No. 281
Maandag 29 November 1926
ara
169' Jaargang,
MIDDELBUR
Bjjj dit nummer behoort een Bijvoegsel.
BINNENLAND.
*WT EDEIJL AMkSCJ MS EL GISCH
VERDRAG.
Het advies vanGed
Staten.
ZooaJs destijds werd gemeld, heeft mr.
J. Adriaanse, lid der Prov. Staten van
Zeeland dd. 17 November aan Geel. Staten
veraocht aan de Statenleden te willen me-
dedeelen of en zoo ja, welke schadelijke
gevolgen naar het oordeel van het col
lege speciaal voor Zeeland en bizonder-
üjk ten opzichte van de "Wla ter staatsbe
langen, zijn te wachten van eventueele ra
tificatie van het door de Tweede Kamer
reeds gevoteerde verdrag met België.
Géd. Staten hebben thans met een schrij
ven gedateerd 26 November geantwoord,
dat mede naar aanleiding van deze vraag
een deputatie uit haar midden Woensdag
24 dezer een onderhoud heeft gehad met
de Ministers van Buitenlandsche Zaken en
Waterstaat.
In dit onderhoud is er bij genoemde be
windslieden nogmaals op aangedrongen,
toestemming te verleeneu tot het bekend
maken van de door Ged. Staten aan de Re-
igeering uitgebrachte adviezen, doch ook
deze 'besprekingen hebben er slechts toe
geleid, dat de Regeering bezwaar blijft ma
ken legen publicatie.
Evenwel is machtiging verleend, de be
doelde adviezen v e r t r o u w e 1 ij li ter in
zage 'te leggen voor de leden der Prov.
Staten Uit deze adviezen blijkt de meening
van Ged. Stalen.
(Deze kwestie wordt met den dag won-»
dei i ijker
Dus eindelijk nog slechts een verlof om
„vertrouwelijk" dus onder geheimhouding
het uitgebrachte advies aan de leden van
de Provinciale Staten tor inzage te geven.
Alsof die vraag om publicatie louter
uit nieuwsgierigheid der Statenleden ont
stond. Wij meenden altijd dat de bedoe
ling van den aandrang tot publicatie ont
sprong aan den wensch dit advies ter
kennis te brengen o.a. van hen die diej
beslissing in handen hebben; de leden
der Staten Generaal.
Is het nietdwaas, dal de leden van
de Prov Staten hel wol mogen lezen, maar
er niols van mogen openbaar maken,
er ook niets van mogen meedeelen aan.
de leden dei- Eerste Kamer, die binnenkort
hun stem over dit Yerdrag moeten uit
brengen Die mogen toch waarlijk wel we
ten hoe het oordeel vgn het hoogste col
lege in de provincie Zeeland over het
verdrag luidtI
Zelfs als publicatie van dit advies
„staatsgevaarlijk" kon worden geacht (wat
we niet kunnen aannemen) zou het im
mers nog altijd „verlrouwlijk" alleen aan
de Jeden der Staten Generaal ter inzage
kunnen worden gelegd. Een inzage alleen
aan de leden van de Prov. Staten van
Zeeland heeft voor de beoordeeling van
hel verdrag, geen beleekenis.)
B ij de An t i-Ee vq-
lutionairen.
Toen de vorige weiek Donderdag de
heer Schoule te Rotterdam een rede
hield over het verdrag, heeft hij er o.a
op aangedrongen, dat alles vermeden
moe.t worden wat tot tweespalt in de
parti) aanleiding kon geven, eii dal er
woorden zijn gevallen die hij niet voor
zijn rekening zou nemen.
Deze aanwijzing over een sterke be
roering in die partij werd bevestigd tijotor
de mede deel mg in ons vorig nummer
over de vorming van een landelijk co-
mité van anfi-revolutionairen, dat aan
de-anli-rev. leden der Eerste Kanier zal
verzoeken rekening te houden mol de
door duizenden geestverwanten ge voel die
bezwaren.
