#4^
No. 123
Vrijdag 27 Mei 1827
170* Jaarganr
MIDDEL
Dit nummar bestaat uit Twee bladen.
EERSTE BLAD.
de verkiezingskwestie
ix aardenburg.
Toen we Woensdag van 't Persbur. V.D.
bericht ontvingen dat, naar zij vernam,
uit de te Aardenburg afgenomen ver-
booren voor den Officier van Justitie
„niet was komen vast te staan,
dat er fraude gepleegd is" bij de raads
verkiezing, toen hebben we ons ver
baasd over de sluwheid, waarmede dat
bericnt zoo was geredigeerd door den-
gene, die het aan het Persbureau opgaf.
En over zijn bedoeling.
Zooals ons bij informatie bleek, was
het bericht geheel voorbarig; het justi
tieel onderzoek is nog geenszins geêin-
tfigd.
Maar bij opervlakkig lezen van dat
bericht krijgt de lezer den indruk, dat
•er in t geheel geen fraude is gepleegd.
IWat, naar wij dachten, wel niemand
zal aanvaarden. Maar die meening van
ons was blijkbaar verkeerd.
Men kan er bij- nader toezien ook uit
lezen, dat de justitie nog geen bewijzen
voor bel plegen der fraude door iemand
heeft kunnen vaststellen, wal natuurlijk
heel iels anders is, en voor 't dogen-
blik ook best mogelijk kan zijn, gelet op
fde omstandigheden, maar wat nog niets
beslist over 't geen nog kan worden
geconstateerd.
Maar wat was dan de bedoeling van
die dubbelzinnige tegenspraak? Wilde
men in de pers een zekere stemming
twekken
We kregen al een aanwijzing van
de bedoeling toen we van iemand uit
Aardenburg hoorden, dat daar van Ka-
'tholieke zijde de bewering wordt ver
breid, dat het hcelemaal een door niel-
katholieken opgezet 'zaakje is, en dat
die~protesteerende anti-rev. kiezers zijn
omgekocht met f 25 per man, waarbij
we ook nog hoorden als symptoom van
de verbittering der stemming in Aarden-
oburg, dat Prolcstautschc slagers en
bakkers zich de leverantie hoorden op
zeggen door Katholieke klanten.
Maar nog duidelijker werd ons dat
methodisch streven naar stemmingmake
rij, toen we ïn de Maasbode van Woens
dagavond het volgende lazen, dat we
laten volgen met de kopjes erbij:
HET MONSTERVERBOND
TE AARDENBURG.
Anti-papistische samenwerking tusschen
vrijz., soc.-dem. en anti-rev.
Men schrijft "ons uit Aardenburg'.
In anti-rev. bladen leest men van
coalities, gesloten tusschen diverse link-
sche partijen, waarover dan felle af
keuring wordt uitgesproken. Maar eeli
politiek anti-papistisch monsterverbond
alS in Aardenburg werd gevormd, is
-wel iets dal zelden wordt geconstateerd.
Hier hebben de Vrijzinnige partijen
samengewerkt met de. S. D. A. P. eh......
met de Anti-Rev. Deze laatste partij heeft
zich laten paaien met een in uitzicht ge
stelden zetel en een listig spel' van stem-
menverdeeling had bijna de Katholieke
meerderheid in de minderheid gebracht.
De zaak was schijnbaar zuiver berekend
maar hier bleek weer eens te meer, dat
menschelijke berekeningen dikwijls falen.
Er Waren vier lijsten ingediend voor de
gemeenteraadsverkiezing lijst 1 van de
R. K lijst 2 der S. D A. P., lijst 3
der A.R. en lijst 4 der Vrijz. partij.
De eerste lijst behaalde 532 stemmen,
lijst 2 114, lijst 3 101 en lijst 1 251 stem
men.
Uit deze cijfers blijkt, dat lijst 3 (A.Il.)
met 1 stemmen meer ook een raadszelel
zou hebben bekomen. De A.R. behaal
den met de Prov. Statenverkiezing slechts
74 stemmen.
