OPRUIMINGS- DE PROJECTIE-APPARATEN Woensdag 12 Januari 1927 NIEUWE Uit Staa sn Provincie. No. 9 170* Jaargang flURINT. mm 88Ntë£NlAND. GEDENKTEEKEX VOOR JULIANA VAN STOLBERG. Do jury lei* beoordeeling van de op 1 dezer ingezonden ontwerpen voor hel ge- denkteeken voor Juliana van Stolberg, heeft het ontwerp, ingezonden door den lieer B. A. MS Ingen Housz, beoordeeld als datgene, hetwelk van de vier ingezon den ontwerpen het best aan de in hel pro gramma gestelde eischen voldoet en dat het meest voor uilvoering in aanmerking komt. Deze beeldhouwer zal, nadat de op dracht zal zijn gegeven, in samenwerking met den bouwkundig ingenieur D. Roo senburg, de uitvoering tot stand, brengen. Do ingekomen ontwerpen zullen later ter bezichtiging worden gesteld. Hot nationaal comité hoopt de eerste steenlegging van het gedenkteeken op 30 April a.s. den lSden geboortedag van Prinses Juliana,, op het Louise de Co- lignyplein in Den llaag op plechtige wijze te kunnen doen plaats hebben. UIT OOST-INDIK. De berech ting. De Landraad te Batavia is gisteren be gonnen met de behandeling van de zaak tegen de communisten wegens aanval op het telefoonkantoor en opstand tegen hel gezag. Er zijn drie beklaagden. Uit Padang. Anota's speciale correspondent, uit Ba tavia naar Padang gedirigeerd, seint: Do bevo.king werkte lot dusver niet mee bij het opsporen en aangeven van de da ders, daar zij geïntimideerd werd. Thans begint daarin «en kentering te komen ten gevolge van het machtsvertoon- Te Padang is het zeer rustig en de autoriteiten mee- nen, dal er geen gevaar is, 's Avonds wor den alle toegangswegen afgezet met dub bele posten van. politie en soldaten en iedereen wordt aangehouden en zeer scherp onderzocht. Do algemeene indruk is, dat in het Si- loengkamgscilie tengevolge van het zeer scherpe en doortastende optreden de rust thans hersteld is. De resident, de gewestelijke militaire commandant en do gewestelijke comman dant van do Veldpolitie, de heer Topsvoort bezochten Vrijdag de verzelsstreek. De kampongs zijn nog verlaten. De voorstel len lol instelling van 'n algemeene, tevens politieke recherché zijn reeds naar Ba tavia gezonden. Het treinverkeer is in allo richtingen weer normaal. De resident verwacht geen nieuwe explosies. Overal worden verzetslieden opgevat. Mijn indeuk is dat ook hier, zooals op Java het geval was, do aclie hoofdzakelijk veroorzaakt is door djalials on beruchte rampokkers van wie do bevolking zich afzijdig hield, indien zij rekenen kon op bescherming^ doch die meedeed, wanneer zij geterro riseerd werd en politie en militairen af wezig waren. Daarom beert de zending van twaalf brigades een uitstekenden in druk gemaakt. Hot handelsverkeer is nog zeer be- beperkt. In de afgeloopen week daalde dp omzet van de Importfirma's lot 20 pet. De gelden komen niet binnen, de toevoer van rijst on groenten naar Padang daalt/ en de bevolking verzamelt daarom rijst en zout. Luitenant Vellinga, die in Pasarambat- jan patrouilleerde kreeg voeling met dja- hats. Twee werden er neergelegd. De voor naamste verzetsleider in de Ommelanden, Sipatei was reeds betrokken bij den be- laslingopstand in 1908. B Ui JMH umgviMiiifiij I Gravenstraat, MIDDELBURG. digingen h.Sd rondgezonden, terwijl do heer G. Ivens, de technisch leider van de firma Capi op verzoek van eerstge noemde firma op zich had genomen te spreken over de nieuwste projectie- en kinonapparaten en de toepassing daarvan in de praktijk. Af was het aantal opgekomen,en niet overgroot, wij schatten het op onge veer 70 personen, hebben zij ^die er waren het gesprokene en geloonde te recht met belangstelling gevolgd. De heer Ivens wees er eerst op dat de belangstelling voor hel gebruik van projectie bij bet geven van onderwijs en het maken van propaganda voor bepaal de meeningen of industriën zeer is toe