(«0. 297
Vrijdag 17 öecember 1926
169' Jaargang;
MIDDEL
OURINT,
Bij dit nummer behoort een Bijvoegsel.
KAMER-OVERZICHT.
Tweede Kamer.
Zitting Tan "Woensdag.
Door plaatsgebrek moesten we in ons
vorig nummer het Kamerozerzicht aan
houden.
Groole dingen hebben we daardoor niet
aan onze lezers onthouden.
Maar bijna was er iets bijzonders ge
beurd. Het was n.l. met slechts 4136
stemmen dat een door Minister v. d. Vegte
onaannemelijk verklaard amendement-
Brautigam werd verworpen, dat beoogde
een memoriepost in te voegen voor pen
sioenen van spoorwegbeambten welk/'
wegens kleine vergrijpen zijn ontslagen.
Het waren zes katholieken en de heer
Lingbeek, die met de soc.-dem. en- vrijz.
dem. dus bijna een crisis._Jiadd.en ver
wekt.
Slechts twee dier katholieken stem
den met de democraten Vóór een ander
amendement-Brautigam, n.l. voor 'n pen-
sioenverbotering van do vroegere gepen-
sionneerde spoorwegmannen.
Bij de aanvraag van f 40.000 als bij
drage voor de door den A.N.W.B. te
plaatsen naamborden aan de gemeente
grenzen, wilde de heer v. G ij n liever het
aanbod aanvaarden voor gratis plaatsing
dopr den Bond van Bed,rij f sa u tolio uders
van borden waarop een zes lelterige re
clame zou mogen staan. Maar do meer
derheid dei- Kamer, 63—26, was het met
den Minister eens dat die reclame in strijd
zou zijn met de waardigheid.
Voorts is er veel gesproken over di-
verso onderwijs-onderwerpen.
Het assistenstelsel werd daarbij geducht
.onder handeu genomen door den heer
Bulten. Van de 438 assistenten zijn er
slechts 32 „echt", de anderen zijn on
voldoend bezoldigde volled,ig-bevoogde leer
krachten. Hij sprak dan ook van een mis
lukking en van een misbruik van het stel
sel.
De hoer Lingbeek eindigde zijnjaar-
lijkscho aanval op de salarissen van reli
gieuze onderwijskrachten met een lange
motie, vragend de salarieering van reli
gieuzen terug te brengen lot de werke
lijke kosten van levensonderhoud. Zij zal
Later behandeld worden.
Zitting van Donderdag.
Eerst een reeks kleine ontwerpen.
Toen voortzetting van de onderwijs-
bogrooting waarbij een voorstel van den
vorigen Minister van dit Departement, dr.
De Visser, lot schrapping van een sub
sidie van f 3000 voor een R. IC. Inter
naat voor schipperskinderen te Ruhrort,
verworpen werd met 57—8 stemmen.
Bij de daarop volgende afdpoling Kun
sten en Wetenschappen stelde de heer
Kleerekopor de f31.800 voor artis
tieke ontwikkeling tegenover de drio ton
voor de burgerwachten en nog eens drie
ton voor Vrijw. Landstorm. Hij bepleitte
sterker ondersteuning van orkesten.
Toen kwam de heer L a n g m a n 'Chr.
Hist.) met een principieele tegenstelling
tusscben kunst en Christendom.
De voornaamste zakelijke kwestie bij
deze afdoeling was een amendent-Zijlstra
om de subsidies voor het Haarlemscho
orkest en voor de Co-Opera-tie te schrap,-
pen. Het werd verworpen met 5025
stemmen, waarbij slechts mej. Katz do
eenige Chr Historische was, die mèt den
leider dr. De Visser togen het amendement
stemde.
Aan doze begrooling was vastgehaakt
het voorstel van don Minister om weer
gelegenheid te geven in eenige klassen der
lagere scholen Fransch of een 'anïlere
vreemde taal te onderwijzen.
Zooals te verwachten was, werd het
voorstel vinnig bestreden door de soc.-
democraten ou vrijz. democraten, die djt
element uit de lagere scholen willen hou
den terwille van liet volkskind dat er geen
behoefte aan heeft terwijl de verder gaan
de kinderen er h.i. later genoeg gelegenheid
voor vinden. De hoeren Ketelaar en
Gerhard gaven uiting aan die meening.
En do katholiek M o 11 o r viel hun bij.
Daarentegen werd het voorstel verdedigd,
door den heer Snoock Honkema
en mej. Westerma n. Vandaag wordt de
beraadslaging vervolgd.
Avondzitting.
