Gezondheid
met -f
qlazenl
No. 32
Dinsdag 8 Februari 1927
170° Jaargang
MIDDELBURG
dil nummer behoort een Bijvoegsel.
BINNENLAND.
HET VERBLIJF VAN PRINSES
JULIANA TE KATWIJK AAN ZEE.
Naar de Maasb verneemt, hebben H,
■M. de Koningin en Z. K. H, de Prins,
jonkvrouwe J. C. baronesse van Sytza-
tna bereid gevonden om mej. Schoch
behulpzaam te zijn bij de leiding van ,,'t
•Waerle", gedurende de dagen waarop
de Prinsen te Katwijk aan Zee zal ver
hoeven.
REGEEKIVG EN VOLKSHUISVESTING.
D<£ van A., ÏI. en N.; heelt op
de vragen van het Tweede Kamerlid/
van den Bergh, betreffende de regeerlngSr-
politiek op het gebied der volkshuisves
ting het volgende geantwoord:
Dat de regeeringspolitfelc op het gebied
der volkshuisvesting sedert het verschij
nen van de circulaire van 27 Maart 1926
'een ietwat ruimeren zin zou hebben ge
kregen, kan allerminst worden toegege
ven. Wellicht zou kunnen worden gezegd,
dat die politiek dpor die circulaire eeni-
germate verruimd is. Immers in zijn rede.
waaruit in deze waag een deel geciteerd1,
wordt, heeft de ondergeteekende blijkens
dezelfde pagina en kolom van dje Han
delingen, waaruit de steller dfer vraag
zijn citaat geput heeft, ook het volgende
gezegd.
„-. als men de woorden „ï-eactton-
nair" en „vooruitstrevend' wil gebrui
ken, dan is de circulaire van 17 Maart j.l
vooruitstrevend. Daarin staan 6 uitzon
deringen, vergeleken met 1925".
Er staat, als interpretatie van wat
het woord „volslagen' beteekenL ..Als
niet mag worden verwacht, dat d|Oor den
particulieren bouw in de behoefte zal
worden voorzien".
Dit, in verband met hetgeen in de vraag
•uit de rede is overgenomen, toont, dat
door de circulaire iets veranderd is, in
zoover daarin aan het woord „volslagen"
oen nadere, ietwat soepele duiding is
ook vertaald werden, ligt voor de hand.
Zijn reputatie in het 'buitenland is ajr
even groot als hier.
Hij zal dan ook gehuldigd worden door
een internationaal comité
Dat hij, als zeer strijdbare figuur,
ook vaak met anderen in botsing kwam,
ten opzichte van de maatregelen in de
praktijk, en daardoor verscheidene te
genstanders had, die met zijn raadgevin
gen het lang niet altijd eens -waren
uit een oogpunt van staatsbelang, behoeft
op een dag als deze niet onverm^kj
te blijven. De waardeering voor den
geleerde jeker
Evenmin geeft de mededjeeling van den
otndergcteekendedat het bedrag van 12
millioen. zoo noodig, niet het maximum
zou zijn, recht tof de bewering, dat sedert
de circulaire van 17 Maart de woningpoli-
tiek der Regeering verruimd zou zijn.
In de eerste plaats worde er op gewezen,
dat voor die politiek clp normen, die de
Regeering stelt, van veel grooter invloed
zijn dan het bedrag, dpt voor voorschot
ten beschikbaar is. Over 1925 cn 1926 werd
het bedrag van 12 millioen dan ook niet
verbruikt In de tweede plaats wordt op
gemerkt, dat de brief van dfcn Minister
van financiën van 27 April 1926, waarvan
de ondergeteekenilje in ziju rede niede-
deeling deed,, bevestigt het resultaat van
een overlég, dat reeds ondier het vorig
kabinet was aangevangen en had geleid
tot een onderhandschc afspraak over
eenkomende met tien ïhhoud( van even-
genoemden brief.
Uit liet bovenstaande blijkt, dal indien
men de circulaire in haar geheel leest en
zich niet bepaalt tot Jiet daarin voorko
mend woord „volslagen", na het ver
schijnen van die circulaire in de Itegee-
ringspolitiek niets is veranderd, zoodjat
inderdaad, die circulaire in haar geheel
richtsnoev is voor die politiek.
