IMt'sKWAïïA
MEDEDEEUN6.
HAAKZIJDE,
No. 13.
Maandag 17 Januari 1927
170' Jaargang
MIDDELBUR
OÜRINT.
WL'
BINNENLAND.
IIET VERDRAG MET BELGIE
Het verbod van aan
houding.
Door een lezer werd in ons nummer
van 9 November naar aanleiding van de
redevoering van. den minister van Karne-
beek in de Tweede Kamer bij de beraad
slagingen over het Nederlandsch-Belgisck
Tractaat eenige kantteekeningen gemaakt,
waarin o.a. voorkwam:
„Souvereiniteitsrochlen worden aange
tast als 'n Nederlandsch binnenschipper of
visscher of sterker, ib.v. een Nederlandsch
waterstaats-, domein- of polilievaar'uig op
de Nederlandsche Schelde wordt aangeva
ren, dan verwijst do Noderland-sche minis
ter van buitenlandsche zjaken^ zelfs den
Nederlandschea staat naai- don buiten-
laadschen rechter. Is het nu zoo onbil
lijk, dat een dergelijk schip bij een vod-
geud gebruik van de Nederlandsch© rivier,
eens even aan den tand gevoeld zou wor
den.'*
De lezer schrijft ons nu
Wat blijkt nu recentelijk? Dat dit voor
beeld nog te eng genomen werd', immers
van het Fransche stoomschip .,Torbin'*
is eene cautie geëischt en verkregen voor
de beschadiging van het Leugenaarshoofd
te Vlissingen". Boven .aangehaalde zin zou
moeten uitgebreid zijn, tot Nederlandsche
waterstaats- of polderwerken.
Stel nu, dat na onverhoopte aanna
me van het tractaat in een dergelijk ge
val liet eens een Belgisch 'schip zal zijn,
dan moet de Nederlandsche staat tegenover
eene Belgische roederij in België gaan pro-
cedeeren. Ieder, die wel eens met builen)*
Iandsche rechtspraak heeft te maken ge
had weet, dat in hel buitenland in te
genstelling met Nederland de landge;-
noot altijd aan een langer eind trekt dan
een vreemdeling.
Inderdaad, eon dergelijke mogelijkheid
moest alleen al voldoende zijn, om hel ver
drag te verwerpen.
GALA-MAALTIJD TEN IIOVE.
Zaterdagavond heeft .ten. Koninklijken
paleize aan het Noordelndc te 's Gra-
venliage de galamaahijd plaats gehad,
door de Koningin aan de hoofden der
bij haar Ilof geaccrediteerde gezant
schappen van vreemde mogendheden en
de echtgenooten der gezanten aange
boden.
De tafel, die prijkte niet liet prachtige
zilveren blad, dat de Koningin ter ge
legenheid van haai- regeeringsjubileum
van het diplomatieke korps ten geschen
ke heeft gekregen, was versierd met wit
te seringen en gele tulpen.
Met de Koningin en Prins Hendrik
nam, voor den eersten keer, ook Prin
ses Juliana aan het jaarlijksche gastmaal
voor diplomaten deel.
HULDIGING MR. S. VAN HOUTEN.
Er heeft zich een comiité gevormd
dat mr, S van Houten, die 17' Februari
e.v. den 90-jiarigen leeftijd bereikt, te
huldigen.
Dit comité, waarvan voorzitter is mr.
H. Smcenge te Amsterdam, yice-voorziid-
ter mr A. It. Zimmerman te Arnhem,
secretaris de heer J D. Varuly te Sche-
veningen en penningmeester dr. P. F.
Hubreclit te 's-Gravenhage, verspreidt
een circulaire, om bijdragen te vragen.
tijverband zullen worden samengebracht
Deze nieuwe partij zou dan reeds bij
de komende Statenverkiezingen niet eigen
lijsten uitkomen.
FABRIEKSARTS EN AANGIFTE VAN
ONGEVALLEN.
De Minister van Arbeid heeft Zater
dag geïnstalleerd de commissie, ingesteld
met de opdracht, lvem te rapporleereu
over de beteekenis van het inslituuUfan
den fabrieksarts voor de ongevallenver
zorging en over de wenschelijkheid om
•met betrekking lot ondernemingen, waar
aan een fabrieksarts is verbonden, eenige
afwijkingen toe te staan van de verplich
tingen betreffende ongevalsaangifte.