genomen, maar dat er nog te weinig ap paraten en dan nog veel al van verouderd type in gebruik zijn. Dit is een der re denen, waarom men juist thans met een demonstratie komt. Maar er is nog een andere reden en wel dat er thans stabili teit is gekomen in de samenstelling der apparaten evenals bijv. bij de automo- bielmo toren. Het nut vjan projectie bestaat; o.a. daar in, dat zij economisch werkt, men kan zeer kleine platen groot op het doek af beelden, en men heeft geen groot aan tal groote platen npodig. Het tweede voordeel is een «esthetisch, omdat men zeer mooie lichteffecten kan verkrijgen. Ten derde kan men Zeer veel laten zien. Spr. geeft dan met gewone lichlbeël- een kijkje op de samenstelling van ver schillende projeclietoestellen en loont aan hoe vroeger steeds door koolspitsen de lichtbron werd opgcw'ekt, terwijl te genwoordig de veel geschikter metaal draadlampen daar voor worden benut Verder bespreekt de heer Ivens de con densoren en de lenzen en ten slotte de schermen, die goed moeten rcflcc- tecrcn, zij kunnen bestaan uil fijn doek, uit kalk maar ook zijn cr zil verse hermen, die. echter van terzijde het beeld donker doen zien eh daarom alleen kunnen wor den aanbevolen voor smalle lokalen, waarbij ieder aanwezige recht voor het doek zit. Nog deed spr. op bel doek zien enkele verschillende toestellen en ook de epis- coop~die niet alleen djent voor het pro- jecieeren van lantaarnplaatjes maar ook van ondoorzichtbarc Voorwerpen. Van de ze toestellen werd er een geloond, die des te gemakkelijker wordt bediend, om dat hij, die het bedient beide handen vrij heeft en daarom bijv. kaarten kan ver plaatsen en zelfs door mid,del van een potlood op de kaart kan aangeven, wal dan ook op hel doek wordt geprojec teerd. Deze beide toestellen werden hierop in werkelijkheid gedemonstreerd, eerst de Janus-Epidiascoop en daarna dp handt- epidiascoop. Beide toestellen voldeden uitstekend. Ook loonde spr. een toestel alleen ^voor het projecteeren van ondoorzichtbarc voorwerpen, geschikt voqr hem die reeds over een jjoedc projectieLaanlaarn beschik ken. Maar nog meer had men te toonen en wel ten. eerste een klem apparaat, waar bij de glasplaatjes vervangen worden door kleine beeldjes als bij een film, doch geen beweegbare beelden gevende. Ten slotte werd door vertooning van gen" onderwijs film over Egypte de goede werking getoond van de Amerikaansche Kofferkino „de Vrij", een cabine in kof- fervorm, waarbij de operateur niet in, doch naast de cabine staat en welk han dig toestel nog de bijzonderheid heeft dzil men zoo gewenscht een beeld kc-n doen stil slaan om nadere toelichtingen er bij tc geven en dan weer door te- draaien. Het is te begrijpen, d,ai' ni'a al deze» goed geslaagde projecties meerderen gaarne van de gelegenheid gebruik maakten de toestellen nog wat van nader bij te zien en enkelè inlichtngen te vragen, terwijl dc heer J. A. Visser uit Vlissingem zich zeker terecht de tolk noemde van de aanwezigen toen hij dank bracht aan den heer Ivens, dat hij de aanwezigen in dc gelegenheid had gesteld met deze moderne toestellen van nabij keunis te maken ei n tevens de gelegenheid vond als iemand, die reeds 30 jaar aan de fotogra fie doet, er op te wijzen van Iioe groot belang de fotografie en de projccLic ook voor den handel is. Het was in alle opzichten een, leerzaam uurtje geweest. Arendskerke, doordai het paard' schrok en ging steigeren, in de haven" bij do voor malige gevangenis te Goes terechtgeko men Hot mocht gelukken hel paard weer op het droge te brengen. Daar de wa gen gevuld was met allerlei artikelen, oa. fruit .is de schade voor den vrachtrijder echter groot. (De Z.) Dit Zeeuwse h-V laanderen W. D. Zondagmorgen had in de Henricus- pilt onder de gemeente Oost burg een formeele vechtpartij plaats tusschen de f3?tiilie M. bestaande uit