe
cutie heelt het mogelijk gemaakt, dat de
zaken der Robaver zich herstelden, zoo-
dat er vermodelijk geen verliezen zullen
geleden worden. Maar de garantie bestaat
nog, en de Kamer moest nu haar goed"
keuring eraan verleenea-
De heer Vliegen was echter niet te
vinden voor deze ondersteuning van ka
pitalistische aandeelhouders. {We zullen
niet ontkennen dat er in de regeling fac
toren waren, ter bescherming van de
belangen van He naastbetrokkenen, die
een luchtje hadden. Maar het zijn waar
lijk niet alleen de aandeelhouders ge
weest die van de regeling profijt heb
ben gehad. De arbeiders der tallooze» be
trokken ondernemingen zijn er ook door
behoed voor werkloosheid,)
De heer vr G ij n had ook veel1 aan te
merken, maar dan speciaal ten opzichte
van het in de waagschaal stellen van
zooveel rnillioenen zonder goedkeuring
door de Staten Generaal»
Daarentegen meende do heer Oud, dht
de regeering niet anders haid kunnen
doen, en de heer Lo vink eveneens. Na
een verdediging door Minister De
Geer, werd het ontwerp aangenomen
met 57—23 st, Met de soc. dein. stemden
de heeren van Gijn en Braat tegen,
Een voorstel tot wijziging der wet voor
het reservepersoneel der landmacht, be
doelend in de wet vast te leggen, een
systematische eerste en voortgezette
oefening van 't res.-personeel, bracht
allereerst een ontwapenaar in de arena,
den heer K„ ter Laan. Nu er ook so
ciaal democraten voor officiersopleiding
worden aangewezen, zou hij gaarne van
den Minister willen weten of 't verbod
van propaganda die de legerbelangen kan
schaden, beteekent: geen propaganda
voor socialisme en ontwapening,
„U neemt toch ook geen knecht die
uw boel in brand! steekt", riep de heer
Weitkamp.
„Het zijn geen boerenknechts maar
volledige en volwaardige burgers van den
Nederlandschen staat", was het vrij onbe
nullige antwoord van den lieer Ter Laan,
die dus blijkbaar een boerenknecht géén
volledig en volwaardig burger acht-
De Minister van oorlog gaf het voor de
band Eggende antwoord dat het toelaten
van propaganda, voor ontwapening, de
jongelui zou prikkelen tot dingen, die dis
ciplinair niet door den "beugel kunnen.
Op den aandrang Van den lieer Tila-
n u s om er bij de keuze der jongelui op
te letten hoe hun geestesgesteldheid is
ten opzichte van de ontwapening, ant
woordde dc Minister dat het niet aan
gaat iemand vrij te ljaten omdat 'hij liever
de opleiding niet volgt,
De Minister nam echter over een
amendement van den heer Tilanus, vol,"
gens hetwelk het volgen van een win-
tercursus of schriftelijken cursus in
plaats van opkomst in werkelijken dienst
alleen wordt toegestaan, als 3e reserve
officier daartoe op grond Van gunstige
beoórdeeling in aanmerking komt-
Vandaag voortzetting.
HANENLAND.
&ZIEKrAUTEURSRECIlT.
Naar wij vernemen is de minister van
Justitie Voornemens binnenkort een bjj-
eenkoms \van belanghebbende corpora
ties te drin plaats hebben met bel dpef
een beter samenwerking to bevorderen
tusschen ca niuziek-auteursreöhlbetalen-
den en hetpureau voor muziek-auteürs
„Buma"
BEMIDDELING IN EEN CONFLICT.
Op uitnoodigmg van aen rijksbemidde
laar, den neer v. IJsselstein, had op
het gemeentehuis te Hengelo een con
ferentie plaats tusschen de betrokken
texlielorganisaliehesturen en de directie
der "bontweverij Insulinde, naar aanlei
ding van het alaaar uitgebroken conflict
betreffende een maand overwerk, tenge
volge waarvan de vorige week twee werk
lieden werden ontslagen. Door den heer
v. IJsselstein werd voorgesteld het ont-J
slag der werklieden weer in te- trekken,
en nog 14 dagen overwerken. De di
rectie van Insulinde aanvaardde dit voor
stel, doch de organisaties deden dit al-
/leen onder voorwaarde, dat 25 pet. ex
tra zou worden betaald voor overwerk,
pit werd door de directie geweigerd.
Een resultaat werd nog niet bereikt.
DE GASKWESTIES.