Thans zijn verkozeu verklaard door
het hoofdslembureau 4 Kath., 1 S.D.A.P.
en 2 'Vrijz
Een groot aantal stemmen was blanco
of van onwaarde uitgebracht, mogelijk
als protest van vele kiezers, die op deze
wijze wilden toonen, met eeij dergelijk
politiek monsterverbond niet gediend te
zijn
Aldus bet bericht aan de Maa^b
Buitengewoon merkwaardig is zeker
die beschuldiging van anti-papislischc
samenwerking" van drie partijen, die no-
tabene ieder cjch eigen lijst indienen! Nog
merkwaardiger is de insinuatie van een
„listig spel van slemverdeeling" om de
katholieke meerderheid in de minderheid
le brengen Wie maar even met de ver-
kieZingstecliuiek op de hoogte is, zal
toegeven dat andere methoden udirecter
lol dat doel voeren.-
Maai' het brutaalste is de bewering
de laatste alinea waarin a[ls reden voor
de blanco of-van onwaarde uitgebrachte
stemmen, wordt opgegeven een protest
tegen een dergelijk politiek monsterver-
bond. Misschien wordt dat geslikt door
menschcn die nooit van de Aardenburg-
sche toestanden gehoord hebben. Uil liet
geen wij daarvan hoorden, konieu we lot
de tegenovergestelde conclusie. Maar wat
een armzalige uitvlucht wordt hier ge
geven voor die vele van onwaarde, geble
ken stembiljetten. Stel u voor 56 kie
zers die eerst een vakje rood maken
voor den naam van een niet-katholieken
candidaat, en dan uit protest legen
een samengaan met andere partijen, die
ook een eigen lijst hebben! hun eigen'
biljet weer van onwaarde maken door
nog een paar roode strepen of halen te
trekken door een ander vakje!
Wie ter wereld heeft er belang bij
door het opzenden aan de pers van
zulke onzinnige beweringen de knoeierijen
le verdoezelen?
BINNENLAND.
huldiging mil k. smeenge.
Zaterdag heeft te Amsterdam een hul
diging van mr, H. Smeenge plaats gehad,
ter gelegenheid van zijn 75slen geboorte
dag.
De voorzitter van het huldigingscomi
té, mr. G. Vissering, heeft daarbij wel de
beste methode van huldiging gekozen
door in een toespraak een levensgeschie
denis van den heer Smeenge te geven
met vermelding der voornaamste van zijn
tallooze bemoeiingen met het openbare
leven- als kantonrechter te Hoogeveen,
als leider van plaatselijke vereenbpngen,
als lid der Tweede Kamer van 1886
onafgebroken 32 jaar tot 1918, toen hij
verkozen werd tot lid der Eerste Kamer;
als bevorderaar van de drooglegging der
Zuiderzee; als hoofdbestuurder van het
Nut; als voorzitter van Schuttcvaer; als
bevorderaar van Ambachtsonderwijs, van
onderwijs aan schipperskinderen, enz.
En naar mr. Vissering in het licht stel
de. heeft hij daarbij nooit zich zelf
gezocht Alleen aan buitengewone natu
ren, krachtig van wil en onvermoeid in
uitvoering, is het gegeven om zooveel
functies in één persoon te vereenigen
en toch zulk goed werk te doen als
mr. S. deed. Daarbij heeft hij wel een
'hoogen leeTtijd bereikt, maar hij is niet
oud geworden
Het comité heeft een buste van mr.
Smeenge laten vervaardigen door J. Rae-
deker. Zij zal in het Stedelijk Museum
te Amsterdam worden geplaatst. Voorts
zal een els-portret worden vervaardigd
en zal een bijeengebrachtee som gelds
bestemd worden voor het onderwijs aan"
schipperskinderen
rijksiiulp aan emmen.
