No. 26.
Dinsdag 1 Februari 1927
170° Jaargang
MIDDELBURGSCHE COURANT.
'8ij dit nummer behoort *en Bijvoegsel.
4MEIIIKAANSCII LEVEN
EN HET ONZE.
Prof. J. Huizinga heel'l, naai- aanleiding
van zijn jongste reis door de V,ercen. Sta
ten van Amerika, zijn vroeger gepnblic.
historische beschouwingen over de Ame
rikaansche beschaving, aangevuld n\et een
uieuw werk „Amerika levend en
donk end" (uitg. H D. Tjeenk Willink
en Zn., Haarlem.)
We hebben deze „losse opmerkingen"
die echter wel iets méér zijn dan dat,
met groote aandacht gelezen. Want het is
'onvermijdelijk dat wie een beetje nadenkt
over de medodeeliugen van de eerbiedwek
kende resultaten van het Amerikaansche
organisatie-vermogen, getroffen wordt
door den sterk afwijkenden geest, waaruit
dit alles opborrelt, en dan vanzelf de
vraag stelt: is het Europeescho denken
doen dan zoo minderwaardig? Moeten wij
Amerika probeeren na te volgen*'
We kunnen daarbij blijven denken aan
de waarschuwing om hij Amerikalansche
meedeelingen niet te generaliseeren, en
bijv. bij het toenemend ongeloof dei" we
tenschappelijke kringen óók te letten op de
breede bevolkingslagen die de vei*volging
der Darwin-aanhangers wisten door te zet
ten. iWe welen nu ook sj geno.eg van het
Amerikaansch leven, om uil de hier neer
.gedwarrelde Amerikaansche, lawaaierige
couranten niet de conclusie te trekken
dat het heele Amerikaansche leven één
en al oppervlakkigheid is.
Maar we zien toch dat, de, groolè krach
ten die het Amerikaausche leven zoo bui
tengewoon voortstuwen, voortkomen uil
een gemeenschappelijke bron. die daar
véél Sterker opwelt dan hier hel onder
geschikt maken \an hel individu aan 'l
belang van den groep. Want dat eerst
maakt de stelselmatige organisatie moge
lijk.
Dat vooral is hier zoo héél anders!
Wc zijn hier, óók door onze gehechtheid
aan het verleden, juist sterk indivi
dualistisch. En dat geeft' ons al een
weerzin tegen de gedachte aan het egali-
seerende streven om den menscli, ook in
geestelijk opzicht, te stellen onder hel
regime valh liet systeem, van de organi
satie.
En nu is dal boek van prof Huizinga
zon welkom, omdat het door die logisch
verbonden „losse opmerkingen ons in
staat stelt verschillende van die ver
schijnselen in Amerika; een vergelijkenden
maatstaf aan te leggen, die ons oen be
ter besef geeft van hun innerlijke waarde
voor de Amerikanen', èn voor ons
zelf.
Niet de innerlijke eigenschappen ma
ken den mensch, maar zijn omgeving,
zoo zou men den leer der Amerikaansche.
stuwkrachten kunnen weergeven. En
daarom richten ze cr zien op om de,
trouwens niet diep in een geschiedenis
wortelende Amerikaansche levensomstan
digheden te wijzigen; en nebben ze een
optimistisch geloof in de resultaten van
steeds weer verbetorde opvoeding en so
ciale leiding, met even sterke gering
schatting voor 't verkondigen van een ze-
deleer, of voor religieuze fatalitcitsléer of
socialistische prediking van "klasse-strijd.
We zullen waarlijk niet betoogen dat
hier alles zooveel beter is dan in Ameri
ka'. Maar we gooien toch ook net Euro-
peesch gevoel van 'persoonpwaardccring
niet weg. En het boek van prof Huizinga
heeft ons nog eens geleerd niet Ie
verbluft-bewonderend op te zien naar
?lles wal het moderne AmeTikn wrocht.
Do vaste verwachting van 'den Ameri
kaan. dat liet morgen Tiaar beter zal' zijn
dvn hot heden, 'behoeven wc zeker niet
te doelen Er is in do nienschelijke na
tuur, óók in Amerika, nog iels dal ten
slotje belet uit louter organisatie en
systeem het hoogste levensgeluk Ie halen.