ONZE REGEERING EN DE BRITSCIIE
NOTA INZAKE CIUNA.
Onze regeering lieeft aan de Britsclie
regeering naar aanleiding van hot memo
randum inzake China, medegedeeld op
recht te verlangen naar de uitvoering
van de bepalingen der Washinglonsche
'conferentie betreffende de souvereini-
iteit van China.
Met het öog op de huidige oïnslandig-
heid in China betwijfelt zij liet echter,
of hel thans het meest geschikte oogen-
blik is .voor het afleggen van de po
litieke verklaring, in dat memorandum
beoogd. Zij vraagt zich af, of het niet
verkieselijk zou zijn, het oogenblik af
te wachten, waarop de toestand vol
doende zou zijn opgehelderd om aan de
mogendheden, welbewust van hare rech
ten en van hare verplichtingen jegens
'China, te veroorloven, een terughou
dendheid te laten varen, welke de om
standigheden haar voor het oogenblik
schijnen op te leggen.
EEN SCHEURING BIJ! DE A. R,?
Volgens de Crt. worden in verschil
lende plaatsen van ons land genoemd
worden Veenendaal, Amersfoort, Erme-
lo, Hoogeveen, Zeist en nog enkelfe
plaatsen op de Veluwe pogingen in
het werk gesteld tot oprichf'.ing van „her
vormd anti-revolutionnaire" kiesvereeni-
gingen, die in een liervormd-a.-r. par
UIT DE PERS.
Zeel an d—Har wie h.
Naar aanleiding van de verlegging der
route van de Mij. .Zeeland' van Vlis-
Vsingen—Folkestone naar Vlissingen—
Harwich", maakt de „Haagsche Post" de
volgende opmerkingen:
„Hoe komt het eigenlijk, dat de „Zee
land", de „nationale lijn", den .nacht
dienst ganschelijk kwijt is geworden?
Hij is (om zlob te zeggen ïnet de stille trom
verdwenen. Vóór den oorlog was hij veel
loonender dan de dagdienst, niettegen
staande hij het verkeer moest deelen met
de sHarwichljjn. Na den oorlog hield hij
ineens op en de Harwichlijn heefl zoowal
het monopolie van den nachtdienst tus
schen. Duitschland—Nederland en Enge
land. Zij geeft karige accomodalie tegen
opgeschroefde tarieven; omdat zij door
gaans zwaar bezette booten heeft, wordt
men meestal niet één of meer mederei
zigers in een veel te kleine hut gescho
ven en wie een aparte hul wil hebben
om in eenzaamheid zeeziek te kunnen
zijn, of er prijs op stelt zijn nachtrust
te genieten zonder het gezelschap van 'n
vreemde, die misschien eigenaardige
landszeden uit den Balkan of dp Rand
staten medebrengt, moet flink extra be
talen voor iets dat een voorrecht en een
luxe is geworden, maar een doodgewoon
recht en alledaagsche behandeling had
moeten blijven. Wie niet in vreemd ge
zelschap in een vaak heete en slecht ge
ventileerde hul op een der onderdpkkcn
wil worden ondergebracht, mag nu on
geveer tien p. st betalen voor de reis
heen en terug naar Londen, terwijl men
die vóór den oorlog beneden die vier
pond kon doen; ook retourbiljelten tegen
betrekkelijk lageren prijs zijn afgeschaft.
Wanneer hel publiek zich beklaag!, dan
dringt daarvan uiets door naar de buiten
wereld, en onze Nederlandsche autori
teiten, van de spoorwegen of anderszins,
schijnen zich noch van de schromelijke
duurte der reis, noch van de relatief
zooveel slechter geworden accomodalie
iets aan te trekken. Intusschen moet de
Harwich-lijn, met booten vol duur beta
lende passagiers, en zwaar beladen met
groenten uit hel Westland en met de
goederen die de spoorlijnen aanbrengen,
wel een der meest rendeerende lijnen
van de wereld zijn geworden, d;e kor'Jheid
van het traject in aanmerking genomen.