Aan de gemeente Emmen zal f 100,000
beschikbaar gesteld worden als rijksbij
drage in de gemeentehuishouding', als
eerste deel van een alsnog te votceren
hooger bedrag.
Te Utrecht wonnen de Chr Hist,
en üe V. D. ieder een zetel; de Vr. Ba
verliest er twee.
De Raad zal nu beslaan uit. 5 Vr. B
3 V. D., 4 C. H., 5 A. R* 10 R. K 1
R. K. Volksp., 11 S. D. A. P.
.Te Dordrecht wint de Vr. B 3
zetels en de Chr. H., de V.-D en de
S.D.A.P. ieder één. zetel). De Rj.-K. ver
liezen 1 zetel, de A.-R. 2 zetels, en zui
nig Gemeente Beheer 3 zetels.
De* raad zal nu tellen: 6 Vr-B. 1
V. D. (J. G. van Niftrjk jit), 1 Zf G. BL
10 S.D.AP.. 6 A,-R„ 4 Chr. H., 3 R,-K,
"Uit Stad en Provincie.
de flores nog niet naar
sjanghai.
Het wordt tegengesproken, dal het
le Soerabaja gestationeerde oorlogsschip
„Flores" naar Sjanghai gaat. Het moet
zich slechts gereed houden om le gaan,
als het eventueel uoodig mocht blijken.
DE
de raadsverkiezingen in
groote steden.
Te Amsterdam winnen de Vrij-
heiQsboud en de Communisten ieder één
zetel, die verloren werden door de S.
D. A. P. en de R. Kath.
De S. A. P. daalt nu, in den raad
■an 45 leden, van 16 op 15, en de R. K.
van 8 op 7. In den ouden raad liaalden
zij tesamen 24 st., dus de meerderheid,
wat herhaaldelijk van invloed was. Thans
blijven zij samen met 22 st. beneden
de helft. Mogelijk zullen de soc. derm
nu liun der-den wethouder verliezen.
Er komen nu in den raad- 5 V. B 3
V. D IC. H„ 3 A. R,, 3 Midden st, 7
R. K.. 15 S. D. A. P., 2 Comm. (Wijn
koop) en 2 Comm. (nieuwe partij) en
1 Arbeiderscomilé (N. A. S.)
Ook Le'R'o 11 er d a m winl de Vr. B.
een zetel. Daar komt voorts een St G.
in den raad. De V. D. verloren een
zetel, cn verder verdwijnt gelukkig de.
Rappaljaan Daarvoor hebben de Rotter
dammers zich dus niet meer le schamen.
Er krijgen nu zitting: 5 Vr. B., 2 Vr.
D., 4 C. R., 7 A. R„ 1 SI G., 8 R. K
16 S. D. A. P., 2 Comm. (Wijukoop).
In Den Haag wint de S. D. A. P.
een zetel op de A. R. Toch bleef het
percentage van de soc. stemmen vrijwel
gelijk, vergeleken bij '23, n.l. 29.6 toen,
en 29.93 nu. De Vr. B. ging in percentage
veel slerker vooruit, n.l. 12.8 toen en
15.61 nu; maar dat was niet voldoende
voor een nieuwen zetel.
Dc Raad telt daar nu 7 Vr. B., 2
V. D„ 4 C. H., 4 A.' R.h 2 H, St G.
Ilandelsbel 10 R. K„ 14 S. D. A. P.
1 Communist
Uit Middelburg.
Onder de dagen, dat honderden
gewoon zijn er op uit te trekken, en te
genieten van de alom ontwaakte natuur,
neemt Hemelvaartsdag een zeer voorna
me plaats in en zoo hadden ook zeer
velen plannen gemaakt tegen gisteren.
En de frissche Noordenwind heeft slechts
weinigen kunnen weerhouden hun plan
uit te voeren. Het bleef droog hoe
hard er ook naar regen wordt verlangd
en de zon heeft veel kracht, dus viel
het over het algemeen nog al mede.
