PUROL
Woensdag 1 Juni 1927
Od/V^-en
^zjoucfvbe
ifujüxL
No. 127
170' Jaargang
OURANT.
dit nummer behoort een Bijvoegsel.
MAANDAG, TWEEDEN PINKSTER^
DAG, VERSCHIJNT DE MIDDELBURG-
SCliE COURANT NIET.
Daar wij Dinsdag, den derden Pink,-
slerdag, vroeger ter perse hopen le
gaan, zullen advertenties niet later dan
HALF ELF V.M. kunnen worden aan
genomen.
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
Zitting van Dinsdag.
Nadat eerst eenlge kleinere wetsont
werpen waren aangenomen, was aan de
orde het wetsontwerp tot nadere re
geling der collectieve arbeidsovereen
komst.
Toen de heer Veraart de ontwik
keling der collectieve arbeidsovereen
komst in het algemeen 'besproken had,
waarbij hij tenslotte zich tegen het ont
werp uitsprak, gaf de heer Knotten
belt als zijn meening te kennen, dat het
geheel in de lijn van onze burgerlijke
wetgeving ligt oat thans een regieling
wordt vastgesteld voor de privaatrech
telijke gevolgen der oojljectieve arbeids
overeenkomst. De toelichting geeft echter
geen antwoord op de vraag welk begin
sel den minister geleid heeft bij het sa
menstellen daarvan; vooralsnog wil het
spreker voorkomen dat hier van Stelsel
loosheid sprake is. Art. 14 achl spr.. in
strijd met ons contractenrecht. Het B.
W. zegt immers dat de overeenkomst al
leen van kracht is tusschen de handelen
de partijen. De regeering is hier op het
terrein van het publieke recht getreden
Bovendien ontbreekt de bepaling van ge
lijkheid der partijen.
De heer Sten huis achtte 't in elk
geval beter dan de conlractloosheid, die
guerillaoorlogen mogeljijk maakt. Bij de
S. D. A. P. bestaat daS~ook legen dit
wetsontwerp geen bezwaar, doch zijn
partijgenoot de heer San nes vroeg
waarom dc minister geen verplichte ar
bitrage wil. Want bij een collectief con
tract is een permanent scheidsgerecht de
beste waarborg voor een zuivere recht
spraak.
Hij diende een motie in, waarbij de
Kamer den wensch zou uitspreken dat
aan de rechtspraak, voortvloeiende uit
de collectieve arbeidsovereenkomsten,
ook niet tot de rechterlijke macht be
boerende personen zouden deelnemen en
de Regeering zou uituoodigen zoo spoe
dig mogelijk 'u wetsontwerp daartoe in
te dienen.
Oud Minister H eemskerk noemde
dit een gezonde motie.
De heer Kersten meende dat de
dwang voor de arbeiders om zich le or-
ganiseeren zal worden verscherpt, en
de heer Oud mistte juist in het ont
werp wat er z. i. in hoort. Het bedrijfs
leven moet zich ontwikkelen in dier
voege dal .partijen zooveel mogelijk in
de gelegenheid worden gesteld hun ver
houdingen zelf le regelen. Het collllecticf
contract kan daarbij een groote rol spe
len. Daarom is het te betreuren dat de
regeering de bindendvierklaring niet on
der oogen wil zien. Wanneer zal de re
geering haar standpunt ten deze nu eens
bepalen? vroeg deze afgevaardigde. Het
vraagstuk is toch niet van vandaag of
gisteren.
Van Katholieke zijde sprak nog
de heer Korlenhorst, die zich even
eens tegen het ontwerp uitsprak.
De heer K r ij g e r noemde 't een stap
in de goede richting.
Vandaag is de minister van Justitie
aan het woord.
ge gebeurtenis van bijzonderen aard
hebben bereikt. De telkens daarbij tot
uiting gekomen hartelijke gevoelens heb
ben mij steeds diep getroffen en erken
telijk gestemd. Ik koester het vertHo-u-
wen dat de banden, die Gurajao en
Suriname aan het moederland hechten
en die den stempel van eeuwen dragen
in gemeenschappelijk streven immer
meer zullen worden versterkt en verin
nigd.
