KWATTAV.
Dais IfWAllA
BUITENLAN D.
..Werkspoor" te Amsterdam, in den per
soon van den directeur, den heer Muns-
ken mn den ingenieur den heer Tennis
sen en aan den werkmeester den lieer
Bcuckering. Voorts aan den heer inge
nieur Kuijpers, en den aannemer van
het gebouw.
Het D3gelijksch toezicht is opgedragen
geweest aan den heer Lambert die zich
op prijzenswaardige wijze van zijn taak
heeft gekweten, terwijl eveneeus san de
heeren Ruyts en De Bats. uitvoerders
van de werkzaamheden, resp voor den
heer Kuijpers en voor Werkspoor een
woord van lof mag worden gebracht.
Laat mij, mijne heeren, thans eindigen
met den wensch. dat deze inrichting dc
welvaart en den voorspoed van deze
landstreek in rijke mate zal bevorderen.
De bemaling.
En toen werd de machinerie ingang ge
bracht Door saamgepersle lucht werd de
noodige spanning verwekt, en de Com
missaris der Koningin zette, door het
draaien aan oen mot oranjedoek versierd
wiel den Dieselmotor in beweging En
dadelijk was hot gebouw vol machine-
rumoer Alles liep uitmuntend
Toen word tevens een bord aan den
wand onthuld waarop deze inwerking
stelling vermeld slaat
Natuurlijk werd na hel bezichtigen der
machine, ook een kijkje buiten genomen,
aan de binnenzijde, waar men liet water
zag tooslrooraen. aan do buitenzijde van
don dijk waar men het water zag weg
vloeien Intusschen liet de muziek zich
liooven; en werd nog een foto genomen;
en toen worden de auto's weer opgezocht
on reed men over Ossenisso naar Kloos-
lerzonde
Het 11 o> o 11 m aal.
In liet hotel Verbist had legen één
uur het noenmaal plaats. Aan de hoofd-
lafel .zaten, behalve do voorzitter oil de
ontvanger-griffierde Commissaris de: Ko
ningin, de boer P F Fruytier lid van
God Staten., ir. van Oordt, direcleur-
lioiofdiiigeiiiour Rijkswaterstaat, ir Muijs-
kon, directeur „Werkspoor", ir van Leeu
wen. lioofding Prov Waterstaat, jlir. Re
polaar v. Driel. adm. Kroondomein, ir
Verhoeven van de Domeinen en C Stevens,
rijksbndhouwconsuleiil. Aan dc verdere
tafels zalen de vertegenwoordigers van de
walerschappen en polders. Te samen ruim
60 personen
leder vond op zijn plaats, behalve een
menu met foto's van liet uit- en inwendi
ge van het bemalingsgcbouw. een kaart
van de daarbij betrokken streek, met te
vens cenlge cijfers betrefffende liet wa
terschap Stoppeldijk c a. Tijdens den
maaltijd liet zich bulten St Cecilii"
van Kloosterzandc hooren
De voorzitter, de lieer d c W a a l stel
de een dronk in op II M. de Koningin
en het Vorstelijk Huis
Dc heer K. J A. baron Co 11 o t
d'E s c li r y was tic tolk van het bestuur
om de gasten welkom te heetcu. Den
Commissar s der Koningin dankte hij in
het bijzonder ervoor, dat hij toch geko
men w;s. cn ook voor de van hem on
dervonden medewerking, al had hij op
Fommigo punten nadere gedachten gehad
dan liet bestuur. En voorts richtte hij
achtereenvolgens een hartelijk woord af
zonderlijk tot alle aanwezige autoriteiten
en vertegenwoordigers, hetzij voor hun
steun, hetzij voor hun medewerking Hij
riep de besturen echter toe zorgt vqor
goede waterleidingen Als gij ons hot
water toevoert, zullen wij liet wel weg
malen'
Ten slotte verklaarde hij dat, al zoa hij
niet ades ophalen van de vaak moeilijke
onderhandelingen, hij toch kon verzeke
ren, dat liet bestuur absoluut en steeds
te goeder trouw heeft gehandeld, mee-
nende in het werkelijk belang van den
polder te handetc-n.
KERKNIEUWS
Dood en Onsterflijkheid.