Dr. C. svorrit jiurgronje.
Heden herdenkt prof dr. C. Snouck
Huïgronjc zijn 70sten verjaardag. Eu
algemeen wordi nu in 't licht gesteld,
wat deze buitengewone man heeft ge
wrocht Ilij is sedert een twintig jaar
hooglceraar te Leiden Maar de groote
beleekenis van zijn werk ligt in hetgeen
hij oooi zelfstandig onderzoek ter plaat
je heeft geopenbaard over bet Moham
medanisme
Zijn verblijf in 1881, in de vermom
ming van een Mohununedaansch geleer
de, in bel voor niei-Moslims streng ver
boden Mekka, was al een bewijs van zijn
buitengewone kennis van het Mohamme
danisme ou van Ooslersclio talen, Maar
hot boek dal ontstond uit zijn daar
opgedane ervaringen, werd een leiddraad
voor allen die mot Mohammedanen te
maken hebben In de eerste plaats onze
eigen regeering "in Indië. En later heeft
hij in Indië datzelfde gedaan door zijn
doordringen in de inlandsche samen
leving. waar men lieni aannam als een
gelijke, zoodal hem de gedachlengang
en het leven der ihlanders is geopen
baard als aan geen ander vóór hem.
Enorm is cle invloed van zijn ambtelijke
rapporten geweest voor de houding van
ons besLuur in de vraagstukken ten op
zichte van de inlanders En niet min
der bij de voorbereiding van het op
treden van Van Heulsz in Atjeh, cn bij
de pacificatie van Djambi.
Dït de voornaamste van zijn werken
UIT OOST-IN Dili)
De interneevin^
Het Bat. Nieuwsblad meldt, volgens
een Aneta-telegram, dat de Raad van
Indië zich niet vereenigt met het vooi
nemen van den landvoogd, communisten
na het ondergaan van de rechterlijk op
gelegde straf te internceron, De Raad,
wiens instemming hiervoor onontbeer
lijk is, is alleen daartoe bereidwanneeo-
de ondergane straf minder is dan een
jaar gevangenisstraf.
Rust in Padang,
Het Departement van Koloniën deelt
meae, dat op 5 dezer telegrafisch be
richt is ontvangen nopens de bevindin
gen van den Gouverneur-Generaal ter
Sumatra's Westkust, 's Landvoogds al-
gemeene indruk nopens den toestand
was zeer bevredigend. Rust en orde
zijn zichtbaar teruggekeerd. De stem
ming en de houding van het Europeesch
en inlandseh bestuur zijn uitstekend. De
buitengewone lofwaardige arbeid van het
leger verdient ruime waardeering Door
den Landvoogd zijn besprekingen gehou
den met de bestuursambtenaren en de
volkshoofden nopens het axlal-verbstnd en
het negari-bestuur. Over den belasting-
turute werden geen ernstige klachten
oortgebracht.
•Vonnissen.
Uit Batavia meldt Aneta, dat de Land
raad uitspraak beeft gedaan in de zaak
van den moordaanslag op den recher
cheur, wien op 13 November tijdens de
communistische relletjes op Tanah Abang
een hand werd afgeslagen. Er waren
zeven beklaagden Allen werden schul
dig bevonden aan poging tot opstand en
moord met voorbedachten rade. Zij wer
den veroordeeld tot 16, 18, 13, twee
lot 15 en twee tol 12 jaar gev.slrai.
Uit Stad sr Provincie,
(Jit Middelburg.
De politic alhier heeft aan de
Justitie voorgeleid zekeren V., verdacht
van rijwieldielstaj.
Proces-verJ>3al werd opgemaakt tegen
zekereu S. wegens diefstal van lood ten
nadeele van den aannemer G. op het
werk tot herbouw van 'het achterste ge
deelte van het Grand Hotel.
Uit Vlissingen.
In verband mot de aankomst van
2000 zakken post met de mailboot te
Vlissingen en liet ach lei-blij ven van
tot 8 honderd zakken, maakt men er
ons op attent, dat vroeger de Duitsche
mailtremen steeds wachtten tot alles was
ingeladen. Sedert eeuige c^agen is dit op
last der Nederl. Spoorwegen plotseling
veranderd. Het buitenland: loert er op
de transito mail tot zich te trekken en de
vraag dient gesteld of die t„Zeelanddit
vervoer op die wij ze ook nog kwijl moet
raken.