Dat is voor een groot deel te dankcai
aan het opheffen van den Ylissingsclien
nachtdienst, die natuurlijk zwaar concur
reerde. En het spijt iedereen dat do Zee
land, die toch zware jaren genoeg achter
den rug heeft, geen deel heefl aan deze
welvaart. Hoe deze vork in de steel zit,
waarom de Yljssingsche nachtdienst ge
heel verdween, begrijpt geen enkel bui
tenstaander. Wij staan eenvoudig voor de
feiten dat onze „nationale lijn", eertijds
vooraan in den dienst oj) Engeland, thans
vrijwel is uitgeschakeld, en dal een En-
gelsche spoorwegmaatschappij hel ver
keer, nu het eindelijk prachtig rendeert,
zoo goed als geheel in handen heeft ge
kregen.
Door de nieuwe regeling krijgt de En-
gelsche L. X. E. spoor toch een niouw
overwicht over Zeeland, en over hare ta
rieven; zij had toch reeds invloed daar
op vanwege haar lijnen op Antwerpen cn
Zeohruggc Neder land's deel aan zijn eigen
het Duitsché verkeer op Engeland
zal daar zeker niet groolcr op worden
en zijn greep op zijn verkleinde portie
zeker niet vaster. Was er inderdaad geen
kans terug te keeron tot de billijker ver-
deeling van voorheen?
Die vraag geeft ons onmiddellijk con
tact met de kern der goheele zaak, de lig
ging van Vlissingen. liet is nu eenmaal-
helaas niet anders; in het verkeer tus-
schen do grootc Nederlandsche sleden en
Londen is Vlissingen drie uren achter,
bij den Hoek, De rgdeuea waarom Vlis
singen niet reeds lang heeft opgehouden
'een schakel in dat verkeer te zijn, zijn
meerendeois zuiver sentimenteel, vooreen
klein doel ook wel intern, staatkundig.
Iedereen mag Zeeland on de Zeeuwen graag
Iedereen wil de beteekenis dezer provin
cie niet alleen handhaven, maar ook ver-
groolen; iedereen sympathiseert met de po
gingen haar nijverheid en vertier Je doen
gedijen. Verder niemand wil de econo
mische banden tusschen de keur van
Holland en do ietwat afgelegen delta-pro
vincie zien' verslappen. Desalniettemin blijft
men uog voor twee feiten slaan. In do
eerste plaats voor bot feit, dat de reis
tusschen de groote Hollandscho steden en
Londen drie uren langer duurt over Vlis
singen, dan over den Iloek,' en in de twee
de plaats voor het feil dat geen nuchter
zakenman, hoeveel hij ook van Zeeland
houdt er telkens bij die reis drie verve
lende uren in een spoorwegpoupé voor
over heeft om liet belang van Zeeland en
Vlissingen te dienen. En zoo komen wy1
voor een andere reeks feilen. Jn de eer
ste plaats dat voor de zakenwereld Vlis
singen als schakel in de dagverbinding
tusschen onze groote bevolkingscentra en
Engeland steeds kleiner rol speelt; ver
der, dat waar men nu, om tien uur uit
uit Londen vertrekkend, des avonds pas
tien uur te Amsterdam aankomit,
•het via den Hoek mogelijk zoude zijn
om negen uur te vertrekken, en om zes
Ie Amsterdam te zijn, ook met Dover
of zelfs bet verder gelegen Folkestone als
Engelsche haven. En, gezien dat de kern
•an Holland tegenwoordig per ctmaall fei
telijk maar ééa voor de zakenwereld
buikbaren diensl op Engeland heeft, vra
gen wij ons af of de „Zeeland" niet ver
standiger zoude hebben gedaan met haren
dagdienst te verleggen van Vlissingen naai
de Hoek. Ons Land kan best twee goede
diensten per etmaal op Engeland bobben"
RWAnr.v
«LANSi. REEPEM*
Slechts één merit kan 't fcsste zgn
Dhont, Job. Lcenhouts en J. do Putter
werden herkozen met resp. 56, 42 en 29
stemmen.