Het ook bij u levende besef, dat Ne
derland en de overzeesche gewesten in
Amerika in lief en leed, in streven en
cultuur één moeten zijn en blijven, moge
steeds dieper wortel schieten en tot volle
Ontwikkeling geraken.
Mijn beide vertegenwoordigers in W.-
Indiê, gij die getoond hebt uw beste
krachten aan uw gewesten le willen ge
ven, moge het u en uwe medewerkers
bij het vervullen van uw moeilijke taak
tot steun zijn mijn persoonlijke verzeke
ring le vernemen ,dat iik uw streven
met warme belangstelling vo-lg.
Ik wensch u ingezetenen van Suriname
toe, dat ondervonden tegenslagen ten
spijt rèeds in het nabije verschiet moge
liggen een wederopleving in nieuwe vor
men van de welvaart van weleer lot heil
inzonderheid van de samenleving in hun
door de natuur met kwistige hand ge
zegende gewest.
Ik houd mij overtuigd, dat tenslotte
ook hier de zon uit de wolken van het
heden te voorschijn zal treden en roep
hen allen op, om door eendrachtige sa
menwerking op elk gebied ook hunner
zijds die toekomst te helpen voorberei
den.
Met u, ingezetenen van Curasao, ver
heug ik mij in den toenemenden bloei
van uw gewest. Mijn hoop is. dat daaruit
voor u allen, zoowcjl van de Beneden-
windsche eilanden als van de Beueden-
sche eilanden, blijvende zegenrijke ge
volgen zullen voortkomen.
Met trots zie ik Willemstad een voor
aanstaande plaats innemen in de rij der
groote wereldhavens en die hoe langer
hoe meer bevestigd. Nieuwe tijden bren
gen nieuwe eischen, nieuwe tijden bren
gen ook vroeger niet gedroomde middelen,
maar van alle eeuwen blijkt dal wie
zich geheel geeft aan een zware taaie,
in zijn overgave daaraan beloond wordl
mei den moed om opgewekt te volhar
den. Hel volbrengen ligt in Gods hand.
Geve Hij daartoe Zijn zegen
Na de rede van de Koningin werd hel
Wicn Neerlandsch Bloed gespeeld en
gaf de aankondiger in hel laboratorium
het woord aan Prinses Juliana.
voet van 41/2 pet. niet verder voort te zet
ten, aangezien bij de toenmaals geldende
materiaal-prijzen en loonen eeu op den
duur rendabel bedrijf slechts mogelijk
kon worden geacht bij een rentevoet
van 4'/2 pelkonden dp plannen boen geen
verderen voortgang hebben.
Sedert trad, een prijsdaling in. En mits
de gemeenten zicli verbonden, de zgin.
„verplichte aansluiting" in le voeren, cq
een geldelijke garantie te geven, werd,
een zichzelf bedruipend, bedrijf mogelijk
geacht. Nadat 16 van dp 18 gemeenten
haaf"1 medewerking in dpzen zin hadden
toegezegd, werd, tot den bouw besloten.
De gemeenten-aandeelhoudsters zijn lot
storting op de aandpelen slechts ver
plicht indien het Rijk en de Provincie
een z.g. risico-garant ie 'verleenen Hier
toe strekt, voorzooveel het Rijk betreft,
het wetsontwerp, dat hierop neerkomt,
dat, wanneer liet reservefonds ontijdig
mocht zijn uitgeput, het rijk tot een maxi
mum van f 168.000 (zijnde 2/3 van het
statutaire reservekapilaai der onderne
ming) rentelooze voorschotten zal ver
leenen om een nieuw reservefonds te
vormen.
Prov. Staten van Zeeland hebben des
tijds een soortgelijke toezegging gedaan
tot een maximum van f 87 000 (zijnde 1/3
van bet oorspronkelijke, inmiddels ver
laagde reservekapitaal) met dien verstan
de, dat dp provincie telkenmale lot de
helft van het door het Rijk voor 'te schie
ten bedrag zal bijdragen.
BINNENLAND.