Nu is daar weer bijgekomen een
scherp gesteld uitvoerig artikel van het
Tweede Kamerlid prof. dr. H Vissclie.r
in het jongste nummer van het weekblad
De Amsterdammer", onder het opschrift
,',Anti Revolulionair dus tegen waarin
hij in het algemeen de pofltiek van den
oud-Mmislov Heemskerk kritiseert als te
lijden aan ..appendicitis coalitica". De
heer Heemskerk heeft over liet ver
drag gesproken als Kamerlid maar ge
stemd als minister. Hij kromde zich in
hot gareel van Nolens.
Van anti-rev. standpunt gezien is dit
verdrag niet nationaal en heeft het geen
rechtsgrond. De heer Heemskerk heeft
dit gevoeld, maar een beroep gedaaiv
pp de naastenliefde. Volgens mr. Heems
kerk'* theorie had Nabolh uit naasten
liefde maar moeten zoggen- neem mijn
wijngaard. Maar de Schrift oordeelt an
ders.
De schrijver kritiseert ook hel maan
denlang absolute zwijgen van cle „Stand-
aard", d ie toen het ai te gek werd, ein
delijk kwam met een paar artikelen, wier
slapheid en onbeduidendheid In bree-
den kring ergernis welcte.
Mr. DRESSELIHJLIS.
De toestand van mr. Dresselhuijs was
Zaterdag iets gunstiger.
DE VRIJZ. DERI. BOND.
Zaterdag is te Arnhem een alg. verga
dering geopend van bo vengenoemden
Bond. De voorzitter prof. mr "R. Kranen
burg heeft in zijn openingsrede, tegen
over de mode om af to geven op de demo
cratie, gewezen op de ontnuchtering die
daarop al voor sommigen gevolgd is door
het geweld en de onderdrukking in lan
den, waar met de vertegenwoordigende
volksregeering gebroken werden op 'de in
ons land door sommige partijen gevolgde
negatieve politiek die de regelmatige en
doelmatige functioneering van het parle
mentaire stelsel onmogelijk maken. Hij
wekte door propaganda en onvermoeide
voorlichting dit gevaar af te wenden.
In de avondvergadering hield de heer
Marchant een rede over den poütieken
toestand ontstaan door do crisis in de
coalitie, en over het optreden van het
intermezzo-kabinet, waarvan de levens
duur wel niet kort zal zijn, omfiat tfe
coalitiepartijen in een apathische stem
ming naar het herstel der coalitie uitzien.
Bij zijn besprekingen der beginselen zij
ner partij weidde de spreker o.a. uit over
het vereischte Nederlandsche karak
ter van haar politiek. Hij behandelde in
dit verband de beraadslaging over liet
verdrag mei België, waarbij sommigen
verzuimd hebben Nederlandsrih te denken.
Ten slotte wees hij op de overeenkom
sten in de redevoeringen van den anti-
revoluiionnair Amelink en den Katholiek
Poels, en de tegenwoordige soc. democra
tische geestesgesteldheid. Dat is hetzelfde
wat ook de Vrijz. Democraten bezielt. Een-«
maal zal de dag komen dat het deze
gedachte zal zijn die leiding geeft aan een
ander Nederlandsch staatsbeleid.
BERISPINGEN VAN HET ONGELUK
BIJ DE VINK.
Naar de Crt. verneemt zijn, naar aanlei
ding van de ramp bij „de Vink", de inge
nieur van weg en werken Panthaleon ba
ron van Eek, de hoofdbo uwkundige Leith
en do opzichter van weg en werken Berg-
huijs door de directie der Ned. Spoorwe
gen gestraft met een schriftelijke beris
ping. Een dergelijke straf wordt door het
spoorwegpersoneel steeds als zeer zwaar
beschouwd en er is dan ook voorzien in
de mogelijkheid, om van zulk een straf in
hooger beroep te gaan hij een scheids
gerecht.
Het blad verneemt voorts, dat deze be
straffing ten aanzien van de heeren Eek
en Berghuijs gegrond is op onvoldoende
zorg voor de veiligheid en het niet genoeg
zaam acht slaan op ingekomen klachten.
