w* waapdeept DIGGELAAR'5 00 ct. per t pond doch die naar onze begrippen weerzin wekkend zijn en die ik hier niet vordter kan beschrijven. Maar luit dit alles zal de lezer hebben begrepen, dal wie zijn kind liefheeft, het niet aan de baboe overlaat of althans zoo weinig mogelijk. Europeesche moeders, die in de tro pen ondanks het uitputtende klimaat zelf de zorg voor hun kroost op zich nemen en nooit uit handen geven, ver dienen daarom meer bewondering dan men zoo oppervlakkig zou denken. He laas zijn er in de tropen niet veel blanke moeders, die zóó nun moederplicht be grijpen. Nu komen wij aan de volgende phase, die van aen schooltijd. In de eerste plaats moet ik nu opmerken, dat het kind in weerwil van zijn scnijnbaro on gebreidelde vrijncid nu toch reeds een voudige genoegens moet gaan missen, die een Europeesch kind van zijn leef tijd els vanzelfsprekend beschouwt. Daar is de verbazende hitte, die het bfelet om overdag te ravotten in dc gloeiende zon en die het na schooltijd de Indische schooltijden zijn van acht tot één uur dwingt om in zijn slaapkamer onder de klamboe te gaan rusten, tenzij het zich stilletjes uit de voelen maakt en aan ouderlijk toezicht ontsnappend, zijn heil gaat zoeken op eigen of naburige erven. En daar komt het dan onvermijdelijk in contact óf met vriendjes die ook aan de ouderlijke controle ontsnappen, óf met de inlandsche bedienden, die in de mid daguren op het achtererf hun dolce far nientc genieten. En nu zal ik er iflaar dadelijk aan toevoegen, dat meer nog dan iu allerprilste jeugd het contact met de baboe op dezen leeftijd, het con tact met andere mannelijke en vrouwe lijke inlandsche bedienden voor onze jeugd allerbedenkclijkst kan zijn De in lander heeft nu eenmaal een ander© moraal dan wij. die zeker niet hel minst op sexuecl gebied met de onze verschilt. Ik kan ook hierover niet verder uit weiden, doch moet volstaan met te zeg gen, dat de omgang met inlanders voor onze kinderen groolc gevaren voorgjeest en ook voor lichaam kan beteekenen, en ongelukkigerwijze ook tallooze malen het treurige bewijs daarvan is geleverd. An der onschuldig genoegen, dat kinderen maar ook ouders in Indiê moeten mis sen: wij nemen onze kinderen mee naar buiten, gaan op vrije middagen en In de vacanlies met onze zonen en dochters wandelingen en tochten maken, fietsen, picniccen, kampecren, zeilen enzoovoort. De Indische natuur, het Indische kli maat, hel zal den lezer uil vorige kro nieken waarschijnlijk zijn gebleken, leent zich daartoe niet en evenmin de leviens- wijze der ouders en de werkzaamheden van den vader. Althans niet in het laag land en in de steden; in het bergland en op ondernemingen in de Dergen zijn de omstandigheden daarvoor iets gun- stiger. Hot onderwijs op de Europeesche la gere scholen is goed. Ook de omgang mei andere leerlingen gcieft nog goeu al te grootc zorgen, omdat de ouders, ge zien oen jeugdigen leeftijd hunner kindle ren in deze periode, dien omgang nog vrijwel geheel in de hand hebben. De moeilijkste periode komt, wanneer dc kinderen de lagere scliool verladen en de tijd is gekomen voor II, B. S. of Gymnasium. De lijd ligt nog niet zoo heel ver acnter ons, dat hel middelbaar en voorbereidend iiooger onderwijs in Indië van dien aard was, dat aarzelen jtusschen dit en het Hollandsche onmo gelijk was. Men had geen keus en moest de kinderen naar het moederland sturen. Dat vergemakkelijkte in elk geval liet zware besluit om wat liet liefste was te lalen gaan. al viel de scheiding ook teven zwaar. Tegenwoordig is dit anders Het middelbaar onderwijs in Indiê is enorm, verbeterd en