DE KONINGIN SPREEKT W.-INDIfi
TOE.
H. M. de Koningin heeft hedennacht
onze koloniën in de West door de micro
foon bij de Philips radio te Eindhoven
nadat eerst de Philips Harmonie het
Wilhelmus ten gehoore had gebracht als
volgt toegesproken
Suriname en Curasao,
Het is mij een groote vreugde datNe-
derlandsch vernuft met het doorzettings
vermogen waarvan ons volk van ouds
bekend is, op zoo'n schitterende wijze
de laatste moeilijkheden heeft ovei*won-
nen en voor de menscheljjke stem de
afstanden heeft doen wegvallen, die
de deeleu van mijn rijk scheiden. Ik
grijp deze gelegenheid gaarne aan, aller
eerst om mijn dank uit te spreken voor
de talrijke blijken van liefde en aanban
Ikelijkheid ten aanzien van mij en mijn
Huis. welke mij uit uw midden bjj meni
DE BUURTSPOORWEGEN IN Z.
VLAANDEREN.
De heer Drop, lid van de Tweede Ka
mer, heeft aan de ministers van "buiten-
landsche zaken en van waterstaat de
volgende vragen gesteld:
I. Willen de minislers doen nagaan,
it er waar is van de berichten, dat
de Nationale Maatschappij v,an Belgische
Spoorwegen voornemens is buurtspoor
wegen o.a. den spoorweg Genl-Terneir-
zen, van de particuliere maatschappij(en)
over le uemen
II. Zijn de ministers niet van oordeel,
dal liet belang van een behoorlijk grens
verkeer, speciaal in Zeeuwsch-Vlaande-
ren, zoo groot is, dat tijdig overleg 'tus
schen Nederlandsche en Belgische
spoorwegen gewenscht is?
III. Zijn de ministers bereid, dat over
leg te bevorderen en mag er op worden
gerekend dat een behoorlijk spoorweg
verkeer, ook daar, waar dit thans op
Nederlandsch gebied geleid wordt door
builenl. maatschappijen, door daartoe te
nemen maatregelen verzekerd zal
zijn?
Uit Stad on Provincis.
RENTELOOS VOOJtSCIIOT AAN DE
WATERLEIDING-MIJ. SCHOLUVEN-
DUIVELAND.
Ingediend, is een wetsontwerp, strek
kende tot beschikbaarstelling van een
renteloos voorschot uit 's Rijks kas ten
behoeve van de N. V. Waterleidingmaat
schappij „Schouwen—Duiveland", geves
tigd te Zierikzec.
De driukwaLervooriening van 't eiland
Schouwen—Duiveland laat. over het al
gemeen veel le weuschen. Het grondwa
ter in den bod,cm is grootendeels brak,
zoodat de bevolking voornamelijk is aan
gewezen op regenwater en ondiep zak-
water, met alle daaraan verbond,en be
zwaren. Slechts in de westelijke duin
strook van Schouwen en nabjj Schudde-
beurs wordt zoel zij liet ook ijzerhou
dend grondwater aangetroffen
Herinnerd word): aan de oprichting der
N.V. Waterleiding-Mij. „Schouwen en
Duiveland" in 1921, waartoe aanvanke
lijk alle 18 gemeenten van hel eiland toe
traden. Kort na de oprichting djev ven
nootschap zag hel Rijk zicli inlussalieu.
genoodzaakt, dg kapitaalsverslrekkingen
aan waterleidingen op .grond, van de wet
van 19 September 1919 tegen een renfe-
In de gisteren gehouden algemeene
vergadering van aandeelhouders der
stoomtram Walcheren is nog benoemd
lot commissaris (vac. Jos. v. Baalte) de
heer mr. J, J. Ileijse, alhier.
Uit Mlddelbur*.
Ouders die hun zoons op dc open
bare U. L. O. school alhier geplaatst?
wcnscheu le zien, verwijzen wij naar
de publicatie in dit nummer betreffende
de aangifte.
Heden was liet feest ten kantore
van de firnia Bosman en Van Goozen
alhier, welke handel in granen
en peulvruchten heden 25 jaar beslaat.