Ten aanzien van den heer Leith vindt
de berisping hierin haar grond, dat hij
die, gelijk bekend, de werkmethode van
ir. van Eek by de vernieuwing van het
het ballastbed, bedenkelijk achtte, de di
rectie van zijn bezwaren in kennis had
moeten stellen.
in umju;
HELDER
LANGE DELFT
Uit Stad ar» Proviecib.
Het goedkoopste adres in Zeeland
voor Uw bril naar doktersrecept.
Vakkundige bediening.
Voor onze brillen verwerken wij het
beate wat de Montuur- en Optische
Glas Industrie fabriceert.
Vraagt het bekende Weilsworth
40 o) Obi. A 0 C montuur
(Iagez. Med.)
Uit Middelburg.
Heden lrekken alhier op de Bree
n den Wal do aandacht de aan eenigo
woningen ontplooide vlaggen, en velen
zullen zich hebben afgevraagd welke aan
leiding daarvoor is. In beide gevallen be
treft het de bruiloft van een buurtbe
woner. Op de Bree; zjjn het de he/ed
H. Polvliet en zijn echlgenoote, op den
Wal de heer J. C. Homburg mei zijn we
derhelft, die het heugelijke feit van de
50-jarige echtverecniging herdenken. In
beide gevallen hadden de Omwonenden
gezorgd dat deze dag niet onopgemerkt
voorbij ging door het aanbieden van {bloe
men en geschenken.
De afdeeltng 'Walcheren van de
Nederlandsche BeisvOrceniging hield Za
terdagavond in de sociëteit „St. Joris"
alhier een bijeenkomst, waarin de heer
J. G. Beurs uit Utrecht een voordracht
hield over ,Met de N. R V. in het Glar-
nerland." Spr. gaf een door een 100-tal
r interessante lantaarnplaatjes verdui
delijkte beschrijving van een door hem
met 30 N. R. V.-leden uitgevoerde voelt
in het Glarnerlahd. DiL nog in tegen
stelling met het overige Zwitserland door
Nederlanders weinig bezochte gedeelte
van het toeristenland bij uitnemendheid,
vermocht spr. in woord en beeld voor
zijn gehoor te ontdekken. Zij maakten,
kennis met de heerlijke natuur, die men
elders in Zwitserland niet mooier vindl,
met de eenvoudige, werkzame bevolking,
en met enkele belangrijke feilen uit de
geschiedenis. Spr. voerde de aanwezigen
zoowel door de heerlijke dalen, het
Linthal, het Sernftal en het Ivlönlal, als
wel over de bergen. Hij maakte namelijk
dezen zomer met de hem vergezellende
laaglanders een prachligen hoogletoer
in het Tödigebied en besteeg den Clari-
denstocli. Spr. wees er op, dat de iGlarner
Alpen en met name lipt Tödigebied hot
eerste excursiegebicid van de Zwilsersche
Alpenclub was, hetgeen deze streek bo
ven alle andere oorden in Zwitserland
een oud en deskundig brevet geeft van
door eigen landgenoolen gew aardeerd na
tuurschoon. Als plaatsen welke bijzonder
voor zomerverblijf in aanmerking komen
noemde de heer Buursz Glarus. Linlhal.
het luchtoord Braanwald, zoomede d|e
op de Kerenzerberg aan de -Walenscc
gelegen plaatsjes Obstalden. Filzbach en
Mülilehon. Ook Elm in het Sernftal wordt
veel bezocht. Het Glarnerland wordt door
buitenlandsche toeristen minder druk be
zocht. omdat er veel industrie is. De
natuur is er echter niet minder mooi
om en de eigen landgenooten welen dit
dan ook zeer wel te waardeeren. Men
zou deze streek met onzen Achterhoek
of beter nog met Twente kunnen ver
gelijken, omdat er de textielindustrie ook
domineert. Men vindl er geen paleis
hotels. maar goede eenvoudige, waar
men uitstekend verzorgd wordt en waar
men zeer goed kan bemerken, dat ook
aan de portemonnaies van de bezoekers
bescheiden eischen worden gesteld.
