Vrijdag 12 November 1926
Jeidttot het
eooKerj van
BIGGELAAR's
MORIAAN-BAY.'
267
sm
169* Jaargang
MIDDELBURGSCHE COURANT
Bij dit nummer behoort ©Qn Bij voeg se L
ONBtEVREDIGEN D
VOOR ALLEN.
Een uiterst kleine, en als men de zieken
meetelt de kleinst denkbare meerderheid
Ibracht het verdrag door de Tweede Ka
mer.
We zijn er yan overtuigd dat minstens
de helft van de bevolking van Nederland
dien tafloop betreurt, 'en dat bewaarheid
wordt wat de heer van Gijn zei, n.L
dat er adn goede gezindheid in Neder
land méér verloren wordt dan er in
België door wordt gewonnen.
$5eze aanneming zoo op het nippertje
zbï waarlijk niet ertoe meewerken de
stemming in België te verbeteren, waar
voor velen hier zich bezorgd maak
ten In geval van verwerping. En de vóór
stemmers in de Kamer zullen voelen dat
deze overwinning in haar beteekenis ver
zwakt wordt door dat geringe overwicht.
In die omstandigheden is het dubbel
jammer dat de schorsingsmotie,
worpen werd, die bedoeld was als een
poging om tegenover België de stemmen
tegen het traclaal minder forsch te
doen zijn.
Maar ook één stem meerderheid zou
voldoende zijn geweest. Het verdrag gaat
nu zijn verderen weg, n.l. naar de Eerste
Kamer. De stemming van gister zal echter
daar niét de kracht hebben van den
uitgesproken avil van de groóte meer
derheid der Tweede Kamer.
Wij voor ons voelen in dit verdrag
een nationale vernedering.
Wjj hadden niets met den oorlog te
lïm&ken. Toch meende België in zijn over
winningsroes buitensporige eischejl ten
onzen opzichte te kunnen Stellen. Niet
slechts enkele onverantwoordelijke per
sonen. Maar de Belgische regceriug
zooajs in de besprekingen over dit ver
drag in en buiten de Kamer ntftfhenS
duidelijk in herinnering is gebraS^rEn
pm die door niets gerechtvaardigde Bel
gische vorderingen op politiek en terri
toriaal gebied af te wijzen, moeten wij be
rusten in een aantal economische con
cessies met onze belangen bedreigende
vooruitzichten zonder dat daar óók maai
den voorbeeld staat van een tegemoet
koming door België aan Nederlandsche
wenschen. Met bovendien nog een fe-
geling vaii de Scheldekwesties die in ver
schillende opzichten een gevaarlij leen toe
stand kan scheppen in gevaarlijke lijden.
En met het gevoel dat niet alles even
openhartig is geopenbaard Al was liet
alleen maar wegens 't onbehaaglijke Ver
bod om' de adviezen van het hoogste col
lege in ons gewest bekend te maken.
Dat alles doet ons de hartgrondige
hoop uitspreken, dat do Eerste Kaïner
het verdrag niét zal goedkeuren:
'Er komt nog bij dat we het gewoel
hebben dat deze zaak niet over- de heele
linie v,an de Tweede Kamer beoordeeld
is alléén naar haar innerlijke waarde.
Zou de houding van de meerderheid/
der sociaal-democralische fractie >ook zoo
zijn geweest, als in België thans niét toe
vallig een sociaal democraat, v. d. Telde,
minister van buitenlandsche zaken ware
geweest
Zou bij de gezindheid van de anti
revolutionairen niet ook hebben meege
werkt de overweging dat de totstandko
ming van dit traclaat geschiedde tijdens
de coalitiekabinetten? De eigenaardige
houding van de Standaard, d(ie langen,
langen lijd absoluut zweeg, rechtvaardigt
-dien twijfel.