Hedenmorgen werd door het' personeel
aan de firmauien een bloemenhulde ge
bracht Te 12 uur \$erd receptie ge
houden en later op den dag had een ge
zellig samenzijn plaats. Het personeel
ontving van de firnia een gratificatie.
Vrijdagavond 8 uur geeft hel Mid-
delburgsch Muziekkorps weder een uit
voering op het Molenwater.
Uit Vlissingen.
De te Vlissingen gehouden ten
toonstelling van de vereeniging ter behar
tiging van de belangen van slechthooren
den heeft een batig saldo opgeleverd
Van f 1311.78.
Heden herdenkt de lieer J. Wink tc
Vliss ingen, wagenbestuurder bij de
eleclrische tram Vlissingen Middelburg,
den dag waarop hij voor 40 jaar bij de
Maatschappij in dienst trad, terwijl de
heer M. de Jong, eveneens wagenbe
stuurder bij die tram heden 35 jaar
dienst is. Door het aanbieden van
gratificaties door de directie en op an
dere wijze werd hot heugelijk feit her
dacht, terwijl de heer Winlc begiftigd
werd niet de zilveren "éere-mcdaille ver
bonden aan de orde van Oranje-Nas-
sau.
Een Ounard-vloot, bestaand/C uil zes
groote schepen dezer maatschappij, le
zamen 120.000 ton groot, wordt zooals
wij reeds melden op hét einde (dezefcj
week te VI i s s i 11 g e n verwacht, in v
band met dp Ro 1 ary-confere 11 iiewelke
van 4—10 Juni le Oslende word/ gehou
den Aan boord, bevinden zich 3000 rota
rians uit de Verecnigde Stalen.
Vrijdag komt deze vloot le Dover voor
anker. Daar worden loodsen genomen
voor Vlissingen. Te Vlissingen zullen dc
vCaronia", „Oarmania" en „Lancastria"
op de reede ankeren. De passagiers gaan
op kleinere Kanaalbooten over, die lien
naar Oslende zullen brengen. Inmiddels
«toornen de „Carinlhia", „Samaria" en
„Transylvania", elk met vier sleepbooten
Ier assistentie in do nabijheid, naar Ant
werpen, waar de leden der Rotary-clubs-
met extra-treinen naar Oslende vertrek
ken
De „Oarinthia" is het „vlaggeschip"
van de vloot en hoeft ook aan boord de
president, bestuur en de d,istrictsbeslu-
ren der Rotary-clubs.
Na de conferentie bezoeken de Ame-
rikaansche rotarians verschillende lan
den van het Continent, om daarna over
Cherbourg en Havre terug te keeren.
Ui* Walchnrtr.
A.s. Vrijdag vergadert de raad der
gemeente Souburg. De agenda ver
meldt oa.: Benoeming leden scliatlings-
commissie; benoeming lid commissie van
toez. op liet 1. o adres D. J. de Visser
inzake aanleg nieuwe straat, faillisse
ment Algem. Woningbouwver vaststel
ling percentage gemeentel, inkomsten
belast.,- benoeming commandant brand
weer en belooning brandmeesters; adres
bewoners N. Vliss. weg betreffende tram
halte te Abeele; jaarverslag toestand ge-
ïheente over 1926; riolecring Paspoort-
straal; rekening Burg. Armbestuur; be
zwaarschriften schoolgeld.
- Voor de betrekking van gemeente
werkman te O. en W. Souburg heb
ben zien niet minder dan 36 sollicitan
ten aangemeld.
Ifit Zuid-Beretand.
Terwijl eenige buurjongens te
Heinkenszand aan den dijk zaten,
kregen deze onderling ruzie, die tus
schen J. H en M. V. zoo hoog liep, dat
laatstgenoemde H. een paar messteken
*in- diens arm toebracht, zoodanig, 'dat
direct heelkundige hulp moest worden
ingeroepen. Tegen M. V. is proces-ver
baal opgemaakt.