dat behoeft dus in vete gevallen niet langer de reden te zijn, waarom men \an zijn kinderen zal moeten scheiden. Er kunnen echter andere redenen zijn. Ik heb reeds gewezen op de vrotegrijp- lieid der Europeesche kinderen in lijet tropische land. Die vroegrijpheid, die over mij? Zoodra ik hij hem weg was, werd ik weer mij zelve, zag in, hoe lijj zich liet vervoeren door oen dwaze geest drift. kortom, beschouwde hem als een caricatuur van zichzelven. Maar in zijn tegenwoordigheid voelde ik mij geheel aan hom onderdanig en ondergeschikt. ^Zie zoo, nu zijn we er Hier heb mijn zaaltje Laten we er biniiengaain HOOFDSTUK XXUI De zaal van hei nieuwe geloof net zaaltje" zooals Edmund Gray het noemde, was dan ook een heelnederig gebouwtje. Het had iets van oen metho disten kapel, of een plaats van bijeen'- komst van hel Leger des Hoils. Aan den deurpost stond aangeplakt, dat er, iederen Zondagavond om zeven uur, een rede werd uitgesproken door mr, Edmund Gray betreffende hel on derwerp Eigendom''. Daaronder volg den nog enkele titels. waarmee dit onder werp in deelen werd gesplitst: De oorsprong van den eigendom Hel verderfelijke van den eigendom. De eigendom en zijn gevaren Eigendom en vrijheid Eigendom en vooruitgang. Met een vingerwijzing naar hel biljet, Eigendom en zijn verval, sprak dc meester: ..Kijk, hier vindt je mijn zending dui delijk aangekondigd Ik heb den strijd aangebonden met den eigendom, ben een onverzoenlijke vijand van den eigendom maakt, dat de kinderen op jeugdigen leeftijd reeds geen kinderen meer zijn, kan voorkomen of althans in haar gevol gen geneutraliseerd worden door tijdig overplanten naar Europa. Wanneer ze blijven, aan zal die vroegrijpheid bij" het (contact met de rijpende, jeugd van In dische H. B. S. en Lyceum hare geva ren met zich dragen. En nu moet men bedenken, dat die Indische schooljeugd op dc bedoelde inrichtingen niet langer volbloed Europeescn is, doch gewoon lijk talrijke elementen bevat van zeer gemengden bloede en voor een gedeel te afkomstig is van alle landaarden, die in Jan Oost worden gevonden. Het Euro peesche kind komt hier dus op een "voor indrukken en ervaringen zeer ont- vankelijken leeftijd wel in een zeer spe ciaal milieu, dat wij in eigen land on in Normale omstandigheden zeker nimmer ivoor onze kinderen zouden kiezen. En het Europeesch kind is juist nu op een leeftijd gekomen, waarop de ouders mis- scliien nog wel macht en controle heb ben over het lichaam, maar niet langer over den geest. Daar is nog iets anders de overwe ging waard. Wij Nederlanders leven in Indiê in een land, dat per slot van re kening niet het onze is. Hoe goed wij er ons misschien ook hebben kunnen aan passen, hoe goed het er ook ging, het verlangen naar ons eigen land, onze eigen menschen, ons eigen milieu is .ons bijna altijd gebleven Wij zijn ai.ijd blijven voelen, dat wij daar en daar «alleen thuis hoorden. Ontelbaar zijn de banden die ons met het vaderland ver binden en daaronder nemen onze jeugd herinneringen zeker niet de laatste plaats in. Dc herinneringen wenschen wij ook voor onze kinderen. Wij voelen instinct matig, dat onze blonde blanke kinderen tthuis hooren aan het blonde, blanke duin, in de bosschen op de heide, op de plassen in de sneeuw. Wat wij daar genoten, waarvan wij him vertelden, dat moeten ook zij beleven. Wanneer z)e later volwassen zijn, dan mogen ze, als dat hun wil is, teruggaan naar Indië, het land dat inderdaad zoo veel goeds voor ons heeft in andere opzichten en waar van ik zeker niets slechts wil zeggen, alleen maar dit, dat het niet het onze is cn niet dal van onze