Er waren vooruitzichten dat do Minis
ter van oorlog hot niet makkelijk zou
zou hebben bij de verdediging van zijn
begrooting met inbegrip van zijn reorga
nisatieplannen. Maar hel begin gisteravond
was toch tamelijk rustig.
Do heer v. Rappard (Vr. B.) was wel
niet voldaan over de plannen tot ver
mindering der cavalarie, maar oiverigens
ging hij mot de plannen mee. De heer
Terlaan was natuurlijk niét bevredigd,
en kwam met eon motie om de lichting
tot 13.000 man terug [o brengen. Maai
de heer Oud gaf te kennen, dat er onder
bepaalde omstandigheden voor de Vrijz.
democraten aanleiding zou kunnen zijn
den minister te steunen, wat blijkbaar
doelde op een oppositie van do anti-revo-
lulionnaireu ,die zich ook reeds uitte door
een kritiek van den heer D uijmacr op
de hervormingsplannen. Daarentegen was
de heer Deckers (Katfa.) die plannen
welwillend gestemd.
BINNENLAND.
BE RIJKSMIDDELEN IN NOV. 1926.
De opbrengst van de Rijksmiddelen
(hoofdsom en opcenten) over de maand
November 1926 bedroeg f44.179.247 tegen
13.743.762 over de maand Nov. 1925.
Het één twaalfde gedeelte der ra
ming over het geheele jaar bedraagt
f38.183.000.
We laten hieronder volgen de op
brengst over de eerste elf maanden van
1926, vergeleken met die over de eerste
elf maanden van 1925.
1926 1925
f 20.085.226 f 19.868.417
- 26.151.647 - 24.420.456
- 91.144.345 88.128.274
- 17.542.637 - 16.543.381
Grondbel.
Pers. bel.
Ink. bel.
Div. en T.
Verm. bel.
Suiker
Wijn
Gedist.
Zout
Bier
Geslacht
Tabak
Speelk.
Xt'Pïjelbel.
Zegelrecht
Reg. recht
Succ. recht
Invoerrecht
Goud, zilv.
Essaailoon
Stat. recht
Domeinen
Staalslolex-ij
Jacht visch
Loodsgeld
Mijnrecht
40.209.774
2.294.341
41.326.299
I.906.931»
II.535.8351
8.792.183
20.598.931
64.424»
6.635.616
23.206.716
19.109.203
44.322.180
52.745.466
831.885
893
3.801.353
3.296.608
632.562
248.146
4.570118
39.273-409
1.991096
42.166.487
1.862524
11.625-537
6-480.576
22.148.551
19.910077
39.899-471
£9.930.070
927.237
879
3.864 382
3.017.663
634.361
259.492
3.718.798
406.629
Totaal f 450.551.781 f 425.099.239
De opcenten ten bate van het Lee-
ningsfonds gaven "over November 1926
een opbrengst van fJj0.66S 382 legen een
bedrag van f 12.343.365 in November 1925.
IHR. IL C. DRESSELIIUIJS. f
Na een vrij langdurige ziekte is op
56-jarigen leeftijd overleden de leider
van den Vrijheidsbond, een man van bui
tengewoon veelzijdige begaafdheid. Als
jurist (hij was oorspronkelijk advocaat en
korten tijd rechter in Tiel) heeft hij
dat getoond in zijn latere functie van
secretaris van de Staatscommissie voor
herziening van verschillende strafwethoe-
ken. Als directeur-generaal van het ge
vangeniswezen heeft hij vooral zijn in
vloed gehad 'bij de toepassing van de
nieuwe beginselen vau reclasseering en
kinderwetten. Hij was voorzitter van de
Ned. Tuinbouwvereenigiug, voorzitter van
den Anti-Oorlogsraad en later van de
Vereen. voor Volkenbond en Vrede;
secretaris generaal van het Roode Kruis
enz. enz., te veel om hier op te noemen
En behalve dat vervulde hij de functie
van partijleider, wat alleen reeds den
vollen mensch vordert.
Hij is in 1916 in de Kamer gekomen
als vrijliberaal als opvolger van mr. Ty-
deman, maar was al spoedig ook diens
opvolger als leider. En later, in '21 bij
de oprichting van den Vrijheidsbond,,
werd hij ook daar als leider aangewezen.
Men weet hit de Kamerverslagen hoe
merkwaardig groot het aantal onderwer
pen was, waarover hij met kennis van
zaken kon meespreken, vaak met merk
baren invloed in weerwil van het ge
slonken aantal van zijn volgelingen.
Het mag niet verzwegen worden dat
hij als partijleider niet allen voldeed.