Wegens liet niet aannemen der be
noeming lot lid van den raad van Kloe
ting e door W. F. K. Lenshoek en A,
Hoogs tra te zijn door den voorzitter van
het Centraal stembureau .als zoodanig
benoemd verklaard W. N. van Liere en
C. de Jonge.
Bij Kon. besluit is do opzichter
van den Hijkswatcrslaat 2e kl. J. N.
Maas le Wem elding e, le rekenen van
1 Januari '27 af, bevorderd lot opzichter
van den Rijkswaterstaat le klasse..
Toen de vrachtrijder W. C. le
Borsselc Dinsdag met een geladen
wagen van den afrit op de haven reed,
werd nij, door een onverwachte wen
ding van liet paard, van zijn zitplaats ge
duwd cu viel hij tusschen het paard en
hel voertuig. Een eind werd de man
meegesleurd, daar dc leidsels om zijn
arm waren geslagen. Hij werd door
eenige Ier plaatse aanwezigen, nadat hel
paard lol staan was gébracht, bewustc-
- opgenomen. Spoedig herkreeg hij
echter het bewustzijn en werd loon door
den landbouwer Quist met diens auto
naar zijn woning vervoerd. De ontboden
geneesheer kon constaleeren, dat het
ongeval betrekkelijk goed was afgcloo-
pen Aan rug en dij heeft de man nogal
verwondingen, doch inwendig schijnt
niets gekneusd.
Hedenmorgen met hoog water is de
uitgaande Engelsche zeeboot Vrizona"
op de Schelde bij B a l li omhoog ge
varen, en niet meer vlot gekomen Ver
schillende sleepbooten zijn naar de
slrandingsplaats vertrokken
Doos30*60,Tube 80ct.Bij Apoth.en Drogisten
(Ingez. Med.)
KERKNIEUWS.
Naar wij vernemen hoopt ds G.
Wisse, predikant te Utrecht Woensdag
22 Juni in de Ned Herv kerk alhieil
op te treden lot het houden van een
openbare tijdrede over liet onderwerp:
.,De dagen van Noach en de naderende
wereldbrand'.
liet Provinciaal kerkbestuur van
Zeeland heeft aan ds V G. B( ten Kate
te Hansweert wegens het opvolgen
van een beroeping naar de Nederl. Evan
gelische (Hervormde) kerk van Brussel,
eervol ontslag verleend met ingang van
26 Juni 1927, terwijl hem de bevoegd
heid is toegekend, welke art. 20 Alg.
Regl. aan emeriti-predikanten verleent.
Na zijn gemeente te Wecsp ruim
40 jaar le hebben geleid, heeft ds. J.
Tazelaar Zondagavond afscheid van haar
genomen wegens zijn emeritaat Nadat
op verzoek alleen een der ouderlingen
den grijzen herder had toegesproken,
richtte deze zich tot de schare naar
^aanleiding van 2 Pclrufi l '10, waarbij
hij allen dank bracht Aan hel slot zong
de gemeente ds. Tazelaar Psalm 121
vers 4 toe."
Ds. Tazelaar zegde toe, om indien hij
daartoe in staal zal zijn, de nieuwe kerk
te zullen inwijden, lot welks bouw werd
besloten.
G c r e fKerk.
Beroepen le Schoonrewoerd ds. J W.
van Tol te Scharendijke.
BUITENLAND,
IIET NOODWEER TE AXEL.
Om 51/2 uur was liet Dinsdag eeni
ge oogenbliklcen boven de gemeente
A .x e I noodweer. Uit hel Noord-Westen
kwam een onweer opzetten, gepaard met
zoodanigen storm en hagelbui dat van
het onweer niets gehoord werd. Bijna in
alle stralen vlogen er pannen van de
daken en in sommige straten was er
geen woning of er waren een of meer
ruilen stuk van dc hoekige en groote
hagelsteenen, die men beter stukjes ijs
zou kunneu noemen. Buiten de kom
aan den Westelijken kant is het nog
erger geweest; daar moet waarschijnlijk
een soort windhoos gewoed hebben Boo-
men werden ontworteld, sommige wegen
lagen als bezaaid met takken, terwijl op de
Axelsche Sassing op de hoeve van den
landbouwer Jac. Dekker een schuur voor
de helft werd ingedrukt en ineen stort
te, terwijl er 6 menschen op den dorsch-
vlocr een schuilplaats hadden gezocht.