Gisteravond hield in het kerkgebouw
van de Vereeniging van Vrijz Ilerv. ds.
1' 1). Tjalsnvi int Gouda ecu lezing over
„Dood en Onsterflijkheidmei mede
werking van het zangkoor van Vrijz
Godsd., onder voortreffelijke jeidiug van
mej. I. Guyol
Ons leven beweegt zich, zeide spr.,
lusscheii twee groote geheimen, het ge
heim van de geboorte en het geheim van
den dood. Van alle mysteriën op het
pad van ons leven is het raadsel van
den dood wel het grootste en diepste.
Hoe weinig slaan wij in ons drukke da-
gelijksclie leven stil bij den dood, wij
rekenen met morgen en overmorgen, als
was Hij er niet, die stille Iieerscber Eii
hel is goed. dat het zoo is; als 't anders
was, wij zouden zoozeer gebukt gaan
Toch komen ze in ons leven, de mo
menten van gedachte aan den dood Wie
lang op het ziekbedd heeft gelegen, hij
kent deze oogcnblikken wel en hij ver
geel ze nimmermeer En zoo ook hij,
die staat reeds in den herfst van zijn
leven en zoovele levens breken zag en
gaan. Er komen oogenblikken, dat in
ons opspringt het Flij komt. Hij komt
aldoor (talgore.)
Wat is het toch, dat ons in de doods
gedachte zoo stil maakt, clat ons zoo
kan ontroeren en waarvoor wij angstig
afwijzend en huiverend de handen uit
strekken?
Er komt voor ons allen een tijd, dat
ons leven afgesneden zal worden, dat
wij neer zullen liggen kil en leeg, met
gevouwen handen en weggedragen
gulle» worden.... waarheen eigenlijk?
De dood is de stad in de holle leegheid;
voor haar 'grijpt ons slechts ontzetting
aan. Het land van den dood is het land
vanwaar geen reiziger terugkomt.
Wij kunnen den dood niet ontkomen-
Hij komt aldoor, Hij komt over de wegen,
die voeren naar ons levenshuis. Hij
vraagt niet naar liefde, hij verbrijzelt,
vernielt Over alle stalen, alle natiën
gaat zijn adem, tot alles wat lacht en
schreit komt zijn stem
Geen ontsnapt aan de vaste wet van
den dood Straks zult ge alles moeten
achterlaten en gij hebt dus voor niets
gestreden en gestreefd naar uwe idea
len. En bij deze gedachte overvalt u
een diepen, snijdenden weemoed
Doch dit is nog niet alles daar is nog
meer de dood geeft eeuwigheidsbesef
Wie bij een sterfbed gestaan heeft, heeft
iets van de eeuwigheid door zijn leven
voelen strijken heeft iets beleefd van
God, die door hel sterven tot hem sprak.
Wij die meenen, dat wij het bidden ver
leerd hadden, kunnen op zulk een plek
weer bidden Er roept iets in ons om
hoog Wij gaan gelooven, dat achter de
schreden van zorg cn lijden gaan de
schreden van Een, die de machtigste is,
acn Heer van dood en leven
Zoo is het ook.
Want hoe komt hel anders, dal
om den mond van sommige dooden
dien bovenaardschen glimlach zweeft?
En hoe komt het, dat er menschen
geweest zijn, die de felste lichaamsfolle-
rinpen geduldig hebben verdragen?
Dat was omdat zij meer wisten dan
wij, en dieper en scherper zagen
Bij de allermeeste menschen echter
is het sterven srechls een uitgeput zich
overgeven
Iedereen heeft wel eens eenmaal stil
gestaan voor de vragen- Is er onster
felijkheid? en, zijn er iiieilwc mogelijk
heden na dit bestaan9
Bij zeer velen is de vraag alleen naar
„onsterfelijkheid" hun godsdienst. Dat is
niét goed Want religie, dat is Ln God
ge.ooven, echte. levende godsdienst, cl
i, het Eeuwige kennen aan het aardsche
leven
Wat de tweede vraag betreft wij allen
urngen bij ous oen vermoeden van een
schooner leven hiernamaals.