Zijn veelzijdigheid was wellicht oorzaak
(lat hij niet streng genoeg zijn groote
lijnen trok. Maar zijn woord had gezag
in de Kamer en met hem verdwijnt een
zeer merkwaardige figuur uit een peri
ode die voor de vroegere liberale partij
buitengewoon veel moeilijkheden ople
verde.
Maandag wordt hij in het familiegraf
te Culemborg bijgezet.
Zijn opvolger in de Tweede Kamer
5s (Ir. S. E. B. Bierema te Usquert (Gr.)
Uit Stad en Provincie.
DE KOSTENVERLAGING DER
PASPOORTEN.
De 's Hert. Crt. verneemt dat aan het
Departement van Buitenlandsche Zaken
druk gewerkt wordt aan hel treffen van
maatregelen, betreffende de voorgenomen
verlaging van de kosten der paspoorten.
Het kan evenwel nog Maart worden eer
de zaak definitief haar beslag zal hebben
gekregen. De prijs van de paspoorten
zou f 1.50 bedragen en de geldigheids
duur 2 jaren bedragen.
Uit Middelburg.
Zooals uit een advertentie in. diC
nummer blijkt, opent de heer J. Tjaarda
hedenavond in perceel Lange Noord
straat C 29 liet café „Zeelandïa". Wij
hebben er gisteren een kijkje genomén
en ons overtuigd dat er alles is gedaan
om zoowel van 't café, waar o.a, biljart
is geplaatst als van de er achter gelegen
danszaal, een vroolijk en passend geheel
le maken. De planten tusscben beide
vertrekken in, de meubileering, alles is
modern. Boven werd' ons nog 'n ruime,
ook net ingerichte, kamer voor verga
deringen getoond.
Gisteren is door de politie met be
hulp van een minimax een schoorsteen
brand in een perceel in de Brakstraat!
alhier gebluscht.
Door de politie alhier is proces
verbaal opgemaakt legen een persoon,
die den in zijn woning geplaatsten munt
gasmeter door het verbreken van het
zegel opende en het geld er uit nam.
Uit Vlissingen.
Op verzoek verwijzen wij naai- de
advertentie in dit nummer betreffende
de tijdelijke verplaatsing van het kantoor
van den ontvanger der directe belastin
gen en accijnzen ie Vlissingen naar
het voormalige districtsgebouw; aan de
Wilhelminastraat. In dit gebouw zal dan
in de eerste drie weken ook dfes Dins
dags en Donderdagsavondjs van half ze
ven tot half negen zitting worden ge
houden voor de aanvragen tot het ver
krijgen van een kosteloos rijwielbelasting-
merk voor 1927.
Uit Walcheren.
Met ingang van 1 Januari is «ie
kanloorhoudster der P. T. T. te "Wie s t-
kape lie bij ministerieel besluit aange
wezen als sub-ontvanger, hoofdzakelijk
voor geslacht, en is aan den heer P.
Huijbregsen mei ingang van dien datiun
als zoodanig eervol ontslag verleend.
Ui t Zuid-^eve land.
Onder zeer groote belangstelling is
Donderdag te Goe-s^r aarde besteld;
het stoffelijk overschot van wijlen den
heer M. P. de Looff. Aan de groeve werd
gesproken door den heer Vereeke, dijk
graaf van het Waterschap de Brcede
Watering B. I.. door den burgemeeslier
van Goes, die den overledene als raads
lid huldigde, djöor den heer Barents©
namens den Bond van Tochn. Ambtena
ren, door den heer v. d. Bout als voor
zitter van het Burg. Armbestuur, door
den heer Constandse en ds. Siemelink
als vrienden, door mr. Zaaijer als voor
zitter van de. Ambachtsschool, en <loor
den heer v. d. Meulen Bosma als mede-
leeraar aan den cursus voor WiaterbL
ambtenaren. Een zoon van den overle
dene bedankte.
Donderdagmiddag vergaderde de ge
meenteraad van Goes. Overgegaan werd
tot het benoemen van leden in diverse
commission en besturen. De heer H.
Snoek werd m. .a st. met ingang
1 Januari 1927 wederom voor een tijdvak
van 3 jaren herbenoemd als gemeente
geneesheer, terwijl aan den'heer J. de
Kruijter werd toegestaan, ondanks zijn
65-jarigen leeftijd, wederom nog eeïi jaar
in functie te blijven als gemeen te-ar chh
var is.
Overeenkomstig hel voorstel van B. en
W. werd goedgevonden d(C bcnoodigde
gelden beschikbaar t© stellen voor aan
stelling van een vakonderwijzeres in de
handwerken aan de O. L. school B
Ingesteld werd ©en waarborgfonds lot
dekking vau mogelijke verliezen der wo-
ningbouwvereenigingen, welke met Rijks-
of gemeenlevoorschot hebben gebouwd.