In de vorige zitting van den gemeen
teraad van Vaals wercl' Besloten den
sinas 1 September j.l. eervol onts%gen
directeur van 'de gemeentelijke gasbedrij
ven, den heer De Groot (thans in gelijke
functie te Beverwijk), op te roepen in
een raaasbijeenkomst, ten einde zich te
verantwoorden of te verdedigen inzake
de door den heer Van der Stel inge
brachte beschuldigingen. Maandagavond
hield de raad deze bijeenkomst, naar de
.,L. K." meldt.
Dc heer De Groot, die over deze aan-
ge'legenheiQ een schrijven had gericht
tot het gemeentebestuur van Vaals, ver
scheen niet op deze bijeenkomst.
De raad aanvaardde de consequenties
van het in een vorige vergadering geno
men besluit om bij niet verschijnen van
den betrokken gasdirecteur, diens eer
vol ontslag in le trekken, en zoo werd
goeogevonden, het met ingang van '1
September j.l. door den raad verleend
eervol ontslag aan den heer De Groot
in te trekken.
Do Commissie voor "de Bedrijven kreeg
opdracht ae geheel© "kwestie, welke aan
hangig is 'betreffende kolenlevering en
provisie-ontvangst, nader te onderzoeken,
rapport in deze uit te brengen en zoo
noodig rechtskundig advies in te winnen.
In de gistermiddag gehouden raads
vergadering der gemeente Woerden wierd
in geheime zitting de ontslagaanvrage
van den directeur van het gem. gasbe
drijf, den heer Baas, Besproken. Na een.
half uur werd de openb. zitting weer voort
gezet en Besloot de raad m, a. st. het
voorstel van B. en W., om den heer Baas
wegens gezondheidsredenen ontslag te
verleenen, aan te nemen.
DE VOORZITTER DER S. D. A. P.
Het Handelsblad verneemt, dat de heer
Henri, Polak kortgeleden heeft bedankt
'als voorzitter der S. D. A. P. Pogingen
door andere leden van het partijbestuur
aangewend om hem op zijn besluit terug
te doen komen, zijn tot heden niet ge
slaagd. Ze worden echter voortgezet.
ÜMÓ itt' CnMfliuwl»
Uit Walcheren
De gemeenteraad' van Koudeker-
ke vergadert op Maandag 24 Oct. a.s.
des namiddags te half tweq.
Punten van behandeling zijn: beëedi-
ging en installatie F. Brasser; ingeko
men stukken; herbenoeming gemeente
geneesheer machtiging verpachting
vroonen- en bouwland; benoeming iid
schattingscommissie; benoeming ambte
naar van den Burg. Stand,; comptabili
teit; benoeming lid burgcrl. armbestuur;
rekening en begrooling burgerï. armbe
stuur; gemeente-begrooting 1928.
Woensdag kwam d,e gemeenteraad!
van Oostkapelle in voltallige zitting
bijeen.
Door den voorzitter werd. mededeling
gedaan d,at bij ontsteltenis van den bur
gemeester als zoodanig zal fungeeren
wethouder J. Poppc en als djens vervan
gers is aangewezen wethouder K. Janse.
Behandel^ werd weder een subsidie
aanvrage voor het Schoolmuseum le
Middelburg. B. en W. hebben het mu
seum een bezoek gébracht en zijn sinds
dien van opinie veranderd, tenminste de
meerderheid, van hel^collegc zijn nu van
meening dal een subsidjo dient gegeven
te worden. De minderheid (weth. Poppe)
vindt het een luxe zaak, le mjeer nog,
omdat daar ook nog een administrateur
aan verbonden is op een salaris van
f 1000. Na uiteenzetting door d.en voon-
zitter wat daar zooal te zien en te krij
gen is tegen geen le hoogen prijzen
wordt een voorstel van B. en W. om sub
sidie toé le slaan en liet bedrag hiervan
a f 10, jaarlijks (voorstel van den heer
Maas) met 6 legen 1 stem aangenomen.
Tegen weth. Poppe.
Ingekomen is een adres van Andyies
Goozen, waarin deze zich beklaagt dat
een hem toebehoorende heg door zijn
buurman op advies van den gemeente
veldwachter Walraven zou zijn afgekapt;
dat genoemde buurman zijn gier uit gei
tenstal en mestvaalt op zijn eigendom
laat loopen, diens petroleum bergplaats
niet in orde is waardoor er z. i. gevaar
voor brand bestaat enz. enz.
Den voorzitter, die persoonlijk de zaak
onderzocht, is daarbij gebleken, dat ver
schillende bezwaren ongegrond zijn. Tot
het afhakken der heg is nimmer door
hem of door dpn gemeenteveldwachter
permissie gegeven, (wat laatsgenoemde
die juist hier aanwezig is bevestigd^.)