vader en zoon en de gebroeders de R. Tusschen beide families bestond reeds sedert jaren een vcete, die Zondagmorgen losgebarsten is. Het was een ware kamp. Met stokken en een degen ging men el kander te lijf. De R. kreeg mét een degen een slag op het hoofd, terwijl M.. (Senior) met een, eikenhouten slok zoodanig op hel hoofd geslagen werd, dat hij onder geneeskun dige behandeling moest gesteld worden, en naar het St. Anthoniusgesticht moest worden overgebracht. De maréchaussée heeft een onderzoek naar een en ander ingesteld. Naar wordt medegedeeld is de toestand van M. bevredigend. Door de vereeniging tot bevor dering voor verkrijging vkn onroerend goed door landarbeiders te Re tra n- c h c m ent is bij het gemeentebestuur aangevraagd voor aankoop van een partij bouwland groot 85 A., cene 9om geld groot f 2000. (Ing. Med;. Uit Middelburg. Gisterenavond werd op de boven- voorzaal der socicleit „St. Joris" een bij eenkomst gehóuden, waarvoor dc firma van Boven uit de Noordstraat alhier het initiatief had genomen en de uitnoo- Uit Vlissingen. Gisterenavond is in een bijeenkomst van de Vlissingsdhe reddingsbrigade het lid A. Bode, door den voorzitter dr A. Stayerman, toegesproken en werd hem uitgereikt de zilveren legmedaille van de vereeniging voor mensdh lieven d hulpbe toon te Amsterdam, wegens het redden op 21 Mei 1926 van «en jongen, die 'bij de Kanaalstraat te Vlissingen Ie wafer was geraakt. De heer Bode paste toen met succes de kunstmatige ademhaling toe. Uit Zuid-Beveland. Dinsdagmorgen zijn paard en wagen 1 van den vrachtrijder Pli uit 's-Heer oud-gouverneur staal over suriname. Maandagavond; hield dje heer Staal, oud-gouverneur van Suriname, in dp Concertzaal van de N. V. van Me lie's C. W., te Bres kens, zijn aangekondig de re dp over Suriname. De inleider, Üs. H tie Buy van Cadizand, bracht o.a. naar voren, dal vrij, men- sclien van over <1© Schelde, zooals men ons vaak in overig Nederland placht te noemen, die door de ligging van hel land/ veel len achter komen met de bewoners uit de centra, djvr. 'Staalniet genoeg dank baar kunnen zijn, doordat bij ons iels zal vertellen van de levenswijze en gewoon ten van een volk, dal vooral djoor taal en godsdienst één met Nederland/ is en van de Chr .zendjng, die voor djie pnenscheri reeds zooveel goedp lol stand gebrach.il heeft. Toen in 1667, zoo begon de heer Staal, dc Zeeuw Abraham Krijnse, hel fort Pa ramaribo op dc Engel sclien yeroverdp en aldaar dp Prinsenvlag plantte, werd aldaar dp Nederland/sche macht geves tigd. In dp volgende jaren kwamen vooral Zceuwsche kolonisten zich er vestigen en uit alles blijkt nu nog den Zeeuwschen invloed. De huizen zijn er van dpnzclfdcn stijl, ook de sluizen, noodjg voor den waterafvoer der poldprs enz. Hel land zelf heeft ook veel overeenkomst niet Zeeland. Langs dp kust vindt men, zooals hier, moddprbankenzijn deze genoeg] aangeslibt. dan wordpn zij ingepolderd'. Typisch is dan ook dp naam polder' Deze wordt evenwel dear niet genoemd! voor bet ingepolderde, doch voor den dijk, d,ic hel op de zee gewonnlen land; omvat. Spreker vindt het zoo jammer, d,at in Nederland; zoo weinig publieke belang stelling best,aal voor Suriname, het land, dat dpor taal. godsdjenst en gewoonten •an al de Nedpi landsche bezillingen wel hel meest Hollandsche karakter heeft. Dat merkt men eerst goed, indien men een vergelijking maakt tusschen Oost- Indië en onze „West". In Oost-Indjë voelt de Nedprlander zich niet één mol dp be woners, die menschen spreken een an dere taal, belijdpn een anderen gods dienst, terwijl ook cjfi gewoonten heel veel afwijken van de onze. Doch dal vindl men in Suriname niet. De oorzaalc van; de weinige belangstelling voor de WcsL en de vele belangstelling voor dp Oost, ligt in de armocdp van den een en dfe ijkdommem van den ander. Spi*. maakte