Vastgesteld werd de begrooling van
het Burg. Armbestuur voor 1927.
Op voorstel van de Gascommissie werd
besloten een woning aan den Westhaven-
dijk te verhuren aan een stoker van het
gemeenlegasbedrijf Voor de som van
f2.10 per week.
De gemeentebegrooling voor 1927 met
de bijbehoorende bedrijfsbegrootingen
werden vastgesteld zooals die djpor B.
en W. waren ingediend, nadat in die ge-
meenlebegrooling nog enkele kleine wij
zigingen waren aangebracht, terwijl op
voorstel van den heer Potter werd be
sloten voortaan aan de leden van den
raad presentiegeld uit ie keeren ad f5
per vergadering. Bijzondere voorstellen
of mcdedeelingen werden bij dp behan
deling van de begrooling niet gedaan.
De lieer Siemens deelde, nog mede, dat
hel hem genoegen deed, dat djpor de Fin.
commissie geen voorstellen werden
daan om de salarissen en loonen te
verlagen, omdat z.i. dat niet in het alge
meen belang is le achten.
(Ingez. MedJ)
voorloopig bestu<ur der afd. Goes voor
Volkenbond en Wrede, verwelkomde de
heer J. J. de Bruijne, gemcente-secrélaris
le Noordwelle, de vrij talrijke aanwezi
gen. De heer Van. der Mauderc uit Den
Ilaag zette daarna de beteekenis van den
Volkenbond en de bedoeling van de
film uiteen, waarna begonnen werd met
de vertooning daarvan.
Allereerst werd een beeld gegeven van
den oorlog in vroegere ecuwen, daarna
van den modernen oorlog met al zijn
gruwelen. Toen verschenen op het doek
de mannen der beweging voor vrede djoor
recht, vanaf Hugo dc Groot lolt de vredes
conferentie van 1899. Via het permanente
hof voor arbitrage kwam men lot den
Volkenbond en zijn verschillende instel
lingen. Vooral van het vredeswerk van
den Volkenbond werd een ©verzicht ge
geven. En ten slotte werden de aanwe
zigen opgewekt lid te worden van de
Vereentging „Voor Volkenbond en Vre
de", om daardoor de propaganda voor
de Volkenbondsgedachte te steunen.
De heer IC. te Scho.rc kwaiu op
den Postweg met zijn auto tengevolge van
slippen in de sloot terecht. Hjj liep ern
stige kneuzingen op, zoodat geneeskun
dige hulp moest worden ingeroepen en
dige hulp moest worden ingeroepen.
Uit Zee uw sch-Vlaan.deren O. D.
In afwijking i^iel het besluit van Ged.
Staten en het schriftelijk voorstol van B.
en W. heeft do .gemeenteraad van Hulst
bij do begrootingsbeliandeling besloten
de wedde der wethouders met ingang van
1 Sept. 1927 te bepalen op f 110 in totaal
in plaats van op f 360 zooals is voorge
schreven.
Een bedrag van f 2000 werd voorge
steld voor reorganisatie van do brand
weer, waarvan f 1500 voor oen aanvoer-
molor. en 4000 voor slangen.
De heeren Lockefeer en v. Lieropi ver
klaarden zich er tegen, daar het oude
materiaal nog verbeterd kan worden, en
do waterleiding over eenige jaren voldoen
de voorraad zal geven.
Op voorstel van den voorzitter werd
toen besloten om het restant van de leo-
ning voor den Staliousweg f 2000 le re
serveeren, om dan latei* na te gaan hoe dit
bedrag besteed zal woorden.
Hel geraamde bedrag ad f 1450 voor
onderhout der stadspoorten vond bestrij
ding. Het bleef echter behouden na de
toezegging van den voorzitter dat niet
dan liet allernoodzakelijkste zou worden
uitgevoerd, tenzij van monumentenzorg een
subsidie zou kimnen worden tegemoet
-zien, waartoo pogingen zullen worden
aangewend.
Een voorstel-Lockcfeer om n aantal
posten voor bestraling en rioleering uil
do begrooling le lichten en een leening
aan to gaan voor een algemeen plan, werd
Verworpen, eveuals oen voorstel-BIom-
maert tol vermindering der subsidies aan
Handelsdagschool en Landbouwwinter-
scliool. en een voorstel-Fricot tot schrap
ping van de subsidio aan do volkshuis
houdschool „St. Martha".
Hel hoffiugspercenlage IL O. werd ge
handhaafd op hetzelfde bedrag als dit
jaar.