SIMfSENtaHD.
^Jteycjas heeft de Koningin met ingang
van denzelfden datum aan mej. A E.
Oosterlce, gouvernante van Prinses Ju
liana,, op haar verzoek op de meest eer
volle wijze ontslag verleend onder warme
dankbetuiging voor de belangrijke djen-
sten aan Harer Majesteit's Huis in het
belang van dc Prinses bewezen.
IR. A. J. L. JUTEN GEROYEERD.
In de laatst gehouden bestuursverga
dering van de R.-K. Kiesvereenigiug le
Bergen op Zoom is, naar het Dgbl. v. N.
Br. meldt, na. breedvoerige discussies
met algemeene stemmen van dc 19
bestuursleden waren slechts enkele af
wezig besloten, le te royecren als lid
der R.-K. KiesvereenigLng ir. A. J. Lj
Juten; 2e alle conpeclies mot het dag
blad De 'Avondster te verbreken, omdat
dit blad de principieel Katholieke poli
tiek in Bergen-op-Zoom ondermijnt; 3e
per circulaire van deze besluiten mede-
deeling te doen aan de leden «Ier Kies-
vereeniging en voorts aan alle Katholle-
ken van Bergen op Zoom
DE DUITSCIIE EX-KROONPRINS.
Dg Duitsche ex-kroonprins is Maan
dagavond te Wieringen aangekomen voor
een bezoek aan zijn vroegere woonplaats,
Hij logeert bij burgemeester Ivolff. Ver
moedelijk vertrekt hij vandaag.
DE FRANSCIIE PASVISA.
Naar de Telg. verneemt is de datum,
waarop het visum op de paspoorten voor
reizigers naar Frankrijk wederom ver
plicht zal worden gesteld, bepaald op
7 Februari a s.
UIT OOST INDIR.
De Uadvoogd.naar Padang
Naar Aueta meldt kwam de Gouver-
ueur-Generaal met de „Zeven Provin
ciën" in de Emmaliaven, waar talrijke
civiele en militaire autoriteiten en inge
zetenen aanwezig waren. Een eerewacht
van vier brigades stond opgesteld. Een
deputatie, bestaande uit den resident,,
den gewestelijk militair commandant en.
anderen ging aan boord De sclleepskapel
speelde het Wilhelmus en saluutschoten
werdén gelost. De landvoogd debarkcerde
■n inspecteerde do eerewacht, terwijl de
bemanning van de „Zeven Provinciën','
een driewerf „hoezee" aanhief op de
Koningin.
De landvoogd, de resident en de ad
judant vertrokken onder gejuich van de
menigte in een auto naai- Pgdang. Op hel
erf van dc waning van den resident ston
den adathoofden opgesteld De gouver
neur-generaal maakte eerst een rondrit
en bracht daarna een bezoek aan liet
ooglijdersgesticht en verschillende scho
len. Hierna werd openbaar gehoor go-
houden.
AG,- r dnt
Prof. FREUD's Psycho
Analyse
n i der merkwaardigste theoriën
'er wereld is.
(Inge*. Me*!..
Uit Stad sn Provïneia.
PRINSES JULIANA.
Dc Koningin liceft met ingang van 12
April 1927:
lo. Jonk vrouwe I. G. baronesse Sloet
van Marxvcld, eerste hofdame dier Ko-
iningin, heiast met de opvoeding van Prin
ses Juliana, op haar verzoek op dc meest
eervolle wijze vaiv laatstgenoemde func
tie ontheven onder warme dankbetuiging
voor do vele en belangrijke diensten
welke zij met de .grootste toewijding cir
plichtsbetrachting aan Harer Majesleits
Huis in hel belang der Prinses heeft be
wezen
2o. Jbiikvr. I G' baronesse Sloet van
Marxvold voornoemd.- op haai* verzoek
eervol ontslag verleend als eerste hof
dame. onder dankbetuiging voor dc vele
diénsten in die betrekking aan Ifare Ma
jesteit bewezen en benoemd tot Dame
dn Palais honoraire.
Uit Middelburg.