Trammen en busen hebben het dan ook
behoorlijk druk gehad en vele stalen
rossen zijn van stal gehaald en werden
ook te voet nog heel wat tochten onder
nomen
Hemelvaartsdag 1927 zal niet als een
heel mooie in de annalen aangeteekend
kunnen worden, maar toch hebben, ve
len, vooral de jeugd, nog wel van zee-
en boschlucht geprofiteerd
In verband met het versteken van
de muziek op de trommel van het caril
lon van den Abdijtoren alhier, is van
af heden het klokkenspel voor enkele
dagen stopgezet. Woensdag of Donder
dag zal de nieuwe muziek waarschijnlijk
gestoken zijn.
De commissaris van politie a lh i e r
verzoekt ons mede te deelen, dat aan
het bureau gedeponeerd is een pakje
bewerkte konijnenvellen. Hen, die in
lichtingen over de herkomst kunnen ge
ven, word verzocht zich aan hel poli-
tiebureau te melden.
Uil Tholen.
Te O u d-V ossemeer kreeg de
burgemeester bericht, dat de 19-jarige
schippersknecht J, van Poepelen, wiens
moeder aldaar woonachtig is. te Diemen
is verdronken.
Uit Zeeu wsch-7Saanderen W„ IX
Dinsdag is door een vrachtgoede
rentrein der stoomtram B r e s k e n s
M a 1 d e g e m, in laatstgenoemde plaats
een kar met paard aangereden. Het
paard werd een eind meegesleurd en
was zoodanig verwond, dat het afge
maakt moest worden. De begeleidende
vrouw bekwam geen letsel.
Na afloop der op Hemelvaartsdag
gehouden godsdienstoefening, zijn aan
de R. K. Kerk te Sluis, door den zoon
van wethouder De Wispelaere uit Aar
denburg strooibiljetten verspreid, ver
meldende. dal a.s. Zondag, na afloop van
de Mis te half drie, er op een terrein in
deze gemeente een meeting zal worden
len, waarop door een der meest
bekende sprekers van Aardenburg het
woord zal worden gevoerd, naar aanlei
ding van het gebeurde op 23 Mei. Een
muziekgezelschap en de zangers van
Eede zullen ter opluistering aanwezig
zijn. Na afloop concert aan de Kaai. Het
strooibiljet vermeldde de liederen die
gezamenlijk gezongen moeten worden
met tot slot het Wilhelmus
Een dezer dagen bemerkte de
koopman IV. te IJzcudijl^e dat door
tot nog toe onbekende daders een 14-tal
aan hem toebehoorende zijde vischfui-
lcen ter waarde van ongeveer f 100, uit
een in een onder de gemeente IJzen-
dijke liggendeu vischbak, waren ont
vreemd. Van den diefstal werd aangifte
bij de politie gedaan.
Dat een paard ook wel eens aan
het einde van zijn geduld raakt, heeft de
viervoeter van den heer BI. te Aar
denburg bewezen. Voor een sjees ge
spannen, stond hij al een paar uur op
zijn baas le wachten toen liet hem be
gon te vervelen. Het rukte zich los en
ging op slap, echter niet, zonder zijn
baas voor straf een gebroken wiel te
bezorgen, door tegen de kaaipoort aan
te rijden
Te St. Kruis is Woensdag een
auto in botsing gekomen met een motor
fiets van den heer W. KI. uit Breskens.
Ter plaatse waar de aanrijding geschied-
flngez. Med.)
de, maakt de weg een scherpe bocht en
belet .gen steenen paal, die juist op den
hoek geplaatst is van het voetpad, dat
men precies den rechterkant van den
weg houdt. Op hetzelfde moment dat de
auto iets te veel op de linkerzijde reed,
kwam van tegenovergestelde richting de
motorfiets aan, die blijkbaar links wilde
passeeren, daar van de auto het rechter
spatbord beschadigd is. Hij reed echter
tegen de auto op, zoodat het voorwiel
in elkaar werd gedrukt en de voorvork
afbrak. De heer KI. kreeg slechts eenige
onbeduidende verwondingen.