Otis is ingeschapen een verlangen naar
levensharmonie en ons leven blijft,
hoe wij het ook bezien, (en slotte een
lieci met een wanklank. Want zelfs bij
liet sterven is ao inhoud van ons leven
nóg niet voltooid. Wij kennen allen de
pijnlijke ervaring, dat het goddelooze in
de wereld en hel werkelijk goede in rnen-
schendaden en nienschengedjachteji zoo
weinig begrepen wordt en dat het god
delooze zegeviert.
Doch deze ervaring doet ons des te
meer verlangen naar een Rijk, dat God
ons brengen zal. En wij droomen' van dat
Rijk, en in onzen droom zien wij het
precies zooals wij het wenschen
als een soort van hemelsche renteniers-
slaat. Dat is een zondige fantasie.
Er zijn er die zeggen ge voelt dag n
ttxg Uit het nauw verband van uw li
chaam inet uw ziel, hoe kunt -ge dan
gelooven, dal bij don dood het een van
hel ander zich zou kunnen scheiden?
Maar, zegt spr zou uw ziel kunnen
vergaan?, Uw ik, uw persoonlijkheid,
die gij voelt als een groote, centrale
kracht, sterven kunnen zooals een li
chaam sterft? Neen God roept ons,roept
ons tol een leven in Zijn dienst Wij
moeten groeien door zelfzucht en zonde,
door broosheid cn zwakheid heen tot
het eenige Licht op des levens zee
Groeien tot een kind, een simpel kind,
tot het kindschap van God, dat is
onze levenszin.
Het geloof is niet gegrondvest in
teksten, doch in ons zelf.
Ontsterfelijkheidsgeloof moet ons een
kracht zijn.
VOLLE-MELK. MEEPEN
Slechts een merk kan aan de sfgts staaa
ONDERWIJS.
J. H. Pest aio zzi 1846—1927,
Vandaag is het een eeuw geleden, dal
Pesfalozzi stierf, fn vele landen zal deze
sterfdag in artikelen en op samenkomsten
woruen herdacht.
Wat was hij voor een merkwaardig
opvoedkundige en welke verbeteringen
heeft hij gebracht?
Hij wera te Zürich geboren. Zijn va
der, plattelandsheelmeesler, stierf, toen
dc jongen zes jaar was. Aan het sterf
bed werd ook bel dienstmeisje, Babeli,
geroepen. Haar vroeg de vader de belof
te, om het gezin niet te verlaten, zoolang
zij er nóódig zou zijn. Zij beloofde cn
hield woord. Zoo werd de jongen door
twee vrouwen opgevoed. Veel jaren la
ter noemt hij zich een vrouwenkind
een moederskind Hij kwam maar weinig
op straat; dat spaarde schoeisel en lclce-
reh. Op school was hij een zonderling.
De jongens noemden hem (Hendrik den
Wonderlijke, uil Gekkenland". Zijn vor
deringen in de leervakken waren niet
groot; zijn onderwijzer had weinig ver
wachting van hem. Bij alles, wat het
gevoelsleven betrof, was hij echter een
en al aandacht. Later, op de Hooge-
achool, studeerde hij godgeleerdheid
Voor predikant was hij echter niet ge
schikt en hij ging in de rechten over.
Door het zich reeds vroeg en hartstoch
telijk te bemoei.en met dc politiek, raak
te hij overspannen. Zooals de Zwitsers
is een dergelijk geval meer doen, stu
deerde hij daarna ruim een jaar in den
landbouw, kocht, met hulp van een ban
kier, een gr ooi stuk heidegrond, bouw
de er een huis, de „Neühof" op, trouwde
en begon de uieekrapteelt Alles liep
tegen; hij had bovendien te veel vertrou
wen in zijn meesterknecht, miste zelf de
eigenschappen van den bedrijfsleider en
veranderde zes jaar later zijn boerderij
in een inrichting voor weven, spinnen
en groenteteelt. Hij nam 50 arme kinde
ren in zijn dienst, en na den arbeid pro-
peérde hij ze op te voeden. Weer ging
alles achteruit. In' 1780 werd het land
verkocht en was hij arm. In dat jaar
schreef hij zijn eerste boek „Avondston
den van een kluizenaar", dat weinig, en
een tweede: „Lienhard en Geertrui", dat
grootcn opgaug maakte, Plotseling was hij
aercemd In dit werk, een roman voor
het volk, wordt dc stelling verdedigd,
dat de vrouw dc groote kracht, de opvoe
dende kracht, in het gezin is, en dat zij
het goede gezin heeft te vormen, waar
op de maatschappij gegrondvest is. Hij
schildert het volk, zooals hel leeft, voelt
en denkt. De opvoeding der jeugd moet
het menschdom redden Zij moet plaats
hebben door het onderwys.