En hoe is het le verklaren", dal van de
30 katholieken er 25 vóór het tractaalj
stemden? Is dal nog een nawerking van
dienzelfden coalitiegccst? Heelt daarin
de heer Nolens zyn overmacht doorge
dreven, geleid door den wensch om te
doen aannemen, wal in de zoo sterk
door hem behcerschte coalitiekabinetten
was ontworpen?
We staan bij de houding der katho
lieken in menig opzicht voor een raadsel.
In de katholieke kringen is veel verzet
gekomen tegen het tractaat. Met uitzon
dering van „De Tijd", waarin de oud-
minister Bongaerls liet verdrag verdedig
de, is bijna de heele katholieke pcrS
tegen het verdrag geweest, de Maasbode
vooraan, met een hardnekkige campagne.
Toch. heeft de disciplinaire machl van
den heer Nolens gezegevierd. Was dat
alleen om minister van Karnebeek fce
redden, den leider d|er buitenlandsche
zaken in de coalitiekabinetten?
We hebben groolen eerbied voor dezen
minister, maar wat nu over den gang van
zaken fa '19 geopenbaard werd, schonk
ons do overtuiging dat hijjt in het korte
tijdsverloop tusschen zjjn beide redevoe
ringen! te Parijs, nagelaten heeft om bij
de deskundige colleges en organisaties
in ons land advies in te winnen en dat jhij
toen concessies heeft toegezegd, die ver
der gingen dan later geoorloofd bleelc.
Toen na de vier jaar schorsing de Belgen
weer op het verdrag terug kwamen, was
het een nadeel voor ons dat toen nog
fteeds minister van Karnebeek aan het
bewind was. Hij kon niet meer terug Een
andere persoon op "dien post zou allicht
anders gehandeld hebben.
Maar in ieder geval: de zaak is nog
niet afgeloopen. De strijd verplaatst zich
nu naar de overzijde van het Binnennof
naar de Eerste Kamer.
KAMEROVERZICHT.
Tweede Kamer.
Zitting van Donderdag.
Aangenomen is het verdrag met 50—
47 stemmen. Als de drie zieke Kamerle
den er ook waren geweest, zou het aan
genomen zijn met 51—49 de kleinst mo
gelijke meerderheid.
Toen we gistermiddag in de Kamerbe-
richlen lazen dat de heer Korten-
horst zijn hoofdbezwaar door den Mi
nister ontzenuwd achtte, voelden we dat
het dien kant zou uitgaan, want in eerste
instantie was de heer Kortenhorst de
woordvoerder geweest van de katholieke
tegenstanders Di.e i^ieuwe verklaring be
vestigde dat de meedeeling van de Res.
Bode dat de heer Nolens hem had over
reed. Met anderen. Maar niet met alle
tegenstanders uit die fracties.
Onmiddellijk stond de heer van V u u-
r e n op wn mede namens eenig© politie
ke vrienden te verklaren dat de rede
van oen Minister op hen niét dien indruk
had gemaakt Indien politieke en mili
taire eischcn in de schaal moeten worden
geworpen, dan wierp hij ze juist in een
andere schaaldan de heer Nolens deed
Maar voor schorsing van de beraad sla-
grng bleek de heer van Vuuren niet te
zijn want dan blijft het tractaat bestaan.
Die schorsingsmotie, al wins zij nog niet
ingediend, vormde natuurlijk een onder
deel van de meeste redevoeringen En
daarbij Was van veel gewicht, hoe de so
ciaal democraten daarover dachten liet
bleek daarmee eigenaardig gesteld le zijn.
De he£r Merchant had een beroep
op den lieer Albarda gedaan om ertoe
•mee te werken dat de schorsingsmotie
met een groote meerderheid zou worden
aangenomen en de heer A1 b a r d a ver
klaarde er zich over le verheugen, dat de
Kamer zich over zoo'n motie zou kunnen
uitspreken en zich daardoor kon behoe
den voor een vernielend votum zooals
een verwerping zonder meer zou betee-
kenen. Maar dal beteekende niet dat 'spr.
verplicht zou zijn de motie in je dieuen
of te steunen. Geenszins. De heer Mer
chant kan 'weten, dat Spr. aan zoo"n motie
slechts waarde hechtte als zij gedragen
werd door een groote meerderheid van
voor- en tegenstanders. Spr. heelt ge
tracht het gedaan te krijgen, dat vooreu
tegenstanders zich daarop zouden ver
eenigen. Deze poging is mislukt, niel door
spr.\s schuld. Maar nu die poging is
mislukt zou de motie een geheel ander
karakter hebben.