Op verzoek wijzen wij nog eens op
do lezing die mej. 'Anna Polak uit Den
Haag Maandag a.s. voor de vereeniging
voor Beroepskeuze alhier zail houden.
Men zie ook de advertentie in dit nummer.
Hedenmorgen had een botsing plaats
lusschen oen wiolrijdster en een wielrij
der op den hoek van de Markt en de
Lange Delft. De juffrouw viel daarbij te
gen den winkel der firma Den Boer op
en viel tegen het kastje met briefkaarten,
waarvan hel glas vernield werd. Persoon
lijke ongelukken kwamen daarbij niet voor.
Uit Vlissingen.
De eert volgende vergadering van den
gemeenteraad van Vlissingen zal niet,
zooals regel op den laalston Vrijdag van
Februari, docli reeds 18 Februari plaats
hebben.
B. en W. van Vlissingon hebben
do stemming voor do verkiezing van le
den van den gemeenteraad bepaald op
Woeusd3g 18 Mei, dus gelijk met die te
Middelburg.
Uit Walcheren.
Vrijdagavond vergaderde hel zieken
fonds „Onderlinge Hulp" te Domburg.
Vil hol verslag van don penningmeester
bleek dal ontvangen was over 1926
f 1260,53 De uitkceriug aan zieke leden
bedroeg f1508. De' uitgaven bedroegen
f 1614,34*.
De kas slool niet een nadeelig slot van
f 350.81° Als gevolg van dit tekort werd
besloten de contributie met 5 cent per lid
le verhoogen, zoodat voortaan f 0.20 con
tributie per week zal worden geheven.
Goedgevonden werd, om aan leden dje
als patient in een ziekenhuis worden
pleegd 50 procent op het zidkogeld te
verstrekken. Vervolgens werden de lieeren
C. Geldof, P Donuieijn; P Brand, A,
Provoost en M. Reijnhoudl Jr aangewe
zen als commissieleden om lo onderzoe
ken naar de levensvatbaarheid van 'n op
le richten ziekenbus.
Wegens lieL bedanken van A. Baard als
commissaris werd de lieer W. Maas in
diens plaats gekozen.
Vrijdag hield te D o m burg de
Coöp. verbruiksver, ,-jOns Belang" haar
achtste jaarvergadering. Gedurende het
verloopen boekjaar stegen de inkomsten
dezer vereeniging met ruim f 2500 tot
f 35000 ruim. Na ruime afschrijvingen en
aflossing bleef Ier beschikking harer le
den 5 pel. over het verbruik.
Herkozen werden als bestuursleden J.
Corré, G. Provoost en C. Geldof Als com
missarissen werden herkozen J. Maas Jz.
en W. Passenier.
Als nieuw bestuurslid werd gekozen W.
Baard.
Het ledental -bleef op 111.
-- Te Nieuw en St. Joosland
verd Vrijdagavond in de oude school de
janrlijksche algemeene 'vergadering gehou
den van het zieken- en pensioenfonds
Nieuw- en St. Joosfcuvd
De voorzitter herinnerde bij de opening
aan het feil dat hel fonds dit jaar 30
jaar beslaat en dankte secretaris en pen
ningmeester voor huil medewerking go-
durendo dien tijd.
Verdol* deelt hij mede dal de penning-
moester do lieer J. Baas, die thans aan de
beurt van aftreding is als bestuurslid zich
niet meer voor een herbeuoeming beschik
baar stelt wegens zijn leeftijd Ook spreekt
do voorz. eenigo waardocrendo Woorden
ten opzichle van het overleden lid W.
J. Boone, die ruim 29 jaar do belangen
der vereeniging als bestuurslid op uit
stekende wijze lieefl bekrachtigd.
Op verzoek van hel Prov. bestuur der
ziokeukassen wordt besloten inplaats van
do voorgeschreven bijdrage van 5 cent per
voor 1927, 6 cenl per lid bij le
dragen in de algemeene kosten.
Daarna brengt de penningmeester zijn
30e jaarverslag uit, waaruil o.m. blijkt
dat op 1 Jan. 1926 hel fonds bestond uit
152 leden en 45 begunstigers on op 1 Jan.