In 1792 heeft de Nationale Vergade
ring hem lot eereburgcr van Frankrijk
benoemd.
Toen het Katholieke kanton Unterwal-
den zich niet aan dc Ilelvetischc Repu
bliek wilde onderwerpen, werd het ge
tuchtigd en zwierven vele weezen uit
allerlei sland rond. Te Stanz werd een
weeshuis ingericht. Peslalozzi meldde
zich aan om de kinderen te leiden. Met
een huishoudster heeft hij vijf maanden
lang 80 kinderen verzorgd. Niels was
hem te gering. Hij heeft er gezwoegd en
geiedeu, ook zeer veel dienstbodenwerk
gedaan. Daarna werd het gebouw voor
kazerne ingericht en de weezen werden
verstrooid. ..Daf werk was", schreef hij
later, „oc hoogste zegen van mijn le
ven." Hij was toen 52 jaar en zei;
.,Nu wil ik schoolmeester worden Kort
daarna werd hij te Burgdorf benoemd
In 1800 opent hij zelf een scTiool met
drieledig doel instituut voor zonen van
gegoeden, armenopvoedings inrichting,
kweekschool voor onderwijzers. Twee
jaar later was daar reeds zulk werk ge
leverd, dat Burgdorf een soort bedevaart
plaats werd voor paedagogen. staatslie
den en. geleerden. Dc knappe koppen dder
dagen zagen een nieuwen tijd aanbre
ken. Als een meteoor steeg zijn roem
plotseling op' Hij wilde het onderwijs
psychologisch grondvesten, en begon de
algemeene menschvorming, voordat aan
beroepsvorming werd gewerkt. In de
keuze van zijn personeel was hij ge
lukkig Er werd natuurlijk, prettig, de
gelijk eenvoudig onderwijs gegeven, zon
der veel straffen. "De verhouding van
onderwijzers en leerlingen was bijzonder
goed, de toon viet hoog te loven. Vóór
rekenen, teekenen, vormleer en later
ook voor hel taalonderwijs werden nieu
we wegen ingeslagen. De bezoekers ston
den verbluft over wat zij er hoorden en
zagen en beleefden.
Slaatsstrijd verdreef hem eerst naar
Münchpiibuclnee en in 1805 ging de
gehcele inrichting over naar Yverdun.
Daar heeft Peslalozzi opnieuw vuur ge
slagen cn hebben zijn helpers opnieuw
licht ontstoken. Daar zijn vorsten op
bezoek geweest, staatslieden en onder
wijsmannen uil vele landen. Ook Neder
landers en zoowel onze wellen, als hel
onderwijs zelve zijn onder Pestalozzi's
invloed gekomen. Dc vele gasten ver
breidden wel den roem der school, maar
maakten haar tevens onrustig Er waren
80 onderwijzers. De oudsten gingen lang
zamerhand rusten op hunne lauweren,
omdat zij de weelde van den roem niet
konden \crdragen In 1825 werd het
instituut opgeheven. De laatste twee jaar
bracht de oude man, die van zich zelf
getuigde, dat hij met grijze haren nog
een kind was gebleven, op dc Neuliol
door, en overleed er 17 Februari 1827
Een zijner beste medewerkers schrijft:
„Bij een gewoon examen voor onderwij
zer zou Peslalozzi gezakt zijn. Zijn uitl
spraak was ruw en hard, zijn schrift on
leesbaar. zijn spelling verouderd en ge
brekkig, zijn rekenen slecht, hij had
geen meetkundige stelling kunnen bewij
zen, van teekenen was geen sprake, en
zingen kon hij niet En toch liecft deze
man, volgens zijn eigen uitdrukking, den
Europeeschen schoohvagen op een an
der spoor gebracht Hem moet veel wor
den vergeven, want hij heeft veel liefge
had. Hij was de wekker van onze inrich
ting. Anderen moesten uitvoeren <e|tt voort
brengen, wat hij uitdacht."