De heer Ketelaar Als u had gezegd
ja, zouden anderen misschien ook wel ja
gezegd hebben
De heer A1 b a rcla l weet niet wat
er gebeurd is.
De heer Ketelaar. Ik weel er alles
van.
De heer Albarda Dan hebt u niet
hel recht zoo te spreken. Wanneer de
motie thans wordt aangenomen, zou dal
beteckenen een zachte verwerping van
het tractaat.
Deze eigenaardige houding van den lei
der der S.IJ.A P.-fractie lokte van zijn
partijgenoot Schaper de opmerking uit,
dat hij er niets vün begreep. De heer Al
barda zoi niet aan de motie te kunnen
meewerken nu die alleen van tegenstan
ders komt Maar ,zei de heer Schaper,
als wij' allemaal voor de motie stommen!
is er een flinke meerderheid, dan heeft
do motie liet karakter van bemiddeling.
Hij hoopte dan ook'dat de heer Albarda
en de zijnen de motie nog eens ernstig
onder dc oogen zouden zien en haar,
als ze nieb neutraal genoeg is, neutraal
snaken Nieuwe onderhandelingen zijn
noodig Als het verdrag wordt aangeno,-
men met 1 stem xneerdorlieid ,dan zal
het een schando zijn dal zoo over de
belangen van iaveo volken wordt beslist.
Daarom moet de motie worden aangonoj-
nien. Onderhandelingen na aannomiiuig
van liet t ractaat waarvan de heer Albar
da gerept had) acht spr. onmogelijk
Dolleer Albarda en de zijnen, samen 14
van de 24 soc. democraten, bleven edi
tor volharden, en stomden togen d,o schor,-
singmotie.
Mèt 28 dor 29 Katholieken (de heer v.
Voorts lol Voorst was ziek). Slechts de
heer Moller was voor do motie.
De heer Nolens had hier dus vrij
wel de discipline in zijn fractie hersteld.
Bij zijn repliek had hij nieuwe onderhan
delingen onmogelijk verklaard, nu eenbeic
do landen liet tractaat reeds hoeft aan
vaard
Ook Minister van Karnebeek
heeft ten opz. van dit punt in zijn 'dupliek
betwijfeld dat er van nieuwe onderhan
delingen resultaat zou zijn te verwachten
Hij vond den heer Marchant trouwens zelf
niet optimistisch, En zeker was hij zelf
niet bereid die nieuiwe onderhandelingen
te voeren. Daardoor zou er een odium op
hem komen te rusten als hij ze niet Vee
dor voerde En hij kau dót niet. Hij ziet
er geon reden voor
Toen na zjjn rede de schorsingsmotie
werd ingediend heeft de heer Mar
chant haai- met een kort woord toege
licht. Zij bond niemand ten opzichte van
het tractaat. Na nog eens hef standpunt
van'den heer Albarda te hebben bestreden,
zei de heer Marchant Wie zijn stem aan
deze motie onthoud! Verzuimt het histori
sche moment om een risico van Nederr
land al te wenden, verzuimt hot histo
rische moment en drijft de aanneming
van het tractaat met een kleine meerder
heid door, hetgeen men juist niet wenscht.
De heer v d. Waerden legde nog
een korte verklaring af, dat hij wegens
bezwaren tegen den tekst 'dezer motie
niet kon voorstemmen
Toen volgde de Stemming.