De begrooting werd aangenomen met
alle stemmen, behalve dio van den hoor
Fricot, die tegenstemde.
(Voor verder Stad en Provincie zie men
bet Bijvoegsel).
school te Apeldoorn, om le spreken over
„De centrale plaats van den Christus".
Gekozen tol ouderling bij de Geref.
Kerk te Kruiningen (vacature Tis-
sink) de heer Th. de Borst te Hans-
weert.
Het gevraagde bedrag, zijnde f2000,
voor de meubileering der te openenl
Theologische school der Geref. Gem. te
Rotterdam, is thans bijeen. Het bedrag
werd zelfs overschreden tot f 2152.60.
BUITENLAND.
KERKNIEUWS.
Te Goes werd Woensdagavond in
de bioscoop van den heer Van Diere, de
Volkenbondsfilm vertoond. Namens het
Tot president-kerkvoogd der Nedr
Herv. Kerk te N i s s e is herbenoemd de
heer A. van der Poest Clement.
Daartoe uitgenoodigd door het co
mité van Chr. winterlezingen. trad in de
Geref. Kerk le Ka pe l 1 e op de heer
J. J. v. d. Schuijt, docent aan de ThoolJ
Algemeen Overzicht.
Het Butsclic rijkskahinef, e»
de soc. democraten
Wij hebben gistel* het besluit gemold
der sociaal-democraten, dio niet aan een
groote coalitie willen meewerken, mits de
egeering-Marx eerst aftreedt. In den
Rijksdag nu heeft gister Mars meegedeeld,
dat de ïegeering daaraan niet denkt, eai die
beslissing aan den Rijksdag moest over
laten. M. a. w. do regeering zal slechts
aftreden na een mo tie vair'wantrouwen»
dio dan ook grif door dp sociaal-demo
craten werd ingediend.
Dit geschiedde nadat Scheidetnann een
geducht requisitoir had gehouden over
den toestand bij den rijksweer die bij "t te
gendeel van een instrument van den vrede
noemde, on waarvan hij liet verband aan
toonde mei Rusland, niet het doel een mu
nitie-industrie in Rusland in. het leven
te roepen. Toen hij zeide dat generaal
Hasse die overeenkomst met de valsche
naam heeft onderteekend ontstond een
groot kabaal aan rechterzijde en verlieten
Duitsch-nalionalen en Yölluschen veront
waardigd de zaal.
Scheidomann vervolgt Gewezen officie
ren zijn hij particuliere ondernemingen
ingedeeld. In Pommercn b.v. zijn 36 of
ficieren op die manier werkzaam. In
Oost Holsloin zijn voor de organisatie
„Consul" twaalf machinegeweren van de
marine ter beschikking gesteld.
Dc marine was destijds bereid, haar
manschappen onder de organisatie „Con
sul" te doen ressorleeren (geröep Hoort,
hoort).
Na de onderdrukking vau den Uiltler-
pulsch keerde zicli de ontevredenheid te
gen generaal von Sceckt, dien men met
bommen uit den weg wilde ruimen De
voor het volvoeren van (lezen aanslag in
aanmerking komende Guenther wordt nog
steeds door het marine-station Kiel be
taald! (geroep Hoort, hoort!"»
Het klein-kaliber geschut is buitenge
woon ontwikkeld Sinds liet voorjaar van
1926 zendt men rijksweer-onderofficieren
uit lot opleiding van do vaderland,sche
bonden.
Het gevaar van het voortbestaan der
republiek wil Scheideinann door een en
ander niet overdrijven, maar in bewogen
tijden zou toch een gewapende macht die
vijandelijk slaat tegenover de republiek,
n ongekend gevaar kunnen worden.
Daarom eischt de sociaal-democratie
geheelo heivorming van do rijksweer!
Er moet oen andere geost in de rijks
weer worden aangekweekt I
De socialisten eiscben, dat iedere ver
binding van leden van rijksweer en ma
rine met de z.g. vaderlandsche houden
zal verbonden worden en voorts nauw
gezette controle op do recrutearing enz.
Do beteekenis van do geheime hewape-
ning der nationalistische honden willen
wij niet overdrijven, maar in hot buiten
land vormt juist die bewapening een
een sterk argument legen de eerlijke be
doelingen der Duitsche politiek. Do lieer
Streseinann weet daarvan moer.
De Duitsche rijksweer moet geen wa
pen zijn voor de wereldrevolutie. Daar
om zijn de sociaal-demoralen vooral ge
kant tegen dr Gessier, de rijksweermi-
nister.
Voor hem als voor de rijksweer nam
I