Waarin was dc mau, die eenmaal een
apostel werd genoemd, groot9
Op zijn grafsteen staat sinds 1846 o a.:
Alles voor anderen,
Voor zich zelf biels!
Gezegend zij ziju naam.
Het grootste was hij in zijn liefde voor
zwakken, armen en misdeelden. Om zich
zelf gaf hij niets; hij liep zoo slordig ge
kleed, dal men hem een vogelverschrik
ker noemde. Maar hij heeft in het on
derwijs liet middel gezien om de inner
lijke zedelijke vrijheid te verwerven, die
de verzoening kan brengen bij de o,
lossing van het wereldraadsel- Bij zi
onderwijshervorming is hij een voorloo-
per van den komenden tijd Hij heeft de
gezinspii'clilen aangewezen, die de open
bare samenleving mogelijk kunnen ma
ken. „In bet huisgezin liggen" zegt hij,
„ai.e deugden van de samenleving Uit
de gevoelens van liefde, vertrouwen, ge
hoorzaamheid, dankbaarheid ten opzichte
van vader en moeder, groeien dezelfde
gevoelens ten opzichte van God
Wat de leervakken betreft, heeft hij
op het lezen weinig invloed gehad, maar
op het rekenen en den vormleer veel,
'ook middellijk op de aardsrijkskunde,
geschiedenis en kennis der natuur. Al
les heeft hij gepoogd te vereenvoudigen
en ordelijk in elkaar te zetten. In zijn
werkwijze bracht hij, door de grootheid
van zijn hart, dit gedeeltelijk nieuwe:
1. Roep de gaven van hoofd en hart
in elk menschenkind wakkerbehandel
den kinderlijken geest als een zelfsprin-
gende bron. Haal wat uit het kind. Dit is
zijn beginsel der spontaneïteit.
2. Leer elk zich zelf voorthelpen.
Wees een hulp tot zelfhulp, niet meer
en niet minder.
3. Maak alle onderwijs eenvoudig, in
elkaar sluitend, methodisch.
•1. Leer het kind met eigen oogen zien
en met eigcu hersenen denken. Dit is
zijn beginsel om van de aanschouwing
een kunst te maken.
5. Zoek geschikte leermiddelen en
vereenvoudig die.
6. Praat niet te veel, maar laat doen.
Dit is zijn arbeidsprincipe.
7. Hoofd en hart moeten in harmonie
worden opgevoed.
8 Hel leven vormt. In hel gez,in lig
gen de kiemen voor het sociale leven. De
schooi heeft een sociaal opvoedende
la-acht.
Dii alle is nog aan de orde. De
bekende paedagogen van onzen tijd zet
ten zijn werk voort.
VERSCHILLENDE BERICHTEN.
Men meldt aan de Maasb. uit 's-Her-
logenbosch
Zondag is de voetbalspeler v an cl)er P.
uit Rosmalen van de Limb. O. Y 0 te Oss
bij oen wedstrijd tegen D. O. S. K.O. met
eenige spelers $ezer club in botsing gè-
lcomeu. Ilij werd naar 't St. Joannes de
Deogesticlit overgebracht, waar hij Dins
dag overleden is.
De 18-jarige kelelmaker H. 0. B. te
Rotterdam, is bij het springen op een rij
dende vrachtauto, gevallen en o verredien.
Ilij was op slag dood.
Maandagochtend was dc kapitein W.
J. Harms commandant van het land-,
storm verband te Leiden, me t-eenige land-
slormsoldalen tc Schiedam aan het
oefenen in het werpen van excereilja-
handgranalcn, althans ongeladen hand
granaten. 21. IC. een 22-jarige distilla-
tcurskneeht te Schiedam, die op een
terrein in <le buurt werkzaamheden ver
richte, werd door een ongeladen hand
granaat getroffen aan dc linkerslaap,
waardoor hij bewusteloos neerviel met
een bloedende wonde aan de linkerslaap.
Zijn toestand is uiet levensgevaarlijk.