Uit Walcheren.
In de raadszitting Vrijdag te Veoi'e
gehouden, gaf, de zoorzittcr een verslag
over 1920 en "betreurde het weggaan der
Fokkerfabriek. Het «anial inwoners, dal
bijna tot 1100 was gestegen was reeds te.
ruggeloopeu lol beneden 1000. De inkom
sten der gemeente waren belangrijk min
der geworden, evenals de omzet in de
plaats, zoodat nering en bedrijf de nadoe
len daarvan gevoelden; alleen liet kade-
gold bleef belangrijk en was f 2300. Er wa
ren nu 511 manlijke en 479 vrouwelijke
inwoners, samen 990. l)e voorz wenschte
don raad en de gemeente een go^d jaar
tOe, en de heer Bolior dankte voor do
goede wenscheii.
Van den heer NV. llouw was ee
/.oek iugékomen, wegens vertrek naar Den
Haag, om ontslag als lid der commissie
tot wering van schoolverzuim en een an
der verzoek om den grond dei* gemeente
bij hem in gebruik weder ter beschikking
dor gemeente te mogen stellen
Door den vader en do moeder van hel
Godshuis, A. C. Cuveljé en echtgeuoole,
word ontslag gevraagd uit hun betrek
king. Besloten word dit op do moest eer
volle wijze le Verleonen. De voorz deelde
mede. dat genoemde vader en moeder
sedert 1896 hun betrekking bekleedden,
dat indertijd was vergelen, hen als pen
sioengerechtigd op te geven en dat'nu de
pensioenraad alsnog de inkoopsom voor
hun pensioen heeft vastgesteld op on
geveer f 4200
Op een verzoek van de vereeniging voor
Geref. schoolonderwijs om een voorschot
van f 800 werd gunstig beschikt.
Medegedeeld werd, dal de schipper, die
gewoon is grint aan de gemeente le leve
ren, bereid is dit weer te doen voor f 3.85
per M3 op den wal
Het hoofd van den ontwikkelingscursus
gal verslag, dat er 5' meisjes en 8 jongen»
deelnamen en de deelneming reden tot te
vredenheid gaf. Door. Geil. Stalen was
vrijstelling verleend van het geven van
onderwijs in B"fiamelijke oefeningen mits
onderis werd gegeven in vrije on orde
oefeniugen.
Van de vereeniging voor bijzonder
onderwijs voornoemd was een verzoek
ingezonden om vergoeding voor den assis
tent don heer C. M Douw. hetgeen werd
Van de commissie Middelburg-Yeer-
seheu weg was ingekomen de rekening
over 1920 on do begrooting voor 1927 en
van do autobusonderneming H. Castel de
exploitatierekening en verzook om subsi
die, welke inliandoii vj&u B. en W. wor
den gesteld ter fine van ondorzoek.
Van S. Kodde was een verzoek ingezon
den om langs zijn pand aan den Rijken-
dijk ter breedte van 2% M. een stukje
grond van de gemeente te mogen koopen.
Het verzoek wordt toegestaan a f 1 25
do M-
Op een verzoek van het schoolmuseum
om een subsidie word besloten daarvoor
5 toe te slaan.
Een verzoek van B. en W'. om cenige
slraatkoien le mogen vérkoopon werd in
gewilligd a 1 cent per stuk
De instructie voor den gemeente-secre
taris werd zoodanig gewijzigd, dal voort
aan de secretarie dagelijks zal geopend
zijn van 9 tot 1 uur en de titularis 14
werkdagen 'sjaars verlof heeft.
Alvorens over te gaan lot de benoeming
ran den secretaris ging de raad over in
een zitting niet gestolen deuren Na ope
ning der zitting werd uil de aanbeveling
1 Th. C D. Coops, 2 W, H, van Oorl,
3. R de Waal, de eerstgenoemde benoemd,
mot 6 stemmen, een slem werd ui ge
bracht op de Waal. Nog werd besloten
aan de sollicitanten, die gevolg gegeven
hadden aan de uitnoodiging van B en W
om kennis le maken, do reiskosten te ver
goeden.