Bij het einde der lezing vergastte spr.
de aanwezigen nog op een 20-lal zeer
fraaie lichtbeelden van de Noorsche fjor
den, waarheen een reis in den p.s. zomer
op zeer billijke voorwaarden door de
N. R. V. wordt voorbereid.
De heer Beurs heeft zich een zeer on
derhoudend verteller getoond| en liet was
te begrijpen, dat hij aan het slot een
hartelijk applaus en woorden van dank
van den voorzitter der afdeeling in ont
vangst had te hemen.
Uit Schouwen en Duiveland.
Zaterdagmiddag bemerkte schipper
Hogcrheide van de Bru. 118 uit Brut-
nis s c. met mosselen op weg naar Ant
werpen. dat zijn schip zoodanig lek was,
dat hij zijn vracht over boord moest
werpen en om zinken te voorkomen, mei
assistentie van een motor onder den wal
moest gesleept worden.
Uit Zeeuwse h -Vlaanderen O D.
Tol ambtenaar ter socretario te Tor-
neuzen is benoemd de heer C. van
Hootegem, volontair te Aardenburg.
In de Vrijdag, gehouden raadsverga
dering van Hulst is, naar wc tan „Zei."
ontleenen, hel voorstel van den heer
Poppc, om voor toelating tot dansgelegen
heden geen leeftijdsgrens te bepalen
(over welk voorstel in de vorige zitting
de stemmen staakten), verworpen met
6 legen 5 stemmen. De heer Blonnnaerl
handhaafde zijn voorstel om den toegang
tot dansgelegenheden te verbieden aan
personen beneden 16 jaar; en die voor
16 en 17 jarigen alleen toe je slaan on
der geleide. Dit voorstel wordt aange
nomen. met alleen de slem van den heer
Baerl legen.
Alsnu ontspint zich een algcmecne dis
cussie over het vaststellen van de redac
tie van het betreffende artikel en over
het al dan niel geoorloofd zajn dal kin
deren en dienstpersoneel van den houdfer
der dansgelegenheid tijdens het dansen
aanwezig zijn in de danslokalen, alsmede
over de vraag, wie de bevoegde Autoriteit
zal zijn om de geleiders van 16- en 171-
jarigen aan te wijzen.
Als gevolg hiervan stelt de heer Hoo-
gerhuis voor, te bepalen, dat ouders of
voogden een persoon kunnen aanwijzen
als geleider van hun kinderen of pupillen
naar dansgelegenheden, welk voorstel m.
alg. sl wordt aangenomen
De voorzitter deelt mede, dat sedert kle
vorige vergadering zijn ingekomen drie
verzoekschriften om de afsluiting van de
Gentsche straat en de markt op te hef
fen. Het is spr, ontgaan, dat er in het
Reglement op de Wegen en Voetpaden,
een bepaling voorkomt, dat afsluiting van
een weg niet kan geschieden, dan met
goedkeuring van Ged. Staten Hij advi
seert daarom het desbetreffende besluit
in te trekken. Aldus besloten met fie
stem van den heer Lierop tegen.
De gehcelc politieverordening werd nu
aangenomen met 8—3 st., die der heeren
Fr i col, Poppe en Bloramaert.
Na cenige formecle besluiten en vast
stelling der begrootingen van Burg. Arm
bestuur, Bedrijf en Vleeschkeuring, klaag
de hjj de rondvraag die heer Poppe over
het slechte gaslicht, veroorzaakt door hel
automatisch aansteken en blusschen der
straatlantaarns en wees de heer v. Lie
rop o.a. op het laten liggen van het op
hoopjes geveegde slraatvui). Dc heer
Lockcfcer zou daarvoor een tweede
handvuilwagen willen aanschaffen. De
voorzitter wil dat liever nog aanhouden.
- Toen Zaterdagmiddag te Axel de
heer D., manufacturer aldaar, met zijn
vrachtauto van den Provincialen weg de
Stationsstraat zou oprijden, kwam hem
in dezelfde richling Juist de tram achter
oprijden en wel zoo nabij, dal ondanks
remmen aanrijding onvermijdelijk was.