Nadat door alle leden hierover van ge
dachten was gewisseld werd! besloten
het adres voor kennisgeving aan te ne
men.
Aan de raadsleden werd inzage ver
leend van bestek en teekening voor het
te bouwen noodslachthuis. De voorzit
ter deelde mede dat hiervoor geen geld,.
Ieening behoeft aangegaan te worden,
doch dat dit uit de batige saldo's der
gewone diensten der vorige jaren kan
worden bestreden.
Besloten werd nog tot wijziging der
begrooting 1927 noodig met de werkzaam-
heden welke aan d,en ioren verricht ?ijn.
Bij de rondvraag zegt de heer Brand
dat de sloot bij den heer Frelipr vol is
maar verklaart dat J. Wattel die op eigen
kosten zal leeghalen. Goedgevonden. Ook
heeft genoemde heer in overweging om
,vOf>rtaan de voetpaden bij de jjemeenle
in onderhoud met schelpen te maken in
plaats van duinzand, daar dit voordeelic
ger uitkomt en ook beter is. Besloten
wordt hiermede rekening te houden.
Uit Schouwen en Duivelend.
Bij Kon. besluit is toegekend als
blijk van goedkeuring en tevredenheid,
de bronzen eerepenning en een loffelijk
getuigschrift aan M. P. J. van den Berge,
timmermansknecht, te Zierikzee.
Uit Zeeuwseh-VI&anderen O. D.
De Telg. meldt: Na een op inlialief
van den burgemeester van Axel en het
raadslid A. Gilde ingesteld onderzoek is
gebleken dat ook de directeur der gas
fabriek aldaar vermoedelijk bij dé cor
ruptiegevallen in de gas-ïndustrie be
trokken is.
Hoewel door inmenging van de Utrecht-
sche Justitie verschillende feiten aan het
licht waren gekomen, bleef de directeur
ontkennen zich aan een en ander te
hebben schuldig gemaakt.
Thans is bij den raad een beschuldi
ging ingekomen van den heer A. v. d-
Stel, waarbij den directeur ten laste
wordt gelegd, verschillende malversaties
te hebben gepleegd.
De raad heeft thans d,e zaak in han
den gesteld van B. en W. eni de Gascom;-
Besmettelijke ziekten.
Het aantal gevallen van besmettelijke
ziekten over de week van 9 tot en 15
Oct. in de Provincie Zeeland, bedroeg
Roodvonk: 's-Gravenpolder 1, Nieuwer-
kerk 1, Oosterland 3,
(Voor verder Stad en Provincie zie
men het Bijvoegsel.
SPORT.
Zaterdag j.l. hield de afd. W o 1 -
faartsdijk van den bijz. vrijw. land
storm een schietwedstrijd, waaraan deel
genomen werd door 32 leden. D© eer
ste acht prijzen verkregen: A. van Keu
len 56 p.. Joh. Eggebeen 55 p., G.
Snoodijk, 54, A. Iloebeeke 54, Th. van
Gcmert 54, H. van Iwaarde 53, A. Ivoert
53, J. v. d. Linde 52. Door de ruime
bijdrage van het publiek, kon aan elk der
deelnemers een prijs worden uitgereikt.
Bij de zwemwedstrijden te Augs
burg heeft Faust het wereldrecord
schoolslagzwemmen over 100 yards op 1
min. 7,9 sec. gebracht. Het oude record
stond op 1 m. 10 sec. (Hand.)
Voetbal.
Het programma voor a.s. "Zondag voor
de Afd. IV van den N. V. B. Luidt als
volgt:
le klasse
N.O.A.D.—N.A.C.
M. V. V.—P. S. V.
Eindhoven—Willem II.
L. O. N. G. A.-B. V. V,
WilhelminaRoermond.
2e klasse A:
Breda—Bredania.
T. A. C.—Middelburg.
AllianceR. B. C..
Zeelandia—Dongen (drie ,uur).
D. O. S. K. O.Vlissingen.
3e klasse A.:
Vlissingen IIZeelandia II.
Middelburg II—Zierikzee.
Walcheren—Terneuzen (één um-).
Kampioenschap schaken.
De 17de partij tusschen Capablanca
en Aljechin werd met 59 zetten remise,
zoodat Aljechin nog steeds leidt met 3
Tegen 2.
Het spel van verkennen.
Volgens het nieuwe Fadvindersregle-
ment van „De Nederlandsche Padvin
ders", dat zoo juist is verschenen, wordt
de padvindersbeweging thans ook in ons
land overeenkomstig de bedoeling van
den stichter, Sir Robert Baden Powell,
als een spel opgevat en wel: „Het Spel
van Verkennen voor Jongens". Het nieu
we reglement heet dan ook de Spelre
gels van genoemd spel.