(Voor verder Stad en Provincie zie
men 'het tweede blad
GEMEENTERAADS
VERKIEZINGEN.
Te Vrouwepold er werden uitge
bracht 468 geldige stemmen. Lijst 1 St.
Geref. 38 st., lijst 2 Chr. II. 161 stl, lijst
3 A-R. 269 st. lüesdeelef 66 zes zeven
de. Gekozen C. Mesu, L. Maas, L. Din-
gemanse en M. Arendse, allen aftr. A -Rj
C. Langebeeke, J. G de Vlieger en "VN7
Kesleloo, allen aftr Ghr. Hist.
Te Westkape 11e werden 1019gel
dige stemmen uitgebracht.
Hiervan verkregen de lijst der A.-R.
en St. Gcref. 283 stemmen met 2 zetels
Hendrik Cysouw, aftr. SI. Geref., en
Huibregtse, aftr en Korns Cysouw.
Op de lijst der arbeiderspartij werden
273 stemmen uitgebracht, 2 zetels NV.
Huibregtse, aftr., en Hans Cysouw.
De Vrijz. lijst kreeg 262 stemmen, 2
zetels, Bartli. Louwerse, aftr., en Jolis.
Minder houd Pz. Jr.
De Chr II. hjst had 201 stemmen en
1 zetel, H. de Kam, alk-
De verhouding blijft 4 links, 3 rechts
De aftr. leden K. Minderhoud en P.
Peene stelden zich niet meer beschik
baar.
Te Kllewo ulsdij k zijn alle aftre
dende leden herkozen n.l. de heeren C.
Bruinooge, M. Meulenherg Cz., J. 0. Ein
ders. A Smallegange Jz C. van deid
Velde, M Verheijkc en D. foeter.
Van deze behooren 6 tol de liberale en
1 lol de a. r. partij. Van de 322 kiezer?}
brachten 309 hun stem uit, terwijl .11
briefjes van onwaarde verklaard werden
Te Wemeldinge werden uitge
bracht 1017 geldige stemmen
Op de A.-R. lijst waren 445 stemmen
uitgebracht met 3 zetels n.l F. Wabeke
A7.J. A. Dominicus cn A. Dominiicus.
Op de vrijz. lijst 363 stemmen ook met
3 zetels n.l. P. Lindenbergh Az., Hoo-
gesteger Fz. en Joh. Karelse Azn.
Al deze 6 leden zijn aftredend Als
nieuw lid werd gekozen J. Smits, de
eenige candidaat van die Volkspartij, met
110 stemmen.
Te St. Annaland werden herko
zen de heeren D. Quakkelaar, Adr. C.
Geluk, C. M. Elenbaas, J. W. Elenbaas,
M. J. Heijboer en G. Goedegebuure en
gekozen Joh. Prinse.
De verhouding is dezelfde gebleven,
ul. 3 links, 1 onafhankelijke en 3 rechts.
Uitgebracht 1079 geldige stemmen.
Op de linksche lijst waren uitgebracht
520, op die van de onafhankelijken 150
en op de rechtsche 409 stemmen.
Te Slavenisse werden uitgebracht
598 geldige stemmen. Gekozen zijn Joh.
Leune, M. 1' Tazelaar, aftr., en P. van
Iwaarden, aftr., van de eerste lijst en
A. G. IJseldijk, aftrL Cl Potappei, aftr.,
D Slouljesdijk en Anth Stoutjesdijk,
aftr. van de tweede lijst. (De correspon
dent meldt niet van welke partijen de
lijsten zijn Red
kerknieuws.
Ned Herv. Kerk.
Beroepen te Zierikzee (toez.) D Hoek-
sema te Udtwierda.
ONDERWIJS.
Te Leiden slaagde voor het voorb.
kerkel. examen de heer P. Brakman,
van Hilversum.
Geslaagd voor hel voorloopig machi
nisten diploma P A. Brussec en G. J
jStekelenburg, leerlingen van de Ruijter-
school le Vlissingen
Industrie- en Huishoud
school te Middelburg.