Het voornaamste punt op de agenda
was: aansluiting bij de afd. IJzendijkel
en omstreken. In de vergadering te Bier
vliet werd het bestuursvoorstel aange
nomen ïnet 32 legen 28 st„ in die tol
Driewegen met 22 tegen 16 st„ zoodat'
niet 54 tegen 44 st. tot aansluiting is be
sloten. Door deze aansluiting zal de door
de afd. IJzendijke aangesteld^ verpleeg
ster ook patiënten te Biervliet, die daar
voor in aanmerking komen blijven be
zoeken.
- Men schrijft ons uit Aarden-
burg
Over de zonderlinge verceuigde ver
gadering op Oudejaarsdag van den Raad
der Gemeente en het College van Be-
genten van hel Burger Gasthuis, ver
nemen we nog nader, dat in de notulen
over deze vergadering, opgemaakt door
den Gemeentesecretaris, voorkomt, dat
aan de horstemming werd deelgenomen
door 6 van de 11 aanwezige leden, hoe
wel vóór de stemming de 6 Protestanten
de zaal verlieten en er slechts 5 R.K.
overbleven.
Hier «^cliijnl toch alles mogelijk te
wezen f
Toen de opmerking werd gemaakt,
dat de notulen niet juist waren, liet de
Burgemeester eerst door stemming uit
maken, of deze opmerking wel juisl
was. De stemmen slaakten. Gebeurt zulks
©en volgende vergadering weer, dan
is de opmerking verworpen.
Uit
en Provincie.
Uit Middelburg.
De afd. Middelburg der Ned.
Ver. lot afschaffing vïfii 'alcoholhoudende
dranken zal Woensdag a.s in „St Jorjs"
een openbare propaganda vergadering
houden, waar de lieer tl. Ploeg Jr. uit
Utrecht als spreker gal optreden.
Uit Vlissingen.
Ged. Stalen van Zeeland hebben,
niet ingang van 1 Januari 1927, defi
nitief benoemd tot machinist bij den
Provincialen stoombootdienst op de W.
Schelde A. Th. Volk, die reeds oenigen
tiju als zoodanig tijdelijk werkzaam was.
- Hedenmorgen geraakte een stier,
die vau Vlissingen naar Breslccns
moest worden vervoerd, bij de- ponton
te Vlissingen in hot water. Het gelukte
het dier weer op het droge te brengen
De politie te Vlissingen heeft
een partij lood in beslag genomen, be
staande uit niet meer gebruikt wordende
gaspijpen, die men uit een woning we
derrechtelijk had medegenomen.
Uit Zuid-Beveland.
De heer L. Schouten, gem.-ont-
vanger te Iioedckenskerke, welke
functie hij sedert 1896 bekleedt, heeft
•tegen 1 April 1927 eervol ontslag aan
gevraagd.
Uit Schouwen en Duiveland.
Overgeplaatst de kommies le kl. der
directe belastingen, de heer D. van der
Werf van Zie rik zee naar Dordrecht.
UitZeeuwsch-VlaanderenO. D.
Vrijdag j.l. werd door den gezag
voerder van het in dc gemeente Ter-
neuzen van uit Gc-nt aangekomen
Fransche stoomschip „Germinal" de hulp
der politie ingeroepen, omdat aan boord
verbleef een schepeling, die zich als
woesteling gedroeg en liet scheepsvolk
en den gezagvoerder had bedreigd. De
politie lieeft den vreemdeling, die als
stoker op dat schip dienst deed, van
boord verwijderd, aangezien dc kapi-
'tein hem niet voor dc verdere reis wilde
meenemen. De man verkeerde onder
drankinvloed eu is later als ongcwensch-
te vreemdeling over de grenzen gezel.
Zaterdag j.l. is de 51-jarige vrouw
T. te N ie u w Name n in hel water ge
raakt en verdronken
Uit Zeeuwseh-Vlaanderen W<. D.
Donderdag- cn Vrijdagavond werden
algemeene vergaderingen van hel Groe
ne Kruis te Biervliet (kom) en te
Driewegen gehouden. Uit de rekening
van den penningmeester bleek, dat de
inkomsten over 1926 (inbegrepen hel be
drag op liet spaarbankboekje) hadden
bedragen 1' 1343.18 en de uitgaven f 222.05,
zoodat er een batig slot is van f1121.13.