De heer van lieve ven vraagt waarom
den raadsleden de" aanbeveling niet
is bekend gemaakt De heer Markusso
vraagt om hetere verlichting van do
markt voor de bewaarschool, de heer Si-
monse vraagt inlichtingen omlrenj'. het
jachtrecht der gemeente en den toestand
van den Boschweg en de heer Bolier een
betere gelegenheid tot wandelen op de
wallen rand de plaats
Maandag liield de gemeenteraad van
S e r o o s k e r k e een openbare verga
dering.
Na opening met gebed wenscht de
voorzitter den raad. daar hel de eerste
vergadering is, een gelukkig jaar en me
moreerde in hel lcorl den toestand der
gemeente, die in menig opzicht goed mag
heeten.
Het oudste lid de Visser beantwoord
de hem.
Ouder de ingekomen stukken was een
schrijven van den geneesheer-directeur
van het gesticht „Vrederust", dat M C.
Hollebrandse voor rekening der gemeen
te is opgenomen
Een goedkeuring v,an den minister van
Financiën op 't bedrag van, f 3690.93 af
te betalen in 75 jaar voor de vereeniging
van landarbeiders ter verkrijging van
bouwland
Van de Geilenfokvereeniging een dank
betuiging tooi* verleende subsidie en dat
ze dit jaar die niet noodig heeft aange
zien dc rekening een baljg slol aanwijst.
Van den gemeenteraad van Oostkapelle
art de jaarwedde van den hulpkeur
meester Pieterse is vastgesteld op f 1700
en f 500 vergoeding motor, dat oil dóór
Ged. Staten is goedgekeurd
Dc rekening van den Yrouwepolder-
schen straatweg bedraagt in pnfvangslen
f 874.IS en in uitgaven f 856.22 een
dus een goed slot van f 19.96. Zonder
stemming goedgekeurd. De heer A Melis
wordt buiten stemming beschouwd, -san-
gezien hij commissielid van jgenoemden
weg is
Een verzoek van M Geldof om benoo-
dighedon aan de gemeente tc leveren ón
van J Jobsc om in aanmerking te komen
voor timmer metselwerk wordt ingewil
ligd.
Op een aanvraag van C. J W. Cohen
te Utrecht 0111 vergunning voor hel plaat
sen van radio werd afwijzend beschikt.
Een verzoek van de heeren Brandsma
en de Bree om subsidie voor oen school
museum stellen B- en W voor afwijzend
te beschikken, waarop hel lid P. do Vis
ser het woord verlangt en voorstelt f 10
subsidie te geven Met 1 stemmen voor
legen stemden de Jpden Goedlbloed, Al
laarl en Comelisse, wordt liet voorstel
de Visser aangenomen.
Zonder stemming wordt goedgekeurd
de bijdragen der bijzondere scholen t >1
een bedrag van f 977.8-P/« of f IS.27'
per leerling
Aankoop schoolbanken openbare
school. én W stellen voor banken aan
te kpopep van de fabriek, aangezien W
Jcjhse heeft meegedeeld voor dien prijs
ze. niet te kunnen leveren. Na bespreking
wordt besloten' zes binken per timmer
nis'n van de fabriek te betrekken.
Nu komt aan de orqe aanvraag de be
strating van dë Lepelstraat B en \V
stellen Voor onder goedkeuring van Ged.
j Stalen toestemming te geven, doch alleen
I met nieuwen steen die op monster ge
keurd fcal worden door den raad
De heer P de Visser wijst er op dit
in tie vorige vergadering is besloten ge
bruikten steen van den polder Wojcheren
toe te staan Hij zou dit wiillcn ter go-
moe tboming
Bi. en W wenschon dit niet meer toe
Ie slaan.