kinderen. Een Heiland sell kind behoort op te groeien in Holland. Daar krijgt het de kenmer ken van zijn ras, niet alleen door de moedermelk, maar ook door den invloed van lucht, zon en water, door zijn ka meraden, door hel leven, in één woord, docfr "de sfeer van het vaderland. Dat is geen rassenwaan. Een Javaansch kind behoort Immers ook op Java. Vraag een Javaan of hij zijn kind in Holland zou willen laten geboren worden en daar zou willen zien opgroeien tusschen vreemden in een vreemd milfeu, zoodat het, later teruggekeerd, als een vreem de zou slaan voor zijn rijstvelden, hij zal hoogstwaarschijnlijk neon zeggen, en niemand zal hem rassenwaan verwijten. KERKNIEUWS. C h r. G e r e fKerk. Bedankt voor Zierikze© door ds. Hoor gendooru te Bunschoten KUNST EN WETENSCHAPPEN. Kinderboeken. Bij G. B. van Gloor Zonen te Goujda verschijnen Lwee series kinderboeken, beiden goed verzorgd, door aardigen band, duidelijken druk en goede teeke- ningen. In de serie <5,Voor 't Kleinef Volkje" (6—9 jaar), waarvan al verschik lende nummers een herdruk beleefden, sommige zelfs een vierden druk, kwamen o a. als nieuwe nummers uit „De grootste deugniet van de klas", plalen van Tj. Botlema en O. Verhagen; en ..Wij very lellen weer", van S. Maathuis-Ilcken eh H. Dietz. In dc aardige serie's „Gezellige uun- Ik sta haast alleen tegenover de wereld, want mijn volgelingen bezitten geen macht of invloed. De lieele wereld heb ik tegen mij, mtet al haar belangen ent haar vooroordeelen. Maar ik vrees niets, want de toekomst is mij, al zal ik per soonlijk dien dag der victorie niet meer beleven." Hij hield de deur open Elsie trad binnen. Ze bevond zich nu in een zeer ruim vertrek, met een lange, smalle tafel in hel midden, waarlangs enkele banken stonden. Die lafel was gedekt met een wit tafellaken en er ston den schotels ham en koud vlecsch3 sau cijsjes, hard-gekookte eieren, cakes, ge roosterd brood, gewone boterhammen, marmelade, jam, garnalen, sterkers en tneekopjes. net was inderdaad een zeer wei-voorziene theetafel Het zaaltje was half gevuld met een dertig a veertig personen, meest nog jongelui, ofschoon er ook een paar oude re waren. Daaronder merkte Elsie, zon der eenige bevreemding, mr. Langhorne uit Gray's Inn op. Waardoor hij zich nu meer aangetrokken voelde, door het stoffelijk of hel geestelijk voedsel, viel eenmaal moeilijk uit te maken. Drie'- kwart van hel gezelschap bestond dus uit jongelui, en jongelui van een eigenaardig type. met een vinnig gelaat, harde oogen en uitdagende manieren Ze blaakten van strijdlust (Wordt vervolgd.) tjes" (610 jaar) verschenen ook weder eenige nummers waarvan we noemen: „Van een Klein Muisje", door Dien Brink- greve, „Dotje", utoor 0. M H. Bauer, beiden met plalen van Sijfje Aafjes, en „De Foppend lokter", van Agatha Snellefr, met platen van Adlr. Alindo. ONDERWIJS. Te Stave nis se is in die Wocnsic fliagavond gehouden spoedeischende ge meenteraadsvergadering benoemd tot on derwijzer met verplichte hoofdacte aan de O. L. school de heer J. E van Heems (wachtgeldter) le Den Haag, «laatstelijk onderwijzer te Nootdorp. De indienst treding gaal in den dag na de benoeming. LANDBOUW. Aaneengekoppelde voer tuigen. Thans bevat de Staatscourant van gis teren een beschikking van den Minister van Waterstaat van 22 Sept., bekend ma kend dat hij machtiging heeft verleend aan de hoofdingenieur-directeuren van den Rijkswaterstaat in de verschillende directies, ieder voor zooveel zijn ambts kring aangaat, om van zijnentwege le beschikken op aanvragen om vergunning tol het rijden, het doen of laten rijden over Rijkswegen