Do aftredende bestuursleden W. P.
LOOP DER BEVOLKING.
De bevolking oer gemeente /ie rik
zee bestond op .1 Jan 1926 uil 3362
m en 3592 vr., tezamen 6954 personen.
Door geooorte vermeerderde tie bevol
king met 57 m cn 55 vr., cn door vesti
ging met 139 m. cn 188 vr., tola d 216
in en 243 vr.
Door overlijden verminderde de bevol
king imet 14 m. en 38 vr cn door ver
trek met 206 m. cn 259 vr., totaal 250
m. en 297 vr.
ie geheele vermindering bedroeg 34
m. en 31 vr., totaal 88 personen, zoo
dat op 1 Jan. 1927 de bevolking dezer
gemeente 6866 zielen lelde. t. w. 3328
en 3538 vr.
De bevolking van Biervliet be
stond op 31 Dec 1925 nit 126!) ni. en
1176 vrsamen 2145 personen. Door
geboorte en vestiging vermeerderde ze
niet 101 m. en 7S vr.door overlijdten cn
vertrek verminderde ze mol 101 m. en
98 vr.. zoodal ze op' 31 Dec. 1926 bestónd
uit 1269 m. en 1156 vr., samen 2125per
sonen.
Ontvangen onze bekende prima
alle kleuren, 8 ct.
Fa. H. L. HENDRIKSE,
Gravenstraat.
(I«gez. Med.)
die eveneens dooreen zijn gezet. Er was
resp. 31 en 51 sec. voor noodig. Dit is
ook een der proeven, die veel wordt toe
gepast.
Zoo ook bet raden wal van een cirkel,
oen ovaal of iets dergelijks moet worden
bij het verder af teekenen
Er zijn proevens die. bijv. niet geschikt
zijn in het algemeen voor kinderen van.
14 jaar, maar dan weL voor ouderen. De
Franschman Minet heeft een zeer
nauwkeurig onderzoek bij 10.000 kinde
ren ingesteld en naar aanleiding daarvan
5 vragen vastgesteld, voor iederen leef
tijd loopende van 3 tot 15 jaar. Men
lean deze vragen dus geijkt noemen. Men
kan die vragen stellen bijv, aan een kind.
van 10 jaar, beantwoordt deze .geen of
slechts een enkele vraag voor 10 jaar ge
steld dan vraagt men die voor 9 jaar
of nog lager Beantwoordt hij alle vragen
voor zijn leeftijd gesteld, dan vraagt men
ook die voor ouderen leeftijd en zoo komt
men tot vaststelling van hc' intelligentie
quotient Dit wordt o a. 'oegepast voor
de toelating [ot scholen voor ech'*erlijke
kkinderen
Een groote toepassing van liet intelli
gentie onderzoek heeft ook plaats gehad
in Amerika, toen men daar plotseling een
leger moest formeeren en men piet vroeg
of iemand lezen kon maar hem zonder
onderscheid op intelligentie onderzocht
en daarna verdeellng hield in soldaten,
onderofficieren en officieren en dit met
groot succes
De geheele lezing was och" zeer onder
houdende causerie over hot belangrijke
onderwerp eu werd dan ook met groote
aandacht door at!e aanwezigen gevolgd
De voorzitter zeide, dal hij wel
degelijk binnen niet te langen tijd voor een
derde lezing hij den heer Zniderveid
hoopt aan te kloppen Wal betref! het di
rect antwoorden op vragen, wijst mr. ba-
baron van der Feltz er op, dat er toch
primaire en secundaire mensclien zijn. die
toch best heide kunnen slagen
Hierna werd de vergadering niet dank
aan don inleider gesloten
INTELLIGENTIE-ONDERZOEK.
Zooals wij in ons vorig nummer meld
den, zouden wij terugkomen op het twee
de deel dor vergadering van de Yereeni-
ging voor Beroepskeuze en wel op do le
zing van den heer A. Zuiderveld over bo
vengenoemd onderwerp
Spr. begon niet zijn verontschuldiging
dat hij nu weer voor do tweede maal
voor deze jonge vereeniging sprak
maas* verzekerde, dal hij d e derde maal
het aan een ander zal overlaten.