De heer P. de Visser maakt er een
voorstel van. dat ondersteund wordt door
weth. Goedbloed Dit wordt aangenomen
met vier stemmen; voor dc heeren P de
Visser. Goedbloed, de Buck en Melis. Do
leden Allaart, Cornelisse en "Wondergém
zijn voor nieuwen steen
Nu komt aan de ordv een voorstel
van den heer P. de Visser, om ook de.
klok van den toren te laten luiden voor
de Gereformeerde gemeente op kosten
van de burgerlijke gemeente, welk voor
stel in de vorige vergadering is aange
houden
De voorzitter zegt dat na onderzoek
is gebleken, dat de toren eigendom is
van de burgerlijke gemeente, en merkt
tevens op, dat 't niet aangaat le burger
lijke gemeente le Men betalen voor hel
klok luiden, voor de kerkelijke gemeente
Hierover is een schrijven ingekomen
van de kerkvoogdij der Herv Kerk om
ter voorkoming vs 11 onaangenaameden op
t voorstel (afwijzend te beschikken
En van de Gcr. Kerk een §chrijvcn
ter ondersteuning van het voorstel de
Visser om voor hare diensten wel te mo
gen luiden
Een drukke discussie ontslaat, waarbij
liet lid Allaart zegt dat hij nu hel schnj-
röli van de Ned Herv. Kerk is ingekomen
dacht dal De Visser zijn voorste) wel
in zou trekken ter voorkoming n
stoornissen
De heer de Visser zegt niet tc kunnen
begrijpen waarom als er als mannen
overleg gepleegd wordt, dan de klok niet
voor beide gemeenten kan geluid wor
den.
Het voorstel van B en V is -mi het
zoo te laicn ..ter voorkoming «lat er
weer stoornis en haat uit zou kunnen
roorfkomen
liet voorstel om op gczaanelijke kosten
na overleg voor beioe diensten le
luiden wordt met 5 tegen 2 stemmen
Gerefornv voor en Herv tegen aange
nomen.
Bij de rondvraag wijst het lid Iz de
Buck op den toestand van ile bestrating
den Molenweg Weth Goedbloed 'zegt
dat daar werk van gemaakt is
Naai* aanleiding van een vra.lg van
den heer P de Visser over tien Houden-
liemsschen weg zegt Weth. Goedbloed!
dal hij van Geldof geen boodschappen
thuis meer .aanneemt alleen die op de
secretarie zijn geldig
Nu gaat ae raad over in besloten Zit
ting om over dc begrootinjg en teekening
tol verbouwen van de veldwacliterswo-
ning te beslissen
Door B. en W van A v n e m li i d e n
eventueeie datum van do stemming
voor de aanslaande verkiezing van dpn
gemeenteraad bepaald op 21 Mei a.s
Dc collecte langs de huizen le A r-
jicrauidcn voor de Chr. Jonged|ofil
ters vereeniging;, Ken den Heer in al uw
wegen" heeft opgebracht 1199. Do col
lecte voor de christelijke bewaarschool
f7.
Uit Zuid-Beveland.
Te Ka pc lie is opgericht een ver
eeniging van houders van radio toestel
len, In liet bestuur werden gekozen dc
heeren II Blok voorzA de .lager .fosz
secretaris en P. Zegers. Penningm
Hel doel is om sloornissen oj» te hel
pen sporen en de helpende hand le
bieden bij nieuw aangeslotenen enz.
In <le Maandag gehouden raadsver
gadering van R i 1 i a n d-B a t li was af
wezig de heer Buliju met kennisgeving.
Dc burgemeester gaf een overzicht van
de maatregelen, in het afgeloopeu jaar
lol stand gekomen. Inzake de eleelrifi-
catie werd opgemerkt
„Wal de electricileitsvoorzicningaan
gaat, het voorbijgegane jaar werd geheel
in beslag genomen door voorbereidende
maatregelen en onderhandellingen Er
beslaat geen aanleiding om zich al le
ongeduldig le beloonen, aangezien het
hier geldt de oplossing van een zeer
moeilijk vraagstuk, waarbij met sterk
uileenloopende belangen rekening moet
worden gehouden Bij elke andere op-
(lng. Med.)
lossing, in welke richting pok gezocht,
mo men Vóöl' Itoi uieerendeel toch de
zelfde bezwaren op zijn weg vinden,
wier wegneming nu zooveel tijd vergt en
herhaald en breed overleg noodzakelijk
maakt. Nu eenmaal krachlens besluit
der Provinciale Sinten deze zaak in ban
den der P. Z. E. M. is gegeven, dient
men haar een royale kans te geven om
de electrificatie tot stand te brengen Een
loyale houding tegenover de plannen der
P Z. F. M is ook in het belang, van
hem. die de richting, door het Staten
besluit aangewezen, niet de ideale vindt.