Vóór stomden:
alle 11 Chr. Historischen;
alle 8 Vrijheidshonders (de heer Dresr
selhuijs was ziek);
alle 7 Vrijz. Democraten,
de twee staatsk. Gcref.
de heer Lingbeek;
één katholiek, de heer Moller;
1 van de 12 aanwezige Anti-Re v., nj.
de heeren Schouten ,prof Visscker, van
Dijk en J v. d. Heuvel, (hot dertiende lid,
de heer Scheurer was ziek),
10 der 24 soc. detiiocraten, n.l. de her
ren Scliaper, Duijs, Van Zadelhoff. Brautij-
K. ter Laan. J. ter Laan, Stenhuis,
v. d. Wöerden. van Braambeek en mej
Groenewcg.
Samen 44.
Daartegenover stonden 53 tegenstemt-
imers.
Over het verdrag zelf is natuurlijk nog
veel gezegd Maar het debat geraakte
begrijpelijkerwijze uitgeput na zoo n lan
ge, en steeds op hoog peil gehouden dis
cussie.
Het voornaamste moment daaruit was
de dupliek van Minister Van Kar
nebeek, maar ook die was na zijn
groote rede van <le vorige week. nu
uit den aard eer zaak zwakker. Wie alles
gezegd heeft, wat (hij tc zeggen had.
kan m tweede instantie slechts-herhalen
En zoo was het eerste gedeelte van deze
tweedo rede slechts een tegenslag op
opmerkingen van verschillende sprekers
over onderdeden
Ten opzichte van de doorvaart van
Belgische oorlogsschepen zei de Minis
ter Jat er, gestuwd door wantrouwen,
een zekere neiging in ontslaan om een
nadere verklaring te vragen van België
Dal zou. volgens hem. onze positie rer-
akkon Wij kunnen onze souvereïni-
'teitsrechlcn niet afhankelijk maken van
verklaringen van België Wat or vast
[staat is dit. dat or in *de rechtspositie
Van de Schelde geen verandering is ge
komen, hij is gesloten En wanneer de
heer Nolens vraagt of cr overeenstem
ming is tusschen de Nederlandsche en
de Belgische regeering. dan kan spr.
niet anders zeggen dan ja Spr. zou nog
willen vragen waarom die twijfel Tn
België zijn ecnige onvoorzichtige uitla
tingen geweest, maar die kunnen niet be
slissend zijn voor onze interpretatie
Ton opzichte van de Kanalen nield do
Minister vol, dal men ze niiet alleen tech
nisch moet bezien, maar er steeds op
moet letten dat ze een ondergrond heb
ben .in hel verdrag van 1839 dat aan
Belgic uitwegen gaf.
Wat de tegenspraak van uit Rotterdam
betreft, was het niet zeer sterk verweer
ran, den Minister dat hij niel gezegd
heeft dat het bedoelde rapport voor
namelijk over hel kanaal handelde.
„U hebt den indruk gewekt" riep do
heer Br au ti gam.
„Dat hangt niet van mij zei de
Minister.
,Toon daarop naar aanleiding van
dc opmerking van dr. de Visser, dat d(c
Minister te bewijzen had dal Eoterdam
geen schade zal lijden - dc Minister ant
woordde dat do hoer d(e Visser mbjetj
bewijzen dat dit wel hel geval zal zijn,
weerklonken er protesten.
Wjst den Minister getroffen heeft is, dal
nog zoo dikwijls een gevoel van wantrou
wen tegenover liet andere land tot uit
drukking is gekomen. Do heer Kersten
'heef! zich in hel bijzonder voo>r dit punt
geïnteresseerd, maar spr. meent, dat wij
zijn gezichtspunt niet moeten deelen. We
moeten niet terugzien in het verleden,
dat teruggaat tot het verleden van
eeuwen waarin wederzijdsch wantrou
wen heerschic. "Wij moeten vooruitzien
nsar de toekomst, anders komt het tus
schen deze landen, die naast elkaar hlij-
ven liggen, in een eigenaardige geografi
sche verhouding, nooit in' orde.