Spr. wees er dan op, dat intelligentie
iets anders is dan versland Het is het
aanspassings vermogen aiaji nieuwe omstan
digheden. De waag hoe men de intelligen
tie van een kind onderzoekt en of men
het lean onderzoeken, beantwoordt spr
door verschillende proeven te doen zien
van de middelen, die daarvoor worden
toegepast Spreker krijgt daarbij ge-,
tegenheid or mot klem op te wijzen, dat
hetgeen wordt onderzocht iels anders be
treft dan schoolkennis. Maar ook wees
spr. ei* op, dat voor liet slagen in- hel le
ven iels anders noodig is dan liet ver
zamelen van kennis. Iiel direct antwoord
geven op een gestelde vraag, hel .slag
vaardig zijn, dal is intelligentie. Spr
geeft als voorbeelden van toegepaste proe
ven o a. een rebus en liet goed plaatsen
van lellerleekons in de volgende woorden
een boer had een varken en de moeder van
den boer was ook de vader van het var
ken.
Het bleek, bij dezo proeven, dat ook on
der do aanwezigen personen waren, die
vlugger en andere die minder vlug or op
reageerden.
Deze betrekkelijk eenvoudige zaken zijn
nu verhuisd naar do wetenschappelijke
wereld, waar men er groote studie van
heeft gemaakt.
Bij Philips past men bij aanstellen vau.
nieuwe krachten een proef toe van het
vlug op bepaalde manier rangschikken
van 100 knikkers en nog andere proeven
om te onderzoeken wie der soil ici leeren
den het intelligonst zijn.
Spr. deed hierna mot twee aanwezigen
nog een paar prooven, eon gold hot
vlug mogelijk aanwijzen van dc getallen 1
5lot 25. welke dooroen waren geplaatst,
en van do 26 letters van het alphabet^
KERKNIEUWS.
Te Don Haag is ruim 91 jaar oud,
overleden ds. C. van Koetsveld, emeritus
predikant, zoon van den bekenden hofpre
diker en schrijver d$. C. E. van Koetsveld'.
Ds. C. van Koetsveld heeft langer dan
10 jaar als predikant do Ned. Horv kerk
gediend o m. te O o s I k a p e 11 e. en het
laatst le Goes, waar hem in 1908 eervol
emeritaat werd verleend, bij welke gele
genheid de rogeering hem benoemde tot
ridder in de orde van Oranjo-Nassau.
Gister herdacht ds C. J Six Dijk
stra. predikant bij de Ned Ilerv Kerk
le Ter Aa bij Nieuwer sluis zijn 40-
jarige ambtsbediening. In 1887 predikant
geworden te Doeveren, stond hij O a.
van 1893 lot 1897 te Kortgeno en van
1897 tot 1901 te St. 'Maartensdijk.
-- Het „Doetinchems Weekblad or
gaan van de Chr. Plulantr. Inrichting lo
Doetinchem, beval een provinciegewijs
samengestelde lijst van prcdikantsvaca-
turen op 1 Jan. 1927 i.n de Ned. Herv.
Kerk. Wij onllcenen er aan, dat er in
Zeeland vacant waren 19 plaatsen
In 1926 2ijn 9 predikanten overleden,
emeritus geworden. 11 zijn tot een
anderen werkkring overgegaan of heb
ben hot ambt verlaten.
Opnieuw in dienst^ getreden zijn 10
predikanten, die emeritus waren of uit
het buitenland overgekomen z.ijn, 4 nieu
we predikanlsplaatscn zijn geslicht en 3
plaatsen gecombineerd of opgeheven. 23
Candida ten lot den II. D zijn toegelaten,
waarvan nog 11 beschikbaaz* zijn.
Gere fGem.
Op het tweetal tc Aagl nke k" non
voor ds. J, Fraanje te Bar :e veld en ds.
M. Hofman te Krabbendjjke
ONDERWIJS.
- In ons nummer van "Donderdag j'.l.
staat vermeld de opening der TheolL
school tc Rotterdam, waarbij ds. G. TL