Dc kapitein had des morgens dc werk
lieden gewaarschuwd, op 5 it 6 Meten
van de werpbaan tc blijven; blijkbaar
is K echter toch te dicht bij de oefenin
gen aan het werk geweest.
Bij het naar school gaan is Zater
dagmorgen een jongetje van zes jaar in
do Linnaeusstraat te Amsterdam dloor
een vrachtauto overreden en gedoodj.
Hoewel de bestuurder nog remdle. èn dc
snelheid van de auto niet groot was, was
een ongeluk niet te vermijden, daar dfe
knaap nog een onverwachte beweging
achteruit maakte.
Een tragische bijzonderheid is. dat de
vader juist naar zee was vertrokken, en
dat de moedjer, die het kind) steeds naai
school bracht, hel dezen keer juist voor
het eerst niet deed.
Maandag va
n zilversmid m dc Nieuwe i.e i suv.i.
,e Amsterdam. Er werd een groot aantal
gouden sieraden gestolen voor een waar-
do van f 700. Hel winkelhuis is 's avonds
en 's nachts niet bewoond. Dc deur is
vermoedelijk met een valschen sleutel
geopend.
Het éénjarig zoontje van den land
bouwer N te Eiaalder. dat in een kinder
stoel zal. welke door een lest met vuur
verwarmd werd, liet een mica popje in
de test vallen, dat daardoor vlam vatte
De kleertjes van de kleine raakten in
brand waardoor het kind hevige brand
wonden aan lichaam en hoofdje bekwam
Ifet kind is aan zijn wonden ovcrjecleu.
Men meldt aan (1e Maasb. uHZuid-
Scharvvoude:
Do auto-verhuurder S., die Zonclagf-
avond met een 4-tal passagiers langs den
Laandervveg, lussclien Nioord-Scharwou)-
de on Hugowaard reed», raakte, misleid
door den mist, met zijn auto in de naast
den weg liggende sloot. Wondier boven
wonder konden alle inzittenden zich door
het inslaan van een ruit uit hun benarde
positie redden, zoodlpt ztij alleen eenige
lichte kwetsuren bekwamen.
Zaterdagmorgen heeft te Arnhem in
een boerenwoning aan dén Amsterdam-
schen weg een moordaanslag plaats ge
had. De 21-jarige W, v. L. die reedjs se
dert geruime» lijd met zijn 26-jarigJe
vrouw in onmin leefde loste van achter
een regenton onverwachts een schot op
zijn vrouw zonder haar te treffen. Daar
na vluchtte hij in de bosschen waar hij
Een 2-jarig dochtertje Van den ar
beider Z. te Assen, kwam Zondag over
de bevroren spoorsloot op de spoorbaan
juist toen een trein aan kwam. De kleine
werd overreden en ernstig vervvoricf.
Het kind werd een hand|je afgezet. De
kleine maakt het redielijk'.
Maandagnacht is naai- Ihet ziekenhuis
le Assen overgebracht een 20-jarige per
soon uit Giesen, die bij een vechtpartij
een steek in het hoofd had gekregen.
Hij is aan de verwondingen bezweken.
De dienstbode J. K. uit Delfzijl, die
verleden week onder een tram is ge
raakt, is Maandag overleden.
AFLOOP VERKOOPINGEN.
Ten overstaan van notaris van Dij-ke
werd Dinsdag te IC r a b b e n d ij It e ver
kocht liet heerenhuis van wijlen mej.
Verlare-BJok voor f 9125. ICoopcr dhr.
\V. Souke, kassier van de Boerenleen
bank.
Door notarissen Van Der Veen en
Dregmans werd Maandag te A x e 1 een
heerenhuis geveild, groot 1.15 Are, slaan
de in de Noordstraat en bewoond ge
weest zijnde door «de eigenares, wijlen
Janna M. de Putter. Kooper werd Joh.
Dey Lz. voor 1850.
EEN INDRUK TAN DE CIIINEESEHE
KWESTIE.