De auto kreeg zulk een duw. dal ze op
zij geslingerd werd en bekneld geraakte
lusschen een paal en de locomotief. Be
halve dat de auto geheel ineengedrulit
werd, geraakte ook de eigenaar bekneld
en eveneens de 70-jarige boerenarbeider
M. IJ wonende te Vaartwijk, onder de
gemeente Axel, die als passagier met den
heer D. W. kwam mederijden, Do man
werd zoodanig tusschen de auto gedjrukt,
dat hij een dubbele beenfracluur bekwam
en .slechts met veel moeite kon bevrijd:
worden. Door de drukke passage op d,at
punt waren er weldra tal van nieuws
gierigen. f.
Tn de kerk te Ölinge is de vo
rige week een groot stuk glas naar be
neden komen vallen. Thans is. naar
„Zei." meldt, als oorzaak geconstateerd,
dat. hoe zonderling het ook klinkt, liet
kerkgebouw, dat ruim 50 jaar geleden ge
bouwd is, nog steeds op sommige plaat
sen verzakt.
Uit Zeeuwseh-Ylaanderen W. D.
Tc Biervliet sloeg Zondagmor
gen een paard, dat voor een tweewielig
rijtuig gespannen was en verschrok, oven
builen de Irom op hol. Daar do boer de
leidsels stuk trok. werd de toestandj van
hem en zijn vrouw, die bij hem in bet
karretje zat, nog hachelijker. Ilct paard
liep het dorp in maar voor hel ge--
meentehuis braken een paar riemen,
waardoor hel rijtuig voorover viel en de
inzittenden er uit vielen, terwijl het
paard losraakte en er van door ging. Ge
lukkig hebben de boer en zijn vrouw
zich niet ernstig bezeerd. Hel paard is
een eind buiten de kom gevangen.
nwel DUURDERE
•Ti BETERE üunpm
pousfLIOlSO
(Ingez Med.)
gedragen die dan ook geslaagd heeteu
mac!) onder aanbieding van kransen en
bloemen
Optimisten
Schouwburg
Met zijn nu eens niel lelefoneerende
inleiding, met een drietal éénacters.
een paar voordrachten, hebben Adolf
Bouwmeester en zijn gezelschap ons eeu
drietal uren goed geamuseerd Van die
drie stukjes waren er twee reprises. Dat
was niets geen Bfczwaar voor Heijermans:
Eindelijk vrij, waarin Bouwmeester zoo
voortreffelijk dc vier verschillende ge-
angenen typeert Maar waarom voor het
slot niet iets anders genomen dan een
herhaling van dit onbenullig blij spellet je''
De voordrachtkunstenaar Dumas gaf
eeu paar voordrachten van hem zélf,
en had daarmede de lachers op zijn
hand. Mevrouw Johanna Bouwmeester
was vooral heel aardig als het jonge
vrouwtje in „Mijnheer Pomstok" en Jean
'Stapelveld in ..Eindelijk vrij" e©n uit
stekend gevangenisdirecteur
KUNST EN WETENSCHAPPEN.
Nihil Sine Labore
Schou w b u rg.
De Middelburgsche Gymnasiastenveree-
niging ..Nihil Sine Labore" had ook dit
maal weer voor haar uilvoering geko
zen uil de oude schrijvers, en wel Plau-
lus' Miles Glorié sus, in de vertaling van
dr. L. A J. Burgersdijk Jr ,,de Snoe
vende Krijgsman"
Hel was cle derde maal. dal wij een
feestavond van haar bijwoonden.-en zon
der iets tekort te willen doen an de
beide vorige. overfroT deze die Toch.
naar onze mcening. in alle cpzichlen Van
dc gewoonte geen namen le noemen, zul
len wij ook nu niet afwijken; trouwens wij
zouden er ook waarlijk geen welen zon
der onbillijk te zijn tegenover een an
der Want er was bij allen zoo n onge
dwongen rolvastheid, zoo'n frisch en vlot
samenspel, er was bij allen zoo n vol
komen zich geven in den le verbeelden
persoon, dat het herhaaldelijk betoond
enthousiasme aan deze zijde van het
•voetlicht niel meer alleen was beleefd
heid of vriendelijkheid, maar gul en
hartelijk gemeende bewondering.