Blijkens dit reglement wordt een ge
heel andere organisatievorm gevolgd
dan vroeger, toen de afdeelingen fede
ratief de vereeniging vormden en het
Hoofdbestuur kozen. Thans benoemt 't
Hoofdkwartier, dat met de internationa
le beweging in nauw verband staat, zijn
vertegenwoordigers in de diverse dis
tricten en machtigt het plaatselijk be
stuur om, op grond der spelregels, als
afdeelingen van „De Nederlandsche Pad
vinders" op te treden.
Door de instelling „speciale troepen"
is het mogelijk gemaakt padvinderstroe
pen op te richten, die verbonden zijn aan
fabrieken, jeugdvereenigingen, kerken,
scholen etc., terwijl die corporaties dan
hun eigen leiders voorstellen.
BUITENLAND.
Algemeen Overzicht.
Be slaking In het bruinkool-
gebied.
Nu de rijksminister de partijen heeft
uitgenoodigd weer le onderhandelen over
het conflict in de midden Duitsche bruira-
lcoolindustrie is de staking in een be
slissend stadium gekomen. Vanwege de
stakingsleiding is dan ook al vertelaard,
dat, als men erin mocht slagen tot over
eenstemming te komen, het werk toch
niet voor Maandag lean worden hervat.
Als die overeenstemming wordt bereikt,
zullen direct gedelegeerden vergaderingen
worden bijeengeroepen om zich voor de
voorgestelde overeenkomst uit te spre
ken. De stakingsleiders 2ijn gisteravond
reeds uit Halle te Berlijn 'aangekomen.
Men hoopt ook in de kringen 'der on
dernemers vurig dat de onderhande
lingen tot een goéd resultaat zulten voe
ren, want men maakt zich o.a. beducht
omtrent den afzet in Scandinavië. Daar
waren de Duïtsche mijnen er namelijk
pas in geslaagd Engeland te verdringen.
Dit zou, door het ontbreken van le
veringen, wederom vrije baan kunnen
krijgen. Eenige papierfabrieken iin Halte
hebben hun bedrijf aanmerkelijk moeten
inkrimpen. Hetzelfde is het gevall met et
telijke suikerraffinaderijen, terwijl andere
suikerraffinaderijen het werk geheel heb
ben moeten stopzetten. ïn het eigenlijke
bruinkolengebied blijft de toestand on
gunstig. Bij Lauchhammer heeft men een
organisatie in het leven geroepen, waar
door het mogelijk is de werkwilligen, dag
en nacht in de fabriek te houden, zoo
dat ze niet door stakers kunnen worden
lastig gevallen. Het getal werkwilligen
bij deze onderneming is door dien maat
regel aanmerkelijk toegenomen, maak dit
is weder een op zichzelf slaand geval'.
Zoo is dus iedereen vol goeden wil
eu vol goeden moed voor een oplossing!
Nu reeds werd de invloed op de overige
industrieën duidelijk voelbaar!
De ïn- en nltvoervev
boden.
Ex-minister Colijn blijkt een goed pre
sident te zijn voor de volkenboaidsoon-
ferentie voor de afschaffing dek in- en
uitvoerverboden. Zoodat deze in éérste
lezing reeds de meerderheid der arti
kelen heeft hesproken. Doch het belang
rijkste wacht de conferentie nog- de be
spreking over de artikelen aangaande de
uitzonderingsbepalingen en Be behan
deling van geschillen inzake de naleving
der conventie.
De belangrijkste besprekingen van gis
teren golden het Amerikaansche amen
dement. Amerika stelde voor, dat als op
grond van de uitzonderingsbepalingen! 't
een of andere land nog een in- cn uit-
voerbeperking handhaaft en het "daarbij
tot een rantsoeneering van in en uit te
voeren hoeveelheden over de verschil
lende landen zal willen overgaan, deze
rantsoeneering zal moeien geschieden in
evenredigheid tot den normalen buïten-
Iandschen handel vah Ieder Ipjnd.
Verschillende gedelegeerden, zooals dio
van Frankrijk en Italië verzetten zich te
gen het Amerikaansche amendement,
blijkbaar vreczende, dfcit Amerika) mét zijn
grooten uitvoerhandel daardoor boven
Europa bevoorrecht zou wölrdcn. De heer
Posthuma, die het Amcrik. amende
ment evenmin gunstig gezind was, vroeg
droogweg of onder normalen handel"
die uit het verleden, heden of toekomst
moest worden verstaan. Een vj$ag, waar
op de Amerikaansche delegatie een
hoogst ontwijkend antwoord gaf. Het
In de U bekende
roode verpakking
Amerikaansche amendement is naar een
commissie van rapporteurs verwezen,
waarin ook dr. Posthuma zitting heeft.