1927 uit 157 leden en -13 begunstigers
Ontvangen was 1' 1725.77 en uitgegeven
f 2363.77. Het matschappelijk kapitaal
bedroeg op 1 Jan. 1927 f2845.936. Aan
53 personen was uitgekeerd voor ziekte
f 2258.90 Aan de erfgenamen van vier
overleden leden werd uitbetaald f -10.
Als leden der financ. commissie werden
herkozen de heeron C. M. Roozemoud,
M. Joosse en P. do Klerk Als bestuursle
den de heeren J. Polderdijk en R. Goed-,
hart. In de vac.-Baas en Boone werden
gekozen P. Dingcnr- nsc en M Dellebeke
Onder algemeene instemming stelde een
der loden voor aan den penningmeester
een aandenken aan te bieden voor het
vele en nutlige werk dat hij 30 jaar
voor hel fonds hoeft gedaan. Deze zaak
werd verder aan het bestuur overgelaten.
Ten slotte gaf de secretaris de heer
F. P. Polderdijk nog een overzicht van
do 5de voornaamste gebeurtenissen uit
het laatste 5-jarige tijdvak.
Na afloop der alg. verg. werd door hel
bestuur tot penningméés ter gekozen do
heer P. Dingemause Az.
Uit Zuid-Beveland.
Zalcrdag hebben de administratieve
eu actieve ambtenaren bij 's Rijks directe
belastingen te Goes in een bijeenkomst
in het rijkslcanloorgebouv aan hel Ra
velijn afscheid genomen van hun vr-
trokkenden inspecteur, den lieer P C
Labrijn Deze werd toegesproken door
den heer .T, H. Jacobs, bureauohef. die
hem namens het heele personeel oen
clectrische bureaulamp aanbood.' Ach
fcreenvolgens voerden nog het woord de
heeren F. dc Guchteneix*c. kommies le
kl. te Goes; L La Rose, ontvan&eT Lc
Goes en J Snoodijk. kommies le kl te
Wolluartsdijk. terwijl aan mevrouw La
brijn door dc rijksklerke mej Snoodijk
bloemen werden aangeboden
De boer Labrijn dankle. onder den 'in
druk. voor de bewezen hartelijkheid.
Uit Noord-Beveland.
Blijkens hel jaarverslag .der work-
niansvoreoniging „Hulp in Nood" Ie W is-
sonkerke bedroegen over 1926 con
tributie en inlcggohien f 435.90, bijdragen
van donateurs f 21.50, rente van kapitaal
f 60.64. Totaal f518 04
Do uilgaven aan zieken bedroegen f 475
aan administratiekosten f 72.40, samen
f552.40. Het tekort was dus f34.36. De
griej) is aan dit tekort niet onschuldig.
Uit T h o 1 e n.
Staatsblad no. 14 bevat liet Kon.
besluit van 19 Jtyi. j.l. tot vernietiging
van do besluiten va» den raad van
gemeente O ud-Y ossemeer d.d. 28Juni
1926, waarbij in beroep aan A. Ooms,
en drie en twintig anderen ontheffing is
verleend van de verplichting tot aanslui
ting aan het buizennet voor hun in eigen
dom loebehoorende en "binnen 25 Meter
afstand van de buizen der drinkwaterlei
ding gelegen woningen.
Uit Zeeuwsch-Vlaanderen O. D.
Wij lezen in de X. It. Crt
De dochter van een landbouwer ondyr
de gemeente Axel had reed/s sedert
gcruimen tijd verkeering met een jonge
man. waartegen de ouders zich verzeilen,
omdat de jongeman niet van haar stand
was. Het meisje wilde echter haar liefde
niet prijs geven.
Toen nu Zondagavond het paartje
huiswaarts keerde, werden ze met
paar geweerschoten begroet, die hen
evenwel niet Iroffen. Waarschijnlijk zifn
de schoten ook gelost om de geliefden!
schrik aan te jagen. Hel meisje heeft den
nacht daarna hij kennissen doorgebracht,
doch is later door haar vader naar huis
gehaald.
Uit Zeeuwse li-V laanderen W. D.
Vrijdagavond 28 Jan. heeft do af dee-
ling ,.G roede" van Volksonderwijs een
feesl- en propagandavergadoring gehouden
waar sprak dhr Th Thijssen die belang
loos naar Groede was gekomen om een le
zing le houden over hot volksonderwijs.