Jtfen heeft spr. gevraagd wal dc bqtee
kenis was van de woorden in hel sloll
van zijn rede: ik huiver. Spr. heeft daar
bij gedoeld op rechtmatige bekommernis
over de verwikkelingen dde de toekomst
kan brengen, niet op bangmakerij.
De stemmingen volgden na de rede
fzan den Minister
Eerst de hierboven vermelde over de
sehorsingsmotie.
En toen die over de goedkeuring van
het tractaat.
Die stemming week in zoover van
die over de motie af, dat
van de anti revolutionairen de heeren
Van Dijk en v. d. Heuvel vóór het ver
drag stemden,
dat omgekeerd van de katholieken de
heeren Van Wijnbergen, Veraart, Van
rVuuren en mej. Meijer mét den heer
Moller tegenstemden,
en dal ook de communist L. de Vis
ser zijn stem tegen liet hooren:
Van de kleine partijen stemden de
heeren Braat en Arts tegen de motie en
vóór het verdrag.
En verder stemden vóór hel verdrag
24 Katholieken;
14 soc democraten.
10 dnti-rev.
In het geheel 50 voor en 47 tegen
Uit Stad en Provincie.
Uit Middelburg.
In de te s-Gravenhage gehouden al-
gemeene vergadering der Nederlandsche
Vereeniging voor Armenzorg en Welda
digheid, werd o.a. in het bestuur ge.-
kozen de heer Herman Snijders a 1 h i dr,
In de Woensdagavond, gehouden
openbare vergadering van de Christe
lijke Middenstandsvereeniging alhier
herinnerde dc voorzitter, na opening op
de gebruikelijke wijze, eraan dat de ver
eeniging nu één jaar beslaat, en dat het
bestuur, niettegenstaande teleurstellingen
met nieuwen moed het tweede jaar in
gaat.
Door dien heer M.' C. v. d. Knde werd
een dluidelijke en zakelijke uiteenzetting
gegeven over wal onder ,,Het 'Ruilver
keer'' wordt verstaan. Op do inleiding
volgde een leerzame bespreking Nadat
besloten was in Januari de jaarverga
dering te houden, sloot de lieer d.
Ende de bijeenkomst met dankzegging
Voor ecnige genoodïgden werd gis
termiddag in de Flora bioscope alhier
de film ..Tuberculose gegeven. De be
smetting door eu de bestrijding van deze
ziekte, was de strekking; de weinige Ken."
nig die men nog op dit gebied heelt
wat te vermeerderen, liet doel. De direc
teur van liet Zwilsersch sanatorium te
Leysin had net toezicht op dc vervaar
diging gehouden, en daardoor is een film
ontstaan, die in ieder geval zeer Jinar
nut heeft. Voortdurend het werd gister
duidelijk aangetoond met diverse voor
beelden zijn vooral jonge kinderen
in besmettingsgevaar, maar Iegelijk ook
kunnen de gevolgen dier besmetting zeer
goed worden tegengegaan. Mei tee-
lceningen werd de arbeul van de l. b. e -
bacillen in ons lichaam uitgelegd ;cn de di
verse methoden deze ziekte te fconsti-
teeren en tegen le gaan. In de eerste
plaats door rust. zonnebaden, maar ook
door inspuitingen en operatie. De voor
beelden van liet gevolg van verwaarloo-
zing waren wol afschrikwekkend!
Tenslotte een uitvoerig overzicht van
eenige kiudersauatoria in Zwitserland.
De film wordt van a s. Maandag tol en
met Donderdag voor het publiek go-
geven. Zij zal voorzeker hel hare bij
dragen dc tuberculose tc bestrijden'
Nu de St. Nicolaasdagen weer na
deren. meenen wij goed le doen er aan
le herinneren, dat van Donderdag 25
November tol en met Zondag 5 Decem
ber de winkelsluitingsverovdening a I -
hier buiten werking wordt gesteld.