Be Franschc begrooling..
Toen Pobicaré zijn begrooting had in
gediend, had de finantieeie commissie uft
de kamer er diverse amendementen op.
Poincaré heeft haar daarom medegedeeld
dat door de aanneming dier amendemen
ten een tekort zéu ontstaan. Met het re
sultaat voor Poincaré, dat veie dier
amendementen thans zijn ingetrokken, o.
m. het amendement tot vermindering der
registratiebelasting op de overdracht van
onroerende goederen met 5 pet, welke
overdrachten reeds bezwaard zijn met
een grondwettelijke belasting van 7 pet.
ten gunste van dc am ori sa tie kas. Dg com
missie heeft de amendementen aangeno
men met betrekking tot hel gelijkstelden1
van sommige builenlandsche effecten op
naam aan Fransche effecten,, alsmede
andere amendementen ten gxöïste van
de gepensionneerdeu uit den oorlog.
Aan het slot der zitting stelde de rap
porteur-generaal de eindcijfers der l)e-
grooting voor 1928 vast, waarbij de ont
vangsten de uitgaven met 123 miilSoen
francs overtreffen.
Poincaré had, zooals le doen gebruike
lijk, ook de kwestie van vertrouwen ge
steld En daar hij wel) de eenige man
op hel ©ogenblik is, waarlijk in Staat de
finahliên gezond te maken, kon de finan
tieeie commissie moeilijk anders dan io
hoofdzaa k toegeve n
Maar vele depulé's liaddeu tijdens hun
vacantie hun kiezers al lekker gemaakt
met belastingverlaging, en voor hen is
't minder aangenaam, nu de verkiezingen
over enkele maanden zullen geTiouden
worden.
Wat moeten die deputé's doen-) Het
hun kiezers naar den zin maker», en te
trachten de belasting 1e verminderen,
biedt groote kans, van een vroegtijdigen
val van het regime Poincaré, die en
niet ten onrechte wel de redder van
den frank mag worden genoemd. Hem
is toch maar gelukt, wat geen zijner
voorgangers een finantieel expert al's
Caillaux b.v. gelukt is, de frank voor-
voorioopig te stabiliseeren. Een val van
dat regime zou dus tevens "het gevtolg
kunnen hebben een nieuwen val van den
frank. Wat wel wat te riskant is om te
gebruiken als verkiezingstactiek! Ook al
zou dit Poincaré's naam als redder der
finanliên bevestigen, in dien tusschentijd
kan al veel bedorven zijn! En bet Fran
sche volk heeft nu wel geleerd, dat 't
beter is wat meer belasting te betalten,
dan een wederkecren van een labiele
munteenheid.
Doch inderdaad de positie der de
puté's is niet makkelijk!
Poten en Lithane»».
Thans is door het Volkenbondssecre
tariaat de uitvoerige nota openbaar ge
maald. die W'oldemaras, namens de Li-
thausche regeering naar "Geneve gezon
den heeft, over een Lithausche minder-
hedenkweslie in Polen. Voljgens deze nota
is de feitelijke geschiedenis, dat Polen in
het begin van den zomer eenige uitzon
deringsrechten voor Poolsche onderwij
zers ln Lithauen heeft verzocht, onder
bedreiging, dat Polen anders Lithausche
scholen binnen baar grondgebied zou
sluiten.
De Lithausche rcgeerïng had Polen
meegedeeld, dat het den Poolschen on
derwijzers geen uitzonderingsrechten kon
toestaan, waarop begin October plotseling
een heflige perscampagne in do Poolsche
bladen tegen Lithauen losbrak en een
aantal Lithausche schoten in de distric
ten Wilna en Grodno werden gesloten,
terwijl een aantal Lithausche geestelijken
in hechtenis werd genomen. Bovendien!
verklaarde de Poolsche pers, dat dit al
les desnoods tot nog heel wat verder
reikende represaillemaatregelen zou kun
nen overgaan.
Polen is dus wel nojjal hard van sta
pel geloopen! Trouwens dat land had
zich moeten wenden tot den Volken-
bondsraad, toen 't meende, «lat Li
thauen zijn minderhcidsverplichtingen
niet na kwam. Terecht wordt hierop in
de nota gewezen. Het mocht in geen
geval zichzelf als rechter opwerpen
De nota van Lithauen betoogt dan,
dat Polen door de sluiting van de Lithaa-