hiervoor de vergelijking met een groote familie. Het armste familielid is in den regel het minst in lel. Suriname levert veel cacao, katoen en suiker. Deze produclein worden ver bouwd op dp plantages, waarop Javanen als contractarbeiders werkzaam zijn. "Vroeger was «lil anders. Daar de oor spronkelijke bewoners, de Indianen, niet sterk genoeg waren om de plantages te bewerken en deze zoodpendc ontvolkt' zouden wordpn (toen het bleek dat er In Suriname geen goud gevonden werd, trokken de meeste goudzoekers weg), be gon er een levendigen handpl' in slaven. Dit is wel een van de zwartste bladzijden uit de* Ned.erl and sche geschiedenis. De slaven werden voornamelijk uil Afrika aangevoerd en ged;wongen op do planta ges werk te verrichten. Gelukkig kwam hierin verandering, toen in 1863 Koning Willem ni de slavernij afschafte. Als Overgangsbepaling was gesteld een lijd gisteravond in het ST, J0RISGEB0UW gedemonstreerd, ingeleid door den heer 6, IVENS (Fa. CAPI), zijn verkrijgbaar door - tusschenkomst van alle Fotohandelarsn. - „Foto-, Projectie- en Kinohandel" C m. P Tngez Med. van 10 jaar. De slaven moesten nog 10 kant", de met dp handen vervaardigde, jaar op de plantages werkzaam blijven, en „machinekant". Vóór 1850 was alle doch onder mildere bepalingen. kantwerk uitsluitend een product van Toen evenwel in 1873 alle slaven vrij handenarbeid, na 1850 verkreeg het ma- waren, zag men het verschijnsel, dat d,ie chinale product reeds spoedig de over- menschen niet meer op dezelfdp planta- hand. ges, waar zij zooveel geleden hadden( Daarna schetste spr. in breede lijnen wilden werken. Het gevolg was, d.at vele de geschiedenis dezer kunstnijverheid, ondernemingen een gebrek kregen aan Er bestaan twee technieken voor hei werkkrachten. Vooral kwamen toen vele maken van handkant, n.l. dp naald- en die Chineezen en Britsch-Indiérs naar Suri- klosfechniek. name, die op contracten werkten. En Stamt de eerste techniek uil Italië nog later vele Javanen. Op hel oogenblik (Venetië), de tweede uil Vlaanderen? zijn de mcesle arbeiders de Javanen. Men weet liet niet. Evenmin welke de daar de laatste contracten met de Britsch- oudste is. Doch zeker is d,at beide tech- Indiërs afgeloopen zijn. Iniekcn reeds in dp 17de eeuw in zwang In het land is na d.e afschaffing der!waren, slavernij veel tot stand gekomen, vooral Wel bekend is echter, dpt het werkstuk ook door dp zending. Op zeer duidelijke Jdal aan dp naald- cn kloskant vooraf wijze schetste spreker, op welke wijze ging, eer kan worden aangedpid als een KERKNIEUWS wijze schetste spreker, op de zendelingen werken en mei welkesoort borduurwerk, hetwelk verkre- fegenspoeden zij te kampen hebben en 'gen werd dpor middjel van het uittrekken hoe zij trachten dé Boschnegers van de i van dradpn uit linnen dan als kant. fakoe, de steed,s durende vrees voor! De patronen voor het te vervaardigen booze geesten, te bevrijden. naald- en kloskantwcrk werdpn voort- Vooral de lepra eischl in Surinamealsnog geteekend met behulp van passer vele offers. En ook hier helpt de zending'en liniaal en gaven dan ook uitsluitend zooveel mogelijk deze ziekte le boslrjj- lijnfiguren tc aanschouwen, den of althans het lijdpn der zieken te! Doch daarna kwam liet bloemenmotief verzachten. de lijnfiguren verdringen. Een serie lichtbeelden liet zien. hoe} Met behulp van zeer «ïuicJpIijko lichl- ijk Suriname aan natuurschoon is en metbeelden lichtte spr. een en andpr toe. welke moeite en behendigheid men bij j Nadat een reeks van met kostbare kan- bezoek aan het binnenland dp val-; ten versierde rostuums, vanaf de 16de len (stroomversnellingen) der rivieren J eeuw tot de 19dp eeuw waren gcprojco- passeert. teerd, liet dp spreekster eenige foto's op jlxel doek verschijnen, die een overzicht1 I gaven van de verscheiden manieren j waarop men in diverse