Hij liet de revue pass se eren de ontler-
wijsregelingen van net jaar 600 lot bie
den.
Daarna werd een tooneelslukje opge
voerd getiteld „Terug uit do Congo".
Bij de sluiting wekte do voorzitter een
ieder op hen die nog geen lid zijn van
Volksonderwijs zich daarvoor zoo spoe
dig mogelijk op te geven
De gemeente S choondij k e is toe
getreden tol de regeling vervat In het
Werkloosheidsbesluit 1917.
Dezer dagen is le Z uidz alui e op
de hofstede van den lieer 1. L, out-
i'reemd oen heerenrijwiel en d-r.e konijnen.
(Voor verder Stad en Provincie zie men
het Bijvoegsel.
KERKNIEUWS.
B ij d e Gereformeerden.
Een 170-ial personen woonden Zondag
morgen de godsdienstoefening hij die in
Den Haag (in een der zaaltjes van Pulcliri
Studio belegd was voor de bezwaarden in
do GereF. Kerken. Voorganger was ds E.
Srnolik, de onlangs afgezette predikant van
Tienhoven. Indien er zich meer aansluilen
zal tot vorming van een zelfstandige kerk
worden overgegaan.
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Vrijaag sprak in de Winierclub te
Domburg dr. D. Sclioule over het
Miadelburgschc Chirurgijnsgilde. Aange
trokken lot de -geschiedenis van zijn
oude vnkgcuoolen had spreker reeds
en aantal jaren geleden met vreugde
ontdekt, welk een rijke schat aan ge
gevens de Middelbuygsche archiefstuk-
ven omlrent hei Chirurgijnsgilde bevat
ten. Dank zij de medewerking van den
gemeente-archivaris dr. Enger, had spre
ker bovendien in den laatsten lijd oudere
gegevens dan vroeger kunnen ontdekken.
Spr. het vooral het licht vallen op hel
verschil in karakter, bij dc ontwikkeling
van liet Glürurgijnsgild waarneembaar.
In dë middeleeuwen overheerschle ge
heel qc godsdienstige sfeer. Nauwelijks
verneemt men iets van dc verplichting
oer aspiranlmcesters om door hel slijpen
van twee ijzers tol „vlijmen" hun be
kwaamheid in het vak le toonen. Zorg
voor hel altaar der beschermheiligen,
van het gilde, Cosinus en Damianus, uit
gaven voor de kerkdiensten en de jaar-
lijkschc ommegang van het gilde nemen
in dc Rekeningenboeken 9e grootste
plaats in. Door dc zorg van een der
gïldcoroedcrs bleef de teksl van liet „wa
genspel", dal jaarlijks door het gild bij
den ommegang werd vertoond, voor ons
bewaara. 'Spreker gai 'dit speT, zoo aan
trekkelijk in zijn naleven eenvoud en
ernsl, in het oorspronkelijke weer.
Wanneer men na de Hervorming liet
Chirurgijnsgilde weer ontmoet, is de te
genstelling opvallend. Het kerkelijk ka
rakter is geheel verloren gegaan, al bleef
nog de oude heiligendag, 27 September,
als begin van het vereenigingsjaar behou
den Aan dc verwerving van het meester
schap werden thans iets hooger eischeu
gesteld bclnilve in het slijpen der ijzers
moet de candidaat thans oo'k zijn bc-
INFLUENZA-TOGAL
Prof. Dr W. Slonn van Leeuwen zeide
in de Telegraaf (avondbl. 22 Jan. j.l.
dal wij midden m een nieuwe influenza-
epidemic zitten, die, naar het schijnt,
een ernstiger karakter gaat aannemen.
Volgens hel pas verschenen boekje „Die
prompte Wirkung des Togal bij Grippe,
influenza und anderen Evkaltimgs-Krank-
heiten" blijken «lc Togal Tabletten het
geneesmiddel 'c zijn, die in dit geval
aan le wenden zijn even zooals voor
Rheumatiek.