Uit het door de secretaresse, mevrouw
Hartman-Wisse, uitgebrachte jaarverslag
1926 in de Woensdagavond gehouden
jaarvergadering, onder voorzitterschap
van mevrouw Dumon Tak-van Trigt,
blijkt, dat de school op 1 Januari 1926
werd bezocht door 104 dagleerlingen,
36 op de cursussen voor meergegoeden
en 132 op de avondcursussen, totaal 272
tegen 242 op 1 Januari 1925. Na 1 Ja
nuari 1926 kwam nog 1 leerling voor 't
volledig onderwijs op school. In het voor
jaar 1926 werden voor de tweedff maal
cursussen aan meergegoeden gegeven Zij
werden bezocht door 21 leerlingen. Voor
het eerst werd een vervolg-avondcursus
in costuumnaaien gegeven van April tot
half Juli, waaraan 12 leerlingen deelna
men. In het schooljaar 1925-1926 werd
dus aan 306 leerlingen les gegeven tegen
269 in het vorig' schooljaar.
Aan het einde van het schooljaar wer
den 2 diploma's voor huishoudster, 1 voor
hulp in de huishouding, 17 voor cos-
tuumnaaister, 2 voor linnennaaister, en
1 diploma A costuumnaaister uitgereikt.
Voor het staatsexamen voor de akte nut
tige handwerken slaagden 2 leerlingen;
3 voor fraaie handwerken en 1 voor de
akte N a slaagden niet.
Bij het begin van den cursus 1926-1927
waren 107 leerlingen voor volledig on
derwijs ingeschreven, van wie 6 kosteloos
werden toegelaten en 6 tegen vermin
derd schoolgeld.
Op 1 Januari 1927 gingen 108 leerlin
gen op de school, van wie uit Vlissingen
19, 's Heer Arendskerke 5, Souburg 4,
Koudekerke 8, Westkapelle 2, Arnemui-
den 3, Domburg, Vcere en Nieuwland
ieder 1, samen 44.
Aan de cursussen voor meergegoeden
namen 33 en aan de avondcursussen 162
leerlingen deel, totaal dus op 31 Dec.
1926 303 tegen 275 op 31 Dec 1926.
Mejuffrouw A J. M. Leeuwens ver
liet de school en werd met ingang van
1 Juli tot leerares benoemd mejuffrouw
D, Rottier.
Betreffende localiteit en leermiddelen
wordt gemeld, dat afgezien van het feit,
dat een splitsing der school in twee ge
bouwen, op een afstand van 10 minuten
van elkaar, een goeden gang van het
onderwijs tegenwerkt, in het bijzonder
j de controle zeer bemoeilijkt en hierin
dus gaarne verandering werd gezien, het
hoofdgebouw dringend om verbetering
vraagt. Door de ligging van dit gebouw
in een zeer nauwe straat, laat de verlich
ting van de lokalen en inzonderheid die
op de trappen en in de gangen zeer veel
te wenschen over, en is kunstverlich
ting het grootste gedeelte van het jaar
noodzakelijk. De lokalen en keukens zijn
daarbij veel te klein om voldoende leer
lingen en het benoodigdc materiaal te
kunnen bergen. Het is toch zeer zeker
gewenscht, dat er in de hoofdplaats van
een provincie voor de meisjes gelegen
heid bestaat, nijverheidsonderwijs te ont
vangen in een eenvoudig, doch goed en
ruim ingericht gebouw.
De leermiddelen en dc boekerij zijn
nog beslist onvoldoende.
De geldmiddelen gaven tol geen bij
zondere opmerkingen aanleiding.
De opneming van hel bedrag groot
10.000.dat in 1924 als geldleening
werd geboekt, heeft ook thans nog niet
plaats gehad, daar er nog geen behoefte
aan bestond. Dit zal echter vermoede
lijk het geval zijn. zoodra het Rijk batige