Op de Markt is gisteren, volgens
haar aaflgifte bij de politie, van een
juffrouw oen por tem onna ie gerold De
politie stelt een onderzoek iii of hier
werkelijk van zakkenrollen sprake is.
"Op het politiebureau zijn inlich
tingen te verkrijgen over twee schapen,
die onbeheerd zijn aangetroffen
De politie heeft twee woonwagen
bewoners zekere O. en V., die van het
Kruitlnusje bij dc begraafplaats bijna
al hel zink van liet dak afhaalden en ver
kochten. aangehouden en aan ue justitie
voorgeleid.
Uit Vlissingen.
Met ingang van 1 Deo. is benoemd
tol bibliothecaresse van dc Openbare
Leeszaal en bibliotheek to Vlissingen
mej. Willy Soctors to Utrecht, thans werk
zaam aan do Openb. Leeszaal en biblio
theek te Zeist.
Uit Z u i d - B e v e 1 a n d.
De postdnivenvereenigiiig „do Snelle
(Ingez. Mad.)
vlucht" le Ivapelle heeft den raad der
gemeente verzocht om introkking van het
raadsbesluit hetwelk bij verordening is
vastgesteld, dat geen duiven na 1 Mei
mogen uitvliegen
Uit Zeeuwseh-Vlaanderen W. D.
Tegen een 8 tal vervoerders van
te zware vrachten op de as op den
Provincialen weg te G r o e d c is proces
verbaal opgemaakt en eveneens tegen een
landbouwer die verzaakt had de wielen
van zijn voertuig van klei en modder (e
ontdoen
(Voor verder Stad en Provincie zie
men het Bijvoegsel
WINTER.
Zooeven ontvingen we een groote zen
ding moderne Winterjassen, Wipchordre-
genjassen on Fietsjeklcers Kleedingmag.
J. IIOOFTMAN Jr., Vlasmarkl, Middelb
(Ingez Med.)
KERKNIEUWS.
- Door de Geref. Gemeente le Scher-
penisse is een tweetal opgemaakt be
staande uil ds. M Hofman te Krabben-
dijfce en ds. H. Kievit te Veenemdaai.
Evang. Luth. Gem.
Toezegging van beroep naar Veendam-
Wildcrvank ds. M C' W. Wegelin^j
Ncd. Herv. predikant (e Boertange, ge
boren le Vlissingen.
ONDERWIJS.
Geslaagd voor 2den stuurman <ie
beer J. v. d. Hooft, leerling van de De
Ruijlcrschool le Vlissingen.
Door den heer C. A Blok te Ka-
p e 11 e is ontslag gevraagd als lid van
de commissie tol wering van schoolver
zuim.
Benoemd lot hoofd der O. L. school
le Oude] a ude, de heer J. Brevet, on
derwijzer te Cadzand.
Op de voordracht voor onderwijr
zeres aan de O L. school te Zaamslag
zijn geplaatst J 1". Nijssen te Sluiskil, tijt
el el ijk werkzaam aan die school, J. M.
van Rijswijk te Gorinchom, M F. Wielland
te Axel en A. C. Polderman le Zaamslag.
RECHTZAKEN.
De rechtbank te 's-Hertogenbosch
heeft den 33-jarigen arbeider P J. de B-.
uit Oss, die ter zake van diefstal van
ruim f 3000, gepleegd door middel van
inbraak in een directiekeet van te Eind
hoven in aanbouw zijnde woningen, had
terecht gestaan, tot een gevangenisstraf
veroordeeld van 3 jaar en 6 maanden.
De eisch was vier jaar.
De Haagsche rechtbank heeft den
armenvader T B., uit Naaldwijk, wegens
meineed in een. civiele procedure voor
de rechtbank, veroordeeld tot 4 maanden
gevangenisstraf. De eisch was 1 jaar.
HANDEL, NIJVERHEID EN
VISSCHERIJ.
Te Vlissingen is binnengekomen hei
Noorsche stoomschip Asborg met een la
ding hout uit Finland, bestemd vood
Middelburg.