Alle eer en hulde voor regie en spe
lers De secretaris der vereoniging. de
heer Voligraff, bracht die namens Nihil
aan den heer en mevrouw Burgersdijk
en den heer Hymans. voor al wat zij tot
hel slagen van dezen avond hadden bij-
ÖUIÏfcMlAND.
Algemeen Overzicht
Jlijitn erkcrssl.iking.
Thans eens weinig nieuws daarom-
tent In dc districten wordt nu vermoe
delijk druk onderhandeld over een oplos
sing In Schotland schijnt 't nu in orde,
en is na de definitieve aanvaarding der
overeenkomst der mijnwerkers instruc
ties gegeven den arbeid heden le
hervatten, waar maar eenigszins moge
lijk. De mijnwerkers ven Northumberland
hebben de overeenkomst met groote
meerderheid aanvaard; evenzoo wordt
ook daar het werk spoedig hervat
Volgens de „Daily Tel" ?yn van Duit-
schc zijde aan de Engelsche mijn
eigenaars voorstellen gedaan om cèn ge
meenschappelijke verkooporganisatie iu
het leven te roepen, welke den verkoop
op alle Europeesche markten zal regelen
De Engelsche mijneigenaars wijzen
echter deze voorstellen af. en hebben
naar hel blad van goed ingelichte zijde
verneemt, hun vertegenwoordigers in het
buitenland opdracht gegeven alle krach
ten in le spannen om de vroegere Engel
sche markten weer te heroveren
De .Westminster Gaze it e' spreekt
zelfs vsn een kolenoorlog tusschen
Duitscliland en Engeland op de wereld
markt. Volgens dit blad wordt aan En
gelsche zijde zelfs het denkbeeld van een
samengaan niel overwogen. Zoodra de
mijnen normaal werken, zal de campagne
tot verovering van de vroegere markten
beginnen De strijd zal vooral vanuit de
districten van Zuid-Walcs en Northum
berland worden gevoerd. De mijn
eigenaars zijn vast besloten om de vroe
gere markten terug te winnen, wat ook
de kosten mogen zijn
Een en «mder verdiende wel nadere
bevestiging om 'l geloofwaardig te doen
zijn.
De snineslicknc.slie.
Bij de socialistische kamerfractie zou
de smnesliekweslie verbonden zijn ge
worden mei 'de hier te lande gevoerde
campagne tegen hel Nederland&ch-Bel-
gisch verdrag, hetgeen, naar ifit Brussel
san do X R C.rt wordt gemeld allesbe
halve de onvoorwaardelijke goedkeuring
der partij zou hebben Hei zou ook fn de
bedoeling van v. d Volde liggen de in
Nederland verblijvende Vlaamsche poli
tiek veroordeelden die legen het ver
drag stolling hebben genomen van de
amnestieverlecnitig uil te sluiten.
De Gentsche socialistische krant ,.de
Vooruit" protesteert hiertegen met veel
klom Hel blsd betoogt dat t niet
opgaat de schuld van de kleine meerder
lie id. voor hel verdrag in de T weede
Kamer te gaan opleggen op de in Ne
derland verblijvende bannelingen, en zegt
verder dal het niel billijk zou zijn „de
amnestie in t krimpen tul -en crea
tuur en menschen. die onschuldig zijn,
r 'g meer d'n achI 'nar van hunne haard
steden weg te houden".
In het begin vsn q< volgende week
houdt dc socialistische Kamerfractie een
nieuwe vergadering, waar dc in haai'
schoot benoemde juristencommissie, be
staande uit oud-minister mr Dcslrêe mr.
Soudan en mr. Somerhausen, reeds een
eerste verslag zal uitbrengen omtrent het
amneslievraagstuk en de juridische gron
den waarop het tc verwachten wetsvoor
stel kan worden gebouwd.
De Vlaamsche nationalisten zijn over
het algemeen voorstanders cener on voor-