(Ingez. Med.y
drevenheid toonen in het aderlaten en
verbiuoen, maar de gewoonte, te geringe
bekwaamheid met geldboeten inplaats
van met een herexamen te verbeteren,
werpt maar een bedenkelijk licht op de
„cxameneischen" van dien tijd.
Maar bovenal is liet de jacht op de
kwakzalvers, tandentrekkers en andere
bearcigers van het gilde-monopolie, die
hel bestuur {ui dezen tijd druk «werk ^eefl
Het kost soms moeite genoeg deze hee
ren en dames-concurrenten tot de orde
(e roepen Menige vergadering wordt er
voor belegd, menig uurtje wordt door
„Deken en beleeders" op de markt door
gebracht in de hoop. de gevreesde con
currenten te betrappen. Dat cr bij al
deze- drukke bestuursbezigbeden stevig
gegeten en gedronken werd, spreekt bij
onze voorouders van zelf.
In den loop der zeventiende eeuw-
zien we een nieuwe wijziging optreden
m iict karakter der bestuurszorgen thans
komt het wetenschappelijk onderzoek
meer op den voorgrond De cischen
tot liet meesterschap worden zwaarder:
naast dc oude worden nieuwe gesteld,
men vraagt naar anatomische kennis en
demonstraties; hoe primitief ook de in
richting, lioe weerziinwikkend dc om
standigheden waaronder men werken
moest, de belangstelling is or en za 1
slccas grooler worden
Aan de hand der stukken zelf op het
doek geprojecteerd, had sjirekcr deze
ontwikkelingsgeschiedenis geschetst en
liet aldus de oude Middelburgsehe mees
ters in de chirurgie zelf menig naief en
vermakelijk slaallje van hun doen en
laten vertellen
Met groote aandaenl volgde de druk
bezochte vergadering sprekers belang
wekkende en geeslige voordracht, waar
voor dr. Schoule bijzonderen dank ge
bracht werd «door dén president, den heer
L. J. van Voorthu.vzen. Tevens dankte
deze dr Enger. Ier vergadering aanwe
zig. voor zijn welwillendheid, eeuige
stukken, het gilde betreffende, Ier be
zichtiging mede le brengen.
landbouw
- Ill hel eiland Tholen is men bezig
mei het oprichten van een hond van melk
veehouders. teneinde te geraken tol het ge
zamenlijk \orkoopcu van de melk aan een
der fabrieken in West-Brabant of elders
onder zoo gunstig mogelijke oorwaar -
den. Er wordt, na u* ons werd gezegd,
al mei succes gewerkt.
RECHTZAKEN.
Doodslag l e Rot to r d a m.
De IIo o ge Raad lieefl Maandag arrest
jewozen in do zaak van J. L. O te Rot
terdam, wegens doodslag op zijn vrouw,
daar Ier stede geploegd, door hel ge
rechtshof te 's-Graven lingo in hoogor be
roep veroordeeld lot 10 jaar gevangenis
straf. De rechtbank te Rotterdam had.
oordeelende met een psychopaat te doen te
hebben ,een gevangenisstraf van vier jaar
opgelegd.
Namens roquirnnl had mr. 1> l eo-
gens lo 's-Gravenhago oen cassation!ïddct
toegelicht, waarin hij o.m stelde schen
ding van art. 122'Wetboek van Strafvor
dering, doordal het gerechtshof verzuimd
had, getuigen te hooren, wier verklarin
gen voor de rechtbank waren betwist,
terwijl die verklaringen wel gebezigd wa
ren in de bewijsconslructie.
Do Hooge Raad hoeft dit middel ge
grond geoorloofd, hel bestreden arrest
vernietigd on de zaak verwezen naar liet
gerechtshof te Amsterdam, om op hot be
slaande hooger beroep te worden berecht
on afgedaan.
VERKEERSWEZEN, POST EN
TELEGRAFIE.
(Po.s tvl icgdiens l Ga bang-
Socrabaja.
Aaieta meldt d.d 29 Jan uit Ba lay in.
De Nederlandscli-Indische Vereniging
van Luchtvaart alhier -organiseert, na
overleg niet liet departement van Marine,
een postvlucht met een Dornicrwaler-
vliegtuig van Soeraba ja-Tandjong Priok
naar Sabang en terug, mei hel doel, de