met twee of meer aan- eengekoppelde voertuigen, op grond van artikel 11 van liet Rijkswegenreglement (Kon. besl. van 4 ffuli 1927, Stbl. no. 240.) Belanghebbenden wordt derhalve gera den aanvragen om vergunning als boven bedoeld spoedsnalve rechtstreeks le zen den aan den betrokken hoofdingenieur- directeur van den Rijkswaterstaat. (Voor Zeeland gevestigd le Middelburg). Honing-controlo» In de Mem, lot de begroeting van Landbouw leest men De afzet van inlandsche bijenhoning ondervindt hoe langer hoe meer moeilijk heden door de concurrentie van het bui- teolandsche product, waarmede een on eerlijke handel wordt gedreven. Het ge volg hiervan is, dat met het bijenliouden geen behoorlijke inkomsten meer kunnen worden verkregen, hetgeen voor ons land zeer te betreuren is, omdat sommige onderdeden van den landbouw en meer nog de fruitteelt een zeer groot voordeel genieten van het besluivingswerk, dat de bijen verrichten. Ten einde in den toestand verbetering te brengen, is in overleg met den Minis ter van Arbeid, Handel en Nijverheid een commissie ipgesteld, welke een sy steem van honingcontro'e heeft opge bouwd. dat de instelling van een rijks- honingmerlc bedoelt- Voor de uitvoering dier controle is echter, vooral in de eer ste jaren, rijkssteun onmisbaar, omdat de ontvangsten gering zullen zijn. Later, wanneer belanghebbenden meer alge" meen- tot die controle zijn toegetreden, zal men het zonder dien steun kunnen doen. Die toetreding zal sneller gaan naarmate dc prijs, waarvoor het rijks- merk beschikbaar kan worden gesteld, lager is. Reeds hebben drie van de vier imker-organisaties besloten aan de hor ningcontrole deel te nemen. Met het oog op de gr00te land- en tuinbouwbelangen welke bij den bedoelden maatregel zijn betrokken is het wenschelijk een bedrag van f 1000 uit te trekken voor rijkssteun als bovenbedoeld- La n d bo u wwerktuigen van Coöperaties en de wegenbe lasting. In antwoord op vragen van den heer Ebels heeft de Minister van Fin. verwe zen naar een op> 9 Sept. verzonden aan schrijving bepalend dat een kostelooze kaart voor de wegenbelasting lean wor den toegekend aan bona fide coöpera tieve landbouw- en dorschvcreenigingen, welke haar landbouwwerktuigen alléén gebruiken ten dienste van de leden der vereeniging. RECHTZAKEN. Voor de rechlDank le Alkmaar is 21/3 jaar gevangenisstraf gevorderd legen den 18-jarigen II. B. uit Bergen, die met andere jongens een inbraak pleegde en toen hij bij het opgraven der tijdelijk be graven gestolen voorwerpen door een veldwachter betrapt werd, op dezen een revolverschot loste en hem in den arm trof. Het Gerechtshof le Leeuward'en heeft gisteren den 23-jarigten koopman U. D. te Blijham. die door de rechtbank te Winschoten werd veroordeeld tot drie jaar gevangenisstraf wegens mishande ling met doodelijken afloop, overeenkom stig den eisch vrijgesproken. LEGER EN VLOOT. Bij beslissing van idfen Minister van Oorlog is aan dten dienstplichtige A. A. van Poucke van d(e lichting 1923 uit de gemeente Oostburg voorgoed; vrijstel ling van den dienstplicht verleend. De staf en le schoolc. 