streken de kant J pleegt te „klossen". i 2o0 gebruikt bijv. de kantwerkster m Te Biozelinge zal een zelfstau-1 Savoyc oen op een aulomobielband gp- digo gereformeerde gemeente worden ge-lijkend kussen, dp kantwerksters op Oey- ïnstilueerd. i jnn zjtten beengckruisl op den grond» voor hun materiaal. Ook in ons Indiè Ds. H P. M. G. de Waile, predikant wor<ll ]can| gemaakt. bij do Gerot. Kerk van Oenkerk, herdacht Als bijzonderheid, merkte spr. .nog op, Zaterdag j I den dag, waarop hij vóór 25 (ja, jn Huitschlaml somtijds zelfs die man jaar» hot predikambt otaivaarddo._ |„cndo kanikunsl beoefenen. Aan liet eind van haar redp sprak spr. de lioop uit, d-fll al de aanwezigen zullen ijveren de onderhavige industrie over die moeilijkheden waarmee zij in dpzen tijd te kampen heeft, heen te helpen. Dan zal liaar verloog niet tevergeefs zijn ge weest. Naar aanleiding van het bovenstaandp verslag nog dit: In het gebouw der Industrie- eu Huis houdschool, St. Pieterstraat alhier, werd vandaag voor hel laatst een tentoonstel ling van kantwerk gehouden, welke door mevrouw Van der Meulen—Nulle werd. ingericht., Wij verwachten niet anders, dan dat dje dames, dje mevr. Tan der Meulen --Nul le's lezing in hel SI. JorisgebouW bij- Woonden. heden nogmaals een bezoek zullen gebracht hebben aan de natuurlijk door hen reedts le voor bezochte expo sitie, daar dp ze, beier nog dan dje licht beelden, dp lezing van gisteravond il lustreert. Want wij hebben ons er van overtuigd, dpi op deze tentoonstelling een ware rijkdom aan oudp cu moderne kan ten aanwezig was. De jubilaris deed in 1913 te Z a om slag zijn intrede. Sinds 30 Jan 1921 dient de jubilaris zijn tegenwoordige ge meente. Influenza en Griep Koortsvverend en genezend zijn Sanaplrin-tabletten f Wettig beschermd tegen vervalschivg Bij Apoth. en Drog. Buisje 75, 40 en 25 ct. (Ingez. Med.) KUNST EN WETENSCHAPPEN. Gisterenavond heeft mevrouw De Boer—Van Rijk to Vlissingen voor een volte zaal van. hel Concertgebouw ge jubileerd in „Tropenade!" en dit met groot succes. Kantwerk. Gisterenavond werd,, daartoe uitgenoo- digd door het bestuur dpr Industrie- en Huishoudschool alhier, in een der bovenzalen van de Sociëteit Sl, Joris, door mevrouw van der Meulen Nulle uil Apeldoorn, dp schrijfster van de be kende „Handleiding tol het vervaardigen van Duchessekant", een lezing gehou den over Kantwerk. De rede van mevrouw van dpr Meu len—Nulle was eigenlijk een vurig plei dooi voor dp instandhouding van de Ne- derlandjsche kantindustrie. Want verbaal- Vla a m s c h e en Belgische kunst te Londen. Tc Londen wordt momenteel een over zichtelijke tentoonstelling van Vlaamscho en Belgische kunst gehouden De ten toonstelling hoeft plaats in de Royal Academy of Arts**. Do „Daily Te'egraph" noemde deze Ion- toonstelling de schoonste die ooit 'e Lon den werd ingericht. Hel geheel moot de spreekster niet, dat deze tak vanijeen ontzaglijken indruk maken; schijnt kunstnijverheid er momenteel allesbeh'al-| een ware openbaring ve bloeiend voor slaat? De indprlijd opEr zijn 764 werken aanwezig. De ten- initiatief van Dr. Kuyper in Den Haag toonstelling vangt aam met de gebroeders geopende kantwerkschool is op 't oogen- Van Eyck en eindigt met Baerlsoan en blik gesloten, terwijl bet aanvankelijk flink aantal leerlingen der nog „loopen- de" scholen le Sluis en le 's-Gravenmoer geslonken is tol slechts enkelen. Spr. ving haar lezing aan met haar1 gehoor te verklaren dat er een groot Claus; zij oifivat dus een tijdperk van circa 600 jaren. Van de ouden worden genoemd, na de gebroeders Van EyckBouts, Memlinc, Hugo van der Goes, Mostaert, Mahuyse, Quinlcn Matsijs, Gerard David, Joost van verschil bestaat tusschen de z.g. „hand- Cleef, Peter Christus .Rogier van der Weij-

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1927 | | pagina 1