Wanneer aan hel einde de P. L. E M\
niet in staat zou blijken de gewekte
'erwachtingen le verwezenlijken dan
zou dil alleen reeds een oplossing in
andere richting versterken Een onder
broken poging vanwege de P. Z. E. M,
zou voor elke andere oplossing een blij
vende bedreiging vormen Met belang
stelling zien we uit naar een antwoord
op ae vraag, of de P. Z. E. M. in staal
is dc haar opgedragen taak te volbren
gen Een duidelijk, afdoend antwoord
hierop, hoe dan ook luidend, is voor de
oplossing van het eleclrificatievraagstuk
stuk in Zeeland thans eerste cisch
Afwijzend wordt beschikt op een aan
vrage om een jaarlijksche bijdrage ten
behoeve van het Schoolmuseum Een
vernieuwde aanvraag vanwege de Kerk
•oogdij der Ned. llerv Kerk om sub-
>idio ten behoeve van den toren der
nieuw te bouwen kerk wordt gesteld in
handen van B. en om prae-advies.
an dcti lieer M Boonman wordt op
zyn verzoek eervol ontslag verleend ah
hd uer comm. van toezicht op het 1 o
Een adres van P. Verplakke wordt ter
zijde gelegd
Nadut ui 1925 de Raad had verwor-
■n een voorstel »vau den ingenieur van
den Rijkswaterstaat om enkele wegvak-
keu in onderhoud cn beheer over te
doen nemen door liet Rijk op een grond
slag van f 600 onderhoudskosten perK.M.
en per jaar werd ook verworpen een
voorstel van B en W. om dit te bepa
len op f 500 De raad achtte een nog
aanmerkelijk lager bedrag voldoende.
Ged Staten achtten voldoenden grond
.anwezig om liet voorstel van B. en W.
te steunen en na herhaalde correspon
dentie is thans de Min. van Waterstaat
bereid gevonden de overnamesom voor
'de wegvakken le berekenen naar een
onoerhoudsbedrag van f 500 per K.M.
en per jaar Op verzoek van den Minis
ter leggen B en W. hun voorstel nog
maals aan den raad voor
De heer Bruijnzeel blijft het bedrag
(e hoog vinden. Ook de heer Van de
Sande De voorzitter antwoordt, dat het
steunt op de werkelijke uitgaven cn men
niet moet vergeten, dat men in de toe
komst lot verbreediug zon moeten over-
;aan De heer Vau Boven is ook deze
meening toegedaan. In gelijken geest
spreekt weth. Blok. Hel voorstel van B
en W. wordt ten slotte aangenomen, de
heer Bruijnzeel wil worden geacht te
(hebben tegengestemd
Aan M. Giesbergen wordt krachtens
art 13 der L, O. wet een bijdrage ver
leend vau f 10. Vastgesteld worden de
voorschotten krachtens art 101 L. O -
wet voor de bijzondere scholen, te we
ten: voor de Chr school Zandbaan
f 400, voor de school in den Völckerpol-
der 1300, voor de Chr school Hoofd
weg f352 voor dc R K. school f300.
De vergoeding voor de R. K. bewaar
school over 1926 wordt toegekend
Uit Zeeuwsen-Vlaanderen W. D.
Men schrijft ons uit Sehooii-
d ij k e
Wij hebben genotenl Ja. we hebben
;enoten, toen de beroemde Vluamsclie
'olksrcdenaar Ward Hermans j.l. Vrij
dag. op een door liet bestuur onzer
Volksuniversiteit belegde publieke verga
dering optrad met „d|ö oorlog in woord
en beeld".
Illustreerden zijn prachtige lichtbeel
den zijn schuierende bocieiuH? voor
dracht? Of omgekeerd? De redpnaar wees
allereerst op den groeten ernst van on
zen tijd, waarin, trots alle geroep van;
vrede enz. de volken zich wajvenen lot
de tanden. Daarna passeerden even
■schokkend als aangrijpend, toegelicht
door den begaafdten spr.. een droevige