Twee hunner konden niet tijdig vluch
ten en geraakten onder het dak. Toen de
menschen bevrijd waren, was hun het
loopen niet mogelijk, zoodat ze per auto
werden vervoerd, een naar het zieken
huis en de ander naar zijn woning
Beenen en borstkas hadden zoodanig in
oe knel gezeten, dat geneeskundige hulp
ingeroepen moest worden.
Schilders, timmerlieden en de bewo
ners zelve zijn drulc in d'e weer
dc meest noodzakelijke herstellingen aan
te brengen. Een barbier in de Juliana-
straat. die ook sigaren verkocht, deelde
flezc uit, daar de geheelo voorraad, ten
gevolge van de gebroken ruiten was
natgeregend.
V.D. seint nog:
In een straal zijn meer dan 100 rui
ten vernield. Tal van hoornen zijn ont
worteld. De schuur, die is ingestort, is
ruim 7 jaar geleden eveneens door een
onweder getroffen. Drie personen wei
den gewond, b. a. ook de heer v. d;
Vijvere, die thans in denzelfden schuur
een onderkomen had gezocht.
Overzicht.
1 ingeland en Egypte.
Volgens berichten uil Kairo is de En
gelsche motie aan dc Egyptische re
ceding niet openbaar is gemaakt De- in
vriendschappelijke maar niettemin ferme
itijl vervatte nota schijnt de volgende
eischen le bevatten De post van Sirdar
moei gehandhaafd en door een Engclsch-
man bekleed blijven; de opperslc leger-
raad moet blijven bestaan en dezelfde
samenstelling en macht behouden, die
hij tot dusver gehad heeft; het gezag van
den inspecteur-generaal over het leger,
moet eveneens intact blijven Dc nota
schrijft ook zekere maatregelen voor, die
genomen moeten worden, opdat Groot-
Britlannië in staat zal zijn, de controle
over hel leger te behouden.
Er moet geen kwestie van zijn. dal de
nota een ultimatum is, doch slechts een
waarschuwing, dat Engeland de aanbe
velingen der Egyptische parlementaire
commissie niet toe kan laten. Zij bevat
geen enkele bedreigingTJe atmosfeer
in Egypte moet volgens 'Reuter
kalm en gematigd zijn, zoodat er wel
kans is op een bevredigende oplosssing.
De Slar bespreekt de gebeurtenissen
in Egypte en zegt. dal al het goede, dat
Groot Britannic aan Egypte hoeft ge
bracht betere financiën, irrigatie, be
scherming van hel Suez-kanaal, verdedi
ging van Soedan en de daarvan afhanke
lijke katoenindustrie, niet door een ieder
in Egypte als zegeningen worden be
schouwd. Er zijn politici te Kairo, die
vinden, dal Engeland thaas de goedheid
maar moest hebben van weg te gaan.
In Engeland echter vindt deze eiscli een
weinig gunstig onthaal, want daar zijn
althans de die-hards nooit erg toeschie
telijk geweest in zake hel verleenen van
zelfbestuur.
Een parlement in Spanje.
Primo de Rivera hectl medegedeeld,
dat de voorgestelde Nationale Verga
dering een nieuwe grondwet en een kies
wet zal opstellen, die aan het nieuwe
parlement zullen worden voorgellegd. De
ze belangrijke mededeeling in de eerste
definitieve belofte der regeering om we
derom een parlement en een constitu
tioneel regime in le stellen die sedert het
aan het bewind komen a s dictator van
Primo de Rivera niet meer bestonden.
I)e strijd in China.
Na diepgaand onderzoek cu wegens
de mogelijkheid van ineenstorling der
Noordelijken alsmede in bet algemeen
rekening houdend met de gebeurtenissen
van den laatsten lijd te Nanking en in
hel dal van de Blauwe Rivier 'de .langtso)
is beslist, dat bel noodzakelijk is het
effectief der vreemde troepen le Tientsin