Wie de diverse berichten on er de
moeilijkheden fusschen Engeland en Chi
na geregeld gevolgd heeft, zal ifich be
klemd voelen; eenzelfde beklemming als
'destijds in de ernstige dagen van het Op
per Silezisch geschil, en de Tsjanék-
zöne, aoch nu met meer reden. Vooral
'als wc in particuliere correspondentie
«e ongerustheid lezen, die zich lang
zamerhand heeft meester gemaakt van
het Engelsche publiek; als er plannen
worden gemaakt met het voorbehoud:
„i\ls er tenminste niets met China ge
beurt"; als foto's van inschepende troe
pen ons wéér reminiscensies geven aan
oorlogsjaren, dan maakt dat méér indruk
dan een rede van Chamberlain in het
Lagerhuis, die welsprekend is als altijd,
maar waarin we de kracht, het dreigen
de missen.
liet eenige lichtpunt der laatste da
gen bleek 'l compromis le Iiflnkou tus-
sclicii O'Malley en Tsjen, en in theorie
was daar op papier de ideaaltoestand be
reikt; dezelfde rechten voor Chineesche
als Britsehe burgers. Al zal dit extremis
tische elementen geenszins bevredigen,
toch heeft dal voor iemand, die gezond
denkt en rekening houdt met het bestaan
van Engelsche elementen in het hart
van China de bekoring, dat daarmede
de motieven voor een strijd zijn wegge
nomen.
En ook voor Shanghai zou 't er niet
zoo slecht uitzien, indien men waarlijk
alleen ie maken had met minister Tsjen.
Immers er was wel te praten geweest
over diens tegeneisch- tegenover de toe
zegging het Brilsch settlement niet met
geweld te zullen nemen, de terugzending
der SJmnghai-expeditic. Inderdaad heeft
dan ook eerst liet Engelsche gouverne
ment getoond niet le willen provocecren,
cn alleen de Indische bataljons naar
Shanghai gezonden, terwijl de Engelsche
niet vcruer gingen dan Hongkong
Doch het is thans ai: zouden gaan'
Want toch is ontscheping van Engelsche
troepen gevolgd, en hebben zij voor hen
ingerichte kwartieren betrokken óp En-
gelsch eigendom.
Dus ziel hel er niet naar oen overeen
stemming uit. Zoomin met Canton als
met Peldng!
Wellington Koo is haast nog minder te
spreken over het troepentransport d<m
Tsjen. Evenmin ;Wil hij iets welen van het
voorstel der Ver. Stalen, Shanghai tol
neutraal gebied (e verklaren. Shanghai,
zegt hij, immers slaat onder de jurisdictie
der Noord-Chineesche regeering, die 't
op voldoende wijze door haar troepen
kan beschermen.
Over Shanghai dus nog lang geeu over
eenstemming, noeft met het Noorden,
noch met het Zuiden. DaarenLegen: troe-
penonlschepiug en bolsjewistische pro
paganda van China onder die troepen.
Wij gelooven niet, dat dit op de Engel
sche troepen voorloopig eenigen vat zal
hebben; maar toch rijst de vraag; za"l
het Engelsche volk steeds jong bloed er
voor over tflijven hebben ter verdediging
van concessies, mijlen ver van hel Brit
sehe moederland?
Nog lang voorzien wij de moeilijkhe
den! Want hier staat Engeland niet te
genover één vijand, maar tegenover een
phalanx van verschillende onbereken-
bare elementen. In hel groote China
zetf een burgeroorlog, maar een burger
oorlog Nan ieder oogenblik Nvisselende
machten. Het houdt zeer zeker een be-
sliss'ng met de Europeesche concessies
degen. Maar liet „weg met het Britsehe
imperialisme' is de kreet, die zich ver
spreid als de griep in Europa, en die niet
uitsluitend bolsjeNvisliscnc tendenzen
heeft. Veel zal afhangen, hoe de strijd,
die thans woedt tusschen Noord eu Zuid
bij Hanglsjau afloopt; voor Canton ziet
het er in geen geval mooi uit!
Uit alles rijst hel toekomstbeeld, dat
'Engeland misschien binnen heel kor
ten tijü voor het dilemma komt óf te
offeren voor zijn concessies, óf zijn be
langen daar te laten schieten! Een vraag,
die niet alleen tot Engeland beperkt zal
blijven!
He«tntolie d«ukk«iij G. W. Sm*,
MfciMttH