14e Regiment) Infanterie keeren op Zaterdag a s. weder naar hun garnizoen te Mididelburg terug. De sergcantf-majoor adiminislraleur A J. Versluis van het 14 R I wordlt' met ingang van 1 October a.s. bovordfcrd Itot adljudanlj-onderofficier-administrateur bij het 14e R I met standplaats Middel- burg. VERKEERSWEZEN, POOT EN TELEGRAFIE. Radio-te Iefonie mei Indiê van K o o t w ij k iu i f. De radio-telefonische verbinding met Indië is weer een belangrijke stap ge vorderd. Gistermiddag 6 uur is het u.l. gelukt om ook met den door den Rijks radiodienst zelf gebouwden korte golf- zender te Kootwijk een zeer goed ge slaagd kruisgesprek met Bandoeng te voeren. Ook dit gesprek werd gevoerd door middel van een gewoon abonne- ments-telefoontoeslel, dat zich bevond in de woning van den hoofdingenieur der telegrafie, den heer H. J. Boet je, in Den Haag. Het met dit gesprek behaalde succes is te aanken aan hoofdingenieur dr. Koo mans en ir. Rosenstein. Indische Stoomvaartlijnen. Buitenzorg, 21 Sept., 9 (uv Port Said, Batavia n. Rotterdam. Johan de Wilt, p. 21 Sept. Perira, Bar lavia u. Amsterdam Kedoe, 22 Sept. le Rotterdam v. Bai- tavia. Koningin der Nederlanden, wordt 24 Sept. 5 u. v.m. le IJmuidcn en 10 u. te Amsterdam verwacht, Batavia n. Am<~ sterdam. Merauke, 21 Sept. n.mf 8 u, v. Port Said. Batavia n. Rotterdam. Op ten Noorl, p. 22 Sept. Perim, Am sterdam n. Java. Prinses Juliana, 22 Sept. te Genua, Amsterdam n. Batavia. Simaloer, p. 20 Sept. Sagres, Batavia n. Amsterdam. Tambora, p. 21 Sept. n.m|. 5 u. Suez, Rotterdam n. Batavia. Stoomvaartlijnen op Noord- Am e ri ka. Nieuw Amsterdam, 22 Sept. n.m. 12.30 u. v. Southampton, Rotterdam n. Newy Vork. Veendam, p. 20 Sept. Oape Race, Rofc- tedam n. New-Yok. VERSCHILLENDE BERICHTEN. Te Schiedam is gisteren oen indu strie geopend, die voor die plaats een nieuwe bron van inkomsten belooft le worden, namelijk een Film Studio, zulks onder leiding van mevrouw A. Solser en den heer A. Boesnach. Verschillende autoriteiten woonden de opening bij. De burgemeester sprak het openingswoord. Het gebouw, waarin de Studio geves tigd is, aldus de N. RV Qrt. leent zich voorloopig uitstekend voor het doel. Hel is de voormalige Concertzaal Odeon waaTvan de grootste zaal 30 bij 19 Meter meet. Men is in staat om er 10 000 meter film per dag op le nemen. In het gebouw vindt men een kleine, aardig ingerichte zaal waai' de filmen worden proef ge draaid. Achter de, wat wij heit tooneel zouden noemen, bevinden zich kleedka mers, laboratoria, werkplaatsen, mecha nische drooginricMing enz. Het gehefel maakt een preltigen ruimen indruk. De voornaamste factor is echter hel licht. In het geheel zijn er 24 reusadhj- lige lampen en schijnwerpers waarbij cr zijn van 20.000 kaars. Het gebouw heeft een eigen electrische centrale wtelké bij 110 volt gelijkstroom 1200 ampère licht levert. De lampen en schijnwerpers zijn van de Universal te Berlijn cn de Juv- piter van Frankfurt a. M, Het opueemi- apparaat is hel nieuwste product van firma Eclair te Parijs en Caméré clair genaamd. Naar -wij ons lieten vertellen is dit het beste dat er op dit oogenblik met inbegrip van Amerika, wordt ge bruikt. Het werkt met vijf lenzen en kan te gelijkertijd opwaartsche en ronddraaien de beweging maken. Ook de lenzen zijn Fransch fabrikaat. Toen de 21 jarige C. N. in gezel schap van den 20-jarigea II. v. en den 20-jarigen H. A„ allen te Leur woonach tig, huiswaarts keerde, kreeg hij in het Liesbosch plotseling van v. G. twee he vige vuistslagen in liet gezicht, terwijl II. A. zich boven op hem wierp en zijn zak ken fouilleerde waaruit hij een porle- monnaie met een bedrag "vyaui f '6.50 haal de C. N. kreeg nog een pak slaag en kon toen zijn weg vervolgen. De twee aanranders hebben ben café bezocht en twee-derde van 't bedrag in drank omgezet. Inmiddels deed C. N. met bebloed gezicht aangifte van Tiet voorgevallen bij de gemeente-politie van Ftlen en Leur. Later op den avond wer den de twee verdachten aangehouden. Aanvankelijk ontkenden zij alles, doch later vielen zij na een scherp verhoor door de mand en bekenden, den straat roof gepleegd te hebben. De portemonnaie 'is m het Liesbosch weggeworpen, maar zal met een politie hond woraen opgespoord. Tc Zundlertlorp, waar den 15den April 1925 d'e spits van den toren brandt- d'e, zal vanwege de gemeente Amsterdam een nieuwe spits wordfen gebouwd. "Wijl die toren een weinig scheef stond, werd 0IQCELAAR 5 hQfflt BOOfl VOOB BOOM KWALITEIT KOFFIE ©e Gouden Jfoom A-VP-BIGGEiAAR &C§ R0Q5EP1 DAAL (Ingez. Med.) vóór enkele «lagen aan de eene zijde een kuil gespit om die oorzaak der veiv zakking op te sporen Daardoor is hij thans opnieuw gaan overhellen. De bovenkant wijkt' nu eenige centimeters van die Ioodlijü af. Onder d'e omwonenden beerscht groole vrees voor omvallen. Daarom is d'e omgeving eenige d'agten en nachten door politie bewaakt. Wijl de toren het eigendom der ge|- meenle Amsterdam is, heeft de afdeeling Publieke Werken hem thans «Doen stutten. Bij informatie ter bevoiegdier plaatse bleek aan de N. R, Ort. dat voor de vrees voor omvallen geen grond bestaat. Te Delft vervooegdfe zich op heli politiebureau een inwoner van Overschie, die mededeelde dat Zaterdag ten nadeelé van zijn broer een fiets was gestolen. Tevens dteelde hij mede dat hij den fiet sendief van aanzien laende en hem even te voren in d!e Oranje Plantage te Delft Op een motor had' zien rijden. Terstond werd' door de recherche een onderzoek ingesteld'. In een rijwiclherslelplaats aan den Ooslsingel werd daarop aangetroffen een persoon d!ie overeenkwam met hel' opgegeven signalement en dlie bezig was te onderhandelen over den verkoop van een motor. Deze persoon bleek le zijn de 29-jarige 0. vanjiB. afkomstig uil Dpn Haag, wiens aanhouding voor meerdere rijwieldiefstallen en verduisteringen werd verzocht door den commissaris van Utrecht en Alkmaar en die burgemeesters van Weslzaan en Monster. Hij beeft ook zeer waarschijnlijk soortgelijke «Delicten gepleegd' 'sGravenhage Haarlem, Lei den, Beverwijk en Purmerend. Van B. d'ie reeds 6 jaar in de gevangey- nis heeft doorgebracht en nog geen jaar op vrije voeten is., werd) ter beschikking gestehl van den burgemeester te Over schie. Het 3-jarig dochtertje van den land1- bouwer J. H., te Achlum ,is te water ge raakt en verdronken,. Een geheimzinnige moord heeft plaats gehad op een arme zeventigjarige vrouw, die te Manage (België) een klein winkeltje hield. Hoewel alles in het huisje omver is gehaald, kan diefstal niet de drijfveer zijn geweest, daar al gemeen bekend was, dat de vrouw door haar zoon werd onderhouden en de weinige voorwerpen van waarde onaan getast zijn gebleven. De. vriendin van den zoon van het slachtoffer bracht eiken ochtend wat voedsel aan de vrouw, doch had zulks Maandagochtend niet gedaau, omdat zij vermoeid was van kermisviereu. Eerst tegen twee uur des morgens vond een zuster van het slachtoffer de vrouw in een grooten plas bloed liggen. Iloewell aanvankelijk eenige argwaan tegen den zoon en zijn vriendin werd gekoesterd, bleken de door dezen opgegeven alibi's juist te zijn. De moord moet met een bezem gepleegd zijn. Een speciale trein, geladen met zijde uit het Verre Oosten, ter waarde van 2,5 miTlioen dollar, is in de nabij heid van Yaie in Brilsch-Columbia ver ongelukt. Vijf wagons zijn in de Fraser-ri- vier gestort en vernield, terwijl vijr an dere wagons beschadigd werden. Men- schenl'evens zijn echter niet te betreuren. Naar men gelooft, zal het meerendeel der waardevolle lading gered kunnen worden. De dekknecht A. J. Bj is gisteren van een klein bootje bij de ligplaats van dc boot naar Middelburg aan de

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1927 | | pagina 6